Научная статья на тему 'AUDITORIYA MASHG‘ULOTLARIDA TALABALARNING MA’NAVIY-AXLOQIY TARBIYASIDA HADIS ILMIDAN FOYDALANISH, SHAKL USUL VOSITA VA TEXNOLOGIYALARI'

AUDITORIYA MASHG‘ULOTLARIDA TALABALARNING MA’NAVIY-AXLOQIY TARBIYASIDA HADIS ILMIDAN FOYDALANISH, SHAKL USUL VOSITA VA TEXNOLOGIYALARI Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
34
23
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
hadis / hadisshunoslik / odob-axloq / ta’lim-tarbiya / hadis / hadis ilmi / ma’naviy meros / hadis ilmiga oid ma’naviy axloqiy tarbiya / metod. / хадис / хадисоведение / нравы / образование / хадис / хадисоведение / духовное наследие / нравственное воспитание / связанное с хадисоведением / метод.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — G.K.Fayzullayeva

ushbu maqolada auditoriya darslarida o‘quvchilarni ma’naviy-axloqiy tarbiyalashda Hadis ilmining zamonaviy shakl usullari, vositalari va texnologiyalari bilan bir qatorda qo‘llanilishi ko‘rib chiqiladi.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

USE OF THE SCIENCE OF HADITH, FORM METHOD TOOLS AND TECHNOLOGIES IN SPIRITUAL AND ETHICAL EDUCATION OF STUDENTS IN AUDITORIUM CLASSES

социальное сиротство является актуальной проблемой, затрагивающей многие общества во всем мире. В отличие от биологических сирот, когда дети теряют своих родителей в результате смерти, социальные сироты часто возникают, когда живые родители бросают детей или игнорируют их из-за социально-экономических проблем, злоупотребления наркотиками или распада семьи. В данной статье проблема социального сиротства рассматривается с социологической точки зрения, исследуя ее причины, последствия и возможные пути решения.

Текст научной работы на тему «AUDITORIYA MASHG‘ULOTLARIDA TALABALARNING MA’NAVIY-AXLOQIY TARBIYASIDA HADIS ILMIDAN FOYDALANISH, SHAKL USUL VOSITA VA TEXNOLOGIYALARI»

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

Original paper

© G.K.Fayzullayeva1^_

1Turon Zarmed universiteti, Buxoro, O'zbekiston.

Annotatsiya

KIRISH: ushbu maqolada auditoriya darslarida o'quvchilarni ma'naviy-axloqiy tarbiyalashda Hadis ilmining zamonaviy shakl usullari, vositalari va texnologiyalari bilan bir qatorda qo'llanilishi ko'rib chiqiladi.

MAQSAD: ushbu tadqiqotdan maqsad Hadis fanini ma'naviy-axloqiy ta'lim dasturiga zamonaviy ta'lim uslub va texnologiyalaridan foydalangan holda kiritish samaradorligini o'rganishdan iborat. Tadqiqot talabalar o'rtasida axloqiy tamoyillarni har tomonlama tushunish va qo'llashni rivojlantirish uchun ushbu elementlarni birlashtirish bo'yicha eng yaxshi amaliyotlarni aniqlashga intiladi.

MATERIALLAR VA METODLAR: tadqiqotda sifat va miqdoriy tadqiqotlarni birlashtirgan aralash usullardan foydalaniladi. Materiallarga klassik hadis matnlari, zamonaviy sharhlar, ta'lim texnologiyalari va o'quv dizayn asoslari kiradi. Usullar o'qituvchilar va talabalar bilan so'rovlar va suhbatlar, sinfda kuzatishlar va ta'lim natijalarini tahlil qilishni o'z ichiga oladi. Miqdoriy ma'lumotlar o'quvchilarning axloqiy tushunchalari va xulq-atvorini oldindan va keyingi baholash orqali, sifatli ma'lumotlar esa suhbat va kuzatishlarni mavzuli tahlil qilish orqali to'planadi.

