Научная статья на тему 'МОНОМОРФИК ИДИОПАТИК ҚОРИНЧАЛАР ЭКСТРОСИСТОЛИЯСИ ПАТОФИЗИОЛОГИЯСИ , ДИАГНОСТИКАСИ ВА ДАВОЛАШ ЗАМОНАВИЙ УСУЛЛАРИ'

МОНОМОРФИК ИДИОПАТИК ҚОРИНЧАЛАР ЭКСТРОСИСТОЛИЯСИ ПАТОФИЗИОЛОГИЯСИ , ДИАГНОСТИКАСИ ВА ДАВОЛАШ ЗАМОНАВИЙ УСУЛЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

30
3
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
idiopatik qorinchalar ekstrosistoliyasi / tashxislash / davolash / prognoz. / idiopathic ventricular extrasystole / diagnosis / treatment / prognosis.

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — Нодир Узиевич Зокиров, Шодияхон Зайлиддин Кизи Набибуллаева

Qorinchalar aritmiyalari, jumladan qorinchalar ekstrosistoliyalari, klinik amaliyotda tez-tez uchrab turadigan ritm buzilishlaridan biri hisoblanib, ko’pgina bemorlar bu kabi aritmiyalar keltirib chiqargan shikoyatlar bilan shifokorlarga murojaat qilib kelmoqda. Shu o’rinda , bemorlar hayot sifati va davolash usullari qorinchalar ekstrosistoliyalari turlariga bog’liq bo’lib, ular orasida idiopatik QE ijobiy prognozga ega va nisbatan hayot uchun xavfsizdir. Ammo, idiopatik monomorfik QE klinik ko’rinishlari, differensial diagnostikasi va davolash usullari bahs-munozaralarga sabab bo’lib qolmoqda. Ushbu maqolada yevropaning malakali shifokorlari tomonidan o’tkazilgan keng qamrovli so’rovnomasi asosida idiopatik monomorfik QE to’g’risida ma’lumotlar keltirilgan

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Ventricular arrhythmias, including ventricular extrosystoles, are considered one of the most common rhythm disorders in clinical practice, with many patients turning to doctors with complaints caused by these arrhythmias At this point, the quality of life and treatment of patients depend on the types of ventricular extrosystoles, among which idiopathic PVC has a positive prognosis and is relatively safe for life However, clinical manifestations, differential diagnosis and treatment of idiopathic monomorphic PVC remain controversial. This article presents a generalized analysis of a survey of doctors of leading clinics in Europe of patients in this category.

Текст научной работы на тему «МОНОМОРФИК ИДИОПАТИК ҚОРИНЧАЛАР ЭКСТРОСИСТОЛИЯСИ ПАТОФИЗИОЛОГИЯСИ , ДИАГНОСТИКАСИ ВА ДАВОЛАШ ЗАМОНАВИЙ УСУЛЛАРИ»

Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions

Volume 4 | TMA Conference | 2023 Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar

МОНОМОРФИК ИДИОПАТИК КОРИНЧАЛАР ЭКСТРОСИСТОЛИЯСИ ПАТОФИЗИОЛОГИЯСИ , ДИАГНОСТИКАСИ ВА ДАВОЛАШ

ЗАМОНАВИЙ УСУЛЛАРИ

Нодир Узиевич Зокиров

Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий тиббиёт маркази Аритмия булими рахбари т.ф.д.,

Шодияхон Зайлиддин кизи Набибуллаева

Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий тиббиёт маркази Аритмия булими лаборанти, Тошкент Тиббиёт Академияси 1 курс магистратура талабаси

Qorinchalar aritmiyalari, jumladan qorinchalar ekstrosistoliyalari, klinik amaliyotda tez-tez uchrab turadigan ritm buzilishlaridan biri hisoblanib, ko'pgina bemorlar bu kabi aritmiyalar keltirib chiqargan shikoyatlar bilan shifokorlarga murojaat qilib kelmoqda. Shu o'rinda , bemorlar hayot sifati va davolash usullari qorinchalar ekstrosistoliyalari turlariga bog'liq bo'lib, ular orasida idiopatik QE ijobiy prognozga ega va nisbatan hayot uchun xavfsizdir. Ammo, idiopatik monomorfik QE klinik ko'rinishlari, differensial diagnostikasi va davolash usullari bahs-munozaralarga sabab bo'lib qolmoqda. Ushbu maqolada yevropaning malakali shifokorlari tomonidan o'tkazilgan keng qamrovli so'rovnomasi asosida idiopatik monomorfik QE to'g'risida ma'lumotlar keltirilgan.

