Научная статья на тему 'ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА "БАЛАЛАР АУРУЛАРЫМЕН ИНТЕГРАЦИЯЛЫҚ ІС ЖҮРГІЗУ" СТРАТЕГИЯСЫН ЕНГІЗУ НӘТИЖЕЛІЛІГІН БАҒАЛАУ'

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА "БАЛАЛАР АУРУЛАРЫМЕН ИНТЕГРАЦИЯЛЫҚ ІС ЖҮРГІЗУ" СТРАТЕГИЯСЫН ЕНГІЗУ НӘТИЖЕЛІЛІГІН БАҒАЛАУ Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

CC BY
26
11
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
БАЛАЛАР / АУРУШАңДЫқ / МЕДИЦИНАЛЫқ КөМЕК / ДЕНСАУЛЫқ САқТАУ

Аннотация научной статьи по наукам о здоровье, автор научной работы — Утеулиев Е.С., Манкеева Г.Я., Мырзагулова А.О., Дуйсек А.Т., Исаева К.К.

Дамушы елдерде медициналық мекемелерге түсетін емделуді қажет ететін балалар бір ғана аурудан емес бірнеше аурудан зардап шегеді, бұл қандай да бір диагноз қоюға қиындық тудырады. БАИІЖ балалар үшін елеулі қауіп тудыратын әртүрлі факторларды ескеретін кешенді стратегия болып табылады. Ол балалардың негізгі ауруларын біріктіріп емдеуді қамтамасыз етеді және иммундау және жақсартылған тамақтану жолымен аурулардың алдын алуға ерекше мән береді.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по наукам о здоровье , автор научной работы — Утеулиев Е.С., Манкеева Г.Я., Мырзагулова А.О., Дуйсек А.Т., Исаева К.К.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

EVALUATING THE EFFECTIVENESS OF THE STRATEGY IMPLEMENTATION "INTEGRATED MANAGEMENT OF CHILDHOOD DISEASES" IN THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN

In developing countries, children in need of treatment who are admitted to medical institutions often suffer from more than one disease, making it impossible to make a single diagnosis. IMCI is an integrated strategy that takes into account a variety of factors that pose a serious danger to children. It provides combined treatment for major childhood diseases and attaches particular importance to disease prevention through immunization and improved nutrition.

Текст научной работы на тему «ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА "БАЛАЛАР АУРУЛАРЫМЕН ИНТЕГРАЦИЯЛЫҚ ІС ЖҮРГІЗУ" СТРАТЕГИЯСЫН ЕНГІЗУ НӘТИЖЕЛІЛІГІН БАҒАЛАУ»

Вестник К03НМУ № I - 2020

A. Myrzagulova, A. Blyalova, N. Akzholova

Kazakhstan's medical university «KSPH» Asfendiyarov Kazakh National Medical University

ESTIMATION OF THE PREVALENCE OF HYPERTENSION AMONG ADOLESCENTS 12-13 YEARS OLD

Resume: In this paper, the issues of the prevalence of risk factors for the development of hypertension and their relationship were examined. All the obtained data were evaluated, which made it possible to create a characteristic portrait of a teenager 12-13

years old in general and taking into account the existing AH and other common factors.

Keywords: preventive measures, hypertension, adolescents, medical care

Э0Ж 616-053/2(045)/5

Е.С. Утеулиев, Г.Я. Манкеева, А.О. Мырзагулова, А.Т. Дуйсек, К.К. Исаева

«КДСЖМ» Цазацстандыц медицинаyHueepcumemi С.Ж. Асфендияров атындагы К,азац ¥лттыц медицина yHueepcumemi

КАЗАХСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА «БАЛАЛАР АУРУЛАРЫМЕН ИНТЕГРАЦИЯЛЫК; 1С ЖYРПЗУ» СТРАТЕГИЯСЫН ЕНГ1ЗУ НЭТИЖЕЛ1Л1ПН БАFАЛАУ

