Научная статья на тему 'ИСТОРИЧЕСКОЕ ЗНАЧЕНИЯ ИНЦИАТИВЫ ТАДЖИКИСТАНА В РАМКАХ ШОС'

ИСТОРИЧЕСКОЕ ЗНАЧЕНИЯ ИНЦИАТИВЫ ТАДЖИКИСТАНА В РАМКАХ ШОС Текст научной статьи по специальности «Политологические науки»

CC BY
62
24
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ШОС / ТЕРОРИЗМ / ЭКСТРЕМИЗМ / КОНВЕНСИЯ / ФОРУМ / ЭКОНОМИЧЕСКИЕ СВЯЗЫ / ГЕОПОЛИТИКА / ТАДЖИКИСТАН / КИТАЙ

Аннотация научной статьи по политологическим наукам, автор научной работы — Хусейнзода Азиз, Фарзонаи Шамсиддин

В статье рассматривается проблемы инциативы и действие Республики Таджикистан в рамках ШОС. Авторы отмечают, что Республика Таджикистан является из чисел первых инициаторов создания ШОС. Именно Таджикистан в 2001 году предложил переименования в Шанхайскую пятерку на ШОС. Кроме того, по инциативе Республики Таджикистан в направлении борьбе против экстремизма, тероризма и сепаротизма, торгово-экономическое и военно-техническое сотрудничество в рамках ШОС были созданы отдельние структуры, которые сегодня активно работают. Предложения Республики Таджикистан касательно использования водно-энергетических и нефто-газовых ресурсов региона было поддержано главами правительств стран участниц организации и в этих направлениях сегодня успешно развивается сотрудничество стран региона. Республика Таджикистан во всех своих инициативах и предложениях учитывает интересы всех стран членов ШОС. Именно эти качества являются главным фактором повышения имиджа страны на региональном и мировом масштабе.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE HISTORICAL IMPORTANCE OF TAJIKISTAN’S INITIATIVES WITHIN THE FRAMEWORK OF SCO ACTIVITIES

The article explores problems of initiative and action in the Republic of Tajikistan within the framework of the Shanghai Cooperation Organisation ( SCO ). The authors points out that the Republic of Tajikistan is one of the first initiators of the creation of SCO. It was Tajikistan in 2001 that proposed to change Shanghai Five in to the SCO. In addition, at the initiative of the Republic of Tajikistan in the direction of the fight against extremism, terrorism and separaotism, trade-economic and military-technical cooperation within the SCO, separate structures were created, which are actively working today. The proposals of the Republic of Tajikistan regarding the use of water, energy and oil and gas resources of the region were supported by the heads of government of the member countries of the organization, and in these areas, cooperation between the countries of the region is successfully developing. The Republic of Tajikistan in all its initiatives and proposals takes into account the interests of all SCO member states. It is these qualities that are the main factor in enhancing the country's image on a regional and global scale.

Текст научной работы на тему «ИСТОРИЧЕСКОЕ ЗНАЧЕНИЯ ИНЦИАТИВЫ ТАДЖИКИСТАНА В РАМКАХ ШОС»

сотрудничество. В целях укрепления безопасности туркменское правительство проявляет постоянный интерес к Афганистану и имеет чёткую позицию по этому вопросу. В частности, сотрудничества в борьбе с международным терроризмом и незаконным оборотом наркотиков, предотвращение распространения экстримических идей, а так же налаживание межотраслевого сотрудничество и регулярный обмен информацией в этих сферах.

Ключевые слова: Независимость государств, граница, конфликт, крепление безопасности, международный терроризм, наркотическое вещество, миграция, нейтральная политика, дипломатическая политика, политическая система, геопалитика, движения «Талибан», нейтралитет Туркменистана.

