Научная статья на тему 'МУҲАНДИСЛИК ГРАФИКАСИ ФАНИНИ ИНТЕГРАЦИЯ АСОСИДА ЎҚИТИШ МЕТОДЛАРИ'

МУҲАНДИСЛИК ГРАФИКАСИ ФАНИНИ ИНТЕГРАЦИЯ АСОСИДА ЎҚИТИШ МЕТОДЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Науки о Земле и смежные экологические науки»

CC BY
25
10
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Муҳандислик графикаси / интеграция / аудитория / кўргазмали / тушунтириш / қиёслаш / репродуктив / тадқиқот методлари. / Инженерная графика / интеграция / аудитория / наглядный / объяснительный / сравнительный / репродуктивный / методы исследования.

Аннотация научной статьи по наукам о Земле и смежным экологическим наукам, автор научной работы — Жуманазарова, Зухра Косимжоновна

Мақолада муҳандислик графикаси фанини интеграция асосида ўқитиш ва талабаларни бўлажак касбий фаолиятида янги имкониятларини мустақил ўзлаштира олишини таъминлаш учун уларнинг аудитория ва аудиториядан ташқари ўқув фаолиятини тўғри ташкиллаштириш тўғрисида сўз юритилади

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

МЕТОДЫ ОБУЧЕНИЯ ИНЖЕНЕРНОЙ ГРАФИКЕ НА ОСНОВЕ ИНТЕГРАЦИИ

В статье рассматривается правильная организация аудиторной и внеаудиторной учебной деятельности для комплексного обучения инженерной графике и обеспечения возможности самостоятельного изучения студентами новых возможностей в будущей профессиональной деятельности.

Текст научной работы на тему «МУҲАНДИСЛИК ГРАФИКАСИ ФАНИНИ ИНТЕГРАЦИЯ АСОСИДА ЎҚИТИШ МЕТОДЛАРИ»

Oriental Renaissance: Innovative, p VOLUME 2 | ISSUE 5/2

educational, natural and social sciences ISSN 2181-1784

Scientific Journal Impact Factor Q SJIF 2022: 5.947

Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7

МУХДНДИСЛИК ГРАФИКАСИ ФАНИНИ ИНТЕГРАЦИЯ АСОСИДА

УЦИТИШ МЕТОДЛАРИ

Жуманазарова Зухра Косимжоновна

Наманган мухандислик-технология институти

АННОТАЦИЯ

Мацолада мууандислик графикаси фанини интеграция асосида уцитиш ва талабаларни булажак касбий фаолиятида янги имкониятларини мустацил узлаштира олишини таъминлаш учун уларнинг аудитория ва аудиториядан ташцари уцув фаолиятини тугри ташкиллаштириш тугрисида суз юритилади.

Калит сузлар. Мууандислик графикаси, интеграция, аудитория, кургазмали, тушунтириш, циёслаш, репродуктив, тадцицот методлари.

АННОТАЦИЯ

В статье рассматривается правильная организация аудиторной и внеаудиторной учебной деятельности для комплексного обучения инженерной графике и обеспечения возможности самостоятельного изучения студентами новых возможностей в будущей профессиональной деятельности.

Ключевые слова. Инженерная графика, интеграция, аудитория, наглядный, объяснительный, сравнительный, репродуктивный, методы исследования.

КИРИШ

Мамлакатимиз олий таълим тизимида замонавий таълим дастурларини амалиётга кенг куламда жорий этишга катта эътибор берилмокда. Узбекистан Республикаси Президентининг 2019-йил 11-июлдаги П^-4391-сон "Олий ва урта махсус таълим тизимига бошкарувнинг янги тамойилларини жорий этиш чора-тадбирлари тугрисида"ги карори ижроси юзасидан Узбекистон Республикаси олий таълим тизимини 2030-йилгача ривожлантириш концепцияси ишлаб чикилган.

Узбекистонда таълим тизимига доир ислохртлар доирасида олий таълим тизимини 2030 йилгача ривожлантириш Концепциясида "таълим сифатини яхшилаш борасидаги илгор хорижий тажрибаларни урганиш ва амалиётга татбик этиш жараёнларини жадаллаштириш ва ... укитиш усулларини такомиллаштириш" устувор вазифа этиб белгиланган 1 . Таълим сифати, кадрларнинг ракобатбардошлигини таъминлашда мухдндислик графикаси

1 Узбекистон республикаси Президентининг фармони. Узбекистон Республикаси олий таълим тизимини 2030 йилгача ривожлантириш концепциясини тасдиклаш тугрисида. Тошкент ш., 2019 йил 8 октябрь, ПФ-5847-сон.

