Научная статья на тему 'МАЛАКА ОШИРИШНИ ТАШКИЛ ЭТИШНИНГ АВТОМАТЛАШТИРИЛГАН АХБОРОТ ТИЗИМИ АСОСИДА ТАКОМИЛЛАШТИРИШ'

МАЛАКА ОШИРИШНИ ТАШКИЛ ЭТИШНИНГ АВТОМАТЛАШТИРИЛГАН АХБОРОТ ТИЗИМИ АСОСИДА ТАКОМИЛЛАШТИРИШ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
196
22
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
малака ошириш тизими / инсон капитали / кадрлар / ахборот тизими / инновацион бошқариш / масофавий малака ошириш / мустақил билим орттириш. / система повышения квалификации / человеческий ресурс / информационная система / инновационное управление / дистанционное повышение квалификации / самостоятельное обучение.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Ашуров Исомиддин Бахриддинович

Ушбу мақолада меҳнат бозори талабларига мос профессионал ва рақобатдош кадрларни етиштириш, кадрларнинг интеллектуал ва инновацион салоҳиятларини ҳамда уларнинг меҳнат самарадорлигини оширишини таъминловчи малака оширишнинг автоматлаштирилган ахборот тизимини яратиш ва жорий этиш ҳақида сўз боради.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ ОРГАНИЗАЦИИ ПОВЫШЕНИЯ КВАЛИФИКАЦИИ НА ОСНОВЕ АВТОМАТИЗИРОВАННОЙ ИНФОРМАЦИОННОЙ СИСТЕМЫ

В данной статье рассматривается вопрос разработки и внедрения автоматизированной информационной системы повышения квалификации, обеспечивающей подготовку профессиональных и конкурентоспособных кадров в соответствии с требованиями рынка труда, повышения их интеллектуального и инновационного потенциала, а также производительности труда.

Текст научной работы на тему «МАЛАКА ОШИРИШНИ ТАШКИЛ ЭТИШНИНГ АВТОМАТЛАШТИРИЛГАН АХБОРОТ ТИЗИМИ АСОСИДА ТАКОМИЛЛАШТИРИШ»

Ашуров Исомиддин Бахриддинович,

"Узбектелеком" Акциядорлик компанияси "Телекоммуникация ва персонални ривожлантириш маркази" филиали директори уринбосари

МАЛАКА ОШИРИШНИ ТАШКИЛ ЭТИШНИНГ АВТОМАТЛАШТИРИЛГАН АХБОРОТ ТИЗИМИ АСОСИДА ТАКОМИЛЛАШТИРИШ

УДК: 37.014.544:623.618.3

АШУРОВ И.Б. МАЛАКА ОШИРИШНИ ТАШКИЛ ЭТИШНИНГ АВТОМАТЛАШТИРИЛГАН АХБОРОТ ТИЗИМИ АСОСИДА ТАКОМИЛЛАШТИРИШ

Ушбу маколада мех,нат бозори талабларига мос профессионал ва ракобатдош кадрларни етиштириш, кадрларнинг интеллектуал ва инновацион салох,иятларини х,амда уларнинг мех,нат самарадорлигини оширишини таъминловчи малака оширишнинг автоматлаштирилган ахбо-рот тизимини яратиш ва жорий этиш х,акида суз боради.

Таянч суз ва тушунчалар: малака ошириш тизими, инсон капитали, кадрлар, ахборот тизими, инновацион бошкариш, масофавий малака ошириш, мустакил билим орттириш.

АШУРОВ И.Б. СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ ОРГАНИЗАЦИИ ПОВЫШЕНИЯ КВАЛИФИКАЦИИ НА ОСНОВЕ АВТОМАТИЗИРОВАННОЙ ИНФОРМАЦИОННОЙ СИСТЕМЫ

В данной статье рассматривается вопрос разработки и внедрения автоматизированной информационной системы повышения квалификации, обеспечивающей подготовку профессиональных и конкурентоспособных кадров в соответствии с требованиями рынка труда, повышения их интеллектуального и инновационного потенциала, а также производительности труда.

Ключевые слова и понятия: система повышения квалификации, человеческий ресурс, информационная система, инновационное управление, дистанционное повышение квалификации, самостоятельное обучение.

