CC BY
81у/ед1лцу1на ежемесячный научно-практический медицинский журнал
Бишкек шаарынын кечиктирилгис медициналык кызматынын калыптануусунун тарыхий этаптары
Медициналык тез жардам борборунун Башкы дарыгери Касымбеков Ж. О. Исторические этапы становления неотложной медицинской помощи города Бишкек Гпавный врач ССМП г. Бишкек Касымбеков Ж.О.
резюме: В статье раскрывается основные исторические данные, касающиеся образования и дальнейшего развития службы скорой медицинской помощи столицы. Хронология основных достижений и работ руководителей, а также о проблемах, стоящих перед службой, и конечно о планах на ближайшие годы.
Historical stages of becoming a medical emergency in Bishkek
Chief physician Ambulance Station Bishkek Kasymbekov Zh.O. Summary: The article deals with the basic historical data relating to education and further development of the emergency medical services of the capital, a chronology of major achievements and work supervisors, as well as the challenges facing the service, and of course about the plans for the coming years.
Биринчи тез жардам мекемеси, белгилYY болгондой, дYЙнe жYЗYндe 1881- жылы Венада дарыгер Ярослав Мундинин демилгеси боюнча тYЗYлгeн. Анын себеби, андан кеп эмес убакыт мурун Чоч театрда ерт чыгып, ал абдан кеп жабыркагандардын жана жоготуулардын себеби болгон. Алар эч жактан, эч кимден жардам ала алган эмес.
Орусияда биринчи медициналык тез жардам Бекети Москва шаарында 1898 - жылы ачылган. 1917 - жылдын 26 - октябрында кечиктирилгис медициналык жардам кeрсeтYY YЧYн медико - сани-тардык бeлYм тYЗYлгeн. Совет бийлигинин биринчи кYндeрYнeн баштап тез жардам мамлекеттик иш болуп калды. Анын жумушунун негизине Советтик саламаттык сактоонун башкы принциптери коюл-ган - акысыз, жалпыга жеткиликтYYЛYк, пландуулук, алдын алуу багыттуулук, илимдин жана техника-нын эч жачы жетишкендиктерин пайдалануу.
Тез жардам кызматынын eнYГYШYнe куч кубат берген жылыш 1928 - жылы адистештирилген бригадаларды тYЗYY болуп калган.
Улуу Октябрь Революциясына чейин Туркестан республикасынын аймагында 15 дарыгер бар болчу. Бир дарыгердин карамагына калктын 52 мич адамына чейин туура келген, ошондо кыштактык жана айылдык медицина он мич ча-кырым аймактын радиусун камтыш керек эле.
Туркестан Республикасынын Борбордук Атка-руучу Комитетинин Буйругу менен 1918 - жылдын 31 - декабрындагы " Пролетариатты акысыз да-рылоо жeнYндe " декрети жарык кeргeн. ТYркестан Борбордук Аткаруучу Комитеттин тeрагасы Во-тинцев тарабынан Пишпек аймагынын саламаттык сактоо бeлYMY уюштурулган, башчысы болуп А. Сливин дайындалган.
Пишпек аймагында 1923 - жылдын 1 -июлуна 12 дарыгер жана 18 дарылоочу жар-
исторические этапы становления неотложной медицинской помощи города Бишкек
дамчы бар болчу. Пишпекте ошол кезде 170 мичден ашык калктын жашаганына, ар бир дарыгерге - 14167 адам, жардамчысыга - 8889 адам туура келген.
1924 - жылдын 17 - декабрында Амбулатори-ялык пунктун дарыгери Колесников медициналык тез жардамдын Yйгe биринчи чакыруусун ара-бада аткарган. Медициналык бюро у^н ара-баны очдоо иштери болуп турушу, дарыгердин Yйгe чыгуусун уюштуруу YЧYн, Мещанский жана Васильевский (азыркы Иваницын) кeчeлeрYHYн кесишиндеги королуу Yй берилди.
Кыргыз жергебиздеги кечиктирилгис медициналык жардам кeрсeтYYHYH башаты 1924
- жылы Пишпек шаарында шаардык Пишпектик бейтапканасына караштуу "Пишпек шаардык тез жардам бюросу" аталышында тез жана кечиктирилгис медициналык жардам Бекетинин уюштурулушуна дал келет. Бюродо 1 дарыгер, 2 фельдшер иштешкен, ат арабага отурушуп жардамга барып турушкан, жанында: тачуучу материалдар, замбилдер, кээ бир аспаптар жана дары - дармектер боолор эле. Бул кызматынын eнYГYYCYHYH биринчи этабынын башталышы катары каралып келет.
Медициналык тез жардам Кыргыз АССРинин Фрунзе, Нарын, Каракол, Ош жана Джалал
- Абадда шаарларында гана уюштурулган. Авто-унаага муктаждык Фрунзе шаарында гана бар, автоунаа абдан кымбат болгондуктан, анын ба-асы 30.000 рубль болчу, Наркомздрав каражаттын жоктугунан аны сатып алганга мYмкYHчYЛYГY жок болгон. Башка шаарларда, жаман жана автоунаа жYPYY YЧYH туура келбеген жолдорго байла-ныштуу кереги жок болгон.
