CC BY
7
Вестник К03НМУ № I - 2020
анализировались по графику, где были видны изменения до и после токсического отравления. Показатели крови при сравнении дали возможность говорить о коррекции и эффективном воздействии отечественных энтеросорбентов.
Ключевые слова: Энтеросорбент, тетрохлорметан(С^4), карбонизированная измельченная рисовая шелуха , гематология, детоксия.
A.K.Toleubekova1'2, AAGabitova12, T.G.Kiriyatova12, N.T.Ablaikhanova13, Z.B.Yessimsiitova13, S.T.Tuleukhanov13, GATussupbekova13, A.S.Kozhamzharova34
'Al-Farabi Kazakh National University 2Scientific research center «Biomedicine» 3 NTPC TOO " Zhalyn» 4Asfendiyarov Kazakh National Medical University
DETERMINATION OF THE EFFECT OF DAIRY PRODUCTS WITH THE ADDITION OF ENTEROSORBENT DIETARY FIBERS ON THE BLOOD PARAMETERS OF POISONED ANIMALS
Resume: This article discusses changes in physiological parameters in toxic poisoning of animals. The analysis of physiological changes in the body of animals poisoned by toxic substances, and the restoration of the characteristics of the body by including domestic enterosorbents in fermented milk products. It was observed that the correction of fermented milk products with the addition of carbonized rice husks and ordinary rice husks had a positive effect on the hematological parameters of animal blood. Thus, it was found that when taking
enterosorbents together with fermented milk products, there is a detoxic effect on the functional state of the body, poisoned by toxic toxic substances. In case of toxic poisoning, blood counts were analyzed according to the schedule, where changes were visible before and after the toxic poisoning. Blood counts in comparison made it possible to talk about the correction and effective effect of domestic enterosorbents. Keywords: Enterosorbent, tetrachlormethane (CCL4), carbonized crushed rice husks, hematology, detoxe.
УДК 615.1:339
Г.К Нурсейт, Г.А. Дюсембинова, Э.А. Серикбаева, С.Д. Дошманова, Ф.Е. Каюпова
С.Ж. Асфендияров атындагы К,азац ¥лттыцмедицинаyHueepcumemi
КАЗАХСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАFЫ ЦЕФАЛОСПОРИНД1К АНТИБИОТИКТЕР НАРЬ^ЫНА ШОЛУ
Цефаяоспоринд1к цатарындагы антибиотиктерд{ клиникалыц тэж1рибеге цалыптастыру жэне енг1зу, эрине, бактериялъщ инфекциялар химиотерапиясыныц тарихындагы мацызды оцигалардыц 6ipi болып табылады. Цаз!рг1 уацытта б!рцатар мацызды параметрлер: антибактериалды эсердщ c^^pi, цауппаздт жэне т.б. бойынша, олардыц элемнщ квптеген елдершде, сонымен бipге Цазацстанда кещнен цолданылатын цефалоспориндер квптеген басца да цатардагы антибиотиктерден дэрежес асып тYcуiмен тYciндipiледi. Бул мацалада К,азацстандагы цефалоcпоpиндiк антибиотиктеpдiц бес буыны мен еpекшелiктеpi жайлы ацпарат беpiледi. Жумыста К,азацстандагы цефалоcпоpиндiк цатардагы антибиотиктер нарыгына назар аударылады. Tyttmdi свздер: цефалоспориндер, антибактериалды дэршкзаттар, антибиотиктер, антибиотикотурацтылыц, нарыц.
Дуниежузтк денсаулы; са;тау уйымыныц (ДД¥) мэлiметтерi бойынша, микроб;а ;арсы препараттарга турак;тылык; мэселей 2019 жылгы галамдык; денсаулы; са;тау ушш непзп 10 ;ауш тiзiмiне гаредъ Сату нысандары бойынша жу;палы ауруларды емдеуге арналган дэртк заттар элемде твртiншi орында тур. Олардыц шшде антибиотиктер басым.