ASHUROV I. B. IMPROVEMENT OF THE ORGANIZATION OF QUALIFICATIONS INCREASING ON THE BASIS OF THE AUTOMATED INFORMATION SYSTEM

In the article is discussed the issue of development and implementation of automated information system for continuous skills development, which provides training of professional and competitive staff in compliance with the requirements of the labor market, increasing their intellectual and innovative potential, as well as labor productivity.

Key words and concepts: skills development system, human resource, information system, innovative management, distance based skills development (on-line), self-study.

с

21

Кириш.

2017-2021 йилларда Узбекистон Респу-бликасини ривожлантиришнинг бешта усту-вор йуналиши буйича Харакатлар стра-тегиясида белгиланган давлат ва жамият курилишини такомиллаштириш, конун усту-ворлигини таъминлаш ва суд-хукук тизи-мини янада ислох килиш, иктисодиётни янада ривожлантириш ва либераллашти-риш, ижтимоий сохани ривожлантириш хамда хавфсизлик, миллатлараро тотув-лик ва диний баFрикенгликни таъминлаш, чукур уйланган, узаро манфаатли ва амалий рухдаги ташки сиёсат юритишга йуналтирилган ислохотлар жадал суръат-ларда кечмокда1. Мазкур ислохотларнинг чукур ва самарали кечишини таъминлашга кодир интеллектуал салохияти юкори булган инсон капиталини шакллантириш талаб эти-лади.

Бу борада, Кадрлар тайёрлаш миллий дастурининг бош Fояси сифатида юксак уму-мий ва касб-хунар маданиятига, ижодий ва ижтимоий фаолликка, ижтимоий-сиёсий хаётда мустакил равишда мулжални туFри ола билиш махоратига эга булган, истикбол вазифаларини илгари суриш ва хал этишга кодир кадрларнинг янги авлодини шакллан-тиришга йуналтирилганлигини келтириб утиш мумкин2.

2019 йил 28 майдаги илм-фан ва олий таълим сохасини ривожлантириш буйича белгиланган вазифалар ижросига баFишлаб утказилган йиFилишда Президентимиз Шав-кат Мирзиёев инсон капитали туFрисида: «Бу ишлардан асосий максад мамлака-тимизда инсон капиталини ривожлантириш. Хом ашё ва уни кайта ишлаш билан узокка бориб булмайди. Колаверса, ишлаб чикаришда кушимча киймат олиш учун хам инновациялар керак. Шу боис илм-фан

тараккиётимизнинг мухим йуналиши, таянчи булади», - деб таъкидлаган эди3.

Инсон капитали ижтимоий муносабат-ларда инсоннинг мехнат потенциалини ривожлантиришига, соFлиFига, билим ва махоратига, уз

кобилиятини намоён килишига каратилган узок муддатли инвестиция хисобига шаклланади. Инсон капиталини ривожлантиришда бошкалардан фаркли уларок, кадрлар малакасини оширишга туFри киритилган инвестиция жуда мухим ахамиятга эга. Замонавий жамиятда, инсон капиталини устиришда кадрларнинг узлук-сиз малакасини ошириш тизими таълим тизимининг мухим элементи булиб хизмат килади4.

Мацоланинг мацсади малака ошириш тизимини янада такомиллаштириш механиз-мини очиб бериш, малака ошириш жара-ёнини автоматлаштириш боскичларини курсатиб утиш, масофавий малака ошириш ва мустакил укиб билим орттириш жараё-нини мониторинг килиш ва самарадорли-гини бахолаб бориш оркали интелектуал ва инновацион потенциали юкори кадрларни етиштиришни йулга куйишдан иборат.

Тадцицот объекти:

"Узбектелеком" Акциядорлик компанияси "Телекоммуникация ва персонални ривожлантириш маркази" филиали (кейинги мат-нда - Филиал) томонидан 2018-2020 йиллар-даги малака ошириш даврларида кадрларни укитиш жараёни.

Тадцицот предмети:

Малака ошириш укув курслари режа-сини тайёрлаш жараёни, ички ва ташки укитувчиларни жалб этиш, ходимлар хакидаги маълумотларни жамлаш ва тахлил

1 Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги "Узбекистон Республикасини янада ривожлантириш буйича Харакатлар стратегияси туFрисида"ги ПФ-4947-сонли Фармони. - https://lex.uz/docs/3107036

2 Кадрлар тайёрлаш миллий дастури. 29.08.1997 йил. 463 - I - сон.