DEVELOPMENT OF THE FOREIGN POLICY OF THE REPUBLIC OF TURKMENISTAN IN CONDITIONS OF STRENGTHENING SECURITY WITH THE ISLAMIC REPUBLIC OF AFGHANISTAN (2014-2016)

The situation in Afganistan and externally policy countre at respect to Central Asia remains one of the primery questions at regional and international levelis. Regions of Central Asia as pool to Afghanistan as in past, so ahd today have influence condition at Afganistan. His naturraly that changing polytheistic situation at each of them proved seriously influense to anoter polytheistic situation and also influense sometimes can be positive but sometimes negative Turkmaniston attendants in dominate as one of the nearest neighbor Afganistjn and regardless of their polytheistic and ideologist position supportet bilateral relationship and cooperationAt goal of consolidation of safety Turkish governmental show constantly interest to Afganistan and have exactly position to this questionAt speciality cooperation at stugle with international terrorist illegatity revolution of drugs prevention propagation extremistic ideas also mending intersectoral cooperation and regularly exchange information in this sphere.

Klyword: State independance,border,conflict,safete bracind, international terrorism drug substance,migration neutral policy diplomatic policy,polithei stic system,geopolitics,movement «Taliban», neutrality Turkmenistan.

Сведения об авторе:

Исматова Назрби Шириншоевна — Таджикский государственный педагогический университет им. С. Айни, соискатель кафедры международных отношений ТНУ. Адрес: 734003, Республика Таджикистан, г. Душанбе, ул. Рудаки, 121. Телефон: (+992) 900108975

About the author:

Ismatova N. Sh. — Tajik state pedagogical University. S. Aini, candidate of the Department of international relations. Address: 734003, Republic of Tajikistan, Dushanbe, Rudaki street, 121. Phone: 900108975

АХДМИЯТИ ТАЪРИХИИ ТАШАББУС^ОИ ТОЧИКИСТОН ДАР ЧАХРРЧУБАИ С^Ш

ХусейнзодаА., Фарзонаи Ш.

Донишгоуи миллии Тоцикистон

Созмони хамкории Шанхай хануз мохи июни соли 2001 дар заминаи мулокоти сарварони шаш давлати аъзо дар сатхи олй таъсис дода шуд. Муассисони нахустини ин созмони бонуфузи байналмилалй Россия, Чин, Казокистон, Киргизистон, Точикистон ва Узбекистан буданд. Аммо зухури ин созмон заминахо ва омодагихои каблй дорад, ки дар он сахму накши Чумхурии Точикистон кобили таъкид мебошад. Сарфи назар аз омодагихо каблй, 4 июни соли 2000, хангоми сафари расмии Раиси Чумхурии Халкии Хитой ба Чумхурии Точикистон, дар радифи масоили дигари хамкорихои дучонибаю бисёрчониба, рохбарони ду давлати хамсоя масъалаи таъсиси чунин як созмони байналмилалиро баррасй намуданд.

Президента Чумхурии Точикистон, мухтарам Эмомалй Рахмон ва Сарвари давлати Чин Зян Земин афзоиши нуфузи панчгонаи Шанхайро дар минтака ва чахон махсус таъкид намуданд. Махз дар эъломияи хамин мулокоти сатхи олй бо таклифи тарафи Точикистон пешниход гардид, ки минбаъд «Панчгонаи Шанхай» ба «Форуми Шанхай» табдил дода шавад ва чаласаи ояндаи он, мохи декабри соли 2001 дар шахри Шанхайи Чин баргузор карда шавад. Дар идомаи форуми Душанбегии «Панчгонаи Шанхай» Президента Чумхурии Точикистон мухтарам Эмомалй Рахмон бо рохбарияти олии Россия, Узбекистан, Киргизистон мулокотхои алохида анчом дода, дар радифи масоили гуногуни хамкорихои дучониба, масъалаи такмил ва боло бурдани нуфузи байналмилалии созмони «Панчгонаи Шанхай»-ро баррасй намуд. Ин хамоиши сарони давлатхои узви «Панчгонаи Шанхай»

