Научная статья на тему 'МАМЛАКАТИМИЗДА ХОТИН-ҚИЗЛАР СПОРТИНИНГ ДОЛЗАРБ МУАММОЛАРИ'

МАМЛАКАТИМИЗДА ХОТИН-ҚИЗЛАР СПОРТИНИНГ ДОЛЗАРБ МУАММОЛАРИ Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
35
7
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ОИЛА / ОИЛАВИЙ ТАРБИЯ / ДОЛЗАРБ ВАЗИФАЛАР / СОғЛОМ АВЛОД / ХОТИН-қИЗЛАР УЧУН ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Толаметов А.А., Аманов А.Н., Юсупханова Ф.А.

Ушбу мақолада мамлакатимизда хотин-қизлар орасидан спортчилар етишиб чиқишининг долзарб муаммолари ёритилган.В статье освещены актуальные проблемы развития женского спорта в Республике УзбекистанThis article discusses the current problems of the development of female athletes in the Republic of Uzbekistan.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «МАМЛАКАТИМИЗДА ХОТИН-ҚИЗЛАР СПОРТИНИНГ ДОЛЗАРБ МУАММОЛАРИ»

Подготовка педагогических кадров

бахоланди. Утказилган тажрибалар давомида адабиёт-ларни илмий-услубий тахлил ;илиш хамда педагогик кузатувлар натижаларига кура бугунги кунда кураш спорт тури билан шугиланиб келаётган ёш спорт-чиларнинг жисмоний сифат курсаткичлари ани;лаб олинди. Ушбу олинган амалий назорат меъёрларида ёш курашчи ;изларнинг курсаткичлари яхшиланди.

Адабиётлар:

1. М. Р. Абдулхаков, А. А. Трапезников. Бороться, чтобы побеждать! : Кн. для учащихся - М. : Просвещение, 1990. - 125с.

2. Тухтабоев Н.Т. Жисмоний тарбия мутахассисларининг касбий

мах,оратини ривожлантириш. Укув-услубий кулланма. - Т.: 2010 й. - 71 б.

3. Шавкатжон Ахмаджонович Мирзокулов, Белбог'ли кураш назари-яси ва услубияти. О'кув ко'лланма. - Тошкент.: 2013. - 158 бет.

4. Керимов Ф.А. Спорт кураши назарияси ва усулияти. Жисмоний тарбия институтлари ва жисмоний тарбия факултетлари учун дарслик. Тошкент, УзДЖТИ- 2005. - 367 бет.

5. Ф.А. Керимов. Кураш элементларига эга х,аракатли уйинлар. -Т.:Илмий техника ахбороти-пресс нашриёти, 2020. - 88 б.

6. Н.А. Тастанов. Кураш турлари назарияси ва услубияти. Дарслик. О'збекистон Республикаси Олий ва урта махсус таълим вазирлиги. О'збекистон давлат жисмоний тарбия институти. Т.: «Иктисод-Молия», 2015 й. - 328 бет.

7. О.Тошмуродов, И. Тураккулов. Миллий кураш турлари ва уни укитиш методикаси фанидан(Маърузалар матни) Самарканд-2015 йил. -49 бет.

Доцент

А.А. ТОЛАМЕТОВ1

Доцент

А.Н. АМАНОВ1

Укитувчи

Ф.А. ЮСУПХАНОВА1

Жисмоний тарбия ва спорт буйича мутахассисларни кайта тайёрлаш ва малакасини ошириш институти Тошкент шахри, Узбекистон

МАМЛАКАТИМИЗДА ХОТИН-

Муаллиф билан боFланиш учун: ЦИЗЛАР СПОРТИНИНГ ДОЛЗАРБ

abdujalil70@mail.ru

МУАММОЛАРИ

Аннотация

Annotation

В статье освещены актуальные проблемы развития женского спорта в Республике Узбекистан.

Ключевые слова: спорт, семья, семейное воспитание, актуальные задачи, здоровое поколение, физическое воспитание женщин.

Ушбу мак,олада мамлакатимизда хотин-к,излар орасидан спортчилар етишиб чик,ишининг долзарб муаммолари ёритилган.

Калит сузлар: спорт, оила, оилавий тарбия, долзарб вазифалар, соглом авлод, хотин-цизлар учун жисмоний тарбия.

This article discusses the current problems of the development of female athletes in the Republic of Uzbekistan.

