Научная статья на тему 'Мусиқа маданияти дарсларида педагогик технологиялардан фойдаланиш'

Мусиқа маданияти дарсларида педагогик технологиялардан фойдаланиш Текст научной статьи по специальности «Искусствоведение»

CC BY
5756
499
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
педагогик технология / концерт / интервью дарслари / pedagogical technology / concert / lessons / interviewing.

Аннотация научной статьи по искусствоведению, автор научной работы — Одилов А. И., Козимов Ж. Ж.

Мақолада умумий ўрта таълим мактабларида «Мусиқа маданияти» дарсларининг ўқитилиши билан боғлиқ айрим муаммолар ва уларни ҳал этиш йўллари баён қилинган. Шунингдек, «Мусиқа маданияти» дарсларини ўқитишда педагогик технологияларни қўллашнинг методик жиҳатлари ўз аксини топган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

IMPLEMENTATION OF PEDAGOGICAL TECHNOLOGIES ON LESSONS MUSICAL CULTURE TEACHING

In the article some problems related to the teaching of «musical culture» in public schools and ways of maintenance of these problems are described. Also the methodical aspects of pedagogical technologies implementation in teaching musical culture lessons are recited.

Текст научной работы на тему «Мусиқа маданияти дарсларида педагогик технологиялардан фойдаланиш»

V_/

Одилов А.И.,

Самарканд давлат университети «Педагогика» факультети «Мусина таълими» кафедраси катта укитувчиси; Козимов Ж.Ж., Самарканд давлат университети «Педагогика» факультети «Мусика таълими» кафедраси доценти

МУСИНА МАДАНИЯТИ ДАРСЛАРИДА ПЕДАГОГИК ТЕХНОЛОГИЯЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ

ОДИЛОВ А.И., КОЗИМОВ Ж.Ж. МУСИКА МАДАНИЯТИ ДАРСЛАРИДА ПЕДАГОГИК ТЕХНОЛОГИЯЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ

Мак,олада умумий урта таълим мактабларида «Мусик,а маданияти» дарсларининг укитилиши билан боFлик айрим муаммолар ва уларни хал этиш йуллари баён килинган. Шунингдек, «Мусика маданияти» дарсларини укитишда педагогик технологияларни куллашнинг методик жихатлари уз аксини топган.

Таянч суз ва тушунчалар: педагогик технология, концерт, интервью дарслари.

ОДИЛОВ А.И., КОЗИМОВ Ж.Ж. ПРИМЕНЕНИЕ ПЕДАГОГИЧЕСКИХ ТЕХНОЛОГИЙ В ПРОЦЕССЕ УРОКОВ МУЗЫКАЛЬНОЙ КУЛЬТУРЫ

В статье изложены некоторые, проблемы связанные с организацией в общеобразовательных школах уроков по музыкальной культуре, и пути обеспечения их решения. Вместе с тем, отражены методические аспекты применения педагогических технологий в процессе уроков музыкальной культуры.

Ключевые слова и понятия: педагогическая технология, концерт, уроки интервьюирования.

ODILOV A.I., KOZIMOV J.J. IMPLEMENTATION OF PEDAGOGICAL TECHNOLOGIES ON LESSONS MUSICAL CULTURE TEACHING

In the article some problems related to the teaching of «musical culture» in public schools and ways of maintenance of these problems are described. Also the methodical aspects of pedagogical technologies implementation in teaching musical culture lessons are recited. Keywords: pedagogical technology, concert, lessons, interviewing.

Мусина таълими буйича Давлат таълим стандартлари асосида янги таълим мазмуни, уцувчиларнинг мусиций билим ва малакалари билан бирга уларда кузатувчанлик, хотирани мустацкамлаш, образли тасаввур цилиш, уларда ижодкор-лик, мустациллик, ташаббускорлик, бадиий ва мусиций дид каби хислатларни ривожлантиришни таъминлайди.

Мусика маданияти таълимининг янги мазмуни ёш авлодни миллий мусикий мероси-мизга ворислик кила оладиган, умумбашарий мусика бойлигини идрок эта оладиган, мада-ниятли инсон даражасида вояга етказишни на-зарда тутади1.

