Научная статья на тему 'ФУНКЦИОНАЛ КЎПКУРАШ (КРОССФИТ) ВОСИТА ВА УСУЛЛАРИ ОРҚАЛИ КУРСАНТЛАРНИ ЖИСМОНИЙ ВА ЖАНГОВАР ТАЙЁРГАРЛИГИ САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ'

ФУНКЦИОНАЛ КЎПКУРАШ (КРОССФИТ) ВОСИТА ВА УСУЛЛАРИ ОРҚАЛИ КУРСАНТЛАРНИ ЖИСМОНИЙ ВА ЖАНГОВАР ТАЙЁРГАРЛИГИ САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
19
5
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Fan-Sportga
Область наук
Ключевые слова
ФУНКЦИОНАЛ КЎПКУРАШ / қЎШПОЯ / ЮГУРИШ / ВАРИАЦИЯ КОЭФФИЦИЕНТИ / ЖИСМОНИЙ СИФАТЛАР

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Мирзакулов А.Г., Ибадуллаев Б.

Ушбу мақолада функционал кўпкураш (кроссфит) спорт турининг восита ва услублари орқали курсантларнинг жисмоний тайёргарлигини ошириш бўйича кўрсатма ва тавсиялар ишлаб чиқилган.В данной статье разработаны инструкции и рекомендации по совершенствованию физической подготовленности курсантов средствами и методами функционального многоборья (кроссфита).This article has developed instructions and recommendations for improving the physical fitness of cadets by means and methods of functional all around (crossfit).

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ФУНКЦИОНАЛ КЎПКУРАШ (КРОССФИТ) ВОСИТА ВА УСУЛЛАРИ ОРҚАЛИ КУРСАНТЛАРНИ ЖИСМОНИЙ ВА ЖАНГОВАР ТАЙЁРГАРЛИГИ САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ»

Спорт машFулотлари: техника, тактика, усулият

А-тажрибадан аввал; Б-тажрибадан кейин. 3-расм. Анъанавий ва экспериментал машFулотлар таъсирида кичик ракетка билан катта теннис коптогини юк;орига вертикал уриб унг ва чап томонга айланиш сонининг узгариши.

Хулоса. Демак, тажриба гурухида кайд этилган курсаткичлар динамикаси экспериментал машгу-

Техника, тактика и методика спортивной тренировки

лотлар давомида кулланилган ихтисослаштирилган машкларни ута самарали хусусиятга эга эканлигидан дарак беради. Таъкидлаш жоизки, тажриба гурухи-даги болаларда махсус жисмоний тайёргарликнинг прогрессив шаклланиши билан бир каторда, уларда машкларга булган кизикиш ва коникиш туйгулари кучайганлиги кузатилди.

Адабиётлар:

1. Пулатов Ш.А. Теннисда вак,т оралик,ни фарклаш реакцияси. // Фан-Спортга. - 2022. - № 1. - С. 64-66.

2. Пулатов Ш. А. Теннисга дастлабки ургатишда моделлаштирилган вазиятли машклардан фойдаланиш афзаллиги //Fan-Sportga. - 2022.

- №. 2. - С. 44-47.

3. Сокур Б. П., Давлетова А. Т., Павлий А. А. Совершенствование скоростных способностей в настольном теннисе на этапе начальной подготовки //Ученые записки университета им. ПФ Лесгафта. - 2022.

- №. 1 (203). - С. 399-402.

4. Эрни Г., Рыжкова Л. Г. Специфические особенности программы обучения в китайской академии настольного тенниса //Ученые записки университета им. ПФ Лесгафта. - 2022. - №. 8 (210). - С. 59-62.

Мустакил изланувчи А.Г. МИРЗАКУЛОВ1

Муаллиф билан боFланиш учун:

akrom.mir1988@gmail.com

Укитувчи

Б. ИБАДУЛЛАЕВ1

Узбекистан Республикаси Ички Ишлар Вазирлиги Академияси Тошкент шахри, Узбекистан

ФУНКЦИОНАЛ КУПКУРАШ (КРОССФИТ) ВОСИТА ВА УСУЛЛАРИ ОР^АЛИ КУРСАНТЛАРНИ ЖИСМОНИЙ ВА ЖАНГОВАР ТАЙЁРГАРЛИГИ САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ

Аннотация

Annotation

со eg о eg

я от t

0

Œ

1

С

я

В данной статье разработаны инструкции и рекомендации по совершенствованию физической подготовленности курсантов средствами и методами функционального многоборья (кроссфита).

