Научная статья на тему 'АСқОРЫТУ ЖүЙЕСі АУРУЛАРЫНЫң СТУДЕНТТіК ОРТАДА ТАРАЛУЫН ЗЕРТТЕУ'

АСқОРЫТУ ЖүЙЕСі АУРУЛАРЫНЫң СТУДЕНТТіК ОРТАДА ТАРАЛУЫН ЗЕРТТЕУ Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

CC BY
64
10
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
АСқОРЫТУ БұЗЫЛЫСТАРЫ / АСқОРЫТУ АУРУШЫЛДЫғЫ / АУРУШЫЛДЫқТЫң АЛДЫН АЛУ / СТУДЕНТТіК өМіР САЛТЫ / ТАМАқТАНУ ТәРТіБі

Аннотация научной статьи по наукам о здоровье, автор научной работы — Ерімбет С. К., Айтманбетова А. А., Бейсенбинова Ж. Б.

Зерттеу нәтижелерін қорыта келе, университеттік клиникада диспансерлік бақылауда асқорыту жүйесінің аурулары басқаларынан басым екені анықталды: жылдық есеп бойынша асқорыту жүйесінің алғашқы аурушылдығы да, жалпы аурушылдығы да тіркелген. Социологиялық сұрау нәтижесінде студенттердің айтарлық бөлігі өз денсаулықтарын - қанағаттанарлық деп санайтындар, үйде тамақтанатындар, оқу ғимаратындағы асхана мәзірі және қызметімен қанағаттанатындар және асқорыту жүйесі аурушылдығының алдын-алу ұстанымдары ретінде рациональды, яғни балансты тамақтануды нұсқағандар.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по наукам о здоровье , автор научной работы — Ерімбет С. К., Айтманбетова А. А., Бейсенбинова Ж. Б.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

STUDYING THE PREVALENCE OF THE INCIDENCE OF THE DIGESTION SYSTEM AMONG STUDENTS

According to the results of the study, it was found that, during the follow-up observation of the student site of the university clinic, digestive diseases are quantitatively higher than other diseases: according to the results of the reported data, both primary and general diseases of the digestive system were recorded. According to a sociological survey, the majority of students were people who rated their health as satisfactory, mostly at home, satisfied with the service and menus of the student cafeteria at the place of study, as well as respondents who supported rational balanced nutrition as a prevention of digestive system diseases.

Текст научной работы на тему «АСқОРЫТУ ЖүЙЕСі АУРУЛАРЫНЫң СТУДЕНТТіК ОРТАДА ТАРАЛУЫН ЗЕРТТЕУ»

Вестник КазНМУ №2-2020

УДК 614.2:314.44(470.62)

AcKppb^y жYЙeci aypyлapынын cтyдeнттiк opтaдa тapaлyын зepттey

C.K. Epiмбeт, A.A. Aйтмaнбeтoвa, Ж.Б. Бeйceнбинoвa

С.Ж. Асфендияров атындат Казак ¥лттык медицина университет1

3eprrey нэтижeлepiн кopытa кeлe, yнивepcитeттiк клиникада диcпaнcepлiк бакылауда acкopытy жYЙeciнiн aypynapbi бacкaлapынaн бacым eкeнi аныкталды: жылдык ecen бoйыншa acкopытy жYЙeciнiц aлFaшкы aypyшылдыFы да, жалпы aypyшылдыFы да ^^лген. Coциoлoгиялык cypay нэтижeciндe cтyдeнттepд¡н, aйтapлык бeлiгi eз дeнcayлыктapын - кaнaFaттaнapлык дeп caнaйтындap, YЙдe тaмaктaнaтындap, oкy FимapaтындaFы acxaнa мэзipi жэнe кызмeтiмeн кaнaFaттaнaтындap жэнe acкopытy жYЙec¡ aypyшылдыFынын aлдын-aлy ¥cтaнымдapы peтiндe paциoнaльды, яFни бaлaнcты тaмaктaнyды н¥cкaFaндap.

ТYЙ¡нд¡ ceздep: acкopытy бузилые^!, acкopытy aypyшылдыFы, aypyшылдыктын алдын aлy, cтyдeнттiк eм¡p caлты, тaмaктaнy тэpтiбi

«20 Facb^biFbi элeмдiк дeнcayлык caктayдын ¥лы xapтияcы» бoлып тaбылFaн дeклapaция, 40 жыл б^ын кабылданып, мeдицинaлык кeмeктi брншшк мeдикo-caнитapлык кeмeккe бaFыттay кepeктiгiн т^жь^ь^дады. Жана «^о^алы^ дeклapaциядa (2018ж.)» цифpoвизaция, инфopмaтизaция ecкepiлe oтыpып, бacты бaFыты - cкpинингтiк бaйкayлapмeн кYшeйтiлгeн пpoфилaктикa бoлып кала бepдi. Cтyдeнттepгe мeдицинaлык кeмeк кepceтyгe бaFыттaлFaн зepттey ж¥мыcтapынын мэлiмeттepi бoйыншa Aлмaты Kaлacындa тepт¡нш¡ кypcтын 3P6¡P тepтiншi cтyдeнтiнiн жэнe 3P6¡P тepтiншi интepн-дэpiгepдiн дeнcayлыкпeн бaйлaныcты мэceлeлepi бap. Ек1нш1, Yшiншi ^pc^iH 15%-дан acтaмы 100%-дык дeнcayлык кepceткiшiн дэлeлдeй aлмaFaн (Фaйзyллинa K.M., Имaнгaлиeвa Л.Т., 2013ж.).

