CC BY
3Ilmiy-nazariy va metodik jurnal ISSN 2992-9024 (online)
Научно-теоретический и методический журнал 2024, №6
Scientific theoretical and methodical journal
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
Original paper
INGLIZ TILI DARSLARIDA O'QUVCHILARGA TO'G'RI O'QISH QOIDALARINI O'RGATISH
© Z.B. Tuychiyeva
1H
1WEBSTER universiteti, Toshkent, O'zbekiston
Annotatsiya
KIRISH: mazkur maqolada ingliz tili alfaviti hamda unli va undosh harflarining o'qilishi haqida so'z yuritamiz. shuningdek, ingliz alifbosi til o'rganishning asosi bo'lib, oldinga siljish uchun uni o'zlashtirishingiz kerak. alifboda qanday harflar borligi bilan tanishib, siz o'qitishning keyingi bosqichiga - unli tovushlarni o'rganishga o'tishingiz kerak. ingliz tilida esa faqat oltita unli tovush mavjud bo'lib, ular undoshlar bilan birlashganda so'zlarni shakllantirishga imkon beradi. ingliz tili o'qitishda ingliz tili alfbosida unli va undosh harflarning o'qilish va fonetik tovushi mavzusidagi maqola
MAQSAD: tili darslarida o'quvchilarga to'g'ri o'qish qoidalarini o'rgatish usullarini tadqiq qilishdan iborat.
MATERIALLAR VA METODLAR: qiyosiy tahlil, pedagogik-sotsiologik (kuzatish, suhbat, anketa, so'rovnoma), pedagogik tajriba-sinov kabi tadqiqot va tahlil usullaridan foydalanilgan.
MUHOKAMA VA NATIJALAR: dunyoning qaysi bir chekkasiga bormaylik, ushbu til dunyo ya'ni jahon tili maqomini olganligi tufayli ikkinchi til sifatida o'rganib kelinmoqda. Ingliz tili juda oddiy tildir,shuning uchun dunyodagi ko'pchilik odamlar ingliz tilini tez o'zlashtirib bir-birlari bilan gaplashishadi. Buning uchun ingliz tilini o'rganishda fonetika uning poydevori hisolahadi.Buni amalga oshirish mashaqqatlar evaziga amalga oshadigan jarayonidir.Bunda til o'rganuvchilar harf ,tovush,monftong, diftong, triftong, reduksiya, traskripsiyani qilishni va to'g'ri o'qishni bilishlari kerak.
XULOSA: ingliz tilidagi alfavitni o'rgansa, ingliz tilida o'qishni o'rgandi degani emas, so'zlar yozilganidek o'qilmaydi. Ingliz tilini o'rganishda so'zlarni to'g'ri o'qiy olmaslik tilni o'rganishda birinchi bo'lib halaqit beradi. Ingliz tili xonalardagi jihozlar, jadvallar, muhim fonetik qoidalar bilan boyitilgan bo'lishi va uni o'quvchilar tomonidan o'zlashtirilgan bo'lishi kerak.
Kalit so'zlar: unli, undosh, takrorlanuvchi harflar, tovushlar, diftonglar, harflar qoidasi.
Iqtibos uchun: Tuychiyeva Z.B. Ingliz tili darslarida o'quvchilarga to'g'ri o'qish qoidalarini o'rgatish. // Inter education & global study. 2024. №6. B. 85-90.
ОБУЧЕНИЕ СТУДЕНТОВ ПРАВИЛАМ ПРАВИЛЬНОГО ЧТЕНИЯ НА КЛАССАХ АНГЛИЙСКОГО ЯЗЫКА
© intereduglobalstudy.com
2024, ISSUE 6
Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
© З.Б. Туйчиева1Н
Университет WEBSTER, Ташкент, Узбекистан_
Аннотация
ВВЕДЕНИЕ: в статье мы поговорим об английском алфавите и произношении гласных и согласных. Кроме того, английский алфавит является основой изучения языка, и вам необходимо освоить его, чтобы прогрессировать. Ознакомившись с тем, какие буквы есть в алфавите, нужно перейти к следующему этапу обучения -изучению гласных звуков. В английском же языке только шесть гласных звуков, которые в сочетании с согласными образуют слова. Статья о произношении и фонетическом звучании гласных и согласных в английском алфавите при обучении английскому языку.
