Научная статья на тему 'AZƏRBAYCANLI KOMSOMOLÇULAR BAYKAL-AMUR DƏMİRYOLU MAGİSTRALININ TİKİNTİSİNDƏ'

AZƏRBAYCANLI KOMSOMOLÇULAR BAYKAL-AMUR DƏMİRYOLU MAGİSTRALININ TİKİNTİSİNDƏ Текст научной статьи по специальности «История и археология»

CC BY
0
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Endless light in science
Область наук
Ключевые слова
BAM / Azərbaycan komsomolçusu / TQQ-571 / Ulkan stansiyası / Azərbaycan küçəsi.

Аннотация научной статьи по истории и археологии, автор научной работы — Əli̇Yev Ağaxəli̇L Ələsgər Oğlu

Məqalədə XX əsrin nəhəng magistralı olan BAM haqqında ümumi məlumat verilir. Onun Qərb, Mərkəz və Şərq hissələrində Azərbaycan komsomolçularının fədakar əməyi xronoloji qaydada qeyd olunur. Onların Ulkan stansiyası və qəsəbəsinin tikintisində, nümunəvi hesab edilməsindəki xüsusi vətənpərvərliyi diqqət mərkəzinə gətirilir.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «AZƏRBAYCANLI KOMSOMOLÇULAR BAYKAL-AMUR DƏMİRYOLU MAGİSTRALININ TİKİNTİSİNDƏ»

УДК 711.01/.09(571)

AZ9RBAYCANLI KOMSOMOLCULAR BAYKAL-AMUR D9MÍRYOLU MAGÍSTRALININ TÍKÍNTÍSÍND9

9LÍYEV AGAX9LÍL 9L9SG9R OGLU

Fizika-riyaziyyat elmlari namizadi, ADPU, Baki, Azarbaycan

Annotasiya. Mdqalddd XX asrin nahang magistrali olan BAM haqqinda ümumi malumat verilir. Onun Qarb, Mdrkdz va §arq hissalarinda Azarbaycan komsomolgularinin fadakar amayi xronoloji qaydada qeyd olunur. Onlarin Ulkan stansiyasi va qasabasinin tikintisinda, nümunavi hesab edilmasindaki xüsusi vatanparvarliyi diqqat markazina gatirilir.

Agar sozlsr: BAM, Azarbaycan komsomolgusu, TQQ-571, Ulkan stansiyasi, Azarbaycan kügasi.

Baykal-Amur magistral damir yolu dünyada movcud an boyük yollardan biri olub, Transsibir magistralinin §imalinda Tay§et stansiyasinda, ondan ayrilmaqla Bratskda Anqar, Ust-Kutda Lena 9aylari ila kasi§acak, Baykal golünün §imalindan ayilarak Severobaykalskdan, daha sonra Tindadan ke9ir, Komsomolsk-na-Amurda Amur 9ayini kasir va Sovet Havaninda Sakit okean sahilinda qurtarir. O, Transsibir magistralindan §imala va ona paralel olmaqla taqriban 610-770 km masafada uzanir.

Baykal-Amur magistrali (BAM) Rusiya arazisina trayektoriyasi qarbdan §arqa-írkutsk vilayati, Buryatsk MR, £ita vilayati, Yakutiya MR, Amur vilayati va Xabarovsk diyari.

Ust-Kut §aharinda yerla§an Lena stansiyasindan Komsomolsk-na Amuradakdir. Magistral yeddi dag silsilalari - Baykal, Severo-Muysk, Udokan, Kodar, Olekmin, Stanovik, Turan va Dusse-Amin ila kasi§ir. Magistralda 1-3 metrdan yüzlarla metra qadar abadi donu§luq yayilm§idir.

Vaxtila gorkamli rus alimi Mixaylo Lomonosov demi§dir: "Rusiyanin qüdrati Sibirla artacaqdir".

BAM-a paralel tiikntiya xidmat ü9ün texniki avtomobil yolu ke9ir.

Tay§etdan Vanino daniz limanina qadar olan hissada BAM Transib damir yolundan taxminan 500 km qisadir.

