Научная статья на тему 'МАМЛАКАТИМИЗДА ВИЗА ТИЗИМИНИ СОДДАЛАШТИРИШ ВА ТОСИҚСИЗ ТУРИЗМНИ РИВОЖЛАНТИРИШ'

МАМЛАКАТИМИЗДА ВИЗА ТИЗИМИНИ СОДДАЛАШТИРИШ ВА ТОСИҚСИЗ ТУРИЗМНИ РИВОЖЛАНТИРИШ Текст научной статьи по специальности «Социальные науки»

CC BY
0
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
фармон / қарор / туризм / туризм ёналишлари / виза / тосиқсиз туризм.

Аннотация научной статьи по социальным наукам, автор научной работы — Раматов Мурат Қалваевич

Ушбу мақолада мамлакатимизда виза тизимини соддалаштириш ва тусиқсиз туризмни ривожлантиришдаги турли чора-тадбирларнинг олиб борилиши ва туризм ёналишларини кенгаитириш тоғрисида суз юритилади.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «МАМЛАКАТИМИЗДА ВИЗА ТИЗИМИНИ СОДДАЛАШТИРИШ ВА ТОСИҚСИЗ ТУРИЗМНИ РИВОЖЛАНТИРИШ»

YANGI OZBEKISTON PEDAGOGLARI AXBOROTNOMASI SJIF: 5.141

МАМЛАКАТИМИЗДА ВИЗА ТИЗИМИНИ СОДДАЛАШТИРИШ ВА ТОСИ^СИЗ ТУРИЗМНИ РИВОЖЛАНТИРИШ.

Раматов Мурат Кдлваевич

Навой давлат педагогика института Тарих факультети 3-курс талабаси.

ARTICLE INFO

ABSTRACT

Qabul qilindi: 10-May 2024 yil Ma'qullandi: 15- May 2024 yil Nashr qilindi: 23- May 2024 yil

KEY WORDS

фармон, царор, туризм, туризм ёналишлари, виза, тосицсиз туризм.

Ушбу мацолада мамлакатимизда виза тизимини соддалаштириш ва тусицсиз туризмни ривожлантиришдаги турли чора-тадбирларнинг олиб борилиши ва туризм ёналишларини кенгаитириш тогрисида суз юритилади.

Президентнинг 5.01.2019 йилдаги «Узбекистон Республикасида туризмни жадал ривожлантиришга оид кушимча чора-тадбирлар тугрисида»ги Фармони эълон килинди. Унинг матни УзАда жойлаштирилган.

Хужжатда давлатимиз виза режимини анча соддалаштириш назарда тутилган: биринчидан, 2019 йил 1 февралдан бошлаб 45 та мамлакат фукаролари учун Узбекистонга кирган кундан эътиборан 30 кунлик муддатга визасиз режим белгиланмокда. Ушбу давлатларнинг тулик руйхати - бу ерда.

Такдим этилган руйхатдан келиб чикилса, Австралия, Австрия, Буюк Британия, Дания, Испания, Италия, Канада, Люксембург, Нидерландия, Финляндия ва Швейцария фукаролари учун:

* визасиз режимнинг жорий этилиши анча тезлаштирилган - аввалига 2021 йилдан бошлаб белгилаш режалаштирилган эди (2.12.2016 йилдаги ПФ-4861-сон Фармонга каранг). Шуни х,ам эслатиб утамизки, ГФРдан келган туристларга 2019 йил 15 январдан бошлаб кириш визаси керак булмайди;

* мамлакатимизга ташрифдан максад мух,им эмас - аввалига факат туристик максадда визасиз киришга рухсат бериш кузда тутилган эди (2.12.2016 йилдаги ПФ-4861-сон Фармонга каранг). Шу тарика, улар учун Узбекистонда 30 кун муддат визасиз булиш ягона шарт булиб колмокда.

Бельгия, Польша, Венгрия, Португалия ва Чехия фукаролари учун яхши янгиликлар бор. Визасиз режим аввалрок «очилишидан» ташкари, уларнинг ёшига (факат 55 ёшга тулган фукаролар учун мулжалланган эди, тах,р.) ва киришдан максадига (туризм максадида булиши кузда тутилган эди, тах,р.) доир шартлар куйилмайди.