3 Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мир-зиёевнинг 2019 йил 28 майдаги илм-фан ва олий таълим сохасини ривожлантиришга оид вазифалар ижроси буйича утказилган йиFилишдаги нутки. - "Халк сузи" газетаси. 2019 йил 29 май, № 109.

4 Сорокина и др. "Организационный и финансовый механизм модернизации системы повышения квалификации и переподготовки кадров в регионе // Научный журнал. Национальные интересы: приоритеты и безопасность - 2009. - №24(57). - с. 13.

22

килиш, укув курсларини шакллантириш ва утказиш, укитишнинг усул ва восита-лари, укув-услубий таъминот, тингловчи-ларни билими ва укитувчининг мах,оратини бах,олаш, укув курси самарадорлигини тах,лил килиш, хизмат сафари ва унга боFлик харажатлар, малака оширишга сарфланган вакт, йукотилган мех,нат самарадорлиги.

Тадцицот усуллари:

Макола мавзусига доир тадкикот жара-ёни статистик тах,лил, методик адабиётлар тах,лили, социометрик (тест, электрон суров, сух,бат), педагогик кузатув, моделлаштириш (лойих,алаш), киёсий тах,лил усулларидан фойдаланилиб, макола муаллифи ва Фили-алнинг педагог ходимлари иштирокида олиб борилди.

Мацоланинг илмий моцияти:

1. Ислох,отларнинг чукур ва самарали кечишини таъминловчи омил сифатида инсон капитали мох,ияти очиб берилган;

2. Ишлаб чикилган боскичлар барча малака ошириш тизимларига куллаш учун универсал х,исобланади;

3. Малака ошириш жараёнини мониторинг килиш ва самарадорлигини бах,олашнинг мух,им жих,атлари ёритилган;

4. Таълимнинг мустакил укиб билим орт-тириш шакли илм-техника тарракиёти билан х,амкадам булган кадрларни етиштиришнинг бош омили сифатида каралади.

Макола мавзусининг урганилганлик дара-жаси.

Республикамизда таълимда ахбо-рот - коммуникация технологияла-рини жорий этиш буйича тадкикотлар А.А.Абдукодиров, А.Х.Абдуллаев, М.Арипов, У.Бегимкулов, 1_и.С.Ах,раров, Б.Бегалов, Ф.Закирова, Н.А.Муслимов, М.Лутфуллаев, С.Рах,монкулова, Н.И.Тайлаков, С.С.Fуломов, Р.ХДамдамов, Т.Шоймардонов,

У.Юлдашевлар томонидан урганилган.

Маколада таклиф этилаётган малака оши-ришни ташкил этишнинг автоматлаштирил-ган ахборот тизими (АТ) 1 - расмда келти-рилган ташкилий тузилмаси асосида ишлаб чикилган булиб, АТни 1С: Бухгалтерия ва

"Рауте" ахборот тизимлари билан интеграция килиш, АТнинг маълумотлар база-сини ахборот ресурслари билан тулдириш, жумладан малака ошириш укув курсларига доир дастурлар, маърузалар, такдимотлар, видео-аудио ва таркатма материаллар, ама-лий машFулот ишланмалари, турли тест ва суровномалар, ходимлар ва укитувчиларга доир электрон маълумотлар билан тулдириш х,амда АТни Филиал фаолиятига жорий этиш учун даслабки синов ишлари олиб борилмокда.

Жах,он илмий-техник тараккиётининг жадаллашуви, ишлаб чикариш ва хизмат-лар курсатиш бозоридаги кескин ракобат корхона ва ташкилотлар уз ходимларининг малакасини мунтазам ошириб боришини такозо этади.

Молиявий, вакт ва инсон ресурслари чекланганлиги сабабли купчилик рах,барлар корхона ва ташкилотларнинг сарф-харажатларини камайтиришни уз ходимларининг малакасини ошириш жараёнига бериладиган молияни кискартириш оркали эришишни хох,лайдилар.

Корхона ва ташкилотлар уз кадрларини малакасини мунтазам ошириб боришлари учун куйидаги учта асосий муаммони х,ал этишлари зарур булади1:

1) молиявий ресурс - ходимни хизмат сафари, йул харажати, кунлик харажати ва малака ошириш жараёни билан боFлик булган барча харажатлар;

2) вакт ресурси - укув курсини давомий-лигига кетган вакт, шу вакт давомида ходим-нинг корхона даромадидаги х,иссаси, вактга нисбатан укиш сифати ва тингловчилар сонини самарадорлиги, ^те тападетеп!;

3) инсон ресурси - малака оширишга юборилган ходим вазифасини бошка малакали ходимга юклаш, шу йуналишни оксашини олдини олиш, мех,нат самарадорлигини таъминлаш, ишлаб чикариш - хизмат курсатиш сифати ва унумдорлигини ушлаб туриш.

