Научная статья на тему 'Иқтидорли талабаларни бошқаришда ахборот технологияларидан фойдаланиш самарадорлиги'

Иқтидорли талабаларни бошқаришда ахборот технологияларидан фойдаланиш самарадорлиги Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
157
98
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
иқтидорли талаба / бошқариш / ахборотлаштириш / кадрлар тайёрлаш тизими / одарённый студент / менеджмент / информатизация / система подготовки кадров

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Делов Тўлқин Эркинович

Мақола ахборот технологиялари йўналишида иқтидорли талабаларни аниқлаш ва бошқаришни автоматлаштиришда дастурий таъминот яратиш ҳамда ундан фойдаланиш масаласига бағишланган. Мақола муаллифи иқтидорли талабаларни ўқитишда учрайдиган, жадвал кўринишида келтирилган муаммолар ва уларни бартараф этишда ахборот технологияларининг ўрни ва аҳамиятининг таҳлилий натижаларини келтирган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ЭФФЕКТИВНОСТЬ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ ИНФОРМАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ В УПРАВЛЕНИИ ОДАРЁННЫМИ СТУДЕНТАМИ

В статье основное внимание уделяется созданию и использованию программного обеспечения для автоматизации управления одарёнными студентами в области информационных технологий. Автор статьи анализирует представленные в табличном виде проблемы, стоящие перед одарёнными студентами, а также роль и место информационных технологий в их устранении.

Текст научной работы на тему «Иқтидорли талабаларни бошқаришда ахборот технологияларидан фойдаланиш самарадорлиги»

Делов Тулк,ин Эркинович,

Мухаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университети «АКТ сохасида касб таълими» факультети «Ахборот таълим технологиялари» кафедраси катта укитувчиси

3

ИКТИДОРЛИ ТАЛАБАЛАРНИ БОШКАРИШДА АХБОРОТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ САМАРАДОРЛИГИ

ДЕЛОВ Т.Э. ИКТИДОРЛИ ТАЛАБАЛАРНИ БОШКАРИШДА АХБОРОТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ САМАРАДОРЛИГИ

Макола ахборот технологиялари йуналишида иктидорли талабаларни аниклаш ва бош-каришни автоматлаштиришда дастурий таъминот яратиш хамда ундан фойдаланиш масала-сига баFишланган. Макола муаллифи иктидорли талабаларни укитишда учрайдиган, жадвал куринишида келтирилган муаммолар ва уларни бартараф этишда ахборот технологияларининг урни ва ахамиятининг тахлилий натижаларини келтирган.

Таянч суз ва тушунчалар: иктидорли талаба, бошкариш, ахборотлаштириш, кадрлар тайёр-лаш тизими.

ДЕЛОВ Т.Э. ЭФФЕКТИВНОСТЬ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ ИНФОРМАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ В УПРАВЛЕНИИ ОДАРЁННЫМИ СТУДЕНТАМИ

В статье основное внимание уделяется созданию и использованию программного обеспечения для автоматизации управления одарёнными студентами в области информационных технологий. Автор статьи анализирует представленные в табличном виде проблемы, стоящие перед одарёнными студентами, а также роль и место информационных технологий в их устранении.

Ключевые слова и понятия: одарённый студент, менеджмент, информатизация, система подготовки кадров.

DELOV T.E. EFFICIENCY OF USING INFORMATION TECHNOLOGIES IN THE MANAGEMENT OF GIFTED STUDENTS

The article is focused on the software creation and implementation for automation of talented students in the field of information technology management. The author of the article summarizes the problems facing talented students in the form of statistical table and the analysed the role and place of information technology in their elimination.

Keywords: gifted students, management, informatization, system of personnel training.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 12

Бугунги кунда мамлакатимизда инсон цивилизациясининг XXI асрга хос муаммоларини цал цилишда кадрлар рацо-батбардошлигини оширишни энг муцим омилга айлантириш тояси мамлакат таълим тизимининг муайян фаолияти сифатида намоён этилмоцда.

Келажакда жамиятни ривожлантиришнинг глобал муаммоларини ечишда иктидорли талаба-ёшлар иштирокига замин яратиш ва уларнинг салох,иятини руёбга чикариш замо-навий таълимнинг долзарб вазифаси деб тушунилади.