MUHOKAMA VA NATIJALAR: hadis fanlarini o'quv dasturiga kiritish asosiy axloqiy va ma'naviy mavzularga tegishli hadislarni tanlashni o'z ichiga oladi. Pedagoglar bu hadislarni talabalarning kundalik tajribalari bilan aks-sado beradigan kontekstda taqdim etishlari kerak.So'rovlar shuni ko'rsatadiki, hadis ilmi bilan shug'ullangan talabalar axloqiy tamoyillarni chuqurroq tushunadilar va bu tamoyillarni kundalik hayotlarida qo'llash qobiliyatini oshiradilar. Suhbatlar shuni ko'rsatadiki, talabalar hadis ta'limotlarini ham ilhomlantiruvchi, ham amaliy deb bilishadi.

XULOSA: tadqiqot xulosasiga ko'ra, hadis ilmining ma'naviy-axloqiy tarbiyaga integratsiyalashuvi, zamonaviy shakl uslublari, vositalari va texnologiyalari bilan qo'llab-quvvatlanishi talabalarning axloqiy va ma'naviy kamolotini sezilarli darajada oshiradi. Multimedia resurslari, interfaol vositalar va aks ettiruvchi ta'lim strategiyalaridan foydalangan holda o'qituvchilar o'quvchilar bilan rezonanslashadigan qiziqarli va ta'sirli o'quv tajribalarini yaratishi mumkin.

Kalit so'zlar: hadis, hadisshunoslik, odob-axloq, ta'lim-tarbiya, hadis, hadis ilmi, ma'naviy meros, hadis ilmiga oid ma'naviy axloqiy tarbiya, metod.

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

Iqtibos uchun: Fayzullayeva G.K. Auditoriya mashg'ulotlarida talabalarning ma'naviy-axloqiy tarbiyasida hadis ilmidan foydalanish, shakl usul vosita va texnologiyalari // Inter education & global study. 2024. №4(2). B. 343-351.

ИСПОЛЬЗОВАНИЕ НАУКИ ХАДИСОВ, ФОРМ-МЕТОДА, СРЕДСТВ И ТЕХНОЛОГИЙ В ДУХОВНО-ЭТИЧЕСКОМ ВОСПИТАНИИ ОБУЧАЮЩИХСЯ НА АУДИТОРНЫХ ЗАНЯТИЯХ_

© ГХ Файзуллаева1Н

Университет Туран Зармед, Бухара, Узбекистан_

Аннотация

ВВЕДЕНИЕ: социальное сиротство является актуальной проблемой, затрагивающей многие общества во всем мире. В отличие от биологических сирот, когда дети теряют своих родителей в результате смерти, социальные сироты часто возникают, когда живые родители бросают детей или игнорируют их из-за социально-экономических проблем, злоупотребления наркотиками или распада семьи. В данной статье проблема социального сиротства рассматривается с социологической точки зрения, исследуя ее причины, последствия и возможные пути решения.

ЦЕЛЬ: целью данного исследования является изучение феномена социального сиротства, понимание его основных причин и анализ влияния на детей и общество. Исследование направлено на определение эффективных стратегий и политики, которые могут смягчить последствия социального сиротства и поддержать пострадавших детей.

МАТЕРИАЛЫ И МЕТОДЫ: в исследовании использован смешанный методический подход, включающий качественные и количественные методы исследования. Материалы включают опросы, интервью и тематические исследования социальных сирот и их семей, а также вторичные данные государственных и неправительственных организаций.

ОБСУЖДЕНИЕ И РЕЗУЛЬТАТЫ: социальное сиротство оказывает глубокое воздействие на психологическое, эмоциональное и социальное благополучие детей. Это часто приводит к задержке развития, эмоциональному стрессу и социальной изоляции. Интервью с социальными сиротами выявили высокий уровень тревоги, депрессии и чувства покинутости. Эти дети также сталкиваются с трудностями в обучении, и многие из них изо всех сил пытаются не отставать в учебе от своих сверстников.