Ключевые слова: функциональное многоборье, кроссфит, турник, брусс, бег, штанга, коэффициент вариации, физические качества.

Ушбу маколада функционал купкураш (кроссфит) спорт турининг восита ва услублари оркали курсантларнинг жисмоний тайёргарлигини ошириш буйича курсатма ва тавсиялар ишлаб чикилган.

Калит сузлар: функционал купкураш, кроссфит, турник, цушпоя, югуриш, штанга, вариация коэффициенту жисмоний сифатлар.

This article has developed instructions and recommendations for improving the physical fitness of cadets by means and methods of functional all-around (crossfit).

Key words: functional all-around, crossfit, horizontal bar, bar, running, barbell, coefficient of variation, physical qualities.

Долзарблиги. Функционал купкураш (кроссфит) спорт турини организмнинг барча жисмоний им-кониятларини ривожлантиришга хамда хар кандай максадларга эришишга имкон берувчи универсал спорт тури деб хисоблаш мумкин. Бугунги кунда ички ишлар ходимларига жиноятчиликка карши самарали курашишда катта талаблар куйилмокда. Хар бир ходим жисмонан бакувват ва аклан теран булмоклиги даркор. Бу уринда функционал купкураш (кроссфит) билан шугулланмоклик албатта ходим учун, унинг жисмоний холати учун энг макбул усуллардандир. Жисмоний ривожланганлик даражасига доимий равишда талаблар ортиб бормокда. Хукукни мухо-фаза килиш органлари ходимларининг профессионал

жисмоний тайёргарлиги тезкор ва хизмат фаолиятини самарали амалга оширишга хизмат килади.

Хукукни мухофаза килиш органлари ходимлари-нинг харакатларини самарадорлиги жиноятчиликка карши курашда ва жамоат тартибини химоя килишда намоён булади. Баъзида эса хар бир ходимнинг касбий фаолиятида сурункали чарчок, нотугри овкатланиш ва жисмоний харакатсизлик каби салбий иллатлар таъ-киб килиб боради. Агар ходим ушбу салбий иллатлар-га ружу куймаса, жиноятчиликка карши курашишда фаоллик намоён этади ва албатта касбий фаолиятида унум булади. Бинобарин, жисмоний тайёргарликнинг юкори даражаси психологик жараёнларнинг барка-рорлигини сезиларли даражада оширишга имкон

60

www.fansports.uz

№1-2023

Подготовка педагогических кадров

беради. Шундай килиб, жисмоний тайёргарлик ички ишлар ходимларининг касбий тайёргарлигининг ажралмас кисми ва мухим вазифаларни самарали бажаришга ёрдам берадиган асосий воситалардан биридир.

Жисмоний тарбия курсантлар учун куйидаги им-кониятларни яратади:

- тартибли ва интизомли булиш;

- жисмоний тайёргарлигини ошириш;

- белгиланган вазифаларга мувофик укиш сифа-тини ошириш.

Шундай килиб, жисмоний тарбия фани хам, таълим тизимининг бошка укув фанлари сингари, юкори малакали мутахассисларни тайёрлашга ка-ратилган.

Хукукни мухофаза килиш органлари ходимлари томонидан хизмат вазифаларини бажаришда тезкор реакцияни талаб киладиган вазиятлар етарли ва уни

сониянинг ундан ёки юздан бир кисмига яхшилаш жуда мухим рол уйнайди.

Тадкикотнинг максади функционал купкураш (кроссфит) спорт турининг восита ва услублари оркали курсантларнинг жисмоний тайёргарлигини ошириш.

Тадкикотнинг вазифалари:

- курсантларинг жисмоний тайёргарлигини оши-риш;

- бир нечта меъёрий талабларни ишлаб чикиш;

- курсантларни психологик тайёрлаш;

- олинган натижаларни математик-статик бахо-лаш.

Куйидаги жадвалда ИИВ Академияси курсант-ларининг жисмоний тайёргарлик курсаткичлари укув йили бошида ва укув йили охирида бахоланди. Жадвалда назорат ва тажриба гурухларига булиб урганилди.