BAM 11 iri 9ayla kasi§ir, onlarin arasinda mühüm ahamiyyatli Lena, Amur, Zeya, Vitim, Olyokma, Selemca va Bureya 9aylari vardir. Su axinlari üzarinda 2230 boyük va ki9ik korpülar salinmi§, 200-dan artiq damir yolu stansiyalari, 60-dan artiq §ahar va qasabalar yaradilmi§dir.

1974-cü ilin martinda Alma-Atadaki 9ixi§inda Sov.iKP MK-nin Ba§ katibi L.Brejnev BAM-i ilk olaraq "doqquzuncu be§illiyin an ahamiyyatli tikintisi adlandirmi§dir.

1974-cü ilin aprelin 27-da birba§a Kremlin Qurultaylar Sarayindan Baykal-Amur damir yolu magistralinin tikintisina ÜÍLKGÍ-nin XVII qurultayi adina Birinci Ümumittifaq zarba9i komsomol dastasi yola dü§mü§dür. Onun tarkibina bütün respublikalarin va vilayat komsomol ta§kilatlarinin nümayandalari daxil idi.

Birinci Ümumittifaq komsomol dastasinin ardinca BAM-a "Moskva komsomol9usu, "Azarbaycan komsomol9usu" zarba9i dastalari galmi§lar.

1974-cü ilin 8 iyulunda Sov.iKP MK va SSRÍ Nazirlar Soveti "Baykal-Amur damir yolu magistralinin tikintisi haqqinda" qarar qabul etmi§lar. Bu qararla Ust-Kut (Lena) - Komsomolsk-na-Amure uzunlugu 3145 km birinci kateqoriyali damir yolunun, Tay§et-Ust-Kut (Lena) - 680 km ikinci yolunun, BAM-Tinda va Tinda-Berkakit - 397 km tikintisi ü9ün lazimi vasaitlar ayrilmi§dir.

BAM-in ba§langic hissasi - Tay§et-Lena (701 km) 50-ci illarin, son hissasi olan Komsomolsk-na-Amure-Sovetskaya Havana (442 km) 40-ci illarin gancliyi tarafindan in§a edilmi§dir.

1974-cü ilin sonuna qadar BAM-in tikintisinda i§lamak ü9ün 150 mindan artiq konüllüdan komsomolun markazi ta§kilat komitasina müraciat daxil olmu§dur. BAM okeana ikinci damiryolu magistrali olub, Sibir va Uzaq §arqin yeralti xazinalarina bir a9ardir.

Tacili teleqram. Moskva. Komsomolun Markazi Komitasina. Xahi§ ediram. mani BAM in§aat9ilarinin siyahisina daxil edasiniz. Maqdasarov Yuri, sürücü, Baki §.

1974-cü ilin mayin 1-da Tindanin in§aat meydan9alarindaki fahla yerlarina komsomolun XVII qurultayinin Azarbaycanin 138 nümayandasi yerla§dirilm§idir. Onlar yeni Tindani, onsuz BAM-in ke9ina bilmadiyi düyün stansiyasini in§a edirlar.

Bütün BAM yolunun xarakterik iqlim cizgisi illik temperaturun manfi balansda olmasidir. 3n soyuq ay - 580 C olmaqla, yanvardir. iyul ayinda isa havanin temperaturu +360-dan yuxari olur. 1974-cü ilin aprelinda Lenin komsomolunun XVII qurultayi, BAM tikintisini Ümumittifaq komsomol tikintisi elan etmi§dir.

3n ?atin kilometr [1].

Yura Qasimov Xazardan BAM-a hazirla§arkan onun anasi Fatima 9ox narahat oldu. Bununla bela, Sumqayit §ahar komitasi komsomolunun yollayi§i ila 31-ci kilometra körpü tikintisina qura§dirici galdi.

BAM irkutsk, Qita va Amur vilayatlarindan, Buryatsk va Yakutiya MSSR-dan, Xabarovsk ölkasindan ke9acakdir. Onun tikintisi Ü9 zonada: Qarbda-irkutsk vilayatinda, Markazda-Amur va §arqda-Xabarovsk ölkasinda gedacakdir.