ЗАКЛЮЧЕНИЕ: согласно результатам исследования, социальное сиротство представляет собой сложную и многогранную проблему, требующую комплексного подхода для ее эффективного решения. Экономическая поддержка, надежные социальные услуги и вовлечение населения являются важнейшими компонентами смягчения последствий. Политики и практики должны сосредоточиться на создании устойчивых систем поддержки, которые предотвращают социальное сиротство и

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

помогают пострадавшим детям преодолевать его проблемы. Будущие исследования должны продолжать изучать инновационные решения и оценивать их долгосрочное воздействие на социальных сирот и их семьи. Решение проблемы социального сиротства - это не только моральный долг, но и важный шаг на пути к построению более здорового и инклюзивного общества.

Ключевые слова: хадис, хадисоведение, нравы, образование, хадис, хадисоведение, духовное наследие, нравственное воспитание, связанное с хадисоведением, метод.

USE OF THE SCIENCE OF HADITH, FORM METHOD TOOLS AND TECHNOLOGIES IN SPIRITUAL AND ETHICAL EDUCATION OF STUDENTS IN AUDITORIUM CLASSES_

© Gulnoza K. Fayzullayeva1®

1Turan Zarmed University, Bukhara, Uzbekistan_

Annotation

INTRODUCTION: this article examines the use of the science of Hadith along with modern forms of methods, tools and technologies in the spiritual and moral education of students in classroom classes.

AIM: the purpose of this study is to study the effectiveness of the introduction of Hadith science into the spiritual and moral education program using modern educational methods and technologies. The study seeks to identify best practices for integrating these elements to foster a comprehensive understanding and application of ethical principles among students.

MATERIALS AND METHODS: the study uses mixed methods combining qualitative and quantitative research. Materials include classic hadith texts, modern commentaries, educational technologies, and instructional design fundamentals. Methods include surveys and interviews with teachers and students, classroom observations, and analysis of learning outcomes. Quantitative data will be collected through pre- and post-assessments of students' ethical understandings and behaviors, and qualitative data will be collected through thematic analysis of interviews and observations.

DISCUSSION AND RESULTS: the inclusion of hadith studies in the curriculum involves the selection of hadiths relevant to key moral and spiritual themes. Educators should present these hadiths in a context that resonates with students' everyday experiences. Surveys show that students who study hadiths develop a deeper understanding of moral principles and an increased ability to apply these principles to

Для цитирования: Файзуллаева r.K. Использование науки хадисов, форм-метода, средств и технологий в духовно-этическом воспитании обучающихся на аудиторных занятиях. // Inter education & global study. 2024. №4(2). С. 343-351.

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

their daily lives. Interviews show that students find the teachings of hadith both inspirational and practical.

CONCLUSION: according to the conclusion of the research, the integration of hadith science into spiritual and moral education, supported by modern methods, tools and technologies significantly increases the moral and spiritual maturity of students. Using multimedia resources, interactive tools, and reflective learning strategies, educators can create engaging and impactful learning experiences that resonate with students.

Key words: hadith, hadith studies, morals, education, hadith, hadith studies, spiritual heritage, moral education related to hadith studies, method

Muhtaram Prezidentimiz o'z asarlarida Islom dini ezgulik dini ekanligini, bu dinning asl mohiyati nimalardan iborat ekanligini quyidagicha ta'riflaydilar: «Ezgu odatimizga aylanib ketgan mehr-oqibat tushunchasini oladigan bo'lsak, uning juda teran tarixiy, milliy, diniy ildizlari borligini ko'rish mumkin. Bu avvalo insonning inson bilan, qo'shnining qo'shni bilan, qarindoshning qarindosh, oilaning oila bilan, eng muhimi, shaxsning jamiyat bilan uyg'un bo'lib yashashini, yetim-esir, beva-bechora va nogironlarga, musofirlarga saxovat ko'rsatish, sidqidildan, beg'araz yordam berishni anglatadi va bunday xususiyat xalqimizning ma'naviy olamiga singib ketganini hech kim inkor eta olmaydi»[2].