Иккинчидан, 2019 йил 1 февралдан бошлаб фукаролари электрон кириш визасини олиш имкониятига эга булган мамлакатлар руйхати кенгайтирилади. Тасдикланган руйхатда 76 та давлат бор (руйхатга каранг). Бунда ТИВ зарурат тугилганда айрим

YANGI O'ZBEKISTON PEDAGOGLARI AXBOROTNOMASI БЦР: 5.141

мамлакатлар фукаролари «Е-виза» олишини вактинча, 30 кунгача булган муддатга чеклаб куйиши мумкин.

Президентнинг 3.02.2018 йилдаги ПФ-5326-сон Фармони билан 39 та мамлакат фукароларига e-visa.gov.uz портали оркали соддалаштирилган тартибда кириш визасини расмийлаштириш имконияти берилган. Узбекистон ТИВ маълумотларига кура, айни пайтда 51 та давлат вакиллари ушбу опциядан фойдаланишлари мумкин.

Электрон виза хорижий фукарога бир марта кириб, мамлакатимизда 30 кунгача булиш хукукини беради. У икки иш куни ичида (мурожаат килинган кунни хисобламаганда) расмийлаштирилади. Учинчидан, 2019 йил 15 мартдан бошлаб электрон кириш

визаларининг янги турлари пайдо булади. Улар «оддий» электрон визалардан куйидаги жихатлари билан фаркланади:

• амал килиш муддати - 30 кун, стандарт виза 90 кун амал килади (уни олган хорижий фукаронинг Узбекистонда 30 кун муддат булиши билан чалкаштирманг, тахр.);

• бир марталик эмас, яъни вариантлар - икки марталик ва куп марталик визалар таклиф этилади (стандарт электрон виза - бир марталик);

• умумий (20 АКШ доллари) микдорга нисбатан юкори булган консуллик йигими: икки марталик виза - 35 АКШ доллари, куп марталик виза 50 АКШ долларига расмийлаштирилади.

Президентнинг 12.01.2024 йилдаги ПК-20-сон «Узбекистон Республикасида тусиксиз туризм инфратузилмасини ривожлантириш ва уни рагбатлантириш чора-тадбирлари тугрисида»ги Карори кабул килинди.

Хужжат билан тусиксиз туризм инфратузилмасини ривожлантиришнинг асосий йуналишлари белгиланди:

• туристик индустрия объектлари, маданият ташкилотлари ва маданий мерос объектлари, шу жумладан музей, театр ва жойлаштириш воситаларида ногиронлиги булган шахсларнинг бемалол харакатланиши учун зарур шарт-шароитлар яратиш;

• туризм сохаси субъектлари, шу жумладан, туроператор ва турагентлар, жойлаштириш воситалари эгалари хамда транспорт хизматлари курсатувчи тадбиркорлик субъектлари, шунингдек саёхат давомида ногиронлиги булган шахсларга хамрохлик килувчи фукароларни рагбатлантириш;

• ногиронлиги булган шахслар тусиксиз саёхат килишлари учун республикамизда яратилган имкониятларни кенг таргиб килиш оркали уларнинг хабардорлигини ошириш;

• замонавий ахборот-коммуникация технологиялари имкониятларидан фойдаланган холда туризм индустрияси объектларида ногиронлиги булган шахслар учун курсатиладиган хизматлар сифатини янада ошириш.

2024 йилдан бошлаб ногиронлиги булган шахсларнинг маданий мерос объектларида тусиксиз харакатланиши учун мазкур объектларга уларга зиён етказмасдан пандус, плинтус ва лифтлар, шунингдек кузи ожизлар учун маданий мерос объектларининг кичрайтирилган улчамдаги макетлари урнатилади ва улар тугрисида Брайль алифбосидаги маълумотлар жойлаштирилади.

