Научная статья на тему 'ГИЁВАНДЛИК ВОСИТАЛАРИ ВА ПСИХОТРОП МОДДАЛАРНИНГ ҚОНУНГА ХИЛОФ РАВИШДА ЎТКАЗИШ ЖИНОЯТИНИ ОЛДИНИ ОЛИШНИНГ УСТУВОР ЙЎНАЛИШЛАРИ'

ГИЁВАНДЛИК ВОСИТАЛАРИ ВА ПСИХОТРОП МОДДАЛАРНИНГ ҚОНУНГА ХИЛОФ РАВИШДА ЎТКАЗИШ ЖИНОЯТИНИ ОЛДИНИ ОЛИШНИНГ УСТУВОР ЙЎНАЛИШЛАРИ Текст научной статьи по специальности «История и археология»

CC BY
641
72
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Scientific progress
Область наук
Ключевые слова
Назоратсизлик / хуқуқбузарлик / гиёхвандлик воситалари / психотроп моддалар / жиноятчилик / наркотик моддалар / ижтимоий ҳаёт / контрабанда. / Lack of control / delinquency / drugs / psychotropic substances / crime / drugs / social life / smuggling

Аннотация научной статьи по истории и археологии, автор научной работы — Бегзодбек Шукурулло Ўғли Махмудов

Ёшлар ўртасида назоратсизлик, қаровсизлик, ҳуқуқбузарликларни олдини олиш, уларни салбий таъсирлардан сақлаш, энг хавфли жиноятлардан бири ҳисобланган, инсоният томонидан «Аср вабоси » деб тан олинган гиёҳвандлик иллатига қарши кураш, айниқса ўсиб келаётган ёш авлодни бу иллат домига тушиб қолишларини олдини олиш олдимизда турган долзарб масалалардан ҳисобланади.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

PRINCIPLES OF PREVENTION OF DRUGS AND DISEASES OF PSYCHOTROPICS

Prevention of neglect, neglect, delinquency among young people, their protection from negative influences, the fight against drug addiction, which is considered one of the most dangerous crimes, recognized by mankind as the "plague of the century", especially to prevent the younger generation from falling into this trap. issues.

Текст научной работы на тему «ГИЁВАНДЛИК ВОСИТАЛАРИ ВА ПСИХОТРОП МОДДАЛАРНИНГ ҚОНУНГА ХИЛОФ РАВИШДА ЎТКАЗИШ ЖИНОЯТИНИ ОЛДИНИ ОЛИШНИНГ УСТУВОР ЙЎНАЛИШЛАРИ»

ГИЁВАНДЛИК ВОСИТАЛАРИ ВА ПСИХОТРОП МОДДАЛАРНИНГ КОНУНГА ХИЛОФ РАВИШДА УТКАЗИШ ЖИНОЯТИНИ ОЛДИНИ ОЛИШНИНГ УСТУВОР ЙУНАЛИШЛАРИ

Бегзодбек Шукурулло уFли Махмудов

Узбекистон Республикаси ИИВ Академияси курсанти

АННОТАЦИЯ

Ёшлар уртасида назоратсизлик, каровсизлик, хукукбузарликларни олдини олиш, уларни салбий таъсирлардан саклаш, энг хавфли жиноятлардан бири хдсобланган, инсоният томонидан «Аср вабоси » деб тан олинган гиёхвандлик иллатига карши кураш, айникса усиб келаётган ёш авлодни бу иллат домига тушиб колишларини олдини олиш олдимизда турган долзарб масалалардан хдсобланади.

Калит сузлар: Назоратсизлик, хукукбузарлик, гиёхвандлик воситалари, психотроп моддалар, жиноятчилик, наркотик моддалар,ижтимоий хдёт,контрабанда.

PRINCIPLES OF PREVENTION OF DRUGS AND DISEASES OF

PSYCHOTROPICS

Begzodbek Shukurullo ugli Makhmudov

Cadet of the Academy of the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Uzbekistan

ABSTRACT

Prevention of neglect, neglect, delinquency among young people, their protection from negative influences, the fight against drug addiction, which is considered one of the most dangerous crimes, recognized by mankind as the "plague of the century", especially to prevent the younger generation from falling into this trap. issues.