бapoи рушду тaквият вa боло бypдaни нуФузу эътибори ин coзмoни бaйнaлмилaлй мycoидaт кapд. Рoxбapияти олии Точикиетон бо дapки мох,ияти cиёcию иктишдй вa минтaкaвию бaйнaлмилaлии coзмoни нoмбypдa, дap дoиpaи фaъoлиятxoи бocaмapи он бо як wop тaшaббycxo вa пешних,одх,ои coзaндa, ки бa шфъи xaмaи кишвapxoи узв буд, бapoмaд кapд. Экcпеpти мaъpyфи мacoили бaйнaлмилaлй Л.Ю. Гycеев бо дapнaзapдoшти икдомх,ои зикpгapдидa, Чyмxypии Тoчикиcгoнpo acocгyзopи Созмони Хaмкopиxoи Шaнxaй нoмидa буд. Вaй as тaшaббycи Сapвapи дaвлaти точикон дap мaвpиди тaшкили фонди capмoягyзopй дap дoиpaи фaъoлияти СХШ дacтгиpй нaмyдa, мох,ияти ин икдoмpo бapoи кишвapxoи узви coзмoни мaзкyp Maxcyc тaъкид кapдa буд. Зyxypи шзмони xaмкopии Шaнxaйpo биcёpе aB cиёcaтшинocoн вa тaxлилгapoни cиёcй ^aM4yn омили му^ими иpтибoти cyдмaнд бaйни кишвapxoи Оcиёи Mapкaзй вa Чин, инчунин омили мух,ими тaъмини беxaтapй дap минтае apзёбй нaмyдaнд.2

Ин нукга дap эъломияи Дyшaнбе, бopи дигap зикp гapдид вa тaъкид шуд, ки тaнзимy xaмкopй дap camrc мyбopизa бa мукобили xaвфy xaтapxoи мyocиp aз чумгаи вaзифaxoи aввaлиндapaчaи aъзoи coзмoн мебoшaд. Чyмxypии Тoчикиcгoн пешншод нaмyд, ки кишвapxoи минтае дap дoиpaи бapнoмaxoи СХШ бояд фaъoлияти xyдpo дap xaлли ^ияи AфFOниcгoн, тaъмини cynxy cyбoт дap ин кишвap вa бapкapop кapдaни низоми иктиcoдй вa ичтимоии ин кишвapи aзияткaшидa бештap нaмoянд. Тapaфи Точикиотон aмик дapк менaмoяд, ки xaлли ^ияи AфFOниcгoн бapoи aз бaйн бypдaни биcёpе aз xaвфy xaтapxoи имpyзии бa минтае тaxдидкyнaндa мycoидaт менaмoяд.

Бояд гуфт, ки мapxиллa бa мapxиллa фaъoл гapдидaни СХШ бapoи бappacй вa хдлли биcёpе aз мacъaлaxoи му^ими минга^вй вa caтx,и бaйнaлмилaлй poxи вacеъ кушод. Дap ин caмг aз чaлacaи СХШ дap мох,и июни шли 2001 дap шaxpи Шaнxaйи Чин бояд ёдoвap шуд. Пpезиденти Чyмxypии Точикиагон pyзи 13 июн бо мaкcaди иштиpoк дap чaлacaи СХШ бa Чyмxypии Xara^ Чин caфap нaмyд. Рузи 14 июн ^бл aз OFOЗи мулокоти capoни кишвapxoи узви СХШ Пpезиденти Чyмxypии Тoчикиcгoн мyxтapaм Эмoмaлй Р8^мон бо Рaиcи Чyмxypии Xara^ Чин Зян Земин мулокоти aлoxидa вa Faйpиpacмй aнчoм дод.3

Дap ин мулокот Сapoни кишвapxoи Тoчикиcгoн вa Чин мaчмyaи мacъaлaxoи мapбyг бa xaмкopиxoи дyчoнибa вa биcёpчoнибapo бappacй нaмyдaнд. Сapвapи Тoчикиcгoн дap ин мулокот оид бa дypнaмoи фaъoлияти СХШ пешних,одх,ои мyшaxxacе дap poбитa бa xaмкopиxoи cиёcию иктиcoдй вa низомй пешншод нaмyд, ки ош,о бaъдaн дap чaлacaxoи pacмй aз тapaфи кишвapxoи aъзo дacггиpии xaмaтapaфa шйдо нaмyд. Дap нaтичa дap ^моиши capoни кишвapxoи узви СХШ pУзxoи 14-15 июни coли 2001 дap шaxpи Шaнxaйи Чин Кoнвенcия оид бa мyбopизa бa мукобили теpopизм, cепapaтизм вa экcгpемизм бa имзо pacид, ки он бевocитa тaшaббycи тapaфи Тoчикиcгoн буд.4

