CC BY
4УДК 82.09
НАВАТАРСТВА I ПЕРАЕМНАСЦЬ ТРАДЫЦЫЙ У ТВОРЧАЙ СПАДЧЫНЕ ЯЗЭПА ПУШЧЫ
Т.Р. БАГАРАДАВА (Полацк дзяржауны утвератэт)
Анал1зуецца паэтычная спадчына беларускага аутара Язэпа Пушчы. Вершы I паэмы адметнага майстра слова доуг1 час не перавыдавал1ся у сувяз1 з тым, што паэт быу беспадстауна абвгнавачаны I адпраулены у высылку. Цудам застауся жыць. Пасля вяртання жыу I працавау у Мтску. Працягваючы т-саць, выкарыстоувау каноны святочнай паэзи: магчыма, з мэтай застацца у жывых I зноу не быць рэпрэ-с1раваным. У творчай спадчыне Язэпа Пушчы сустракаецца разнастайная жанравая палтра: ад ран-нгх медытацый да санетау I паэм. Сярод творау дамтуе Iнтымная, пейзажная I грамадзянская л1рыка.
Уводзшы. Язэп Пушча (1902-1964) - сапрауднае прозвшча 1оаф Паyлавiч Плашчынсю - з'яу-ляуся прадстаушком хвалi маладых беларусюх аутарау, якая прыйшла у лгтаратуру пасля Яню Купалы, Якуба Коласа, Макама Багдановiча, Змiтрака Бядулi, Алеся Гаруна. Язэп Пушча yваходзiy у склад аутарау так званай «вернутай» (па-шшаму - рэпрэсаванай) лиаратуры. Тонкi лiрык, эксперыментатар у галь не вобразнасцi, рытмiкi, мелодыкi. Пахолаг, якi мог перадаць найтанчэйшыя зрухi чалавечай душы. Бе-ларускi крытык i перакладчык. Паэт трату пад сталшсюя рэпрэсii. Пасля вяртання на Радзiму, у перыяд хрушчоускай адлт i частковай дэмакратызацыi жыцця, Язэп Пушча працягвау пiсаць вершы, прасякну-тыя аптымiзмам i верай у новае - магчыма, з мэтай выжывання у няпростых умовах кнуючай палiтыкi.
Лёс тсьменшкау, што уваходзш у беларускую лiтаратуру напрацягу 1920-х гадоу, быу няпросты. 1920-я гады у гiсторыi развiцця лиаратуры - гэта час станаулення мастацтва, якое мела на мэце стварэн-не новага, нетрадыцыйнага, авангарднага. Ацэнка паэзп 1920-х гадоу доуп час была просталшейнай i схематычнай: калi мастак славiy рэвалюцыю, перамогу працоуных мас, тады яго паэзiя лiчылася узорнай. У адваротным выпадку аутар мог быць абвiнавачаны у апалиычнасщ.
Асноуная частка. Раннi перыяд творчасщ Язэпа Пушчы выразна пазначаны стылiстычнымi кан-цэпцыямi лiтаратурнага аб'яднання «Маладняк», якое дэкларавала каноны урачыстай, радаснай, святочнай паэзii. Многiя з паэтау пакалення Язэпа Пушчы нарадзшся у вёсцы i спазналi няпростае сялянскае жыццё. У аyтабiяграфii аутар натсау: «Рана, з дзiцячых гадоу, стау пастушком, узыход часта сустракау на выгане разам з каровамц я слухау у полi i чуу, як ранiца рыкае. Гэты вобраз пазней увайшоу у маю паэзда» [1]. Акрамя таго, адпаведная тэматыка i ужыванне адметных вобразных сродкау тлумачыцца словамi самога аутара: «Асаблiва у часе жнiва захаплялi мяне мелодыi жнiyных песень, яюя, здавалася, коцяцца i коцяцца з шумам спелых жытшх каласоу у чыстыя блаютныя далi. Нездарма ж гэта матывы маёй ранняй лiрыкi» [1]. На думку В.А. Максiмовiча, адной з акалiчнасцей, што «абумовша наяунасць у ранняй лiрыцы Язэпа Пушчы iмажынiсцкай вобразнасцi i стылктыю, стала захапленне сялянскай тэма-тыкай i жнiyнымi песнямi» [2, с. 13].