ЦЕЛЬ: он заключается в изучении способов обучения учащихся правилам правильного чтения на уроках языка.
МАТЕРИАЛЫ И МЕТОДЫ: использованы такие методы исследования и анализа, как сравнительный анализ, педагогико-социологические (наблюдение, беседа, анкета, анкета), педагогический эксперимент-тестирование.
ОБСУЖДЕНИЕ И РЕЗУЛЬТАТЫ: на какой бы край света мы ни отправились, этот язык изучается как второй язык из-за того, что мир получил статус, то есть мирового языка. Английский-довольно простой язык, поэтому большинство людей в мире разговаривают друг с другом, быстро осваивая английский. Для этого фонетика считается его основой при изучении английского языка. Это процесс, который происходит за счет усилий.При этом изучающие язык должны знать ,как делать буквы,звуки, монофтонги ,дифтонги,трифтонги,редукции, транскрипции и правильно читать.
ЗАКЛЮЧЕНИЕ: то, что он выучил английский алфавит, не означает, что он научился читать по-английски, слова не читаются так, как они написаны. Неспособность правильно читать слова при изучении английского языка является первым препятствием при изучении языка. Английский язык должен быть обогащен оборудованием в комнатах, таблицами, важными фонетическими правилами и усвоен учащимися.
Ключевые слова: гласная, согласная, повторяющиеся буквы, звуки, дифтонги, буквенное правило.
Для цитирования: Туйчиева З.Б. Обучение студентов правилам правильного чтения на классах английского языка. // Inter education & global study. 2024. №6. С. 85-90.
TEACHING STUDENTS CORRECT READING RULES IN ENGLISH CLASSES
© Zumradxon B. Tuychiyeva1®
1Webster University, Tashkent, Uzbekistan_
Annotation
© intereduglobalstudy.com 2024, ISSUE 6
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
INTRODUCTION: in this article, we will talk about the English alphabet and the pronunciation of vowels and consonants. Also, the English alphabet is the basis of language learning, and you need to master it in order to progress. Having familiarized yourself with what letters are in the alphabet, you need to move on to the next stage of learning - learning vowel sounds. English, on the other hand, has only six vowel sounds that combine with consonants to form words. An article on the pronunciation and phonetic sound of vowels and consonants in the English alphabet in English language teaching.
AIM: It consists in exploring ways to teach students the rules of correct reading in language lessons.
MATERIALS AND METHODS: such research and analysis methods as comparative analysis, pedagogical and sociological (observation, conversation, questionnaire, questionnaire), pedagogical experiment-testing were used.
DISCUSSION AND RESULTS: No matter which part of the world we go to, this language is studied as a second language due to the fact that the world has received the status of a world language. English is a fairly simple language, so most people in the world talk to each other, quickly learning English. For this, phonetics is considered to be its basis when learning English.This is a process that takes place through effort.At the same time, language learners should know how to make letters, sounds, monophthongs, diphthongs, triphthongs, reductions, transcriptions and read correctly.
CONCLUSION: the fact that he has learned the English alphabet does not mean that he has learned to read English, words do not read the way they are written. The inability to read words correctly when learning English is the first obstacle to learning a language. English should be enriched with equipment in the rooms, tables, important phonetic rules and learned by students.
Key words: vowel, consonant, repeated letters, sounds, diphthongs, letter rule.
