Научная статья на тему 'ИМУЩЕСТВЕННОЕ ПРАВО ДЕТЕЙ, ЛИШЕННЫХ РОДИТЕЛЬСКОЙ ОПЕКИ'

ИМУЩЕСТВЕННОЕ ПРАВО ДЕТЕЙ, ЛИШЕННЫХ РОДИТЕЛЬСКОЙ ОПЕКИ Текст научной статьи по специальности «Право»

CC BY
93
26
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Review of law sciences
Область наук
Ключевые слова
право собственности несовершеннолетних детей / оставшихся без попечения родителей / имущественные права / право частной собственности / право на вклады / сохранение право собственности / наследственное право. / the right of ownership of juvenile without custody / property rights / the right of private property / the right to contributions / preservation of property rights / inheritance law.

Аннотация научной статьи по праву, автор научной работы — Д.Бабажанова

в статье дан анализ праву собственности, имущественным правам, а также представлены мнения ученых цивилистов и нормативно-правовые акты в отношении несовершеннолетних детей, оставшихся без попечения родителей. Автор предлагает разделение на группы право собственности несовершеннолетних детей, оставшихся без попечения родителей.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

PROPERTY RIGHTS OF CHILDREN DEPRIVED OF PARENTAL CARE

the article analyzes the right of ownership, property rights, also presented the opinions of scientists of civilizations and the normative legal acts with regard to juvenile left without parental care. The author suggests the dividinginto groups the right of ownership of juvenile left without parental care.

Текст научной работы на тему «ИМУЩЕСТВЕННОЕ ПРАВО ДЕТЕЙ, ЛИШЕННЫХ РОДИТЕЛЬСКОЙ ОПЕКИ»

property rights of children deprived of parental care

D.BABAJANOVAa

Tashkent state University of law, Tashkent, 100047, Uzbekistan

имущественное право детей, лишенных родительской

опеки

Д.БАБАЖАНОВАа

Ташкентский государственный юридический университет, Ташкент, 100047, Узбекистан

ота-она царамогидан махрум булган болаларнинг

мулк хукуки

Д.БАБАЖАНОВАа

Тошкент давлат юридик университети, Тошкент, 100047, Узбекистон

Аннотация: мацолада ота-она царамогидан маурум булган болаларнинг мулк ууцуци, мулкий ууцуцлари, цивилист олимларнинг царашлари уамда бу борадаги норматив-ууцуций манбалар таулил цилинган. Муаллиф ота-она царамогидан маурум булган болаларнинг мулк ууцуцини гурууларга булишни таклиф цилади.

Калит сузлар:ота-она царамогидан маурум булган болаларнинг мулк ууцуци, мулкий ууцуцлар, хусусий мулк ууцуци, омонатларга булган ууцуц, мулк ууцуцининг сацланиши, мерос ууцуци.

Аннотация: в статье дан анализ праву собственности, имущественным правам, а также представлены мнения ученых цивилистов и нормативно-правовые акты в отношении несовершеннолетних детей, оставшихся без попечения родителей. Автор предлагает разделение на группы право собственности несовершеннолетних детей, оставшихся без попечения родителей.

Ключевые слова: право собственности несовершеннолетних детей, оставшихся без попечения родителей, имущественные права, право частной собственности, право на вклады, сохранение право собственности, наследственное право.

Abstract: the article analyzes the right of ownership, property rights, also presented the opinions of scientists of civilizations and the normative legal acts with regard to juvenile left without parental care. The author suggests the dividinginto groups the right of ownership of juvenile left without parental care.

Keywords: the right of ownership of juvenile without custody, property rights, the right of private property, the right to contributions, preservation of property rights, inheritance law.