Шу сабабли, йирик корхона ва ташкилотлар ходимларининг уз вактида малакасини

1 Макола муаллифи тадкикотлари асосида.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2020, 4 (89)

1 - раем. Малака оширишни ташкил этишнинг автоматлаштирилган ахборот тизими ташкилий тузилмаси1

о

т

О

Укув курси Ходимларнинг

максадини -► малакавий даражасини

белгилаш аниклаш

Укув курси эхтиёжларини аниклаш

АХБОРОТ ТИЗИМИ

Стандарт форма

I

Укув курсини шакллантириш

4—►

1. Ходимлар *акида умумий маълумот

2. Ра^бар томонидан ходимга тавсия ва ба*о

3. Малакали мутахассис критериялари

4. Ходимнинг ютуклари

5. Охирги малака оширган сана

6. Мустакил укиб билим орттириш тарихи

1

X 3

>5 (0

Л с;

Ц (С

X *

о а)

а.

I ¥ 3

:0) л

^ 1- !г

X"

СО X аз

Бевосита укув курелар

Кучма укув курелари

Масофавий таълим

Мустакил укиб билим орттириш

МАЪЛУМОТЛАР БАЗАСИ

V__

Укув курси дастурига тузатиш киритиш

Укув курси мониторинга ва самарадорлигини ба^олаш

Масофавий суровнома

Масофавий тест

Рахбар хулосаси

Тест синовлари дастлабки/якуний

У Киту вч и х,акида тингловчилардан суровнома

Тингловчилар буйича укитувчидан бах,о

Ахборот тащили ва муаммоларни урганиш

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

н

и__I

Корхона/ташкилот I

Тингловчига тавсиянома

Укув курсини утказиш

I Та1щи корхоналар/фукаролар |

Корхона ва ташкилотлар томонидан сох;а мутахассисларини жалб этиш ёки ташки укитувчиларни танлаш ва тайёрлаш

Укитувчиларнинг укув курс буйича маърузалар, таедимотлар, таркатма материаплар, тестлар, аудио ва видеоматериалларни АТ га юклаш

БОШКД АХБОРОТ ТИЗИМЛАРИ

Мак,ола муаллифи томонидан ишлаб чик,илган.

24

оширишнинг самарали хамда кам хара-жат, вакт ва инсон ресурси талаб киладиган механизмларини жорий этиши максадга мувофик.

Анъанавий малака ошириш тизими

бевосита таълим жараёнига оид укув ва таркатма материаллар, такдимотлар, видео ва аудио материаллар, укув сифатини яхши-лаш ва назорат килишга мулжалланган суровномалар, даслабки ва якуний тест синовлари маълумотларини саклаш ва уларни кайта ишлашда катта харажат, куплаб инсон ва вакт ресурсларини талаб этганлиги сабабли корхона ва ташкилот-ларининг молиявий, вакт ва инсон ресурс-лари билан боFл и к муаммоларни хал этишда самарали ечим була олмайди.

Ахборот-коммуникация технологияла-рини самарали жорий этиш асосида малака ошириш жараёнини бошкариш, ушбу муам-монинг энг макбул ечими сифатида караш мумкин. Замонавий ахборот технологияла-рининг тингловчиларни кизиктиришга ва фаоллигини оширишга имконияти чексиз-дир1.

Малака оширишнинг автоматлашти-рилган ахборот тизими таълим жараён-лари билан боFлик бир неча модулларни ишга тушириш оркали малака ошириш укув курсларига доир маълумотлар, видео-аудио ва таркатма материаллар хамда таълим сифатини мониторинг килиш ва самарадор-лигини бахолаш, маълумотларни бошкариш ва тахлил килиш, статистик хисоботларни такдим этиш билан боFлик катта хажм-даги маълумотларни тезкорлик билан кайта ишлаб молиявий, вакт ва инсон ресурсларини самарали бошкариш имконини беради.