Key words: sports, family, family upbringing, current tasks, healthy generation, physical education of women.

Долзарблиги. Узбекистон Республикаси Пре-зидентининг 2018 йил 27 июндаги "Узбекистон Республикасида оила институтини мустахкамлаш консепциясини тасдщлаш тугрисида"ги П^-3808-сон карори ва 2018 йил 2 февралдаги "Хотин-кизларни куллаб-кувватлаш ва оила институтини мустахкам-лаш сохасидаги фаолиятни тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тугрисида"ги ПФ-5325-сон фармо-нида кузда тутилган максад ва вазифаларни амалга ошириш жамиятимизнинг устувор йуналишларидан биридир [2,3].

^ар бир даврнинг уз тараккиёт омили, эхтиёжи, талаби ва хаётий тамойиллари мавжуд. Табиийки, уларни шакллантириш ва ривожлантириш, уларга алохида маъно-мазмун бугунги кунда республика-мизда хотин-кизларга катта эътибор каратилмокда. Республикамизнинг турли сохаларида хотин-кизлар-нинг фаол иштирок этишлари учун барча шарт-ша-роитлар яратилмокда. Жумладан бугунги кунда спорт ижтимоий-иктисодий тараккиёт, маънавий-маданий хаётнинг мухим таркибий кисмига айланиб бормокда. Зеро, спорт- миллатни элатга тез танитадиган жисмо-ний-маърифий ходиса. Шу боис 2017-2021 йилларда мулжалланган "Узбекистон Республикасини янада ривожлантириш буйича харакатлар стратегияси"нинг "Ижтимоий сохани ривожлантириш"га йуналтирил-

ган туртинчи устувор йуналишида таълим илм-фан, тарбия, адабиёт, санъат ва спорт сохаларини тако-миллаштиришга алохида эътибор каратилгани бежиз эмас. Мазкур масалаларни амалий жихатларини хаётга тадбик этиш учун 2017 йил 3-июнда Узбекистон Республикаси Президентининг карори кабул кили-ниб, унда "Мамлакатимизнинг барча худудларида спортнинг инсон ва оила хаётидаги мухим ахамияти, унинг жисмоний ва маънавий согломликнинг асоси эканини таргиб-ташфик килиш, хаётга катта умид билан кириб келаётган ёшларни зарарли одатлардан асраш, уларнинг уз кобилятлари ва истеъдодларини руёбга чикаришлари учун зарур шарт-шароитлар яра-тиш, улар орасидан иктидорли спортчиларни саралаб олиш хамда максадли тайёрлаш тизимини такомил-лаштириш борасида мухим ва долзарб вазифалар турганлиги" таъкидланган эди [2].

Бу муаммони республикамизда жисмоний тарбия ва спорт тизими негизида караб чикадиган булсак, уни доимий равишда ислох килиш, мунтазам амалга оширишигина самара бериши мумкин. Чунончи, Президент Ш. М. Мирзиёев таъбири билан айтганда "^аётнинг узи ва халкнинг талаблари бизнинг олди-мизга амалий ечимини топиш лозим булган яъни ва янада мураккаб вазифаларни куймокда" [1]. Бу эса кишлок жойларида аёллар спортини ташкил этиш, уни

CN CN

о

CN

со та t

0 d со

1

с

со

№4-2022

www.fansports.uz

61

см см о см

го га

0

ю

1

янада такомиллаштириш ва мукамаллаштириб бориш, илмий асосланган таклиф ва тавсиялар ишлаб чикиш муаммосини зарурият килиб куймокда.

Максад - Мамлакатимизда хотин-кизлар орасидан спортчилар етишиб чикишидаги долзарб муаммолар-ни аниклаш.

Тадкикот усуллари - анкета-суров утказиш, ил-мий-услубий адабиётлар тадлили, илгор тажрибани урганиш ва умумлаштириш.

Узбекистан Республикасида миллат такдири, мамлакат келажаги дакида уйлаш, унинг хукукий асосларини ишлаб чикиш, зарур шарт-шароитлар яратиш давлат сиёсатининг устувор йуналишларидан бири этиб белгиланган.

Оила - жамиятнинг кичик, лекин гоят мудим бугини. Демак, бутун мамлакатнинг келажаги шу юрт фарзандларига боглик. Шунинг учун дам соглом авлод масаласини давлат сиёсати даражасига кутарилган.

