CC BY
8E-ISSN: 2667-4262
Atif/Citation: Kira, E., Yayik, Í. & Çeremet, A. Z. (2023). Görünmez Etiket: Yakuwarigo -Tûrkçe ve Japonca Karçilaçtirmasi-. Uluslararasi Dil, Edebiyat ve Kültür Arapirmalan Dergisi (UDEKAD), 6 (2), s. 363-376. DOI: https://doi.org/10.37999/udekad.1390274
Esra KIRA4 ipek YAYIK" Ash Zeynep ÇEREMET***
GORUNMEZ ETÎKET: YAKUWARÎGO -TURKÇE VE JAPONCA KAR$ILA$TIRMASI-_
OZET
Japoncada kiçi zamirleri, sonekler, ses degiçimleri, dilbilgisel ve leksikal ifadeler gibi çeçitli dil kullanimlannin her biri bize konuçurun herhangi bir ôzelligini yansitabilmekte ve karakterin zihnimizde kolayca canlanmasini saglayabilmektedir. Bu da Japoncayi Turkçeden ayiran noktalardan biri olarak karçimiza çikmaktadir. Bu çaliçmada, Japoncadaki yakuwarigo kullaniminin Turkçedeki kullanimi ile kiyaslamasi yapilmiç ve her iki dildeki kullanimin benzerlik ve farkliligi ortaya konmuçtur. Bunun için orijinal dili Japonca olan bir eser ve Turkçe çevirisi ile, orijinal dili Turkçe olan bir eser tarama yôntemiyle analiz edilmiç ve karçilaçtirmali olarak ele alinmiçtir. Analiz sonucunda, Japoncada yaç, cinsiyet, sosyal sinif/meslek, bôlge ve milliyet/irk ôzelliklerini gôsteren yakuwarigolar gôrulmuç, fakat Turkçe çevirisinde karakterlerin yalnizca kibar ve resmi dil kullanimina rastlanmiçtir. Diger yandan, orijinal dili Turkçe olan eserde kibar ve resmi dil kullanimiyla birlikte cinsiyet, sosyal sinif, yaç ve milliyet gibi ôzellikleri yansitan ôrnekler gôrulmuç, fakat çogunlukla leksikal ifadelerle sinirli kalmiçtir. Elde edilen bulgular Japoncanin yakuwarigo açisindan zenginligini, buna karçin Turkçenin yakuwarigo kullaniminin çeviri açisindan yeterliliginin oldukça sinirli oldugunu ve yakuwarigoyu yansitan dil ôzelliklerinin zengin olmadigini gôzler ônune sermektedir.
Anahtar kelimeler: Karakter dili, çeviri, profil, Japonca.
THE INVISIBLE LABEL: YAKUWARIGO -A COMPARISON OF TURKISH AND JAPANESE-
ABSTRACT
In Japanese, various language elements such as pronouns, affixes, particles, phonological differences, lexical expressions, and in certain cases, syntactic structure itself can reflect the characteristics of a given speaker, enabling the reader to imagine the type of character being depicted through the expressions used. This is a distinguishing feature between Japanese and Turkish. In this study, the yakuwarigo usage in Japanese and Turkish was compared, aiming to reveal similarities and differences. To achieve this, a book written in Japanese and its Turkish translation, as well as a book written in Turkish were analyzed through the scanning method and examined comparatively. The analysis revealed that age, gender, social class/profession, regionality, race/nationality were found to be expressed through the use of yakuwarigo in the Japanese text. In contrast, only polite/formal language use was encountered in the corresponding Turkish translation. As for the analysis of the book written in Turkish, expressions that reveal the gender, social class, age and nationality of the speaker were encountered, noting that these were mostly limited to lexical expressions. The findings reveal that Japanese is rich in terms of linguistic features reflecting yakuwarigo, while Turkish is quite limited in this respect, leading to inadequacies in translation.
Keywords: Character language, translation, profile, Japanese.
* Dr. Ôgr. Üyesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Egitim Fakültesi, Japon Dili Egitimi Ana Bilim Dali, Çanakkale / Türkiye. E-posta: [email protected]
** E-posta: [email protected]
*** Okayama Üniversitesi Araçtirma Ôgrencisi, E-posta: [email protected]
Makale Bilgisi (Article Info): Araçtirma makalesi / Research Article, Makale Geliç Tarihi (Received): 13.11.2023, Makale Kabul Tarihi (Accepted): 27.12.2023
Giri§
Yakuwarigo (role language), bir konu§urun ya§, cinsiyet, sosyal statü, ya§adigi bölge, meslek, di§ görünü§ gibi özelliklerinin dinleyici, okuyucu veya izleyicinin zihninde canlanmasini saglayan bir dil kullanim özelligidir. Genellikle belirli bir karakter profili 9agri§tirmayi ama9layan roman, dizi, animasyon, film, manga gibi medya ögelerinde siklikla rastlanir. Yakuwarigo terimi ilk kez Kinsui (2000) tarafindan ortaya atilmi§ ve a§agidaki gibi tanimlanmi§tir.
"Belirli bir dil kullanimini (kelime, dilbilgisi, ifade, tonlama vb.) duydugumuzda kafamizda belirli bir insan portresi (ya§, cinsiyet, meslek, sosyal statü, dönem, di§ görünü§, yüz tipi/ifadesi, ki§ilik vb.) canlanabiliyorsa ya da belirli bir insan portresi gösterildiginde o ki§inin kullanacagi dili tahmin edebiliyorsak bu dil kullanimlarina "yakuwarigo" deriz." (Kinsui, 2003, s. 205)1
Yakuwarigo kullanimi, genellikle bir cümle sonundaki sonekler, ki§i zamirleri veya spesifik bir ifade olarak kar§imiza 9ikmaktadir. Japoncada görülen ki§i zamirleri ve soneklerin 9e§itliligi yakuwarigonun bu dildeki zenginligini göstermekte ve Japoncayi Türk9e ve ingilizceden ayirmaktadir. Birinci tekil ki§i zamiri olarak ingilizcede "I" ve Türk9ede "ben" kullaniliyorken, Japoncada "watashi, atashi, ore, boku, oira, washi, asshi, sessha" gibi birden fazla ki§i zamirine rastlanir (Sekiguchi, 2016). Bu zamirler yoluyla dinledigimiz, izledigimiz veya okudugumuz bir karakterin/insanin profilini kafamizda canlandirabiliriz. Kinsui (2011)'de siklikla rastlanan ki§i zamirlerini, ifadeleri veya sonekleri i9eren yakuwarigo kullanimlari §u §ekilde örneklendirilmektedir.