Кадрлар тайёрлаш миллий дастурининг асосий вазифаларидан бири сифатида кад-рлар тайёрлаш тизими ва мазмунини мамла-катнинг ижтимоий ва иктисодий тараккиёти истикболларидан, жамият эхтиёжларидан,

фан, маданият, техника ва технологиянинг замонавий ютукларидан келиб чиккан холда кайта куриш зарурлиги белгилаб берилган2.

Узбекистон Республикаси Президенти-нинг 2019 йил 27 августдаги "Олий таълим муассасалари рахбар ва педагог кадрлари-нинг узлуксиз малакасини ошириш тизи-мини жорий этиш туFрисида"ги ПФ-5789-сонли Фармонида рахбар ва педагог кад-рларда Интернет жах,он ахборот тармоFи, мультимедиа тизимлари ва масофадан укитиш усулларидан фойдаланган холда, илFор педагогика, ахборот-коммуникация ва инновацион технологияларни эгал-лаш ва уларни укув жараёнига фаол татбик этиш куникмаларини ривожлантириш узлуксиз малакасини ошириш тизимининг асосий вазифаларидан бири хисобланади3.

Кадрлар узлуксиз малакасини ошириш тизимини янада такомиллаштиришнинг таш-килий механизмини куйидаги боскичларда амалга ошириш таклиф этилади.

Дастлабки босцич.

Корхона ва ташкилотларнинг малака ошириш тизимини такомиллаштириш буйича мавжуд талаб ва имкониятлардан келиб чикиб устувор вазифаларни белгилаб олинади.

АТни жорий этишнинг максад ва вазифа-ларини аник белгилаб олинади.

АТдан фойдаланиш, таълим тизимини мониторинги ва укув сифатини назорат килишни тартибга солувчи низомлар ишлаб чикилади.

Тингловчи ва ходимларни узлаштириш курсатгичларини бахолаш тестлари, укув сифатини тахлил килиш суровномалари ва укитувчиларнинг укитиш самарадорлигини бах,олаш тартибларини ишлаб чикилади.

1 Шоймардонов Т.Т. Педагог кадрлар малакасини оши-риши ва касбий фаолияти мониторингини ташкил этишнинг электрон тизими. Пед. фанлари буйича фалсафа докторлиги учун диссертацияси - Тошкент: 2017. -26-б.

2 Кадрлар тайёрлаш миллий дастури. - https://lex.uz/ docs/48401

3 Узбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 27 августдаги "Олий таълим муассасалари рах,бар ва педагог кадрларининг узлуксиз малакасини ошириш тизимини жорий этиш туFрисида"ги ПФ-5789-сонли Фармони. - https://lex.uz/docs/4490760

с

25

Масофавий малака ошириш ва мустакил укиб билим орттириш методикаларини ишлаб чикилади.

АТни яратиш буйича техник топширик ва техник-иктисодий асослар ишлаб чикилади.

I боскич. Малака оширишнинг автомат-лаштирилган ахборот тизимини яратиш, уни турли ахборот ва тулов тизимлари билан интеграциялаш.

АТни 1С: Бухгалтерия ахборот тизими билан интеграция килиб, ходимлар хакидаги зарур маълумотлар (ходимлар электрон портфолиоси) АТга тулик юклаб олинади. Ходимлар хакидаги маълумотларни узгариш интенсивлигини инобатга олиб, икки тизим уртасида маълумотлар алмашинуви вакти белгилаб куйилади.

Тулов асосида уз малакасини оширмокчи булган фойдаланувчилар учун бир ёки бир нечта тулов тизимлари билан АТ интеграция килинади.

II боскич. Малака оширишнинг автомат-лаштирилган ахборот тизимини ахборот ресурслари билан тулдириш.

АТ маълумотлар базаси малака ошириш укув курсларига доир дастурлар, маъруза-лар, такдимотлар, видео-аудио ва таркатма материаллар, расмлар, амалий машFулот ишланмалари, турли тест ва суровномалар, ходимлар ва укитувчиларга доир электрон маълумотлар билан тулдирилади.

III боскич. Малака оширишнинг автомат-лаштирилган ахборот тизимини синовдан утказиш, фойдаланиш учун кабул килиш.

АТни яратилишини назорат килиш, синовдан утказиш ва фойдаланишга кабул килиш 0^1 1986:2018 давлат стандарти асосида амалга оширилиб, у куйидаги боскичларда амалга оширилади1:

1) дастлабки синов;

2) тажрибавий фойдаланиш;

3) кабул синовлари.