BAM-da §air, dülgar-beton9u Astafyev: burada Mansur Qadirovlar lazimdir 1974-cü ilda BAM-in an böük körpüsü - Amur tikilir.

BAM-in Qarb va Markazi hissalarini (Tay§etdan Tindaya qadar) mülki in§aat9ilar (komsomol9u ganclar), §arq hissasini (Tindadan Vaninoya qadar) isa damir yol9u harbi hissalar in§a etmi§lar. Damir yolunun markazi hissasi mürakkab geoloji va iqlim §araitinda 12 ildan artiq müddatda, an mürakkab hissalardan olan tikintisi 1977-ci ilin mayinda ba§lanilmi§ Severomuysk tuneli (15343 m) isa daimi istismara yalniz 2003-cü ilin dekabrinda verilmi§dir.

1991-ci ilin qiymatlarinda Baykal-Amur magistrali tikintisinin dayari 17,7 milyard rubl (manat) ta§kil etmi§ bununla da SSRi tarixinda an bahali infrastruktur layihasi olmu§dur.

Lena 9ayindan Amur 9ayinadak amak yolu ke9ilmaz tayqadan, adamsizliqdan, 9atinlikla daf olunan dag silsilalarindan, 60%-dan artiq abadi donu§luqdan, yüksak seysmoloji vaziyyatdan va bataqliqdan ibarat olmu§dur. Qi§da havanin temperaturunun 58-60 daraca §axtali olmasina baxmayaraq, BAM-in tikintisi dayanmami§dir. illik orta temperatur hami§a manfi 0C olmu§dur. BAM qadar 9atin va mürakkab cografi iqlim, mühandis-geoloji §araitlarda in§a edilan damir yollari dünyada olmami§dir.

Baykal-Amur damir yolu magistralinin tikintisina ba§lanilma va ugurla ba§a 9atdirilma a§agidaki ü9 mühüm amilin hayata ke9irilmasinda mümkün olmu§dur:

1. - Tikintinin 9oxsahali ehtiyaclarina Sov.iKP MK va Sovet hökumatinin gündalik böyük diqqati va amali tadbirlari

2. -Tikintinin ümumxalq xarakter da§imasi va vatana sadaqatla, yorulmaq bilmadan xidmat göstaran asasan komsomol9u ganclarin se9ilarak i§a calb edilmasi.

3. - Ümumittifaq Lenin Kommunist Ganclar ittifaqinin bütün magistral yolu daimi hamiliyi.

1974-cü ilin payizinda BAM-in Qarb hissasinda tayqaypa növbati desant - galacak Ulkan stansiyasinin tikintisi yerina - hayata ke9irildi. O, Ukrayna va Azarbaycan komsomol ta§kilatlarinin BAMa göndardiklari har biri 200 adamdan artiq iki böyük dastalarin bazasinda yaradilmi§ va "Ankartikinti" idarasinin 571 nömrali ín§aat Qura§dirma Qatarina (iQQ № 571) 9evrilmi§dir. Ulkan9ilar BAM-da birincilardan biri olaraq ganc in§aat9ilarin vatanparvarlik harakatinin, "Man - tikintinin sahibiyam" - ta§abbüs9ülari idilar. 1975-ci ilda amak növbasina ba§layaraq "Özün va o oglan ü9ün" §üari ila il arzinda özlari va yaxinliqda yerla§an Yuxta va Tarasovo kandlarinin Böyük Vatan müharibasindan geri dönmayan hamyerlilari ü9ün amak sahasinda fadakarliqla 9ali§mi§lar. Burada ictimai asaslarla "Lunni" va "Ganclik" istirahat zonalari yaradilmi§dir. "Yol in§aat9ilarinin an yax§i müvaqqati qasaba" adini da§imaq hüququ veran yari§inda ulkan9ilar qalib olmaqla, naqliyyat tikintisi Nazirliyinin va damir

yolu naqliyyati fahlalarinin hamkarlari ittifaqi MK-nin Qirmizi bayragina layiq görmü§lar. il yarim arzinda tayqada yaçilliqlar içarisina qarq olmu§ qasaba yaranmi§dir.

