Научная статья на тему 'Булажак мактабгача таълим мутахассисларининг инновацион касбий фаолиятига қўйиладиган ижтимоий-психологик талаблар'

Булажак мактабгача таълим мутахассисларининг инновацион касбий фаолиятига қўйиладиган ижтимоий-психологик талаблар Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
239
90
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
мактабгача таълим / мактабгача таълим мутахассиси / инновацион касбий фаолият / гендер хусусиятлар / тизимлилик / ўйин / ишонтириш / тақиқлаш / дошкольное образование / специалист по дошкольному образованию / инновационная профессиональная деятельность / гендерные особенности / систематика / игры / убеждение / запрет

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Ибрагимова Гулсанам Нематовна

Мақолада бўлажак мактабгача таълим мутахассислари педагогик жараёнларда ўғил ва қиз болаларнинг ҳар бирига хос бўлган гендер хусусиятларни ҳисобга олиши лозимлиги ҳақида фикр юритилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

СОЦИАЛЬНО-ПСИХОЛОГИЧЕСКИЕ ТРЕБОВАНИЯ К ИННОВАЦИОННОЙ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ БУДУЩИХ СПЕЦИАЛИСТОВ ДОШКОЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ

В статье отмечается, что будущие профессионалы дошкольного образования должны учитывать в педагогических процессах специфичные для мальчиков и девочек гендерные особенности.

Текст научной работы на тему «Булажак мактабгача таълим мутахассисларининг инновацион касбий фаолиятига қўйиладиган ижтимоий-психологик талаблар»

Ибрагимова Гулсанам Нематовна,

Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университети «Умумий педагогика» кафедраси доценти

БУЛАЖАК МАКТАБГАЧА ТАЪЛИМ МУТАХАССИСЛАРИНИНГ ИННОВАЦИОН КАСБИЙ ФАОЛИЯТИГА КУЙИЛАДИГАН ИЖТИМОИЙ-ПСИХОЛОГИК ТАЛАБЛАР

УДК: 372.3:371.126

ИБРАГИМОВА Г.Н. БУЛАЖАК МАКТАБГАЧА ТАЪЛИМ МУТАХАССИСЛАРИНИНГ ИННОВАЦИОН КАСБИЙ ФАОЛИЯТИГА КуЙИЛАДИГАН ИЖТИМОИЙ-ПСИХОЛОГИК ТАЛАБЛАР

Маколада булажак мактабгача таълим мутахассислари педагогик жараёнларда yfi/m ва к,из болаларнинг х,ар бирига хос булган гендер хусусиятларни х,исобга олиши лозимлиги х,акида фикр юритилган.

Таянч суз ва тушунчалар: мактабгача таълим, мактабгача таълим мутахассиси, инновацион касбий фаолият, гендер хусусиятлар, тизимлилик, уйин, ишонтириш, такиклаш.

ИБРАГИМОВА Г.Н. СОЦИАЛЬНО-ПСИХОЛОГИЧЕСКИЕ ТРЕБОВАНИЯ К ИННОВАЦИОННОЙ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ БУДУЩИХ СПЕЦИАЛИСТОВ ДОШКОЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ

В статье отмечается, что будущие профессионалы дошкольного образования должны учитывать в педагогических процессах специфичные для мальчиков и девочек гендерные особенности.

Ключевые слова и понятия: дошкольное образование, специалист по дошкольному образованию, инновационная профессиональная деятельность, гендерные особенности, систематика, игры, убеждение, запрет.

IBRAGIMOVA G.N. SOCIO-PSIXOLOGIK DEMANDS FOR FUTURE PRESCHOOL EDUCATION PROFESSIONALS IN THEIR INNOVATIVE CAREER

This article outlines the socio-psixologik requirements for the innovative professional care of future preschool education professionals. There is also stressed out that education professionals should take into account the gender traits specific to each of the boys and girls in pedagogical processes.