1937 - жылы eз алдынча мекеме катары " Тез жардам бюросу жана соолуктуруучу жай" болуп бeлYнгeн, 1 санитардык автоунаасы болгон. Тез
- тез кечиктирилгис дарыгерлик жардамды талап кылган чыгуу YЧYH окуялардын тизмеги беки-тилген. Бюронун ошол кездеги башчысы Екимов (1924-1942жж) эле.
1938 - жылы Медициналык Тез Жардамдын Бюросуна караштуу 2 дарыгер, 2 фельдшер, 4 санитарка, 4 айдоочу жана 4 санитардык автоунаа машиналар бар болгон. Ошол убакта жылына 4,5 мичге жакын чакыруулар атка-рылып турган.
1941 - жылы Улуу Ата Мекендик Согуш баш-талаары менен бекеттин кызматкерлери, Ата
- Мекенди фашисттик баскынчылардан коргоо YЧYH, биринчилерден болуп, тажрыйбалуу адистер катары, фронтко кетишкен. Фрунзе шаарынын тез жардам Бекетинин кызматкерлери, тылда да, eзYлeрYHYH иш ордунда кYHY-тYHY берилип иште-шип, байма-бай фронтогулардын ордун толуктап, жечишти жакындатууга кошкон эмгеги зор болгон. Ал аралыктарда Медициналык тез жардамдын башчылары Бекчентаева, Ходжамбердиевдер эле (1942 - 1947жж).
Дал ошол 1941 - жылы Фрунзе шаарында толук кандуу медициналык тез жардам Бекети болуп уюштурулган. Ушул жылдан баштап бул кызматынын калыптанышынын эмки этабы катары, eнYГYYHYH- eзYHчe кызмат катары иштей башташы менен байланыштырсак болот. Калыптануу, бай тажрыйба топтоо, кадрлардын курамасынын, материалдык-техникалык базасынын тYптeлYШY YЗГYЛTYKCYЗ жYPYп келген.
1963 - жылы терминалдык акыбалдар менен KYрeшYY боюнча биринчи адистештирилген бригада TYЗYЛYШY менен, eнYГYYHYH жачы, YЧYHЧY этабынын башталышы катары карасак туура болот. Ушул этапты медициналык тез жардам кызматынын гYлдeп eнYккeн убагы катары каралышына бардык негиздер бар.
Алар: 1963 - жылы терминалдык кызматынын, 1964 - жылы кардиология кызматынын, 1967 - жылы педиатрия бeлYMYHYH, 1965 - жылы " Спутник " № 1, № 2 - бекетчелеринин, 1970 - жылы № 3 - бекетчесинин TYЗYЛгeндeрY далил.
1979-жылы Стрептокиназаны госпитализацияга чейинки этапта колодонууну ийгиликтYY практикага ашырышкандыгы YЧYH Станция Кыргыз ССР нин мамлекеттик сыйлыгынын Лауреаты болгон.
1983-жылы кечиктирилгис кызматтынын уюштуруучулук жогорку дечгээлге коюлгандыгы YЧYH СССР дин ВДНХ нын коло медалына таты-ган. Ушул эле жылы жYрeк ритми бузулуусунда кызылeчгeч аркылуу электрокардиостимуляция ыкмасы жYргYЗYЛYп, практикага жайылтылган. Калипсолду мононаркоз иретинде колдонуу, дистанциялык электрокардиография ыкмалары киргизилген.
Станциянын базасында бир нече илимий эмгек-тер аткарылган, диссертациялар жакталган: Щев-ченко, Г.Г. Носков, М.И. Дворкин жана башкалар.
Медициналык тез жардам Бекетинде 65 машиналар, 30 линияга чыгуучу бригадалар бар болгон.
1982 - жылы медициналык тез жардам Бе-кетине караштуу Шаардык травматологиялык пункт ачылган.
Ал алтын доор Медициналык тез жардамдын башчылары Владимир Васильевич Леженкин (1947 - 1972жж), Лысенкого (1972 - 1975жж), Тамара Рашидовна Ремеевага (1975-1980жж), Владимир Георгьевич Беловдорго (1980-1998) туура келет.
ЭгемендYYЛYK жылдарындагы саламаттыкты сактоо системасындагы реформалоо аркылуу, ошол кездеги каражаттын тартыштыгына карабас-тан, эч негизгиси кечиктирилгис кызматты сактап кала алдык. Уюштуруу иштеринин негизги принцип-тери жоголгон жок. Тескерисинче, заманбап жаб-дуулар, дипетчерлик компьтердик программалар ишти алып барууда, жумушту анализдeeдe бир топ жечилдиктерди TYЗYYДe.
Санитардык автоунаалар байма-бай алма-шылбаса да, гранттык жардам негизинде Япония
МЕДИЦИНА
ежемесячный научно-практическии медицинским журнал
6KM6TY тарабынан 1999-жылы 20 автоунаа алынып келинген. Акыркы жачылануу 2011-жылы Германия eHYrYY банкы тарабынан 6 реанимобильдери берилген.