Zamonaviy ingliz alifbosi lotin alifbosiga asoslangan (jami 26 ta harf). 26 ta harfning har biri bir yoki bir nechta tovush bilan uzatilishi mumkin. Harfning nomi uning tovushlaridan biri sifatida ham xizmat qilishi mumkin. Misol uchun, A harfi uzun a, ah yoki ae kabi tovushga ega bo'lishi mumkin. U so'zda turli pozitsiyalarni egallashi mumkin. Masalan, A turli pozitsiyalarda: maymun (maymun), mushuk (mushuk), zebra (zebra). Harflarning ikki turi mavjud: undoshlar va unlilar. Ularning asosiy farqi artikulyatsiyada. Undosh tovushlarni talaffuz qilishda havo oqimi til, tish yoki lablarning joylashuvi bilan uziladi yoki cheklanadi. Ularning aksariyati faqat bitta tovush bilan uzatiladi va kamdan-kam hollarda harfning o'zi nomiga o'xshaydi. Ingliz alifbosida nechta harf borligi haqidagi bilimga asoslanib, harflarning aksariyati undosh tovushlar (21 harf) degan xulosaga kelish mumkin.
For citation: Zumradxon B. Tuychiyeva. (2024) 'Teaching students correct reading rules in english classes', Inter education & global study, (6), pp. 85-90. (In Uzbek).
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
Ma'lumki har bir o'quvchi o'z tilini o'rganishdan tashqari boshqa tilni o'rganayotganda albatta qiyinchiliklarga duch keladi. Ayniqsa bu qiyinchiliklar ularning talaffuzlarida bo'ladi. Ingliz tilida undosh tovushlarning talaffuzi ham o'ziga xos xususiyatlarga ega. Ingliz tilining undoshlarini qanday qilib to'g'ri o'qishni tushunish uchun quyidagi harflaridagi transkripsiya sizga yordam beradi. Unli tovushlarni o'qish qoidalari
1. Yumshoq unlilar: y, i, u.
2. Qattiq unlilar: a, o, u. Agar "C" harfidan keyin "E", "I" yoki "Y" harflari bo'lsa, "C" harfini "S" tovushi sifatida talaffuz qilinadi. Bu "city", "shahar" va "cyst" so'zlarida to'g'ri. Agar "C" harfidan keyin "A", "O" yoki "U" harflari bo'lsa, "C" harfini "K" tovushi sifatida talaffuz qilinadi. Bu "mumkin", "come" va "cut" so'zlarida to'g'ri. Shuningdek ayrim undosh harflar va harf birikmalarining o'qilishi.
1. Ss - harfi yumshoq unlilardan oldin kelsa. [s] tovushini, qolgan xollarda esa, [k] tovushini beradi: cat [ket], cinema [sinema].
Gg - harfi yumshoq unli (e, i, u) lardan oldin kelsa, [j] qolgan xollarda esa, [g] tovushini beradi: good [gud), gyps [jips].
Xx - harfi so'z oxirida, undoshlardan oldin va unlilar o'rtasi kelganda [ks] deb ukiladi.: box, text; ye harfidan oldin [g] deb ukilad example [igzempl]
Qq - harfi alohida kelmaydi, u "qu" harf birikmasida kelib, [k] deb o'qiladi: quick [kvik]. Harflarning qat'iy tartibi alifboni o'rganishda katta ahamiyatga ega. Lug'atlar va ma'lumotnomalarni tuzish printsipi alifbo tartibida qurilgan. Buyurtma qilish inglizcha harflar eslash osonroq, qo'shiq ixtiro qilindi, unda so'zlar o'rniga harflarning nomlari berilgan.
1 a harfidan so"ng ikkita l kelsa ya"ni a+ll bo"lsa a harfimiz o" deb o"qiladi. Masalan: ball [bo":l], call [ko":l, small [smo":l], all [o":l]
2. e harfi so"z oxirida kelsa o"qilmaydi. Masalan: make [meyk], cake [keyk], snake[sneyk], apple [eppl]
3. ikkita e harfi yonma-yon kelsa, cho"ziq [i:] deb o"qiladi. Masalan: bee [bi:], sheep [shi:p], see [si:]
4. Ikkita o harfi yonma-yon kelsa, [u] yoki [o"] deb o"qiladi. Masalan: book [buk], cook [kuk], good [gud] LEKIN, door [do":], floor [flo":] Harfning o'qilishi harf ochiq bo'g'inda bo'lganda tovushga to'g'ri keladi. Masalan: a - ism, odam, kichik, Amerika; e - men (yopiq bo'g'inda biz [e] tovushini olamiz - oxiri, ko'p bo'g'inli so'zlarning oxirida oxiri nolga teng); i - vaqt; o yopiq bo'g„inda "o", ochiq bo'g„inda [oy] sifatida o'qiladi - yo'q; u ochiq bo'g„inda shunday o'qiydi - talaba, yopiq bo'g„inda esa ruscha "a" - avtobus kabi o'qiladi; y - ochiq bo'g'inda [ay] (uchib ketish), so'z oxirida [va] (shahar), so'z boshida [y] (ha) tarzida o'qiladi. Unli tovushlardan keyingi r harfi tovush uzunligiga ta'sir qilishi mumkin.