Keywords: preschool education, preschool education specialist, innovative career, gender features, systematics, game, persuasion, prohibition.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 7(80)

Кириш. Мактабгача таълим сохасидаги ислохотларнинг бевосита давоми сифатида Узбекистон Республикаси Мактабгача таълим вазирлиги томонидан 2018 йил 7 июлдаги 4-сонли Хайъат йиFилиши карори билан мактабгача таълим муассасалари учун «Илк кддам» давлат укув дастури тасдикланди. Мактабгача таълим муассасасининг мазкур давлат укув дастури Узбекистон Республикасининг илк ва мактабгача ёшдаги болалар ривожланишига куйиладиган Давлат талабларига мувофик ишлаб чикилган меъёрий-хукукий жужжат булиб, унда мактабгача таълим муассасасининг максад ва вазифалари, укув-тарбиявий фаолиятнинг асо-сий Fоялари ифодаланган, шунингдек, болани таълимнинг кейинги боскичига утишидаги асо-сий компетенциялари белгиланган1.

Мавзунинг долзарблиги. Жамиятдаги ривожланиш тамойиллари бугунги болалар узларининг 10-15 йил аввалги тенгдошларига нисбатан купрок нарсани билишлари зарурли-гини такозо килмокда. Бугунги кунга келиб, мактабгача таълим муассасаларида таълим олувчи-лар сони сезиларли даражада купаймокда. Шунинг учун хам мактабгача таълимнинг сама-радорлигини таъминлаш учун боFча тарбиячи-лари ва мутахассисларини инновацион касбий фаолиятга тайёрлаш хамда таълим-тарбиянинг самарали усуллари ва методларини излаб топиш устида тинмай харакат килишлари лозим.

Булажак мактабгача таълим мутахассислари тарбияланувчиларни Узбекистон Республикасининг илк ва мактабгача ёшдаги болаларни ривожланишига куйиладиган давлат талабларига мувофик машFулотларга жалб этиб, кизиктира олса, уларда нарсалар, предметлар, вокеа-хддисаларни купрок урганиш эхтиёжи вужудга келади.

Бу жихатдан мактабгача таълим муассасасида ташкил этиладиган турли тугараклар, байрам кечалари, эрталиклар алохида ахамиятга эга. Мактабгача таълим муассасасида тарбиявий ишларнинг болалар илгари узлаштирган билим-лари, одатлари хамда эгаллаган хаётий тажриба-ларига таяниб олиб борилиши зарурлиги тала-баларга уктирилади. Улар шу асосда болаларга курсатадиган педагогик таъсирнинг мураккаб шаклларини узлаштирадилар, илгари узлаш-тирилган билимлари, хулк-атвор мезони ва коидалари билан янги узлаштираётганларини уЙFунлаштирадилар.

1 Узбекистон Республикаси Мактабгача таълим вазир-лигининг 2018 йил 7 июлдаги 4-сонли хайъат йиFилиши карори билан тасдикланган мактабгача таълим муассасалари учун «Илк кадам» давлат укув дастури.

Мацоланинг мацсади: мактабгача таълим муассасалардаги тарбиячилар ва мутахассисларини инновацион касбий фаолиятга тайёрлаш хамда таълим-тарбиянинг самарали усуллари ва методларидан фойдаланишни мухокама килиш.

Мавзунинг урганилганлиги. Мактабгача таълим тизимини такомиллаштириш, бу жара-ёнда болаларни мактабга тайёрлаш, уларнинг билиш фаолиятини кенгайтириш масалалари бир катор педагоглар ва психологлар томонидан тадкик этилган. Ф.Фребель, М.Монтессори, О.Декроли, Е.И.Тихеева, М.Аскархужаева, М.Расулова, Г.Комилова, Л.Назироваларнинг ишлари шулар жумласидандир.

Мацоланинг илмий янгилиги: мактабгача таълим муассасалари учун бошкарув кадрларни тайёрлаш тизимининг педагогик-психологик хусусиятлари белгиланди.

