Научная статья на тему 'ҲИСОБОТ САНАСИДАН КЕЙИН ЮЗ БЕРГАН ҲОДИСАЛАРНИНГ АУДИТНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ'

ҲИСОБОТ САНАСИДАН КЕЙИН ЮЗ БЕРГАН ҲОДИСАЛАРНИНГ АУДИТНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
41
6
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
АУДИТ / АКТИВ / ПАССИВ / ҲИСОБОТ ДАВРИ / АУДИТ РЕЖАСИ / АУДИТ ДАСТУРИ

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Хусанов М.Ҳ., Мусаев Ғ.Ш.

Мақолада ҳисобот санасидан кейин юз берган ҳодисалар аудит ташкил этиш асослари, аудит ўтказиш босқичлари ҳамда қўшилган қиймат солиғи аудитини режаси ҳамда дастури ишлаб чиқилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

IMPROVING THE AUDIT OF EVENTS AFTER THE REPORTING DATE

The article develops the basis for the audit of events that occurred after the reporting date, the stages of the audit and the plan and program of the value added tax audit.

Текст научной работы на тему «ҲИСОБОТ САНАСИДАН КЕЙИН ЮЗ БЕРГАН ҲОДИСАЛАРНИНГ АУДИТНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ»

Хусанов М.Х,. ассистенти СамИСИ Мусаев Г.Ш. магистранти СамИСИ

ХИСОБОТ САНАСИДАН КЕЙИН ЮЗ БЕРГАН ХОДИСАЛАРНИНГ АУДИТНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ

Аннотация: Мацолада уисобот санасидан кейин юз берган уодисалар аудит ташкил этиш асослари, аудит утказиш босцичлари уамда цушилган циймат солиги аудитини режаси уамда дастури ишлаб чицилган.

Калит сузлар: аудит, актив,пассив, уисобот даври, аудит режаси, аудит дастури.

Khusanov M.H. assistant SamlES Musaev G'.Sh. graduate student SamlES

IMPROVING THE AUDIT OF EVENTS AFTER THE REPORTING

DATE

Annotation: The article develops the basis for the audit of events that occurred after the reporting date, the stages of the audit and the plan and program of the value added tax audit.

Keywords: audit, asset, liability, reporting period, audit plan, audit program.

Инсоният хамжамиятида жадал кечаётган узгаришлар ва тараккиёт жараёни, барча сохалар, шу жумладан, бухгалтерия сохасида хам туб ислохотларнинг янги боскичи бошланганлигини англатади. У хам булса, бизнинг назаримизга кура, мохиятан миллий кобикда камралиб колган, бугунги кун талаби нуктаи-назаридан бирмунча бикик миллий хисобчиликнинг анъанавий тизимдан боскичма-боскич воз кечиш, мазмунан туб янги МХ,ХСга утишнинг зарурлиги хорижий инвесторларни зарур ахборот билан таъминлаш ва халкаро молия бозорларига кириш имкониятларини кенгайтириш, шунингдек хисоб ва аудит сохалари

мyтaхaссислapини халкаро стaндapтлap бyйичa тaйёpлaш хаётий зapypaт экaнлиги билaн изохланади.

Бугунги кyндa инвестopлapгa мухим мaълyмoтлap корхоналар хисоботларида уз aксини тoпaди. Х,исоботларнинг аниклилиги Ba шaффoфлиги, молиявий хисоботлар тyзилгaндaн кейинги xoдисaлapни хисоботларда тyFpи акс эттириш долзарб масалалардан бири 6Ули6 колмокда.

Х,исобот давридан кейинги ходисалар Бухгалтерия хисобининг10-сонли халкаро стандарти "Х,исобот давридан кейинги ходисалар" билан тартибга солинади.

Стандартга мувофик Хисобот давридан кейинги ходисалар - хисобот даври тугаган сана билан молиявий хисоботларни эълон килиш учун тасдиклаш санаси ypтaсидaги ораликда юзага келган, ижобий ва салбий, ходисалардир. Хрдисаларнинг икки турини белгилаш мумкин:

хисобот даврининг охирида мавжуд булган шарт-шароитларни тасдиклайдиган ходисалар (хисобот давридан кейинги, тузатишлар киритилишини талаб этадиган ходисалар);

хисобот давридан кейин юзага келган шарт-шароитларни кypсaтaдигaн ходисалар (хисобот давридан кейинги, тузатишлар киритилишини талаб этмайдиган ходисалар).

