Научная статья на тему 'МУЛЬТИМЕДИА ДАСТУРЛАРИ АСОСИДА ЎҚУВЧИЛАРНИНГ ФИЗИК БИЛИМЛАРИНИ ОШИРИШ МЕТОДИКАСИ'

МУЛЬТИМЕДИА ДАСТУРЛАРИ АСОСИДА ЎҚУВЧИЛАРНИНГ ФИЗИК БИЛИМЛАРИНИ ОШИРИШ МЕТОДИКАСИ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
179
32
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
виртуал ўқув лаборатория / мультимедиа дастурлари / график / нутқ / мусиқа / видео / фото-ахборот / компьютер модели ва визуаллаштириш. / виртуальная учебная лаборатория / мультимедийные программы / графика / речь / музыка / видео / фотоинформация / компьютерное моделирование и визуализация.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Юлдошев Иcмоил Абриевич, Раззоқов Илҳом Давронович

Мақолада мультимедиа дастурлари асосида ўқувчиларнинг физикага оид дунёқарашини кенгайтириш билан амалий фаолиятларини боғлаган ҳолда физикадан билимларни ҳаётга татбиқ эта олиш салоҳиятини шакллантириш ва ривожлантириш услублари тавсия қилинган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по наукам об образовании , автор научной работы — Юлдошев Иcмоил Абриевич, Раззоқов Илҳом Давронович

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

МЕТОДИКА ПОВЫШЕНИЯ ЗНАНИЙ УЧАЩИХСЯ ПО ФИЗИКЕ НА ОСНОВЕ МУЛЬТИМЕДИЙНЫХ ПРОГРАММ

В статье рекомендуются методы формирования и развития потенциала применения знаний по физике в связи с расширением мировоззрения студентов на основе мультимедийных программ

Текст научной работы на тему «МУЛЬТИМЕДИА ДАСТУРЛАРИ АСОСИДА ЎҚУВЧИЛАРНИНГ ФИЗИК БИЛИМЛАРИНИ ОШИРИШ МЕТОДИКАСИ»

Юлдошев Исмоил Абриевич,

Карши давлат университети "Информатика укитиш методикаси" кафедраси катта укитувчиси, педагогика фанлари буйича фалсафа доктори (PhD) Раззок,ов Илх,ом Давронович, Карши давлат университети "Информатика укитиш методикаси" кафедраси укитувчиси

МУЛЬТИМЕДИА ДАСТУРЛАРИ АСОСИДА ЦУВЧИЛАРНИНГ ФИЗИК БИЛИМЛАРИНИ ОШИРИШ МЕТОДИКАСИ

УУК: 372.853

ЮЛДОШЕВ И.А., РАЗЗОЦОВ И.Д. МУЛЬТИМЕДИА ДАСТУРЛАРИ АСОСИДА УЦУВЧИЛАРНИНГ ФИЗИК БИЛИМЛАРИНИ ОШИРИШ МЕТОДИКАСИ

Маколада мультимедиа дастурлари асосида укувчиларнинг физикага оид дунёкарашини кенгай-тириш билан амалий фаолиятларини боFлаган х,олда физикадан билимларни х,аётга татбик эта олиш салох,иятини шакллантириш ва ривожлантириш услублари тавсия килинган.

Таянч суз ва тушунчалар: виртуал укув лаборатория, мультимедиа дастурлари, график, нутк, мусика, видео, фото-ахборот, компьютер модели ва визуаллаштириш.

ЮЛДОШЕВ И.А., РАЗЗОКОВ И.Д. МЕТОДИКА ПОВЫШЕНИЯ ЗНАНИЙ УЧАЩИХСЯ ПО ФИЗИКЕ НА ОСНОВЕ МУЛЬТИМЕДИЙНЫХ ПРОГРАММ

В статье рекомендуются методы формирования и развития потенциала применения знаний по физике в связи с расширением мировоззрения студентов на основе мультимедийных программ

Ключевые слова и понятия: виртуальная учебная лаборатория, мультимедийные программы, графика, речь, музыка, видео, фотоинформация, компьютерное моделирование и визуализация.

YULDOSHEV I.A, RAZZOOV I.D. METHODOLOGY OF INCREASING THE KNOWLEDGE OF PHYSICS AMONG STUDENTS ON BASIS OF MULTIMEDIA PROGRAMS

The article recommends methods for the formation and development of the potential for the application of physical knowledge in connection with the expansion of the students outlook for physics on the basis of multimedia programs implementation.