75

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

O

R

VOLUME 2 | ISSUE 5/2 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

gacTypnapHHHHr HMKoHH^raapHgaH ^ofiganaHHÖ, TanaöanapHHHr H^ogHH ^aonnnrHHH pHBO^naHTHpnm, MyxaHgHcnHK rpa^HKacH ^hhhh yKHTHmHH TaKOMHnnamTHpnm Myx,HM Ba3H$anapgaH ÖHpH x,Hco6naHagH.

MyxaHgHcnHK rpa^HKacH ^hhhh yKHTHm Ba TanaöanapHH öyna^aK KacÖHH ^aonHaraga gacTypnapHHHr aHrH HMKoHHaraapHHH MycTaKHn y3namTHpa onnmHHH TatMHHnam ynyH ynapHHHr aygmopHA Ba aygmopH^gaH TamKapH yKyB ^aonnaTHHH Tyrpn TamKHrnamTHpHm Myx,HM. MyxaHgHcnHK rpa^HKacH $aHH ynyH a^paranraH BaKTgaH yHyM^H ^oöganaHHm Ba my önnaH ÖHpra paKoöaröapgom Kagpnap Taöepnam 3apyp.

MaB^yg эмaс. X,ap KaHgafi TatnHM ^apaeHHga önp BaKTHHHr y3Hga önp Hena MeToggap KaraamagH, ÖHp-ÖHpHHH TyngHpagH Ba y3apo anMamrapagH. MyxaHgncnHK rpa^HKacH ^aHHHHHr Matpy3a MamrynoraapHga Kypra3ManH TymyHTHpnm, aMannfi Mamrynoraapga KHecnam, penpogyKTHB Ba MyaMMonn, TanaöanapHHHr MycTaKHn TatnHM ^aonHaraapHHH TamKHrnamTHpHmga эсa, Tag^HKOT MeTognapngaH ^oöganaHHm KH3HKHm yfiroTgH.

Kypra3Mann TymyHTHpHm MeTogHga öhhhm «Tafiep» xpnga TaKHH^ KH^HHagH, negaror öhhhm öepHmHHHr Typnn ycynnapHHH TamKHnnamTHpagH, Tanaöanap MatnyMOTnapHH Kaöyn KHnagH Ba xoTHpaga caKgaögH. PenpogyKTHB MeTog -öhhhm «Tafiep» xpnga TaKHH^ KH^HHagH, negaror Ha^aKar öhhhm öepagn, ynapHH TymyHTHpagH xaM Tanaöanap MatnyMoraapHH oHraH paBHmga Kaöyn KHnagH, MatnyMOTHH TaKpopnam, Kaöyn KH^HHHmHHHHr MycTaxKaM^HrH. MyaMMonn yKHTHm MeTogH - negaror MyaMMoHH ypraHHm fiynHHH, yHHHr enHMHHH öomngaH oxHpnrana TymyHTHpnm opKann KypcaragH. Tanaöanap Ky3aryBHHnap эмaс, öanKH ^HKpnam ^apaeHHHHHr HmTHpoKHHnapH öynnö, ynap öhhhm onnmgarn MyaMMonapHHHr enHMHHH onagnnap. TagKHKoT MeTogH - negaror Tanaöanap önnaH ÖHpra MyaMMoHH maKrnaHTHpagH, Tanaöanap MyaMMoHH ennm BaKTnga öhhhmhh MycTaKH^ y3namTHpagHnap, TatnHM ^apaeHH ^agarnamTHpHnraH.

^aMHaTgarH Te3Kop pHBo^naHHm mapoHTHga $aH öapna x,aeT coxanapHra KHpHÖ öopgH. AHtaHaBHfi TatnHMgaH ^apKgH paBHmga HHTerpaTHB TatnHM -Ma3MyH Ba TapKHÖHfi Ty3HHHmH ^HxaTHgaH TypnH ^amapHH yKHTHm 6ynH6, ннтerpaцнaпam ^apaeHHgarH ^aHnapapo öoraHKgHKHH, x,aMga ypraHHnaeTraH oöteKTnapHHHr y3Hra xoc xycycH^TnapHHH aHHKgamra KapaTHnraH. KacÖHfi TatnHM Ha3apHacH Ba aManHeraga HHTerpaTHB TatnHM MacanacH My^HM