Азыркы убакытта медициналык тез жардам Бекетинде терт бекетче, кардиология - анестезиология, психоневрология, педиатрия бeлYмдeрY; акушер-гинекологиялык, медико - техникалык жардам (110) бригадалары; ыкчам - диспетчердик бeлYMY; тренинг борборубуз бар.
Азыр тез жардам кYчтYY, жакшы жабдылган кызматка айланды , анда 120 дай дарыгер жана 300 дей орто медициналык кызматкерлер иште-шет жана алар бир жыл ичинде 120 мичден ашык бейтапка ^hy - тYHY жардам кeрсeтYшeт.
2000 - жылы Медициналык тез жардам Бекетине караштуу " 110 Сактоо Кызматы " Кечиктирилгис Техникалык Кызматы тYЗYлгeн. Ал кезде сактоочулар кызматы жок эле, кийин eзгeчe кырдаалдар министирлигине караштуу сактоочулар кызматы иштей баштаганы, 110 кызматы кайра каралып чыгып, атайын оор чакырыктарга (жол кырсыктары, травмалар, жаракаттар) чыкчу бригадалар бойдон сакталып калды. 2007 - жылы № 4 - бекетче уюштурулган.
1998 - 2003жж Медициналык тез жардамдын кызматынын башчысы Шаяхметов И.Б. эле. Кийин 2003 дeн баштап, 2014 -жылга чейин Ташибекова Г. А. жетектеген.
Тез жардам Кызматы 2010 - жылдагы Апрель окуяларында биринчилерден болуп биздин брига-
далар, окко аралашып, Ак YйдYH кулкунуна чейин барышып жаракат алгандарды алып чыгып кетип жатышты. Канчалан жаш кырчын балдардын eмYPY сакталды. Ошол ^hy ак халатчандар гана eзYHYн жумуш постунда тайманбай иштеп турушту десек эч ашыкча болбос.
Иш бар жерде, сeзсYЗ, кемчиликтер да бол-бой койбойт эмеспи. БYГYHKY кYHдeгY Борбордун кeйгeйлeрYH шарттуу тYPдe Yч блокко бeлYп койсок болот. Биринчиси - материалдык -техникалык базанын дечгээлине тийиштYY, экинчиси - кадр маселеси, андан улай шрштшн медициналык жар-дамыбыздын сапаты, YЧYHЧYCY - коомубуздун бизге болгон мамилеси жана тYШYHYГY. Бардык багытта ырааттуу иш алынып бара жатат жана мамлекет тарабынан, эч негизгиси, бул кeйгeйлeрдY тезинен чечYY тYШYHYMY бар экендиги анык.
Азыркы KYHY биздин кeп улуттуу, ар MYнeздYY, бирок ынтымактуу, бирдик^ чоч эмгек жамаа-тыбыз алдыга карай ишенимдуу, жигердYY чоч пландарыбыз менен кадам таштайбыз. Борборубуз келээрки 2015-жылы эле кeп eзгeрyyлeрдYH алдында турат: автопаркыбыз 20 дай "Тойота" (Япония eкмeтYHYH 1 млн USD eлчeмYHдeгY грант аркылуу), 5 "Мерседес" (Германия eHY^Y банкы тарабынан), Бишкек шаарынын мэриясы 5 сапаттуу автоунаа сатып берYYHY пландоодо. Андан тышкары кYзeттeгY кызматкерлерибизге ысык тамак уюштурууну, атайын униформаны тиктирyyнY колго алдык. Бул жакшы жышаандын башаты гана...
современные подходы к лечению переломов дистального метаэпифиза плечевой кости
(обзор литературы)
Борукеев А.К., Мистенбеков И.Б.
Бишкекский научно исследовательский центр травматологии и ортопедии
Резюме: Литературный обзор посвящен проблеме лечения переломов дистального метаэпифиза плечевой кости.
Ключевые слова: плечевая кость, перелом, фиксация, скелетное вытяжение, эндопротезирование
Ийин сеектерунун дисталдык метаэпифиз сыныгын дарылоого карата замандын
алдьщкы ыкмалары
Борукеев А.К., Мистенбеков И.Б.
Modern approaches to treatment fractures of the distal metaepiphysis HUMERUS
(review)
Borukeev AK, Mistenbekov IB Abstract: A literature review is devoted to the treatment of fractures of the distal humerus metaepiphysis. Keywords: humerus fracture, fixation, skeletal traction, arthroplasty
Переломы дистального метаэпифиза плечевой кости относятся к одним из наиболее тяжелых травм верхней конечности. По данным разных авторов переломы дистального метаэпифиза плечевой кости составляют 0.5-2% от переломов костей, а среди всех внутрисуставных переломов 19%.
Составляя небольшую часть среди пострадавших, эти пациенты требуют особого внимания. Это обусловлено как высокой трудовой активностью (большинство из них находятся в трудоспособном возрасте), так и значительным числом неудовлетворительных результатов лечения 8,3-67%.