Ingliz diftonglari. Diftong - bu bir so'zda uchraydigan ikkita tovushning birikmasidir. Qoidalarga ko'ra ingliz tilidan diftonglar bo'linmas tovushlardir.
Ingliz tilida uchta unlini o'z ichiga olgan triftonglar ham mavjud, ammo bu qiyinroq daraja. Boshlash uchun yopiq va unli tovushlarni o'qish qoidalarini o'rganish tavsiya etiladi ochiq bo'g'inlar, va ularni amalda qo'llang.
Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
Bugungi kunda o'qishning roli xorijiy tillar, shu jumladan ingliz tili. Uning bilimi nafaqat sayohatda, xorijliklar bilan suhbatda, balki sayohatda ham talab qilinadi .Bu ko'pincha kompyuter bilan ishlashda zaruriy shartdir va ko'pchilik uchun ingliz tilini bilish ularning rezyumelarida juda muhim element hisoblanadi. Shuning uchun ham bugungi kunda odamlar uni har qanday yoshda va katta qiziqish bilan o'rganishni boshlaydilar. Biroq, zamonlar, artikllar va turli grammatik sxemalarning murakkab tizimiga sho'ng'ishdan oldin, ingliz alifbosini o'rganishga arziydi.
Ingliz tilida o'n beshta unli tovush mavjud bo'lib, ular a, e, i, o, u harflari bilan uzatiladi. Unli tovushlarni uzatish uchun y, w va gh harflari ham ishlatiladi. Ular qisqa unlilar va cho'ziq unlilarga bo'linadi. Biroq ularning nomlari qisqasi qisqa talaffuz qilinadi, uzunlari esa chiziladi degani emas. Ularning orasidagi farqlar talaffuz davomiyligida emas, balki artikulyatsiyada. "Qisqa" va "uzun" nomlari faqat ingliz tilini o'rganuvchilar uchun kerak bo'lib, ular hali ham farqlarni quloqlari bilan farqlashda qiynaladilar.
Qisqa yoki uzun bo'lmagan tovushlar ham bor. Ular turli harflar, shu jumladan undoshlar birikmasi bilan uzatiladi. Masalan, w undosh harfi ayrim holatlarda unli tovushni bildirishi mumkin.
Qisqa unlilar "Qisqa unli tovush" atamasi ikki undosh orasiga yoki so'z boshida turgan a, e, i, o, u harflari bilan berilgan tovushlarni bildirish uchun ishlatiladi:
A - / œ / (masalan, apple, pan, mat so'zlarida)
E - / 8 / (masalan, elephant, pen, met so'zlarida)
I - / i / (masalan, insect, pin, mitt)
0 - / d / (masalan, octopus, ostrich, on)
U - / л / (masalan, umbrella, pun, mutt so'zlarida) Uzoq unlilar Uzoq tovushlar qisqa tovushlarning chizilgan versiyasi emas. Uzoq unli tovush - talaffuzi harfning alifboda o'qilishi bilan bir xil bo'lgan unli tovushlarga nisbatan qo'llaniladigan atama. Beshta ingliz unli harfi (a, e, i, o, u) tegishli uzun unli tovushlarga ega / ei /, / i /, / ai /, / ou /, / yu /.