(1) a) Oo, söja, washi ga shitteorunja.
b) Ara, söyo, watakushi ga shitteorimasuwa.
c) Un, södayo, boku ga shitteruyo.
d) Nda, nda, ora shitteruda.
e) Soya soya, washi ga shittemassee.
f) Umu, sayö, sessha ga zonjiteorimasuru (Kinsui, 2011, s. 34-35).
Yukaridaki tüm cümleler ayni anlamda olup Türk9eye "Evet (öyle), ben biliyorum" §eklinde 9evrilmektedir. Fakat her cümlede kullanilan ki§i zamirleri, sonekler, fiil farkliliklari ve dilbilgisel degi§imler bu cümleleri söyleyen karakterlerin her birinin farklila§tigini bize dilsel yoldan göstermektedir. Buna göre (1a) ya§li erkegi, (1b) (asil) hanimefendiyi, (1c) erkek 9ocugu, (1d) kirsalda ya§ayan birini, (1e) Kansai2'li birini ve (1f) bir askeri (samuray) canlandirmaktadir (Kinsui, 2011, s. 35).
Daha 9ok anime, manga, dizi, film, roman gibi kurgusal eserlerde görülen yakuwarigo, bir karakteri ve o karaktere ait profili 9agri§tirdigi i9in günlük hayatta abartili, ger9ek9i olmayan bir kullanim olarak görülebilmektedir. Günlük hayatta erkek/kadin dili, gen9/ya§li dili veya bölge dili siklikla kar§imiza 9iksa da Kinsui (2003) örnek (1a)'daki gibi bir ya§li erkek dili veya (1b)'deki gibi (asil) hanimefendi diline ger9ekte pek rastlanmadigini belirtmektedir. Fakat bu dil kullanimina günlük hayatta pek rastlanmamasi, o kullanimin dilde olmadigi anlamina gelmemelidir. Yukaridaki örnekler yakuwarigonun net ve somut §ekilde anla§ilabilmesi i9in verilen örneklerdir ve her Japonca anadil konu§urunun bu kullanim farklarina sahip oldugu tarti§ilamaz bir ger9ektir.
1 Yazar tarafindan 9evrilmi§tir.
2 Kansai, kendine has diyalekti ile taninan Japonyanin 8 bölgesinden biridir. Honshü adasinin orta bati kesiminde yer almaktadir.
Yani anadili Japonca olan bir Japon yukaridaki örnek cümleleri duydugunda veya okudugunda her bir cümle için zihninde farkli insan profilleri canlanacaktir. Dolayisiyla anadil konu§urlarinin ortak §ekilde sahip oldugu bir dil özelliginin, günlük hayatta kullanilmadigindan "gerçekligi olmayan kullanim" olarak dü§ünülmesi hatali olacaktir.
Yalnizca, yakuwarigolarin kiçiyi bir kategoriye veya bir çerçeveye hapsetmesi, diger bir ifadeyle kültürel olarak stereotipleçtirmesi sosyolojik bir sorun olarak kar§imiza çikabilir (Kinsui, 2003). Örnegin, Japon medyasinda siyahi bir karakterin dublaj çevirilerinde belirli bir konuçma tarzi (daha rahat ve yayik bir tarz) benimsenmesi, buna karçin beyazlarin konuçma çevirilerinde böyle bir egilim görülmemesi bir stereotiple§tirme, bir ayrimcilik ve ötekile§tirme sorunlarina yol açabilmektedir. Medyada ya da anime, manga gibi popüler ögelerde ve çevirilerde siklikla kar§imiza çikan bu kullanimlar önemli ôlçûde yerle§mi§ ve kalipla§mi§ durumdadir.
Bu çaliçmada, Japoncadaki yakuwarigo kullaniminin Tûrkçedeki kullanimi ile kiyaslamasi yapilacak ve her iki dildeki kullanimin benzerlik ve farkliligi ortaya konacaktir. Bunun için yöntem olarak öncelikle yakuwarigo kullaniminin çeviri açisindan yeterliligini incelemek için Murata (2016)'nin "Konbini Ningen" (Kasiyer) adli kitabinin Japonca orijinali ile Tûrkçe çevirisi tarama yöntemiyle analiz edilecek ve kar§ila§tirmali olarak ele alinacaktir. Daha sonra, Tûrkçenin genel olarak yakuwarigoyu yansitan dil özelliklerini çeviri sinirliliklarinda kalmadan analiz edebilmek için Re§at Nuri Güntekin (2014)'ün "Miskinler Tekkesi" adli kitabi ayni yöntemle analiz edilecektir.
Geçmiç Araçtirmalar Japoncada Yakuwarigo
Yakuwarigo sadece dile yansiyan bir kullanim özelligi degil, konuçurun karakteristik özelliklerini yansitan bir konuçma stili olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle Kinsui (2007) Japoncadaki yakuwarigoyu "karakteristik açidan" ve "dilsel açidan" olmak üzere iki ana baçlik altinda sunmaktadir. Karakteristik açidan bakildiginda, açagida verilen temel özellikler yakuwarigo ile yansitilabilmektedir.
Tablo 1. Karakteristik Açidan Yakuwarigo Çeçitleri (Kinsui, 2007, s. 359)
Yaç: Bebek dili, erkek çocugu/kiz çocugu dili, genç dili, yetiçkin dili, yaçli dili vb.
Cinsiyet: Kadin dili, erkek dili, erkeksi kadin dili, kadinsi erkek dili vb.
Sosyal Sinif/Meslek: Alt sinif/üst sinif dili, entelektüel dili, sanatçi dili, memur dili, iççi sinifi dili, tarimci dili, balikçi dili, tüccar dili, yakuza (mafya) dili, ögrenci dili, motorsiklet çetesi dili, spor kulübü dili3 vb.
Bölge: Büyük çehir insani dili, kirsal dil (bölgesel agiz), Osaka/Kansai'li dili, Kyuushuu'lu dili, Tosa'li dili vb.
Milliyet/Irk: Yabanci dili, Çinli dili, Siyahi dili, Amerikan-Hint dili vb.
Dönem: Samuray dili, Edo dönemi dili, Daimyô4 dili, Saltanat soylusu dili, Hükümdar dili, Prenses dili vb.
Diger: Uzayli dili, Robot dili vb.
Dilsel açidan baktigimizda ise, önceki bölümde belirttigimiz gibi Japoncada yakuwarigo kullanimi en net çekilde birinci kiçi zamirleri ve soneklerle çeçitlenmektedir. Kinsui (2007) örnek olarak yalnizca "ben" anlamina gelen 21 ifade vermektedir. Yükleme gelen soneklerde ise baçlica 24 ifadeyi sunmaktadir. Bunlar diçinda leksikal, dilbilgisel, sessel ögelerin ve kullanimlarin da
3 Japonya'da üniversitelerde bulunan ve ast-üst iliçkisinin net olarak hissedildigi/hissettirildigi ögrenci spor kulübü.
4 12. yy'dan 19. yy'a kadarki derebeylik Japonyasinda hüküm sürmü§ olan en gûçM feodal hükümdar.