Тизимлилик принципи тадбирларни изчил-лик асосида утказиш имконини беради. Мактабгача таълим муассасаси педагог-тарбиячисининг иш режасида аник, муайян алокадорлик ва изчилликка эга булган тадбирларни назарда тутиш мухим хисобланади. Ушбу тизим, биринчи навбатда, мактабгача таълимнинг таълим-тарбия тизимини ифодалаши, болаларни миллий ва умуминсоний, маънавий, ахлокий Fоялар хамда ватанпарварлик рухида тарбиялашга хизмат килиши керак. Шу билан бир каторда, унда болалар гурухи ишининг узига хос хусусиятлари, таркиб топган анъаналар, педагог-тарбиячининг иш услуби, унинг бошкаларникидан фарк киладиган методикаси уз аксини топиши лозим.

Булажак педагог-тарбиячилар учун тарбияла-нувчилар фаолиятини бошкариш ва уларда мустакиллик хамда ташаббускорликни таркиб топтирувчи методикаларни ривожлантириш алохида ахамиятга эга. Маълумки, мактабгача таълим муассасалари тарбияланувчиларида хаётий тажриба етарли даражада ривожланма-ган булади. Шунинг учун уларнинг харакати, таълим-тарбиявий фаолиятини педагог-тарбия-чилар бошкаришига мухтождирлар. Айни пайтда улардаги фаоллик ва мустакилликка интилишни раFбатлантириш ва ривожлантириш педагог-тарбиячининг биринчи галдаги вазифасидир2. Тарбияланувчилар фаолиятига педагогик рабар-лик килиш, уларнинг мустакиллигини таъминлаш, боланинг хар бир муваффакиятини раFбатлантиришни педагог-тарбиячи назарда тутиши керак. Бу хар бир боланинг ривожла-ниши учун мухим ахамиятга эга. Педагог-

2 Кирстен А., Хансен, Роксана К. Кауфманн, Кейт Берк Уолш. Болага мулжалланган дастурни ташкил этиш // Суз боши Памела А.Коглинники. 2005. 246 б.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 7(80)

тарбиячиларнинг махорати тарбияланувчиларни к,изик,арли машFулотларга жалб к,илиб, уларни топширик,ларни бажарганда мунтазам раFбат-лантириш мактабгача таълим сифати ва самара-дорлигини таъминлашда мухим роль уйнайди.

Мактабгача таълим муассасалари педагогик жараёнларини бошк,ариш мураккаб педагогик вазифа хисобланади. Мактабгача таълим жараё-нида болаларнинг ёш хусусиятлари хамда индивидуал фарк,ларини хисобга олиш мухим ахамиятга эга. Мактабгача таълим жараёнини ташкил этишнинг мазмуни, усул ва методлари хар бир гурух тарбияланувчиларининг узига хос хусусиятлари билан белгиланади. Бу белгилар болаларнинг ёш хусусиятларидан келиб чик,к,ан холда узгаради.

Мактабгача таълим муассасалари педагог-тарбиячилари таълим-тарбиявий фаолияти маз-мунини танлашда болаларнинг ёш хусусиятла-рини хисобга олиши зарур. Тарбияланувчилар-нинг ёш гурухларига к,араб, таълим-тарбия шакллари ва методлари хам узгаради. Мактабгача таълим муассасалари тарбияланувчиларига тушунчалар ва маълумотларни кенгрок, изохлаш талаб этилади. Болаларга, биринчи навбатда, хулк,-атвор меъёрларига амал к,илиш зарурлиги ук,тирилади. Шунинг учун хам мактабгача таълим жараёнидан бошлаб, зарур меъёрлар бола-нинг хулк,-атворига сингдирилади. Мактабгача таълим муассасаларида болаларни ижтимоий-лаштириш жараёнида уларга уйин, ишонтириш, таък,ик,лаш усуллари ёрдамида педагогик таъсир курсатилади.

