Научная статья на тему 'БАРКАМОЛ АВЛОДНИНГ СОҒЛОМ ТУРМУШ ТАРЗИНИ ШАКЛЛАНТИРИШДА МАҲАЛЛА ВА ОЛИЙ ЎҚУВ ЮРТИ ҲАМКОРЛИГИ'

БАРКАМОЛ АВЛОДНИНГ СОҒЛОМ ТУРМУШ ТАРЗИНИ ШАКЛЛАНТИРИШДА МАҲАЛЛА ВА ОЛИЙ ЎҚУВ ЮРТИ ҲАМКОРЛИГИ Текст научной статьи по специальности «История и археология»

CC BY
14
6
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ДАВЛАТ / ТАРАққИЁТ / ЖАМИЯТ / ИНСОН ВА ЁШЛАР / СОғЛОМ ТАФАККУР / АқЛ-ИДРОК / МИЛЛИЙ МАЪНАВИЯТ / ДУНЁ ҲАМЖАМИЯТИ / СОғЛОМ ТУРМУШ ТАРЗИ / МИЛЛИЙ ғОЯ / МИЛЛИЙ МАФКУРА / ВАТАНПАРВАРЛИК / ФИДОЙИ ФАРЗАНДЛАР / МИЛЛАТ РАВНАқИ

Аннотация научной статьи по истории и археологии, автор научной работы — Дусманов Ш.

Ушбу мақолада Баркамол авлоднинг соғлом турмуш тарзини шакллантиришда маҳалла ва олий ўқув юрти ҳамкорлиги ҳақида маълумотлар келтирилган. Шу билан бир қаторда мақолада, давлатнинг жон томири ёшларимиз эканлиги ва уларнинг кенг тафаккури, ақл-идроки ҳам миллий маънавиятимизни юқори даражада шаклланиши учун муҳим омил эканлиги ҳақида ҳам фикр-мулоҳазалар келтирилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

COOPERATION OF THE NEIGHBORHOOD AND HIGHER EDUCATIONAL INSTITUTION IN THE FORMATION OF A HEALTHY LIFESTYLE OF THE HARMONIOUS GENERATION

In this article, information about the cooperation of the neighborhood and the higher educational institution in the formation of a healthy lifestyle of the harmonious generation is presented. Along with this, the article also provides insights into the fact that the lifeblood of the state is our youth, and their broad perception, intelligence, is also an important factor for the formation of our national spirituality at a high level.

Текст научной работы на тему «БАРКАМОЛ АВЛОДНИНГ СОҒЛОМ ТУРМУШ ТАРЗИНИ ШАКЛЛАНТИРИШДА МАҲАЛЛА ВА ОЛИЙ ЎҚУВ ЮРТИ ҲАМКОРЛИГИ»

УДК 007.213.12

Дусманов Ш.

УзМТДП етакчи мутахассиси

БАРКАМОЛ АВЛОДНИНГ СОГЛОМ ТУРМУШ ТАРЗИНИ

ШАКЛЛАНТИРИШДА МАХДЛЛА ВА ОЛИЙ УЦУВ ЮРТИ

ХДМКОРЛИГИ

Аннотация. Ушбу мацолада Баркамол авлоднинг созлом турмуш тарзини шакллантиришда мауалла ва олий уцув юрти уамкорлиги уацида маълумотлар келтирилган. Шу билан бир цаторда мацолада, давлатнинг жон томири ёшларимиз эканлиги ва уларнинг кенг тафаккури, ацл-идроки уам миллий маънавиятимизни юцори даражада шаклланиши учун мууим омил эканлиги уацида уам фикр-мулоуазалар келтирилган.

Калит сузлар. Давлат, тарацциёт, жамият, инсон ва ёшлар, соглом тафаккур, ацл-идрок, миллий маънавият, дунё уамжамияти, соглом турмуш тарзи, миллий гоя, миллий мафкура, ватанпарварлик, фидойи фарзандлар, миллат равнаци.

Dusmanov Sh. leading specialist National Revival Democratic Party of Uzbekistan

COOPERATION OF THE NEIGHBORHOOD AND HIGHER

EDUCATIONAL INSTITUTION IN THE FORMATION OF A HEALTHY LIFESTYLE OF THE HARMONIOUS GENERATION

Abstract. In this article, information about the cooperation of the neighborhood and the higher educational institution in the formation of a healthy lifestyle of the harmonious generation is presented. Along with this, the article also provides insights into the fact that the lifeblood of the state is our youth, and their broad perception, intelligence, is also an important factor for the formation of our national spirituality at a high level.

Key words. State, development, society, people and youth, healthy thinking, common sense, national spirituality, world community, healthy lifestyle, national idea, national ideology, patriotism, selfless children, prosperity of the nation.

Х,ар кандай давлатнинг ривожланиб, тараккиёт сари одимлаб бориши, жахон хамжамиятига юз тутиши куп томонлама шу ерда яшаётган инсонларнинг, хусусан ёшларнинг чексиз мехнати самарасига боFлик.

