Научная статья на тему 'МАКТАБГАЧА ВА МАКТАБ ТАЪЛИМ ТИЗИМИДА БОЛАЛАР ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯСИ ИЗЧИЛЛИГИ'

МАКТАБГАЧА ВА МАКТАБ ТАЪЛИМ ТИЗИМИДА БОЛАЛАР ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯСИ ИЗЧИЛЛИГИ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
251
12
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Fan-Sportga
Область наук
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «МАКТАБГАЧА ВА МАКТАБ ТАЪЛИМ ТИЗИМИДА БОЛАЛАР ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯСИ ИЗЧИЛЛИГИ»

Детско-юношеский спорт

ярим урта уйинчилардан ишончли (Р<0,05) ортда колишади. Малакали спортчилар уртасида бурчак уй-инчилар ва чизик уйинчилари тезлик жихатдан ярим урта уйинчилардан ишончли(Р<0,05) устун булишди.

Тавсия килинган меъёрларни юкори малакали уйинчиларнинг аник уртача курсаткичлари билан таккослаш, мамлакат биринчилиги тугрисидаги низомда тавсия килинган хар хил амплуадаги ганд-болчиларнинг жисмоний тайёргарлигига талаблар асосланмаганлигини курсатди. Барча амплуадаги уйинчилар, узининг индивидуал тайёргарлигига мос равишда айрим фарк билан бир хил натижаларни курсатишди.

Хулоса. Гандболчиларни уйин амплуаси буйича урганиш, ушбу муаммо юкори спорт махорати дара-жасида энг яхши ишлаб чикилганлигини курсатди. Лекин бунда, тадкик этилган ишларнинг аксарияти гандбол дарвозабонларининг фаолиятини ва тайёр-гарлигини урганишга багишланган. Гандбол жамо-аларининг бошка уйин амплуадаги уйинчиларни

- маидон уиинчиларини хусусиятлари муаммоси кам таджик килинганича колмокда. Мусобака фаолиятига катта эътибор каратилган, уйин амплуаси буйича назорат модели ишлаб чикилган, хар хил амплуадаги уйинчилар шахсининг психологик хусусиятларини аИрим томонлари урганилган, хар хил ёшдаги ва айникса, БУСМ ларда шугулланадиган гандболчилар учун эса ишланмалар мавжуд эмас.

Адабиётлар:

1. Игнатьева В.Я., Петрачева И.В. Многолетняя подготовка гандболистов в детско-юношеских спортивных школах: Методическое пособие. - М.: Светский спорт 2004. - 216с.

2. Кудрицкий В.Н. Гандбол. Техника, тактика игры и методика обучения. -Брест,Ю БГТУ 2002 - 142 с.

3. Платонов В.Н. Система подготовки спортсменов в олимпийском спорте. Общая теория и ее практические приложения. К.: Олимпийская литература, 2004. - 808 с.

4. Спортивные игры: Техника, тактика, методика обучения: Учеб. для студ. высш. пед. учеб. заведений / Ю.Д. Железняк, Ю.М. Портнов, В.П. Савин, А.В. Лексаков; Под. ред. Ю.Д. Железняка, Ю.М. Портнова.

- 2-е изд., стереотип. - М., 2004. - 520 с.

5. Учебная программа: Физическая культура и здоровье V - XI классы. Мн: национальный институт образования, 2009 - 112 с.

УУК (УДК, UDC): 796.011.1

Муаллиф билан богланиш учун:

batir_nasirov@mail.ru

Педагогика фанлари номзоди, доцент

Б.М. НАСЫРОВ1

Докторант Ш.Р. ТЕМИРОВ1

'Андижон давлат университета Андижон шахри, Узбекистон

МАКТАБГАЧА ВА МАКТАБ ТАЪЛИМ ТИЗИМИДА БОЛАЛАР ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯСИ ИЗЧИЛЛИГИ

Аннотация

Annotation

В статье раскрывается методика проведения физкультурно-оздоровительных работ с детьми дошкольного и младшего школьного возраста, анализ результатов педагогического эксперимента, направленного на совершенствование физического статуса детей, экспериментально обоснованная шкала оценки физического развития и двигательной подготовленности мальчиков в возрасте 6-7 лет

Ключевые слова: дети старшего дошкольного возраста, учащиеся младших классов, преемственная методика, физкультурно-оздоровительная работа, физическое развитие, двигательная подготовленность, инновационные педагогические технологии.