UDEKAD
C'lt / Volume: 6, S«»' / Issue: 2, 2C23
yakuwarigo fonksiyonu taçidigini belirtmektedir. Bunlari da açagidaki tabloda daha anlaçilir çekilde görebiliriz.
Tablo 2. Dilsel Agidan Yakuwarigo Ce§itleri (Kinsui, 2007, s. 360)
Birinci Ki§i Zamirleri: Watashi, watakushi, atashi, atai, wate, washi, wai, achiki, asshi, ore, oresama, ora, oira, boku, bokuchan, uchi, ware, sessha, soregashi, maro, chin vb.
Sonekler -da, -desu, -dearu, -degozaimasu, -degozansu, -degowasu, -degonsu, -deyasu, -deyansu, -dearinsu, -ja, -ya, -deomasu, -dasu, -dosu, -nitesö, -nari, -wa, -yo, -ne, -nö, -ze, -zo, -wai
Leksikal Ifadeler • Saygi dili ifadeleri (Keigo), Saygi önekleri (o-, go-), Kibarlik katan ifadeler, kaba ifadelerin kullanilip kullanilmamasi, • Qin kökenli/yabanci kelimelerin kullanilip kullanilmamasi, • Meslek dili/alan dili veya jargon ifadeleri, kisaltmalann kullanilip kullanilmamasi, • Duygu belirten ifadelerin veya gülme ifadelerinin (ara, maa, oi, kora, hai, ha, umu, oo, hahaha, hohoho, ufufu, hihhihhi, kyaa, uffun vb.) kullanilip kullanilmamasi
Dilbilgisel Kullanimlar • Ek kullanilmasi/kullanilmamasi: "mizu ga hoshii" vs "mizu 0 hoshii" • Yarida kesilmi§ cümlelerin kullanilmasi: "atashi... ureshikute..." • Pidgin gibi kullanimlar: "Jikan nai aru, hayaku harau yoroshi"
Sessel Kullanimlar • Kolay telaffuz edilebilmesi igin yapilan ses degi§imleri, ses dü§meleri veya türemeleri: "wakannai" "shiranee" "ikunoda" vs "ikunda" • Kelime (aksent) ve cümle vurgusu (entonasyon) • Ritim • Girtlak gev§etme veya sikma
Edimbilimsel Özellikler • Emir kipinin kullanilip kullanilmamasi: "yamero" "yametekure" "yamete" "yametechödai" • Hitap tonunun kullanilip kullanilmamasi • §a§irma cümlesi/ifadesinin kullanim miktan • Tema segim hakki vb.
Kinsui (2007) yukaridaki karakteristik ve dilsel açilardan Japoncadaki yakuwarigolari çeçitlendirmekte olup, Japoncanin bu konudaki zenginligini ortaya koymaktadir. Ancak, özellikle sessel ve edimbilimsel özelliklerin evrensel olarak ortak olan noktalarinin da bulunabilecegine dikkat çekmektedir.
Tûrkçede Yakuwarigo
Türkçede de konuçurun ya§, cinsiyet, bölge, sosyal sinif/meslek gibi karakteristik özelliklerini yansitan kullanimlar mevcuttur. Fakat bu degiçkenler Japoncadaki kadar çe§itli degildir. Türkçede bir kiçinin profilini yansitan yakuwarigolar genellikle leksikal ifadeler, sessel ve söylem/edimbilimsel özellikler olarak karçimiza çikmaktadir.
Öztürk Dagabakan (2016) bu konudaki TCrkçe ile ilgili araçtirmalarin diger Bati dillerine kiyasla daha az görüldügünü ve cinsiyet dili ara§tirmalarinin toplumdilbiliminin bir degiçkeni olarak ele alindigini belirterek kadin ve erkek dili kullanim farkliliklari üzerine çaliçmalarini sunmaktadir. Öztürk Dagabakan'a göre Türkçede kadinlar cümlelere baçlarken bir doldurma sözcügüne ihtiyaç duymakta ve "evet, peki, §imdi, peki §imdi" gibi ön edatlari çok sik kullanmaktadir. Yine, konuçmalari boyunca "§ey, i§te, filan, daha, aslinda" gibi ifadelere de siklikla baçvurduklari görülmü§tür. Erkekler daha kesin ve direkt söylemlere yer verirken, kadinlarin söylemlerini yumuçattigina da dikkat çekilmekte ve kadin dili ve erkek dili arasinda bu §ekilde edimbilimsel açidan da farklilik oldugu ayni çaliçmada belirtilmektedir (s. 53).
Cinsiyet dili diçinda TCrkçede genç bireylerin kullandigi dil de farklilaçmakta olup, bu da genç/ya§li dili degiçkeni olarak yakuwarigo kapsaminda ele alinabilir. Canbulat, Güven ve Çaglar
(2017, s. 123) gençlik dili kullanimini belirleme amaçli yaptigi çaliçmasinda, farkli ögrenim düzeylerindeki ögrencilerin (ortaokul, ortaögretim ve üniversite) yogun §ekilde gençlik dilini kullandiklarini ortaya çikarmi§ olup, ya§a bagli ögrenim düzeyleri arttikça bu dili kullanim örneklerinin de arttigini belirtmektedir.
Sosyal sinif açisindan bakildiginda ise, i§çi sinifinin "halk dili"ni (sinirli konuçma kodunu) ögrenip kullandigi, bunun aksine orta sinifin "resmi dil"i kullandigi belirtilmektedir (Kemerlioglu, Kizilçelik ve Gündüz, 1996; Avci, 2013). Bu da sosyal sinif dilinin leksikal ifadeler ve edimbilimsel özelliklerle degi§kenlik gösterdigini gözler önüne sermektedir.
Yöntem
Bu çaliçmada Murata (2016)'nin "Konbini Ningen" (Kasiyer) adli kitabinin Japonca orijinali (3. baski) ile Tûrkçe çevirisi (5. baski) kar§ila§tirmali olarak ele alinmi§ ve yakuwarigo geçen cümlelerin Japonca ve Tûrkçe karçiliklari tarama yöntemiyle analiz edilmi§tir. Ardindan, Güntekin (2014)'ün "Miskinler Tekkesi" adli kitabi ayni yöntemle analiz edilmi§tir.
Bulgular ve Tartiçma
Konbini Ningen (Kasiyer):
Çaliçmada tarama yöntemiyle analiz edilen Japonca cümlelerde yakuwarigo toplamda 53 cümlede görülmü§tür. Fakat burada ayni dilsel kullanima sahip olanlarin fazlaca tekrarlanmamasi için farkli kullanima sahip olan yakuwarigo örnekleri verilecektir. Bu cümleler ve Tûrkçe karçiliklari açagidaki gibi siniflandirilabilir.