A - / ei / (masalan, ate, mate so'zlarida)
E - / i: / (masalan, food, meat so'zlarida)
1 - / ai / (masalan, mite, power so'zlarida)
O - / ou / (masalan, corn, mote, so'zlarida)
U - / ju: / (masalan, in silent mode) Soqov "e" harfining qoidasi. Agar so'zda unli va undoshdan keyin e harfi bo'lsa, u deyarli barcha hollarda soqov bo'ladi, ya'ni o'qib bo'lmaydi. Qolaversa, oldingi bo'g'indagi unlini ikki undosh orasida tursa ham cho'ziq qiladi. Masalan, yegan, samolyot, tishlamoq, to'qqiz, arqon, nota, kub, nay so'zlaridagi kabi. Unli harflarning o'qilish qoidalari
1 -tur bo'g'in
Aa [ei] Same, name, game, sale, lane, labour
Oo [ou] Owe, no, go, home, open, close, telephone
Uu Ou:] Unit, tube, numeral, mutate, useful
Ee [i:] Be, me, he, negotiate, elastic
li [ai] Nice, fine, time, like, bike, site
© intereduglobalstudy.com
2024, ISSUE 6
CC
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
Yy [ai] My, dynamic, type-writer, cycle
II-tur bo'g'in
Aa [œ ] Map, ran, raffle, rag-bolt, raft
Oo [о ] Not, hot, got, dog, doll, office
Uu [Д ] Nut, cut, but, function, shutdown
Ee [e] Ten, effect, mechanism, end, tender
Ii [I] Fix, simple, in, import, bring, English
Yy [I] Gym, myth
III-tur bo'g'in
Aa [a:] Car, part, farm, arm, scar, craft
Oo [о:] For, form, portal, port, popcorn
Uu [e:] Hurt, turn, burn, nurse, furniture
Ee [e:] Her, ferment, determine, internet
Ii [e:] Bird, girl, first, sir, sircar
Yy [e:] Byrd
Mustaqil Respublikamizning dunyo hamjamiyatida tutgan o'rni tobora o'sib, xalqaro aloqalar, savdo-sotiq, turizm,mamlakatlar o'rtasidagi madaniy hamda iqtisodiy aloqalar rivojlanib,mustahkamlanib borayotgan bir paytda uning kelajagini yaratuvchi yoshlarga ingliz tilini puxta o'rganishva xorijliklar bilan muloqot davomida o'ziga taaluqli masalalarni erkin muhokama qila olish, umuman og'zaki va yozma shaklda muloqot qilishni o'rganish bugungi kunning eng muhim vazifalardan biridir.
ADABIYOTLAR RO'YXATI | СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ | REFERENCES
1. Umumiy o'rta ta'lim maktablari uchun ingliz tili o'quv dasturi. Tuzuvchilar: J.J. Jalolov, M.T.Irisqulov. - Xalq ta"limi. - №4 - Toshkent, 2013. -44 b.
2. Общеевропейские компетенции владения иностранным языком: Изучение, обучение, оценка. - М.: МГЛПУ. Сарма, 2005. - 248 с
3. Driscoll P., Frost D. The teaching of modern foreign languages in the primary schools. - L.: & N.Y.: Routledge, 2005
MUALLIF HAQIDA MA'LUMOT [ИНФОРМАЦИЯ ОБ АВТОРЕ] [AUTHORS INFO]
HTuychiyeva Zumradxon Baxrom qizi, (Teaching English to Speakers of Other Languages (MA TESOL)) magistranti, [Туйчиева Зумрадхон Бахром кизи, (Teaching English to Speakers of Other Languages (MA TESOL)) магистрант], [Zumradxon B. Tuychiyeva, (Teaching English to Speakers of Other Languages (MA TESOL)) Master's degree]; manzil: O'zbekiston, Alisher Navoiy ko'chasi, 13, Toshkent [адрес: Узбекистан, ул. Алишера Навои, 13, Ташкент], [address: 13 Navoi Avenue Tashkent 100011 Uzbekistan]
© intereduglobalstudy.com
2024, ISSUE 6
cc
