Научная статья на тему 'МАЛАКА ОШИРИШ ТАЪЛИМ ТУРИ УЧУН ДАВЛАТ ТАЪЛИМ ТАЛАБЛАРИ, ЎҚУВ РЕЖАСИ ВА ДАСТУРЛАРИНИ ИШЛАБ ЧИҚИШНИНГ ИЛМИЙ-УСЛУБИЙ МУАММОЛАРИ ВА УНИНГ ЕЧИМЛАРИ'

МАЛАКА ОШИРИШ ТАЪЛИМ ТУРИ УЧУН ДАВЛАТ ТАЪЛИМ ТАЛАБЛАРИ, ЎҚУВ РЕЖАСИ ВА ДАСТУРЛАРИНИ ИШЛАБ ЧИҚИШНИНГ ИЛМИЙ-УСЛУБИЙ МУАММОЛАРИ ВА УНИНГ ЕЧИМЛАРИ Текст научной статьи по специальности «История и археология»

CC BY
56
8
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
МАЛАКА ОШИРИШ ВА қАЙТА ТАЙЁРЛАШ / ТАЪЛИМ МЕЪЁРИЙ-ҲУқУқИЙ ҲУЖЖАТЛАР / ДАВЛАТ ТАЪЛИМ ТАЛАБЛАРИ / ЎқУВ ДАСТУР ВА РЕЖАЛАР

Аннотация научной статьи по истории и археологии, автор научной работы — Рахматуллаев М. Р., Ахмедов А. М.

Мақолада кадрлар малакасини ошириш ва қайта тайёрлаш таълим турида бугунги кунда фойдаланилаётган таълим меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатларидаги мавжуд муаммолар тадқиқот объекти сифатида ўрганилиб ва ушбу муаммоларни бартараф этиш усуллари ишлаб чиқилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

SCIENTIFIC AND METHODOLOGICAL PROBLEMS OF THE DEVELOPMENT OF STATE EDUCATIONAL REQUIREMENTS, CURRICULUM AND PROGRAMS FOR THE TYPE OF PROFESSIONAL EDUCATION AND ITS SOLUTIONS

The article discusses the existing problems in the legal acts in the field of training and retraining of personnel as a subject of research and develops ways to overcome these problems.

Текст научной работы на тему «МАЛАКА ОШИРИШ ТАЪЛИМ ТУРИ УЧУН ДАВЛАТ ТАЪЛИМ ТАЛАБЛАРИ, ЎҚУВ РЕЖАСИ ВА ДАСТУРЛАРИНИ ИШЛАБ ЧИҚИШНИНГ ИЛМИЙ-УСЛУБИЙ МУАММОЛАРИ ВА УНИНГ ЕЧИМЛАРИ»

Рахматуллаев М.Р.

И.М.Губкин номидаги нефт ва газ Россия давлат университети "Миллий тадцицот университети " Федерал давлат бюджети олий таълим муассасасининг Тошкент филиали, катта уцитувчиси

Ахмедов А.М.

Тошкент ирригация ва кишлок хужалигини механизациялаш мухандислари институти Миллий тадкикот университети Физика ва

кимё кафедраси доценти кимё фанлари номзоди

МАЛАКА ОШИРИШ ТАЪЛИМ ТУРИ УЧУН ДАВЛАТ ТАЪЛИМ

ТАЛАБЛАРИ, УЦУВ РЕЖАСИ ВА ДАСТУРЛАРИНИ ИШЛАБ ЧЩИШНИНГ ИЛМИЙ-УСЛУБИЙ МУАММОЛАРИ ВА УНИНГ

ЕЧИМЛАРИ

Аннотация. Мацолада кадрлар малакасини ошириш ва цайта тайёрлаш таълим турида бугунги кунда фойдаланилаётган таълим меъёрий-ууцуций уужжатларидаги мавжуд муаммолар тадцицот объекти сифатидаурганилиб ваушбу муаммоларни бартараф этиш усуллари ишлаб чицилган.