Хар йили Давлат бюджетидан ажратилган маблаглар доирасида хорижий туризм

YANGI OZBEKISTON PEDAGOGLARI AXBOROTNOMASI SJIF: 5.141

бозорларида мамлакат туризм салохиятини таргиб килиш учун ажратиладиган маблагларнинг 5 фоизигача булган кисми «Ипак йулида туризм» Тошкент халкаро туризм ярмаркасида «Узбекистонда тусиксиз туризм» экспозициясини ташкил килиш учун йуналтирилади ва бошка тадбирилар амалга оширилади.

2027 йил 1 январга ;адар Туризмни куллаб-кувватлаш жамгармаси маблаглари хисобидан:

1. Коракалпогистон Реслубликаси, вилоятлар ва Тошкент шахрида минг нафар I ва II гурух ногиронлиги булган шахсга Узбекистон буйлаб саёхат килиш харажатларининг 50 фоизи, бирок 500 минг сумдан ошмаган кисми;

2. эшитиш кобилиятини йукотган ногиронлиги булган шахслар учун сурдогидлар тайёрлаш курслари харажатларининг 50 фоизи коплаб берилади.

2024 йил 1 апрелдан 2026 йил 1 апрелга ;адар мехмонхона хизматларини курсатувчи тадбиркорлик субъектларига тегишли чорак якунига кура Туризмни куллаб-кувватлаш жамгармасига утказилган туристик (мехмонхона) йигимлар суммаси хисобидан субсидия ажратилади. Бунда тадбиркорлик субъектлари томонидан мехмонхонанинг камида учта хонаси ногиронлиги булган шахслар уринди;ли аравачадан фойдаланиши учун ;улай тарзда жихозланганда, шунингдек эшитиши ва куриши учун дисплей хамда овозли ;урилмалар урнатилганда, ушбу тадбиркорлик субъектларига хар бир махсус жихозланган хона учун 1 млн сумдан 2 млн сумгача субсидия берилади.

Туризм кумитасига 2024 йил 1 апрелга ;адар илгор хорижий тажрибани урганган холда туси;сиз туризмни янада ривожлантириш буйича тегишли стандартларни ишлаб чи;иш топширилди. Бунда:

• ногиронлиги булган шахслар учун аравачалар, култиктаё;ларнинг мавжудлиги;

• мехмонхоналар, туристик базалар ва мажмуалар, дам олиш уйлари ва зоналари, пансионатлар, мотеллар, санаторийлар ва бошка туристик объектларда ногиронлиги булган шахслар учун кушимча кулайликларнинг яратилиши;

• мехмонхоналарнинг кириш кисмида аудио ва матнли маълумотларнинг такдим этилиши;

• бошка турдаги кулайликлар яратиш буйича талаблар жорий этилади. Куйидагилар тасди;ланди:

1. Ногиронлиги булган шахслар учун туси;сиз туризм инфратузилмасини ривожлантириш ва уларнинг саёхат килишлари учун кулай шарт-шароитлар яратиш буйича чора-тадбирлар дастури;

2. 2024 йилда маданий мерос объектларида тусиксиз туризм инфратузилмасини ривожлантириш буйича манзилли дастур;

3. 2024 йилда музейлар ва концерт-томоша объектларида тусиксиз туризм инфратузилмасини ривожлантириш буйича манзилли дастур.

Хужжат Конун хужжатлари маълумотлари миллий базасида эълон килинган ва 18.01.2024 йилдан кучга кирди.

Фойдаланилган адабиётлар:

1. Азар В.И. Экономика и организация туризма. - М.: Экономика, 2003. - 322 с.;

2. Боголюбов B.C. Экономика туризма: учеб. пособие для студ. высш. учеб. заведений. -М.: «Академия», 2005. - 192 с.

YANGI OZBEKISTON PEDAGOGLARI AXBOROTNOMASI SJIF: 5.141

3. Биржаков М.Б. Введение в туризм: изд. 9-е, перераб. и доп. СПб.: Издательский дом «Герда», 2007. - 576 с.

4. Балабанов И.Т., Балабанов А.И. Экономика туризма: учебное пособие. - М.: Финансы и статистика, 2003. - 176 с.

INNOVATIV ACADEIVY

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.