Sosyal Sinif/Meslek:
(2) Japonca:
Tsumetai onomimono to, atatakai mono wa wakete fukuroni oireshimasu ka? (Murata, 2016, s .9)
Tûrkçe:
Sicak ve soguk ayri po§et mi yapayim? (Murata, çev. 2018, s .9)
Örnek (2)'de bir market çaliçaninin (Furukura) mûçteriye söyledigi cümlede kibar ve resmi bir üslubun hâkim oldugu çali§an-mû§teri iliçkisi görülmektedir. Bu üslup Japoncada italik §ekilde gösterilen "o-" önekinden ve "ireru" (koymak) fiilinin kibar ve resmi formu olan ve leksikal olarak karçimiza çikan "oireshimasu" ifadesinden net çekilde anlaçilmasina karçin, Tûrkçe çevirisinde mû§teri-çali§an iliçkisini aktaran ya da hissettiren bir ifade veya ek görülmemektedir.
(3) Japonca:
Omataseshimashita! Kochira no reji e dözo! (Murata, 2016, s. 117) Tûrkçe:
Beklettik kusura bakmayin. Bu kasaya buyurun lûtfen. (Murata, çev. 2018, s. 92)
Ayni çekilde, örnek (3)'te market çaliçani olan Furukura'nin mûçteri ile konuçurken saygi dili kullandigi gözlemlenmektedir. Fakat yukaridaki örnek (2)'den farkli olarak, Tûrkçe karçiligina bakildiginda kibar ve resmi bir dil kullanildigi, bu nedenle konuçurun ve karçisindakinin
C'U / V°,umc; S«» / Issue: 2, 2023
arasindaki iliçkinin mû§teri-çali§an ili§kisi oldugu cümlede kullanilan italik §ekilde gösterilen leksikal ifadelerden açikça anlaçilmaktadir.
Ya§ ve Cinsiyet:
(4) Japonca:
Doo sureba "naoru" no kashira ne. (Murata, 2016, s. 17) Tûrkçe:
Ne yaparsak düzelir acaba? (Murata, çev. 2018, s. 17)
Örnek (4), ana karakter olan Furukura'nin annesinin babasina söyledigi cümleyi içermektedir. Japoncada italik çekilde gösterilen leksikal bir ifade olan "kashira ne" ifadesi feminen bir ifadedir. Dolayisiyla Japonca cümleden bu cümleyi bir kadinin söyledigi anlaçilabilmektedir. Elbette, romani okuyan ve karakterleri taniyan okur bu cümlenin bir kadin tarafindan söylendigini baglamdan çikarabilir. Fakat, yalnizca cümle olarak ele alindiginda Tûrkçe karçiliginda cümleyi bir kadinin ifade ettigine dair bir içaretleyici bulunmamakta ve bir kadin cümlesi oldugu anlaçilamamaktadir.
(5) Japonca:
Sugoi wa nee. Tenin san mo taihen wa nee. (Murata, 2016, s. 23-24) Tûrkçe:
Mükemmel. Size zahmet olacak ama... (Murata, çev. 2018, s. 20)
Örnek (5), "görgülü ya§li kadin" olarak betimlenen mü§terinin ana karakter Furukura'ya yönelttigi bir cümledir. Cümlede geçen "-wa nee" sonekleri ve "ne" sonekinde görülen ses uzatimi bu cümlenin bir kadin tarafindan söylendigini göstermektedir. Diger yandan TCrkçeye baktigimizda feminen bir ifadenin kullanilmadigi görülmektedir. Ancak cinsiyet içaretleyici olarak kabul edilmese de TCrkçede "ama" baglaci ile cümlenin bitirilmesi kibar bir kullanim olarak nitelendirilebilir.
(6) Japonca:
A, sore, Omotesando no omise no kutsu da yo ne. Watashi mo soko no kutsu, daisuki nanö. Buutsu motteru _yö. (Murata, 2016, s. 32)
Tûrkçe:
Aa! Omotesando magazasinda satilan ayakkabilar degil mi bunlar? O magazadaki ayakkabilar benim de ho§uma gidiyor. Ben de botlarimi oradan aldim. (Murata, çev. 2018, s. 27)
Örnek (6)'da ana karakter Furukura'nin i§ arkadaçi izumi Hanim'in, Furukura'ya söyledigi ifadede feminen bir kullanim olarak sonekleri uzattigi ve "watashi" (ben) birinci tekil ki§i zamirinin erkek olmayan nötr kullanimi görülmektedir. TCrkçe karçiliginda ise cinsiyet ayirt edici özellikte bir ifadeye yer verilmemiçtir.
(7) Japonca:
iya, Furukura-san ga iru to anshin da wä. Iwaki-kun ga honkakutekini nukechau kara, shibaraku, Furukura-san to Izumi-san to Sugawara-san, sore to shinsenryoku no Shiraha-san
no yonin de hiru mawasu koto ni naru kedo, yoroshiku! Ore wa chotto, shibaraku no aida wa yakin ni hairu shika nasasö da wä. (Murata, 2016, s. 46)
Tûrkçe:
Furukura Hanim, sen olunca içim gerçekten rahat ediyor. iwaki kesin ayrilacak gibi görünüyor, o yüzden bir süre sen, izumi ve Sugawara Hanimlar, bir de yeni eleman Shiraha, dördünüz öglen vardiyasina bakacaksiniz. Size güveniyorum. Benim bir süre daha ak§am vardiyasinda çaliçmaktan baçka çarem yok galiba. (Murata, çev. 2018, s. 39)
Örnek (7)'de Japoncada italik olarak görülen "-da" soneki ve "ore" (ben) birinci tekil ki§i zamiri erkek diline ait kullanimlardir. "-wa" soneki standart Japoncada kadin diline ait kabul edilse de son zamanlarda genç erkekler tarafindan da sikça kullanilmakta ve "genç dili"ne ait bir ek olarak algilanmaktadir. Bu cümle market müdürünün Furukura ile konuçmasini yansitmaktadir ve müdür 30 yaçinda genç bir erkektir. Nitekim, "-da wa" sonekinden de genç erkek oldugu anlaçilmaktadir. Fakat, TCrkçe karçiligina bakildiginda cümleyi söyleyen karakterin ne genç oldugu ne de erkek oldugu anlaçilmaktadir.