Дамушы елдерде медициналъщ мекемелерге mYcemiн eMÔeAyài цажет ететш балалар 6ip гана аурудан емес бipнeшe аурудан зардап шегед1 бул цандай да бip диагноз цоюга циындыц тудырады. БАИ1Ж балалар Yшiн eлeyлi цаут тудыратын эpmYpлi факторларды ескеретш кeшeндi стратегия болып табылады. Ол балалардыц нeгiзгi ауруларын бipiкmipiп eмдeyдi цамтамасыз emeдi жэне иммундау жэне жацсартылган тамацтану жолымен аурулардыц алдын алуга ерекше мэн бepeдi. Tyumdi свздер: балалар, аурушацдыц, медициналыц квмек, диагноз, денсаулыц сацтау.

взектшпг БАИ1Ж бастапкы медициналык-санитарлы; кемектщ (БМСК) практикальщ кызметше енпзу бугал элемде балалар елiмiнщ, сыркаттанушылыктыц, мугедектштщ темендеуше, балалардыц eмiр суру сапасын жаксартуга оцтайлы эсер етедъ

9мiршщ алгашкы 5 жылындагы балаларда аурулардыц клиникалы; керiнiстерiнiц 75% - га жуыгы мынадай симптомдармен ЖYредi: жетел, диарея, кула; пен тама; аурулары, кызба. Осы жас тобындагы балалардыц кепшшшнде бiр ауру кезiнде бiрнеше клиникалы; керiнiстер байкалады, мысалы, ЖРВИ бар балада жетел, кызба, кулак жэне тама; аурулары болуы MYMкiн. Бул ретте ец айкын симптомдардыц бiрi (мысалы, кызба) баскалардыц клиникалы; керiнiстерiн жоюы MYMкiн. Бул баланыц жагдайын дурыс багаламаудыц объективтi себебi болуы MYMкiн.

Баланыц жагдайын багалау мен жiктеудi жецiлдету жэне жеделдету, ЖYргiзу тактикасы жэне келесi бакылауды уйымдастыру туралы шешiм кабылдау Yшiн клиникалы; симптомдар, оларды багалау ережелерi мен комбинациялары, TYCтiк жштеу принциптерь сондай-а; дэрi-дэрмектер мен дозалары туралы мэлiметтер камтылган Сызбалар буклетi эзiрлендi.

ДД¥ ецiрлiк бюросыныц, Кдзакстандагы Б¥¥ Балалар корыныц (ЮНИСЕФ) бастамасы бойынша жэне ДД¥ Еуропалык бюросыныц (Женева) акпараттык колдауымен бiздiц елiмiзде жумыс тобы курылды, оныц курамына ДД¥/ЮНИСЕФ стратегиясын бейiмдеу бойынша жетекшi

педиатр мамандар енпзшдъ Негiзгi клиникалы; симптомдар мен белплерд жэне оныц салдарларын жiктеудегi топтыц каркынды жэне KYPделi жумысыныц нэтижесiнде стратегияда пайдаланылатын непзп курал -Сызбалар буклетiне елеулi езгерiстер енгiзiлдi: каза;станды;тар Yшiн тэн емес безгек жэне соцгы дэрежедеп ЖYдеулiк сия;ты клиникалы; симптомдар мен жай-^йлер алынып тасталды; кызбаны жштеу тэсiлдерi кайта каралды: ДД¥/ЮНИСЕФ базалык нускасында жок тама; ауруларыныц мэселелерi бойынша косымша блок косылды. Тиiсiнше, ^азакстанда бала жасындагы пациенттердiц ауруларын емдеуде колдануга болатын дэр> дэрмектердiц тiзiмi кайта каралды. Зерттеудщ максаты:

^азакстан Республикасында БАИ1Ж стратегиясын енгiзудiц нэтижелтпн багалау жэне балаларга медициналы; кемек керсету сапасын одан эрi жетiлдiру бойынша усыныстар эзiрлеу.