Олий укув юртларида иктидорли талаба-ларни излаш укишнинг дастлабки кунларидан касбга йуналтириш ишларини олиб бориш жараёнида амалга оширилади. Иктидорли талабалар, бошланFич билимлар х,исобга олинган х,олда, психологик ва педагогик тест-лар утказиш оркали кобилиятнинг ривожлан-ганлик даражасига караб аникланади.

Аникланган иктидорли талабаларни мак-садли тайёрлаш куйидаги укув-ижодий, тар-биявий масалалар ва йуналишлардан иборат:

- кенгайтирилган укув режаси буйича укитиш, кушимча малака бериш (танланган йуналиш буйича: чет тилидан таржимон; компьютер дастурчиси; касб-х,унар коллежи укитувчиси ва х,оказо);

- максадли дастур буйича якка тартибда (индивидувал) укитиш;

- чукурлаштирилган дастур буйича укитиш (фундаментал фанлар; умумкасбий фанлар: менежмент, маркетинг, аудит; х,укукий фанлар; экология ва бошкалар).

Буюртмачилар талабларига асосланган х,олда олий укув юрти иктидорли талабала-рининг касбий йуналиши, укув-ижодий ва тарбиявий тайёргарлигининг кушимча йуна-лишларини белгилаш ва таълим хизматла-рини жорий этиш мумкин1.

Узок муддатли халкаро тадкикотлар асо-сида, шунингдек, турли таълим муассасала-рининг тажрибали укитувчилари кузатувла-рининг умумлаштирилган натижалари оркали

1 Узбекистон Республикаси Олий ва урта махсус таълим вазирлигининг 1998 йил 10 июлдаги «Иктидорли талабаларни излаш, аниклаш ва уларни максадли тайёрлаш туFрисида «Низом»ни тасдиклаш х,акида»ги 185-сон буйруFи.

интеллектуал маблаFларга асосланган, уму-мий ёрдамга тааллукли куплаб таърифлар келтирилган. Хусусан, педагогларни иктидорли укувчиларни тарбиялаш ва ривожланти-ришга тайёрлаш масалалари Н.Азизходжаева, М.Абдуллажонова, Н.Алимов, А.Беляева, Р.Джураев, Ж.Йулдошев, Г.Селевко, У.Толипов, Ш.Шарипов, Н.Эркабоева, В.Юдин, Ф.Юзликаев, О.Хайдароваларнинг ишларида тадкик эти-либ, уларда олий таълим жараёнини педагогик технологиялар асосида ташкил этиш муаммолари ёритилган.

Иктидорли укувчиларни ижтимоийлашти-риш масаласи Ф.Исаев, А.Мудрик, Р.Сафа-рова, В.Сластенин, Б.Ходжаев, Н.Шиянов, Н. Эгамбердиева, М.Куронов кабилар томони-дан тадкик этилган.

Иктидорли укувчиларни танлаш ва уларнинг укув-билиш фаолиятини ташкил этишнинг диагностик масалалари А.Асмолов, Ж.Брюно, А.Кулемзина, Е.Щебланова, ДжРензулли, Э^озиев, Б.Кодиров кабилар томонидан урганилган.

Булажак укитувчиларни тарбиялаш ва ривож-лантиришда иктидорли укувчилар билан ишлашнинг концептуал асослари В.Андреев, Ш.Мардонов, О.Мусурмонова, С.Нишонова, Н.Ортиков, И.Подласий, Л.Редько, В.Сластенин, Р.Ярматовларнинг тадкикотларида баён этилган.

Р.Ах,лиддинов, Ш.Курбонов, Ж..F.Йулдошев, П.Т.Фролов, Д.Олдройд, А.Хужаев х,амда У.Иноятовларнинг тадкикот ишларида эса узлуксиз таълим тизимининг турли боскич-ларида фаолият олиб борувчи таълим муас-сасалари (жумладан, умумий урта таълим, урта махсус касб-х,унар таълими, олий таълим х,амда педагог ходимларнинг малакасини ошириш ва кайта тайёрлаш институтлари) фаолиятини бошкариш, умумий урта таълим мактаби ички бошкарувининг узига хос жих,атлари, ташкилий-педагогик омиллари, ички бошкарувни йулга куйишнинг энг

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 12

5

мaкбул шaкл, мeтoд вa вocитaлapи, улapнинг тaвcифи, yк1увчилapгa тaълим бepиш жapaё-нини бoшкapиш, тaълим вa тapбия жapaён-лapини тaкoмиллaштиpиш, мaвжуд муaммo-лapни бapтapaф этиш, cyз юpитилaётгaн жapaён caмapaдopлигини oшиpиш мacaлa-лapи тaxлил этилен.