Долзарблиги. Бугунги кунда таълим тизимидаги энг долзарб муаммолардан бири таълим сифатини ошириш хисобланади. Ушбу муаммонинг хал этили-ши таълим мазмунини замонавийлаштириш, таълим жараёнини ташкил килишда педагогик технология-ларни оптималлаштириш билан боглик. Махаллий ва хорижий илмий-услубий адабиётлардаги мактабгача таълим бугинидан мактабга укишга утиш боскичида жисмоний тарбия тизимининг дастурий-меъёрий асосларини ишлаб чикиш ва такомиллаштиришга

Ма^олада мактабгача ва кичик мактаб ёшидаги болалар билан олиб бориладиган жисмоний тарбия-согломлаштириш ишлари услубияти, болаларнинг жисмоний ^олатини такомиллаштиришга йуналтирилган йиллик педагогик тажриба натижалари та^лили, 6-7 ёшдаги угил болаларнинг жисмоний ривожланиши ва ^аракат тайёргарлигини ба^олаш-нинг тажрибада асосланган даражаси курсаткичлари ёритиб берилган.

Калит сузлар: катта мактабгача ёшдаги болалар, кичик ёшдаги уцувчилар, изчил услубият, жисмоний тарбия-согломлаштириш ишлари, жисмоний ривожланиш, уаракат тайёргарлиги, инновацион педагогик технологиялар.

The article reveals the methodology for carrying out physical culture and health-improving work with children of preschool and primary school age, the analysis of the results of a pedagogical experiment aimed at improving the physical status of children, an experimentally substantiated scale for assessing the physical development and motor fitness of boys at the age of 6-7 years.

Key words: Older preschool children, elementary school pupils, successive methodology, health and fitness work, physical development, fitness, innovative pedagogical technologies.

доир илмий маълумотлар мониторинги ушбу муаммо юзасидан комплекс илмий тадкикотлар утказилмаган-лигини аниклашга имкон берди.

Сунгги йилларда таълим сохасини ислох килишга, хусусан таълимнинг барча бугинлари узлуксизлиги хамда изчиллигини таъминлашга, тизимга инновацион педагогик технологияларни жорий этишга жиддий эътибор каратилмокда. Бу борадаги ис-лохотлар Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги "2017-2021 йилларда Узбе-

о

CN

о

CN

го та ■с о о.

о о

го га ■с о о.

кистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йуналиши буйича Харакатлар стратегияси тугрисида"ги ПФ-4947-сонли Фармони, 2017 йил 30 сентябрдаги "Мактабгача таълим тизими бошка-рувини тубдан такомиллаштириш тугрисида'ги ПФ-5198-сонли Фармонида уз аксини топган [1,2].