Якуний боскич:

1) малака ошириш жараёнини тизимли мониторинг килиб бориш.

Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2019 йил 23 сентябрдаги "Олий таълим муассасалари рахбар ва педагог кадрларининг малакасини ошириш тизимини янада такомиллаштириш буйича кушимча чора-тадбирлар туFрисида"ги 797-сонли карорида "...малака оширишнинг туFридан-туFри ва касбий фаоли-ятга алокадор билвосита шаклларини ама-лиётга тулик жорий этилишини таъмин-лаш ва мониторингини олиб бориш" узлук-сиз малака ошириш жараёнларининг асо-сий вазифаларидан бири сифатида белгилаб берилган2.

Кадрларнинг узлуксиз малакасини ошириш оркали уларнинг интеллектуал ва инно-вацион потенциалларини ривожлантириб бориши мехнат самарадорлиги ва иннова-цион лойихаларни амалга ошириши натижа-сида корхона ва ташкилотлар юкори манфа-атга эга буладилар.

Малака оширишнинг автоматлаштирил-ган ахборот тизимида ходимларнинг малакасини ошириш жараёнини тизимли мониторинг килиб бориш жуда мухим.

Мониторинг тахлили натижасида тупланган маълумотларни корхона ва таш-килотларда кадрлар сиёсати, уларнинг интеллектуал салохиятни ошириш х,амда мехнат самарадорлиги ва юкори манфа-атга эришиш буйича стратегик бошкарув карорларини кабул килишда куллаш мум-кин.

Бундай маълумотлар АТда тинглов-чиларнинг укув курси материалларини узлаштириши, укитувчининг мах,орати ва креативлиги, укув курси буйича даслабки ва якуний тест натижалари х,амда малака ошириш ва билим ортириш сифати ва сама-радорлигини тах,лил килиш ва бах,олашга доир маълумотларни кайта ишлаш оркали ходимларнинг малака ошириши ва мустакил укиб билим орттиришнинг корхона даро-

1 0'ЭБ1 1986:2018 "Документация на разработку программного обеспечения и системная документация" Государственный стандарт. 2018.

2 Узбекистон Республикаси Вазирлар Мах,камасининг 2019 йил 23 сентябрдаги "Олий таълим муассасалари рахбар ва педагог кадрларининг малакасини ошириш тизимини янада такомиллаштириш буйича кушимча чора-тадбирлар туFрисида"ги 797-сонли карори. -https://lex.uz/docs/4526545

С

мадини ошириш, инновацион лойих,аларни амалга оширилиши, ишлаб чикариш ва хиз-мат курсатишдаги таъсирини урганиш х,амда ходимларнинг интеллектуал салох,иятини кучли ва кучсиз йуналишларини аниклаш билан чикариб берилади.

2) малака ошириш фаолияти самарадор-лигини бах,олаш.

Корхона ва ташкилотларда ходимларнинг малакасини оширишдан кутилган натижа куйидаги самарадорлик курсатгичларидан иборат:

• бошкарув сифати ва мех,нат унумдор-лигининг ошиши;

• ишлаб чикариш ва хизмат курсатишнинг яхшиланиши;

• даромаднинг ошиши;

• харажатларнинг кискариши;

• инновацион ва манфаатли лойих,аларни амалга ошиши.

3) малака ошириш дастурига тузатиш киритиш.

Бозор конъюнктураси, ракобат, илмий-техник тараккиёт, ички ва ташки талаб ва таклифдан келиб чикиб, малака ошириш дастурига тузатишлар киритиш буйича таклифлар тайёрланади.

Хулоса ва таклифлар.

Юкорида келтирилган мулох,азалардан келиб чикиб, малака оширишни таш-кил этишнинг автоматлаштирилган ахбо-рот тизими асосида такомиллаштиришда куйидаги хулосага келиш мумкин:

1. Корхона ва ташкилотларнинг ривож-ланиши ва равнакига ижобий таъсир курсатади.

2. Малака ошириш жараёнини мониторинг килиш ва бах,олаб бориш корхона ва ташкилотларда кадрлар сиёсати, уларнинг интеллектуал салох,иятни ошириш х,амда мех,нат самарадорлиги ва юкори манфа-атга эришиш буйича бошкарув карорларини кабул килишда мух,им ах,амиятга эга.