Фарзандларимизнинг соглом тугилиши, усиши, укиши, вояга этиши учун килинган ишларнинг салмоги жуда улкан. "Болаларни асрайлик" халкаро ташкилоти томонидан тузилган рейтингда усиб кела-ётган ёш авлод саломатлиги дакида энг куп гамхурлик курсатадиган давлатлар орасида Узбекистан 9-уринни эгаллагани бежиз эмас ёки уз-узидан булиб колгани йук.

Мамлакатимизда соглом бола, соглом авлод маса-ласига комплекс ёндошилмокда. Бошкача айтганда, соглом бола тугилиши учун аввало она соглом бул-моги лозимлигига катта эътибор берилмокда.

Оналарни жисмонан соглом булишида спортнинг урни гоят катта. Шу боис мамлакатимизда хотин-киз-лар спортини ривожлантиришга алодида эътибор каратилмокда.

Бугунги кунда хотин-кизларни спортга жалб этиш оммавий тус олди. Ушбу ишларни амалга ошириш учун наинки пойтахтимизда ёхуд вилоятлар марказ-ларида, балки узок-узок кишлокларда дам замонавий спорт иншоотлари курилди ва курилмокда. Улар спорт жидозлари билан таъминланган. Энг асосийси, ушбу спорт масканларидан фойдаланиш даражаси йилдан йилга ошиб бораётир.

Ана шундай эътибор ва гамхурлик самарасида хотин-кизларимиз спортнинг турли йуналишлари буйича Осиё ва жадон чемпионатларида, Олимпия уйинларида юкори натижаларни кулга киритмокда.

Ишимизнинг максадидан келиб чиккан долда, биз, республикамизда хотин-кизлар орасидан спортчилар етишиб чикиши буйича муаммоларни урганиш юзаси-дан аёллар-кизлар уртасида онлайн ва оффлайн тарзда анкета-суровнома утказдик. Ушбу тадкикотларда ре-спубликамиздаги 1252 нафар хотин-кизлар иштирок этишди. Тадкикот иштирокчилари таркибида ёши 18 дан 35 ёшгача булганлар 57,5%ни, 36 ёшдан юко-риси - 42,5%ни ташкил килди.

Уз худудингизни аник спортга ихтисослашган деб уйлайсизми?-деган саволга 39,3% ижобий, 46,4% салбий жавоб беришган ва 14,3% жавоб бера олмаган.

Сиз яшаб турган жой, дудудда спорт билан шугул-ланиш учун шарт-шароитлар етарлими? деган саволга

Массовая физическая культура и спорт

44,9% ижобий, 46,4% салбий жавоб беришган ва 8,7% жавоб бера олмаган.

Суровномада иштирок этган хотин-кизларнинг 98,2% спорт билан шугулланиш инсон саломатлиги-да мудим урин тутишини таъкидлашган булса, 1,8% салбий жавоб беришган. Натижаларнинг бундай фарк килиши, маълум худудларда аёллар дамда кизлар жисмоний тарбия ва спорт дакида етарли маълумотга эга эмаслиги, шунингдек яшаш худудида хотин-кизлар учун жисмоний тарбия ва спорт буйича шароитлар яратилмаганлиги билан боглик.

Республикамизда жисмоний тарбия ва спортни ривожлантириш, оммалаштириш дамда уни умум-миллий даракатга айлантириш адоли саломатлигини мустадкамлаш, ёш авлоднинг баркамол вояга етишида мудим омил дисобланади. Шу боис республикамиз-да жисмоний тарбия ва спорт давлат сиёсатининг мудим йуналишларидан бири сифатида алодида эътибор каратилмокда. Шунингдек, хотин-кизлар спортини ривожлантиришга алодида эътибор карати-лишида Узбекистан фарзандларининг соглом дунёга келиши, улгайиши, тарбия топиши дамда миллат генофонини яхшилаш максади мужассам. Буни ан-кета-суровда иштирок этганлар яшаб турган жой, дудудда аёллар дамда кизларни жисмоний тарбия ва спортга жалб килинганлиги неча фоиз деб биласиз? -деган саволга 1-25% гача 12,2%, 26-50% гача 44,8%, 50-75% гача 22,8% ва 75-100% гача 20,2% ни бил-дирганлар.