Мактабгача таълим муассасалари ва умумтаълим мактабларида кичик ёшдаги болалар билан олиб бориладиган жисмоний тарбия-согломлаштириш ишларининг инновацион педагогик технологияла-рини асослаш ва амалиётга жорий этиш долзарб хисобланади. Адабиётлардан маълумки, мактабгача ёшдаги болаларни келажакда мактаб бугинида укиш-га тайёрлаш даври хар бир бола хаётида масъулиятли боскичи хисобланади. Янги укув шароитлари, укув юкламаси хажмининг катталиги, янги кун тартибига мослашиш, урганилаётган маълумотларнинг янги-лиги ва мураккаблиги, укитувчининг вазифалари хамда топширикларини бажариш зарурлиги болалар организмига юкори талаблар куяди [3,4,5]. Бунинг хаммаси катта мактабгача ёш гурухи ва кичик мактаб ёшидаги болалар билан олиб бориладиган жисмоний тарбия-согломлаштириш ишларини ташкил килишда инновацион педагогик технологияларнинг кулланилишини тажрибада текшириш ва илмий асослаш заруратини юзага келтиради. Бу ушбу ёш гурухларидаги болаларнинг жисмоний ривожланиши ва харакат тайёргарлигини аниклаш хамда уларнинг жисмоний кобилиятларини тарбиялашнинг самарали воситалари, шакллари ва услубларини тажрибада асослаб беришни такозо этади.

Тадкикотнинг максади. Катта мактабгача ёшдаги ва кичик мактаб ёшидаги болаларни жисмо-ний тарбиялашнинг изчил услубиятини тажрибада асослаш.

Тадкикот натижаларининг мухокамаси. Мактабгача ёшдаги болаларни мактаб таълим тизимида укишга тайёрлаш боскичида жисмоний тарбиянинг изчиллигини аниклаш максадида педагогик тажриба утказилди. Педагогик тажриба 2018-2019 укув йи-лининг сентябрь-май ойлари даврида олиб борилди. Педагогик тажрибада иккита ёш гурухи буйича на-зорат ва тажриба гурухлари (46 нафар бола) ташкил килинди.

Тажриба гурухларидаги болалар ушбу таълим тизимида катта педагогик тажрибага эга булган тар-биячилар рахбарлигида, кичик синф укувчилари эса биз томонимиздан ишлаб чикилган услубият асосида жисмоний тарбия мутахассислиги маълумотига эга булган укитувчи рахбарлигида шугулланишди.

Тана узунлигининг дастлабки антропометрик кур-саткичларининг киёсий динамикаси текширилаётган 6 ёшдан 7 ёшгача булган даврда 7 ёшдаги болаларда тана узунлиги 2,2 см.га ошганлиги ва фарк 1,8% ни ташкил килганлигини курсатди.

Тана огирлиги курсаткичлари 6 ёшдаги болаларда уртача 19,2 кг.га тенг булди, бунда 7 ёшдаги мактаб укувчиларида ушбу натижа 1,5 кг (7,3%) дан куп булди.

7 ёшдаги болалар тезлик имкониятлари буйича,

Детско-юношеский спорт

яъни 10 м.га югуришда 6 ёшдаги болалардан 6,7%га устун булдилар, бирок 30 м. масофага югуриш те-стида биринчи синф укувчилари мактабгача ёшдаги болалардан 0,9 с.га узиб кетиб, 10.5%га устунликка эга булдилар (1-жадвалга каранг).

1-жадвал

Катта мактабгача ёшдаги ва кичик мактаб ёшидаги болаларнинг педагогик тажриба бошидаги жисмоний ^олати курсаткичларининг ^иёсий тавсифлари (х8)

Курсаткичлар Гурухлар Фарк

Мактабгача ёщдагвдар 6 ёш (п=24) Укувчилар 7 ёш (п=24)

X 8 Х 8 %

Тана узунлиги, см 120,6 5,3 122,8 5,3 2,2 1,8

Тана огирлиги, кг 19,2 4,8 20,7 4,8 1,5 7,3

ККД, см 55,6 3,9 57,1 3,9 1,5 6,7

10 м.га югуриш, сония 2,9 0,3 3,0 0,3 0,1 6,7

30 м.га югуриш, сония 8,6 0,6 7,7 0,6 0,9 10,5

300 м. га югуриш, дак. 1,55 0,8 1,35 0,6 0,2 12,9

Турган жойдан узунликка сакраш, см 98,8 6,8 105,4 6,8 6,6 6,3

Тупни узокка улоктириш, м. 9,6 1,1 11,2 2,1 1,6 14,3

Ётиб таяниб, кулларни букиб-ёзиш, марта 7,1 1,0 7,8 4,0 0,7 8,9

Умумий эгилувчанлик, см 3,3 0,2 4,1 2,0 0,8 19,6

Турган жойдан узунликка сакраш тести ёрдамида бахоланадиган тезлик-куч имкониятлари мактабгача ёшдаги болаларда уртача 98,8 см.ни ташкил этди, би-ринчи синф укувчилари эса 105,4 см натижа курсатиб, мактабгача ёшдаги болалардан 6,3%га узиб кетишди.