3. Карантинга оид чоралар амал килиши даврида ходимларни масофавий иш усу-лида, мослашувчан иш графигида ёки уйда ишлашга утказилганда х,ам автоматлаштирилган ахборот тизимини куллаган х,олда

масофавий малака ошириш ва мустакил укиб билим орттириш шакллари оркали ходимларнинг билим ва малакасини оширишни бошкариб бориш мех,нат самарадор-лигини куллаб-кувватлаб туришда энг туFри ечим булади1.

4. Корхона ва ташкилотларда ходимларнинг лавозимини устириш, рах,барий лавозимлар зах,ирасида киритиш, уларнинг маошига устама х,аклар кушиб тулаш ва бошка мотивлаш йуллари оркали таъ-лимнинг мустакил укиб билим орттириш шаклини АТ асосида жорий этиш мех,нат бозори талабларига мос профессионал ва ракобатбардош кадрларни етиштириш, илм-техника тарракиёти билан х,амкадам булган кадрларни етиштириш х,амда мех,нат самарадорлиги ва даромадини оширишни таъ-минлаб беради.

Малака ошириш тизимини ахборот-коммуникация технологияларини куллаган х,олда такомиллаштиришда куйидаги таклифларни берамиз:

1. Тингловчиларнинг укув курсла-рини узлаштириш х,амда укитувчиларнинг мах,орати ва креативлигини бах,олаш;

2. Масофавий малака ошириш ва мустакил укиб билим орттириш методикала-рини ишлаб чикиш;

3. Корхона ва ташкилотларнинг максади ва устувор вазифалари асосида ишлаб чикилган техник топширик асосида малака оширишнинг автоматлаштирилган ахборот тизимини яратиш;

4. Малака ошириш жараёнини тизимли мониторинг ва укиш сифатини назорат килиш,

5. Бозор конъюнктураси, илмий-техник тараккиёт, ички ва ташки омиллардан келиб чикиб, малака ошириш дастурига тузатиш киритиб бориш.

1 Узбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 19 мартдаги "Коронавирус пандемияси ва глобал инкироз холатларининг иктисодиёт тармокларига сал-бий таъсирини юмшатиш буйича биринчи навбатдаги чора-тадбирлар туFрисида"ги ПФ-59б9-сонли Фармони. - https://lex.uz/ru/docs/4770761

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2020, 4 (89)

Адабиётлар руйхати:

1. Кадрлар тайёрлаш миллий дастури 29.08.1997 йил. 463 - I - сон // https://lex.uz/ с1ос$/48401

2. Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги "Узбекистон Республикасини янада ривожлантириш буйича Харакатлар стратегияси туFрисида"ги ПФ-4947-сонли Фармони. // https://lex.uz/docs/3107036

3. Узбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 27 августдаги "Олий таълим муассасалари рахбар ва педагог кадрларининг узлуксиз малакасини ошириш тизи-мини жорий этиш туFрисида"ги ПФ-5789-сонли Фармони. // https://lex.uz/docs/4490760

4. Узбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 19 мартдаги "Коронавирус пандемияси ва глобал инкироз холатларининг иктисодиёт тармокларига салбий таъ-сирини юмшатиш буйича биринчи навбатдаги чора-тадбирлар туFрисида"ги ПФ-5969-сонли Фармони. - https://lex.uz/ru/docs/4770761

5. Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг 2019 йил 28 май-даги илм-фан ва олий таълим сохасини ривожлантиришга оид вазифалар ижроси буйича утказилган йиFилишдаги нутки. - "Халк сузи" газетаси. 2019 йил 29 май, №109.

6. Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2019 йил 23 сентябрдаги "Олий таълим муассасалари рахбар ва педагог кадрларининг малакасини ошириш тизимини янада такомиллаштириш буйича кушимча чора-тадбирлар туFрисида"ги 797-сонли карори. - https://lex.uz/docs/4526545

7. Шоймардонов Т.Т. Педагог кадрлар малакасини ошириши ва касбий фаолияти мониторингини ташкил этишнинг электрон тизими. Пед. фанлари буйича фалсафа док-торлиги учун диссертацияси - Тошкент: 2017. - 26-б.

8. 0^! 1986:2018 "Документация на разработку программного обеспечения и системная документация" Гос.стандарт. 2018.

9. Сорокина и др. "Организационный и финансовый механизм модернизации системы повышения квалификации и переподготовки кадров в регионе // Научный журнал. Национальные интересы: приоритеты и безопасность - 2009. - №24(57). - с.13.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.