Ulkan stansiyasini Azarbaycanli komsomolçular yaratmiçlar. Onlar bura, magistralin 209-cu kilometrina öz tacrübalarini, biliklarini, temperamentlarini va amaksevarliklarini gatirmiçlar. Bu yerlar har bir azarbaycanli inçaatçinin ürayina dogma olmuçdur. Mahabbatla, milli memarliq ananalari stilinda azarbaycanlilar Ulkan vagzalinin binasini tikmiçlar. Ulkan stansiyasina qatar Kirenqadan galir. Stansiyanin birbaça yaxinliginda yerlaçan inçaatçilarin müvaqqati qasabasini Ukrayna va Azarbaycanin iki zarbaçi respublika komsomol dastalari yaratmiçlar. 1976-ci ilda BAM-da an gözal va rahat qasbaa hesab edilmi§dir. 1974-cü ila qadar Ust-Kut çaharinda yerlaçan Lena stansiyasi Tay§et -Lena xattinda sonuncu idi va buradan bamçilarin ilk desantlari Ulkana tikinti yerina gedirdilar. 1974-cü ilin noyabrin 2-da iQQ - 571-in vertolyot desanti galacak Ulkan stansiyasinin tikintisi yerina enmi§dir.

1976-ci ilin yanvarin 20-da naqliyyat tikintisi Nazirliyinin Kollegiyasi va damir yolu naqliyyati fahlalarinin hamkarlar ittifaqinin MK-nin Rayasat Heyati naqliyyat inçaatçilarinin müvaqqati qasabalarinin baxi§-müsabiqasinin naticalarina asasan BAM-in Ulkan qasabasi qalib hesab edilmiçdir.

1977-ci ilin 21-27 sentyabrinda BAM tikintisinda ittifaq respublikalarinin LKGi MK-nin katiblari olmuçlar. Mü§aviranin mövzusu - BAM tikintisi üzarinda hamiliyin güclandirilmasi olmuçdur. Hamin ilin oktyabrin 29-da Ulkan stansiyasina faxri sarniçinlarla - "Baykala qadar bileta layiq ol" yariçinin qaliblari - birinci qatar galmiçdir. 1974-cü il mayin 2-da Ust-Kuta Tay§et-Lena damir yolu xattinin sonuncu stansiyasina Moskvadan komsomolun XVII qurultayi adina Ümumittifaq komsomol dastasi galmiçdir. Dastada Azarbaycan komsomolunun an layiqli nümayandalari da olmuçdur.

1974-cü ilin noyabrin 5-da ilkin keçanlarin BAM-in Baykal hissasinda yeni qasabasinin adi haqqinda hala Kazaçnsk-Lensk rayon icraiyya Komitasinin qarari olmami§, onun haqqinda xabar magistralin 209-cu kilometrina-Ulkan dag çayinin macrasina magistralin yüklari çatdiran vertolyotçularla demak olar k, hava üzra yayildi. iQQ-571-in sakinlari öz qasabalarina "Komsomolsk" adini vermak qararina galmiçdilar.

1974-cü ilin dekabrin 7-da Bayram ahval-ruhiyyali Magistralni stansiyasi Anqartiikntinin mexanikla§dirilmi§ dastasini qarçilayir. iralida qiçlamani Ulkana qadar davam etdirmak durur.

BAM markazi hissa

3 may 1974-cü il. Skovorodino damir yolu vagzali. Ümumittifaq zarbaçi komsomol dastasinin -ÜLKGi-nin XVII qurultayi adina - döyü^ülarini bütün ittifaq respublikalarin, Komsomolun Amur vilayat komitasinin birinci katibi, Sov iKP Amur vilayat komitasinin ikinci katibi salamlayir.

Sov.iKP irkutsk vilayat komitasinin birinci katibi: "Magistralin obyektlarini tikmak ^ün özlarinin konüllülardan ibarat ixtisasla§dirilmi§ dastalarini va Azarbaycan SSR göndarmi§lar. Onlara havala edilmiçdir ki, Ulkan stansiyasini (209 km)" ucaltsinlar. Anqarsk zahmatkeçlari Ulkan fahla qasabasini yüksak madaniliya, yaçilliga va nümunaviliya çevirmak ^ün iQQ-571 kollektivina kömak edirlar. Ust-Kut aviatorlari va çay üzra iççilar baza nöqtalarina ilin sonunda isa Ulkan ilkin keçanlara zaruri in§aat materiallarini, yanacaq, avadanliq, arzaq çatdirmaqla yax§i i§lami§lar".