Keywords: Lack of control, delinquency, drugs, psychotropic substances, crime, drugs, social life, smuggling

КИРИШ

Гиёхвандлик... XXI аср вабоси деб аталган бу иллат бугун умумглобал муомолардан бири булиб бутун инсоният учун огир кулфатларни олиб келмокда.Хрзирги кунда кенг жамоатчиликни ташвишга солаётган жарёнлардан бири гиёвандлк воситалари ва психотроп моддаларни контрабанда йули билан олиб утиш хрлатларининг йилдан йилга купайиб боориш хрлатларидир.

Шунингдек, гиёвандлик воситалари ёки психотроп моддаларни утказиш максадини кузлаб, конунга хилоф равишда утказиш, тайёрлаш, эгаллаш, саклаш ва бошка харакатлар микдорининг ушбу турдаги жиноятлар таркибида усиб бораётганини хам эьтибордан четда колдирмаслик лозим. Чунки ижтимоий хаётнинг барча жабхаларида кийинчиликлар мавжуд булган бугунги кунда жамаятда гиёвандлик воситалари ёки психотроп моддаларни истеъмол килувчилар сонининг усиши уз- узидан гиёвандлик воситалари ёки психотроп моддалар билан конунга хилоф муомала килиш билан боглик булган бошка турдаги, айникса уни этиштириш, сотиш, эгаллаш каби жиноятларниинг усишига олиб келади.

АДАБИЁТЛАР ЕАХЛИЛИ ВА МЕТОДАЛОГИЯСИ

Гиёванд воситалари ёки психотроп моддалар билан конунга хилоф равишда муомала килиш билан боглик жиноятлар ахволи, йуналиши ва таркибидаги узгаришларни хисобга олган холда уларнинг олдини олиш чора тадбирларини ишлаб чикиш жиноятчиликка, айникса ушбу тоифадаги жиноятларга карши курашда самарали натижалар беради.

Нафакат бизнинг республикамиз, балки бошка МДХ, ва хорижий давлатлардаги ташки сиёсий, иктисодий ва маданий алокалар узаро муносабатларнинг ривожланиши, шу билан бир каторда мамлакатимиз транзит йулларнинг марказида жойлашганлиги, Афгонистон, Тожикистон, ^иргисистон, Туркманистон каби гиёванд моддалар этиштириш учун кулай шароитларга эга булган давлатлар билан чегарадошлигимиз бу ерда гиёванд воситалар ва психотроп моддалар билан савдо килувчи наркобизнес фаолияти ривожланиши учун шароит тугдирадию, Бундай бизнес билан шугилланувчилар уз фаолиятларида жиноятчиликнинг деярли барча турларидан фойдаланадилар ва шунинг учун хавфлилик даражалари жуда юкори хисобланади.1

МУХОКАМА

Наркотик моддалар ишлаб чикариш ва улар билан савдо килиш умуман жиноий бизнес яратиб берадиган жуда катта бойлик орттириш имкониятлари унинг иштирокчиларини халкаро хукук нормалари билан хам, миллий конунлар мажмуи билан хам, айникса "ок ажал"нинг халокатли окибатлари билан хам хисоблашмай хамма ишни килишга мажбур этмокда.

Кейинги йилларда мамлакатимизда этиштирилиши таькикланган усимликларни устириш холларининг купайганлиги, таркибида наркотик моддалар мавжуд булган экин майдонларининг кенгайганлиги кузатилмокда.

Катта микдордаги наркотикларни, шу жумладан уларнинг Узбекистон Республикаси худуди оркали олиб утишга мулжалланганларини фош этиш холлари ортмокда. Бу жиноятлардан аксарияти бошка мамлакатлардаги жиноий олам билан алокаси булган уюшган гурухлар томонидан, шунингдек махфий жойлардан ва техника воситаларидан фойдаланган холда содир этилмокда.