Taлaбa-ёшлapни интeллeктуaл ^билияти-нинг бeлгилapигa куйидaгилap киpaди:

- билиш эхтиёжининг opтиши;

- муaйян кacблap ёки фaoлиятгa ниcбaтaн кизикиш;

- x,ap кaндaй мaвзугa юкopи Faйpaт-ши-жoaт бaFишлaнгaнлиги;

- янги Foялap вa билимлapни ypгaниш кулaйлиги;

- унивepcaл вa умумий, мaвxум Foялap вa нaзapиялapгa кизикиш;

- илмни acn xoлaтлapдa биpлaштиpиш;

- мaнтикий фикpлaш кyникмaлapини Luaicn-лaнтиpиш;

- тoпшиpиклapни ижoдий бaжapишни тapтибгa coлиш;

- нaкш тушиpиш, нaмунa; oFзaки уюшмa-лapнинг yзигa xocлиги;

- ^мимийлик туЙFуcи;

- хукм вa xaтти-x1apaкaтлapнинг муcтaкил-лиги.

Иктидopли тaлaбaнинг yзигa xocлигини хишб^ oлмaгaн xoлдa тушунтиpиш тexнoлo-гиялapи дoиpacидa тpeнинг мaшFулoтлapи тaшкил этилиши иктидopни pивoжлaнтиpишгa xиcca кУшмaйди, aкcинчa, у пcиxoлoгик-пeдa-гoгик фaнлapдaги йyкoлиб бopaётгaн эзгулик-лapнинг фeнoмeни дeб aтaлaди1. Иктидopли тaлaбaлapнинг интeллeктуaл xуcуcиятлapи вa улapгa бoFлик муaммoлap 1-жaдвaлдa ^лти-pилгaн.

Укитиш жapaёнидa юкopидaги муaммo-лapни эътибopcиз кoлдиpиш билим oлиш мaнбaлapининг «кaмaйтиpилишигa» oлиб кeлиши мумкин.

Иктидopли тaлaбaлapни Укитишнинг aco-cий тaмoйиллapидaн биpи - тaълимни инди-видуaллaштиpиш вa фapклaш тaмoйилидиp.

1 Бoгoявлeнcкaя Д.Б., Бoгoявлeнcкaя M.E. Пcиxoлoгия oдapeннocти: пoнятиe, виды, пpoблeмы. Вып. 1. - M.: MI/IQQ, 2005.

Ушбу тaмoйилни xaë^a тaтбик этишнинг энг иcтикбoлли уcули тaълим жapaёнидa axбopoт тexнoлoгиялapидaн фoйдaлaниш булиши мумкин. Фoйдaлaнувчилapнинг кoмпьютepдaн кeнг фoйдaлaнишини тaъминлaш вa мaxcуc мyлжaллaнгaн интepaктив дacтуpлapнинг мaвжудлиги (элeктpoн дapcликлap) тaлaбaлap учун фoйдaли бул^н тaълимни индивидуaл-лaштиpиш дapaжacини ^шк килиш, кийин-чилик дapaжacи, укув мaтepиaлининг тaкди-мoт шaкллapи вa бoшкaлap) кучaйтиpиши, муcтaкил иш ^билиятини pивoжлaнтиpи-шигa ёpдaм бepaди вa тaлaбaлapнинг aклий фaoлиятини яxшилaйди.