1-жадвал

Узбекистон Республикаси ИИВ Академияси курсантларининг укув йили бошидаги жисмоний тайёргарлик курсаткичлари

(сентябрь 2021 йил)

№ Назорат машклари Назорат гурухи Тажриба гурухи 1 Р

X ±т X ±т

1. 100 м югуриш (с) 14,35 0,9 2,6 14,38 0,7 2,4 0,02 >0,05

2. Моккисимон югуриш 10х10 (с) 26,67 0,51 1,9 27,25 0,37 1,6 0,75 >0,05

3. Моккисимон югуриш 4х20 (с) 16,76 0,1 1,8 16,54 0,8 1,4 0,89 >0,05

4. 3000 м югуриш (с) 787,34 18,4 1,6 773,14 16,6 1,5 0,56 >0,05

5. 5000 м югуриш (с) 1596,4 34,11 2,3 1581,3 23,7 1,9 0,36 >0,05

6. 100 м сузиш (с) 133,36 0,84 2,7 131,12 0,93 3,01 1,79 >0,05

7. Турникда тортилиш (марта) 08,16 0,41 12,6 9,21 0,36 11,4 1,94 >0,05

8. Турникда тунтарилиб тушиш 3,26 0,09 7,4 3,45 0,09 7,2 0,73 >0,05

9. Турникка куч билан чикиш 2,34 0,08 10,8 2,47 0,09 10,4 0,08 >0,05

10. ^ушпояда машк бажариш 12,36 0,17 10,3 12,47 0,31 11,4 0,31 >0,05

11. Штангани белгача тортиш 89,17 0,81 4,3 90,34 0,87 4,1 0,98 >0,05

Изох: а= 0,05 кр. = 2,011; а=0,01 Ьр. =2,682; а=0,001 Ьр. =3,505. Щиёсий бщолашда НГ ва ТГ бир хиллиги ифода этилди, шунинг билан бир

цаторда вариация коэффициенти 33% дан ошмади.

2-жадвал

Узбекистон Республикаси ИИВ Академияси курсантларининг 1 курс охирида жисмоний тайё'ргарлик курсаткичлари (июнь 2022 йил)

№ Назорат машклари Назорат гурухи Тажриба гурухи Т Р

X ±т X ±т

1. 100 м югуриш (с) 14,35 0,04 2,4 14,21 0,05 2,1 2,3 > 0,05

2. Моккисимон югуриш 10х10 (с) 26,54 0,04 1,6 26,08 0,2 1,3 2,3 > 0,05

3. Моккисимон югуриш 4х20 (с) 16,54 0,1 1,7 16,10 0,06 1,5 4,0 > 0,001

4. 3000 м югуриш (с) 776,5 3,5 1,5 756,4 4,1 1,4 3,79 > 0,001

5. 5000 м югуриш (с) 1590,3 9,4 2,4 1552,6 8,6 2,0 2,9 > 0,01

6. 100 м сузиш (с) 130,16 0,61 2,4 127,13 0,56 3,2 3,7 > 0,001

7. Турникда тортилиш (марта) 8,64 0,3 11,6 10,02 0,4 11,2 3,12 > 0,01

8. Турникда тунтарилиб тушиш 3,39 0,2 7,4 4,06 0,1 7,6 3,04 > 0,001

9. Турникка куч билан чикиш 2,58 0,1 10,2 3,06 0,2 10,4 5,45 > 0,001

10. ^ушпояда машк бажариш 12,73 0,3 9,21 14,53 0,3 9,17 4,28 > 0,001

11. Штангани белгача тортиш 91,27 0,74 4,5 96,14 0,82 4,8 4,42 > 0,001

Изох,: а= 0,05 гр. = 2,011; а=0,01 Ьр.

=2,682; а=0,001 Ьр. =3,505. Щиёсий бщолашда НГ ва ТГ бир хиллиги ифода этилди, шунинг билан бир цаторда вариация коэффициенти 33% дан ошмади.

Олинган натижалар экспериментал тадкикот на-тижалари тугрисида хулоса чикаришга имкон беради.

Олинган маълумотларни тахлил килишдан олдин, жисмоний кобилиятлар хар доим инсоннинг морфо-

логик ва психофизиологик хусусиятлари мажмуаси булиб келганлигини ва уларни улчаш тадкикотчи учун бир катор муаммоларни келтириб чикаришини ёдга олиш керак. Гап шундаки, жисмоний тайёргарлик

го га

0 ^

ю

1

с го

№1-2023

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

www.fansports.uz

61

со см о см

го га

0

ю

1

тестларининг аксарияти гетероген, яъни уларнинг на-тижаси бир неча омилларга боглик. Масалан, турник-даги тортишишлар сони инсон кучи ва чидамлилигига билан боглик. Аникрок натижани аниклаш учун биз бунинг учун синов меъёрларидан фойдаландик.