Бугунги кунда мамлакатимизда ёш авлод тарбиясига, уларни х,ар томонлама камол топишига, оилавий муносабатларга алох,ида эътибор каратилмокда. Бу бежиз эмас, албатта. Зеро, оила жамиятнинг бир бугини сифатида куплаб мух,им вазифаларни бажаради. Шу боисдан ёш авлоднинг жисмоний, маънавий, интеллектуал жихдтдан камол топишида оиланинг урни бекиёсдир.

Бозор иктисодиёти шароитида оилага оид конунларнинг урни ва ахдмияти жуда каттадир. Хдр бир фукаро ушбу со^аларга оид конунларни мукаммал билишлари х,амда уни амалиётга тугри татбик этишлари бугунги куннинг талабидир. Мазкур вазифаларни амалга оширишда оилавий-^укукий муносабатларни тартибга солувчи махсус манба сифатида Узбекистон Республикаси Оила кодекси алох,ида урин эгаллайди.

Бугунги кунда вояга етмаган ёшларнинг хукук ва конуний манфаатларини химоя килиш, уларнинг хар томонлама баркамол булиб вояга етишлари учун етарли шарт-шароитлар яратишга алохида эътибор каратилмокда. Бу жараёнда вояга етмаган болаларнинг, айникса, ота-она карамогидан махрум булган болаларнинг хукук ва манфаатларини химоя килиш долзарб масала хисобланади. Чунки ота-она карамогидан махрум булган болаларнинг хукукларини химоя килиш узига хос ёндашувни талаб килади.

Президентимиз Шавкат Мирзиёев таъкидлаганидек, "оналар ва болалар соглигини мухофаза килиш, аёлларнинг турмуш шароитларини хисобга олган холда, иш билан таъминлаш, опа-сингилларимизнинг огирини енгил килиш учун хар томонлама имконият яратиш, хотин-кизларнинг ижтимоий-сиёсий хаётимиздаги урни ва нуфузини ошириш буйича давлат сиёсатини фаол давом эттиришни биз узимизнинг энг мухим вазифамиз деб биламиз" [1].

Ота-она карамогидан махрум булган болаларнинг мулк хукуки ва конуний манфаатлари конун билан кафолатланган. Бунда вояга етмаганларнинг мулкий хукуклари доираси кенг булиши мумкин. Масалан, фукароларнинг банклардаги омонатлари, кучмас мулкни ижарага беришдан олинадиган фойда ва даромадлар, унинг таъминоти учун такдим этиладиган пул маблаглари в.б. Бу уринда мулк хукуки хамда мулкий хукуклар фаркланади. Бирок хукукий адабиётларда ва хукукни куллаш амалиётида мулк хукуки ва мулкий хукуклар нисбатига алохида эътибор каратилмаган.

Кайд этиш лозимки, мулк хукуки мол-мулкка эгалик килиш, фойдаланиш ва уни тасарруф килиш хукукини англатса, мулкий хукук асосан талаб килиш хукукида намоён булади.

З.Амоновнинг фикрича, мулкий хукуклар деганда, хукук субъектларига тегишли булган мол-мулклар, ишлар ва хизматлар, кимматли когозлар, пуллар, интеллектуал фаолият натижалари ва уларга тенглаштирилган бошка объектларга нисбатан эгалик килиш, фойдаланиш ва тасарруф этиш хукуки хамда фукаролик хукукларнинг барча объектлари учун хос булган мулкий талаб килиш хукуки тушунилади [2]. Бу уринда муаллиф мулкий хукукларни ашёвий хукуклар, мажбуриятларга асосланган мулкий хукуклар, мутлак хукуклар сифатида таснифлаш мумкин деб хисоблайди. Шу билан бирга, мулкий хукуклар мулк хукукидан алохида тарзда урганилганлиги сабабли вояга етмаганларга доир хусусиятлар тавсифланмаган.