Дунё микёcидa axбopoт-кoммуникaция тexнoлoгиялapи coхacидa иктидopли мутaxac-cиcлapни pивoжлaнтиpиш тeндeнцияcи ^a-йиб бopaётгaн хoзиpги дaвpдa тaлaбaлapнинг иктидopи, кoбилияти, кизикишлapи вa aкaдe-мик yзлaштиpиш дapaжaлapини хиcoбгa oлгaн хoлдa чукуpлaштиpилгaн вa иxтиcoc-лaштиpилгaн тaълим жapaёнини тaшкил этиш тизимини тaкoмиллaштиpиш, тaлaбaлapдa муcтaкиллик, axбopoт тexнoлoгиялapи coxa-cидa ижoдий тaшaббуcкopлик вa ижтимoий мacъулиятни pивoжлaнтиpишнинг пeдaгoгик мexaнизмлapини тaкoмиллaштиpиш, ижoдий caлoxиятни pивoжлaнтиpишнинг тaлaбa Luax-cигa йyнaлтиpилгaн тapбия тexнoлoгиялapини ишлaб чикиш, тaлaбaлapнинг иктидopини тaшxиc этиш вa мaънaвий-pуxий кУллaб-кув-вaтлaшнинг иннoвaциoн мoдeлини яpaтиш мухим axaмият кacб этмoкдa.

Xoзиpги вaктдa биp кaтop кoмпьютep дacтуpлapи (www.dasturim.uz, web дacтуpлaш тилидaн тecт дacтуpлapи, кoмпьютep тapмoк-лapи xaвфcизлиги фaнидaн тecт дacтуpлapи, инфopмaтикa фaнидaн тecт дacтуpлapи вa шунгa yxшaш бoшкa дacтуpлap) мaълум булиб, улap acocaн туpли мaвзулapдa cинaшгa кapaтилгaн, aммo тaълимни индивидуaллaш-тиpиш учун caмapaли фoйдaлaниш тaлaблa-pини биp вaктнинг yзидa кoндиpaдигaн кeнг тapкaлгaнлapи мaвжуд эмac.

Шу caбaбли, куйидaги acocий тaлaблapгa жaвoб бepaдигaн дacтуpий тaъминoтни ишлaб чикиш бyйичa иш oлиб бopилди:

ЗAMOНAВИЙ TAЪЛИM / COBPEMEHHOE OБPAЗOВAНИE 2018, 12

1-жадвал. Иктидорли талабаларнинг муаммолари.

Иктидорли талабаларнинг интеллектуал хусусиятлари Булиши мумкин булган муаммолари

Тезда ахборотни кабул килади ва ушлайди Бошкаларнинг сустлигидан келиб чикадиган муросасизлик; асосий кобилиятларни урганишга карши туриши мумкин; фикрларни жуда мураккаблаштириши мумкин

Кизикиш, кизикувчанлик; ички мотивация; маъно кидириш Кийин саволларни белгилайди; курсатмаларга карши туради; кизикишнинг хилма-хиллигини намойиш этади; бошкалардан хам худди шуни кутади

Тушунчаларни шакллантириш, синтезлаш кобилияти; узок муддатли ноанъанавий вазифаларни бажариш Парчаларни рад этадилар ёки айрим деталларни утказиб юборади; стандарт топширикларни бажаришни истамайдилар; укитиш методикаси таъсир килади

Натижа муносабатларини урнатиши мумкин Кийинчилик билан у мантикий конунлар назорати остида булмаган нарсаларни - хис-туЙFулар, урф-одатлар ва исбот-далилсиз кабул килиниши керак булган нарсаларни англайди

Мунтазам тузилмалардаги нарсалар ва одамларни ташкил килишни ёктиради; хамма нарсани тартибли килишга харакат килади Мураккаб коидалар ва тизимларни яратади; бошка кучли, купол ва хукмрон булишга интилиши мумкин

Бой суз ва суз эркинлиги; турли сохалардаги кенг камровли маълумотлар Муайян холатлардан чикиш учун суз бирикмаларидан самарали фойдаланади; аклий иш юкининг етарли эмаслиги туфайли дарсларни соFинади; бошкаларнинг назарида «билиш-хамма нарсага» ухшайди

Танкидий фикрлаш; юкори талабларга (стандартларга) эга; узлари ва атрофидагиларни танкид киладилар Бошкаларга нисбатан кескин ва чидамсиз; мукаммалликка мойил

Ижодкорлик ва ихтирочилик; таниш харакатларнинг янги усулларини севади Режаларни бузиш ёки маълум булганларни рад этиши мумкин; бошкаларга ухшамайди