Key words and concepts: virtual educational laboratory, multimedia programs, "graphics, speech, music, video, photo information, computer modeling and visualization.

Кириш.

Бугунги кунда жахонда физика таълими сохасини такомиллаштириш, таълим жараёнига замонавий укитиш услубларини, шу жумладан ахборот-коммуникация технологияларини кенг жорий килиш, физика фани буйича таълим сифа-тини тубдан ошириш, юкори малакали педагог ва илмий ходимларни тайёрлаш, таълим муассасала-рини замонавий лабораториялар, дарсликлар ва бошка укув жихозлари билан таъминлаш, илмий ташкилотларнинг салохиятини ривожлантириш, уларнинг фаолиятини самарали ташкил этиш каби масалаларга зарурият тугилмокда.

Жумладан, укувчиларнинг физика фанига кизикишларини кучайтиришга етарли эъти-бор бериш, таълим дастурлари укувчиларда мустакил, креатив фикрлашни шакллантиришга ва ривожлантиришга каратиш, таълим сифатини таъминлаш буйича амалга оширилаётган ишлар замон талабларига жавоб бериши лозим экан-лиги, физика фани буйича замонавий дарсликлар яратишни яхши йулга куйиш, лаборатория ишла-рини бажариш буйича кулланмалар, мультимедиа дастурларини яратишга эътибор каратиш лозим-лигини замоннинг узи такозо этмокда.

Умумтаълим мактаб укувчилари томони-дан физика фанининг узлаштирилишида укув-илмий лабораторияларда замонавий асбоб-ускуналардан самарали фойдаланиш мумкинлиги, виртуал укув лабораториялар асосида физикавий тажрибаларнинг бажариш технологиясини ишлаб чикиш хамда укув жараёнида замонавий ахборот технологияларидан самарали фойдаланиш мухим ахамият касб этмокда.

Республикамиз хаётидаги сиёсий, ижтимоий ва иктисодий узгаришлар жамиятнинг юкори малакали, мустахкам ва чукур билимли, уз устида ишлайдиган, кобилиятли кадрларга булган тала-бига мос равишда амалга ошириладиган касбий таълимнинг табиий жараёнига хам уз таъсирини утказмокда. Хозирги кунда янги усиб келаётган авлодни укитишда илFор педагогик технология-ларни дарс жараёнларига татбик килиш кескин ривожланмокда. Узбекистон Республикаси Халк таълими тизимини 2030 йилгача ривожлантириш концепциясида «Хорижий тил, информатика, математика, физика, кимё, биология фанларини чукур урганишга мулжалланган дидактик мате-риаллар ва мультимедиа махсулотларининг янги

авлодларини тайёрлаш» устувор вазифа килиб белгиланди1.

Умумтаълим мактаблари учун физика дарс-лиги буйича мультимедиали электрон дарслик яратиш бугунги кунда жуда долзарб хисобланади. Бу борада хукуматимиз томонидан хам бир канча карорлар ишлаб чикилган. Жумладан, 2021 йил 19 мартдаги "Физика сохасидаги таълим сифатини ошириш ва илмий тадкикотларни ривожлантириш чора-тадбирлари тутрисида"ги Узбекистон Республикаси ПК.-5032-сон карори мазкур муаммо ечими учун хукукий асос булади2.

Мацсад.

Мультимедиа дастурлари асосида умумтаълим мактаблари укувчиларида физик жараён ва ходисаларни кузатиш, тахлил килиш, физик ходисаларни урганиш буйича умумий компетен-цияларни шакллантиришдан иборат.

Мавзу буйича бошка олимлар илмий асарлари кискача тахлили.

Бугунги кунда физика фанини укитишда замонавий ахборот технологияларидан фойдаланиш асносида укувчиларда физика фанига оид умумий компетенцияларни шакллантириш, олам-нинг физик манзарасига оид дунёкарашини кен-гайтириш билан амалий фаолиятларини ботлаган холда физик билимларни хаётга татбик эта олиш салохиятини шакллантириш ва ривожлантиришда мухим ахамият касб этади. Бунинг асосий омил-ларидан бири шундаки, биринчи навбатда ком-пьютернинг техник таъминотида физик билим-лар асосида курилиши сифатида билсак, иккин-чидан эса физик ходисаларни укитиш воситаси сифатида каралади. Бунда маълум бир жис-моний объектни эмас, балки физик жараён ва ходисаларни онгли равишда кузатишда компьютер моделлари укувчиларда физик билим-ларини оширишга имкон беради. Физик жараён ва ходисаларни урганишда махсус симуляторлар,