Таюм чынам, пачатковая творчасць паэта пазначана стварэннем узнёслай паэзп з ярка выражаным метафарычным пачаткам. Напрыклад, верш «Рэчанька не стць» (1922):
Рэчанька не спiць, светлая бяжыць. Смутак не iмжыць, i ахвота жыць [1].
Адметнасць таленту паэта можна адзначыць ужо у пачатковай творчай спадчыне. Аналiзуючы раншя творы Язэпа Пушчы, нельга не пагадзщца з думкай М. Яроша, яю сцвяржау, што «маладому паэту досыць часта здраджвау мастацкi густ» [3, с. 56]. Аднак Язэп Пушча не толью iшоУ услед за новай мас-тацкай традыцыяй. Ён стварау арыгiнальныя творы з ярка выражаным шдьшдуальным пачаткам.
Напрыклад, у вершы «Дажынкавае» (1924) паэт у сваiх успамiнах аддае перавагу Беларусi перад рэвалюцыяй:
Беларусь гэтаксама успомню, А болей? Ну, што яшчэ болей? Рэвалюцып хiба мопомнiк. Атулены заравам бой [1].
Першыя публiкацыi у друку з'яуляюцца у 1922 годзе. Хутка выходзщь кнiга лiрыкi Язэпа Пушчы з заканамернай назвай «Ранща рыкае» (1922). Тым часам даводзщца працягваць вучобу у Беларускiм дзяржауным ушверсггэце (1925-1927), далей, пасля пераводу, - у Леншградсюм дзяржауным ушверсь тэце, дзе у 1929 годзе скончыу чатыры курсы.
Пасталеушы, паэт мяняе погляды на задачы мастацтва. Не паэзiя, створаная на рушах лiтаратуры, а творчасць, пабудаваная па прынцыпах традыцыйнага, становiцца асновай светауспрымання аутара. Адзiн
за адным выходзяць 36ophíkí паэзп «Vita» (1926), «Дш вясны» (1927), «Песш на рушах» (1929), яюя сведчаць пра паглыбленнi маральна-этычных i палиычна-сацыяльных уяуленняу аутара. Узрастаюць ау-тарскiя патрабаваннi да мастацтва слова. Паэт пакутуе ад адзiноты, трывожыцца за лёс Бацькаушчыны i беларускага народа.
Хутка настуту час канфлiкту з 6brabiMi паплечшкаш-«маладнякоуцаш». Пасля аутар уступае ва «Узвышша», iмкнецца ствараць наватарскае у вобразна-выяуленчым плане мастацтва, павышае культуру творчасщ. Будучы у аб'яднаннi, паэт iмкнецца развiваць традыцыйную культуру, беручы за эталон по-шукi Сяргея Ясенша. Вульгарна-сацыялапчная крытыка абвiнавачвае аутара ва уах грахах: упаднiцтве, песiмiзме, прыклейвае ярлык нацдэма.
Рускiя iмажынiсты, да якiх адносiуся Сяргей Ясенш, адмаулялi значэнне зместу мастацкага тво-ра. Для ix мастацкi твор з'яуляуся не сiстэмай, а хаатычным наборам вобразау. Для паэтау-iмажынiстау была уласщва пагоня за ускладненай метафарай, нават адмауленне ад граматычных правш, парушэнне законау метрыкi.
Пазней, калi Язэп Пушча стау актыуным паэтам, Сяргей Ясенш адышоу ад аргашзацып, пэуна, ад-чуваючы яе щэйна-творчую вузкасць. А для маладога паэта Сяргей Ясенш i надалей заставауся самым та-ленавiтым з iмажынiстау. Ужо у раннix вершах Язэпа Пушчы зауважаюцца сляды уплыву Сяргея Ясенша:
Беланоп, расчухраны месяц Лявонщь у лiсцi кляновым. Мне чупрыны не хочацца звесiць У гэты вечар аусяна-зялёны. Я пайду сшявою мурожнай Да начлежнiкау, хлопцау буяных, Хай прыгорне мяне вербалоззе, Бо я хмелем сягонняшшм п'яны (1924) [4].
Для маладога паэта характэрнае шматлшае ужыванне квяцiстыx метафар, вобразнасщ, характэр-най рытмiкi верша, што з'яуляецца данiнай творчасцi Сяргея Ясенша. У апошняга знаxодзiм:
Вечер черные брови насопил. Чьи-то кони стоят у двора. Не вчера ли я молодость пропил? Разлюбил ли тебя не вчера? (1923) [5].