Микроб;а ;арсы препараттарга твзiмдiлiк уа;ыт вте келе, эдетте генетикалы; взгерктер ар;ылы табиги турде дамиды. Алайда микроб;а ;арсы препараттарды ;ате жэне шамадан тыс пайдалану бул процесс жылдамдатады. Антибактериалды тура;тылы; жаца тетiктерi бYкiл элем бойынша пайда болуда жэне таралуда, кец таралган жу;палы ауруларды емдеу ;абшеттШпне ;ауш твндiре отырып, сауыгу мерзiмдерiн узартып, MYгедектiк пен влiм туындатады. Антибактериалды дэр>дэрмектер туралы на;ты TYсiнiк берiлмегендiктен, халы; взiн-взi емдеудi жалгастыруда. Резистенттiлiк мэселей микроб;а ;арсы терапияныц тиiмдiлiгiн шектейтш елеулi кедергi болып табылады. Осы мэселеге арналган жыл сайынгы жарияланымдар антибиотиктiк резистенттiлiктiц таралу проблемасыныц взектшшн растайды.
Тиiмсiз антимикробты терапия антибиотиктердщ жагымсыз жэне уытты реакцияларыныц пайда болу жшлшн арттыруга ы;пал етедъ Дэрiлiк заттарга барлы; жанама реакциялардыц 25-30% антибиотиктердiц жанама
эсерлерiнiц улесше келедi. Сондыцтан, ДYHиежYзiлiк денсаулыц сацтау уйымыныц (ДД¥) бактерияга царсы цуралдарды пайдалануды оцтайландыру Ж0нiндегi усынымдарыныц арасында маркетингтiк талдаулар ЖYргiзу кезделген.[3]
Антибактериалды препараттар топтарыныц арасында ерекше орынды цефалоспориндер алады. Цефалоспориндер - Acremonium зецiнен алынган (бурын Cephalosporium деп аталган) антибиотиктердiц Yлкен тобы. Олар р-лактамды антибиотиктерге, бактерицидтерге жатады жэне пенициллиндерге уцсас эсер етедi. Олар пептидогликан 0ндiрiсi Yшiн жауапты ферменттердщ белсендiлiгiн, бактериялыц жасушалыц цабырганыц мацызды компонентш байланыстырады жэне бугаттайды. Олар кец спектрлi антибиотиктер деп аталады, себебi олар бактериялардыц кец спектрше царсы тиiмдi. 1945 жылы бiрiншi цефалоспорин аныцталган кезден бастап, галымдар бактериялардыц кец спектрiне царсы негурлым тиiмдi эсер етуi Yшiн цефалоспориндердщ цурылымын жацсартуда. Курылым эзгерген сайын цефалоспориндердiц жаца "буыны" жасалады. К^рп уацытта цефалоспориндердiц бес "буыны" бар жэне эрбiр буын 0зiнiц бактерияга царсы спектрi бойынша эзгеше болып табылады. Эрбiр буынныц iшiнде енпзу тэсiлiне байланысты (мысалы, iшуге немесе кэктамыр iшiне енгiзуге), абсорбция, агзадан шыгарылуы жэне
УекЫЬ КагПГШ № I - 2020
цефалоспориннщ эсер ету уза^тыгы тургысынан айырмашыльщтары бар.
Бiрiншi буынныц цефалоспориндерше грамоц бактерияларга тиiмдi болып келетш цефалексин, цефазолин, цефадроксил жэне т. б. треда; екiншi буынды грамтерк бактерияларга белсендi эсер ететiн цефаклор, цефуроксим, цефметазол, цефамицид ;амтиды; Yшiншi буынга кец спектрлi эсерге ие, сонымен ;атар грамтерiс бактерияларга жэне р-лактамазаларды 0ндiретiн
микроорганизмдерге ;арсы эсер ететiн
цефиксим,цефоперазон, цефотаксим, цефтриаксон, цефтазидим жатады.