Молиявий хисоботларни эълон килиш учун тасдиклаш жараёни бошкарувнинг таркибий тузилмаси, молиявий хисоботларни тайёрлашда ва якуний расмийлаштиришда амал килинган конуний талаблар ва жараёнлардан келиб чиккан холда турлича 6Улиши мумкин. Баъзи холларда, тадбиркорлик субъекти Уз молиявий хисоботларини молиявий хисоботлар эълон килинганидан сунг акциядорларнинг тaсдиFигa хавола этиши талаб килинади. Бундай холларда, акциядорлар молиявий хисоботларни тасдиклаган санасида эмас, балки молиявий хисоботлар эълон килинган санасида улар эълон килиш учун тасдикланган булиб хисобланади. Тадбиркорлик субъектининг рахбарияти молиявий хисоботларни (ижрочи булмаган шахслардангина ташкил топган) кузатув кенгашига, молиявий хисоботлар улар томонидан тасдикланиши учун, такдим этиши талаб килинади. Бундай холларда, рахбарият молиявий хисоботларни кузатув кенгашига такдим этилишини тасдиклаган сана молиявий хисоботларни эълон килиш учун тасдиклаш санаси булиб хисобланади.

Х,исобот давридан кейинги ходисалар молиявий хисоботларни эълон килиш учун тасдиклаш санасига кадар руй берган барча ходисаларни

кaмpaб oлaди, бу xoдиcaлap фoйдa вa тaнлaнгaн мoлиявий

мaълyмoтлap oммaвий эълoн килингaндaн кeйин pyй бepгaн бyлca xaм.

X,иcoбoт дaвpидaн ^йинги xoдиcaлapни икки гypyxгa aжpaтишимиз мумкин:

X,иcoбoт дaвpидaн кeйинги, тyзaтишлap киpитилишини тaлaб этaдигaн xoдиcaлap

X,иcoбoт дaвpидaн кeйинги, тyзaтишлap киpитилишини тaлaб этмaйдигaн xoдиcaлap

1-расм. X,^o6ot давридан кейинги ^дисалар.

Taдбиpкopлик cyбъeкти xиcoбoт дaвpидaн кeйинги, тyзaтишлap киpитилишини тaлaб этaдигaн xoдиcaлapни aкc эттиpиш мaкcaдидa уз мoлиявий xиcoбoтлapидa тaн oлингaн cyммaлapгa тyзaтишлapни киpитиши шapт.

Аyдитopлик x^o6oto тapкибий тузилиши вa мaзмyнидaн ^либ чи^иб, шyнингдeк ишлaб чикapиш фaoлияти xycycиятлapини эътибopгa oлгaн xoлдa xиcoбoт caнacидaн кeйин юз бepгaн x^^anap ayдитининг xycycий peжacи вa дacтypини тузиб чщишга xapaкaт килдик. ynap 5 -жaдвaллapдa кeлтиpилгaн.

1-жадвал

X^co6ot санасидан кейин юз берган ^дисалар аудитининг

режаси

№ Aудит жараёнидаги иш хажми Бажарилиш даври Бажарувчи ^ox

1 Кopxoнa xhco6 cacara билaн тaнишиш Б^ кун Вaлиeв М.,

2 Кopxoнa мoлиявий xиcoбoтлapи билaн тaнишиш Икки кун Paxимoв К.

3 X,иcoбoт caнacидaн к^Минт xoдиcaлapни ypгaниб чик;иш Биp кун Вaлиeв М.,

4 Teкшиpиш нaтижaлapини yмyмлaштиpиш вa pacмийлaштиpиш Б^ кун Hopoв Р.

Аyдитopлик гypyxининг

paxбapи(ayдитop): Hopoв Р.