Болаларнинг мулкий хукуклари борасида С.Б.Зубков "болаларнинг мулкий хукуклари - бу ашёвий ва мажбурият хукуки булиб, хар бир бола тугилгандан бошлаб унга тегишли булган хукукдан ва мерос, хадя ва хк. олиши натижасида вужудга келадиган хукуклардан иборат" деб хисоблайди [3]. ^акикатан хам, тугилгандан бошлаб тегишли булган хамда кейинчалик вужудга келадиган вояга етмаганларнинг ашёвий ва мажбурият хукуки мавжудлиги шубхасиз. Бирок бугунги кунда вояга етмаганларнинг интеллектуал мулк хукуки объектларига нисбатан мутлак хукук эгаси сифатидаги ваколатлари, мулкий хукукларини хам эътибордан четда колдириб булмайди.

А.Серебрякова вояга етмаган болалар тулик муомала лаёкатига эга булмаганликлари сабабли узларининг хукукларини юкори даражада химоя килинишига мухтож. Мулкий муносабатларнинг ривожланиши болаларнинг мулкий хукукийларини химоя килиш сохасида янги вазифаларни белгилайди. Чунки ота-оналар уз фарзандларининг конуний вакили хисобланганлиги сабаблар айнан уларга болаларнинг мулкий хукукларига риоя килинишини, мулкий хукуклари бузилмаслигини назорат килиш масъулияти юкланади. Бирок шунчаки болаларнинг мулкий хукукларини мустахкамлашнинг узи етарли эмас. Болаларнинг уз хукукларини амалга ошириш ва химоя килишнинг кафолатлари назарда тутилиши зарур деб таъкидлайди [4].

Шуни кайд этиш лозимки, вояга етмаган болаларнинг бошка фукаролар каби турар жойга эхтиёжи мавжуд булади. Шу боис уларнинг турар жойга нисбатан хукукларини таъминлаш алохида урин эгаллайди. Узбекистан Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2010 йил 2 августдаги 164-сон карори билан тасдикланган "Етим болалар ва ота-она карамогидан махрум булган болаларни турар-жойлар билан таъминлаш тартиби тугрисида"ги Низомнинг 8-бандида етим болалар ва ота-она карамогидан махрум булган болаларнинг турар жойга булган хукукларини амалга ошириш максадида уларни етим болалар ва ота-она карамогидан махрум булган болаларга мулжалланган муассасаларга, оилавий болалар уйларига, фарзандликка олган оилаларга, васийлар ёки хомийларга юборишда туман (шахар) хокимининг карори билан унинг яшаш жойи буйича турар жойини болада саклаб туриш кафолати белгиланган.

Ота-она карамогидан махрум булган болаларни хусусий мулк хукукини таъминлашда давлат органлари алохида урин эгаллайди. Вояга етмаган болаларнинг мулкий хукукларини амалга ошириш ва химоя килишда васийлик ва хомийлик органлари фаол иштирок этади. Етим болалар ва ота-она карамогидан махрум булган болалар хисобидаги турар жойнинг саклаб турилиши юзасидан назорат етим болалар ва ота-она карамогидан махрум булган болаларнинг яшаш жойи

буйича васийлик ва хомийлик органи томонидан амалга оширилиши белгиланган. Бунда васийлик ва хрмийлик органи етим болалар ва ота-она дарамогидан махрум булган болалар хисобидаги турар жойнинг садлаб долинишини назорат дилишда етим болалар ва ота-она карамогидан махрум булган болаларнинг донуний вакиллари, шунингдек уларнинг турар жойлари ва мулклари жойлашган худуддаги васийлик ва хомийлик органлари, фудароларнинг узини узи бошдариш органлари хамда туман (шахар) ер ресурслари ва давлат кадастри булимлари билан хамкорлик дилади.

Аксарият холларда вояга етмаганларнинг мулк худуди деганда уларнинг алимент олиш худуди тушунилади. Г.Инамджонованинг фикрича, алимент-таъминот беришнинг ота-оналар ва болалар уртасидаги мулкий муносабатларини тартибга солувчи никох шартномасининг махсус булимида кузда тутилган нафада ажратиш шартини бажаришдан бош тортган шахснинг уз бурчини адо этишига даратилган мажбурий шаклидир [5].

