CC BY
18
2. Вульф Н. Миф о красоте. Стереотипы против женщин. - М.: Альпина нон-фикшн, 2015. - 445 с.
3. Карева М.А., Марилов В.В. Психологический анализ случая нервной анерексии. - В кн.: Патопсихологические исследования в психиатрической клинике. - М.: Изд-во МГУ, 1974. - С. 56-62.
4. Коркина М.В., Цивилько М.А., Марилов В.В. Нервная анорексия. - М.: Медицина, 1986. - 176 с.
5. Сергеев В. Нервная анорексия. - Саарбрюккен: Palmarium Academic Publishing, 2014. - 124 с.
Ажмуханбетова А.Е.
магистрант Казахский университет экономики, финансов и международной торговли научный руководитель: Нуркенова М.Ж.
Республика Казахстан, г. Астана МЕНЕДЖМЕНТ
Инновация — Fылыми техникалык прогресс желсиктершщ нэтижес болып табылатын жана технология. Инновациялык даму кызмет^ салыстырмалы окшаулану бар жэне езше тэн спецификалык мшездемелерге ие тэуелЫз бакылау субъектiсi болып табылады.
He8i38i свздер: инновация, инновациялык кызмет, ^йым, инновациялык жYЙе.
Innovation — a new technology, the result of which is to achieve scientific and technological progress. innovation is an independent control entity, as has the relative isolation and has its own specific characteristics.
Key words: innovation, innovative activities, company, innovation system.
¥ЙЫМНЬЩ ИННОВАЦИЯЛЫК ДАМУЫН БАСЦАРУ
«Инновация» ^ымы ендiрiстiк жэне ^йымдастырушылык, каржылык, Fылыми-зерттеудегi барлык инновацияларда колданылады; бшм беру жэне баска да салаларда, кез келген жетiлдiрулерге; Yнемдеудi камтамасыз ету немесе тiптi осындай экономика Yшiн жаFдай жасау. Инновациялык процесс, идеянын пайда болуынан онын практикалык жYзеге асу циклiн камтиды.
Инновациялар процесс ретшде, инновациялык емiрлiк цикл деп аталатын уакыт белiгiндегi белгш бiр к¥рылымын камтиды. Инновация емiрлiк циклiнiн негiзгi кезендерi пайда болу, даму, диффузия, тозуды камтиды. Инновациянын емiрлiк циклi сатыларына арналFан инновацияларын жiктеу кэсiпорын инновациялык саясатын калыптастыруда ендiрiстiк процестердiн уакытша сипаттамаларын ескере отырып алуFа мYмкiндiк бередi.
Сондай-ак, «инновация» ¥гымы - белгiлi бiр бiлiм мен дагдыларды компания Yшiн каржылык пайдага айналдыруга болатын шаралар кешенi. Инновациялык кызмет - инновацияларды дамытуга багытталган, жаца немесе жетавдршген eнiм, жаца немесе жетiлдiрiлген YДерiс Yшiн гылыми-зерттеу немесе баска да гылыми-технологиялык жетiстiктер нэтижелерш iске асыру, сондай-ак косымша зерттеулер мен эзiрлемелерге байланысты процесс болып табылады [1] .
Инновациялык кызметтi баскарудыц максаты ^йымныц гылыми-техникалык жэне eндiрiстiк кызметiнiц негiзгi багыттарын аныктауга непзделген, ягни жаца eнiм мен технологияларды ецдеу мен енгiзу, шыгарылатын ешм мен технологияларды жацарту, жетiлдiру, ешмнщ дэстYрлi тYрлер eнiдiрiсiнiц келешекте дамуы, моральды тYPде ескiрген eнiмдер eндiрiсiн токтату.
Инновациялык кэсшорын деп, инновациялар авторы-^йымныц ж¥мыскерлерi немесе сырткы агентлктер ким болуына карамастан, eнiмдiк немесе процесстж инновацияны енгiзу.
Инновациялык саясат клиенттердщ канагаттану жэне eндiрiстiц оцтайлы пайдалануды камтамасыз ету Yшiн кэсшорын ж^мысына инновацияларды енгiзу максаты болып табылатын гылыми, техникалык, маркетинг, менеджмент, eндiрiстiк жэне шаруашылык кызметiн кешендi жYЙесiн реттейдi.
Кэсiпорынныц инновациялык кызметшщ баскаруына жаца баскарудыц нысандарын пайдалану юредь Мысалы, шаруашылык eнiмдердi Yнемдеуге, бiрак бизнестi баскарудыц нег^рлым тиiмдi жYЙесiн енгiзуге жэне акыр соцында жогары пайда табуга болады. Сонымен катар, инновациялык кызмет м^кият жоспарлау жэне бакылауды талап етедi. Эйтпесе, тiптi ец озык технологиялар кэсшорынга табыс емес шыгын экелуi мYмкiн. Инновациялык кызметтi баскару тэуекелдiлiк децгешнщ артуына байланысты, эдетте, инновациялык портфелшде кэсiпорында iске асырылуы мYмкiн бiрнеше идеялар болуы тиiс. Сарапшылар аукымды инновациялык жобаныц дамуына eзiнiц ^ш-ж^ерш ж^мсамай, бiрнеше шагын жобаларды ала жYPу керек. Ол м^ндай ^зкарас жоба Yшiн инвестициялар кeлемiн азайтады екенi айкын жэне бiр немесе одан да ^п бизнес-идеяларды жYзеге асыру аркылы пайда табуга мYмкiндiк жасайды [2].