Функционал купкураш (кроссфит) ёрдамида академия курсантларининг жисмоний тайёргарлигини ташкил этиш модели ишлаб чицилган. Унинг таркиби учта блокдан иборат.

Биринчи блок - академия курсантларининг юкори даражадаги жисмоний ва функционал тайёргарлигини таъминлашга ёрдам берадиган максадни белгилайди. Буларнинг барчаси тананинг жисмоний ва рухий стрессга юкори даражада мослашиши туфайли жисмоний тайёргарлик хисобига амалга оширилади.

Иккинчи блок - ички ишлар вазирлиги акаде-мияси курсантларининг кенг, умумий ва хар томон-лама тайёргарлигини таъминлайдиган Функционал купкураш (кроссфит) жисмоний машклар тизимини уз ичига олади. Унинг кулайлиги шундан иборатки, ушбу тизимда машкларнинг такрорланиши ва мунта-замлиги, иш ва дам олиш нисбатларининг тугри ком-бинацияси, хар хил турдаги шиддатли харакатларни бажаришда фаоллик кузатилади.

Учинчи блок - математик тахлил килиш, ташки нафас олиш ва тана таркибини биоимпеданс тахлил килиш оркали назоратни оптималлаштиради. Ёг кат-лами ва тана вазни, танадаги сув курсаткичларининг микдорий ва фоиз нисбатларини кузатиш, таълим жараёнини тугри бошкариш имконини беради.

Бир йил давомида олиб борилган тадкикот нати-жалари шуни курсатдики, тажриба гурухининг нати-жалари назорат гурухининг натижаларига нисбатан усганлигини куришимиз мумкин. Жумладан: 4х20 м масофага моккисимон югуришда 2,6 %(р<0,001)га; 3000 м масофага югуришда 2,7 %( р <0,001)га; 5000 м масофага югуришда 2,4% (р <0,001)га; 100 м масофага сузишда 2,7% (р <0,001)га; турникда тунтарилиб чикиб тушиш 16,6 %( р <0,001)га; турникда тортилиш 15,3 % (р <0,001)га; турникка куч билан чикиш 15,7 %( р <0,001)га; штангани ердан узиш 15,4 (р <0,001) га ошганини куришимиз мумкин.

Жисмоний тайёргарлик курсаткичларининг энг сезиларли усиши назорат гурухи билан таккослаганда тажриба гурухда кузатилди. Шу билан бирга, тажриба гурух курсантларининг жисмоний тайёргарлигининг барча курсаткичлари модел параметрлари киймат-ларига етди ва дастлабки маълумотлар ва якуний натижалар уртасидаги таккослашдаги фарк юкори даражада ахамиятга эга булди (р <0,001).

Академия курсантларининг тезлик кобилиятлари-ни аниклаш учун 100 м югуришдан фойдаланилди, бу хам гетерогендир, чунки 100 м югуриш натижаси нафакат тезлик кобилиятига, балки кучга хам боглик. 4х20 ва 10х10м моккисимон югуриш натижалари тез-лик кобилиятларига боглик балки тезлик-чидамлилик ва координацион кобилиятларига хам боглик булади.

Шуни таъкидлаш жоизки, 3000 ва 5000 м масофага югуриш курсантларнинг чидамкорлигини ривожлан-тиради, шу билан бир каторда 100 м масофага сузиш

Подготовка педагогических кадров

хам. Шуни кушимча килиш керакки, 3000 ва 5000 м югуришдаги натижалар курсантларинг иродасини мустахкамлайди. Турникда тортилиш,тунтарилиб чикиб тушиш ва куч билан чикишда биз нафакат куч сифатларини балки куч-чидамкорлик сифатларига хам гувох булдик.

Тажриба ва назорат гурухларининг жисмоний тайёргарлиги даражаси, жисмоний сифатларнинг ривожланишини тавсифловчи тестлар билан аниклан-ди: тезлик (100 м югуриш; моккисимон югуриш 10 х10 , 4х20 м), чидамлилик (3000 м югуриш, 5000 м югуриш), куч( турникда тортилиш), куч ва муво-фиклаштириш (турникда тунтарилиб тушиш), куч (кушпояда бажариладиган машклар, штангани белгача кутариш).