(8) Japonca:
... Nanka, shükyö mitaissw ne. (Murata, 2016, s. 52) Tûrkçe:
Neredeyse tarikat gibi. (Murata, çev. 2018, s. 43)
Shiraha'nin belirli bir alici olmaksizin, ortaya konuçurken kurdugu cümle Örnek (8)'deki gibidir. Burada "-desu" kibar formun "-ssu" çeklinde kisaltilarak önceki kelimenin son hecesiyle ses dü§mesine ugradigi görülmektedir. Ses dü§mesi örnegi olarak karçimiza çikan bu ifade, Japoncada okuyucuya Shiraha'nin genç yaçlardaki bir erkek oldugu ipucunu veriyorken, TCrkçede tamamen nötr bir ifade olarak karçimiza çikmaktadir.
(9) Japonca:
D-da yo, bugai mono nan janë ka? Nan nan da yo temë. Nan no kenri de yokei na koto itteyaganda yo. (Murata, 2016, s. 63)
Tûrkçe:
Sana ne oluyor be! Burayla alakan bile yok! Ne diyorsun sen? Ne hakla bagirip duruyorsun? (Murata, çev. 2018, s. 51)
Örnek (9), genç erkek mü§terinin eski püskü bir takim elbise giymiç orta yaçli erkek mü§teriye yönelik söyledigi bir cümledir. Genellikle erkeklerin kullandigi bir sonek kullanimi olan "-d-da yo"dan karakterin erkek oldugu henüz cümle baçinda anlaçilmaktadir. "...janai desu ka?" (.degil mi?)'nin kisaltilmi§ ve "janai" ifadesinin sonundaki "jane ka" çeklindeki ses degiçimiyle5 ve ikinci tekil ki§i zamirinin (sen) argo kullanimi olan "teme" (normali temae) ile "iu" (söylemek) fiilinin argo kullanimi olan "itteyagaru" (cümledeki kullanimi itteyagaru+noda sonekiyle birle§mi§ halidir) ifadesinden kavgaci, sert ve bayagi bir genç erkek dili kullanildigi görülmektedir. Türkçe karçiligina bakildiginda ise yine diger örneklerde oldugu gibi, karakterin ya§i, cinsiyeti ve kavgaci, bayagi bir karakter oldugu anlaçilamamaktadir. Yalnizca Türkçe çevirisinde italik §ekilde
5 Bu türde bir ses degiçimi bölgesel dil (agiz) kullanimi olarak da karçimiza çikabilmektedir.
UDEKAD
C'lt / V°l"mc; 6, S«»' / Issue: 2, 2023
gösterilen cümle sonundaki "be" ifadesi kibar olmayan, daha çok kaba, sokak agzi olarak tasvir edilebilecek bir ifade olup, bu ifadenin eklenmesiyle kavga ortami yansitilmaya çali§ilmi§tir.
(1G) Japonca:
Majide? (Murata, 2G16, s. 11S)
Tûrkçe:
Ciddi olamazsin! (Murata, çev. 2018, s. 93)
Örnek (10), market müdürünün market çaliçanlarina söyledigi bir cümle olup, genç diline ait bir ifade kullanimi görülmektedir. Bu cümleden de market müdürünün genç biri oldugu tahmin edilebilmektedir. TCrkçedeki kullanimda ise böyle bir tahmin mümkün görünmemektedir.
(11) Japonca:
Ä, demo ore no tomodachi, kikonsha shika inai kara nä. Muri muri, shokai wa. (Murata, 2016, s. 82)
Tûrkçe:
Dogru da benim arkadaçlarim hep evli. Benim birini taniçtirmam mümkün degil. (Murata, çev. 2018, s. 65)
Örnek (11)'de de erkek dilinde birinci tekil ki§i zamiri olan "ore" (ben) kullanimi ve yine erkek dilinde kullanilan sonek "-na" kullanimindan bu cümlenin konuçurunun erkek oldugu izlenimi kolaylikla oluçmaktadir. Ayrica, italik §ekilde gösterilen "tomodachi" arkasindan "ni" ekini almasi gerekirken ek kullanilmamasi ve kibar ve resmi bir dil tercih edilmemesi bu cümlenin konuçuru ile dinleyicinin (Furukura) arasinda samimi bir iliçki oldugunu göstermektedir. Nitekim, cümle Furukura'nin arkadaçi Miho'nun eçine aittir. TCrkçe çevirisine bakildiginda ise, karaktere ait bu özelliklerin hiçbiri dile yansimamaktadir.
Milliyet/Irk:
(12) a) Japonca:
Sugoi, kore, zenbu tsukurimasu ka? (Murata, 2G16, s. 119) Tûrkçe:
"Ne kadar çok! Hepsini piçirecek miyiz?" dedi yarim yamalak Japoncasiyla. (Murata, çev. 2018, s. 94)
b) Japonca:
Kore zenbu! Taihen desu ne! (Murata, 2G16, s. 119) Tûrkçe:
Bunlarin hepsi? Zor çok! (Murata, çev. 2018, s. 94)
c) Japonca:
Yasui desu, karaagebo, ikaga desu kä! (Murata, 2G16, s. 121) Tûrkçe:
Ucuzluk var! Tavuk kizartma ister misiniz? (Murata, çev. 2018, s. 95)
Örnek (12)'de geçen cûmleler Japon olmayan bir karakterin (Tuan) market çaliçani Furukura'ya yönelttigi cümlelerdir. Japonca örneklerde italik ile gösterilen kisimlar, kitabin Japonca versiyonunda, Japoncada genellikle yabanci dildeki kelimeler için kullanilan Katakana alfabesi ile yazilmi§ ve yabanciya ait bozuk dil kullanimi okuyucuya iletilmeye çali§ilmi§tir. Tûrkçe çevirisinde ise, bu yabanci karaktere ait bozuk dil kullanimi (12a)'da "...dedi yarim yamalak Japoncasiyla" çeklinde açiklayici bir ifadeyle, (12b)'de "Bunlarin hepsi mi?" §eklinde "mi" soru eki olmasi gerekirken bu ekin kullanilmamasiyla ve "çok zor" yerine "zor çok" çeklinde Tûrkçede dilbilgisel açidan dogru olmayan çekliyle verilmeye çali§ilmi§tir. (12c)'de de ayni çekilde "tavuk kizartmasi" denmesi gerekirken "tavuk kizartma" çeklinde bir dil bozuklugu yaratilarak cûmlenin yabanci birine ait oldugu izlenimi aktarilmaya çali§ilmi§tir. Bu örnekte digerlerinden farkli olarak, normalde Hiragana alfabesiyle yazilan ifadelerin yabanci kelimeler için kullanilan alfabeyle (Katakana) yazilarak karakterin Japon olmadiginin aktarilmaya çaliçildigi farkli bir yöntem karçimiza çikmaktadir.