Ата-аналардыц денсаулы; са;тау уйымдарына медициналы; кызмет керсету Yшiн кептеген етiнiштерiнiц жэне бiрден бес керiнiстiц Yштен бiрi бала жасындагы аурулармен интеграцияланган iс ЖYргiзу багдарламасына кiретiн усынылган мэлiметтер дэлелдейдъ 2011 жылдан бастап БАИ1Ж тэжiрибеге ЖYЙелi енгiзу барысында алынган непзп нэтижелерд зерделей отырып, балалар елiмiнiц керсеткiшi 1,7 есеге, ал нэресте елiмiнiц 1,8 есеге темендегенi аныкталды (1- сурет).

VeStnik KQzfimU № I - 2020

2011 2012 2013 2014 2015 2016

Сурет 1 - Казахстан Республикасындагы балалар мен нэресте eлiмiшц динамикасы

ШШ ф

Kелесi ею к0pсеткiш Yйдегi 0лiм-жiтiмге жэне стационардагы бip тэулiкке дейiнгi 0лiм-жiтiмге ;атысты, оган да БАИ1Ж енгiзу айтарльщтай эсер етедi. 2 жэне 3-суретте K0pсетiлгендей, 5 жас;а деинп (жогаргы сызы;) жэне 1 жас;а дейiнгi (т0менгi сызы;) балалардыц Yйдегi

0лiм-жiтiмi бipтiндеп жэне тура;ты т0мендеу YPДiсi бай;алады. K0pсеткiштеpдiц 0згеpiсiне ;арамастан, бip тэулiкке дейiнгi 0лiм-жiтiм к0рсеткМ жалпы алганда, тура;ты т0мендеу YPДiсi к0piнедi.

Сурет 3 - СтационарлардаFы 6ip тэулiкке дей1нг1 влiм-жiтiм

Казахстан Республикасында БАИ1Ж сэтт енпзудщ индикаторы 5 жас;а дейiнгi балалар 0лiм-жiтiмiнщ T0мендегi к0рсеткiштерi бойынша тeмендеуi болып табылады:

1. Yйдегi 0лiм-жiтiм

2. Стационардагы тэулiкке дейiнгi 0лiм-жiтiм

3. ЖРИ/пневмониядан 0лiм-жiтiм (уйде, 6ip тэулiкке дешн)

Вестник К03НМУ № I - 2020

4. Ж1И 0лiм-жiтiм (уйде, 6ip тэулiкке дешн)

5. Жара;аттар мен жазатайым о;игалардан 0лiм-жiтiм Республика бойынша жагдайды талдауда K0ргенiмiздей, БАИ1Ж енгiзу ец алдымен 5 жас;а дейiнгi балалардыц бас;арылатын ауруларынан балалар 0лiмiн азайту мэселелерш табысты шешедi (4-сурет).

Сурет 4 - Алматы каласы бойынша себептерше байланысты балалар eлiм-жiтiмшщ кврсеткiштерiн салыстырмалы талдау

Мысалы, Алматы ;аласы Денсаулы; са;тау саласыныц негiзгi к0рсеткiштерi жалпы балалар 0лiмi к0рсеткiшiнiц жа;саруы оц сертн алды (бiр жастан ею жас;а дешн), ол 2,5 есеге, оныц iшiнде тыныс алу мушелершщ ауруларынан (1,8 есе), пневмониядан (1,8 есе) жэне диареядан (1,6 есе) т0мендеген (8-сурет).

«Балалар ауруларымен интеграциялык ic жYргiзу» стратегиясын енг1зу бойынша корытындылар:

1. Стратегия балалар аурушацдыгы мен 0лiмiнiц негiзгi себептерiн ;арастырады. 5 жас;а дейiнгi балалардыц аурушацдыгы мен 0лiм-жiтiмiнiц пайда болуыныц терец себептерше эсер етедь iс жузшде ауруды емес, нау;ас адамды емдеу ;агидасы жузеге асырылады.