Х,аракатлар тезлигини тавсифловчи "100 м югуриш" тести тажриба гурух курсантларининг назорат гурухи билан солиштирганда тайёргарлигидаги фаркларнинг ишончлилигини, фаркларнинг ишон-члилиги (р<0.05) билан аниклади. Тажриба гурух "яхши" бахога бажарди, назорат гурухи - "коникарли" бахога бажарди.

Бизнинг фикримизча, 100 м югуришда натижанинг ошиши тажриба гурух курсантлари орасида кучнинг ошиши билан боглик.

Гурухларда тезлик ва чакконликни ривожланти-риш учун 10х10 ва 4х20 моккисимон югуриш тестлари берилди, бунда тажриба гурухи курсантлари яхши на-тижани курсатишди (р< 0,01). Функционал купкураш (кроссфит) жисмоний юкламалари тажриба гурухи курсантларининг тезлигини ривожлантиришга яхши таъсир курсатди. Шундай килиб, таклиф килинган Функционал купкураш (кроссфит) техникаси тажриба гурух курсантларига анъанавий усуллар билан шугулланган назорат гурухи курсантларига нисбатан яхширок жисмоний тайёргарлик курсаткичларига эришишга имкон берди.

Хулоса килиб шуни айтиш жоизки, академия курсантларининг жисмоний тарбия тизимидаги жисмоний тайёргарлигини ошириш даражасига йуналтирилган илмий, услубий ва ихтисослашти-рилган адабиётларни тахлил килиш натижаси ушбу ходисани янада самарали воситалар таркибини содда-лаштиришга каратилган педагогик стратегия сифатида аниклашга имкон берди. Академия курсантларининг жисмоний тайёргарлигини оширишнинг дастлабки даври куйидаги омилларга боглик:

- Академияда таусил олаётган курсантларнинг жисмоний ривожланиши ва жисмоний тайёргарлиги даражасининг етарли емаслиги, бу спорт машгулот-ларининг зарур воситалари ва усулларидан тулиц фойдаланишга имкон бермайди;

- жисмоний тарбия воситаларининг ушбу дав-рда шугулланувчиларнинг уаракат цобилиятларини ривожлантириш учун энг зарур булган таркибий цисмларни шакллантириш учун асосли йуналтирил-ганлиги мавжуд эмаслиги;

- унинг барча таркибий цисмларини уисобга олган уолда жисмоний тарбия дарслари ва воситаларини ташкил этиш шаклларини урганиш етарли эмас.

62

www.fansports.uz

№1-2023

Подготовка педагогических кадров

"Жисмоний тарбия" фанидан уцув жараёнида жисмоний тайёргарликни моделлаштириш жараёни бутун машзулот давомида уни босцичма-босцич таш-кил этиш ва лойщалашни таъминлайди. Дастлабки (асосий) босцичда курсантларнингянги фаолият турига мослашишига эришилади, бу ерда жисмоний тарбия жараёнида куп циррали жисмоний тайёргарликни таъминлаш учун воситалар ва усуллар цулланилади.

Адабиётлар:

1. Амельчаков, И. Ф. Совершенствование системы профессиональной подготовки, переподготовки и повышения квалификации / И.

Ф. Амельчаков // Профессионал. - 2007. - № 6. - С. 39-41.

2. Афанасьев, А. В. Психологические основы деятельности сотрудников правоохранительных органов в опасных ситуациях / А. В. Афанасьев // Актуальные проблемы физической и специальной подготовки силовых структур. - Красноярск, 2014. - № 4-2. - С. 23-27.

3. Глассман, Г. Crossfit: руководство к тренировкам / Г. Глассман. / пер. с англ. Е. Богачев, И. Карягин. - М. : www.cfft.ru, 2009.

Дьякович, М. П. Ранние клинические изменения и эмоциональное выгорание у сотрудников полиции / М. П. Дьякович, М.П. Буш // Медицина труда и промышленная экология. - 2015. - № 12. - С. 37-41.

Завьялов, А. И. Новые теории деятельности сердца и мышечного сокращения: монография / А. И. Завьялов; Краснояр. гос. пед. Ун-т им. В.П. Астафьева. - Красноярск, 2015. - 387 с.

Кулиев Р.С., Максудов К,.А., Рахматуллаева Л.А. Функционал куп-кураш/ Укув кулланма. - Тошкент 2021 йил.