Bölge:
(13) Japonca:
Tsunagarundakedo, toraneenda yo. So iu tokoro ga dame nanda yo, aitsu wa. (Murata, 2016, s. 115)
Tûrkçe:
Telefon baglaniyor ama açmiyor. O halleri tuhaf i§te o tipin. (Murata, çev. 2018, s. 91)
Son olarak, yukarida verilen örnek (13)'te "-nanda yo"daki "-da" sonekinden ve "o ki§i/o tip" gibi bir anlama gelen, argo kullanim olan "aitsu" ifadesinden cûmlenin konuçurunun erkek oldugu anlaçilmaktadir. Ayrica, burada kullanilan "toraneen" (normal formu "toranai") (açmamak) fiil formunun sessel olarak farkli kullanimi bölgesel agiz kullanimi olarak karçimiza çikmaktadir. Böylece bu cûmleden, karakterin erkek, kaba ve kirsal bölgeden biri oldugu imaji çikarilabilmektedir. Tûrkçe karçiligindan ise, böyle bir imaj çikarmak mûmkûn olmamaktadir, ancak "tip" ifadesiyle konuçurun kaba bir dil kullanan biri olarak yansitilmaya çaliçildigi söylenebilir.
Miskinler Tekkesi:
"Miskinler Tekkesi" adli eserde yakuwarigo kullanimi toplamda 49 cûmlede görn^^ter. Fakat, yukarida oldugu gibi ayni çekilde ayni dilsel kullanima sahip olanlarin fazlaca tekrarlanmamasi için farkli kullanima sahip olan örnekler sunulacaktir. Bu cûmleler açagidaki gibi siniflandirilabilir.
Sosyal Sinif/Meslek:
(14) Allah ömr-i çahanelerini mûzdad eylesin. Abd-i fakir ancak say-i devletinde kaymak tadiyor. Yoksa kaymaga el sûrmek biz gibilerin haddine mi dû§mû§? (Gûntekin, 2014, s. 10)
Örnek (14)'teki cûmle ana karakterin bûyûk bûyûk dedesi (bûyûkannesinin dedesi) Kocabaç Kazasker'in padiçah II. Mahmut'a yönelttigi bir cûmledir. italik çekilde gösterilen "biz gibilerin haddine mi dû§mû§?" ifadesinden ûst mevkideki birine karçi gösterilen mûtevazilik ve kibarlik anlaçilmaktadir.
C'U / Volume; 6, S«»' / Issue; 2, 2023
(15) Efendimiz. Rü§tiyede bir arkadaçim vardir... Arasira bazi çiirler karalar. Bunu da yazmi§. Tashihini rica ediyor. (Güntekin, 2014, s. 27)
Yukaridaki örnek (15) ana karakterin Mesut Paça'ya söyledigi bir cümledir. Kullanilan "efendimiz" hitabindan ast mevkideki birinin üst mevkideki birine söyledigi bir cümle oldugu açik çekilde gösterilmi§tir. Ayrica kullanilan "rica etmek" fiili de kibarlik vurgulamaktadir.
Ya§ ve Cinsiyet;
(16) Hadi çocuk, deli olma... Allah'in yanginini görmedin mi? (Güntekin, 2014, s. 14)
Yukaridaki cümle, Gülfidan dadi karakterinin ana karaktere (ana karakterin çocuk ya§ta oldugu zamanda) yönelttigi bir cümledir. ítalik çekilde gösterilen "çocuk" hitabindan konuçurun karçisindaki kiçiden yaçça büyük oldugu, diger bir deyiçle karçisindaki kiçinin kendisinden k^ük oldugu yansitilmiçtir.
(17) Bak kizim. Gündüz gibi gece de çocuk baçimizla beraber, diyordum; fakat sakin «alacagiz malacagiz» diye bir kere daha baçini belâya sokmasinlar senin!.. Aman çocugum, ite köpege karçi ayagini denk al!.. (Güntekin, 2014, s. 65)
Örnek (17)'de de benzer çekilde yetiçkin olan ana karakterin karçisindakine (fakir genç kadin) "kizim" ve "çocugum" hitabi kullanilmiç ve karçisindakinin konuçurdan yaçça küçük oldugu ve kadin oldugu izlenimi verilmiçtir.
(18) Tuu. Tuu. Tuu. Ayol, sen hiç utanmaz misin? (Güntekin, 2014, s. 8)
Örnek (18), Gülfidan dadinin çocuk yaçtaki ana karaktere söyledigi bir cümleyi içermektedir. Buradaki "ayol" ifadesi diçil cinsiyet içaretleyicisi olarak karçimiza çikmakta ve konuçurun kadin oldugunu okura yansitmaktadir.
(19) Ne yaparsin birader. Kilik kiyafet malûm... Üstelik be§ alti gün de tira§ parasi bulamayinca büsbütün hirpaniye dönüyorum... lyisi mi namusumla bir sakal koyuvereyim dedim. (Güntekin, 2014, s. 33)
Örnek (19)'de Sakalli Talat karakterinin yetiçkin yaçtaki ana karaktere söyledigi cümlede eril cinsiyet içaretleyici olan ve genellikle erkeklerin birbirine kullandigi "birader" hitabi kullanilmiçtir. Böylece, cümlenin konuçurunun ve karçisindaki kiçinin erkek oldugu yansitilmaya çali§ilmi§tir.
Milliyet/Irk;
(20) a) Naraya olaca... Mattaba. (Güntekin, 2014, s. 82)
b) Aman ayo. Bi canlari eksik bunlarin... Tularim upardi! (Güntekin, 2014, s. 90)
Örnek (20)'deki cümleler Arap Mesule Baci karakterine ait cümlelerdir. (20a)'da "Nereye olacak.. .Mektebe" ve (20b)'de "Aman ayol. Bir canlari eksik bunlarin. Tüylerim ürperdi!" cümleleri bir yabanci tarafindan aktarildigi için karakterin yabanci oldugu ses dü§meleri ve ses degiçimleriyle yaratilan bozuk TCrkçe ile yansitilmiçtir. Ayrica, örnek (20b)'deki feminen bir ifade olan "ayo" kullanimiyla da bu karakterin bir kadin oldugu açikça anlaçilmaktadir.
Analiz sonucunda, çeviri baglaminda incelenen Konbini Ningen (Kasiyer) adli eserin Japonca orijinalinde Tablo 1'de gösterilen yakuwarigo çeçitleri içerisinde ya§, cinsiyet, sosyal sinif/meslek, bölge ve milliyet/irk özelliklerini gösteren yakuwarigolara rastlanmiçtir. Kinsui
(2007)'nin belirttigi diger özellikler olan döneme göre dil degiçimi ve diger baçligi altinda yer alan uzayli dili ve robot diline rastlanmamasi, analiz edilen kitabin dönem karakteri içermemesinden ve bilimkurgu tûrûnde olmamasindan kaynaklandigi söylenebilir. Bu iki özellik diçindaki tûm özelliklerin tek bir kitapta gözlemlenmesi Japoncanin yakuwarigo özelliginin ne kadar zengin oldugunun ve yogun §ekilde kullanildiginin göstergesidir.