Калит сузлар: малака ошириш ва цайта тайёрлаш, таълим меъёрий-ууцуций уужжатлар, давлат таълим талаблари, уцув дастур ва режалар.

Rakhmatullaev M.R. senior lecturer

National Research University of Oil and Gas Russian State University "National Research University" named after I.M. Gubkin

Tashkent branch Akhmedov A.M., candidate of chemical sciences

associate professor Department of Physics and Chemistry Tashkent Institute of Irrigation and Agricultural Mechanization Engineers

National Research University

SCIENTIFIC AND METHODOLOGICAL PROBLEMS OF THE DEVELOPMENT OF STATE EDUCATIONAL REQUIREMENTS, CURRICULUM AND PROGRAMS FOR THE TYPE OF PROFESSIONAL EDUCATION AND ITS SOLUTIONS

Annotation. The article discusses the existing problems in the legal acts in the field of training and retraining of personnel as a subject of research and develops ways to overcome these problems.

Key words: professional development and retraining, legal documents of education, government educational requirements, curricula and plans.

Халкимизнинг билим даражаси давр талабига ва тарраккиётига канчалик мослиги юртимиз келажаги, ислохотлар такдирини белгиловчи асосий мезон хисобланади. Давлат тараккиёти ва жамият равнаки куп жихатдан унинг интелектуал потенциали билан белгиланади. Шунинг учун мамлакатимиз рахбарияти таълим тизимини тубдан ислох килишга катта эътибор каратаяпти, юкори малакали кадрлар тайёрлаш давлат сиёсати даражасида кутарилди.

Таълим-тарбиядаги илмий асосланган янги тартиб коидалар келажакка куйилган узок муддатли инвестиция дейилиши мумкин. Давлат таълим талаблари бугунги жахон мехнат бозори ва ижтимоий-иктисодий хаёт талабларини тулик камраб олиши, билимлар микдори ва сифати талабларга мос келишини таъминласин. Бу уз навбатида ракобатбардош ходимларни тайёрлашда узининг салмокли самарасини беради. Зеро илмий потенциали юкори даражада ривожланган мамлакат барча сохаларда доимо илFор булиб, илм-фан ва таълим давлат тараккиётининг пойдевори хисобланади.

Жахон тарихидан маълумки, бирор бир мамлакат юксак малакали мутахассис кадрлар тайёрлаш тизимини йулга куймасдан туриб ижтимоий -иктисодий хаётига доир сохаларни ислох кила олмаган. Бунга Япония, Германия ва бир канча Fарб мамлакатларининг иккинчи жахон урушидан кейинги тараккиётини мисол килиб келтириш мумкин. Бу вазифани амалга ошириш ва келажак авлодга етказиб бериш истеъдодли, баркамол мутахассислар зиммасига юклатилган. Аслида хам илм-фан тараккиёти инсон хаётини хар томонлама таъминлай оладиган ягона воситалардан бири хисобланади. Инсоният тарихи сахифаларини вараклаганда фан ва техниканинг кескин ривожланиш даври ХХ-асрнинг иккинчи ярмига туFри келишига гувох булиш мумкин. Бирок, шуни таъкидлаш жоизки, собик иттифок таркибига кирувчи мамлакатлар илм-фанни эркин тараккий эттириш имкониятига эга эмас эдилар. Бунинг сабаблари куйидагилардан иборат эди: биринчидан, собик иттифок таркибига кирувчи мамлакатларни ташки дунё билан ахборотлар алмашмаслиги учун сунъий ёпик жараён вужудга келтирилган эди. Иккинчидан, барча сохаларни ривожлантиришнинг илмий асосланган тизими мехнат бозори талабларига асосланмаган холда ишлаб чикилган эди. Натижада, бугунги кунга келиб мамлакатимиз мехнат бозорида ва ижтимоий-иктисодий сохаларда бир катор муаммолар юзага келдики, уларни бартараф килиш учун мамлакатимизда махсус институтлари, олий таълим муассасалари таркибида малака ошириш ва кайта тайёрлаш факулътетлар, марказлар ва Академиялар ташкил килинди. Хозирда ушбу таълим турига жиддий эътибор берилаётганини асосий сабаби хам шундадир.