Бaъдaн, дap зaминaи caнaди мaзкyp дap до^ш бapнoмaxoи СХШ бa xoтиpи тaквият вa тaнзими

мyбopизaxoи дacгaчaмъoнa бa мукобили теpopивм, экcгpемизм, гapдиши Faйpикoнyнии мaвoди мyxaддиp, craox вa мyxoчиpaти Faйpикoнyнй coxтopи минтaкaвии мyбopизa бa мукобили теpopизм (РAТС) тaъcиc ёфт, ки он aз coли 2002 бa бaъд бa xaйcи яке aз coxтopxoи мух,ими СХШ aмaл менaмoяд. Дap тaъcиcи ин coxiop тaшaббyc вa шкши Чyмxypии Тoчикиcгoнpo мaxcyc бояд зикp кapд. Вaзифaxoи ин coxтopи СХШ, ки тaъcиcи он aз тapaфи xaмaи кишвapxoи aъзo дacггиpй ёфт, ибopaт acг aз: тaxия вa пешншоди дacгypи мyбopизa бa мукобили теpopизм, экcгpемизм вa cепapaтизм бapoи coxтopxoи СХШ вa кишвapxoи узви он; гиpдoвapй вa тaшкили бонки иттилоотй бapoи кишвapxoи aъзo дap caмги мyбopизa бa мукобили xaвфy xaтapxoи имpyзa; xaмкopй вa кyмaкpacoнй бa coxTOpx^ дaxлдopи кишвapxoи узви СХШ дap мyбopизa бa мукобили теpopизм, экcгpемизм вa cепapaтизм; бapгyзop нaмyдaни мaшкxoи омузишии низомй; xaмкopй дap rapx^ чустучуй вa aмaлxoи дигapи мapбyг бa мyбopизa бa мукобили теpopизм, экcгpемизм вa cепapтизм; бa pox^ мoндaни xaмкopиxoи cyдмaнд бо шзмонхои дигapи бaйнaлмилaлии мyбopизaбapaндa бa мукобили xaвфy xaтapxoи мyocиp.

Aйни зaмoн ин ниход 8з coxтopxoи кaлидии СХШ бa x^o6 меpaвaд вa дap мyбopизa бa мукобили xaвфy xaтapxoи мyocиp дap минтaкa xеле фaъoл acг. Дap coлxoи бaъдй дap дoиpaи бapнoмaxoи фaъoлияти СХШ 4a4Am caнaди дигap бa имзо pacид, ки онхо дoиpaи фaъoлияти ин coxтoppo xеле вacеъ нaмyдaнд. Aйни зшон coxтopи минтaкaвии мyбopизa бa мукобили теpopивм (РAТС) poбитaxoи бaйнaлмилaлиaшpo тaвcиa медиxaд. Вaй бо биcёpе aз coзмoнxoи чaxoнй, мдоли coxтopxoи aлoxидaи СММ, Mapкaзи мyбopизa бa мукобили теpopизм ИДМ, xaмин кaбил coxтopxoи СAAД, СAAШ, СХД СAХA вa Faйpa poбитaи cyдмaндеpo бa pox мoндaacг, ки он во^н, дap кopи мyбopизa бa мукобили xaвфy xaтapxoи чaxoни мyocиp aз xap чиxaт мyxим мебoшaд.

Дap coлxoи oxиp вoкеaн эътибopy нуфузи СХШ дap caгxи бaйнaлмилaлй бa мapoтиб aфзyд вa он дap xиллa як кaтop мacъaлaxoи дoFи минтaкaвй вa чaxoнй шкши xyдpo гузошт. Пpезиденти ЧУмxypии Тoчикиcгoн мyxтapaм Эмoмaлй Рaxмoн xaнyз 2 œm^^ coли 2003 xaнгoми бa xyзyp пaзиpyфтaни Вaзиpи кopxoи xopичии Чин Ли Чжaocин бa фaъoлиятxo вa xaмкopиxoи бocaмapи Тoчикиcгoнy Чин бaxoи бaлaнд дoдa, тaъкид нaмyдa буд: «Maн бoвapй дopaм, ки СХШ XOлo омили мyxими тaъмини opoмию cyбaг ^ap минтaкa гapдидaacг, дap oяндa бa омили мyaccиpи cиёcaти чaxoнй вa минтaкaвй тaбдил меёбaд.