Соцгы уа;ытта 0ндiрiлген т0ртiншi (цефепим, цефпиром жэне т.б.) жэне бесiншi буын цефалоспориндерi (цефтаролин, цефтолозан жэне т. б.) грамоц жэне грамтерк бактерияларга ;атысты жогары тиiмдiлiкке ие жэне р-лактамаз эсерiне T0зiмдi болып табылады. [1,2]
Кесте 1 - КР бойынша цефалоспориндердiц буындары жэне непзп 0кiлдерi
1 буын 2 буын 3 буын 4 буын 5 буын
Цефадроксил, Цефазолин Цефалексин, Цефуроксим (Зиннат, Зинацеф) Цефдинир, Цефиксим (Супракс), Цефотаксим (Клафоран), Цефподоксим (Песеф, Сефпотек), Цефтриаксон (Роцефин), Цефоперазон (Цефобоцид), Цефтазидим (Мизат, Фортум) Цефепим (Максипим) Цефтаролин, Цефтолозан
Казiрri уа;ытта 2019 жылгы Казахстан Республикасыныц Мемлекеттiк тiзiлiмiнде тсркелген дэрiлердiц 2,2% Yлесiн цефалоспориндiк антибиотиктер алады. КР Мемлекеттiк тiзiлiмiнде цефалоспорин ;атарыныц 168 антибиотиктерi тiркелген. Жалпы к0лемнен бiрiншi буын цефалоспориндерi (цефадроксил, цефазолин, цефалексин ) - 7%, екiншi буын (цефуроксим) - 19%, Yшiншi буын (цефиксим, цефоперазон,
цефотаксим, цефтриаксон, цефтазидим) - 64%, т0ртiншi (цефепим) - 8%, бесiншi буын (цефтаролин, цефтолозан) -2% Yлесiн иурайды. Оныц iшiнде бiрегей препараттар - 9%, генериктер - 91% курайды. ДэрШк калыптар бойынша унта;тар 78%, таблеткалар 15%, TYЙiршiктер 4%, капсулалар 3% иурайды. [7]
Сурет 1 - Цефалоспориндердщ дэрiлiк калыптарыныц Yлесi
Цефалоспориндi антибиотиктердiц барлы; буындары КР ДСМ клиникалы; хаттамасы бойынша медицинаныц 48 б0лiмiнде ирлданылады. Оныц Мнде хирургия, жукпалы жэне паразиттш аурулар, травматология жэне ортопедия, туа б^кен аурулар, акушерлiк жэне гинекология, педиатрия, пульмонология сия;ты медицина б0лiмдерiнде кецiнен колданылады.
Казiргi уа;ытта цефалоспориндер стационарда эр TYрлi инфекцияларды емдеуде жетекшi орын алады. К0п жагдайда оларга эртYрлi локализациядагы инфекцияларды бастап;ы эмпирикалы; емдеу сызбаларында арты;шылы; берiледi.
ДYHиежYзiлiк денсаулы; са;тау уйымы (ДД¥) мэлiметтерi бойынша инфекциялардыц алдын алуы жэне емдеуi Yшiн тиiмдi микроб;а карсы препараттардыц эффективсiз болуы агзаларды трансплантациялау, онкологиялы; аурулар кезiндегi химиотерапия, диабетп емдеу жэне хирургиялы;
операциялар (мысалы, кесер тiлiгi жэне жамбас буынын ауыстыру) сия;ты медициналы; рэсiмдер кезшде 0те и;аушт болуда. Микроб;а ;арсы препараттарга тура;тылы; медициналы; ;ызметтердщ ;ымбаттауына себепшi болады, себебi ол ;арн;^1нд^1 терапия жэне стационарда уза; уа;ыт болуды ;ажет етедi. [6]
КР ДСМ 2017 жылгы 29 тамыздагы № 666 буйрыгына сэйкес тегш медициналы; к0мектiц кепiлдiк берiлген к0лемi шецберiндегi дэрiлiк заттарга 10 аурудыц атауы бойынша цефалоспориндердiц 3 TYрi жатады. Оларга жататын цефиксим, цефуроксим жэне цефтриаксон тынысалу MYшелерiнiц ауруларында, жу;палы аурулар, терi жэне зэр-жыныс ЖYЙесi ауруларында жэне т.б. бершедъ [4] IQVIA мэлiметтерi бойынша жалпы нары; к0лемшде цефалоспориндi антибиотиктердщ Yлесi 2019 жылы 2,6% нурады. Нары; к0лемi 5 жылда улгайып, 0су ;ар;ыны 1% -ды ;урады.
2,80% 2,70% 2,60% 2,50% 2,40% 2,30% 2,20% 2,10% 2,00%
2,70%
2,60%
2,40% 2,40%
2,29%
2015
2016
2017
2018
2019
жылдар
Сурет 2 - Жалпы нары; K0лемiндегi цефалоспориндi антибиотиктердiц 5 жылды; Yлесi
Эндiрушiлер бойынша отанды; цефалоспориндер 13%, шетелдiк 87% курайды. 5 жыл iшiнде отанды; цефалоспоринд антибиотиктердiц сатылган
;аптамаларыныц к0лемi 10,25% - га арт;ан. Каза;стан Республикасыныц цефалоспориндiк ;атардагы
антибиотиктер нарыгын зерттеу барысында отанды; 0нiмдерден «Химфарм АК», «Нобел Алматы фармацевтикалы; фабрикасы», «Элеас ПФК» ЖШС сия;ты фармацевтикалы; 0ндiрушi компаниялар белгiлi болды. Бул жалпы ^ркелген цефалоспориндердiц 13% ;¥райды. 87% шетелдш 0ндiрушiлерге тиесiлi.