Собик шуролар даврида фан уз эркинлигини йукотиб, муайян колипга солингани учун хам бизда ривожланиши лозим булган тараккиёт Fарбга

кучиб, Fap6 бугунги кунда замонавий техника ва технологияларнинг ижодкорига айланди, илм-фан сохасида катта шухратга эришди.

Янги Узбекистонни барпо килиш максадида, барча сохалар каби таълим тизимини хам ислох килиш жараёни бошланди. Тараккиёт сари интилиш узбек халкига хос, фазилат. Бу фазилат бугунги узбек халкининг бунёдкорлигида яккол кузга ташланади. Чунки, бунёдкорлик замирида илм-фан ривожи ётади.

Кадрлар малакасини ошириш ва кайта тайёрлаш таълим турининг асосий максад ва вазифалари касбий билим, куникма ва малакаларни давлат, жамият ва жахон мехнат бозори талабларига мослигини таъминлашдан иборат. Ушбу белгиланган максад ва вазифаларга эришиш учун таълим меъёрий-хукукий хужжатлари максадга олиб борувчи тизимнинг узида мужассам этган булиши энг мухим вазифалардан бири хисобланади. Мазкур илмий тадкикот таълим тури олдига белгиланган максад ва вазифаларни ижросини таъминлаш механизмини узида мужассам этган хамда диалектика конунларига илмий асосланган янги авлод таълим меъёрий-хукукий хужжатларини ишлаб чикишга баFишланади.

Малака ошириш ва кайта тайёрлаш таълим турида асосий меъёрий -хукукий хужжатлар давлат таълим талаблари, укув дастур ва режалар хамда дарс жадвали хисобланади. Маълумки, тизими олдига белгиланган максад ва вазифаларни ижросини таъминлаш асосан таълим меъёрий-хукукий хужжатларга боFлик булади. Малака ошириш ва кайта тайёрлаш таълим меъёрий-хукукий хужжатлари мехнат бозори ва ижтимоий-иктисодий сохаларда олиб борилаётган ислохотлар талаблари даражасида ишлаб чикилиши эса таълим сифати ва мазмунини белгиловчи асосий омиллардан бири хисобланади.

Фан ва технологияларнинг жадал суръатларда ривожланиши мехнат бозорида янгидан-янги билимлар пайдо булишига сабаб булмокда. Бу эса жахон мехнат бозори талабларининг узгариб боришига мос равишда кадрлар тайёрлаш тизимини мунтазам ислох килиб боришни такозо этади. Мамлакатимиздаги узлуксиз таълим тизимида малака ошириш ва кадрларни кайта тайёрлаш таълим тури мехнат бозорида фаолият юритаётган ходимларнинг билимларини янгилаш ва мослигини таъминлашга каратилган. Узбекистон Республикаси Президенти Ш.М.Мирзиёев охирги йилларда ижтимоий ва иктисодий тармокларда фаолият олиб бораётган ходимларни малакасини ошириш ва кайта тайёрлаш тизимини такомиллаштириш борасида бир катор фармойиш ва карорлари эълон килинди[1-6]. Ушбу хужжатларда белгиланган асосий вазифалар таълим муассасаларни моддий техника базасини мустахкамлаш, жахон мехнат бозори ва Республикамизда ижтимоий-иктисодий сохаларида олиб борилаётга ислохотлар талаблари асосида давлат таълим талаблари, укув режа ва дастурларини ишлаб чикиш хамда таълим жараёнига жорий килиш хисобланади.