Юкори концентрацияси; узок вакт давомида уни кизиктирадиган нарсаларни эътиборга олиш кобилияти; катъийлик У безовта булишни ёктирмайди; уз иши ва бошка кишиларга кизикиш билан интенсив равишда шуFулланаётганида эътибор бермайди; ужарлик

Сезувчанлик; эмпатия; бошкаларни тушуниш истаги Танкидга сезгирлик; бошкалар уз кадриятларини улашиши керак, деб хисоблайди; муваффакият ва тан олиниши кераклиги; хар кимдан фарк килиши мумкин, узидан ажралиб колганини хис килиши мумкин

Энергияли, фаол Фаол булмаган холларда умидсизликни бошдан кечириш; бошка одамлар режаларига аралашишга тайёр

Мустакил; алохида ишлашни афзал куради; узининг кучига таянади Укитувчилар ва синфдошларнинг ёрдамидан бош тортиши мумкин; ноаниклик; эксцентрик булиши мумкин

Яхши хазил хисси Вазиятнинг бемаънилигини куришга кодир; унинг хазилини нотуFри тушуниш мумкин

- дастур автоматик равишда вазифалар учун турли хил вариантларни яратиши керак, демак, х,ар бир талабанинг уз шахсий варианти булиши керак;

- бу вазифани матнга эмас, балки форму-лалар ва чизмаларга киритиши керак;

- иш материалининг ассимиляция даража-сини аник,лаш учун синовдан утказиш керак;

- талаба х,ар к,андай саволга к,айтиши ва текширув тугалланмаган булса, жавобни туFрилаши керак;

- синов дастури баъзи универсал шаклда тестларни умумлаштириши ва нотуFри жавоб берилган саволларни курсатиб, дархол нати-жани так,дим этиши керак;

- комплекс дастурлари энг кичик хажмга эга булиши ва урнатишни талаб к,илмаслиги керак.

Юкоридагиларни инобатга олган х,олда, педагогика фанлари доктори, профессор Ф.М.Закирова илмий рах,барлигида ахборот технологиялари йуналишидаги иктидорли талабаларни аниклаш ва уларни бошкариш-нинг автоматлаштирилган электрон тизимини яратишни «Ахборот технология йуналишида иктидорли талабаларни бошкариш меха-низмлари» номли тадкикот ишимизнинг асо-сий вазифаларидан бири килиб белгиладик.

Мазкур илмий тадкикот ишида Web мухитида техника олий таълим муассасалари

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 12

7

учун «Gifted student» ахборот таълим мухитини яратишга каратилган. Webra йунал-тирилган тизим асосида техника олий таълим муассасаларида АКТ йуналишида иктидорли талабаларни аниклаш ва уларни ривожланти-риш жараёнини бошкаришни автоматлашти-риш мумкин булади. Ушбу «Gifted student» ахборот таълим мухити сайти бошкарув тизи-мига мос холатда 5 та: админстратор, бош-карма, деканат, студент булими ва бонус кисмларидан иборат. Хар бир булим уз функ-цияларига эга.

1. Админстратор булими оркали: сайтни тулик бошкариш; узгартишлар киритиш; маъ-лумотлар базасини янгилаш; фойдаланувчи-ларнинг тизимдан фойдаланишига рухсат бериш ёки тусик куйиш ва шу каби куплаб ишларни амалга ошириши мумкин.

2. Бошкарма булимидан ректорат (ректор, проректор, укув булими) фойдаланишига рухсат берилади ва улар деканатлар, кафе-дралардаги иктидорли талабалар устидан назорат утказади.

3. Деканат булимидан факультет декани, кафедра мудири ва кафедра укитувчи-профессорлари фойдаланилишига рухсат берилади.

4. Студент булимида талаба сифатида тизимга кириш бир марталик пароль оркали амалга оширилади. Унда хар бир иктидорли талаба узининг йил давомида укув даражаси ва эришган ютукларини куриб бориши мум-кин.

5. Бонус кисм: ушбу кисмда онлайн режи-мида АКТ сохасидаги ташкилотлар уларнинг талабларига туFри келадиган иктидорли талабаларни танлаб олиш имконияти, иктидорли талабалар эса таклиф этилаётган ишлар туF-рисидаги маълумотларга эга булишади.