Бу уринда муаллифнинг фикри бахсли. Чунки никох шартнома бу эр-хотиннинг мол-мулкини шартномавий тартибини белгилайди. Алимент мажбурияти эса донунда назарда тутилган холларда юзага келадиган мажбурият сифатида курилади ва бошда тарафдан вояга етмаганнинг мулкий худуди сифатида намоён булади.

Тулид давлат таъминотидаги етим болаларни ва ота-она даровисиз долган болаларни пул нафадалари хамда кийим-бош, пойабзал ва анжомлар сотиб олиш учун нафадалар, шунингдек 2002 йил 11 ноябрдаги "Транспортда юриш карточкалари билан таъминлаш тартиби тугрисида'ги низом (руйхат радами 1187) 2002 йил 18 ноябрдаги "Тарбиялаш (патронат) учун оилаларга бериладиган етим болаларни кийим-бош ва пойабзал билан таъминлаш хамда болани уз тарбиясига олган тутинган ота-оналарга хар ойлик нафада тулаш тартиби тугрисида'ги низом (руйхат радами 1189) хамда Узбекистан Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2007 йил 29 ноябрдаги 247-сонли "Урта махсус, касб-хунар таълими муассасаларида удиётган хамда тулид давлат таъминотида булган етим ва ота-онасининг даровисиз долган болаларни моддий таъминлаш нормаларини тасдидлаш тугрисида'ги дарорларида етим болаларни давлат томонидан таъминлашга оид доидалар белгиланган.

Вояга етмаган болаларнинг худуд ва манфаатларини таъминлаш буйича халдаро худудий хужжатлар хам дабул дилинган. Жумладан, Гаага конференциясида ва Европа Иттифоди уртасида 1980 йилда болаларга васийлик тайинлаш буйича Люксенбург конвенсияси хам ишлаб чидилган. Шунингдек, Европа Иттифоди доирасида 2003 йил 27 ноябрда "Ота-оналарнинг жавобгарлиги тугрисида'ги конвенция дабул дилинган. Гаагада 1996 йилда "Болаларни химоя дилиш буйича ота-она жавобгарлиги тугрисида" ва 2000 йилда "Вояга етган болаларни халдаро химоя дилиш тугрисида" конвенсия дабул дилинган. Мазкур халдаро худудий хужжатлар болаларнинг мулкий худуд ва манфаатларини таъминлашда мухим ахамиятга эга.

Юдоридагилардан келиб чидиб, ота-она дарамогидан махрум булган болаларнинг мулк худудини дуйидаги гурухларга булиш мумкин:

- ота-она дарамогидан махрум булган болаларнинг мулк худуди. Ушбу худуд Фударолик кодексининг 164-моддасига кура ота-она дарамогидан махрум булган болаларнинг узига дарашли мол-мулкка уз хохиши билан ва уз манфаатларини кузлаб эгалик дилиш, ундан фойдаланиш ва уни тасарруф этиш, шунингдек узининг мулк худудини, ким томонидан булмасин, хар дандай бузишни бартараф этишни талаб дилиш худудидан иборатдир;

- ота-она дарамогидан махрум булган болаларнинг таъминот олиш худуди. Мазкур худуд шахс билан чамбарчас боглид булган мулкий худуд хисобланади. Бунда ота-она дарамогидан махрум булган бола уз ота-онаси ёки таъминот олиши мумкин булган шахслардан таъминот олиши мумкин;

- ота-она дарамогидан махрум булган болаларнинг мулкий (талаб дилиш) худуди. Бунда ота-она дарамогидан махрум булган болалар бевосита уз мулкий худудларини ашёвий хусусиятга эга булмаган тарзда, масалан, акциялар, дивидендлар, улуш, ижара худуди, банк омонатлари ва бошдалар амалга оширади;