Хозирги замон ёшлари аклий камолотининг ривожланиб бораётганлиги, уларнинг илм урганишга чанкоклиги, мустакил фикрлаши ва илмий-ижодий изланишлари, янгиликлар ва кашфиётларга нисбатан чексиз кизикиши ва таълим мазмунига талабчанлиги, укитувчининг уз устида ишлаш, малакасини ошириб бориши ва онгини янада ривожлантириши, таълим ти-зимидаги барча янгиликлардан бохабар булиб бориши кераклигига асосий омил булиб хиз-мат килади. Сунгги йилларда педагогика фани, таълим тизимига шиддат билан кириб келаёт-ган янги педагогик технологиялар, инновация-лар, янги-янги педагогик-психологик тушунча-лар, интерфаол методларни таълим берувчи томонидан узлаштирилиб ва кулланиб бори-лиши таълим мазмунини тубдан узгартириб юборди, десак муболаFа булмайди.

Замонавий укитувчи дарс жараёнида «актёр» эмас, аксинча «режиссёр» булиши керак-лигини англаши лозим. У уз укувчиларини мусика фанига булган ижодкорлик нуктаи назари билан карашларини ташкил килиши, уларда изланувчанлик хусусиятларини шакл-лантириши ва албатта, янги педагогик техно-логиядан фойдаланган х,олда дарсни ташкил этиши керак булади. Бунинг учун эса у бир неча янгича таълим усулларини яхши билиши лозим.

Ёшларимизни узлигини англаш, мустакил, онгли фикрлашга ургатиш, уларнинг тафакку-рида бушлик вужудга келишига йул куймаслик учун мактаб укувчисининг нутк бойлиги, мусика саводини оширишимиз, бадиий асар ва мум-

1 Абралова М., Галиева Д. «Мусика» 2-синф. Укитувчилар учун методик кулланма. - Т.: F.Fулом уомидаги нашриёт-матбаа ижодий уйи, 2008. -4-б.

тоз куй-кушикларимизга кизикишини ривож-лантиришимиз, уларнинг мусикий тафаккури кай даражада ривожланишини аниклашимиз керак булади.

Мусиканинг мух,им жи^ати ^ам шундаки, у энг аввало x1ис-туЙFулар билан бевосита боFланади, колаверса урганилаётган х,ар бир мусикий асар юксак инсонийлик ва маънавий покликни намойиш этади. Мусика санъати у билан шугулланувчилардан юксак инсонийлик, маънавий поклик ва них,оятда нозик дид-ни талаб этади.

Ёшларни маънан баркамол, рух,ан тетик килиб тарбиялашда мусикий нафосат олами-нинг урни бекиёсдир. Бугунги кунда мусика санъати ва маданияти дарсларини илмий-методик жих,атдан ^ар томонлама такомил-лаштириб, замон талабларига мос равишда олиб боришлик мусика укитувчиси олдига куйилган долзарб вазифалардан бири булиб х,исобланади. Шу боис умумтаълим мактаб «Мусика маданияти» дарсларининг укитилиши билан боFлик айрим муаммолар ва уларнинг ечимини таъминлаш йулларини кисман булса-да куриб чикишни лозим топдик.

Мусика маданияти фанининг бошка фан-лардан узининг замон тараккиёти ривожи билан х,амох,анг булган хусусияти борлиги билан фарки борлигини айтиб утгандик. Хар бир фаннинг узига хос хусусияти булиши та-биийдир. Мусика укитишнинг х,ам узига хос томонлари куп, албатта. Бу унинг ташкилий тузилиши ва амалий ижрочилик билан боFлик куринишларида яккол намоён булади. Шунинг учун дарснинг х,ар бир фаолият турида илFор педагогик технологиялардан самарали фойда-ланиш мумкин.

Дарс машFулотларида маъруза, х,икоя, ту-шунтириш, намойиш килиш, курсатиш, мусика тинглаш, су^бат, савол-жавоб, жамоа булиб куйлаш, овоз созлаш машкларида х,ар бири-нинг мазмун-мох,иятига кура мавжуд шарт-шароит, укитувчи ва укувчилар имконияти-

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2016, 1

га мувофик тарзда технологияларни татбик этиш мумкин. Бунда мусика укитувчисининг хам узига хос хусусиятлари намоён булади. Мусика санъатига мухаббат, кизикиш, дарсни эмоционал кутаринки рухда утказиш, педа-гогик махоратни ривожлантириб бориш, бо-лаларни севиш, улардаги мусикий кобилият, кизикишларни эътиборга олиш ва уларни руёбга чикаришга интилиш шулар жумласи-дандир.