2019 жылдыц 1 казанынан бастап елiмiзде к;азак;стандык;тарга "DariKz" мобильдi косымшасыныц жацартылган нус;асы колжетiмдi болды. Колданушылар дэрi-дэрмектiц багасын бiле отырып, у;сас препараттардыц багасын салыстыра алады, дэрi-дэрмектiц рецептуралы; немесе бар-жогын тексере алады, сондай-а; дэрШк заттыц 0ндiрушiсi, медициналы; ;олдану шарттары, са;талу мерзiмi жэне т. б. туралы а;паратты бiле алады.
Цефалоспориндер эдетте, бас;а антибактериалды дэрiлiк заттарга к;араганда, аз жанама эсерлердi тудырады. Дегенмен, бул антибиотиктердi тиiмсiз ;олдану кэптеген елдерде ец мацызды мэселелердщ бiрi болып табылады. [9] Казахстан Республикасыныц денсаулы; са;тау министрiнiц 30 к;ыркуйек 2019 жылдыц КР ДСМ №131 «КР денсаулы; са;тау жэне элеуметтш даму министрiнiц «Рецептшерд жазу, есепке алу жэне са;тау ережесш бекiту туралы» 22 мамыр 2015 жылгы №373 буйрыгына 0згерiстер мен тольщтырулар енгiзу туралы» буйрыгы бойынша рецепттерд денсаулы; са;тау уйымдарыгыныц медициналы; к;ызметкерлерi ;агаз TYрiнде жэне (немесе) электронды TYPДе жазады. Казiргi уа;ытта, дэрiлердi рецепттермен босату дэрiгердiц тагайындауыныц дурыстыгын жэне емдеу тиiмдiлiгiн ;амтамасыз етуiнiц ба;ылауын ЖYргiзуге MYMкiндiк беред! Рецептуралы; ба;ылаудыц ар;асында ;андай да бiр препараттардыц эсер етуiнiц жагымсыз салдарын аныщтауга, багалауга жэне ескертуге болады. [5]
1 Беликов В.Г., Фармацевтическая химия. - М.: 2008. - 599 с.
2 C. Fookes, Bpharm, «Cephalosporins» article on Jul 20, 2018 URL: https://www.drugs.com/drug-class/cephalosporins.html
3 https://www.who.int/ru/news-room/fact-sheets/detail/antimicrobial-resistance
4 №КР ДСМ-1/2020 от 9.01.2020 г. О внесении изменений в приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 29 августа 2017 года № 666 «Об утверждении Перечня лекарственных средств и медицинских изделий в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи, в том числе отдельных категорий граждан с определенными заболеваниями (состояниями) бесплатными и (или)
Т1З1М1
льготными лекарственными средствами и медицинскими изделиями на амбулаторном уровне»
5 КР ДСМ 30 цыркуйек 2019 жылдыц КР ДСМ №131 «КР денсаульщ са;тау жэне элеуметтш даму министршщ «Рецептшерд жазу, есепке алу жэне са;тау ережесш бегату туралы» 22 мамыр 2015 жылгы №373 буйрыгына эзгерктер мен толыщтырулар енпзу туралы» буйрыгы
6 URL: http://www.rcrz.kz/index.php/ru/2017-03-12-10-51-13/klinicheskie-protokoly
7 Каза;стандык; ¥лтты; Дэрiлiк формуляры URL: http://www.knf.kz/index.php/ru/
8 URL: http://www.druginfo.kz/index.php/ru/dlya-naseleniya/stati/275-31032017
9 URL: https://www.ndda.kz/
ГД- Нурсейт, Г.А. Дюсембинова, Э.А. Серикбаева, С.Д. Дошманова, Ф.Е. Каюпова
Казахский Национальный медицинский университет имени С.Д. Асфендиярова
ОБЗОР РЫНКА ЦЕФАЛОСПОРИНОВЫХ АНТИБИОТИКОВ В РЕСПУБЛИКЕ КАЗАХСТАН
Резюме: Создание и внедрение в клиническую практику антибиотиков цефалоспоринового ряда явилось, безусловно, одним из важнейших событием в истории химиотерапии бактериальных инфекций. В настоящее время по ряду важнейших параметров: спектру антибактериального действия, безопасности и др., цефалоспорины превосходят антибиотики многих других классов, чем и объясняется их статус антибактериальных
средств, наиболее широко применяемых во многих странах мира, в том числе и Казахстана. В данной статье будет представлена информация об особенностях цефалоспориновых антибиотиках и о пяти поколений в Казахстане. В работе акцентируется внимание на рынок антибиотиков цефалоспоринового ряда в Казахстане. Ключевые слова: цефалоспорины, антибактериальные средства, антибиотики, антибиотикорезистентность, рынок.