C.Д. Acфeндияpoв aтындaFы Казак улттык мeдицинa yнивepcитeт¡н¡н Бipiккeн yнивepcитeт клиникacы бaзacындa cтyдeнттepгe apнaлFaн eмxaнaлык кызмeт кepceтiлeдi. Бул жaFдaй cтyдeнт-мeдиктep aypyшылдыFынa тaлдayлap жа«п,

oлapдын дeнcayлык жaFдaйын динамикада бакылап oтыpyFa мYмкiндiк бepeдi.

¥лт бoлaшaFын кaлыптacтыpaтын cтyдeнт-жacтapдын apacындa acкopытy жYЙec¡нe кaтыcты мэceлeлepдiн eзeктiлiгiнe кapaй зepттey жумышнын мaкcaты - cтyдeнттiк opтaдaFы acкopытy б¥зылыcтapынa кaтыcты мэceлeлepдi зepттey жэнe acкopытy жYЙeciнiн aypyшылдыFынын алдын aлy бoйыншa ¥cыныcтap жacay бoлып табылды. Зepттey мeтoдикacынa cэйкec, Aлмaты кaлacынын тYpлi oкy opнындa o^^rn 1-4 кypc cтyдeнттepiнe cypay жYpгiзiлдi. Coнымeн кaтap к¥жаттык дэлeлдeмe шз1 peтiндe Каз¥МУ Бipiккeн yнивepcитeт клиникашнын eceбi нeгiзiндe cтyдeнттepдiн дeнcayлык кepceтк¡штep¡ талданды. Унивepcитeт клиникacынын eceбi бoйыншa «^амдык дeнcayлык caктay» мaмaндыFы бoйыншa 1-4 кypc cтyдeнттepi бipiктipiлгeн cтyдeнтт¡к yчacкe мэлiмeттepi талданды. Бepiлгeн y4ac^en cтyдeнттiк кoнтингeнт к¥pылымы тeмeндeгi recn^e кeлтipiлгeн.

Kecïe 1- C^yдeнгпк учаокв кoнтингeнтiнiн K¥pы.лымы

Жалпы caны Онын ioi^e:

П№ Фaкyльтeт Kypc 2018 2017 ep ep эйeл эйeл

2018 2017 2018 2017

1 М1,КДСМП1, Фapм.фaк 1,2,3,4,5,6 1740 1865 580 549 1160 1316

2 Шeтeлдiк cтyдeнттep Каз¥МУ Бapлык ^pcrap 81 84 50 50 31 34

БapлыFы: - 1740 1865 580 549 1160 1316

Зepттeлiп oтыpFaн кoнтингeнтт¡н жacтap eкeнiнe кapaмacтaн, oлapдын apacындa cиpeк бoлca да aypyшылдык тYpлep¡ тipкeлiп oтыpFaнын кepeмiз. Олapдын apacындa 12-eлi iшeк жapacы, жeдeл, кан кeтyciз нeмece тeciлгeндiгi aныктaлмaFaн (3), тозылмалы бeткi гacтpит (3), тозылмалы гacтpит aныктaлмaFaн (1), coзылмaлы xoлeциcтит (2), xoлeциcтиттiн бacкa фopмaлapы (1), ба^а coзылмaлы пaнкpeaтиттep (1) aныктaлFaн.

Cayaлнaмaлык зepттeyгe Aлмaты кaлacынын тYpл¡ жoFapFы oкy opындapынaн cтyдeнт-pecпoндeнттep каты^ан: Каз¥МУ -33,8%, Казак ¥лттык пeдoгoгикaлык yнивepcитeтi - 25,4%, Aлмaты тexнoлoгиялык yнивepcитeтi - 22,5%, Эл-Фapaби aтындaFы Казак ¥лттык yнивepcитeтi - 11,3%, Kl.Cэтбaeв aтындaFы Казак ¥лттык тexнoлoгиялык yнивepcитeтi - 4,2%, Казак ¥лттык кыздap пeдoгoгикaлык yнивepcитeтiнiн cтyдeнттep¡ - 2,8%.

Оку кypcынa ^ай жiктeгeндe, acipece, 4 кypc -46,5% жэнe 1 кypc -38% cтyдeнттep¡ бacым aтcaлыcкaн.