Республикамизнинг дудудларида замонавий спорт мажмуалари, жумладан, гимнастика заллари, теннис кортлари, сузиш давзалари, фитнес заллари бунёд этилгани, уларда аёл ва киз мураббийлар фаолият юритаётгани, аёл-кизлар уртасида спортнинг ом-малашишида мудим омил булмокда. Бугунги кунда Республикамиз шадарларида киз болаларнинг 72,4 фоизи, кишлок жойларда эса 67,7 фоизи спорт билан шугулланмокда. Бу курсаткич аёллар дамда кизлар спортининг республикамизнинг барча дудудларида шиддат билан ривожланиб бораётганидан далолат бе-ради. Буни анкета-суровидаги хотин-кизлар спортига кандай спорт турлари мансублиги дакида тасаввур эга булганлари 87,3% ни ва 13,7% эмаслигидан натижа-сидан дам куриш мумкин.

Бугунги кунда республикамизнинг барча дудудлар-да турли согломлаштириш тадбирлари, мусобакалар, турнирлар, маърифий тадбирлар утказиш оркали жисмоний тарбия ва спорт билан шугулланишни аёллар ва кизларнинг кундалик даёт тарзига айлан-тиришга алодида адамият каратилмокда. Буни "Сиз спорт билан мунтазам шугулланасизми?" деган саволга 72,4% ижобий, 17,5% салбий жавоб беришган ва 10,1% жавоб бера олмаган натижасидан дам куриш мумкин.

Оилада шаклланган спорт мудити ёш авлодни спортга булган мудаббатини уйготади. Шунингдек, умумий урта таълим мактабларда турли хилдаги спорт тугараклари ташкил этиш укувчи кизларнинг спортга булган кизикишини ортириб, спортга нисбатан медр уйготади. Х,ар бир мадаллаларда ташкил этилган

62

www.fansports.uz

№4-2022

Подготовка педагогических кадров

спорт майдонлари билан бир каторда аёл ва ;из му-раббийлар томонидан спорт тугаракларининг ташкил этилиши кизлар сонининг ортишига эришилади.

Анкета-суровда иштирок этганлар оила аъзола-рингиз сизни спорт билан шугулланишингизга булган фикрлари ижобийми? -деган саволга 84,6% ижобий, 9,5% салбий жавоб беришган ва 5,9% жавоб бера олмайман деб билдирганлар.

90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0

Ижобий Салбий Жавоб

олмайман

1-расм. Анкета-суровнома натижалари

Респондентларга "Сиз яшайдиган махаллада хотин-кизлар спортини таргиб килиш ишларидан мамнунмисиз?" - деган саволга 64% ижобий, 21,7% салбий жавоб беришган ва 14,3% жавоб бера олмай-ман деб билдирганлар.

80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0

Ижобий Салбий

олмайман

2-расм. Анкета-суровнома натижалари

Шунингдек, Соглом онадан - соглом фарзанд та-моилига кушиласизми? деган саволга 98,4 % ижобий деб билдирганлар.

Респондентларининг 95,4% шахс камолотида спорт мухим урин тутишини такидлашган булса, 2,3% салбий жавоб беришган ва 2,1% жавоб бера олмаслик-ларини билдирганлар бундан натижа хотин-кизлар учун спорт буйича шароитлар яратилмаганлиги билан боглик.

^айт этиш лозимки, таълим, сихат-саломатлик, жисмоний тарбия ва спортга оид хужжатларда уз аксини топиб келаётган Давлат дастурларининг янада чукуррок ва кенг маънода амалга оширишида, ёшларимизни маънавий ва жисмоний соглом килиб тарбиялашда аёллар спортини урни бекиёсдир.

Хотин-кизлар спортини ривожлантириш ва ом-мавийлаштириш, уларни соглом-лаштирувчи спорт турларига кенгрок жалб этиш, олдимизда турган долзарб вазифалардан биридир.

Республикамиздаги хотин-кизлар орасидан омма-

вий равишда жисмоний тарбия ва спортга жалб этиш максадида спорт мусобакаларини ташкил килиниши, хотин-кизлар спортга булган кизикишларини ошир-мокда.

Жумладан махаллаларда, мактабгача таълим муассасалари, умумий урта таълим муассасалари ва бошка соха вакиллари орасида таргибот-ташвикот ишларини жадал олиб борилиши натижасида спорт тадбирларида иштирок этаётган хотин-киз сони йил-дан-йилга ошиб бормокда.