Kalit so'zlar: idiopatik qorinchalar ekstrosistoliyasi, tashxislash, davolash, prognoz.

Ventricular arrhythmias, including ventricular extrosystoles, are considered one of the most common rhythm disorders in clinical practice, with many patients turning to doctors with complaints caused by these arrhythmias At this point, the quality of life and treatment of patients depend on the types of ventricular extrosystoles, among which idiopathic PVC has a posi"' ~ prognosis and is relatively safe for life However, clin

АННОТАЦИЯ

ABSTRACT

Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions

Volume 4 | TMA Conference | 2023 Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar

manifestations, differential diagnosis and treatment of idiopathic monomorphic PVC remain controversial. This article presents a generalized analysis of a survey of doctors of leading clinics in Europe of patients in this category.

Keywords: idiopathic ventricular extrasystole, diagnosis, treatment, prognosis.

Нередко к врачам по повода оброщение для врачебной терапии является жалобий, связанный с желудочковым нарушением ритма сердца экстрасистолии, том числе с частие экстрасистолии . При этом прогноз жизни пациентов и методы лечения зависят от типов желудочковых экстрасистолий, среди которых идиопатическая ЖЭ имеет блогоприятным прогноз для жизни. Однако клинические проявления, дифференциальная диагностика и лечение идиопатической мономорфной ЖЭ остаются дискутабельном. Данный статье представлен обобщенным анализом опроса врачей ведущих клиник европы поведений пациентов этой категории.

Ключевые слова: идиопатическая желудочковая экстросистолия, диагностика, лечение, прогноз.

Коринчалар аритмиялари клиник амалиётда тез-тез учрайдиган ритм бузилишларидан бири хисобланади. Бунда эктопик активлик манбаи Гис тутами узаги бифуркациясидан пастда, яъни унинг шохларида, Пуркине тармоги ёки коринчалар миокард кисмида булиши мумкин. Касалланиш холати буйича КЭ бутун дунё ахолисининг 1% дан 4% кисмида учрайди [1]. КЭ асосан 24 ва 48 соатли Холтер монитор (ХМ) текшируви оркали мос равишда 40% ёки 75% холатларда аникланади [2]. КЭни келтириб чикарувчи сабаблари турли хил, жумладан, назоратсиз артериал гипертензия [3,4,5] , калконсимон безнинг дисфункцияси, упка касалликлари, уйку апноэ синдроми ва баъзи холларда кардиомиопатиялар ва айникса юракнинг структуравий касалликларнинг узи хам КЭни келтириб чикарувчи асосий омил хисобланади [6,7,8]. КЭ беморларда баъзи холларда огир гемодинамик бузилишлар келтириб чикаради ва бемор хаёт сифати ёмонлашувига олиб келади. Айникса жуфт, политоп, гурухли ва эрта, яъни "Т тиш устига R тиш" КЭ лари (1 жадвал) хаёт учун хавфли хисобланиб, улар уз навбатида

АННОТАЦИЯ

Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions

Volume 4 | TMA Conference | 2023

Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar

y

коринчалар фибрилляция (Кф) ва коринчалар тахикардиясини (КТ) келтириб чикариб натижада тусатдан улимга хам олиб келиши мумкин [9].