Мактабгача таълим муассасаларида педагог-тарбиячилар тарбияланувчилар кундалик фао-лиятининг бевосита ташкилотчиси хамда бошк,арувчиси сифатида намоён буладилар. Тарбияланувчилар олдига куйиладиган талаблар билан уларнинг имкониятлари орасидаги мута-носибликни таъминлаш педагог-тарбиячилар фаолиятининг мухим жихатини ташкил этади.

Болалар олдига ута мураккаб топширик,лар куйилганда, уларда машFулотлардан безиш, узларига ишонмаслик кайфияти вужудга келади. Мактабгача таълим жараёнида болаларнинг асаб тизимининг узига хослигини хисобга олиш мухим ахамиятга эга. Асаблари таранг булган болани тинчлантириш, осойишталикка ундаш, тортинчок, болаларда эса, фаоллика ундаш, уни дадиллаштириш лозим. Узининг зукколиги, ижо-дий фаолиятга мойиллиги билан гурухдош-ларидан ажралиб турган болаларни раFбатлан-тириб, уларнинг ик,тидорларини руёбга чикариш зарур. Шу билан бир к,аторда болалардаги ижо-бий фазилатларни янада ривожлантириш, уларнинг дунёк,арашини бойитиш узига хос ахмиятга

эга. Бунинг учун педагогик амалиёт жараёнида булажак мактабгача таълим муассасалари педагог-тарбиячилари хар бир тарбияланувчини батафсил урганишлари, улардаги ривожланиш-нинг узига хос жихатларини аник,лай олишлари зарур. Мактабгача таълим жараёнида уFил ва к,из болаларнинг хар бирига хос булган гендер хусусиятларни хисобга олиш лозим1. Мактабгача таълим муассасалари булажак педагог-тарбия-чилари уз фаолиятларида муваффак,иятга эри-шишлари учун, олий педагогик таълим жараёнида касбий махорат, педагогликка хос сифат-ларни эгаллаши талаб этилади.

Мактабгача таълим ёшидаги болалар жуда к,изик,увчан буладилар. Улар аксарият холларда тарбиячилари ва ота-оналарига куплаб савол-лар берадилар ва уз саволларига аник, жавоблар кутадилар. Улар радио эшитиш, телевидения орк,али турли мультипликацион фильмлар куриш, эртак ва топишмок,лар орк,али куплаб маълумотларга эга буладилар. Натижада барча нарсаларни билишга к,изик,адилар, куплаб саволлар тугилади ва узларида саволлар билан катталарга мурожаат к,иладилар. Педагог-тарбиячилар уларнинг саволларига хотиржам-лик билан аник жавоб бера олишлари керак. Иккиланиш, нотуFри гапириш, имконият излаб вазиятдан чик,иб кетиш педагог-тарбияччининг обруйига путур етказади, болалар орасида тар-биячига нисбатан ишончсизлик кайфияти вужудга келади. Шунинг учун хам булажак педагог-тарбиячилар тинимсиз изланишлари, мустак,ил билим олишлари, кундалик вок,еа-ходисалардан хабардор булишлари лозим. Улар бадиий адабиёт, санъат, фан ва техника, техно-логиялар сохасидаги янгиликлар хамда тад-к,ик,отларни кузатиб боришлари талаб к,илинади. Фак,ат шундагина уз тарбияланувчиларининг билиш эхтиёжларини к,ондиришлари, истик-болда самарали педагогик фаолият курсатиш-лари мумкин.

Мактабгача таълим муассасалари булажак педагог-тарбиячиларининг педагогик одоб меъёрларига амал к,илишлари, ташк,и имиджи, уларнинг болалар билан осон тил топишишлари педагогик фаолияти самарадорлигини таъмин-лайди.