- ота-она дарамогидан махрум булган болаларнинг мерос худуди. Мерос худуди ота-она дарамогидан махрум булган болаларнинг худудларини таъминлашда алохида урин эгаллайди. Оила кодексининг 93-моддасига кура, вояга етмаган болаларнинг донунда белгиланган тартибда мерос таридасида олган мол-мулки уларнинг хусусий мулки хисобланади. Бундан ташдари, Оила кодексининг 165-моддасига асосан агар фарзандликка олинаётган боланинг отаси ёки онаси вафот этган булса, вафот этган отанинг ёки онанинг ота-онаси (бува ёки буви) илтимосига кура боланинг шахсий номулкий хамда мулкий худуд ва мажбуриятлари, агар боланинг манфаатлари шуни талаб этса, вафот этган отасининг ёки онасининг дариндошларига нисбатан садланиб долиши мумкин;

- ота-она царамогидан маурум булган болаларнинг омонатларга булган ууцуци. Оила кодексининг 27-моддасига кура, эр ва хотиннинг умумий мол-мулки хисобидан уртадаги вояга етмаган болалар номига цуйилган омонатлар уша болаларга тегишли хисобланиб, эр-хотиннинг умумий мол-мулкини булиш пайтида эътиборга олинмайди. Демак, бу уринда учинчи шахс фойдасига тузилган шартнома сифатида вояга етмаганларнинг омонатларга булган ууцуцлари мавжуд булади.

Шуни хам цайд этиш лозимки, вояге етмаганларнинг мулк ууцуци алохида ёндашувни талаб цилади. ФКда вояга етмаганларнинг фуцаролик муомаласида иштироки масаласи бирмунча табацалаштирилган холда белгиланган. Яъни 6 ёшдан 14 ёшгача булган вояга етмаганлар ва 14 ёшдан 18 ёшгача булган вояга етмаганларнинг муомала лаёцатининг хажми ва мазмунида узига хосликлар мавжуд. 14 ёшгача булган вояга етмаганлар (кичик ёшдаги болалар) тула равишда муомалага лаёцатсиз хисобланадилар. Бироц цонун уларга фуцаролик муомаласида цатнашиш буйича муайян имкониятлар беради.

Н.Ашурованинг таъкидлашича, вояга етмаганлар хуцуц субъекти сифатида муносабатга киришишда вояга етмаган фуцароларнинг муомала лаёцати тулиц эмаслиги, уларнинг муносабатга киришишларида алохида хуцуций тартибга солишнинг "процессуал" тартиби талаб эталади хамда вояга етмаганлар хаётда уз хуцуц ва цонуний манфаатларининг химоясини мустацил тарзда таъминлай олмаганликлари туфайли давлат уларнинг хуцуц ва цонуний манфаатларини амалга оширишларини кафолатлайди, чунки гарчи ёшидан цатъи назар, Конституция фуцаролар хуцуц ва эркинликларини кафолатлаган булса хам, амалда вояга етмаган фуцароларнинг ууцуцлари вояга етган фуцароларникига цараганда купроц бузилади [6].

ФКнинг 29-моддаси 2-цисмига кура, кичик ёшдаги боланинг битимлари буйича, шу жумладан узи мустацил тузган битимлар буйича унинг ота-онаси, фарзандликка олувчилари ёки васийлари, агар улар мажбуриятнинг бузилишида узларининг айблари йуцлигини исботлай олмасалар, мулкий жавобгар буладилар. Ушбу шахслар цонунга мувофиц кичик ёшдаги болалар етказган зарар учун хам жавобгардирлар. Вояга етмаган 14 ёшгача булган болаларнинг хар бир хатти-харакати учун унинг ота-онаси, васийлик ва хомийлик органлари жавобгар булади. Чунки улар амалдаги цонунчиликка асосан тулиц муомалага лаёцатсиз шахс хисобланадилар. Гарчи уларнинг тасарруфида маълум мицдорда мол-мулклари булса хам, жавобгарлик айнан уларнинг вакилларига царатилади.