Yakuwarigolarin dilsel açidan ne çekilde karçimiza çiktigina baktigimizda ise, analiz edilen cûmlelerde Tablo 2'de verilen tûm kullanim baçliklarina rastlandigi açikça görUlmektedir.
Tûrkçedeki yakuwarigo kullanimina dair genel bir degerlendirme için analiz edilen Miskinler Tekkesi adli eserde ise, Tablo 1'de gösterilen yakuwarigo çeçitlerinden bölge, uzayli dili ve robot dili özelligi gösteren yakuwarigo kullanimi diçinda tûm yakuwarigo kullanimlarina (ya§, cinsiyet, sosyal sinif/meslek ve milliyet/irk) rastlanmiçtir. Bu sonuçtan, Tûrkçedeki yakuwarigo kullaniminin neredeyse Japonca kadar fazla oldugu çikarimi yapilabilir. Fakat, dilsel açidan incelendiginde Tûrkçenin yakuwarigo kullaniminin Tablo 2'de verilen kullanim baçliklarindan leksikal ifadeler ve sessel kullanimlarla sinirli kalmasi Japonca kadar zengin olmadigini gözler önüne sermektedir. Elde edilen bulgular açagidaki gibi toparlanabilir.
• Japoncada karakterlerin ast-ûst ili§kisini ortaya koyan sosyal sinifina veya meslegine dair özellik kibar ve resmi bir ûslup ile yani saygi dili ifadeleri (keigo) ve saygi önekleri (o-, go-) ve emir kipinin kullanilmamasi ile yansitilmaktadir. Kinsui (2007) saygi dili ifadeleri ve saygi önekleri kullanimini "leksikal ifadeler" baçligi altinda, emir kipinin kullanilmamasini ise edimbilimsel özellikler baçligi altinda siniflandirmiçtir.
• Japoncada karakterlerin genç mi yaçli mi olduguna dair ya§ özelligi ve kadin/erkek dili kullanimina dair cinsiyet özelligi birinci kiçi zamirleri, sonekler ve sessel kullanimlar yoluyla yansitilmiçtir. Genellikle soneklerin sesinin uzatilmasi kadin diline ait bir özellik olup, ses degiçimleri, ses dûçmeleri ve ses tûremeleri erkek diline ait bir özellik olarak kabul edilmektedir. Buna karçin orijinal dili Tûrkçe olan eserde ya§ ve cinsiyet özelligi yalnizca leksikal ifadelerle aktarilmiçtir. Her iki kitapta da en fazla yararlanilan yakuwarigo ya§ ve cinsiyeti aktaran yakuwarigolardir.
• Japoncada karakterler arasindaki samimi iliçki kibar ve resmi dil kullanilmamasi, sessel kullanimlar ve eklerin kullanilmamasi gibi dilbilgisel kullanimlarla aktarilmiçtir.
• Bir karakterin Japondan farkli bir milliyetten oldugu yabanci kelimeler için kullanilan Katakana alfabesinin kullanilmasiyla gösterilmi§ ve yabanciya ait bozuk dil kullanimi okura bu çekilde iletilmeye çali§ilmi§tir. Bu yöntem Kinsui (2007)'nin siniflandirmasinda gömlmemektedir. Diger taraftan, Tûrkçede yabancinin bozuk dil kullanimi okura ses dûçmeleri ve degiçimleriyle aktarilmiçtir.
• Japoncada karakterin kirsal bir bölgeden olduguna dair özellik ise, fiilde ses degiçimi gömlen bölgesel agiz kullanimiyla yansitilmiçtir. Bu özellik orijinal dili Tûrkçe olan eserde gömlmemi§tir.
• Japonca cûmlelere karçilik gelen Tûrkçe cûmlelerde karakterlerin yalnizca kibar ve resmi dil kullanimina rastlanmiç olup, ast-ûst iliçkisini gösteren sosyal sinifina veya meslegine dair özellik aktarilmaya çali§ilmi§tir. Bunun diçinda kalan ya§, cinsiyet, bölge, milliyet/irk gibi özellikler yukarida bahsedilen dilsel kullanimlar yoluyla verilememiçtir. Tûrkçede karakter profili cûmle sonunda kullanilan "be" gibi kabalik bildiren ifade kullanimi ya da "...dedi yarim yamalak Japoncasiyla" gibi açiklayici eklentilerle sinirli kalmiçtir.
C'U / Volume; 6, S«»' / Issue; 2, 2023
Sonuç
Zihnimizde konuçurun ya§, cinsiyet, meslek, sosyal statü, di§ görünü§ gibi özelliklerini içeren bir profil canlanmasini saglayan yakuwarigo, özellikle birinci ki§i zamirleri ve soneklerin zengin oldugu Japoncada manga, anime, hikaye ve romanlarda siklikla karçimiza çikan bir dil özelligidir. Japoncada ki§i zamirleri, sonekler, ses degiçimleri, ast-üst iliçkisini net çekilde belli eden dilbilgisel ve leksikal ifadeler gibi çeçitli dil kullanimlarinin her birinin bize konuçurun herhangi bir özelligini yansitabilmesi ve karakterin zihnimizde kolayca canlanmasini saglayabilmesi Japoncayi Türkçeden ayiran bir nokta olarak karçimiza çikmaktadir.
Bu çaliçmada, Japoncadaki yakuwarigo kullaniminin Türkçedeki kullanimi ile kiyaslamasi yapilmiç ve her iki dildeki kullanimin benzerlik ve farkliligi somut çekilde ortaya konmuçtur. Bunun için yöntem olarak Sayaka Murata'nin "Konbini Ningen" (Kasiyer) adli kitabinin Japonca orijinali ile TCrkçe çevirisi kar§ila§tirmali olarak ele alinmiç ve yakuwarigo geçen cümlelerin Japonca ve TCrkçe kar§iliklari tarama yöntemiyle analiz edilmiçtir. Ardindan, Güntekin (2014)'ün "Miskinler Tekkesi" adli kitabi ayni yöntemle analiz edilmiçtir.