Таълимда касбий тафсифнома, давлат таълим талаблари, укув режаси ва дастурлар, дарслик хамда кулланмалар меъёрий-хукукий хужжатлар таркибига киради. Таълим жараёнида укув-меъёрий хужжатлар хар хил вазифаларни бажаради. Лекин, давлат таълим талаблари, укув режаси ва дастурлар тизим олдига белгиланган максад ва вазифаларнинг мазмуни ва сифатини белгилаши билан бошка меъёрий хужжатлардан фарк килади. Максадимиз таълимни сифатли ва мазмунли ташкил этиш оркали юкори малакали мутахассис кадрларни тайёрлаш хисобланади. Ушбу меъёрий -хукукий хужжатлар малака ошириш ва кайта тайёрлаш таълим тизимида белгиланган вазифаларнинг ижросини таъминлаш механизимини узида мужассам этган булиши мухим ахамиятга эга.

Бугунги кунда, ушбу таълим тизимининг муаммоси шундан иборатки давлат таълим талаблари, укув режа ва дастурларни ишлаб чикишнинг илмий асосланган методологиясини ишлаб чикиш махсус тадкикот объекти сифатида тулик урганилмаган. Бинобарин, методология давлат таълим талаблари, укув режаси ва дастурларини ишлаб чикишнинг мухим асосий мезонларини белгилаб беради. Малака ошириш ва кайта тайёрлаш таълим тури учун меъёрий-хукукий хужжатларни ишлаб чикиш методологияси давлат таълим талаблари, укув дастур ва режаларни бугунги кун талабларига мос шакл ва мазмунда тартибга солишда мухим ахамият касб этади.

Шуни кайд килиб утиш зарурки, малака ошириш ва кайта тайёрлаш тизимининг назарий-методик асослари муаммоси махсус тадкикот предмети сифатида тулик урганилмаган[7-8].

Малака ошириш таълим туридаги реал ахволни урганиш максадида олиб борилган тадкикотлар натижасида, таълим жараёнида фойданилаётган укув меъёрий-хукукий хужжатларда куйидаги камчиликлар мавжудлиги аникланди:

-биринчидан, давлат таълим талаблари ишлаб чикишнинг илмий асосланган методологияси мавжуд эмаслиги;

-иккинчидан, таълим жараёнида фойдаланилаётган укув режаси ва дастурлари давлат таълим талабларисиз ишлаб чикилганлиги;

-учинчидан, малака ошириш ва кайта тайёрлаш таълим тури меъёрий-хукукий хужжатларининг хусусий максадлари жахон мехнат бозори ва Республикамизда олиб борилаётган ислохотларни ижросини таъминлашга доир умумий максадларини камраб олишга тулик каритилмаган.

Мазкур камчиликларнинг бугунги кунга кадар бартараф этилмаганлиги сабабли, таълимда катта ахамиятга эга булган меъёрий -хукукий хужжатларини тизим олдига белгиланган вазифалар асосида ишлаб чикишда муаммолар юзага келмокда.

Маълумки, хар бир таълим тури учун аник максад ва вазифалар белгилаб берилган. Таълим турига доир меъёрий-хукукий хужжатларнинг

ушбу максад ва вазифалар ижросини таъминлаш стратегияси сифатида ишлаб чикилиши таълимда долзарб масалаларни хал килишда мухим ахамиятга касб этади. Шу боис, ушбу маколада таълим турининг максад ва вазифаларини белгиловчи давлат таълим талабларнинг укув режаси ва дастурларини ишлаб чикишнинг илмий асосланган методларини яратиш хакида суз юритилади.

Давлат таълим талабларида белгиланган максад ва вазифаларидан келиб чиккан холда ишлаб чикиш учун куйидаги бир катор муаммоларни ечиш зарур булиб, улар куйидагилар:

- таълим тури учун давлат таълим талабларини давлат, жамият ва мехнат бозори талабларига мос илмий асосланган методологиясини ишлаб чикиш;

- фаолият турларини ва унга доир билим, куникма ва малакалар асосида укув дастур ва режаларни ишлаб чикишоркали уларни узаро боFликлигини ёки узвийлигини таъминлаш усулларини ишлаб чикиш;

- таълим тури учун меъёрий-хукукий хужжатларини тизим олдига белгиланган максад ва вазифалар асосида таълим жараёнини ташкил килиш, бошкариш ва такомиллаштиришни таъминлашнинг илмий асосланган усулларини ишлаб чикиш.