Ранняя лiрыка Я. Пушчы щкавая эксперыментальным пошукам шдывщуальных славесна-выяуленчых сродкау. Паэт апiсвае прыгожае, шбы канстатуе убачанае, адначасова закранаючы адвечную тэму мастака i мастацтва пры дапамозе адметных вобразау:
На стромюм усхоне Стаяу задуменны мастак. Шум гонкае xвоi Навеяу таемнасць i страх. Глянуу на дол Ён мауктва, -СцiснуУся боль:
Сплямлена кроую калiна! (1926) [4].
Сам Язэп Пушча тсау: «Знаходжуся пад моцным уздзеяннем вобразнасцi народнай паэзп, захап-ляючыся Сяргеем Ясенiным. Шукаю новую i светлую сцежку у паэзп. Шырока карыстаюся вобразам, сме-лай метафарай, iмкнуся надаць новае гучанне рыфме» [6].
Пра мастацю уплыу Сяргея Ясенiна кажуць i выкарыстаныя беларускiм аутарам шматлiкiя мета-фары, у тым лiку, сялянскага кшталту: «...тулiцца жнiвень пад пуняй з ношкай аусянай саломы...», «... ветры, пужлiвыя конi, рвуцца у мурожныя даль..», «...на cíhí выган выганяе сонца пасвiць дзень», «...сцелецца новы Шлях Млечны! - вечарам зораста-с/'нш...» i iнш. Варта адзначыць i дамiнантнае вы-карыстанне блаютнага i сiняга колеру пры ашсанш прыродных з'яу, што таксама нагадвае лiрыку руска-га паэта-iмажынiста. У Сяргея Ясенша чытаем:
Хорошо бродить среди покоя Голубой и ласковой страны [5].
Або:
На душе холодное кипенье И сирени шелест голубой [5].
А таксама:
Синий туман. Снеговое раздолье, Тонкий лимонный лунный свет [5].
Уплыу паэзп Сяргея Ясенша у творчасцi маладога беларускага аутара спачатку быу чыста знешнi. Язэп Пушча яшчэ не змог прашкнуць у глыбiнную сутнасць творчасцi рускага паэта i яе лепшыя мас-тацшя набытш. Л!чачы сябе паэтам сялянсшм, Язэп Пушча iмкнууся засвощь асаблiвасцi моуна-выяуленчых сродкау ясенiнскай творчасщ. У асобных выпадках ён, арыентуючыся на паэтыку Сяргея Ясенiна, змог стварыць арыпнальныя вобразы: «вецер расой ахрысщу поплывы у сiнi шырокай // Песцiцца сонца у трысщ, // Ветрась цалуючы у шчокп..», «снег пульхны жуюць палозы» i iнш. Але часцей за усё гэта наследаван-не iшло па лшп не самага лепшага, а таго, што у адметнага рускага паэта было неаргашчным i крыктвым.
Славутыя «Лiсты да сабакi» (1927) (зноу жа, данiна ясенiнскай творчасщ) нашсаныя паэтам у пару вучобы у Ленiнградскiм унiверсiтэце i надрукаваныя у складзе сямi вершау пад агульным загалоукам «Асеннiя песнi» у часопiсе «Узвышша». Паводле У. Калесшка, «Трагедыйнасць перажыванняу аутара i лiрычнага героя яго творау выдавалася за варожасць, здраду сацыялютычным iдэалам» [7, с. 43]. Вульга-рызатарская крытыка абвiнавацiла верш у пагардзе да савецкай рэчаюнасщ, назваушы «творам буржуаз-нага неарамантызму». Сама назва верша «Лкты да сабакi» успрымалася як выклк часу i грамадству. Нават некаторыя сябры бачылi у гэтым вершы пэуную «хулiганiстасць» яго аутара. На самой справе «Люты да сабаю» - гэта <шсты да дому» i выказванне грамадзянскай пазщьи аутара:
Жывi, жывi, знаць, дома лепей; Услухвайся у таемны шум i шэпт, Чужыя людзi ходзяць каля склепа. Пшьнуй! Цябе цалуе твой Язэп [8].