Маълумки, юракнинг органик касалликлари мавжуд беморларда юкори градацияларга (II-V) мансуб КЭлари хаёт учун хавф солувчи аритмиялар сифатида тан олинган булиб, тусатдан улим курсаткичини оширувчи мустакил омил деб xисобланади. Аммо баъзи холларда юрак кон-томир, хамда экстракардиал патологияси булмаган беморларда хам КЭ аникланиб, бу турдаги КЭни умумий ном билан - идиопатик КЭ (яъни, сабаби ноаник) деб юритилади. Бу турдаги аритмиялар юкоридаги турлардан фарк килиб, нисбатан хаёт учун хавфсиз булиб, гемодинамик узгаришлар чакирмайди. Фремингам тадкикот натижаларига кура бу турдаги аритмияларнинг хаёт учун прогнози ижобий булсада, динамикада беморларни назорат килиш ва заруратга караб даволаш мухим ахамият касб этади. (Bikkina M., Larson M.G et .al.1992). Бугунги кунда идиопатик мономорфик КЭ (2 расм) (ЭКГда бир хил куринишда кайд этилувчи, якка ёки жуфт ва ундан ортик), бошка турлардаги КЭ ларига караганда кам урганилган булиб, даволаш борасида хам халкаро тавсиялар етарли эмас. Шу сабабли кундалик амалиётда унинг клиник симптомлари, диагностикаси ва даволаш усуллари самарадорлиги тугрисида тулик маълумотлар олиш учун, Европа Юрак Ритм Ассоциацияси (EHRA) ва Илмий Ташаббуслар Кумитаси (SIS) томонидан европа кардиолог ва электрофизиологлари орасида суровнома утказилди [10]. Кизиги шундаки, 34 % иштирокчилар фикрига кура беморларнинг купчилигида бу касаллик симптомсиз кечган. КЭ билан боглик булган экстракардиал ва интракардиал сабабларни бахолашга имкон берувчи диагностик текширувлар каторида ахамиятига кура, иштирокчилар буйрак функцияларинг холати (92%) ва электролитлар даражаси тулик тахлили (93%), калконсимон бези функцияси (65%) ва умумий кон тахлили касалликнинг сабабларини аниклашда катта ахамият касб этишини тасдиклашди. Шуни таъкидлаш керакки, иштирокчиларнинг ярми NT- proBNP даражасини текширувини мухим диагностик текширувлардан бири деб бахолашди ва уларнинг учдан бир кисми фаол яллигланиш жараёнларини истисно килиш максадида C - реактив оксилини (CPO) хам текшириш керак деб бахолашди. Катнашувчиларнинг атиги 25 % жигар функциясини бахолаш буйича текширувлар, HbA1c, холестерин ва тропонин даражаси мунтазам текшир усулларини олиб борган. Даволашнинг асосий принсипл

Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions

Volume 4 | TMA Conference | 2023 Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar

y

geö - K3 HHHr MKopu гpagaцнflcн Ba K3 caöaönu By^ygra KenraH KapguoMHonaraflnap puBo^naHumuHH ongHHH onumra Kaparam KepaK geö öaxpnamgu. HmTHpoKHHnapHHHr aKcapuflTH 24 coarauK XM acocuga Kafig этнпгaн K3 ch yMyMHfi HopMan QRS KOMnneKcnapuHHHr 10% gaH omraH TaKgupga, gaBonamHH öomnam ho3hm geö TatKugnamgu. KaTHamyBHunapHHHr yngaH öup khcmh gaBonam öomnaHraHgaH cyHr, XM ga y3rapumnap öynraMaraHHHH Ba ^aKararuHa cuMnTOMnapu KaMafiraHH Ba nan KopuHHa ^h^hach AxmunaHraHnuru TaKugnamraH öynca, ynapHHHr yngaH hkkh khcm эca, K3 xaB^nunuK гpagaцнflcннн KaMafiraHnuruHH ryBoxu öynumraH.