Чунки давлатнинг жон томири шубхасиз ёшлардир. Лекин яна шу нарса маълумки, ёшларнинг давлатни ривожлантиришида уларнинг кенг тафаккур, акл-идрок, миллий маънавиятининг кай даражада шаклланганлиги мухимдир. Демакки, хар кандай ёш авлод хам бу каби сифатларга эга булавермайди. Бу эса куп жихатдан ёшлар хаётида соFлом турмуш тарзининг шакллангани билан улчанади. Шу сабабли ёшлар уртасида соFлом турмуш тарзини шакллантириш масаласи бугунги кундагидек долзарб масалани уртага ташламокда.

Бу масалани хал этишда ёшларни дунё хамжамиятида юз бераётган хар кандай узгаришлардан воокиф этиш, жахон узра ёйилган турли акидапарастлик гурухлар, терроризм, экстромизм каби бу^унчи кучлардан асраш, хамда уларга карши курашувчи миллий онг, миллий Fурур ва миллий маънавиятни таркибига олувчи мафкуравий иммунитетни равнак топтиришимиз айни муддаодир. Айнан ана шу тушунчалар билан ёшларни, айникса, республикамизнинг турли олий укув юртларида тахсил олаётган талаба-ёшларнинг онгини куроллантиришимиз максадга эришиш йулларидан бирини белгилаб беради.

Бундай эзгу максад йулидан OFишмай боришимизда бизга чексиз ватанпарварлик рухида йуFрилган миллий FOя, миллий мафкура ва миллий маънавиятимиз улкан ёрдам беради. Чунки хар кандай миллат у хох узбек, хох рус, хох япон булишидан катъи назар такдирини, камолга етаётган ёшларнинг келажагини ана шундай тушунчаларнинг кай даражада шаклланганлиги белгилаб беради.

Миллий маънавият, миллий мафкура ва миллий FOя равнаки бугунги кунда талаба-ёшларга берилаётган таълим-тарбия ишларига куп жихатдан боFлик эканлиги барчамизга яхши маълум. Шундай экан бу масалага яъни таълим-тарбия ишларига эндиликда янада чукуррок ёндашишимиз талаб этилади. Чунки талаба-ёшларда соFлом турмуш тарзини шакллантиришнинг , уларнинг онгида миллий маънавиятга нисбатан соFлом дунёкарашни, эътикодни ривожлантиришда бевосита уларга берилаётган таълим-тарбия сифатининг кай даражада равнак топганлигини уз вактида аниклаб, тегишли чора-тадбирларни куллай олишимиз лозим. Бундай ишларни амалга оширишда таълим-тарбия ишларида «Махалла-олий укув юрти» тизимидан кенг фойдаланиши бизга кузланган пировард натижаларни беради.

Аслини олганда, азалдан махалла та-лим-тарбиянинг бешиги булиб хисобланиб келинган. Айнан ана шу масканда миллий Fурур ва миллий ифтихор, узликни англаш, миллий FOялар йулида собиткадамлик каби эзгу тушунчаларнинг дастлабки куртаклари униб чиккан. Демак талаба-ёшларда соFлом турмуш тарзини шакллантиришда дастлабки фаолиятни махалладан бошлаб, сунгра уни олий укув юртларида давом эттириш максадга мувофикдир. Бунда эса «Махалла ва олий укув юртлари» хамкорлик тизими майдонга келади. Уларнинг хар иккиси хам бир-бирини

такозо этади ва тулдиради. Бу каби ишларни хал этишда эса биз куйидаги вазифаларни амалга оширишимиз максадга мувофик булади:

Биринчи вазифа- талаба-ёшларнинг соFлиFини мустахкамлаш. Бунинг учун эса махаллаларда хамда олий укув юртларида тегишли спорт заллари, махсус соFломлаштириш масканлари фаолиятини

жонлантиришмиз ва бу ерга талаба-ёшларнинг турли тугаракларда жалб этилишини муттасил кузатишимиз, керак булса махаллада яшаётган хар бир талаба-ёшларнинг кандай спорт тугаракларида иштирок этаётганлигини узлуксиз назорат килишимиз лозим.