Варта сказаць, што захапленне творчасцю Сяргея Ясенша было знешняе. Унутраная сутнасць вершау заставалася iндывiдуальнай. Паступова паэт адмауляецца ад стракатых i часам недарэчных вобразау, пазбауляючыся i уплыву рускага аутара. Макам Гарэцш у артыкуле «Беларуская лiтаратура пасля «Нашай Нiвы» адзначау: «Шуканне i навiзна выявiлiся у беларускай лiтаратуры пасля Кастрычшка, найперш у iмажынiзме. Але... беларусм iмажынiзм неяк сам сабою зшк, як нешта асобнае, i перайшоу, напрыклад, у Пушчы, у зуам здаровую i патрэбную творчасць арыпнальных слоу i вобразау» [9, с. 92].
У 1957 годзе Язэп Пушча наведау родныя мясцшы паэта, напiсау верш «Сяргею Ясешну», дзе вы-казау захапленне прыродай рускай зямлi, сваю павагу да славутага яе сына:
Спявау ад сэрца ты Расп, I у сэрцахголас твой не сщх. 1шоу свавольны, светла-русы I маладой вясне быу рад. Любш мы на Беларуа Твой рускi у песнях жар i лад [6].
У ранняй творчасцi маладога беларускага аутара зауважаецца плён традыцый Я. Коласа i яго устой-лiвай сялянскай грунтоУнасцi. Каранi маралi лiрычнага героя бяруць пачатак з глыбшь народнай этыю. Перш за усё гэта выявшася у аутарскай канцэпцыi жыцця вёскi i у праблематыцы вершау зборшка «Ранiца рыкае». У гэтай паэзп дамшуе любоу да радзiмы, вясковай хаты, з якой нядауна выйшау i якая заужды ™ча да сябе:
Ранiца у полi рыкае у зялёную сiнь. Ранщь
грудзi рака ёй. -Вкне вясны каласнiк [1].
У вершах адчуваецца змястоуная, эмацыянальная блiзкасць з народнымi песнямi, з сутнасцю народных уяуленняу пра свет.
Паэзiя Язэпа Пушчы блiзкая i да лiрыкi Я. Купалы сваiм паглыбленнем у эмацыянальны iнтымны свет лiрычнага героя. У творчасцi аутара дам^е каларыт пейзажнай i iнтымнай лiрыкi. У гады вучобы у Мшсюм рэальным вучылiшчы з 1918 па жшвень 1921 года паэт знаёмщца з творчасцю Я. Купалы. Паводле слоу самога аутара, гэта «абудзша...нацыянальную свядомасць» [10, с. 68]. У паэзп Язэпа Пушчы падабенства да Я. Купалы будзе выражана найперш у адмауленш ад абстрактна-планетарнай вобразнасщ, уласцiвай, бадай, усiм раншм вершам маладнякоуцау, i наблiжэнне да насычанай жыццёвай сiлай i яркас-цю каларытнасцi на пазнейшых этапах жыцця i творчасцi. Як i Я. Купала, Язэп Пушча пераследавауся Уладамi i крытыкай за неадпаведнасць яго творчасщ тагачасным канонам пралетарскай лиаратуры, абвi-навачвауся за быццам бы адарванасць ад вёскi.
Вымушаны адрыу ад Радзiмы таксама пауплывау на настрой аутара «ЛiстоУ да сабаю» (1927), «Асеннiх лiстоУ» (1927), паэмы «Цень Консула» (1928) i iншых глыбока трагедыйных творау. Трэба ад-
значыць, што у зборнiку «Песш на руiнах» (1929), паэме «Крывавы плакат» (пазнейшая назва «Крывавы год», 1930) трагедыйнае пачуццё дамiнуе. Светлы настрой канчаткова выцясняецца змрочнымi вобразамь сiмваламi гора, бяды, няшчасця: «змрок вячорны», «заплаканы вечар», «нагата зямлЬ>, «дзiкi голас», «крывавая сляза», «змяшыя вякi», «чорная дарога», «укрыжаваная радзiма» i iнш. Прауда, у паэме «Сады вятроу» (1930) паэт пастараецца «раскрыць» сваю пазiцыю, глыбiнна выказаць канцэптуальнае разуменне жыцця i паэзп вуснамi паэта-рамантыка Грымiцкага, якi з'яуляецца вобразным увасабленнем фiгуры самога аутара:
У iхнiм шуме - гнеу паустання, 1мчанне у полi цягшка, Агнi юнацкага кахання I помсты чорная рука [4].
Яго лиаратурныя перакананнi - гэта i адказ афщыйнай крытыцы. Можна меркаваць, што асабктая трагедыя, якую перажылi Я. Купала i Язэп Пушча у 1920-я гады, зблiжае iх як мастакоу слова, i як простых людзей.