Агар укитувчида бу каби хусусиятлар бул-маса, хар кандай педагогик технологиялар хам курук, мазмунсиз ва кизикарсиз, самарасиз булиб колиши хеч гапмас. Чунки хар кандай таълим шакли, модели, тури укитувчининг педагогик махорати, билими, малакаси ва педа-догик фаолиятсиз кутилган натижани бермас-лиги аник.

Маълумки, мусика укитувчиси укув-тар-бия ишларини бараварига олиб боради. Укувчиларни мусика санъати оркали тар-биялашда укитувчининг яхши созандалик махорати, яхши овозга эга булиши, нота укиш, турли воситалардан окилона ва уринли фой-далана олиши, суз махорати, укувчиларнинг кобилиятларини ошира билиши мухим. Укитувчининг узи бирор бир чолFу асбобида куй ижро этса ёки кушик куйлаб берса, синф укувчиларига узгача ёкимли таъсир этади, уларнинг кайфиятлари кутарилади.

Мусика укитувчиси булардан ташкари дарсларни кузатиб бориши лозим. Дои-мий кузатишлар сабабли укитувчи педагогик махоратини ошириб боради. У вазиятни бахолаш, укувчиларни ички туЙFу, кизикиш ва кобилиятларини сезишга урганади. Кузатиш 1-синфдан 7-синфга кадар давом этади. Бунда кулланилаётган усул, шакл ва педагогик техно-логияларнинг хам самарадорлик, кулайлик, бо-лалар учун кизикарли ва эътиборли жихатлари аникланиб борилади.

Мусика таълимининг узига хослиги ташки-лий тузилиши, амалий ижрочилик фаолият-лари, шунингдек, укитиш усуллари, уларнинг самарадорлигини таъминловчи омиллар, во-ситалар тахлили ва уларнинг умумий ижодий-ижобий жихатларини умумлаштириш мусика таълимини узигагина хос булган янги турла-рини ишлаб чикиш имконини беради. Булар хам уз максади ва бажарадиган вазифаси маз-мун ва мохиятига кура педагогик технология

булиб, уларни мусика машFулотларига татбик этиш яхши натижа беради. Бундай дарс-лар укувчиларда яхши кайфият, жушкинлик, кутаринки рух ва интилишни кучайтиради.

Мактаб укувчиларини мусика санъатига кизиктириш ва таълим самарадорлигини таъ-минлашда бир канча уйин методлари ва таълим усуллари мавжуд. Улар каторига хозирги кунда илFор, ташаббускор укитувчилар томо-нидан кенг кулланилаётган куйидаги техно-логик дарсларни алохида курсатишимиз мумкин.

Умумтаълим мактаб «Мусика маданияти» укув фанининг мазмунига булган минимал та-лаблар назарий ва амалий фаолиятлар мажму-асидан ташкил топиб, улар бошланFич мусика саводи, мусикий асарлар ижодкорлари фаоли-яти, мусика ижрочилиги, хор, ансамбл, баста-корлар ва композиторлар ижоди хамда узбек халк чолFу асбобларини билиш, бошланFич мусикий атама ва иборалар, мусика жанрлари, мавзулар асосида миллий мусика маданияти-мизни узлаштиришни назарда тутади.

Бу мавзулар дарс жараёнида куйидаги укув фаолиятларида назарий ва амалий машFулотлар воситасида бажарилади:

1. Мусика тинглаш.

2. Жамоа булиб куйлаш.

3. Мусика саводи.

4. Мусика ижодкорлиги.

5. Ритмик харакатлар.

Мусина тинглаш таълим мазмунининг асо-сини ташкил этади. Куй ва кушикларни куйлаш, тинглаш фаолиятлари воситасида урганиш би-лан бир каторда, мусикий ритмик харакатлар, ижодкорлик фаолиятларини хар томонлама урганиш ва узлаштириш, мусикий тавсифлар-ни ифодалаш имконияти яратилади. Узбек халк мусикаси, узбек бастакорлари ва компо-зиторларининг мусикий асарларидан намуна-лар тингланади.