Ma'naviy meros, umumbashariy qadriyatlarga tayangan holda shaxsni yuksak ma'naviyatli va go'zal axloqli qilib tarbiyalash uchun, eng avvalo, ta'lim-tarbiya jarayonini foydali elementlar bilan boyitish zarur bo'ladi.

Axloqiy tarbiya vazifalaridan yana biri insonning jamiyatga bo'lgan munosabatini yuqori pog'onaga ko'tarishdir.

Yosh yigit va qizlarimiz mustaqil hayotga kirib borishi, yosh oilalarning o'z o'rinlarini topa olishida, kishilar o'rtasida mehr-oqibatning, birodarlikning tarkib topishida mahalla oqsoqollari va nuroniy otaxonlar, onaxonlarning tutgan o'rinlari muhimligini ta'kidlash lozim. Yoshlar ma'naviy tarbiyasida ota-ona mas'uliyati alohida o'rin tutadi. Insonning eng sof va pokiza tuyg'ulari, ilk bor hayot to'g'risidagi tushunchalar, dunyoqarashlar, yaxshilik va ezgulik, olijanoblik va mehr-oqibat, or-nomus, andisha kabi inson uchun zarur bo'lgan muqaddas tushunchalar dastlab oilada qaror topa boshlaydi va so'ngra jamoaga ko'chadi.

Yoshlarning ma'naviy ehtiyojlarini to'laroq qondirish uchun ta'lim-tarbiyaga xizmat qiladigan muhim vositalarni yangi sifat bosqichiga ko'tarish zarur bo'ladi. Shu bilan birga

For citation: Gulnoza K. Fayzullayeva. (2024) 'Use of the science of hadith, form method tools and technologies in spiritual and ethical education of students in auditorium classes', Inter education & global study, (4(2)), pp. 343-351. (In Uzbek).

ISSN 2992-9024 (online) 2024, №4 (2)

Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

bu sohalardagi mavjud katta-kichik kamchiliklar va nuqsonlarga tezlikda barham berish va bunday salbiy holatlardan qutilish lozim bo'ladi1.

Yoshlarning tarbiyasiga ta'sir etuvchi omillar ijobiy va salbiyga bo'linadi. Alloh taoloning oxirgi va mukammal dini, qiyomatgacha boqiy qoluvchi, barcha zamonlar va makonlarda insoniyatga ikki dunyo saodati yo'lini ko'rsatib beruvchi din. Islomda yoshlarning tarbiyasiga oid ko'plab oyat va hadislar vorid bo'lgan. Mana shu oyat hadislarga og'ishmasdan, to'laligicha amal qilinsa, Allohning tavfiqi bilan, o'sib o'nayotgan farzandlar chiroyli xulqli, odobli, tarbiyali bo'lib o'sadilar va umrlarining oxirigacha shunday yashaydilar. Ulardan barcha mamnun bo'ladi, insonlarning hurmatiga, muhabbatiga sazovor bo'lishadi. Islom dini hech kimni hech qachon yomonlikka chaqirmaydi balki doimo yaxshilik qilishga, go'zal xulqlar bilan xulqlanishga, halol yashashga chaqiradi. Bu tarbiyaning islomiy ko'rinishi[3].

Demak, jamiyat ma'naviy-axloqiy muhitiga oid axloqiy kategoriyalar o'ziga xos xususiyatlarga ega. Yuqoridagilardan kelib chiqib, quyidagi xulosaga kelish mumkin.

Birinchidan, ma'naviy-axloqiy muhitda insonlarning o'zaro ma'naviy hamkorligi muhim o'rin tutadi. Bunda shaxsning yaxshi-yomonni farqlashi, vijdonli, or-nomusli bo'lishi va baxtli yashashga intilish ko'nikmalarini hosil qilishi maqsadga muvofiq.