1 Узбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 29 апрелдаги "Узбекистон республикаси Халк таълими тизимини 2030 йилгача ривожлантириш концепция-сини тасдиклаш туFрисида"ги ПФ-5712-сонли Фармони. // Узбекистон Республикаси конун хужжатлари туплами (06/19/5712/3034)

2 Узбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 19 мартдаги ПК-5032-сонли "Физика сохасидаги таълим сифатини ошириш ва илмий тадкикотларни ривожлантириш чора-тадбирлари туFрисида"ги Карори. // Узбекистон Республикаси конун хужжатлари туплами (07/21/5032/0226)

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2021, 7 (104)

анимация ва видео роликлар, виртуал лаборатория ишлари ва физик жараёнларни моделлашти-риш имкониятини берувчи дастурий таъминотлар бугунги кунда мавжуд. Буларга Crocodile Physics, Interactive physics, Electronics Workbench, Phun physics каби симулятор (ракамли моделлашти-риш) дастурлари компьютер дастури физика таж-рибасини утказиш мумкин булмаган ёки тажриба кузатиб булмас даражада харакатланган пайтда кулланилиши билан ажралиб туради1.

Таълим сохаси ходимлари, олимлар, дастур-чилар, мультимедиа таълим воситалари ишлаб чикарувчилари ва укитувчи-амалиётчиларнинг биргаликдаги саъй-харакатлари билан янги ахборот-таълим мухити яратилиб, унда таълим мазмуни, укитиш усуллари ва технологияларига таълим ва ахборот ёндашувларининг интегра-циялашуви хал килувчи ахамият касб этди. Янги ахборот-таълим мухити асосий элементларидан бири бу мультимедиа технологиясидир. Мультимедиа технологиялари соханинг энг истикболли ва машхур йуналишларидан биридир2. Улар «интер-фаол интерфейс ва бошка назорат механизмла-рини уз ичига олган овоз, видео, анимация ва бошка визуал эффектлар (симуляция) билан бирга тасвирлар, матнлар ва маълумотлар тупламларини уз ичига олган махсулотни яратиш максадига эга-дирлар». Ушбу таъриф 1988 йилда янги техноло-гияларни жорий этиш ва улардан фойдаланиш муаммолари билан шуFулланадиган энг йирик Европа комиссияси томонидан шакллантирилган.

Мультимедиа технологиясининг пайдо булишига эътибор каратадиган булсак, 1945 йилда америкалик олим Ваннивер Буш томонидан таклиф этилган «MEMEX» хотирасини таш-кил этиш концепцияси асос булади. Бунда мультимедиа технологиясини гиперматнли тизим (матн материаллари комбинацияси билан ишлаш тизими) шаклида ифодалашини хамда фойда-

1 Хамидов В.С. Физика фанини укитишда INTERACTIVE PHYSICS дастуридан фойдаланиш. - Тошкент: 2008. (http://elearning.zn.uz/files/2015/03/IP.pdf)

2 Бегматова Н.Х., Жураев Т.Н., Юлдошев И.А. Мультимедиа в дошкольных образовательных учреждениях // Информатизация образования: теория и практика. -2014. - С. 250-251.

ланувчи томонидан бажарилган операциялар хисобга олинади3.

Шу билан бирга, 20 асрнинг 80 йиллари охи-рида дастурга булган кизикишнинг ошиши мультимедиа гуманитар сохаларда технологияларни шубхасиз, мультимедиа (тижорат) махсулотини амалда яратиш ва муваффакиятли амалга оши-риш Fоясига эга булган компьютер сохасидаги таникли америкалик тадбиркор Билл Гейтснинг номи билан боFлик4.

Мацоланинг илмий мо^ияти.

Жамиятни ахборотлаштиришнинг етакчи тенденцияларидан бири мультимедиа техно-логияларини ривожлантириш, уларнинг ижти-моий хаётнинг турли сохаларига кириши, жум-ладан: ишлаб чикариш, бизнес, илм-фан, таълим ва оммавий истеъмол маданияти эътироф этилади. Контент ва шаклнинг бойлигини таъ-минлаш, турли хил матн, график, нутк, мусика, видео, фото-ахборот ва уларни олиш усуллари-нинг хилма - хиллигини бирлаштириб, ушбу тех-нологиялар дунёнинг мультимедиа инъикосини шакллантиради.