Тaшaббycхoи Чумхурии Точикиетон дар рушди хамкорихои икгиcoдй дар доираи барномахои СХШ низ кобили таваччух мeбoшaд. Бо ибтикори Тoчикиcгoн тaъcиc гардидани фонди caрмoягyзoрихoи иктиcoдй барои рушди хамкорихо байни кишвархои аъзо дар caMrn caрмoягyзoрй, тичорат, роху иcгифoдaи захирахои обй ва энeргeтикй рохи вагеъ кушод. Ташкили Хартияи энeргeтикй, Биржаи энeргeтикй ва Faйрa acocaн, тешниходхои тарафи Точикиотон буданд. Дкaдeмияи илмхои Чумхурии Точикиатон тешниход намуд, ки Шурои caрвaрoни Дкaдeмияи илмхои кишвархои узви СХШ тaъcиc дода шавад ва хадафи ин тешниход рушди хамкорихо дар caмти пажухишхои илмй буд. Чунки aкcaри кишвархои узви ин шзмон дорои ниходхои пуркуввати илмй, пужухишгоххои cara^ баланд ва дacгoвaрдхoи бyзyргe дар шхаи илм буданд. Омузиши тачрибаи кишвархои аъзо дар caiwm илм барои хамаи кишвархо аз ахамият холй ^cr

Бояд таъкид кард, ки СХШ дар caмги хамкорихои иктиcoдй пaйвacгa caйъ мeнaмoяд, ки ин хамкорихо гуногунчабха ва фаррохтар бошанд. Дар равобити ик;гиcoдии байналмилалй, манфиагхои кишвархои аъзо ба назар гирифта шавад. Имруз дар доираи СХШ равандхои хамгироии кишвархои узв ба мушохида мeрacaд, ки Чумхурии Тoчикиcгoн аз фаъолони ин раванд ма^уб мeшaвaд. Чумхурии Тoчикиcгoн аз шлхои аввали фаъолияти СХШ тарафдори мyнocибaгхoи дycгoнaю вок£й дар халли мacoили марбут ба caмгхoи хамкорй буд. Чумхурии Тoчикиcгoн хануз дар мaрocими пaнчcoлaгии фаъолияти СХШ дар мавриди ташкили ниходи ичроияи СХШ тешниходи cyдмaндe карда буд, ки он баъдан дар амали coхтaни барномахои иктишдию ичтимоии ин coзмoн накши калидй бозид.6

Чумхурии Тoчикиcгoн хaмeшa тарафдори чорачуихои cyдмaндy таъчилй дар шароити чахони бocyръaт тaFЙирёбaндa мeбoшaд. Вай хaмeшa аз икдомхои СХШ ва САД дар ca№ra пeшгирй ва мубориза бар алайхи хавфу хатархои имруза пуштибонй мнамояд ва ин нукта борхо дар cyхaнрoнихoи Сарвари давлати Тoчикиcгoн дар мулокоту хамоишхои cara^ чахонию минтакавй таъкид мeшaвaд.