Ikkinchidan, shaxsni ma'naviy-axloqiy muhitda o'zaro ma'naviy-axloqiy jihatdan tarbiyalash asosiy masalalardan biri. Bunda shaxsning irodasini mustahkamlash, uni haqiqatgo'y va insonparvar qilib voyaga yetkazish asosiy maqsad hisoblanadi.

Uchinchidan, ma'naviy-axloqiy muhitda shaxsda mas'uliyat hissini tarbiyalash dolzarb ahamiyat kasb etadi. Bu o'rinda shaxsda adolat, majburiyat va hayotsevarlik tuyg'u hamda ko'nikmalarini hosil qilish asosiy masalalardan biridir.

Umuman, jamiyat ma'naviy-axloqiy muhiti, qadriyatlari axloqiy kategoriyalari asosini, umuminsoniy va milliy fazilatlar negizini yaxshilik va yomonlikni farqlash, vijdon, or-nomus, iroda, haqiqat, insonparvarlik, adolat, majburiyat va hayotsevarlik kabi insoniy fazilat va xislatlar tashkil etadi. O'zida bu fazilatlarni mujassamlashtirgan ushbu uyg'unlik jamiyatda ijtimoiy tartiblar, huquq, odob me'yorlarini anglab olishga, unga rioya qilgan holda ijtimoiy hayotni qadirlashga olib keladi. Biz milliy ma'naviyatni har tomonlama yuksaltirish masalasini o'z oldimizga asosiy vazifa qilib qo'yar ekanmiz, bugungi kunda ma'naviyatimizni shakllantiradigan va unga ta'sir o'tkazadigan barcha omil va mezonlarni chuqur tahlil qilib, ularning bu borada qanday o'rin tutishini yaxshi anglab olishimiz maqsadga muvofiq bo'ladi.

Albatta, har qaysi xalq yoki millatning ma'naviyatini uning tarixi, o'ziga xos urf-odat va an'analari, hayotiy qadriyatlaridan ayri holda tasavvur etib bo'lmaydi. Bu borada, tabiiyki, ma'naviy meros, madaniy boyliklar, ko'hna tarixiy yodgorliklar eng muhim omillardan biri bo'lib xizmat qiladi.

Bizning qadimiy va go'zal diyorimiz nafaqat Sharq, balki jahon sivilizatsiyasi beshiklaridan biri bo'lganini xalqaro jamoatchilik tan olmoqda va e'tirof etmoqda. Bu

1 Yoshlarning tarbiyasida ma'naviyatning o'rni - Mirarabmadrasa

© intereduglobalstudy.com 2024, ISSUE 4 (2)

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

tabarruk zamindan ne-ne buyuk zotlar, olimu ulamolar, siyosatchi va sarkardalar yetishib chiqqani, umumbashariy sivilizatsiya va madaniyatning uzviy qismiga aylanib ketgan dunyoviy va diniy ilmlarning, ayniqsa, islom dini bilan bog'liq bilimlarning tarixan eng yuqori bosqichga ko'tarilishida ona yurtimizda tug'ilib kamolga yetgan ulug' allomalarning xizmatlari beqiyos ekani bizga ulkan g'urur va iftixor bag'ishlaydi[4]. lymon va insof, so'z va ish birligi, insonparvarlik - yangi qurilayotgan jamiyatning asosiy xususiyatlari bo'lib qoladi. Shunday ekan, jamiyat va xalq manfaati, uning baxt-saodati uchun kurashish mas'uliyatini har bir fuqaro teran his etishi va unga amal qilishi lozim. Yoshlarni tarbiyalashda sharqona va milliy axloq- odob normalari asosida ish yuritish bilan birga jamiyatga hurmat, mustaqillikni mustahkamlash, insonlarga insoniy munosabatd bo'lish kabi fazilatlami singdirish taqozo etiladi. Axloqiy tarbiya odamlarni nomusli, vijdonli, adolatli, vatanparvar, mehnatsevar bo'lishga o'rgatish bilan profilaktika ishlarini ham olib boradi. Axloqiy tarbiyada yaxshi xulq takomillashtirish uchun kurashiladi.