Жамоа булиб куйлаш укувчиларнинг мусикий кобилияти хамда ижрочилик малака-ларини ривожлантириш учун зарурдир. Синф-да жамоа булиб куйлаш жараёнида укувчи уз овоз ижросини бошкариш, устозлари иж-росини эшитиб, кузатиш хамда улар билан бахамжихат журнавозлик килишга интилади. Узбек халк кушиклари, жахон ва узбек компо-зиторлари кушикларидан намуналар куйлай-дилар.

Мусица саводи барча билимларни назарий бирлаштирувчи фаолият сифатида мух,имдир. Дарсда кайси машFулот тури (тинглаш, ижро этиш, мусикий х,аракатлар) булмасин, бе-рилган мавзудаги асар урганилади ва унинг хусусиятлари (жанри, шакли, тузилиши, иж-рочилиги) х,акида янги тушунчалар х,осил булади. Шу боис, мусика саводи факатгина нота ёзувларини урганишдан иборат булмай, балки укувчиларнинг умумий мусикий билим савиясини таркиб топтирувчи умумий билим, тушунчалар мажмуасини (ижрочилиги, халк ва бастакорлик мусикаси, уларнинг фарклари, миллий мусиканинг мах,аллий услублари, мум-тоз мусика, нота саводи) ташкил этади.

Мусика саводида мусикий атамалар, анъа-налар, темплар (суръат), алтерация белгилари, динамик белгилар, мусиканиниг ифода тили, оддий мусика шакллари ва жанрлари, мажор ва минор лади х,акида тушунча берила-ди. Шунингдек, мусика тинглаш, якканавозлик, журнавозлик ва ансамбль ижросини фарклай билиш, мусикий дид ва идроки ривожланти-рилади.

Мусиций ритмик ^аракатлар фаолиятида куйлар ва мусикий раксбоб асарларни тинглаш воситасида махсус мусикий х,аракатлар бажарилади ва мусикий ритмик х,аракатларни х,ис этиш оркали укувчиларда ижодкорлик фаолиятлари ривожланади.

Педагог-укитувчи укувчиларнинг маъна-вий, ахлокий ва бадиий маданиятини устириш максадида турли мазмун, метод, шакл ва воси-талар оркали белгилаган максадига эришади.

Хозирги кунда таълим жараёнида интер-фаол методлар, инновацион технологиялар, педагогик ва ахборот технологияларини укув жараёнида куллашга булган кизикиш, эъти-бор кундан-кунга кучайиб бормокда. Бундай булишининг сабабларидан бири, шу вактгача анъанавий таълимда укувчиларни факат тай-ёр билимларни эгаллашга ургатилган булса, замонавий технологиялар уларни эгаллаёт-ган билимларини узлари кидириб топиш-лари, мустакил урганиб, тах,лил килишлари, х,атто хулосаларни х,ам узлари келтириб чикаришларига ургатади.

Янги педагогик технологияларни куллаган х,олда утказилиши мумкин булган дарс жараёни методикасини х,ар бир укитувчи уз фани (укув предмети) шароитидан х,амда укувчиларнинг

имконияти ва эх,тиёжидан келиб чиккан х,олда узгартириши ёки шулар асосида укитиш жараёнида узининг муаллифлик технологияларини яратиши мумкин.

Масалан, дарснинг мусика саводи фаолиятида «Баланд» ва «паст» товушларни регистрлар оркали урганиш. Регистрлар, одатда, баланд (юкори), урта ва паст турларга булинади. Регистрлар х,акида укувчиларга тушунча бериш-да укитувчи урганилган ёки болаларга таниш булган бирор кушикни фортепианонинг турли (юкори, урта ва паст) регистрларида ижро этиб беради1. Укувчилар эса кушик юкори регистрда чалинаётган булса, кулларини юкорига кутаришади, урта регистрда чалин-ганда кулларини олдинга узатишади, пастки регистрда чалинганда эса кулларини пастга ту-ширишади.

Бу уйин-машкни тикка туриб бажариш яхши самара беради ва кузланган асосий максадга эришиш билан бирга укувчиларда жисмо-ний, рух,ий тетиклик ва юкори кайфият х,осил булади.

Бундан ташкари, мусика саводи фаолия-ти учун мусиканинг ифода воситалари, яъни мусиканинг динамик белгилари ва ноталарни топиш учун ребуслар тузиб, сузларни туFри та-лаффуз килиш максадга мувофик булади.