Bu çaliçmada elde edilen bulgular Japoncanin yakuwarigo açisindan zenginligini, buna karçin Tm"kçeninyakuwarigo kullaniminin çeviri açisindan yeterliliginin oldukça sinirli oldugunu ve yakuwarigoyu yansitan dil özelliklerinin zengin olmadigini gözler önüne sermektedir. Diger yandan, Japoncada anime, manga, roman gibi kurgusal eserlerin yani sira, günlük hayatta ve TV çovlarinda da siklikla baçvurulanyakuwarigo kullaniminin kiçiyi bir kategoriye veya bir çerçeveye hapsetmesi yani kültürel olarak stereotipleçtirmesi gibi sosyolojik bir sorun olarak karçimiza çikmasi da göz ardi edilemez bir gerçektir. Karaktere yönelik konuçma tarzini yansitan bu dil kullaniminin karakteri zihinde canlandirabilmesi açisindan okuyucu, dinleyici ve izleyici için faydali oldugu kabul edilebilir. Fakat hem Japoncada hem de Japoncadan yapilan çevirilerde bunun bir grubu kaliplaçtirma, ayrimcilik ve ba§kala§tirma sorunlarina yol açmayacak düzeyde dikkatli çekilde kullanilmasi ve kullanimina olanak taninmasinin sosyokültürel açidan son derece önemli bir nokta oldugu da göz ardi edilmemelidir.
Extended Abstract
In Japanese, various linguistic elements such as personal pronouns, affixes, sentence ending particles, phonological differences, lexical expressions, and in certain cases, syntactic structure itself can reflect the characteristics of a given speaker, enabling the reader to imagine the type of character more easily being depicted through the speaker's expressions. Often, visual, and nonvisual media, such as written media, will include these types of expressions called yakuwarigo with the aim of evoking a specific character profile in the reader and/or viewer. The frequent utilization of yakuwarigo and its presence as a feature of the language itself can be said to be one of the distinguishing elements of Japanese from Turkish and English. Having stated this fact, it must be noted that yakuwarigo usage is most frequently observed in fictional works such as anime, manga, movies, novels, video games and similar media. In colloquial use, some types of expressions that can be classified yakuwarigo are often seen as exaggerated and unrealistic because they are primarily used in fictional works as a tool to evoke a specific character profile. However, it is not the case that all expressions that can be classified as yakuwarigo are seen this way. Indeed, some expressions used for yakuwarigo expressions are also used in colloquial speech. As for the expressions not commonly found in colloquial speech, the fact that they aren't as commonly found shouldn't lead to the erroneous conclusion that they aren't a part of the language. It is an indisputable fact that every L1 speaker of Japanese understands these expressions with ease and
are able to imagine different types of characters through exposure to yakuwarigo expressions in any given media. From a sociocultural point of view, the possibility of yakuwarigo having the ability to lead to stereotyping, discrimination, and alienation of certain groups through repeatedly being depicted as using language in a way that deviates from the norm also is worth taking into consideration.
In this study, the yakuwarigo usage in Japanese was compared with that of Turkish, aiming to reveal similarities and differences. To achieve this, a book originally written in Japanese, Murata (2016)'s "Konbini Ningen", and its Turkish translation, as well as a book originally written in Turkish, Guntekin (2014)'s "Miskinler Tekkesi" were analyzed through the scanning method and examined comparatively. The reason behind the analysis having been performed on not simply one but two Turkish books is to escape the limitations of using solely translated text, and therefore adequately supporting the conclusion reached through the involvement of observations on how yakuwarigo usage may differ in text originally written and published in Turkish.
As a result of the analysis, age, gender, social class/profession, region of origin, race/nationality were found to be expressed through the use of yakuwarigo in the original Japanese text. In contrast, only polite and formal language use was encountered in the corresponding translation of the text in Turkish. As for the analysis of the book written originally in Turkish, expressions that reveal the gender, social class, age and nationality of the speaker were encountered, along with expressions in polite and formal language. However, it must be noted that these were mostly limited to lexical expressions. In both the originally Japanese and the originally Turkish book examined, yakuwarigo that convey age and gender were the most frequently encountered. The findings reveal that Japanese is rich in terms of linguistic features reflecting yakuwarigo, while Turkish is quite limited in this respect, leading to inadequacies in translation.
Kaynak^a
Avci, M. (2013). Yoksullugun Dili ya da Alt Sosyal Sinif £ocuklarinin Dil Kodlarinin Egitim Surecine Etkileri. Journal of Human Sciences, 10 (1), 1050-1077.
Canbulat, M., Guven, O., & ^aglar, M. (2017). Youth Language Variation According To The Levels Of Education. International Journal of Language Academy, 5 (8), 111-126.
Kemerlioglu, E., Kizil9elik, S., & Gunduz, M. (1996). Egitim Sosyolojisi. Saray Kitabevleri.
Kinsui, S. (2000). Yakuwarigo Tankyu no Teian. Kiyoji Sato (Ed.), Kokugo-shi no Shin-shiten, Kokugo Ronkyu 8. Meiji Shoin. 331-351
Kinsui, S. (2003). Vacharu Nihongo: Yakuwarigo no Nazo. Iwanami.
Kinsui, S. (2007). "Yakuwarigo" Kenkyuu to Shakai Gengogaku no Setten. Skahai Gengo Kagakukai, 359-361.
Kinsui, S. (2011). Yakuwarigo to Nihongo Kyoiku. Nihongo Kyoiku, 150, 34-41.
Ozturk Dagabakan, F. (2016). Bir Toplumdilbilimsel Degi§ken Olarak Turkiye'de Kadin Dili Ara§tirmalari ve Gorsel Medyada Kadin Dili. Diyalog Interkulturelle Zeitschrift Fur Germanistik, 4 (1), 40-54.
/ V°,ume; 6, S«» / Issue: 2, 2023
Sekiguchi, A. (2016). Yakuwarigo no Nichiei Taishou: Dizunii Eiga to Jibuti Eiga ni Okeru "Joseigo" wo Chuushin ni. Tokyo Joshi Daigaku Gengo Bunka Kenkyuu, 25, 32-46.
Taranan Kaynaklar
Murata, S. (2016). Konbini Ningen [Kasiyer]. Bungeishunju.
Murata, S. (£ev: H. C. Erkin) (2018). Kasiyer. Turkuvaz Haberle§me ve Yayincilik.
Guntekin, R. N. (2014). Miskinler Tekkesi. Re§at Nuri Guntekin Dizisi: 19, inkilap Kitabevi.
Ethical Statement/Etik Beyan: Bu gali§manin hazirlanma surecinde bilimsel ve etik ilkelere uyuldugu ve yararlanilan tum gali§malann kaynakgada belirtildigi beyan olunur. / It is declared that scientific and ethical principles have been followed while carrying out and writing this study and that all the sources used have been properly cited.
Cati^ma beyani/Declaration of Conflict: Cali§mada ki§i ya da kurumlar arasi gikar gati§masinin olmadigi beyan olunur. / It is declared that there is no conflict of interest between individuals or institutions in the study. Telif Hakki&Lisans/Copyright&License: Yazarlar dergide yayinlanan gali§malarinin telif hakkina sahiptirler ve gali§malari CC BY-NC 4.0 lisansi altinda yayimlanmaktadir. / Authors publishing with the journal retain the copyright to their work licensed under the CC BY-NC 4.0