Мультимедиа технологияларидан фойдаланиш укув жараёнини ташкил этиш, шунингдек, укувчиларнинг ижодий кобилиятларини ривожлантириш учун янги имкониятлар эшигини очади. Фаол укитиш усулларини самарали жорий этиш учун етарли микдорда компьютер техникаси билан жихозлаш, шунингдек, укув жараёнини ташкил этишда услубий ва ахборот базасини тайёр-лаш буйича катта ва жиддий ишлар талаб этилади. Бу бозор шароитидаги талаб ва талабларни инобатга олган холда мутахассисларни тайёрлаш сифатини оширишда фаол укитиш усулларини амалга оширишни таъминлайди.

Бугунги кунда мультимедиа технологиялари укув жараёнида янги ахборот технологияларининг жадал ривожланиб бораётган йуналишларидан биридир.

Биринчи вазифа-мантикий фикрлашга хос булган нарсаларни ва мажозий фикрлаш билан шуFулланадиган тасвирларни ифодалаш учун

3 Князева Г.В. Применение мультимедийных технологий в образовательных учреждениях // Вестник ВУиТ. 2010. №16. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/primenenie-multimediynyh-tehnologiy-v-obrazovatelnyh-uchrezhdeni-yah (дата обращения: 28.06.2021).

4 http://slutskmedkol.by/Informac_tehnologii/Multimedia. html

1-расм. Броун х,аракати схемаси1.

монотон воситаларни такдим этиш имконини берадиган билимларни такдим этишнинг бун-дай моделларини яратишдир. Иккинчи вазифа -бу инсоний билимларни визуаллаштириш, улар учун матнли тавсифларни танлаш мумкин эмас. Учинчиси, кузатилган расмларнинг тасвирлари-дан кузатилган расмларнинг динамикасининг оркасида яширилган механизмлар ва жараён-лар х,акида баъзи гипотезаларни шакллантиришга утиш йулларини излашдир.

Шундай килиб, укув жараёнини ташкил этишда мультимедиа технологиялари (ахборотдан тезкор фойдаланиш, аудио ва визуал материалларни улаш ва бошкалар)дан фойдаланиш, шубх,асиз, аник афзалликларга эга. Бундай технологиялар-дан фойдаланиш укув маълумотларини сезиларли даражада фаоллаштиради, уни идрок килиш ва ассимиляция килиш осонрокдир.

Тадк,ик,отнинг объекти.

Мазкур илмий-тадкикот объекти сифатида физик жараён ва хддисаларни ракамли модел-ларда, мультимедиа дастурларида намоён этиш жараёни олинган.

Тадк,ик,отда к,улланилган усуллар.

Мультимедиа дастурлари имкониятидан фой-даланган х,олда ракамли моделлаштиришдан укув жараёнларида фойдаланиш узининг самарасини беради. Жумладан, физик тажрибаларни анъана-вий утказишда мумкин булмаган ёки тажрибада

1 Хабибуллаев П., Бойдедабаев А. ва бошкалар. Физика. Умумий урта таълим мактабларининг 9-синфи учун дарслик. - Тошкент: F.Fулом номидаги нашриёт-матбаа ижодий уйи, 2019. 6-бет.

кузатиб булмас даражада тартибсиз х,аракатланган физик жараённи кузатиш ва тах,лил этиш имко-нини беради.

Натижалар ва амалий мисоллар.

Хозирги вактда умумтаълим мактаблари укувчиларига физика фанидан механика, моле-куляр физика ва термодинамика асослари, электродинамика, тебранишлар ва тулкинлар, оптика, атом ва ядро физикаси асосларига оид кенгайтирилган асосий тушунчалар, жараёнлар, хддисаларни, физик катталиклар ва уларнинг бир-ликлари, конуниятлар, боFланиш формулаларни урганишида ракамли моделлаштириш имкония-тини берувчи мультимедиа дастурларига эх,тиёж сезилмокда. Масалан, молекулаларнинг тартибсиз х,аракатини диффузия х,одисасида ва Броун х,аракатида куришимиз мумкин. Агар шиша идиш тубига бир томчи бром томизилса, бир неча секунддан сунг идиш тубида тук жигарранг бром буFлари х,осил булади. Бу буF тепага кутарилиб, х,аво билан аралаша бошлайди, яъни диффузия жараёни кузатилади. Хаво ва бром молекулала-рининг диффузияси уларнинг молекулаларининг бетартиб иссиклик х,аракати туфайли юз беради (1-расм).