Укитувчи Б.Ш. АБДИЕВ1

Узбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университета, Чирчик шахри, Узбекистон

Муаллиф билан боFланиш учун:

uzbekzod19918@gmail.com

ОЛИЙ ТАЪЛИМДА СПОРТ БИОМЕХАНИКАСИНИ УКДТИШ САМАРАДОРЛИГИ

Аннотация

Annotation

Умение студентов решать задачи спортивной биомеханики способствует более четкому и полному пониманию биомеханических явлений, лучшему восприятию теоретических знаний. Эта статья показывает, что роль решения задач при изучении науки спортивной биомеханики очень важна.

Ключевые слова: биомеханическое понятие, биомеханический мысль, решение задач по биомеханике, изучение биомеханики, биомеханические задачи, научный мир, независимость, креативность, уверенность в себе.

Талабаларнинг спорт биомеханикаси масалаларини ечиш кобилияти биомеханик ходиса-ларни янаца аникрок, ва туликрок, тушунишга, назарий билимларни яхши ицрок этишга ёрцам бераци. Ушбу мак,олада спорт биомеханикаси фанини урганишда масалалар ечишнинг урни жуца мухим эканлиги курсатиб берилган.

Калит сузлар: биомеханик тушунча, биомеханик фикр, биомеханикадан масала ечиш, био-механикани урганиш, биомеханик масала, илмий дунё, мустациллик, ижодкорлик, узига ишонч.

The ability of students to solve problems of sports biomechanics contributes to a clearer and more complete understanding of biomechanical phenomena, a better perception of theoretical knowledge. This article shows that the role of solving problems in the study of the science of sports biomechanics is very important.

Key words: biomechanical notion, biomechanical thought, solving problems in biomechanics, studying biomechanics, biomechanical problem, scientific world, independence, creativity, self-confidence.

Тадкикотнинг долзарблиги. Фан ва техниканинг бугунги тараккиёти табиий ва техника сохаларида купрок юкори малакали мутахассисларни тайёрлаш-ни такозо этади. Мамлакатимизда таълим тизимини такомиллаштиришга катта эътибор каратилмокда. Шу жумладан, жисмоний тарбия ва спорт сохаси-да кадрларни тайёрлаш хамда илмий тадкикотлар тизимини янада такомиллаштиришга хам эътибор каратилмокда.

Жисмоний тарбия ва спорт сохасида малакали кадрлар тайёрлаш, таълим жараёнини халкаро стандартларга мослаштириш ва бошкарув тизимини ракамлаштириш, педагогик ва илмий са-лохиятни янада ошириш хамда илмий-тадкикот ишлари сифатини тубдан яхшилаш, илгор хорижий спорт-таълим технологияларининг трансфери-ни амалга ошириш оркали юкори натижаларга эришиш хамда янги укитиш услубларини жорий этиш Узбекистон Республикаси Президентининг 2022-йил 3-ноябрдаги П^ 414-сон карори билан белгилаб куйилди. Шу билан бирга ушбу карорда куплаб лойихалар амалга оширилиши режалашти-рилди ва тасдикланди. 2023-2024 укув йилидан

бошлаб Узбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университетида Спорт мухандислиги магистратура мутахассислигини жорий этиш белгилаб берилди [1].

Булажак спорт мухандислиги магистратура му-тахассисларидан аник, табиий-математик фанларини чукур узлаштириш ва амалиётда куллаш кобилятини шакллантиради. Аник, табиий-математик фанлардан бири эса спорт биомеханикаси хисобланади. Бакалавр таълим йуналишларида спорт биомеханикаси машгулотларини сифатли ташкил этиш, унинг ама-лий масалаларига катта ургу бериш оркали чукур узлаштириш мумкин.

Спорт биомеханикаси фанининг укитиш са-марадорлигини ошириш, иктидорли талабаларни аниклаш ва уларнинг ижодкорлик кобилиятларини ривожлантириш шу куннинг долзарб муаммоларидан биридир.

Талабаларнинг спорт биомеханикаси фанидан билим даражасини янада ошириш ва бойитиш му-аммолари, укитишнинг эмперик яъни эксперимен-тал томонларини кучайтириш, амалий масалаларни ечиш ва талабаларнинг мустакил ишларини ташкил

со см о см

СО

та

0

Œ

СО

1

С СО

№1-2023

www.fansports.uz

63

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.