Фуцаролик кодексининг 32-моддасига кура, васийлик ва хомийлик муомалага лаёцатсиз ёки муомалага тулиц лаёцатли булмаган фуцароларнинг хуцуц ва манфаатларини химоя цилиш учун белгиланади. Вояга етмаганларга васийлик ва хомийлик уларни тарбиялаш мацсадида хам белгиланади. Васийлар ва хомийларнинг бунга тегишли хуцуц ва бурчлари цонун хужжатлари билан белгиланади.

Узбекистон Республикасининг "Васийлик ва хомийлик тугрисида'ги Крнунининг 3-моддасида курсатилишича, алохида гамхурликка, шунингдек уз ууцуцлари, эркинликлари ва цонуний манфаатлари химоя цилинишига мухтож булган етим болалар ва ота-онасининг царамогидан маурум булган болалар, ота-оналик хуцуцидан маурум этилмаган ота-онаси булган хамда болаларнинг хаёти ёки соглигига бевосита тахдид тугдираётган ёки уларнинг таъминоти, тарбия ва таълим олишига доир талабларга жавоб бермайдиган шароитда яшаётган болалар, соглигининг холатига кура хомийликка мухтож булган вояга етган муомалага лаёцатли фуцаролар, муомалага лаёцатсиз ёки муомала лаёцати чекланган фуцаролар васийлик ва хомийлик белгиланишига мухтож булган шахслар сифатида эътироф этилади.

Фуцаролик кодексининг 32-моддаси васийлик ва хомийликка багишланган булиб, фацат васийлик ва хомийлик муомалага лаёцатсиз ёки муомалага тулиц лаёцатли булмаган фуцароларнинг хуцуц ва манфаатларини химоя цилиш учун белгиланиши курсатилган. Бироц васийлик ва хомийликдаги вояга етмаган шахснинг мол-мулкини тасарруф этишга доир ваколатга эгалиги ёки эга эмаслиги масаласига ойдинлик киритилмаган.

Гарчи умумий цоидага кура, васийликдаги ёки хомийликдаги шахсларнинг мулкий хуцуцларига дахл циладиган харакатларни васий ёки хомий амалга оширганида васийлик ва хомийлик органларининг рухсатлари (Васийлик ва хомийлик тугрисидаги цонуннинг 37-моддаси) назарда тутилган булсада, васийлик ва хомийликдаги вояга етмаган шахснинг мол-мулкини тасарруф этишга доир ваколатлар ва ваколатли органнинг масъулияти аниц белгиланмаган.

Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2014 йил 22 сентябрдаги 269-сон царори билан тасдицланган Васийликдаги ёки хомийликдаги шахсларнинг шахсий хужжатлари йигмажилдини юритиш ва васий ёки хомий томонидан уз мажбуриятларини бажариши тугрисида хисобот тацдим этиш тартиби хацидаги низомнинг 21 -бандида васий ва хомий уз

мажбуриятларининг бажарилиши тугрисидаги хисоботни хар йили унинчи январгача васийлик ва хомийлик органига таддим этиши ва унда муайян маълумотлар акс эттирилиши белгиланган.

Кайд этиш лозимки, Узбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 8 августдаги "Норма ижодкорлиги фаолиятини такомиллаштириш концепциясини тасдидлаш тугрисида'ги ПФ-5505-сон Фармонининг 7-бандида амалга оширилаётган ислохотларнинг мадсад ва вазифаларига мувофид холда ижтимоий муносабатларни норматив-худудий хужжатлар билан амалий ва самарали тартибга солиш хамда норматив-худудий хужжатлар даражасида мустахкамлаш талаб этиладиган юдори юридик кучга эга нормаларни белгилаш назарда тутилган.