НАТИЖА

Гиёвандлик воситалари ёки психотроп моддаларни истеъмол килиш организмнинг барча жисмоний ва рухий функциялари издан чикишига, яъни гиёвандлик билан касалланишга олиб келади. Гиёвандлик мастлиги холатида инсон уз харакатларини бошкара олмай колади, унинг хулк-атвори девиант хусусият касб этади. Гиёвандлик воситаларининг янги дозаларини кулга киритиш учун гиёвандлар жиноятга кул уришади, чунки гиёвандлик воситаларини сотиб олиш учун куп микдорда пул маблаглари талаб этилади Гиёвандлик воситалари ва психотроп моддаларини ноконуний савдосининг профилактикасини ташкил этиш ва амалга ошириш жараёнида уларнинг трансмиллий чегара билмас жиноятлар турига киришини хамда уларнинг ижтимоий хавфи ута юкори эканлигини англаб олиш зарур. Чунки, айнан ушбу салбий ижтимоий иллатлар окибатида жамият аъзолари жамиятга фойдасиз инсонга айланиши, у келгусида хар кандай турдаги жиноятларни содир этиши мумкин. Бунинг асосий сабаби, бу моддаларни истъемол килишга урганган шахслар уни олиш учун хар кандай хатти-харакатларни амалга оширишга тайёр булади.

ХУЛОСА

Хулоса сифатида айтиш керакки, профилактика инспектори гиёвандлик воситалари ва психотроп моддаларнинг конунга хилоф равишда утказиш билан боглик жиноятларни олдини олишни такомиллаштириш учун куйидаги чора-тадбирларни амалга ошириш максадга мувофикдир:

1) ИИВнинг гиёхванлик воситалари ва психотроп моддаларни олдини олиш фаолиятини белгилаб берувчи меъёрий-хукукий хужжатини кабул килиш ва амалиётга жорий этиш;

2) терроризмнинг молиялаштиришнинг асосий манбаи хисобланган гиёвандлик воситалари ва псхотроп моддаларни ноконуний савдоси эканлигидан келиб чикиб, Узбекистон Республикасининг 2004 йил 26 августдаги "Жиноятдан олинган даромадларни легаллаштириш, терроризмни молиялаштиришга карши кураш тугрисидаги"ги конунни янги тахрирда кабул килиш;

3) Гиёвандлик воситалари ва психотроп моддаларнинг конунга хилоф равишда утказиш билан боглик жиноятларни олдини олишни ташкил этиш буйича чора-тадбирларни купайтириш;

4) Гиёвандлик касаллигига мубтало булган беморларни мажбурий даволаш муассасалари сонини ошириш, бугунги гиёвандлик касаллигига мубтало булган беморларни мажбурий даволашга кетадиган дори дармонлар ва бошка хдражатлар коплашнинг аник механизмини ишлаб чикиш, хусусий ва пуллик хизмат курсатадиган муассасалар ташкил этиш.

5) Гиёхвандликни эрта аниклаш,хисобга олиш ва кузатиш;

6) Гиёхвандларга ташхис куйиш сифатини яхшилаш

7) Психологик ва наркалогик хизматлари сифати ва самарасини янада яхшилаш;

8) Согломлаштириш, мехнат марказларини ташкил килиш ва купайтириш,

9) Ёшлар орасида тарбиявий ишларни кучайтириш;

10) Гиёхвандлик моддаларини кабул килиш муоммоларини хал килиш учун кунгиллилар орасида оилавий клублар ташкил килиш;

11) Барча оилалар, мактаблар, жамоалар,Олий ва урта махсус билим юртлари ва боошка ташкилотларни гиёхвандликка карши курашга кенг жалб килиш

12) Тиббиёт ходимлари, мусулмонлар идораси вакиллари билани хамкорликда тамаеи чекиш, ичкиликбозлик ва гиёхвандлик муоммолари буйича таргибот ишларини кучайтириш

REFERENCES

1. www.lex.uz

2. www.edu.uz

3. Узбекистон Республикаси Жиноят кодекси

4. Узбекистон Республикаси МЖтК

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.