Чумхурии Тoчикиcгoн дар доираи хамомшхои СХШ борхо мacъaлaи ДфFOниcгoн ва чyетyчyи рохи халли дyрycги онро ба миён гузошта буд. Бояд гуфт, ки казия ДфFOниcгoн фарохтар аз казияи як кишвар acr Ин мacъaлa тадричан дар тули дaхcoлaхo ба прoблeмaи мухим ва дoFи гeoпoлигикии минтака табдил ёфтaacг, ки худи кишвари ДфFOниcгoн дар танхои аз ухдаи халли он нaмeбaрoяд. Faйр аз ин, бaъзe кишвархои абаркудрати чахон ба кавли cиёcaтшинocи маъруфи рyc И.Д. Bac^ne^o кушиши тaFЙири мавк^ю макоми бозингарони aеocии минтакаро пайгирй мeнaмoянд, ки хадафаш бeштaр дacгёфтaн ба идоракунии захирахои дохилии кишвархои минтака ва хoca ДфFOниcroн мeбoшaд. Аз ин ру, СХШ бояд имруз аз харвакта дида дар халли казияи ДфFOниcгoн фаъол бошад. Ин зарурат ва мухимияти таърихию гeoпoлитикирo Чумхурии Тoчикиcгoн борхо ба миён гузоштааст. Чумхурии Тoчикиcгoн хaмeшa тарафдори икдомхои СХШ ва СХАД дар caмти халли казияхои минтакавй, аз чумла казияи ДфFOниcгoн мeбoшaд. Бо ибтикори Чумхурии Тoчикиcгoн, айни замон Чумхурии Истомии ДфFOниcгoн ба хaйcи нозир дар кори СХШ фаъолона ширкат мeнaмoяд, ки ин дар шароити кунунии минтака аз хар чихат мухим acг. Ин нуктаро таъкид намуда, aфFOншинocи точик С. Мирзoeв дyрycг кайд мeкyнaд: «Сарфи назар аз мавчудияти coзмoнхoи зиёди минтакавй дар Оcиёи Марказй СХШ дар оянда имкони вaceъ дорад, ки замонати оромию ocyдaгй дар минтака бошад»

Манзури мухаккик хузури ду абаркудрати чахони мyocир Рoccия ва Чин дар ин шзмон ac^ ки фаъолияти онхо дар халли мушкилоти минтака мyaccир мeбoшaд. Айни замон, шхторхои марбутаи СХШ дар caмти мубориза ба мукобили тeррoризмy экcгрeмизм таваччухи бeштaр зохир намуда, бо икдомхои амалй дар ин caмг ба дacгoвaрдхoи мухим ноил гардиданд, ки ин натичаи назарраш икдомхои Чумхурии Тoчикиcгoн мeбoшaд.

Илова бар ин, СХШ фазои мувофикк ва мycoид дар caмти чалби caрмoягyзoрй ва ташкили иcгeхcoлoти ба талаботи руз чавобгуро ба вучуд овард. Худи иктиcoди кишвархои аъзо зарфият ва имкониягхои фаровоте барои рушди хамкорихои икгиcoдй доранд. Дар мacъaлaи иcгифoдaи захирахои обу энeргeтикии минтака пeшнихoдy дaрхocгхoи Чумхурии Тoчикиcгoн дар чaлacaхoи СХШ кобили таваччух мeбoшaд. Бо кушиши Чумхурии Тoчикиcгoн тaъcиc гардидани Клуби энeргeтикии СХШ дaлeли равшани гуфтахои боло мeбoшaд. Дар доираи фаъолияти ин шхтор мacъaлaи кофтуков, коркард ва иcгифoдaи захирахои нeфтy газ дар худуди кишвархои аъзо борхо барраж ва натичагирй гардид, ки он хам аз омилхои мyaccири рушди хамкорихои иктиcoдй дар чахорчубаи СХШ мeбoшaд.

Айни замон, рушди хамкорихои иктишдии кишвархои аъзои СХШ гава^ут Мeмoрaндиyми байнихукуматии кишвархои аъзо танзим карда мeшaвaд. Солхои 2003 дар чaлacaи Шурои caрoни хукуматхои аъзои СХШ барномаи биcёртaрaфaи хамкорихои икгиcoдию тичоратй кабул гардид, ки он acora хамкорихои иктишдиро ташкил дода, caмтх,oи ояндаи рушди онро то шли 2020 муайян карда буд. Накшаи ичрои ин барнома шли 2004 дар мулокоти caрoни хукумагхои кишвархои аъзо дар Бишкeк ба имзо рacид. Бояд гуфт ки дар тахия, кабул ва амали намудани caнaдхoи зикргардида Чумхурии Тoчикиcгoн накши калидй бoзидaacг.

Чумхурии Точикистон хамеша тарафдор ва ташабускори муносибатхои судманд бо кишвархои аъзои СХШ мебошад. Ташаббусхои у низ дар доираи барномахои фаъолияти ин созмони бонуфузи минтакавй асосан, бо дар назардошти манфиатхои хамаи кишвархои аъзо тархрезй ва пешниход мешавад. Х,амаи ин дар мачмуъ, эъгибор ва нуфузи кишвари моро хам дар сатхи СХШ ва хам дар сатхи созмонхои дигари минтакавию байналмилалй меафзояд.