1975-ci ilin noyabrin 2-da Ulkan inçaatçilari qasabanin birinci ilini qeyd etmiçlar. Orada mindan artiq inçaatçi vardir. 1975-ci ilin yaz faslinin avvalinda Azarbaycan memarlari galacak qasabanin baçlangic malumatlarini alminar. Artiq aprelda Ulkanin Ba§ planinin texniki layihasi içlanilib hazirlanmiçdir.

Ganc Azarbaycan rassamin - Oleq ibrahimovun "ÜLKGi XVII qurultayinin nümayandalari" asari an yax§i i§ kimi SSRi Rassamlar Akademiyasi tarafindan alinmiçdir. Rassam bir ila yaxin idi ki, BAM-da idi [3].

Qarb gün gün ardinca

1975-ci il yanvarin 4-da galacak Ulkan qasabasinda bir ev bela olmamasina baxmayaraq "Krimskaya" kü9asi yarandi. Krim vilayat komsomolunun nümayandalari BAM-in 209-cu kilometrinda tikilan stansiyada i§ladiklari ü9ün galacak kü9ani öz dogma yerlarinin §arafina adlandirmi§lar.

Martin 1-da ust-kut9ular Ukrayna komsomolunun nümayandalarini qar§iladilar. Onlar galacak Ulkan stansiyasinin yerina gatirilmi§ va iQQ-571 kollektivinda i§lamali olacaqlar. iyunun 2-da Azarbaycanin, komsomolunun 300 ganc nümayandasi Ust-Kutdan BAM-in yeni dayaq mantaqalarindan olan Uoyana u9dular.

iyulun 2-da Severomuysk tayqasinda yeni qasabanin tikintisina Azarbaycan nümayandalari galmi§lar.

18 iyulda BAM-in Qarb hissasinin va Tay§et-Lena xattinin ikinci yolunun vaxtindan avval in§a edilmasila alaqadar ke9ici Qirmizi bayraqla, Anqartikinti idarasinin iQQ-571 kollektivlari taltif edilmi§dir. 24 avqustda Ulkanda BAM-in birinci yay spartakiadasi ba§a 9atmi§dir. Ümumi komanda za9otunda birinci yeri iQQ-571 (Ulkan) komandasi tutmu§dur.

4 sentyabrda ke9an ilin payizinda Yuxta kandila qon§uluqda yeni Ulkan qasabasi salinmi§dir. Ulkanin ahalisi bu gün min nafardan artiq ta§kil edir ki, bu da BAM in§aat9ilarindan ibaratdir. 17 sentyabrda qeyri-adi parovoz Ulkanin an ki9ik sakinlarina galmi§dir. Parovoz in§aat9ilar qasabasindaki birini u§aq bag9asinin yaninda dayandi.

Sentyabrin 29-da payiz kitab bayrami...va Ulkanda da ke9irilmi§dir. Oktyabrin 9-da mühazira va maslahatlarla müallimlar qasabalara..., Ulkana gedacaklar.

Noyabrin 2-da Ulkan meydan9asinin bir ili tamam olmu§dur. Bu gün burada mindan artiq, adam ya§ayir va i§layir. Qasabada min kvadmetr ya§ayi§, u§aq bag9asi, qazanxana vardir. Ulkan9ilarin 9agiri§i: "BAM-in §aharlarina va qasabalarina yüksak madaniyyat" magistralin bütün baza nöqtalarinda aks-sada yaratmi§dir".

1975-ci ilin mart ayinda Ulkan qasabasinda eyni vaxtda iki kü9a "Kre§atik va Azarbaycan" meydana galdi.