Дарснинг мусикали х,аракатлар фаолиятида «Ракс табассум», «Пантомима», «Мах,орат кучаси» каби интерфаол усулларни тавсия килиш мумкин. Бунда куй тавсифига мос х,олда ракс х,аракатларини куллаш мумкин. «Яламма ёрим», «Андижон полкаси», «Лазги» куйлари-дан фойдаланилса, дарс сифати янада кувнок утади.

Катнашчилар давра шаклида утирадилар. Бир укувчи ёкимли мусика остида барча укувчиларни раксга таклиф этади.

1. Укувчилар эркин раксга тушадилар. Мусикий куй тугагач, ёнидаги ёки рупарасида турган дустига табассум билан караб олкиш-ловчи суз айтиши керак.

2. Укувчиларга танкид килувчи ёки кунгилни колдирувчи сузлар айтиш катъий такикланади. Уларга куйидагича мурожаат килиш ке-рак: «Сизни курганимдан хурсандман», «Сиз жуда чиройли табассум килар экансиз», «Сиз

1 Солиев Н., Умаров А. «Мусика саводи алифбоси»ни укитиш буйича укув-услубий кулланма. - Т., 2003. -17-б.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2016, 1

жуда чиройли раксга тушар экансиз», «Сиз-ни раксингиз менга завк баFишлаяпти» ва хоказо.

МашFулот якунида укувчиларга куйидаги саволлар билан мурожаат килинади:

1. Мусика сизга кандай таъсир курсатди?

2. Атрофдагиларнинг табассумини курганда нималарни хис килдингиз?

3. Кимнинг олкиши сизга купрок маъкул булди? Нима учун?

Дарсининг мусица ижодкорлиги фаолия-тида узбек халк чолFу асбоблари туFрисида би-лимга эга булиш учун «Тармоклар» (кластер) усулидан фойдаланиш яхши натижа беради.

Бу усул берилган мавзуни чукур урганиш, аввало укувчиларнинг фикрлаш фаолияти-ни жадаллаштириш хамда кенгайтириш учун хизмат килиши назарга олинади. Укувчиларни мавзуга оид тушунча ёки аник фикрни эркин ва очик равишда кетма-кетлик билан узвий боFланган холда тармоклашга ургатади. Шу-нингдек, утилган мавзуни мустахкамлаш, яхши узлаштириш, умумлаштириш хамда укувчиларнинг шу мавзу буйича тасаввурларини чизма шаклда ифодалашга ундайди (1-чизма).

Бу каби машFулотларнинг хар бири узининг тузилиш хусусияти, вазифаси, максади ва методик асосларига эгадир. БошланFич синфларда мусика дарсларини уйин тарзида (кушикларни уйин оркали ташкил этиш, мусика, раксга ту-шиш «чигил ёзди уйин»лари) олиб борилганда укувчиларнинг фаоллиги ошади ва улар берилган топширикларни нисбатан осон бажа-радилар.

Юкорида айтиб утилганларнинг барча-си хам мусика дарсларини уз табиатига кура янги-янги узига хос ва замонавий интерфа-ол усуллардан фойдаланишда кенг имкони-ятларига эга эканлигини курсатади. Яна бир бор шу уринда таъкидлаш жоизки, мусика укитувчисининг зукколиги, махорати, иш таж-рибаси ва кандай технологиялардан фойдала-на олиши унинг касбий махоратига боFликдир. Мусика маданияти укитувчиси кандай фаолият турларини куллашдан катъий назар, унинг дарс мавзуларини утишда педагогик шарт-шароит мавжудлиги ва албатта, укувчиларнинг дарсга кизикиши ва имкониятларини хисобга олган холда педагогик технологияларни танлаши ва куллаши хал килувчи ахамият касб этади.

Мусика маданияти дарсларининг ташки-лий тузилиши ва шаклларига кура яна кенг кулланиладиган куйидаги турларини хам курсатиб утиш мумкин:

1. Ташкилий дарслар.

2. Аралаш дарслар.

3. Доминантали (дарсдаги бирон бир фаолият тури кушик куйлаш, мусика тинглаш, мусика саводхонлиги, мусикий ижодкорлик ва бошкалардан устунрок булади) дарслар.