Теннис тупини узокка улоктириш натижаси мактабгача ёшдаги болаларда 9,6 м.ни ташкил этди. Биринчи синф укувчилари улардан 1,6 м.га узиб кетишди, яъни уларнинг натижаси 14,3%га тенг булди.

Куч кобилиятлари курсаткичлари фарк килмади ва 6 ёшдаги болаларда уртача 7,1 мартага тенг булди, 7 ёшда натижа бироз усди - 0,7 марта.

Мактабгача ёшдаги болаларда умумий эгилув-чанлик 3,3 см.ни ташкил килди, бу курсаткич кичик мактаб ёшидаги болаларда 4,1 см.га ошди.

Тажриба давомида укув йили бошида олинган натижаларнинг изчиллигини аниклаш максадида утказилган жисмоний холат курсаткичларининг киё-сий тахлили шуни аниклаб бердики, текширилаётган болалар контингентининг жисмоний кобилиятлари дастлаб, педагогик тажриба утказилишидан олдин коникарли даражадаги харакат тайёргарлиги билан ифодаланган.

6-7 ёшдаги болаларга педагогик таъсир самара-дорлиги, уларда жисмоний сифатларнинг ривожла-ниши ва харакат амалларига укитиш самарадорли-гини аниклаш, укитиш жараёнида машклантирувчи самарани таъминлаш максадида биз томонимиздан ишлаб чикилган хамма машклар уларнинг организмга устувор таъсир курсатишига караб таксимланди. Улар алохида укув вазифаларига айлантирилиб, уларнинг

Детско-юношеский спорт

кетма-кет бажарилиши жисмоний сифатларни усту-вор ривожлантиришга ва айни пайтда харакат мала-каларини шакллантиришга ёрдам берди. Уларнинг самарадорлигига ишлаб чикилган вазифаларнинг кетма-кет бажарилиши билан эришилди. Агар болалар аввалги машкни ёмон узлаштирган булсалар, кейинги укув вазифасини бажаришга киришиш катъий такикланди ва тартибга солинди. Харакат ма-лакасининг шаклланиш муддатларини тенглаштириш укув жараёнини индивидуаллаштириш тамойилига асосан таъминланди.

Мактабгача ёшдаги болалар билан утказиладиган 35 дакика давом этувчи машгулотлар сингари, 7 ёшдаги болаларнинг жисмоний тарбия дарслари умумий кабул килинган схема буйича ташкил этилиб, учта кисмдан иборат булди. Болаларнинг хамма булин-малари айланма машгулотнинг соддалаштирилган услуби буйича турли хил укув вазифаларини бажа-ришди, бу ерда машгулотлар жойида болаларнинг жисмоний имкониятларига мос келадиган турли хил спорт жихозлари махсус куйиб чикилди ва узига хос "бекатлар" ташкил килинди. Аввал болаларга хар бир "бекат"да бажариладиган машклар хамда уларнинг утиш тартиби тушунтирилди ва намойиш килинди, шундан сунг болалар уз сардорлари бош-чилигида машкларни бажаришга киришдилар. Хар бир "бекат"да ишлаш вакти ихтиёрий тарзда олдинга куйилган вазифаларга караб аникланди ва уртача 3-4 дакикани ташкил килди. Машгулотни олиб бораётган педагогнинг буйруги билан булинмалар жойларини алмаштириб турдилар.