1827 йилда инглиз табиатшуноси Броун молекуляр-кинетик назарияни тасдик,ловчи мух,им кашфиёт килди. У тажрибада суюклик ичида муаллак турган гул чанги заррачалари доимо бетартиб х,аракат килиши натижасида уларнинг маълум вакт давомидаги вазиятлари мураккаб синик чизиклар шаклида булишини кузатди. 1-расмда Броун заррачасини 30 сония давоми-

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2021, 7 (104)

2-расм. Заррачаларнинг компьютерли модели1

3-расм. Macromedia Flash дастурида "заррача" тасвирини тайёрлаш жараёни2.

даги вазиятлари курсатилган. Суюк,лик ичидаги заррачаларни бундай харакат к,илишига уларга суюк,лик молекулаларининг турли томонлардан келиб урилиши сабаб булади3.

Бир вак,тнинг узида заррачага суюк,лик молекулаларининг бир нечтаси урилиши мумкин. Лекин унга кайси томондан купрок, молекулалар урилса, заррача уша молекулалар йуналишида силжийди, кейин бошк,а томондан купрок, молекулалар урилиши натижасида яна харакат йуналиши узгаради ва бу жараён узлуксиз давом этади. Суюк,лик ичидаги заррачанинг бундай мураккаб харакати броун харакати деб аталади.

1 Microsoft Excel электрон жадвалида тузилган Броун харакати графиги.

2 Macromedia Flash дастурида тузилган Броун харакатида "заррача"тасвири.

3 Хабибуллаев П., Бойдедабаев А. ва бошк,алар. Физика. Умумий урта таълим мактабларининг 9-синфи учун дарслик. - Тошкент: F.Fулом номидаги нашриёт-матбаа ижодий уйи, 2019.

Заррачаларнинг компьютерли моделини текис-лик ёки уч улчамли координатада харакатини тас-вирлашимиз мумкин. Бунинг учун берилган вак,т оралиFида, заррача кузатувчига куринмас холда, тасодифий йуналишда харакат к,илади, шунда унинг координата ук,лари буйлаб силжишлари формулаларда аник,ланган дисперсия билан нор-мал так,симотга буйсунади (2-расм).

Заррачаларнинг тартибсиз харакатини укувчиларга тушунарли тарзда етказиш учун мультимедиа дастурларидан бири булган Macromedia Flash дастури ёрдамида амалга ошириш мумкин. Мазкур дастурнинг фаол эле-ментларидан фойдаланган холда молекулалар-нинг тартибсиз харакатини диффузия ходисаси ва Броун харакатини электрон анимация шаклда куришимиз мумкин. Бунинг учун Macromedia Flash дастурида «Харакатланувчи зарра» яъни Броун харакатидаги молекулалар харакатини курсатувчи моделни куриш жараёнини билан танишамиз.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2021, 7 (104)

4-расм. Монтажный стол мулоцот ойнаси1.

▼ Монтажный стол

5-расм. Macromedia Flash дастури мух,итида Броун х,аракати2.

■j Направляющая: Слой 1

Macromedia Flash дастурини ишга туширамиз. Дастурнинг файл менюси оркали янги хужжат яратамиз. Янги хужжат ойнасининг юкори чап кисмида "зарра" тасвирини ясаймиз (3-расм).

Дастурнинг "Timeline" бандидан "Add Moution Guide" буйрути ёрдамида объектга йуналтирувчи харакат катламини ясаймиз (4-расм).

Хосил килинган катламда калам ускунаси ёрдамида харакат йуналишини, яъни ихтиёрий харакат йуналишини чизиб оламиз. Ажратилган объектга контекст менюдан "Create Motion Tween" буйругини фаоллаштирамиз. Натижада экранда объект автоматик равишда йуналтиргичнинг бошланFич нуктасига утади, яъни фойдала-нувчи томонидан олдиндан белгилаб олинган харакат йуналиши буйлаб анимацион тарзда харакатланади. Анимация сахнасининг охирги кадрини белгилаб, контекст менюдан калит кад-рни куйиб оламиз. Охирги кадрда объектни ажратилган кисмдан чикариб, йуналтиргичнинг охирига, яъни чизиб олган траекторияни охи-рига суриб оламиз. Бу жараён бир неча марта такрорланиб, алохида-алохида катламларда тай-ёрланади. Натижада Macromedia Flash дастури мухитида заррачаларнинг тартибсиз харакати, Броун харакатини тасвирлашимиз мумкин (5-расм).