У 1930 годзе былi здадзены у друк, але у сувязi з арыштам не yбачылi свет зборнш Язэпа Пушчы «Мой машфэст» i «Грэшная кнiга».
Такiм чынам, даваенная паэзiя Язэпа Пушчы засведчыла неардынарнасць тэматычных i вобразна-выяуленчых пошукау аутара. Паэт захапiyся новай паслярэвалюцыйнай рэчаiснасцю, але прадказау тра-гiчную пару у лёсе грамадства. Даволi маштабнай i разнастайнай уяуляецца жанравая палiтра даваеннай творчасцi таленавиага майстра: ствараюцца глыбокiя медытацыi, адначасова паэзiя напоуненая публь цыстычнымi «маладнякоусюмЬ» заклiкамi. Творчасць Язэпа Пушчы дадзенага перыяду у цэлым надзвы-чай пахалапчная. У ёй прысутнiчае рамантычная напоуненасць.
Пасля рэабiлiтацыi аутар жыу у Мiнску. Быу нанава прыняты у Саюз пiсьменнiкаy. З'яуляюцца кнь гi аутара: вершаваная казка «На Бабрыцы», зборнiкi «Вершы i паэмы», «Пачатак легенды». Ужо пасля смер-цi пiсьменнiка выходзяць у свет «Вершы i паэмы» (1968), «Сады вятроу» (1982), двухтомшк 1990-х гадоу. Паступова амаль уся спадчына паэта была выдадзена.
У творчасцi Язэпа Пушчы 1950-60-х гадоу, адбылкя прыкметныя змены. У щэйна-тэматычным i па-фасным плане яна стала больш аптымiстычнай, хоць дапушчальна, што гэты аптымiзм быу у значнай ступеш вымушаны. Многiя з вершау таго часу уяуляюць сабой пмны, песнi, заздрауныя тосты у гонар вяртання на Радзiму, сустрэчы з сябрамi. Сапраудная высокая у мастацкiх адносiнах паэзiя у «позняга» Язэпа Пушчы назiраецца у вершах аб прыродзе, да якой ён дакранууся пасля вяртання у родны край i якую цяпер аутар можа параунаць з рускай i экзатычнай (пауднёвай i сiбiрскай). У вершах падобнага тэматычнага зместу - «Кшарысы» (1955), «Салавей», «Восень» (абодва - 1956), «Лета» (1957) - шмат ярюх мастацюх дэталей. Язэп Пушча тша пра прыроду у форме санета: iх у паэта некалью дзесяткау. Санеты аб прыгажосщ прыроды, аб вернасцi роднаму краю, неyмiручасцi працы i мастацтва.
Як i некаторыя iншыя беларускiя паэты, высланыя на Поунач i у далёкую Сiбiр (у першую чаргу, Станюлау Шушкевiч, Мiкола Хведаровiч, Сяргей Грахоусю), Язэп Пушча стварыу арыпнальную паэзiю пра чужы для беларусау экзатычны край - «Дзекабрыстам» (1933), «Шум^ уральская тайга» (1935). Даволi яркiмi атрымалiся у яго i вершы аб моры («На узмор'Ь», «Кiпарысы», «Мора» (усе - 1955). У дадзеных творах можна прасачыць традыцыю А.С. Пушкiна: велiч, легендарнасць, урачыстасць, унутраная засяроджанасць на галоуным - неабсяжнасцi, шырынi i вечнасщ марской стыхii. У вершы «Мора» знаходзiм:
З узнятаю рукой да сонца Я на скале марской стаю. Люблю цябе я шчыра, моцна, Як песню першую сваю. Не ведаюцьплыуцыпакоры, Калiiдуцьу смелы рэйд. Люблю бязмежныяпрасторы, Адвечны гул тваiх легенд [4].
У апошш перыяд жыцця Язэп Пушча тсау паэмы. У iх аснове ляжаць падзеi Вялiкай Айчыннай вайны, якую паэт на свае вочы не бачыу, а толькi перажыу, вывучыу па дакументах. Таму i атрымалiся яны - «Бор шумщь» (1957) i «Людвiся» (1959), - хоць i поуныя трагiзму, але эсюзныя, са слаба акрэс-ленымi характарамi. Варта адзначыць, што паэт пайшоу услед за традыцыяй атсання ваенных падзей, таму самымi Удалымi момантамi аказалiся сцэны апiсання мiрнага жыцця i пейзажныя малюнкi - тое, што добра ведау сам аутар, што яму заусёды удавалася.