Imom al-Buxoriy Islom olami va muhaddislar orasida «Imom ul-Muhaddisiyn» (Barcha muhaddislarning peshvosi) deb hurmat bilan tilga olinadi. Imom al-Buxoriyning «Al-Jome' as-Sahih» (Ishonarli to'plam) asari haqida so'z ketganda shuni aytish mumkinki, mazkur manba Islom dini ta'limotida Qur'oni karimdan keyin asosiy manba sifatida foydalaniladi. Ushbu asar oliy ta'limda tahsil oladigan talabalarda hurfikrlilik, erkin fikrlash, o'zlikni anglash, irodaviy va hissiy imkoniyatlarni rivojlantirish, pedagogik qobiliyatlarini shakllantirish, ta'lim jarayonidagi mahoratini oshirish, pedagogik faoliyatga ijodiy yondashish kabi tushunchalarni yoritishda qimmatli pedagogik manba sanaladi va ta'lim-tarbiya jarayonida ma'naviyat tushunchasini izohlashda va yuksak ma'naviyatli shaxs timsolini shakllantirishda metodologik asos bo'la oladi.

Quyidagi ta'lim metodlari va vositalari Imom al-Buxoriy va at-Termiziy ma'naviy-axloqiy tarbiyaga oid qarashlaridan foydalanishda samarali sanaladi:

1. Suhbat metodi - talabalar Imom al-Buxoriy va at-Termiziy ma'naviy-axloqiy tarbiyaga oid qarashlari borasida tushunchaga egaliklarini anglash, uning yoshlarda ma'naviy-axloqiy tarbiyani shakllantirish borasidagi fikrlarini o'rganish hamda muammo yuzasidan erkin, mustaqil fikr yuritishlarini ta'minlashga yordam beradi.

2. Savol-javob metodi - oliy ta'lim muassasasi talabalarining ma'naviy-axloqiy tarbiyaga oid Imom al-Buxoriy va at-Termiziyning qarashlari haqidagi shaxsiy mulohazalarini aniqlashga xizmat qiladi. Savollarning aniq, qisqa bo'lishi va to'g'ri ifodalanishi talabalarga mantiqiy fikrlashga imkon beradi.

3. Ma'ruza metodi - talabalarda Imom al-Buxoriy va at-Termiziy ma'naviy-axloqiy tarbiyaga oid qarashlarining mohiyatini anglatish, asarlarining ma'nosini to'g'ri tushuntirish, shaxsda so'z yuritilayotgan ma'naviy-axloqiy tarbiyani shakllantirish omillari, shart-sharoitlar va pedagogik imkoniyatlari to'g'risida ma'lumotlar berishga yo'naltiriladi.

4. Tushuntirish metodi - talabalarda Imom al-Buxoriy va at-Termiziy ma'naviy-axloqiy tarbiyaga oid hadislaridan foydalanishning nazariy mohiyati va unga ega bo'lishning ijtimoiy ahamiyati, millat ravnaqi, yurt ozodligini ta'minlashdagi roli haqidagi tushunchalar hosil qilinadi.

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

5. Interfaol metodlar - talabalar tomonidan Imom Buxoriyva at Termiziy ma'naviy-axloqiy tarbiyaga oid asarlari hamda shaxsda ma'naviy-axloqiy tarbiyaning shakllanishi yuzasidan erkin, mustaqil fikr yuritish, bahs-munozarani tashkil etish ko'nikma va malakasining tarbiyalanishi, talabalarning standart fikr yuritishdan ozod etish, shuningdek, muhokama etilayotgan muammoning yechimiga oid rang-barang g'oyalarni to'plashga imkon beradi.