BAM markazi hissa

1975-ci ilin iyunun 27-da in§aat9ilarin u§aqlarinin böyük qrupu pioner dü§argalarina, Xazar danizi sahillarina yolandilar. Onlara yollayi§lari hamilik kömayi qaydasinda Azarbaycan, .. damir yollari hamkarlar ittifaqi komitalari taqdim etmi§lar. Hamin ilin oktyabrin 1-da Abdullayevin briqadasi Tinda-Berkakit xattinin 192-ci kilometrinda ötan gün arzinda abadi donu§luq qruntunda 10-dan artiq "poqon-metr" quyu qazmi§lar. Mostotikinti - 10 tresti kontorunun giri§inda bu sözlar yazilm§idi: "Qazma9ilari böyük ugurla tabrik edirik".

BAM-Tinda xatti üzra "9mak igidliyina göra" medali ila taltifedilma haqqinda

Bikta§ev Rüstam Kadimovi9 - mostotikinti tresti № 10 43 nömrali mostodastanin kran ma§inisti.

1975-ci ilda ulkan9ilar Sov.iKP vilayat komitasinin, komsomolun vilayat komitasinin, vilayat icraiyya komitasinin va vilayat hamkarlar ittifaqinin, Sov.iKP Kaza9insk-Lens rayon komitasinin va rayon icraiyya komitasinin bayraqlarini alminar. Hamin ilda ulkan9ilar BAM yolunun bütün in§aat9ilarina magistralin §ahar va qasabalarini Sibir va Uzaq §arqin yüksak madaniyyat markazlarina 9evirmak 9agiri§i ila müraciat etmi§lar.

§tilmark-Tayqanin taleyi [3].

...komsomol9ular, Ulkan qasabasinin in§aat9ilari tabiata qaygi ila yana§mi§lar.

1976-ci il martin 15-da Azarbaycan LKGi MK Ulkan komsomol9ularina öz vimpellarini göndarmi§dir. iQQ-571 briqadasinin komsomol komitasi onlarin taqdim olunma qaydasini tasdiq etmi§dir. Oktyabrin 13-da "Be§illiyin qahramanlari - an yax§i komsomol-ganclik kollektivina" ÜLKGi MK-nin tasis etdiyi ke9ici Qirmizi bayraga mahz iQQ-571 kollektiv layiq görülm§üdür. Bu briqada üzvlarinin aksariyyati Ulkana birinci ke9iricilardir. Onlar qasabanin ilk evlarini tikmi§dir. Oktyabrin 17-da Ulkanda birinci sanaye müassisasi - Ulkan me§a sanaye tasarrüfati meydana galmi§dir. Noyabrin 2-

da Ulkanin - BAM-in qarbinda ^üncü makaninin iki ili tamam olmuçdur. Naqliyyat tikintisi Nazirliyi Ulkana "BAM-in an yax§i qasabasi" adini vermi§dir.

Dekabrin 28-da Böyük BAM yolu Yubiley sarhaddini - 209-cu kilometrda yerla§an Ulkan stansiyasini keçmiçdir.

Qarb gün günün ardinca

1976-ci il yanvarin 29-da naqliyyat tikintisi Nazirliyinin kollegiyasi, Hamkarlar ittifaqi MK-nin Rayasat heyati naqliyyat inçaatçilarinin an yax§i müvaqqati qasabalarina birinci Ümumittifaq baxi§-müsabiqasinin naticalarina asasan, BAM-in Qarb hissasinin inçaatçilari - ÍQQ-571-in kollektivi Ulkan qasabasina göra birinci yeri tutmuçdur. Martin 1-da Ulkanda "Ukrayna komsomolçusu" inçaat dastasinin ildönümü qeyd olunmuçdur.

BAM Markazi hissa

Yanvarin 27-da Blaqoveçenskda Ba§ BAM-tikintisi partiya tasarrüfat faallarinin birinci yigincagi öz i§ina ba§lami§dir. Yigincaqda Azarbaycan respublikasinin nümayandalari, i§tirak etmiçdir [5].

Sentyabrin 25-da Markazi hissanin hüdudlarindan çox-çox kanarda qazmaclarin -E.A.bdullayevin, adlari malumdur. Onlar dazgahlarin mahsuldarligini demak olar ki, iki dafa artirmiçlar.