2. Стратегия отбасын, к;огамды жэне медициналы; мекемелердi балаларга, эсiресе ;ауш тобындагы балаларга, жа;сартылган к0мек к0рсету Yрдiсiне жумылдырады.

3. Баланыц ауру нэтижесiн аньщтайтын барлы; салаларга эсер етедi: медицина ;ызметкерлершщ дагдылары, ата-ана дагдылары жэне денсаулы; са;тау ЖYЙесiн уйымдастыру.

4. 2011 жылдан бастап БАИ1Ж тэ^рибеге жуйел1 турде енг1зу нэтижейнде балалар 0л1мшщ к0рсетк1ш1 1,7 есеге, ал нэресте 0л1мшщ к0рсетк1ш1 1,8 есеге т0мендегеш аньщталды.

5. Тыныс алу мушелершщ ауруларынан 0л1м-жтмнщ улес салмагы 7,5% - дан 4,5% - га дешн, оныц шшде пневмониядан 5% - дан 3,3% - га дешн; Ж1И-дан 0,8% - дан 0,5-ке дейш T0мендеуi бай;алады.

6. БАИ1Ж саласында орын алган 5 жас;а дей1нг1 балалардыц ец к0п таралган ауруларыныц (ЖРИ) К0рсетюштерш зерттей отырып, 0л1м-ж1т1м к0рсетк1штер1н1ц 1,3 %о -ден 0,50%о - ке дешн, ягни 2,6 есеге тура;ты т0мендеу1 аньщталды.

7. Алматы ;аласы Денсаулы; са;тау саласыныц нег1зг1 к0рсетгаштершде жалпы балалар 0л1м1 к0рсетк1ш1н1ц жа;саруында оц динамика бай;алады (б1р жастан ею жас;а дей1н), ол 2,5 есеге, оныц шшде тыныс алу мушелершщ аурулары (1,8 есе), пневмония (1,8 есе) жэне диарея (1,6 есе) т0мендед1.

1. ИВБДВ: руководство по планированию. Накопление опыта по внедрению стратегии ИВБДВ в стране. -ВОЗ/ЮНИСЕФ. - 1999. - 267 с.

2. Клиническое руководство ВОЗ «Оказание стационарной помощи детям» 2015. - 135 с.

3. Стратегический план развития Республики Казахстан до 2020 года URL: http://www.minplan.kz/2020.

Т1З1М1

4. Государственная программа развития здравоохранения Республики Казахстан «Денсаулык» на 2016-2019 годы

5. Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 29 декабря 2017года №1027 «Стандарт организации оказания педиатрической помощи в Республике Казахстан».

Е.С. Утеулиев, Г.Я. Манкеева, А.О. Мырзагулова, А.Т. Дуйсек, К.К. Исаева

Казахстанский медицинский университет "ВШОЗ" Казахский Национальный медицинский университет имени С.Д. Асфендиярова

ОЦЕНКА РЕЗУЛЬТАТИВНОСТИ ВНЕДРЕНИЯ СТРАТЕГИИ «ИНТЕГРИРОВАННОГО ВЕДЕНИЯ БОЛЕЗНЕЙ ДЕТСКОГО ВОЗРАСТА» В РЕСПУБЛИКЕ КАЗАХСТАН

Резюме: В развивающихся странах нуждающиеся в лечении дети, поступающие в медицинские учреждения, часто страдают более чем от одной болезни, что делает невозможным постановку какого-либо одного диагноза. ИВБДВ является комплексной стратегией, учитывающей разнообразные факторы, создающие серьезные опасности

для детей. Она обеспечивает комбинированное лечение основных детских болезней и придает особое значение профилактике болезней путем иммунизации и улучшенного питания.