Мазкур муаммоларнинг вужудга келишининг асосий сабаби, таълим меъёрий-хукукий хужжатларини ишлаб чикишнинг илмий асосланган методологиясининг мавжуд эмаслигидадир. Маълумки, муайян касбий йуналиш кенг камровли билимларни мужассамлаштиради. Бугунги кунда малака ошириш ва кайта тайёрлаш таълим тури таълим жараёнида фойдаланилаётган таълим меъёрий-хукукий хужжатлари умумий максадларни касбий фанларнинг якка тартибдаги максадлари оркали шакллантиришга каратилган. Лекин, кайси касбий фан, кандай вактда меъёрий-хукукий хужжатда белгиланган билимларнинг кандай кисмининг шакллантиришини тулик аниклаш мумкин эмас. Бундай тартибдаги узлаштириш тизимининг вужудга келишига асосий сабаб давлат таълим талаблари, укув режаси ва дастурлари орасидаги боFланишнинг мавжуд эмаслигидир. Бу каби камчиликлардан холи булиш, яъни, таълим меъёрий хужжатларининг бир-бири билан узаро боFликлигини таъминлаш учун уларни якка тартибда ишлаб чикиш усулдан фойдаланиш зарур (1 -расмга каранг). Мазкур усулнинг бошка усуллардан фаркли жихати шундаки, бунда фаолият турига доир билимлар, укув дастури ва режалари хамда назорат турлари якка тартибда ишлаб чикилади. Укув меъёрий-хукукий хужжатларнинг якка тартибда ишлаб чикилиши таълимда факат белгиланган аник максадларни амалга оширишда мухим рол уйнайди. Таълим максади мехнат бозорида ва ижтимоий-иктисодий сохаларида муаян вакт давомида шаклланган янги билимлар хисобланади. Лекин, касбий йуналиш бир неча фаолият турларидан иборатлиги учун биз укув дастурларини касбий фанлардан эмас фаолият турлари буйича ишлаб

чикишимиз белгиланган максадларга мувофик булади. Ушбу тартиб малака оширувчининг аник максадга каратилган билимларни мукаммал узлаштиришини таъминлайди. Умуман, малака ошириш ва кайта тайёрлаш таълимтурини ташкил этишдан асосий максад, тингловчи учун янгилик булган муайян билимларни узлаштириш хисобланади [9]. Бундан ташкари, якка тартибдаги билимларни узлаштирилишининг яна бир мухим жихати шундаки, малака ошираётган тингловчининг узлаштириш даражаси шу билимларга доир саволлар оркали аникланади.

1.расм

Малака ошириш ва кайта тайёрлаш таълим тури учун давлат талабларининг таркибий схемаси

Давлат таълим __—— талаблари ■—-

1 -фаолйяттури 2-фаолият тури 3-фаолият тури

Билим, куникма ва малакалар Билимлар куникма ва малакалар Билим,куникма ва малакалар

Укув дастур ва режа Укув дастур ва режа | Укув дастур ва режа

Оралик^азорат Оралик назорат Ораликназорат

Бу эса, тингловчиларнинг билим сифати ва мазмунини реал бахолаш имкониятини беради. Натижада таълим жараёнини бошкариш ва назорат килишда кулайлик юзага келади. Демак, давлат таълим талабларида белгиланган умумий билимлар асосида хар бир фаолият тури учун алохида укув дастур ва режанинг ишлаб чикилиши, таълим жараёнини аник максадга каратади ва хар бир максад давлат таълим талаблари фаолият тури билан ажратилади. Шунингдек, хар бир фаолият тури учун алохида укув дастури ва режаси ишлаб чикилади. Бундай тартибнинг жорий килиш оркали давлат таълим талабларида белгиланган билим, куникма ва малакалар билан укув дастури ва режалари орасидаги боFликликни таъминлашга эришилади. Мазкур усулнинг таълим жараёнига жорий килиниши малака ошириш ва кайта тайёрлаш курсларида белгиланган максадга дедукция усулининг таълим жараёнида кулланилиши билан самарали натижаларга эришиш мумкинлигини исботлайди.