Педагог-тарбиячининг одоби тарбияланувчи-ларда туFри хулк,-атворни шакллантиришга асос булади, чунки у уз одоби билан тарбияланувчилар учун жонли намуна була олади. Шунинг учун хам булажак педагог-тарбиячилар маънавий жихатдан юксак, педагогик одоб сирларини

1 Климов Е.А. Психология профессионального самоопределения. - Ростов-на-Дону: «Феникс», 1996. -С. 264.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 7(80)

чукур урганган булишлари керак. Педагог-тарбиячи болаларга куп танбех бермаслиги, балки ижобий таъсир курсата олиши лозим. Улар тарбияланувчиларнинг хулк-атворидаги камчиликларининг келиб чикиш сабабларини чидам билан аниклаб, уларни бартараф этиш йулларини излаб топишлари мухим ахамиятга эга. Бола хулк-атворидаги камчиликлар саба-бини билмаслик натижасида педагог-тарбия-чилар аксарият холларда юзаки, нохолис бахо бериб, асоссиз тарзда совук муносабатда була-дилар.

Педагог-тарбиячилар узаро самимий муноса-бат, диалог оркали болаларга якинлашадилар, уларнинг калбини забт этадилар. Баъзи бир педагог-тарбиячилар тарбияланувчиларга нис-батан каттиккул булиш керак деб хисоблайдилар. Педагогик тажрибалар шуни курсатдики, бола-лар билан сокин, мехрибонлик билан муомала килиш купрок ижобий самара беради.

Болаларни севиш, хурмат килиш, уларга нис-батан талабчан булиш узаро хурматга асослан-ган педагогик вазиятни вужудга келтиради. Болалар купинча талабчан ва адолатли педагог-тарбиячиларни севишади, улардаги билимдон-ликни кадрлайдилар.

Болаларга таълим-тарбия беришда энг аввал уларни ижтимоий хаётга, атрофдагилар билан ишчан муносабатга тайёрлаш мухим ахамиятга эга. Шунинг учун хам педагог-тарбиячиларга куйиладиган энг мухим талаблардан бири, уларда ташкилотчилик куникма ва малакалари-нинг мавжуд булишидир. Бундай куникмалар булажак педагог-тарбиячиларда олий укув юрт-ларида таркиб топтирилади. Бу укув жараёнини ташкил этиш, тарбияланувчилар жамоасини жипслаштиришни осонлаштиради. Ташкилотчилик куникмасини эгаллаган булажак педагог-тарбиячилар одатда, хамма ишга узи югуравер-майди. У имконига караб мохирлик билан гурух фаоли хамда барча болаларни жойларга так-симлаш махоратига эга булади. У ота-оналардан ёрдамчилар жалб этади. Натижада унинг фао-лият самарадорлиги ортади.

Бугунги кунда мактабгача таълим сохаси мутахассисларига булган муносабат тубдан узгарди. Уларни моддий, маънавий жихатдан куллаб-кувватлаш давлат сиёсати даражасига кутарилди.

Булажак педагог-тарбиячиларда коммуника-тив куникма ва малакаларни шакллантириш мухим ахамиятга эга. Уларнинг коммуникатив куникмалари куйидагиларда намоён булади: булажак педагог-тарбиячиларда муомала мада-ниятининг шаклланганлиги; нутк вазиятларидан

мохирона фойдалана олиши; мулокот техника-сини эгаллаганлиги кабилар1.

Булажак педагог-тарбиячилар уз фаолият-лари жараёнида сохаларига оид атамаларни яхши билишлари, турли луFатлар, энциклопеди-ялар ва илмий манбалар билан ишлай олишлари мухим ахамиятга эга.