Бир "бекат"дан иккинчисига утишда машклар-нинг кетма-кетлиги харакатда иштирок этаётган асо-сий мушаклар гурухи хамда тезлик-куч, чакконлик, куч, мувозанатни ривожлантиришга йуналтирилган юкламаларнинг хусусиятларига караб уларни алма-шиб куллаш тамойилига риоя килган холда узгарти-риб турилди.

Асосий педагогик тажрибани утказиш давомида дастур материалини утиш мобайнида болаларда жамоавий харакатланиш малакалари шаклланиб борди. Агар тажриба бошида эстафеталар ёки мил-лий харакатли уйинларни утказишда болалар уларни индивидуал босиб утиш жараёни кизиктирган булса, кейинчалик болалар аста-секин курашишни тушуниб етдилар ва унга кизика бошладилар, жамоадошлари-нинг муваффакияти учун кайгуришни, уларнинг хато-ларини аниклаб, узлари учун харакатларни окилона бажариш усулларини танлаб олишни ургандилар. Ишлаб чикилган дастур асосида утказиладиган барча тажрибавий машгулотлар мониторинги машгулот-ларнинг мотор зичлиги буйича бахоланди, у уртача 68-77%ни ташкил килди. Бунда Ю^С кейинги дарс бошланишидан олдин 90-95%га тикланиб улгурди. Ишлаб чикилган тажриба дастурига мувофик катта

мактабгача ёшдаги ва кичик мактаб ёшидаги болалар билан утказилган машгулотлар тахлили унинг юкори самарадорлигини аниклаб берди ва кенг жорий этиш учун тавсия килинди.

Йиллик педагогик тажрибани утказиш давомида олинган натижаларнинг тахлили шуни курсатдики, 6 ва 7 ёшдаги тажриба гурухи угил болаларининг 10 м.га югуришдаги тезлик имкониятлари натижа-лари йиллик укиш циклида ишончли тарзда 3,4% дан 6,6%гача усиб борди. 30 м.га югуришда ушбу ёш гурухидаги болаларда натижаларнинг шундай усиб бориши, яъни 4,5%га яхшиланиши аникланди.

Умумий эгилувчанликни бахолаётиб, педагогик тажриба якунида 6 ёшдаги болаларда усиш 24,1%ни, биринчи синф укувчиларида усиш 25,0%ни ташкил килганлиги аникланди. Умумий эгилувчанлик учун берилган тестда натижаларнинг узгариши назорат гурухлари вакилларида 2,3%ни ташкил этди.

Инновацион технологияларни укув жараёнига жорий этган холда болаларни мактабгача таълим муассасаларидан мактаб таълим тизимига утишга тайёрлаш тизимининг илмий асосланган изчилли-гини аниклаш максадида болаларнинг жисмоний холатини такомиллаштиришга йуналтирилган йиллик педагогик тажриба натижалари тахлили жисмоний тарбия укув жараёнини ташкил килиш изчиллиги тугрисида ишончли ахборот олишга ва ушбу таъ-лим тизимидаги укув жараёнига ишлаб чикилган ва жорий этилган ташкилий чора-тадбирларни илмий асослашга имкон яратди.

Мактаб таълим тизимида укишга тайёрланаётган болалар билан утказилган педагогик тажрибанинг якуний натижалари тахлили шуни курсатдики, 6 ёшдаги болалар узларининг дастлабки натижаларини 18,2%га яхшиладилар, жисмоний тарбия маълумоти-га эга булган жисмоний тарбия укувчилари рахбар-лигида таълим олган 7 ёшдаги болалар эса ишончли булган юкори натижаларга эришиб, уларда усиш 35,7%га тенг булди. Бу педагогларнинг машгулотлар жараёнида ушбу харакат сифатини такомиллашти-ришга жиддий эътибор каратишларини эътироф этишга асос була олади. Укув жараёнига ишлаб чикилган тажриба дастури жорий килинмаган назорат гурухларида текширилаётган тавсифларнинг статистик жихатдан ишончли булмаган усиши аникланиб, у 7,3%дан 4 % атрофида булди.