Ходимларнинг малакасини оширишга эхтиёжни - сохага янги техника ва технологияларнинг кириб келиши ва уларнинг билим, куникма ва малакаларини урганиш мониторингини олиб бориш хамда давлат томонидан сохани ривожлантириш ва такомиллаштириш максадида олиб борилаётган ижтимоий-иктисодий ислохотлар асосида аникланади. Шулар асосида соха ходимларининг малакасини оширишнинг максад ва вазифалари белгилаб олинади. Умумий максад ва вазифалар узининг алохидалиги, умумийлиги ва хусусийлигига кура бир неча хусусий максад ва вазифаларга булинади. Х,ар бир хусусий максад ва вазифалар давлат таълим талабларини ишлаб чикишда фаолият тури оркали номланади. Демак, малака оширишдан кузланган умумий максад ва вазифалардан келиб чикиб давлат талабларида бир ёки бир неча фаолият турлари киритилади.

Давлат талабларида фаолият тури уч йуналишга доир билимларни камраб олади. Булар - 1) касбий сохага доир янги билимлар, 2) ижтимоий, 3) иктисодий билимлардир. Касбий сохага доир янги билимлар деганда -мехнат бозорида муайян вакт давомида касбий йуналишга доир булган, янги билимларнинг пайдо булиши тушунилади. Барча сохадаги ижтимоий -иктисодий билимлар малака ошириш ва кайта тайёрлаш таълим муассасаларида умумийлик характерига эга. Бугунги мехнат бозори хар бир соха ходимларидан хам ижтимоий хаёт, хам иктисодий хаёт билимларини узлаштиришни такозо этмокда. Чунки, уз малакасини ошираётган ходим бугун нафакат соха фаолиятига алокадор булган янги билимларни узлаштириши, балки ижтимоий-иктисодий хаётда содир булаётган вокеа-ходисаларни туFри англаши, уларга нисбатан реал муносабатни шакллантириши учун бундай билимларни узлаштириши зарур. Жамиятнинг тезкорлик билан ривожланиши, хар бир ходимнинг касбий мутахассислигидан катъий назар, ижтимоий-иктисодий билимларни бозор иктисодиёти талаблари даражасида узлаштиришини такозо этади.

Давлат таълим талабларида фаолият турлари сохага доир алохидалик хусусиятига эга булган вокеа ва ходисаларни камраб олиши ва мехнат бозорида узлуксиз ривожланиш хусусиятига эга булиши керак. Агар вакеа ва ходисалар мехнат бозорида ва ижтимоий-иктисодий хаёт доирасида ривожланиш хусусиятига эга булмаса, бундай вокеа ва ходисаларни малака ошириш талабларига киритиш хеч кандай асосга эга булмайди. Чунки, тингловчиларда бундай вокеа ва ходисаларни узлаштиришга эхтиёж булмайди. Бундан ташкари, фаолият турининг мазмун-мохиятидан келиб чикиб умумийлик ва хусусийлик белгилари асосида танланади. Фаолият турининг алохидалиги - мехнат бозорида факат муайян йуналишга хос булган аник, ягона, такрорланмайдиган белгилар ва хусусиятларга эга булган билимлар тушунилади. Фаолият турининг умумийлиги - мехнат бозорида касбий йуналиш буйича доимий такрорланадиган белги ва хусусиятларга эга булган билимлар хисобланади. Фаолият турининг хусусийлиги эса - мехнат бозоридаги ихтисосликка доир билимларнинг

узига хос белги ва хусусиятлари билан факатгина муайян касбий йуналиш таркибига киришлиги тушунилади. Умумий билимлар бир неча фаолият турига булиниши юкорида кайд килинган талаблар хамда уларнинг мантикий боFликлигига асосланган холда танланади (2-расм).