CypoBHoMaH HaTH^anapura Kypa, K3 gaBonamga 81% umTupoKHunap öeTa önoKaTopnapHH acocufi TaHnoB gopu BocuTacu cu^araga öaxpnagunap. HmTupoKHunap I C rypyx, aHTuapuTMHK gopu BocuranapuHH axmu caMapa öepraHHHH MatnyM Ku^raH öyncanap, coTanon Ba aMuogapoH gopu BocuTanapuHH öupuHHH KaTop TaHnoB npenaraapu cu^arnga KynnamMaraH. ffly ypuHga Y3ÖeKHcTOHga xp3Hpna ^neKauHug npenaparn MaB^yg эмacпнгн, aMMo Tatcupu ^Hx,aragaH yHra akhh öynraH annanuHHH Ba aKcapuTMHH xaMga этaцнзнн Kaöu npenaparaap KynnaHHmHHH afiTuö yTum ho3hm. HmTHpoKHHnapHHHr aKcapuflTH (99%) KareTep aöпaцнflcннн K3 gaBonamHHHr MyxuM öynraH ycynnapgaH öupu geö эtтнpo$ этнmgн. ^yMnagaH, öeMopga aHTuapuTMHK gopunap caMapacu3 öynraH TaKgupga, 24 coarauK XM nafiTuga K3 HHHr ynymu yMyMHfi HopMan QRS KoMnneKcnapuHHHr 15% omca eKH öeMopnapga cuMmoMnap gaBoM этaвepca, eKH K3 caöaönu KapguoMHonaraflnap puBo^naHcaruHa KaTeTep aöпaцнfl ycynugaH ^ofiganaHumra TyrpugaH Tyrpu Kypcama öyna onumuHH TaKugnamgu. fflyHgafi khhhö, EBpona Kapguonoraapu Аccoцнaцнflcн yTKa3raH TagKHKoT Hara^anapHra Kypa, HMK3 энг KeHr TapKanraH cuMnTOMnapu - ropaK ypumu, xpncronHK Ba öom afinaHumu экaнпнгннн y3 TacguFHHH Tongu. ^yMnagaH, 3Kr ga öureMHHHfl Ba TpureMHHHfl Tunuga K3 Kafig KUHHHraH öeMopnapga 3apö xa^MHHUHr KaMafiumu Hara^acuga yMyMHfi xoncronHK Ba öom afinaHumu Kaöu öenrunap akkoh HaMoeH öynumu MyMKHHHuru aHHKgaHgu. HguonaraK K3 TamxucuHH KyfiumHHHr acocufi mapTH öynuö K3 puBo^naHumura caöaö öynyBHH Kapguan Ba экcтpaкapgнaп khhhhk xonaraapHH acocnu paBumga pag этнmgaн uöopaT. KE этнoпoгнк caöaöuHH aHHKgamga acocufi TeKmupyB ycynnapu cu^arnga эca yMyMHfi koh Taxnunu, эпeктpoпнтпap KypcaTKHHH, öyfipaK ^hkchachhh öaxonam Ba

Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions

Volume 4 | TMA Conference | 2023

Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar

y

калконсимон без функсияси ва шу билан биргалик C - оксил ва NT-proBNP курсаткичлари мухим диагностик ахамият касб этади деган хулоса килинди.

Мономорфик идиопатик КЭ ташхислаш максадида назоратсиз гипертензия, юрак ишемик касаллиги ва уйку апное синдроми каби холатларни истисно этиш зарур. МРТ юракнинг структуравий касалликларини инкор этишда энг самарали ташхислаш усулларидан бири булишига карамасдан, идиопатик мономорфик КЭ бор барча бемоларга бажарилиш имкони йук . Аксарият мутахассисларнинг фикрига кура КЭ микдори хамда КЭ сабабли ривожланган кардиомиопатия даволаш чораларини бошланишининг асосий омили деб келтирилган. Купчилик мутахассислар КЭ микдори 24 соатлик ХМ ЭКГ буйича умумий КРС комплексларининг 10% ошган холларда зудлик билан даволаш бошланиши зарурлигини таъкидлашган. Даволаш самарадорлигини бахолашда такрорий ХМ ЭКГ ердамида КЭ 24 соатлик микдорини аниклаш лозимлигини барча иштирокчилар маъкуллаган, аммо самарадорликнинг катъий мезони буйича якдиллик кузатилмаган. КЭ ни даволаш усулларига келсак, иштирокчилар берган жавобларга караганда , асосон бета блокаторлар (26%) (хусусан, бисопролол ва метопролол) ва I C синфидаги антиаритмик дорилар (хусусан, флекаинид ва пропафенон) (24%) антиаритмик воситалар, яна 14% холларда уларнинг комбинацияси сифатида фойдаланишган. Ушбу маълумотлар ESC Европа кардиологлар жамияти ЕКЖ курсатмаларига тулик мос келади ва идиопатик КЭ даволашда I синф антиаритмик дорилар билан солиштирганда бета - блокаторларнинг хавфсизлиги ва самарадорлигининг юкори эканлигини уз тасдигини топди. Тадкикот давомида амиодарон ва соталол эса биринчи катор дори воситалари сифатида кулланилмаганлиги маълум булди.

Хрзирги кунда нисбатан янги хисобланган катетер аблация усули юкори самарадорликка эга усул сифатида тан олинган булсада, иштирокчилар фикрига кура КЕ сабабли вужудга келган кардиомиопатия, антиаритмик дориларнинг самарасизлигида ва КЕ сони 24 соатлик Холтер мониторингида умумий нормал кискаришларнинг >10-15% юкори булган холатлардагина узининг ижобий натижасини беришини аникланди. Шу сабабли, бу усулни антиаритмик дори воситлар самарасиз булганда фойдаланиладиган иккинчи катор даволаш варианти сифатида куллаб келинганлиги маълум булди.