Ключевые слова: дети, заболеваемость, медицинская помощь, диагноз, здравоохранение.

E. Uteuliyev, G. Makeyeva, A. Myrzakulova, A. Duysek, K.K. Isaev

Kazakhstan medical University "KSPH" Asfendiyarov Kazakh national medical university

EVALUATING THE EFFECTIVENESS OF THE STRATEGY IMPLEMENTATION "INTEGRATED MANAGEMENT OF CHILDHOOD DISEASES" IN THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN

Resume: In developing countries, children in need of treatment who are admitted to medical institutions often suffer from more than one disease, making it impossible to make a single diagnosis. IMCI is an integrated strategy that takes into account a variety of factors that pose a serious danger to children. It

provides combined treatment for major childhood diseases and attaches particular importance to disease prevention through immunization and improved nutrition.

Keywords: children, morbidity, medical care, diagnosis, health.

^aK 614.2

А.В. Авдеев12, А.К. Каптагаева3, В.В. Бенберин1, Н.А. Шаназаров1, Л.Г. Макалкина2

1 РГП «Больница Медицинского центра Управления делами Президента Республики Казахстан» на ПХВ,

г. Нур-Султан, Казахстан 2 НАО «Медицинский университет Астана», г. Нур-Султан, Казахстан 3 Группа компаний «Медикер», г. Нур-Султан, Казахстан

АНАЛИЗ ТЕКУЩЕЙ СИТУАЦИИ В ОБЛАСТИ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ ПРИНЦИПОВ ГОСПИТАЛЬНОЙ ОЦЕНКИ МЕДИЦИНСКИХ ТЕХНОЛОГИЙ В МЕДИЦИНСКИХ ОРГАНИЗАЦИЯХ КАЗАХСТАНА

С целью оценки текущей ситуации в области использования принципов госпитальной оценки медицинских технологий (ОМТ) в Казахстане была разработана специальная анкета, включившая 26 вопросов, направленных на оценку процессов в области внедрения новых медицинских технологий (инноваций) в практику медицинских организаций (МО).

При проведении оценки клинико-экономической эффективности и целесообразности внедрения новых медицинских технологий в практику организаций имело место отсутствие стандартизированных процессов при принятии управленческих решений. Оценка клинической эффективности и безопасности внедряемых технологий проводилось, в основном, заявителями технологий или главными специалистами МО, ответственными за профиль оцениваемых технологий, что может быть расценено как наличие конфликта интересов, так как желание заявителей внедрить новую технологию может повлиять на прозрачность оценки её эффективности.

Ключевые слова: госпитальная оценка медицинских технологий, принятие управленческих решений, внедрение новых медицинских технологий

Введение. Использование системы оценки медицинских технологий (ОМТ) предполагает постоянное повышение качества медицинской помощи путем предоставления пациентам, медицинским работникам, организаторам здравоохранения и всем заинтересованным участникам процесса принятия управленческих решений объективной, обобщенной и систематизированной информации о безопасности, клинической эффективности и экономической целесообразности использования в системе здравоохранения различных методов диагностики, лечения, профилактики и реабилитации [1, 2]. В то время как госпитальная ОМТ обеспечивает возможность принятия управленческих решений об эффективности (целесообразности) внедрения различных медицинских

технологий на уровне отдельных медицинских организаций

[3].

Не смотря на то, что внедрение системы оценки медицинских технологий в Казахстане началось в 2009 году

[4], госпитальная ОМТ в настоящее время находится на начальном этапе развития, где Больница Медицинского центра Управления делами Президента Республики Казахстан (г. Нур-Султан) является одним из первых примеров внедрения и использования данной системы, включив в свою структуру отдел инновационного менеджмента (отдел по госпитальной ОМТ) в 2015 году [5, 6]. Также на базе 1-ой городской больницы (г. НурСултан) был создан временный комитет по ОМТ с включением клиницистов и менеджеров для возможности

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.