Аниц хул оса ва амалий таклифлар.

Таъкидлаш жоизки, баъзи холларда укитувчилар томонидан укувчиларга физик

1 Macromedia Flash дастурида тузилган Броун харакатида "заррача" тасвирини харакатлантириш тро-екториясини куйиш ойнаси.

2 Macromedia Flash дастурида тузилган Броун харакатида "заррачалар" ни тартибсиз харакатланиш анимацияси тасвири.

ходисаларни керакли асбоб-ускуналарсиз доскада ёки оFзаки равишда тасвирлаш ва намойиш этиш холатлари учраб келди. Аммо замонавий ахборот технологияларини ривожла-ниши мазкур вазиятни узгартирди. Укитувчилар физика фанидан таълим ресурсларини мустак,ил ярата олиши ва укувчиларга намойиш этиш жуда кийин эмаслиги, шунингдек, сифатли таълим ресурси тайёрлашнинг куплаб вариантларини такдим этди.

Macromedia Flash - бу жуда осон урганиладиган ва укитувчилар учун ишлашга кулай дастурий воситадир. Ушбу воситадан фойдаланиш осон ва кенг имкониятларга эга. Уни куллаш яратилади-ган турли хил лойихаларни, шу жумладан ракамли таълим ресурсларини, талаб даражасига кутаради.

Умуман олганда, мультимедиа дастурларини куллаш таълим жараёнининг сифатини оши-ришга имкон беради. Буларни куйидагича тав-сия этиш мумкин:

• укувчиларга янги мавзуни урганаётганда (мураккаб назарий тушунчаларни, формула-ларни, диаграммаларни ва бошкаларни) визуал тарзда такдим этилиши;

• кейсларни ишлаб чикишда (назарий мав-зуларни узлаштириш оркали амалий мисолларни ечиш);

• маърузалар ва амалий машFулотлардан такдимот оркали урганиш;

• укувчилар мавзуларни мустакил узлаштиришида кузатишимиз мумкин.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2021, 7 (104)

с МАКТАБ ТАЪЛИМИ / ШКОЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 41 и

Адабиётлар руйхати:

1. Узбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 29 апрелдаги "Узбекистан республикаси Халк, таълими тизимини 2030 йилгача ривожлантириш концепциясини тасдиклаш т^рисида" ги ПФ-5712-сонли Фармони. // Узбекистон Республикаси конун хужжатлари туплами (06/19/5712/3034)

2. Узбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 19 мартдаги "Физика сохасидаги таълим сифатини ошириш ва илмий тадкикотларни ривожлантириш чора-тадбирлари туFрисида"ги ПК.-5032-сонли Карори. // Узбекистон Республикаси конун хужжатлари туплами (07/21/5032/0226)

3. Хамидов В.С. Физика фанини укитишда INTERACTIVE PHYSICS дастуридан фойдала-ниш. - Тошкент: 2008. http://elearning.zn.uz/files/2015/03/IP.pdf

4. Князева Г.В. Применение мультимедийных технологий в образовательных учреждениях // Вестник ВУиТ. 2010. №16. URL: https://cyberleninka.ru/artide/n/primenenie-multimediynyh-tehnologiy-v-obrazovatelnyh-uchrezhdeniyah (дата обращения: 28.06.2021).

5. Хабибуллаев П., Бойдедабаев А. ва бошкалар. Физика. Умумий урта таълим макта-бларининг 9-синфи учун дарслик. - Тошкент: ^улом номидаги нашриёт-матбаа ижодий уйи, 2019.

6. Джаджа В.П. Мультимедийные технологии обучения: Учебное пособие. - Самара: СФ ГБОУ ВПО МГПУ, 2013. - 98 с.

7. Бегматова Н. Х., Жураев Т. Н., Юлдошев И. А. Мультимедиа в дошкольных образовательных учреждениях // Информатизация образования: теория и практика. - 2014. - С. 250-251.

8. http://slutskmedkol.by/Informac_tehnologii/Multimedia.html

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.