V.Svetkov - Xaritada hala ki, olmayan qasaba [5]. Harbi müxbir.

...Serjant 9li Hüseynaliyev öz komandasi ila evin divarlarini süratla qaldirdilar...

BAM Çarq hissasi

iyunun 11-da Alonka...buldoozerçilar kiçik serjant F.Qafurov...zamani qabaqlayirlar. ÜLKGÍ MK-nin katibi Ust-Kut-Ulkan arasinda i§ harakatinin açilmasi haqqinda malumat verdi [6].

ÜLKGÍ MK-nin qarargahlari yolun hissalarinda ittifaq respublikalari LKGÍ MK-nin çoxu ila hamiliyin inkiçafi üzra birga qarar qabul etmiçlar. Bu masalalara ÜLKGÍ MK va Ba§ BAM - tikintinin ta§abbüsü üzra 1977-ci ilin sentyabrin 6-da keçirilmiç komsomol komitalari katiblarinin seminari hasr edilmiçdir. Öz nümayandalarila tikintida faal içlamaya Azarbaycan LKGM MK ba§lami§dir.

V.Fedin "Man - tikintinin sahibiyam [6].

Tikinti sahiblarinin tarbiyasina komsomol yigincagindan baçlayaraq qarara galdilar ki, atraf tabiati saxlamali, BAM yolunda qasabani an nümunavilarindan birina çevirmali. Butün ganclik kollektivlari ulkançilara tarafdar çixdilar. Komsomol yigincaginin qararini qatarin raisi agaclarin dogranmasina göra masuliyyat haqqinda amirla tasdiq etdi. Komsomol - ganclik briqadasinin briqadiri, 54 nömrali körpü dastasindan olan E.A.Abdullayev BS-1M burgu dazgahinin takmillaçdirilmasi taklifini verdi. amak mahsuldarligi demak olar ki, ^ dafa yüksaldi. Bu metra diametrli quyularin qazilmasinda ümumittifaq rekordunu müayyanla§dirmaya imkan vermiçdir.

"Man-tikintinin sahibiyam" harakati içtirakçilarindan daha faal olanlara komsomol komitalari bu harakatin alaçilari adini verirdilar. Onlarin arasinda sürücü Farhad Allahverdiyev da var idi. BAM-a Azarbaycandan ilk könüllü dastalardan birila galmiçdi. Burada orta tahsili almiçdi. Böyük Oktyabr sosialist inqilabinin 60-ci ildönümü günlarinda kommunist olmuçdur. Üstünda adi yazilmiç avtomobilda içlayir. Bunu ona BAM tikinti mexaniklaçdirma trestinin rahbarliyi vicdanli amayina, pe§akarligina, tasarrûfatçi farasatina göra vermiçdi. Yubiley ilinda sovet gancliyi nümayandasinin tarkibinda Farhada AFR-a getmak nasib olmuçdu. Nürnberqda ganclarla görü§larin birinda özü va tikinti haqqinda daniçir, lakin onlarin gözlarindan hiss edir ki, ba§a dü§mürlar. Söhbatin sonunda Otto Miller adli ganc fahla Farhada yaxinlaçir; ögar BAM-a qadar san yax§i amak haqqina va hayat §araitina malik olsaydin, onda na macbur edardi ki, dünyanin axirina, çaraitsizliya va çiddatli çaxtalara gedassan? Bu fahla çaliçirdi ki, "komsomol yollayiçi, gancliyin ruh yüksakliyi" kimi ona tani§ olmayan sözlarin manasini ba§a dü§sün.

ЭDЭBiYYAT

1. БАМ. Панорама всенародной стройки. 1974, в. 1, Х. 1975.

2. Дихтяр А.Б. БАМ. Начало. М., 1974.

3. БАМ. Панорама всенародной стройки. 1975, в.2., Х. 1976.

4. БАМ. Фотоальбом. М., 1984.

5. БАМ. Панорама всенародной стройки. 1976, в. 3, х.1977

6. БАМ. Панорама всенародной стройки, 1977, в. 4, 1978.

7. Гришина Г.И. БАМ - стройки века. М., 1978.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.