MY^OKAMA BA HATH^A^AP

YKHTHm MeTogH MypaKKaö, Kyn ynnoB^H TatnHM 6ynH6, «co$» MeTognap

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

O

R

VOLUME 2 | ISSUE 5/2 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

xucoSnaHagu. YHuHr gon3ap6nnrH myHgaKu, y aHru 3aMoHaBufi MyTaxaccuc Kagpnap Mogenura KyfiunaeTraH TanaSnap acocuga ro3ara KenraH. Y öyna^aK KacSufi ^aonnaT coxacuga KaHnanuK maxcufi HyHanraHnnrHHH aHuKgam hmkohhhh Sepagu.

Hнтeгpaцнa acocuga yKuram - anoxuga ^aHnapra oug SunuMnapHu yMyMnamTHpnnraH, SupnamrapunraH th3hm SynuS, onaMHu Sup SyTyH axnuT Kaöyn KHnagn. ykuthm Ba TatnuMga uHTerparaB eHnamyB MyaMMonu TatnuM TexHonornanapHHHHr TapKuSufi kucmu öynnö, pHBo^naHTHpyBHH, maxcra HyHamupHnraH TatnuM KaSu negaroruK TexHonornanapHHHr эпeмeнтпapнgaн ^ofiganaHHnagH. Hara^ga TanaöanapHHHr кoмneтeнцнflcн maKmaHumura xu3MaT KH^agn xaMga Sunum Ba aKgufi ^aonuaTHHH ^aonnamTHpagu, yKHm мoтнвaцнacннн omupagu.

TatnuMga HH3MaHunuK Ba KoMntroTep rpa^HKacu ^aHnapuHH ннтeгpaцнaпam acocuga yKHTumHHHr Ha3apufi Ba aManufi ^uxaraapu, aHru $aH TexHHKa TapMoKgapuHHHr puBo^H, TexHHKa TapaKKueTH, caHoaT TapMoK TexHonorHacHHHHr ycumu Ba aHru TexHuK araManapHuHr KenuS nuKumu TaSuufi xpngup.

^roManu^^ Ba MyxaHgucnuK rpa^uKacu ^aHugaH Sa^apunaguraH Sapna rpa^uK Basu^anapHuHr nroManapu, opanuK Ba aKyHufi Ha3opaT umnapu SeBocura KoMntroTepga Sa^apunuS Koro3ra non этнпagн. Hara^aga SyHgafi nroManapga (AutoCAD gacTypuHuHr aBTOMaraamTupunraH uMraH^T-TOpu Ty^afinu) Kyfiugarunapra эpнmнпagн:

- nu3Manap, naparnennuK Ba nepneHguKynapnuK aMarnapu aHuK öa^apunagu;

- hu3uk Ba ynapHuHr Typnapu xaMga HyroHnuKnapu Sapna TacBupnapga afiHaH Typnapu Syfiuna Sup xun Synagu;

- Sapna e3yB mpu^Tnapu, ynnaM CTpenKanapu, KecuM Ba kupkum ro3anapuHu mTpumnam nrouKgapu opanuru Sup xun Synagu xaMga ynapHuHr ynnaMnapu Ba fiyнaпнmпapннн ocoHruHa yзгapтнпagн;

- TacBupgaru hu3uk Ba SepK ro3anapHu Typnu paHraapga TacBupnaHagu eKu paHraapu ocoHruHa yзгapтнпagн;

- TacBupgaru Sapna Typgaru yзгapтнpнm Ba Ty3aramnap, atHu nroMaHu Taxpup Ku^um ocoHnamagu Ba SomKanap.

TatnuMga HroMaHunuK Ba KoMntroTep rpa^uKacu ^aHnapuHu ннтeгpaцнaпam acocuga yKuram gacTypuHuHr Ma3MyHu Ba maKnu HroManunuK Ba MyxaHgucnuK rpa^uKacu MaB3ynapuHuHr y3Bufi SornaHraH MeToguK Ba MaHTuKufi acocnaHraH KeTMa-KeTnurura acocnaHagu. EyHga Matpy3a Ba aManufi xaMga naSopaTopua MamrynoTnapu ннзмaннпнк Ba MyxaHgucnuK rpa^uKacu ^aHnapuHu

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

о

R

VOLUME 2 | ISSUE 5/2 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

интеграциялаш асосида:

- машгулотда фанларни интеграциялаш таълим ва тарбияда укитиш сифати ва самарадорлигини оширувчи омил эканлиги баён килинади;

- машгулотларда AutoCAD дастуридан фойдаланиб чизманинг таркибий кисмлари - примитивларини - нукта, кесма, айлана, айлана ёйи, туртбурчак, купбурчак, куп чизик, эгри чизик, эллипс кабиларни компьютер экранида назарий ва амалий тасвирлашга - моделлашга ургатилади.