Хулоса килиб айтганда, мономорфик идиопатик тлгч кенг таркалган аритмиялардан бири булиб, олинган ба

Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions

Volume 4 | TMA Conference | 2023

Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar

y

маълумотлар хакдаро клиник тавсияларга мувофиклигини уз тасдигини топди.

мамлакатимизда юрак кон томир касалликлари билан хасталанган беморларни даволовчи барча мутахассислар идиопатик мономорфик ^Э клиник куринишлари, дифференциал диагностикаси ва даволаш усуллари борасида кушимча маълумотларга эга буладилар ва уз амалиётларида куллайдилар.

REFERENCES

1. Clinical Significance of Idiopathic Frequent Premature Ventricular Complexes. Rakesh Latchamsetty.US Cardiology Review 2017;11(2):95-7.

2. Journal of lifestyle medicine "Current Concepts of Premature Ventricular Contractions" 2013 Mar; 3(1): 26-33. Min Soo Ahn

3. Latchamsetty R, Bogun F. Premature ventricular complexes and premature ventricular complex induced cardiomyopathy. Curr Probl Cardiol 2015;40:379-422.

4. Simpson RJ Jr, Cascio WE, Crow RS, Association of ventricular premature complexes with electrocardiographicesti- mated left ventricular mass in a population of African-American and white men and women (the atherosclerosis risk in communities). Am J Cardiol 2001;87:49-53.

5. Burmeister LA, Flores A. Subclinical thyrotoxicosis and the heart. Thyroid 2002;12:495-9.

6. Onishi K. Total management of chronic obstructive pulmonary disease (COPD)as an independent risk factor for cardiovascular disease. J Cardiol 2017;70:128-34.

7. Marinheiro R, Parreira L, Amador P, Ventricular arrhythmias in patients with obstructive sleep apnea. Curr Cardiol Rev2019;15:64-74.

8. Priori SG, Blomstrom-Lundqvist C, Mazzanti A, 2015 ESC guidelines for the management of patients with ventricular arrhyth-mias and the prevention of sudden cardiac death: the task force for the manage-ment of patients with ventricular arrhythmias and the prevention of sudden cardiac death of the European Society of Cardiology (ESC). Endorsed by:Association for European Paediatric and Congenital Cardiology (AEPC).Europace 2015;17:1601

9. Лечение нарушений сердечного ритма. А. Ардашев, В. Ардашев, В. Стеклов; Publisher, ЛитРес, 2022 ; ISBN, 5043822368, 9785043822369

10. A. Sorgente, M.M. Farkowski, J.M. Guerra, Contemporary clinical management of monomorphic idiopathic premature ventricular contractio ~

results of the European Heart RhythmAssociation surv

Уйлаймизки, маколада келтирилган ушбу натижалар оркали

Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions

Volume 4 | TMA Conference | 2023

Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar

y

Europace

(2022)

24,

1006-1014EHRA

SURVEY.

https://doi.org/10.1093/europace/euab307.

11. Aysuliu, B., Dilafruz, A., Shodiyahon, N., & Saifiyevna, M. M. (2022). VACCINATION FOR COVID-19 PATIENTS WITH ARTERIAL HYPERTENSION. The American Journal of Medical Sciences and Pharmaceutical Research, 4(12), 06-11

12. Нарметова, Ю. (2017). Психологическая помощь больным с хроническими соматическими заболеваниями.

13. Нарметова, Ю. К. (2022). Особенности психокоррекционного подхода при психосоматических заболеваниях (на примере ишемической болезни сердца). Gospodarka i Innowacje., 21, 258-261.

14. Narmetova, Y. K. (2016). Organization of the psychological support in the cardiology clinics. Theoretical & Applied Science, (7), 28-31.

15. Мелибаева, Р. Н. (2022). КЛИНИК АМАЛИЁТДА КОГНИТИВ ФУНКЦИЯЛАР ВА УЛАРНИНГ БУЗИЛИШЛАРИ ПСИХОДИАГНОСТИКАСИ. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 2(Special Issue 4-2), 928-932.

16. Мелибаева, Р., & Абдиназарова, И. (2020). Тиббий психодиагностика: муаммо, мулохаза ва ечимлар.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.