2-жадвал

Мактабгача ва кичик мактаб ёшидаги болаларнинг педагогик тажриба

давомидаги жисмоний ^олати курсаткичларининг ^иёсий тахлили (xö)

6 ёшдаги тарбияланувчилар (n=24) (и 7 ёшдаги укувчилар (n=22) (и

Курсаткичлар Тажриба бошида Тажриба охирида и а ■§• Тажриба бошида Тажриба охирида и а ■§•

X 8 Х 8 X 8 X 8

Тана узунлиги, см 120,6 5,3 121,8 4,8 1,0 122,8 5,3 124,1 4,1 0,6

О CN О CN

ГО

та ■с о

Œ

Детско-юношеский спорт

Тана огирлиги, кг 19,2 4,8 22,9 2,1 9,7 20,7 4,8 23,3 2,4 2,7

ККД, см 55,6 3,9 60,8 3,2 6,1 57,1 3,9 61.2 2,9 2,1

10 м. га югуриш, сония 2,9 0,3 2,9 0,1 3,4 3,0 0,3 2,8 0,2 0,0

30 м. га югуриш, сония 8,6 0,6 6,4 0,2 4,5 7,7 0,6 6,4 0,5 1,5

300 м. га югуриш, мин 1,55 0,8 1,30 0,4 3,7 1,35 0,6 1.30 0,5 3,6

Турган жойдан узунликка сакраш, см 98,8 6,8 110,2 4,3 4,4 105,4 6,8 115,7 5,2 1,6

Тупни узокка улоктириш, м. 9,6 1,1 15,6 1,8 18,2 11,2 2,1 17,4 1,8 3,0

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Ётиб таяниб, кулларни букиб-ёзиш, марта 7,1 1,0 10,6 1,8 26,5 7,8 4,0 11,9 1,9 2,5

Умумий эгилувчанлик, см 3,3 0,2 5,4 0,6 24,1 4,1 2,0 5,6 0,9 2,3

4-жадвал

Педагогик тажриба давомида олинган тажриба гурухининг угил болалари натижалари асосида катта мактабгача ёшдаги ва кичик мактаб ёшидаги бола-ларнинг жисмоний ривожланиши хамда жисмоний тайёргарлиги курсаткичларини бахолаш шкаласи тузиб чикилди ва у мактабгача таълим муассасалари тарбиячилари хамда умумий урта таълим муассасалари жисмоний тарбия укитувчилари томонидан кулланилиши мумкин. Умумтаълим муассасалари учун жисмоний тарбия буйича давлат таълим стан-дартларининг барча меъёрлари учун учта даражани (юкори, урта, паст) инобатга олган холда ишлаб чикилган (3-4-жадвалларга каранг).

3-жадвал

Мактабгача таълим муассасаларининг 6 ёшдаги угил болалари жисмоний ривожланиши ва ^аракат тайёргарлигини бахолаш шкаласи

О О

ГО

га ■с

0 о.

1

с го

Т/р Курсаткичлар Баллар

5 4 3 2 1

Жисмоний ривожланиш

1. Тана узунлиги, см 121,8 119,1 116,4 113,7 111.0

2. Тана огирлиги, кг 22,9 20,5 18.1 15,7 13.3

3. ККА, см 60,8 58,7 56,6 54,5 52,4

Жисмоний тайёргарлик

1. 10 м.га югуриш, сония 2,5 2,7 2,9 3,1 3,3

2. 30 м. га югуриш, сония 5,8 6,1 6,4 6,7 7,0

3. 300 м.га югуриш, дакика 1,45 1,47 1,49 1,51 1,53

4. Турган жойдан узунликка сакраш, см 115,5 112 108,5 105 101,5

7. Тупни узокка улоктириш, м. 16,5 14,1 11,7 9,3 6,9

8. Ётиб таяниб, кулларни букиб-ёзиш, марта 4,1 3,9 3,7 3,5 3,3

9. Умумий эгилувчанлик, см 11,5 9,4 7,3 5,2 3,1

Умумтаълим мактабларининг 7 ёшдаги угил болалари жисмоний ривожланиши ва ^аракат тайёргарлигини бздолаш шкаласи