Республикамизда хотин-кизларни хар томонла-ма куллаб-кувватлаш, уларга гамхурлик курсатиш, ижтимоий-хукукий жихатдан кумак бериш, жисмоний, маънавий ва интеллектуал салохиятини юксал-тириш, киз болаларни замонавий касб-хунарларга йуналтириш, уларни спортга кенг жалб этиш, соглом оилани шакллантириш давлат сиёсати даражасига кутарилган.

Буни анкета-суровда иштирок этганлар кизларни оилага тайёрлашда спортни урни мухим деб уйлай-сизми? - деган саволга 94,8% ижобий, 2,5% салбий жавоб беришган ва 2,7% жавоб бера олмайман деб билдирганлар.

100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0

Салбий Жавоб бера

олмайман

3-расм. Анкета-суровнома натижалари

Шуни алохида таъкидлаш лозимки, кизларни оилага тайёрлашда кизларда соглом турмуш тарзи одатларини шакллантириш билан бир каторда, уларда миллий ва умумбашарий кадриятларни шакллантириш, халоллик, узаро хурмат - эхтиром, багрикенглик, максад сари интилувчанлик каби юксак фазилатларни шаклланти-рилади. Бундай кадриятларни шакллантириш жамият бугинларини янада мустахкамланишига эришилади.

Узбекистонда хотин-кизлар спортининг ривожла-нишига кенг имкониятлар берилаётганини хисобга олсак, бу йуналишнинг маънавий жихатини хам шакллантириш зарур. ^излар спортини ривожлан-тириш учун уларнинг жамиятдаги урни, оиладаги вазифаси хамда кадриятларимиздаги уларга булган муносабатни хам хисобга олиш лозим. Маълумки, жисмоний тарбия ва спорт билан шугулланувчи хо-тин-кизларнинг сони йилдан йилга ортиб бормокда. Бу холат республикамизда кун сайин спортнинг ривожланаётгани ва яшаш тарзимизда руй бераётган ижобий узгаришлардан далолатдир.

Шу боис 2017-2021 йилларда мулжалланган "Узбекистон Республикасини янада ривожлантириш буйича харакатлар стратегияси"нинг "Ижтимоий

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

о

я та

0

С! (Л

1

С

я

84,6

9,5

5,9

94^

71,8

2,5

2,7

14,3

13,9

№4-2022

www.fansports.uz

63

сохани ривожлантириш га йуналтирилган туртинчи устувор йуналишида таълим илм-фан, тарбия, ада-биёт, санъат ва спорт сохаларини такомиллаштиришга алохида эътибор каратилгани бежиз эмас.

Респондентларининг 97,2% республикпмизда хотин-кизлар спорт буйича олиб борилаётган ис-лохатлар хакида етарли маълумотга эга эканлигини билдирганлар.

Юртбошимиз хар бир киши "Узининг саломатлиги хакида шахсан гамхурлик килиб бориш маданиятини ёшликдан, оила, мактаб, махалла, согликни саклаш тизими, жисмоний тарбия ва спортнинг кумагида сингдириш керак", деб бежиз айтмаган. Зеро, "Соглом, билимли ва фидойи фарзандлари булган халк албатта узининг келажагини барпо этади", деган курсатмаси биз учун дастури амал саналади.

Хулоса. Эришилган ютуклар билан бирга олдимиз-да уз ечимини кутиб турган бир катор муаммолар ва вазифалар борлигини хам эътироф этишимиз лозим:

- махаллаларда хотин-кизлар спортини риво-жлантиришда, таълим муассасалари, оила, хокимият органлари фаолиятини аник харакат дастури асосида мувофиклаштириш;

- махаллаларда спорт инструктори штатини жорий этиш ва шу оркали утказиладиган спорт мусобака-ларини режалаштириш, мувофиклаштириш, ташкил этиш. Махалла худудидаги спортга кизикиши бор, иктидорли ёшларни аниклаш ва уларни истикболли йуналтириш;

- спорт сохасидаги хотин-киз укитувчилар ва му-

Массовая физическая культура и спорт

раббийлар малакасини ошириш жараёнига жах,ондаги етакчи олимлар ва мутахассиларни жалб этиш.