6. Ekspert baholash metodi - tadbirlar ishtirokchilari (respondentlari) faoliyatining tengdoshlar tomonidan o'zaro yoki maxsus belgilangan ekspertlar guruhi tomonidan xolis, obyektiv, har tomonlama to'g'ri baholanishini ta'minlashga yordam beradi.

7. Hikoya qilish metodi Imom Buxoriyva at-Termiziyning ma'naviy-axloqiy tarbiyaga oid asarlarining ijtimoiy ahamiyati, bugungi kundagi ma'naviy-axloqiy tarbiyadagi o'rni, yoshlarda so'z yuritilayotgan tarbiyani takomillashtirish yuzasidan jonli nutq yordamida tushuntirishlarni olib borish hisoblanadi. Tushuntirish talabalar tomonidan muammoning mohiyatini to'g'ri anglanishiga imkon yaratadi.

8. Muammoli vaziyatlarni yaratish metodi - talabalarni tadqiqot muammosi hamda uning mohiyatini yorituvchi tayanch tushunchalar yuzasidan har tomonlama jiddiy fikr yuritish, muammoning yechimini topishda mavjud intellektual imkoniyatlardan foydalana olish ko'nikmasining shakllanishini ta'minlaydi.

9. Manba bilan ishlash metodi - Imom al-Buxoriyva at-Termiziyning ma'naviy-axloqiy tarbiyaga oid hadislari mohiyatining talabalar tomonidan to'g'ri va to'laqonli anglanishi, ularning e'tiboriga havola etilayotgan savollar, muammoli vaziyatlar bo'yicha kichik tadqiqotchilik faoliyatini tashkil etish ko'nikma hamda malakalariga ega bo'lishlariga yordam beradi.

10. Ko'rgazmalilik metodi - talabalar tomonidan o'zlashtirilayotgan nazariy ma'lumotlarni mustahkamlash, ma'naviy-axloqiy tarbiyaning mohiyatini to'laqonli anglanishi, bilimlarni amaliyotda qo'llash ko'nikmalarining tarbiyalanishi uchun zarur sharoitni yuzaga keltiradi.

11. Faoliyatda mashqlantirish (amaliy mashqlar) metodi -intellektual treninglar asosida talabalarda ma'naviy-axloqiy tarbiyaning takomillashishi uchun sharoit yuzaga keladi.

12. Amaliy tajribalar (tadqiqotchilik) metodi -talabalar e'tiboriga havola etilayotgan mavzularda mantiqiy fikr yuritish, shaxsiy fikr-mulohazalarini ilgari surish, o'z qarashlarini dalillash, himoya qilish, tengdoshlarini ularga ishontirish ko'nikma va malakalarining tarbiyalanishiga yordam berish bilan birga ular tomonidan muammo mohiyatini chuqur anglanishi uchun zarur shart-sharoitni yuzaga keltiradi. Imom al-Buxoriy va at-Termiziy ma'naviy merosining nazariy va amaliy jihatlarini yoritishda qo'llaniladigan ta'lim vositalari ta'lim samaradorligini oshirishga xizmat qiladi. O'qitishning asosiy vositalari sifatida asosiy o'quv mazmuniga ega bo'lgan rejalar, o'quv dasturlari, darslik va o'quv qo'llanmalarda Imom al-Buxoriy va at-Termiziy ilmiy merosidan yetarlicha foydalanishni tashkil etish maqsadga muvofiqdir.

Imom Al-Buxoriy ta'limotining o'quvchilar tarbiyasidagi o'rni

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

mavzusidagi keys-stadi

Pedagogik annotatsiyasi

O'quv predmeti: «Pedagogika tarixi.»

Mavzuning nomi: «Imom Al-Buxoriy ta'limotining o'quvchilar tarbiyasidagi o'rni» Ishtirokchilar: Oliy ta'limning Pedagogika va psixologiya ta'lim yo'nalishi 1-bosqich talabalari.