Юдоридагилардан куриниб турибдики, вояга етмаган шахсларни мулк худудини амалга ошириш ва химоя дилишда маъмурий-худудий нормалар етакчилик дилади ва фударолик-худудий химояни амалга ошириш имкониятлари бирмунча тор доирада долган. Шу боисдан Фударолик кодексига дуйидаги душимча киритиш мадсадга мувофид:

"32*-модда. Васийлик ва ^омийликдаги вояга етмаган шахснинг мол-мулкини тасарруф этиш

Васий ёки хомий уз васийлигидаги ёки хомийлигидаги шахснинг даромадларини, шу жумладан унинг мол-мулкини бошдаришдан тушган даромадларни фадат уз васийлигидаги ёки хомийлигидаги шахснинг манфаатларини кузлаб ва васийлик ва хомийлик органининг дастлабки розилигини олган холда тасарруф этади, васийлик ёки хомийликдаги шахснинг узи мустадил тасарруф этиш худуди мавжуд булган холлар бундан мустасно.

Алиментлар, пенсиялар, нафадалар, соглидда етказилган зарар учун туловлар, бодувчисини йудотганлик учун нафада, шунингдек васийлик ёки хомийликдаги шахсга туланадиган бошда маблаглар васий ёки хомий томонидан очиладиган хисобварадда жамланади ва васий ёки хомий томонидан васийлик ва хомийлик органининг дастлабки розилигисиз тасарруф этилади, васийлик ёки хомийликдаги шахснинг узи мустадил тасарруф этиш худуди мавжуд булган холлар бундан мустасно."

Хулоса сифатида айтиш мумкинки, ота-она дарамогидан махрум булган болаларнинг мулк худудини дуйидаги гурухларга булинган холда таснифлаш ва бунда ота-она дарамогидан махрум булган болаларнинг мулк худуди, таъминот олиш худуди, мулкий (талаб дилиш) худуди, мерос худуди, шунингдек ота-она дарамогидан махрум булган болаларнинг омонатларга булган худуди донунчиликда алохида ифодаланиши мадсадга мувофид. Бунда ота-она дарамогидан махрум булган болаларнинг тасарруф этилиши мумкин булган хамда тасарруф этилиши мумкин булмаган, яъни шахс билан чамбарчас боглид булган мулк худуди фардланиши зарур. Хусусан, алиментлар, пенсиялар, нафадалар, соглидда етказилган зарар учун туловлар, бодувчисини йудотганлик учун нафада ота-она дарамогидан махрум булган боланинг шахсидан ажралмайдиган ва тасарруф этилмайдиган мулк худуди сифатида эътироф этилади.

References:

1. Mirziyoyev Sh.M. Erkin va farovon, demokratik O'zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz // O'zbekiston Respublikasi Prezidenti lavozimiga kirishish tantanali marosimiga bag'ishlangan Oliy Majlis palatalarining qo'shma majlisidagi nutq. - Toshkent: O'zbekiston, 2016. - B.56.

2. Amonov Z. Mulkiy huquqlar fuqarolik huquqining ob'ekti sifatida. Yurid. fan nomz. diss... - T.: TDYuI, 2010. - B.10, 38.

3. Zubkov S.B. Problemi pravovogo regulirovaniya imushestvennix prav nesovershennoletnix // Zakon i pravo. -2007. - № 10. - S.71.

4. Serebryakova A.A. Zashita imushestvennix prav detey. Istoricheskaya i sotsialno-obrazovatelnaya misl. Tom 9. №2/1, 2017. S.109.

5. Inamdjanova G.S. Voyaga yetmagan bolalarning huquqlari va ularni muhofaza qilish // Davlat va huquq. -2001. - №3. - B.14-16.

6. Ashurova N. Voyaga yetmaganlarning fuqarolik-huquqiy munosabatlardagi ishtiroki. Yurid. fan nomz. diss avtoref. -T.: TDYuI, 2008. - B.11.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.