Заключэнне. На нашу думку, Язэп Пушча - мастак арыпнальны i непауторны. Тое, што натсау ён «у росквiце свайго юнацтва, усё яшчэ актуальна i мае поуную сiлу i сягоння» [11, с. 13]. Адарваны ад Беларуа, аутар тсау мала. I тольм пасля вяртання на радзiму ён стварыу вершы мажорнай тэматыкi. Пасляваенная лiрыка паэта вызначаецца аптымiстычным настроем. Асноуныя яе матывы - любоу да Радзiмы, шматгалоссе прыроды, услауленне працоунага энтузiязму. Па словах М. Мшчанчука: «Гэтая лiрыка лёгка клалася на музыку. Песнi на вершы Язэпа Пушчы напiсалi I. Бараноуская, П. Падкавырау, Ю. Семяняка i шшыя» [12]. Пачаушы пiсаць традыцыйныя творы пейзажнай лiрыкi, выяуляючы гарма-нiчны i цэласны настрой, аутар змог спалучыць класiчную традыцыю i выпрацаваць арыпнальныя формы адлюстравання рэчаiснасцi, заклаушы лiтаратурныя каноны.
Л1ТАРАТУРА
1. Бiяграфiя Язэпа Пушчы // Мая Беларусь [Электронны рэсурс]. - 2007. - Рэжым доступу: http://www. belsoch.org/-pg=biograph&bio=8&pstr=7.htm. - Дата доступу: 30.07.2014.
2. Максiмовiч, В.А. Шыпшынавы край: Старонм беларускай лiтаратуры 20 - 30-х гадоу XX стагоддзя / В. А. Максiмовiч. - Мiнск: УП 1ВЦ Мiнфiна, 2002. - 660 с.
3. Ярош, М. Беларуская савецкая лiрыка / М. Ярош, М. Бечык. - Мiнск: Народная асвета, 1979. - 350 с.
4. Язэп Пушча // Вершы [Электронны рэсурс]. - 2008. - Рэжым доступу: http://www.vershy. ru/content/ mne-chupryny-ne-khocha. - Дата доступу: 01.08.2014.
5. Есенин, С. Стихотворения и поэмы / С. Есенин. - М.: Детская лит., 1969. - 100 с.
6. Язэп Пушча // Вшпедыя [Электронны рэсурс]. - 2009. - Рэжым доступу: http://mapyourinfo.com/wiki/ be.wikipedia.org. - Дата доступу: 01.08.2014.
7. Калесшк, У. Тварэнне легенды / У. Калесшк. - Мшск: Выш. шк., 1987. - 319 с.
8. Пушча, Я. Люты да сабаю / Я. Пушча // Беларуская палiчка [Электронны рэсурс]. - 2008. - Рэжым доступу: http://knihi.com. - Дата доступу: 01.08.2014.
9. Гарэцю, М. Беларуская лиаратура пасля «Нашай Ивы» / М. Гарэцю // Маладняк. - 1928. - № 4. - С. 92.
10. Мшчанчук, М.1. Лепш вольным птахам рэзаць шыр нябёсау... Эвалюцыя творчасщ Язэпа Пушчы / М.1. Мшчанчук. - Мшск: Народная асвета, 1995. - 334 с.
11. Хведаровiч, М. Песняю славiу жыццё / М. Хведаровiч // Полымя. - 1999. - № 5. - С. 215-221.
12. Беларусюя шсьменнш: Бiблiяграфiчны слоушк: у 6 т. / рэдкал.: М. Мшчанчук (гал. рэд.) [i iнш.]. -Мшск: Беларус. навука, 1995. - Т. 5: Пушча Язэп. - 320 с.
Пастуту 05.01.2015
INNOVATION AND CONTINUITY OF TRADITIONS IN THE POETIC HERITAGE OF JAZEP PUSZCZA
T. BAGARADAVA
The poeticheritageof Jazep Puszcza is analyzed. The works of the Belarusian poet haven't been reprinted for a long time due to the fact that he was accused without reason and sent into exile. He miraculously survived. After his return Jazep Puszcza lived and worked in Minsk. He continued to write, using canons of festive poetry in order to stay alive and not to be exiled. The creative legacy of Jazep Puszcza includes diverse genres from early meditations to sonnets and poems. His works are mostly intimate, landscape, and civic lyric poetry.