Касбий йуналишдаги вокеа ва ходисаларни ислох килиш давлат сиёсатининг устувор йуналишлари таркибига киритилган булса, бундай холларда уларни давлат таълим талабларида алохида фаолият тури сифатида киритиш максадга мувофик. Чунки, бунда сохани ислох килиш заруриятини мехнат бозори ва жамият талаблари такозо этаётгани аник булиб колади. Шунинг учун, мехнат бозорида фаолият олиб бораётган хар бир мутахассис

2- расм.

Малака ошириш ва кайта тайёрлаш таълим турида фаолият турларини

танлашнинг асосий мезонлари

кадрларнинг билим ва куникмаларини янгилаб бориш малака ошириш ва кайта тайёрлаш таълим тури олдида белгиланган ута мухим вазифалардан бири хисобланади.

Шундай килиб, юкорида кайд этиб утилган фикрлар асосида малака ошириш ва кайта тайёрлаш таълим тури учун фаолият турларини танлаш мезонлари куйидагилардан иборат:

■ фаолият тури таркибига кирувчи вокеа ва ходисалар алохидалик, умумийлик ва хусусийлик белгиларига эга булиши;

■ фаолият турига доир иш урни мехнат бозорида мавжуд булиши;

■ мехнат бозорида иш урни хукукий-меъёрий хужжатлар асосида расмийлаштирилган булиши;

■ фаолият турига доир вокеа-ходисалар доимий ривожланиш хусусиятига эга булиши;

■ фаолият тури жамиятда ижтимоий-иктисодий сохаларни ислох килишда узига хос мухим ахамиятга эга булиши.

Давлат таълим талабларини ишлаб чикишда фаолият турларининг ушбу мезонлар асосида танланиши тизим олдига белгиланган максад ва вазифаларга тулик мос келади.

Фойдаланилган адабиётлар:

1. Узбекистон Республикаси Президентининг "Олий таълим муассасаларининг рахбар ва педагог кадрларини кайта тайёрлаш ва малакасини ошириш чора-тадбирлари туFрисида" 2015 йил 12 июндаги ПФ-4732 сонли фармонига узгартиришлар ва кушимча киритиш туFрисида, 2016 йил 30 ноябрдаги ПФ-4860-сонли фармойиши.

2. Педагог кадрларни тайёрлаш, халк таълими ходимларини кайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари туFрисида, 2017 йил 26 сентябрдаги ПК-3289-сон карори.

3. Ички ишлар ходимларини тайёрлаш, кайта тайёрлаш ва малакасини ошириш тизимини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари туFрисида, 2017 йил 16 августдаги ПК-3216-сонли карори.

4. Корпоратив, лойиха бошкаруви сохасида кадрларни тайёрлаш, кайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш тизимини такомиллаштириш буйича кушимча чора-тадбирлар туFрисида ", 2018 йил 5 сентябрдаги ПК,-3930-сонли карори.

5. Прокуратура органлари кадрларини тайёрлаш, кайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш тизимини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари туFрисида, 2018 йил 8 майдаги ПФ-5438-сонли фармони.

6. Узбекистон Республикаси Президенти хузуридаги давлат бошкарув академиясида бошкарув кадрларини тайёрлаш, кайта тайёрлаш ва малакасини ошириш тизимини такомиллаштиришга доир кушимча чора-тадбирлар туFрисида, 2019 йил 27 июндаги ПК-4365-сонли карори.

7. Йулдошев Ж.Г. Малака оширишнинг назарий ва методологик асослари. Т.: Укитувчи нашриёти, 1998. -82 б.

8. Жабборов М.Э. Кадрлар малакасини ошириш ва уларни кайта тайёрлаш. Самарканд, - 2000. -4 б.

9. Абдурахмонов Д.Б. Кичик мутахассис кадрларни малакасини оширишда маёкли дистанцион таълим шакли // Труды международной научно-технической конференции. Высокие технологии и перспективы интеграции образования, науки и производства. Том 2. Ташкент, - 2006 й. 3-4 б.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.