Хулоса килиб айтганда, х,озирги кунда республика-мизда яратиб берилаётган кенг имкониятлар туфайли хотин-кизлар спорти кундан-кунга юксалиб бормокда. Бу энг аввало, келажак авлодни яратувчи опа-сингил-ларимиз соглигини мустах,камлашга, улар уртасида соглом турмуш тарзини шакллантиришга хизмат килмокда, колаверса, спорт сохдсида х,ам кизлари-миз жах,он спорт майдонларида юкори марраларни забт этиб, узбек аёллари ва кизлари нималарга кодир эканликларини намойиш этиб келмокда.

Адабиётлар:

1. Узбекистан Республикаси Президенти Ш.Мирзиёевнинг Узбекистан Республикасини янада ривожлантириш буйича "Харакатлар стратегияси тутрисида"ги 2017 йил 7-февралдаги фармони. Т., Халк, сузи газетаси 2017 йил 8 февралдаги 28 (6722)-сони.

2. Узбекистан Республикаси Президентининг 2018 йил 2 февралдаги "Хотин-кизларни куллаб-кувватлаш ва оила институтини муста^камлаш сохасидаги фаолиятни тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тутри-сида"ги ПФ-5325-сон фармони.

3. Узбекистан Республикаси Президентининг 2018 йил 27 июндаги "Узбекистан Республикасида оила институтини муста^камлаш консепци-ясини тасдиклаш тугрисида"ги ПК-3808-сон карори.

4. Tolametov A.A., Yusupkhanova F.A. . (2021). The difficult problem of growing athletes among women living in rural areas and border territories of the republic of Uzbekistan. current research journal of pedagogics (2767-3278), 2(09), 136-141. https://doi.org/10.37547/pedagogics-crjp-02-09-30.

5. А.А Толаметов. Жисмоний тарбия ва спорт буйича мутахассислар-ни кайта тайёрлаш ва малакасини ошириш тизимида ахборот-коммуника-цион технологияларидан фойдаланишнинг илмий-педагогик масалалари/ ИННОВАЦИИ В ПЕДАГОГИКЕ И ПСИХОЛОГИИ 4 (7).

6. А.А.Толаметов. Спорт турлари буйича тренер-укитувчиларни малакасини оширишда электрон дарсликлардан фойдаланиш/Academic research in educational sciences 2 (9), 83-90.

Информация для связи с автором:

neymadjon@bk.ru

Кандидат педагогических наук, доцент Н. МАМАДЖАНОВ1

Ферганский государственный университет город Фергана, Узбекистан

ИССЛЕДОВАНИЕ ЗАВИСИМОСТИ РЕЗУЛЬТАТОВ ФИЗИЧЕСКИХ УПРАЖНЕНИЙ ОТ МОРФОФУНКЦИОНАЛЬНЫХ ОСОБЕННОСТЕЙ ДЕТЕЙ ШКОЛЬНОГО ВОЗРАСТА

Annotation

Аннотация

CN CN

о

CN

го ст t

0 о. сл

1

с

го

В статье рассмотрены вопросы проверки практической применимости метода канонеских величин при исследовании взаимосвязи телосложения и моторики детей, а также определить канонические величины и канонические корреляции между указанными группами обучающиеся в школах Ферганы и не занимающиеся спортом.

Ключевые слова: физическое развитие, физическая подготовленность, коэффициент корреляции, канонические величины, морфо-метрические показатели, моторика.

Введение. Одним из наиболее актуальных вопросов на сегодняшний день является проведение масштабной работы, направленной на дальнейшее

Маколада Фаргона мактабларида тах,сил олаётган ва спорт билан шугулланмайдиган болалар-нинг жисмоний ва моторли куникмаларининг узаро богликлигини урганишда каноник кийматлар усулининг амалий кулланилишини текшириш, шунингдек, курсатилганлар уртасидаги каноник кийматлар ва каноник корреляцияларни аниклаш масалалари куриб чикилган.

Калит сузлар: жисмоний ривожланиш, жисмоний тайёргарлик, корреляция коэффициенти, каноник щийматлар, морфометрик параметрлар, царакатчанлик.

The article deals with the issues of checking the practical applicability of the method of canonical values in the study of the relationship of physique and motor skills of children, as well as determining the canonical values and canonical correlations between these groups of students in schools in Ferghana and those who do not go in for sports

Key words: physical development, physical fitness, correlation coefficient, canonical values, morphometric parameters, motility.

развитие физической культуры и массового спорта. С этой целью Президент Республики Узбекистан Шавкат Мирзиёев 3 июня 2017 года Постановлением

64

www.fansports.uz

№4-2022

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.