ХУЛОСА

Компьютер экранида чизма примитивларининг тасвири, уларни тахрир килиш, яъни кушиш, айириш, купайтириш, узайтириш, учириш, симметрик ясашлар, суриш, буриш, узиш, масштабини узгартириш ва юзаларни штрихлаш каби график амаллар тайёр буйруклар пакетидаги математик модул-тенгламалар хдмда уларнинг биргаликда ечимлари асосида бажарилади. Шунинг учун бундай тасвирларга чизма примитивлари ва обьектларнинг моделлари деб аталади. Чизма ва моделнинг бир-биридан фаркини билиш учун чизма деб кандай тасвирга айтилишини билиш зарур.

Олий таълим муассасаларида мухдндислик графикаси фанини интеграция асосида укитиш булажак мутахассислар касбий тайёргарлигини ривожлантиришда, бевосита ишлаб чикариш билан муносабатни йулга куйишда хдмда фан, таълим ва ишлаб чикариш интеграциясини ифодалашда тулаконли касбий билим ва куникмаларини шакллантиришга олиб келади.

REFERENCES

1. Узбекистон республикаси Президентининг фармони. Узбекистон Республикаси олий таълим тизимини 2030 йилгача ривожлантириш концепциясини тасдиклаш тугрисида. Тошкент ш., 2019 йил 8 октябрь, ПФ-

2. Жабборов А.Ж., Пардаев Б.А. (2020). Обучение в рамках технологического и трудового образования. Научное знание современности, 19-22.

3. Ройтман И.А. Методика преподавания черчения. -М : 2000 г.

4. Л.Хейфец «Инженерная компьютерная графика», М. Диалог МИФИ, 2002 г.

5. Зокирова, Д. Н. (2021). INTEGRATION OF PROFESSIONAL AND EDUCATIONAL DISCIPLINES INTO TRAINING OF SELF-LEARNING MOTIVATED STUDENTS. Современное образование (Узбекистан), (6), 24-28.

6. Usubovich, O. O., & Ne'matillaevna, Z. D. (2022). METHODOLOGY OF USING CONNECTING ELEMENTS OF SCIENCE IN THE ORGANIZATION OF

5847-сон.

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

о

R

VOLUME 2 | ISSUE 5/2 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

INDEPENDENT WORK OF THE SCIENCE OF HYDROELECTRIC POWER STATIONS. Web of Scientist: International Scientific Research Journal, 3(3), 654-

7. Nematillaevna, Z. D. (2021). Problems in providing independent learning education and ways to prevent them. ACADEMICIA: AN INTERNATIONAL MULTIDISCIPLINARY RESEARCH JOURNAL, 77(1), 1431-1436.

8. Zokirova, D. N. (2021). Goals And Objectives Of Organizing Independent Work Of Students. The American Journal of Social Science and Education Innovations, 3(01), 179-182.

9. Зокирова, Д. Н. (2018). Мустакил урганишга ундаш оркали таълим беришда гурух булиб ишлашни куллаб-кувватлаш. Научное знание современности, (4),

10. Otamirzaev, O. U., & Zokirova, D. N. (2019). PROBLEMS ARISING WHEN APPLYING THE "BOOMERANG" METHOD IN THE COURSE OF TRAINING AND METHODS FOR THEIR ELIMINATION. Scientific Bulletin of Namangan State University, 7(11), 270-274.

11. Usubovich, O. O., & Ne'matillaevna, Z. D. (2022, April). INTERFAOL USULLARDAN FOYDALANIB TALABALARNING MUSTAQIL FIKRLASHLARINI SHAKLLANTIRISH. In E Conference Zone (pp. 101-105).

12. Sayfullayeva, D. A., Tosheva, N. M., Nematova, L. H., Zokirova, D. N., & Inoyatov, I. S. (2021). Methodology of using innovative technologies in technical institutions. Annals of the Romanian Society for Cell Biology, 7505-7522.

661.

15-21.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.