Иккинчи вазифа- талаба-ёшларни дунёда булаётган узгаришлардан воокиф этиб турувчи оммавий ахборот воситалари (ОАВ), турли кулублар, интернат алока воситаларининг ишини жадаллаштиришимиз; уларда асосан соFлом турмуш тарзини шакллантириш масалаларига оид макола, очерк, радио ва телеэшиттиришлар , кинодастурлар, мултимедия уйинларини иложи борича купрок юзага чифаришимиз; айникса, кейинги йилларда талаба-ёшлар уртасида кенг ёйилган турли хил уяли алока воситаларига кизикиш кун сайин ортиб бормокда. Биз эса айнан ана шулардан восита сифатида фойдалансак булади. Бунинг учун республикамиз телефон компаниялари томонидан соFлом турмуш тарзини шакллантиришга ундовчи киска-киска, лекин таъсири кучли булган, миллий FOявий тушунчалар йуFрилган маълумотларни , сузларни СМС тарзида уяли алока воситаларига юборишимиз, бу вазифани амалга оширишимизда эса тегишли мутасадди ташкилотлар фаолиятини риволантириш ва улар билан хамкорликни йулга куйишимиз керак. Мисол тарикасида СМС лар «Сиз Ватан учун нима килдингиз?!», «Ватан равнаки сизнинг кулингизда!», «Сиз фидокор инсонсиз!» каби сузлардан фойдаланиш максадга мувофик булади.

Учинчи вазифа- талаба-ёшлар билан биргаликда махалла ва олий укув юртлари хамкорлигида "Биз соFлом турмуш тарафдоримиз", "Менинг махаллам- ватанпарварлар макони", "Илм даргохим-зиё манзили" номли курик-танловларни тез-тез утказиб туриш хам максадга эришишнинг этакчи йулларидан биридир.

Туртинчи вазифа- талаба-ёшларда соFлом турмуш тарзини шакллантиришга онгли муносабатни тарбиялаш булиб, бу уларнинг гигиена коидаларига риоя этиши, носоFлом мухит хакида маълум билим, куникма ва малакаларга эга булиши, керакли жойларда узларининг ижодий фикрлашлари, мустакил FOявий кучни эгаллаганлиги, миллий FOяларни кай йулдан бориш, собиткадамлик, носоFлом мухитни кандай йукотиш каби тушунчаларни шакллантиришимиз лозим.

Айнан юкорида саналган туртта вазифани амалга оширишимиз бу бизнинг эзгу максад йулидан кадам ташлашимизда байрок булажак. Шу вазифаларни амалга оширишимиз баробарида биз яна куйидаги асосий йуналиш ва омилларга эътибор беришимиз лозим:

-хар бир жамиятнинг, тузумнинг тарихий ривожланишида ёшлар муаммосининг мавжудлиги, уларда соFлом турмуш тарзини шакллантириш масалаларининг этакчилиги ва бу масаланинг асосий кисмининг ечимлари таълим-тарбия жараёнига боFлик. Хусусан бу жараёнда "Махалла ва укув маскани" хамкорлик тизими масалалари устуворлик килади;

- хар бир давлат тараккиётининг асосини шу ерда яшаётган ёшларнинг та-лим-тарбияси ташкил этиши;

-Шарк халклари тарихий тараккиётида ёшлар таълим-тарбияси, уларга соFлом турмуш тарзи шаклланишининг ижтимоий-сиёсий, маънавий, маърифий масалалари сифатида караб, катта эътибор бериб келганлиги ва бу тараккиёт соFлом турмуш тарзини шакллантиришнинг тарихий методологик асосини ташкил этишни инобатга олиш;

-ёшларнинг таълим-тарбиясида соFлом турмуш тарзининг шаклланиши педагог-мураббийлар, устозлар мехнати этакчи омиллардан эканлиги;

- ёшларда соFлом турмуш тарзини шаклланиши олий укув юртларида мутахассислар тайёрлашнинг узига хос томонларининг мавжудлиги ва бу сохадаги ишларни кенг ривожлантириш лозимлиги.

Демак, талаба-ёшларда соFлом турмуш тарзини шакллантириш жараёни хамда унинг мазмуни давлат талаб ва эхтиёжлари асосида вужудга келиб, давлатни тараккиёт сари одимлашида улкан ахамиятни касб этади.

Талаба-ёшлар тафаккурига, уларнинг онгига, маънавиятига соFлом турмуш тарзини олиб киришимиз, уларга салбий таъсир этувчи хар кандай ёвуз Fояларга таълим-тарбия жараёнида талаба-ёшларни уларга карши куроллантиришимиз, мафкуравий иммунитетни кучайтиришимиз шарт. Талаба-ёшларни юртга садокат, миллий-маънавий тарихимизга, кадриятларимизга садокат рухида тарбиялашимиз лозим. Ана шундагина талаба-ёшларимиз узлигини англаб, миллий Fурур ва ифтихор туЙFуларини онгига сингдириб, миллат равнакига самарали хисса куша оладиган фидоий фарзандлар булиб етишади.

Фойдаланилган адабиётлар:

1. Миллий тараккиёт йулимизни катъият билан давом эттириб, янги боскичга кутарамиз.- Тошкент: Узбекистон. 2017. 592-б.

2. Баркамол авлод орзуси. - Тошкент. Шарк. 1999.

3. "Оила ва болалар билан ишлаш". МинВУЗ-РССАД-ТДМАДИ-ЮНИСЭФ. - Тошкент. 2009.

4. Бу макаддас ватанда азиздир инсон. - Тошкент. Г.Гулом. 2010.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.