Мацола муаллифи томонидан олиб борил-ган илмий изланишлар натижасида булажак педагог-тарбиячилар ташхислаш методикалари, педагогика-психологияга оид билимларни эгал-лаганликлари бир катор холатларда намоён булди:

- педагогика, психологияга оид билим, куникма ва малакаларнинг шаклланганлигида;

- мактабгача таълим ёшидаги болаларнинг рухий-физиологик холати хакида умумий маъ-лумотга эгалигида;

- тарбияланувчиларнинг ривожланганлик ва мактабга тайёрлик даражаларини ташхислаш методикаларини узлаштирганлигида;

- тарбияланувчиларнинг кизикишлари, эхтиёжлари ва майлларини уз вактида аниклаш усулларини билишида.

Булажак мактабгача таълим мутахассисла-рини инновацион таълим-тарбия жараёнини ташкил эта олиш махорати куйидагиларда уз аксини топади: болаларнинг ёш хусусиятлари-дан келиб чиккан холда уларни маънавий-ахлокий шакллантириш имкониятларини билиши; болаларни маънавий-ахлокий тарбия-лаш буйича утказиладиган тадбирлар режасини ишлаб чикиши ва уларнинг сценарийсини туза олиши; болаларни ривожлантиришга оид педагогик жараёнларни бошкариш усулларини билиши; болаларни табиат билан якиндан таништириш воситалари ва методларини билиши; машFулотлар утадиган хонани жихозлай олиши; гурухдаги болаларнинг гигеник холати ва саломатлигини назорат кила олиши; тарбияланувчилар билан саёхатлар уюштира олиши; республика микёсида нишонланадиган байрам-лар арафасида гурухда ва мактабгача таълим муассасасида тантанали байрам кечаларини ташкил эта олишида.

Педагогика институтларида таълим олиш жараёнида булажак педагог-тарбиячилар усиб келаётган ёш авлоднинг рухий ривожланишига оид умумий коидаларни хам узлаштиришлари лозим. Булажак педагог-тарбиячиларнинг фао-лияти тарбияланувчиларнинг ички дунёсини тушуниш, уларнинг потенциал имкониятларини

1 Волобуева Л.М. Старший воспитатель: история и современность. // Управление ДОУ. Москва, 2008. № 5. -С. 108.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 7(80)

билиб oлишни х,ам такoзo килади. Бyлажак пeдагoг-таpбиячилаp таpбияланyвчилаpнинг кизикишлаpи ва майллаpини аниклай oлиш-лаpи, шyнингдeк, айpим бoлалаpнинг rap™^ чoклигини баpтаpаф этишнинг cамаpали йул-лаpини билишлаpи лoзим.

Бyлажак пeдагoг-таpбиячилаpнинг каcбий фаoлияти мypаккаб ва куп киppалидиp. Бyлажак пeдагoг-таpбиячилаp уз фаoлиятлаpи давoмида тypли пeдагoгик вазиятлаpга дуч кeладилаp. Бун-дай вактлаpда yлаpдан уша вазиятнинг ижтимoий-пcиxoлoгик мox1иятини тушуниш, мycтакил pавишда биp каpopга кeлиш махр-pатига эга булиши талаб килинади. Бунинг учун булажак пeдагoг-таpбиячилаp уз мyтаxаccиcлиги от^ида чyкyp билимга эга бyлишлаpи билан биp катopда, ижтимoий-пcиxoлoгия х,амда ижти-мoий-пeдагoгикага oид билимлаpни х,ам пyxта yзлаштиpган бyлишлаpи лoзим. Шуниндак, yлаpдан таpбияланyвчилаpининг пcиxoлoгик xycycиятлаpини яxши билишлаpи х,ам талаб килинади.

^затиш ва тажpибалаp шуни кУpcатмoкдаки, булажак пeдагoг-таpбиячилаp бoлалаp адабиёти намyналаpи уаида ишлашлаpи, таpбияланyвчи-лаp билан пeдагoгик мyлoкoтга киpиша oлиш мах^ати ва малакалаpини тулик эгаллашлаpи, пeдагoгик-пcиxoлoгик кузатиш ва ташxиcлаш мeтoдлаpини яxши билишлаpи заpyp.