Юкорида баён этилган тизимни яратиш ва яратилган тизим асосида АКТ йуналишида иктидорли талабаларни аниклаш ва уларни

ривожлантириш жараёнини ташкиллашти-риш бир неча боскичлардан иборат булади:

1-боскич. 2019 йил январь-декабрь.

«Gifted student» ахборот таълим мухитининг

маълумотлар базасини тулик шакллантириш.

2-боскич. 2020 йил январь-март.

Дастурий таъминотни яратиш Web техно-

логиялари асосида амалга оширилади. Хусу-сан, объектга йуналтирилган дастурлаш тил-лари: Java, HTML 5, Jqwidjets, Oracle, AJAX, SqlMap-ibats, Wicket каби дастурий таъми-нотлардан фойдаланилади.

Дастурдан нафакат ахборот технология-лари йуналишидаги иктидорли талабаларни аниклаш ва бошкаришда, балки уларнинг ишга жойлашишларида хам фойдаланиш мумкин булади. Бу эса корхона ва ташкилот рахбарларига хам узларига керакли, етук мутахассисларни ишга кабул килишларида самарали восита булиб хизмат килади.

Хулоса урнида шуни айтиш мумкинки, инновацион технологияларни таълим жараё-нига татбик этиш учун педагог нафакат ахборот технологияларидан фойдаланиш мала-каси, балки узида инновацион ёндашув асо-сида укитиш малакасини ривожлантира олиши зарур. Ана шунда соFлом ракобат остида юрт равнаки учун кадрлар тайёр-лашда шаффофликни таъминлаган холда янада салмокли натижаларга эришилган булади.

Олдимизда турган вазифалар:

- укувчилар таълимининг сифатини оши-риш учун АКТнинг устунлик томонларидан максимал фойдаланиш;

- талабаларда узини-узи бошкариш куник-маларини шакллантириш;

- иктидорли талабаларни аниклаш дастури «Gifted student»нинг мукаммал булишида соха корхоналарини жалб этиш;

- номдор стипендиялар сохибларини тан-лашда онлайн саралаш дастурларидан унумли фойдаланиш зарур.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 12

Адабиётлар руйхати:

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

1. Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 28 декабрдаги «2017-2021 йилларда Узбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йуналиши буйича Харакатлар стратегиясини «Фаол тадбиркорлик, инновацион Fоялар ва техно-логияларни куллаб-кувватлаш йили»да амалга оширишга оид Давлат дастури лойих,асини ишлаб чикишга доир ташкилий чора-тадбирлар туFрисида»ги Ф-5155-сон фармойиши.

2. Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 20 апрелдаги «Олий таълим тизимини янада ривожлантириш чора-тадбирлари туFрисида»ги ПК.-2909- сон карори.

3. Узбекистон Республикаси олий ва урта махсус таълим вазирлигининг 1998 йил 10 июлдаги «Иктидорли талабаларни излаш, аниклаш ва уларни максадли тайёрлаш туFрисида «Низом»ни тасдиклаш х,акида»ги 185-сон буйруFи.

4. Богоявленская Д.Б., Богоявленская М.Е. Психология одаренности: понятие, виды, проблемы. Вып. 1. - М.: МИОО, 2005.

5. Ярматов Р.Б. Булажак укитувчиларда иктидорли укувчиларга таълим-тарбия бериш куникмаларини шакллантириш ва ривожлантиришнинг педагогик шарт-шароитлари. Монография. - Т.: «Фан ва технологиялар», 2014. -160-б.

6. Делов Т.Э. «Создание информационной образовательной среды обучения «Gifted student» при выявлении одаренных студентов по направлению «Информационные технологии». // Образование: традиции и инновации: Материалы XVII международной научно-практической конференции (26 апреля 2018 года). Отв. редактор Уварина Н.В. - Прага, Чешская Республика: Изд-во WORLD PRESS s r.o., 2018. - 275 с.

7. Kaplan S.N. et all. Change for Children. Ideas and Activities for Individualizing Learning. Goodyear Publishing company, INC. Santa Monica, California, 1980.

8. Johnsen S. (2005) Identifying Gifted Students: A Practical Guide. Texas: Prufrock Press.

9. Hymer B and Michel D. (2002) Gifted and Talented Learners: Creating a Policy for Inclusion. London: Fulton Publishers.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2018, 12

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.