4. Умумлашган дарслар.

5. Интервью дарслар.

6. Якунловчи дарслар.

Хозирги вактда илFор педагогик технология-лар асосида укитиш хакида турли-туман фикр-лар, карашлар ва ёндашувлар мавжуд. Бу хам тасодифий эмас, албатта. Замонавий, илFор педагогик технология асосида укитишни йулга куйиш, таълим жараёнини укувчилар учун ту-шунарли ва кизикарли ташкил этиш учун ти-нимсиз изланиш укитувчининг мухим вазифаси булиб колмокда.

Умумтаълим мактаблари «мусика маданияти» дарсларида илFор педагогик технологиялардан фойдаланиб дарсларни ташкил этиш асосида укувчиларнинг мусикий-назарий би-лимлари, амалий ижрочилик куникма ва мала-каларини шакллантиришга каратилган тадкикот изланишлар, амалий ишларнинг самарали натижа бериши юкорида таъкидлаб утилган ху-лосавий фикрлар билан изохланади.

Укитувчи бундай таълим технологиялари-ни куллаши натижасида укувчиларнинг ушбу дарсларга кизикиши янада ортади, улар-нинг диккатини жалб килади ва хотирасини мустахкамлайди. Дарс жараёнида укитувчи томонидан туFри танланган илFор педагогик технологиялар укувчиларга билим бериш, уларни маънавий тарбиялашда уз самарасини курсатади. К,айд этилган педагогик технологиялар укитувчи томонидан мусика маданияти дарслари жараёнида кулланилса максадга мувофик булади.

Хулоса килиб шуни айтиш керакки, укитувчилар дарсда замонавий педагогик технологиялардан унумли фойдаланса, мусика машFулотларининг самараси юкори даража-да булади. Зеро, укувчилар мусика санъатини бутун нафосати билан кизикиб урганишлари зарур. Укувчиларда мусика фаолиятларидан мусикани бадиий идрок этиш, якка ва жамоа

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2016, 1

1-чизма. Узбек халц чолгулари.

булиб кушик куйлаш, раксга тушиш ва ижод-корлик малакаларини шакллантириш асосий максад булиб колади.

Шундай экан, укувчиларда мусикий икти-дорни ривожлантириш, мусика санъати-га мех,р ва иштиёкни ошириш, мусика санъатига кизиктириш, улар учун зарурий шарт-шароитлар яратиб бериш, уларнинг бадиий эх,тиёжларини кондириш, мусика таъ-лим-тарбиясининг асосий вазифасини таш-кил этади.

Шу маънода биз укитувчилар мусиканинг таъсирчан тарбиявий кучидан фойдаланиб, укувчиларнинг маънавий, ахлокий ва бадиий

маданиятини устириш максадида педагогик технологиялардан фойдаланган х,олда таълим-тарбиянинг турли мазмун, метод, шакл ва во-ситалари оркали белгилаган максадга эриша-миз.

Ушбу муаммоларни ижобий х,ал этиш, умумтаълим мактаблари мусика маданияти машFулотлари жараёнида педагогик технология, таълим усуллари билан укувчи-ёшларни х,ар томонлама чукур таништириб бориш ва уларнинг мусикий тафаккурини ривожлан-тиришга х,амда шу оркали уларни тарбиялаш ишларининг самарали кечишига кенг имкони-ят яратади.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2016, 1

Г МАКТАБ ТАЪЛИМИ / ШКОЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 41 У

Адабиётлар:

1. Узбекистон Республикасининг «Таълим тугрисида»ги Конуни, 1997 йил 29 август.

2. Каримов И.А. Юксак маънавият - енгилмас куч. - Т.: «Маънавият», 2008.

3. Каримов И.А. Баркамол авлод - Узбекистон тарак,к,иётининг пойдевори. - Т.: «Шарк,», 1998.

4. Абралова М., Галиева Д. «Мусик,а» 2-синф. Ук,итувчилар учун методик кулланма. -Т.: F.Fулом номидаги нашриёт-матбаа ижодий уйи, 2008.

5. Гулбоев Т. Янги педагогик технологиялар ва уларни таълим жараёнига татбик, этиш. - Навоий, 2001.

6. Саидахмедов Н. Янги педагогик технологиялар. - Т.: «Молия», 2003.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.