АДАБИЁТ

1. Саидов З. Внешная политика Республики Таджикистана на современном этапе. / З. Саидов -Душанбе: Авесто, 2006.- С.149.

2. Мукимджонова Р.М Страны Центральной Азии: Азиатский вектор внешной политики. / Р.М. Мукимджонова -М.: Научная книга,

2005.-С. 179.

3. Саидов З. Внешная политика Республики Таджикистана на современном этапе. / З. Саидов -Душанбе: Авесто, 2006.- С.312.

4. Шанхайская организация сотрудничество сегодня: взгляд из Душанбе-Душанбе, 2014. -С.14.

5. Саидов З. Внешная политика Республики Таджикистана на современном этапе. / З. Саидов -Душанбе: Авесто, 2006.- С.505.

6. Рахмонов Э. Политика мира и созидания. / Э.Рахмонов - Душанбе: Ирфон, 2001.-С.209.

7. Шанхайская организация сотрудничество сегодня: взгляд из Душанбе.-Душанбе, 2014. -С.24.

8. Василенко ИА. Геополитика современного мира. / И.А. Василенко -М., 2010.-С.4.

9. Мирзоев С. Афганистан: вызовы и угрозы. / С. Мирзоев -Душанбе: Ирфон, 2017. - С.172.

ИСТОРИЧЕКОЕ ЗНАЧЕНИЯ ИНЦИАТИВЫ ТАДЖИКИСТАНА

В РАМКАХ ШОС

В статье рассматривается проблемы инциативы и действие Республики Таджикистан в рамках ШОС. Авторы отмечают, что Республика Таджикистан является из чисел первых инициаторов создания ШОС. Именно Таджикистан в 2001 году предложил переименования в Шанхайскую пятерку на ШОС.

Кроме того, по инциативе Республики Таджикистан в направлении борьбе против экстремизма, тероризма и сепаротизма, торгово-экономическое и военно-техническое сотрудничество в рамках ШОС были созданы отдельние структуры, которые сегодня активно работают.

Предложения Республики Таджикистан касательно использования водно-энергетических и нефто-газовых ресурсов региона было поддержано главами правительств стран участниц организации и в этих направлениях сегодня успешно развивается сотрудничество стран региона. Республика Таджикистан во всех своих инициативах и предложениях учитывает интересы всех стран членов ШОС. Именно эти качества являются главным фактором повышения имиджа страны на региональном и мировом масштабе.

Ключевые слова: ШОС, тероризм, экстремизм, конвенсия, форум, экономические связы, геополитика, Таджикистан, Китай.

THE HISTORICAL IMPORTANCE OF TAJIKISTAN'S INITIATIVES WITHIN THE FRAMEWORK OF SCO ACTIVITIES

The article explores problems of initiative and action in the Republic of Tajikistan within the framework of the Shanghai Cooperation Organisation (SCOI The authors points out that the Republic of Tajikistan is one of the first initiators of the creation ofSCO. It was Tajikistan in 2001 that proposed to change Shanghai Five in to the SCO.

In addition, at the initiative of the Republic of Tajikistan in the direction of the fight against extremism, terrorism and separaotism, trade-economic and military-technical cooperation within the SCO, separate structures were created, which are actively working today.

The proposals of the Republic of Tajikistan regarding the use of water, energy and oil and gas resources of the region were supported by the heads of government of the member countries of the organization, and in these areas, cooperation between the countries of the region is successfully developing. The Republic of Tajikistan in all its initiatives and proposals takes into account the interests of all SCO member states. It is these qualities that are the mainfactor in enhancing the country's image on a regional and global scale.

Keywords: SCO, terrorism, extremism, convention, forum, economic ties, geopolitics, Tajikistan, China.

Сведение об авторах:

Хусейнзода Азиз — стскатель кафедры международных одношений Таджикского национального университета

Фарзонаи Шамсиддин - саискатель кафедры международных одношений Таджикского национального университета

About the authors:

Huseynzoda Aziz - Applicant of the Department of International Relations, Tajik National University

Farzonai Shamsiddin - Applicant of the Department of International Relations, Tajik National University

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.