O'qitishning maqsadi: Buyuk Sharq allomalarining pedagogik qarashlari bo'yicha egallangan bilimlarni yanada chuqurlashtirish maqsadida Imom al- Buxoriyning ma'naviy merosi bo'yicha malaka va ko'nikmalarni shakllantirish.

Rejalashtirilayotgan o'quv natijalari: Imom Al-Buxoriy asarlarida shaxs tarbiyasi, odob-axloqi, muomalasi va hozirgi globallashuv jarayonidagi ma'naviy uyg'unlikni ko'rsatib berish,alloma hadislarida inson tarbiyasi va ularni hozirgi taraqqiyot sharoitida ustuvor yo'nalish sifatida tan olingan komil inson tushunchasi bilan qiyoslab undagi bunyodkor g'oyalarni uzluksiz ta'lim tizimidagi yoshlarni tarbiyalash jarayonida foydalanish yo'llari bo'yicha chora-tadbirlar ishlab chiqish.

Ushbu keysni muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun oldindan o'quvchilarquyidagi bilim va ko'nikmalarga ega bo'lmoqlari zarur: o'quvchi bilishi kerak:

Imom Al-Buxoriy ibratli hayotini, serqirra ijodiy faoliyatini, ta'limotini, «Aljome as-sahih», « Al-Adab Al-mufrad» asarlarini. O'quvchi amalga oshirishi kerak:

- mavzuni mustaqil o'rganadi; muammoning mohiyatini aniqlashtiradi; g'oyalarni ilgari suradi; ma'lumotlarni tanqidiy nuqtai nazardan ko'rib chiqib, mustaqil qaror qabul qilishni o'rganadi; o'z nuqtai nazariga ega bo'lib, mantiqiy xulosa chiqaradi; o'quv ma'lumotlar bilan mustaqil ishlaydi; ma'lumotlarni taqqoslaydi, tahlil qiladi va umumlashtiradi;

O'quvchi ega bo'lmog'i kerak:

- taqdimot ko'nikmalariga; hamkorlikdagi ishlar ko'nikmalariga; muammoli holatlarni tahlil qilish ko'nikmalariga.

Ushbu keysdan «Pedagogika nazariyasi va tarixi», fanini o'qitishda foydalanish mumkin.

ADABIYOTLAR RO'YXATI | СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ | REFERENCES

1. Pedagogika tarixi [Mat]: o'quv qo'llanma / S.O. Sharifzoda, S.N. Yuldashev, A.R. Jo'rayev, Sh.E. Yaqubova, H.Q. Karimov. - Toshkent: Bookmany print, 2022. - 172 b. 30-bet

2. O'zbekiston musulmonlari idorasi Samarqand viloyati vakilligi (sammuslim.uz)

3. Pedagogika nazariyasi va tarixi. 1-qism. [Matn] /darslik/ Gulchehra Izbullayeva. -Buxoro: "Sadriddin Salim Buxoriy" Durdona, 2022. - 380 b

4. Yoshlarning tarbiyasida ma'naviyatning o'rni - Mirarabmadrasa

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

5. Yoshlar tarbiyasi — jamiyatdagi muhim masala! » Узбекистан Мусулмонлар идораси Навоий вилоят вакиллиги расмий веб-сайти (hazratnavoi.uz)

6. https://e-adabiyot. uz/maqola/183

MUALLIF HAQIDA MA'LUMOT [ИНФОРМАЦИЯ ОБ АВТОРЕ] [AUTHORS INFO]

H Fayzullayeva Gulnoza Kamolovna, o'qituvchi. [Файзуллаева Гулноза Камоловна, преподаватель], [Gulnoza K. Fayzullayeva,teacher]; manzil: Buxoro shahri, Qayum Murtazoyev ko'chasi, 13A uy. [адрес: город Бухара, улица Каюма Муртазоева, дом 13А.], [address: Bukhara city, Qayum Murtazoyev street, 13A house.] [email protected]

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.