К,азакстанда соцгы бiрнеше жылда, инновацияга кызыгушылык айтарлыктай eстi - тiптi Yкiмет децгейiнде инновациялык кызметт ынталандыру шаралары жYзеге асырылуда. Жиi, инновация астарында жаца технологиялык идеялар к¥ру жэне пайдалану, бiрак инновациялык кызметтiц баска жагы да бар, ол - ^йымдастырушылык. Жаца мYмкiндiктер табысты тYPде тек eнiм eндiрiсiнде гана емес, сонымен катар оныц тиiмдiлiгiн арттыру максатында бизнест ^йымдастыруда колданылуы мYмкiн. [3]
Инновация жаца техника немесе технологияFа салыетан капитал, сонымен катар ^йымдастырудыц жаца нысандарын eндiрiстiк, ецбек, кызмет керсету жэне баскару, есепке алу, жоспарлау эдютерш, талдау эдютершщ жаца нысандарын коса жYретiн материалдандырылFан нэтиже болып табылады. К^амныц экономикалык дамуында инновация мацыздылы^ы артып келедi, жэне осы кезецде инновациялар иерархиясыныц барлык децгейлершде бэсекеге кабiлеттi экономикалык субъекгiлер Yшiн мацызды к¥PалFа айналды - кэсшорындардыц жеке к^рылымдык бeлiмшелерiнен т^тастай алFанда елдер мен eцiрлерге санаFанда.
Инновациялык жYЙенiц астарында эдетте инновациялык кызметл жYзеге асыратын ^йым элементтерi, сондай-ак, ^йымныц реттелген к^жаттарында бекiтiлетiн ^йым элементтерi арасындаFы карым-катынаска (жарFы,бeлiмше ережелер^ лауазымдык н^скаулыктар) жатады. Кез келген кызметкердщ к¥жаттарFа еркiн басшылык жасауы Yшiн, ол деректер базасын бiрiктiру кажет (мысалы, iшкi корпоративтiк желще веб-сайт жасау Yшiн), сондай-ак к¥жаттарды пайдалану бойынша кызметкерлерге консультация беру Yшiн зацды кецесшi немесе менеджерге мшдеттеу керек.
Инновациялык жYЙенi калыптастыру максаты:
• ^йым eнiмiнiц бэсекеге кабшеттшгш арттыру;
• ^йымныц :рак мерзiмдi орныкты eсуi Yшiн инновациялык базаны
к¥ру;
• кэсiпорынныц экономикалык каушЫздтн камтамасыз ету.
Инновациялык кэсшорын жYЙесi келесi функцияларды орындауFа
тшс:
• нарыкка болжау жасау жэне зерттеу басымдыктарын тацдау;
• ^йымныц инновациялык кызметiн стратегиялык жоспарлау;
• инновациялык идеялар мен eнертабыстар iздеу, баFалау жэне iрiкгеу;
• инновациялык жобаларды iске асыру;
• енпзшген инновациялык жобалардыц мониторинг кeрсеткiштерi жэне олардыц тYзетiлуi.
¥йымныц экономикасы Yшiн инновациялар кызметi мынадай тYPде аныкталады:
• eнiмнiц бэсекелiк факторы болып табылады;
• eндiрiстiк ресурстарын тиiмдi пайдалануды камтамасыз етедi;
• сырткы ортаныц eзгермелi шарт жаFдайларына ^йымныц бейiмделу дэрежесiн арттырады;
• сырткы нарыкка шыFуFа ^йымныц мYмкiндiктерiн кецейтедц
• ^зак мерзiмдi т^рактылык Yшiн алFышарттар жасайды.
¥йымныц инновациялык жYЙесiнiц табысты ж^мысы Yшiн жаца
eнiмдердi eндiретiн инновациялык бeлiм мен бeлiм арасындаFы тыFыз
ынтымактастыкты талап етед^маркетинг бeлiмi, дамыту бeлiмi жэне т.б.).
Инновациялык кызметт тиiмдi баскаруда кедергi келтiрудегi мацызды факторы: нарыкка инновацияларды кеш шыFару тэуекел^ мерд^ерлердщ жоктыгеы - жоба орындаушылар, жобаны жYзеге асыру Yшiн стратегиялык эрiптестер iздеу мэселесi болып табылады.
К,орытындылай келе, табысты инновациялык жYЙенi к¥ру Yшiн каржылык, акпараттык, нормативтж, ^йымдастырушылык, к¥кыктык жэне адам ресурстарын карастыру мацызды, сондай-ак инновациялык кызметке ресурстарды белу стратегиялык шешiмдердiц санатына жатады жэне ^йымныц ^зак мерзiмдi максаттарына байланысты болуы тиiс.
Сонымен, инновациялык даму кызмет^ салыстырмалы окшаулану бар жэне eзiне тэн спецификалык мiнездемелерге ие тэуелсiз бакылау субъекпс болып табылады. Б^л, ец алдымен Fылыми-зерттеу жэне тэжiрибелiк-конструкторлык процестердiц белпЫздтмен, инновациялык баFыттаFы ж^мыстардыц ^зактыгеы, болжау киындыктары жэне т^тастай алFанда ^йымныц болашактаFы дамуы, олардыц елеулi ыкпалыныц нэтижелерiн баFалауына байланысты.
^одданылFан эдебиеттер:
1. К,азакстан Республикасыныц 2015 жылFа дейiнгi енеркэсштж-инновациялык даму стратегиясы // 17.05.2003 № 1096 К,азакстан Республикасы Президентiнiц жарFысы //
2. Инновациялык менеджмент: теориясы мен практикасы негiздерi. - М: Экономика 2000 ж.
3. К,азакстанныц инновациялык(Fылыми-техникалык) дамуындаFы негiзгi баFыттар.- Муканова А. // Транзиттж экономика № 5-6, 2006 - б. 42-47
УДК 2964