Т/р Курсаткичлар Баллар

5 | 4 | 3 | 2 | 1

Жисмоний ривожланиш

1. Тана узунлиги, см 124,1 121.5 118,9 116,3 113,7

2. Тана огирлиги, кг 23,3 21,2 20,1 18,0 15,9

3. ККА, см 61,2 59,3 57,4 55,5 53,6

Жисмоний тайёргарлик

1. 10 м. га югуриш, сония 2,5 2,7 2,9 3,1 3,3

2. 30 м. га югуриш, сония 5,8 6,1 6,4 6,7 7,0

3. 300 м. га югуриш, дакика 1,30 1,32 1,34 1,36 1,38

4. Турган жойдан узунликка сакраш, см 115,7 112,5 109,3 106,7 102,9

7. Тупни узокка улотириш, м. 17,4 15,1 12,8 10,5 8,2

8. Ётиб таяниб, кулларни букиб-ёзиш, марта 5,6 4,2 3,8 2,4 1,0

9. Умумий эгилувчанлик, см 11,9 9,8 7,7 5,6 4,5

Андижон вилояти, Мархамат туманидаги умумтаълим мактабларининг етакчи жисмоний тар-бия укитувчилари иш амалиёти шуни курсатадики, мактабгача ёшдаги хамда кичик мактаб ёшидаги болаларнинг жисмоний тайёргарлиги даражасини бахолашни ишлаб чикиш зарур, бу табакалаштирил-ган ёндашув услубиятини такомиллаштириш хамда педагогик жараёнга тузатишлар киритиш имконини беради.

Хулоса. Педагогик тажриба давомида олинган натижалар асосида таълим жараёнида 6 ва 7 ёшдаги болаларда харакат сифатларини такомиллаштириш-га каратилган инновацион услубият кулланилди, жисмоний ривожланиш ва жисмоний тайёргарликни бахолаш даража курсаткичлари ишлаб чикилди, улар болаларнинг харакат имкониятларини педагогик те-стлаш натижаларининг ишончлилигини таъминлаш, улар тайёргарлигининг кучли ва буш томонлари тугрисидаги ахборотни бахолаш ва ушбу ёш контин-генти билан утказиладиган жисмоний тарбия-соглом-лаштириш ишларига объектив тузатишлар киритиш имконини беради.

Адабиётлар:

1. Узбекистан Республикаси Президентининг 2017 йил 7 феврал-даги "2017-2021 йилларда Узбекистан Республикасини ривожланти-ришнинг бешта устувор йуналиши буйича Харакатлар стратегияси г^рисида"ги ПФ-4947-сонли Фармони.

2. Узбекистан Республикаси Президентининг 2017 йил 30 сентябр-даги "Мактабгача таълим тизими бошкарувини тубдан такомиллашти-риш г^рисида"ги ПФ-5198-сонли Фармони.

3. Усманходжаев Т.С., Мелиев Х., Нуриддинова М., Олимов А. Мактабгача таълим муассасаларида жисмоний тарбия . Укув-услубий кулланма. Тошкент-Чирчик 2019-159 б.

Сейтхалилов Э.А. Физиолого-гигиенические требования к организации процесса обучения детей 6 лет. Метод реком. Т. 1986-51 с.

5. Саламов Р.С. Современная проблема физической культуры учащихся и методики. Узбекистан Республикаси //Жисмоний тарбия ва спорт машгулотлари тизимини ташкилаштириш йуллари. Респуб. илмий амалий конф. Т. 2002 Б.3.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.