6-жадвал

Х,исобот санасидан кейин юз берган ходисалар аудитининг

дастур и

№ Режалаштирилган ишлар тури Утказиш даври Бажарувчи Эслатма

1. Корхона хисоб сиёсати билан танишиш 1.04.22 -02.04.22

2. Корхона молиявий хисоботлари билан танишиш 03.04.2204.04.22

3. Х,исобот санасидан кейинги ходисаларни урганиб чикиш 05.04.2205.04.22

3.1. хисобот давридан кейинги, тузатишлар киритилишини талаб этадиган ходисаларни урганиш 06.04.22.07.04.22

3.2. хисобот давридан кейинги, тузатишлар киритилишини талаб этмайдиган ходисаларни урганиш 08.04.2210.04.22

4. Х,исобот санасидан кейинги ходисаларни рахбарлар билан мухокама килиш 11.04.2211.04.22

5. Корхона молиявий хисоботларини хисобот санасидан кейинги ходисаларни хисобга олган холда тузиш 12.04.2213.04.22

6. Текшириш натижаларини умумлаштириш ва расмийлаштириш 14.04.2215.04.22

Аудиторлик гурухининг

рахбари(аудитор)Норов Р.

Аудитни режалаштиришда, чунончи унинг режа ва дастурин тузишдан олдин аудитор аудиторлик текширувнинг максади ва олдига куйилган вазифаларидан келиб чикиб мижоз т^рисида маълумотлар йиFишга ва бир катор дастлабки харакатларни амалга ошириши лозим деб хдсоблаймиз.

Фойдаланилган адабиётлар:

1. O'Ktamovich, P. L. X., & Boxodirovich, E. F. (2022). RAQAMLI IQTISODIYOTNI RIVOJLANTIRISHDA BUXGALTERIYA HISOBNI O'RNI. Journal of marketing, business and management, 1(2), 120-124.

2. Po'Latov Xudoyberdi, O. K. (2022). BUXGALTERIYA HISOBIGA RAQAMLI TEXNOLOGIYALARNI JORIY ETISh YO'LLARI. Journal of marketing, business and management, 1(1), 37-40.

3. Пулатов, Х. У. (2021). ACCOUNTING ACCOUNTS IN WHOLESALE ENTERPRISES. Экономика и социум, (4 -2), 318-323.

4. Пулатов, Х. У. (2021). DIRECTIONS TO IMPROVE TURNOVER ACCOUNTING IN ENTERPRISES OF DIFFERENT ACTIVITIES. Экономика и социум, (5-2), 186-189.

5. Shirinov, U. (2017). The ways of accounting over telephone communication services in the existence of billing systems. TRANS Asian Journal of Marketing & Management Research (TAJMMR), 6(2and3), 23-31.

6. Shirinov, U. (2020). ACCOUNTING IN THE DIGITAL ECONOMY: SIGNIFICANCE AND ADVANTAGES. International Finance and Accounting, 23.

7. Abduxalilovich, S. U., & Azamat o'g'li, B. A. (2021, March). IMPROVEMENT OF ACCOUNTING OF INCOME FROM COMMUNICATION SERVICES. In Euro-Asia Conferences (Vol. 3, No. 1, pp. 108-111).

8. Shirinov, U. A. (2018). TELERADIO XIZMATLARINI KO 'RSATUVCHI SUB'EKTLARDA HARAJATLAR HISOBI. Turizm ilmiy-amaliy elektron jurnali, 7(1), 96-100.

9. Uchkun, S., & Dilshod, N. (2022). PROCESS OF IDENTIFYING THE SIGNIFICANT ACCOUNTS IN THE REVENUE CYCLE. Journal of marketing, business and management, 7(1), 32-36.

10. Ширинов, У. А. (2019). Телефон хизматларидан олинадиган даромадлар хдсобини такомиллаштириш. Интернаука, (2-2), 83-85.

11. Ширинов, У. А. (2019). Учет расходов в субъектах оказывающих услуги телерадио. Интернаука, (5-2), 19-21.

12. Худайбердиев, Н. У., Ширинов, У. А., & Алибоев, А. (2021). РЕСУРС СОЛЩЛАРИ АУДИТИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ. Интернаука, (7-2), 94-97.

13. Ширинов, У. А. (2021). IMPROVING INCOME ACCOUNTING IN COMMUNICATION ENTERPRISES. Мировая наука, (7), 93-97.

14. Baxromovich, U. K. (2021). Risk Assessment and Internal Control System in Audit. Academic Journal of Digital Economics and Stability, 7, 1-5.

15. Keldiyorqizi, U. S. (2021). The role of international audit standards on the audit of oil and gas companies in Uzbekistan. ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal, 77(3), 1346-1351.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.