Агаp булажак пeдагoг-таpбиячилаp пeдагo-гика, пcиxoлoгия, мактабгача таълим мeтoдика-cига oид билимлаpни тулик Узлаштиpмаcалаp бу yлаpнинг пeдагoгик фаoлиятига ^лбий таъcиp кypcатади. Булажак пeдагoг-таpбиячилаp бoла-лаpга таълим-таpбия бepишга oид пeдагoгик вазифалаpни yзлаштиpиш макcадида пeдагoгик-пcиxoлoгияга oид билимлаpни чyкyp эгаллаш-лаpи талаб этилади.

Хулоса: Бугунги кунда мактабгача таълим мyаccаcалаpи пeдагoглаpида иннoвациoн ка^ бий фаoлият тажpибаcи, пeдагoгик жамoа, таълим-таpбия жаpаёни eтаpлича pивoжланма-ганлигини ^^тиб тypибти.

Мамлакатимизда мактабгача таълим тизими тубдан иcлox1 килинаётган x1oзиpги давpда маз-кyp таълим мyаccаcалаpида фаoлият ^^та-диган пeдагoглаpнинг билим cавияcи, каcбий маи^ати, cалox1иятига катта эътибop ^атил-мoкда. Мактабгача таълим тизими, унда фаoлият кypcатадиган пeдагoгик кадpлаp билим даpажа-^ни такoмиллаштиpиш эх,тиёжи бу отрада фаo-лият кypcатадиган мyтаxаccиcлаpни тайёpлаш-нинг назаpий аcocлаpини pивoжлантиpиш янги ёндашyвлаp билан бoйитиш эх,тиёжини ^лти-pиб чикаpди.

Таклиф сифатида кeлтиpиб утишимиз мум-кинки, мактабгача таълим мyаccаcалаpида таpмoклаpининг кeнгайиши, давлат ва нoдавлат мyаccаcалаpи ceктopининг pивoжланиши баpo-баpида ушбу таълим мyаccаcалаpида фаoлият кypcатадиган пeдагoглаp каcбий фаoлиятининг узига xoc жиха^^и, пeдагoгик жаpаён ва таълим муа^^^ни pивoжлантиpиш мexанизмла-pини пyxта yзлаштиpишлаpи лoзим.

Умуман oлганда булажак мактабгача таълим мyтаxаccиcлаpи oлий таълим мyаccаcаcида таълим oлиш жаpаёнида бoлалаpнинг пcиxoлoгик pивoжланиш даpажаcини ташxиcлай oлиш, yлаpнинг узига xoc xycycиятлаpини илFай билиши, мактабгача таълим жаpаёни cyбъeктла-pини маънавий-аxлoкий шакллантиpиш учун oптимал шаpт-шаpoитни яpата oлиш куникма-лаpини эгаллаб бopишлаpи ^ак. Шунинг учун пeдагoгик таълим жаpаёнида таpбияланyвчи-лаpнинг пcиxoлoгик pивoжланиш динамика^ни таcаввyp килишга алox1ида эътибop ^атиш тав-cия этилади.

Адабиётлар руйхати:

1. Узбeкиcтoн Pecпyбликаcи Мактабгача таълим вазиpлигининг 2018 йил 7 июлдаги 4-coнли х,айъат йиFилиши каpopи билан таедикланган мактабгача таълим муа^а^-лаpи учун «Илк кадам» давлат укув даcтypи.

2. Kлимoв Е.А. Пcиxoлoгия пpoфeccиoнальнoгo cамooпpeдeлeния. - Pocтoв-на-Дoнy: «^нико», 1996. -С. 264.

3. Вoлoбyeва Л.М. Cтаpший вocпитатeль: иcтopия и coвpeмeннocть. II Упpавлeниe ДОУ, Moc^, 2008. № S. -С. 108.

ЗАMОНАBИЙ TАЪЛИM / CОBPЕMЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 7(80)

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.