G.K. Nurseit, G.A. Dyusembinova, E.A. Serikbayeva, S.D. Doshmanova, F.E. Kayupova
Asfendiyarov Kazakh National medical university
MARKET OVERVIEW OF CEPHALOSPORIN ANTIBIOTICS IN THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN
Resume: The creation and introduction of cephalosporin antibiotics into clinical practice was, of course, one of the most important events in the history of chemotherapy for bacterial infections. Currently, cephalosporins are superior to many other classes of antibiotics in a number of important parameters: the spectrum of antibacterial action, safety, etc., which explains their status as antibacterial agents that are most widely used in many
countries of the world, including Kazakhstan. This article will provide information about the features of cephalosporin antibiotics and about five generations in Kazakhstan. The paper focuses on the market of cephalosporin antibiotics in Kazakhstan.
Keywords: cephalosporins, antibacterial drugs, antibiotics, antibiotic resistance, the market.
UDC 615.322
Y.K. Levaya, G.A. Atazhanova
UJS «Karaganda medical University»
MARKETING ANALYSIS OF THE KAZAKHSTANI PHARMACEUTICAL MARKET OF DRUGS CONTAINING SAGE
The article presents marketing review of sage preparations, presented by various dosage forms of the pharmaceutical market in Kazakhstan. Established data on segmented analysis by type of dosage form and manufacturer. The results of the content analysis of trade names, assortment by manufacturing country, company, dosage form have revealed the relevance of developing soft dosage forms based on sage, as well as the need to expand the range of domestic products based on plant materials. Keywords: drugs, pharmaceutical market analysis, dosage form, sage preparations
Introduction.
In recent years, has been observed a significant increase in production in the pharmaceutical industry of Kazakhstan - the volume of output by domestic manufacturers amounted to 42 billion tenge. One of the priority factors in the choice of raw materials for the development of drugs is the efficiency and safety of raw materials, as well as its availability [1]. The territory of Kazakhstan is rich of natural resources, including plant. Flora of Kazakhstan surprises with rare species of plants; here, shrubs and valuable medicinal herbs specific for semi-deserts and deserts grow, many of which have pronounced biological activity [2,3]. The number of higher plants of Kazakhstan in various botanical sources varies from 5.5 to 6 thousand species, 1067-1118 genera and about 160 families [2,4,5]. From the point of view of practical use in medicine a great interest represent species of the genus Salvia L. (Sage). In Kazakhstan, grows 8 species of sage [2]. However, despite the widespread prevalence of sage in Kazakhstan, plant raw materials are not in high demand among domestic producers due to the fact that sage is purchased outside of Kazakhstan. All types of sage are valuable for humans, each is individual as in the
content of essential oil as in its possible use like a medicinal raw material [6]. Sage is highly recommended for purulent cough, asthma, flu, scurvy, suffocation, hoarseness and colds, tuberculosis [7-9]. Sage essential oil has antioxidant, antibacterial, antifungal, anti-inflammatory and antiviral activity and high wound healing ability [10].
The aim of the work is to conduct a comparative analysis of Kazakhstani pharmaceutical market of drugs containing sage, to determine the proportion of domestic drugs, to determine the most prevailing dosage form.
Materials and research methods: statistical data of the Kazakhstani market for drugs containing sage, content analysis, logical, structural, comparative, graphic and marketing analysis methods.
Results and discussion.
According to the results of segmentation analysis by production sign was established the prevalence of the proportion of drugs containing sage: foreign production - 75 items (87%), the rest -11 items (13%) of domestic production (Figure 1). Kazakhstani manufacturers of drugs containing sage and dietary supplements based on sage are Leovit LLP and Zerde-Fito LLP.
Figure 1 - Market share of Kazakhstan manufacturers for the production of sage preparations