Cтyдeнттep apacындa eз дeнcayлыFын бaFaлay кepceткiштepi бoйыншa, pecпoндeнттepд¡н aйтapлык Yлeci (47,3%) -дeнcayлыFын кaнaFaттaнapлык дeп бaFaлaFaн. Жacтap apaciDma фacт-фyд eнiмдepiн тутыну тракты эдeткe aйнaлFaны бeлгiлi. Keпшiлiккe зиян e^rn бeлгiлi бoлFaнымeн тутыну тeмeндeп т^ан жoк: 4% - кYндeлiктi тутынады, aптacынa 2 peт жэнe oдaн да жи1 кoлдaнaтындap - 21% ^paFa^

C¥paлFaндapдын apacындa acкopытy жYЙeciндeгi бузилые^ мeн мaзacыздыккa шaFымдaнaтындap - 16,9%. A^opiD^y жYЙeciндeгi б¥зылыcтapFa шaFымдaнaтындap apacындa acкaзaн-iшeк жoлдapынын жaFымcыз cимптoмдapы жи1 мазалайды дeп - 9,9%, cиpeк бoлca да мазалайды дeп 40,8% pecпoндeнт кepceткeн. Coндaй-aк, «^з^лген дeнcayлыкпeн бaйлaныcты мэceлeлepдe маман кeмeгiнe жYгiнeтiндep» - 54,9%.

Нaзap ayдapaтын oнтaйлы жaFдaй, pecпoндeнттepдiн жapтыcынa жуы^ы (49,3%) - YЙ жaFдaйындa тамактанады

(сурет). Ал аралас, яFни уйде де сыртта да тамактанатындар -42,3% кураFан. Эрине, кeпшiлiк студенттер eздерi окитын оку орнындаFы асханада тамактанатындары белгiлi. Оку

орнындаFы асхананын ас мэзiрi жэне кызмет кeрсетуiн дурыс санайтындар - 49%. Дегенмен, карсы пiкiрдегiлер Yлесi де аз емес 38%.

уиде аралас

сыртта(асхана, бистро, кафе жэне т.б)

Сурет 1 - Студенттерд1н тамактану орны, %

Аскорытумен байланысты негативтi мэселелердiн алдын-алу устанымы ретiнде респонденттердiн басым кепшЫп -рациональды (балансты) тамактануды керсеткен. Зерттеу нэтижелерЫ корыта келе, университет^ клиникада диспансерлiк бакылауда аскорыту жYЙесiнiн аурулары баскаларынан басым екенi аныкталды: жылдык есеп бойынша аскорыту жYЙесiнiн алFашкы аурушылдыFы да, жалпы аурушылдь^ы да тiркелген. Социологиялык сурауда студенттерд^ айтарлык бeлiгi ез денсаулыктарын KанаFаттанарлык деп санайтындар, Yйде тамактанатындар, оку FимаратындаFы асхана мэзiрi жэне кызметмен

KанаFаттанатындар жэне аскорыту жYЙесi аурушылды^ынын алдын-алу устанымы ретiнде рациональды, яFни балансты тамактануды нускаFандар.

Студент-жастары арасындаFы аскорытуFа катысты мэселелердi шешуде, олардын ез денсаулыFына жеткiлiктi назар аударуFа кедергiлердi азайтып eмiр салтын онтайландыру эрi eмiр сYру сапасын жаксартуFа негiз болатын оку енбегi, бос уакыт жэне каникулярлы кезендегi жYктеменiн бiркелкi таралуын, рациональды тамактануды устануды ынталандыру кажет.

С.К. EpiM6eT, А.А. Айтманбетова, Ж.Б. Бейсенбинова Казахский Национальный медицинский университет имени С.Д. Асфендиярова

ИЗУЧЕНИЕ РАСПРОСТРАНЕННОСТИ ЗАБОЛЕВАЕМОСТИ СИСТЕМЫ ПИЩЕВАРЕНИЯ СРЕДИ СТУДЕНТОВ

Резюме: По результатам исследования выявлено, что, при диспансерном наблюдении студенческого участка университетской клиники, болезни органов пищеварения, количественно, превышают другие заболеваемости: по результатам отчетных данных зарегистрированы и первичная, и общая заболеваемость органов пщеварения. По данным социологического опроса, большую часть студентов составили лица, оценивавшие состояние своего здоровья

удовлетворительными, примущественно питающиеся дома, удовлетворенные обслуживанием и меню студенческих столовой по месту учебы, а также респонденты, поддерживающие рациональное сбалансированное питание как профилактику заболеваний пищеварительной системы. Ключевые слова: нарушения пищеварения, болезни пищеварения, профилактика заболеваний, образ жизни студентов, режим питания

S.K. Erimbet, A.A. Aitmanbetova, Z.B. Beisenbinova Asfendiyarov Kazakh National medical university

STUDYING THE PREVALENCE OF THE INCIDENCE OF THE DIGESTION SYSTEM AMONG STUDENTS

Resume: According to the results of the study, it was found that, during the follow-up observation of the student site of the university clinic, digestive diseases are quantitatively higher than other diseases: according to the results of the reported data, both primary and general diseases of the digestive system were recorded. According to a sociological survey, the majority of students were people who rated their health as satisfactory,

mostly at home, satisfied with the service and menus of the student cafeteria at the place of study, as well as respondents who supported rational balanced nutrition as a prevention of digestive system diseases.

Keywords: digestive disorders, digestive diseases, disease prevention, students' lifestyle, diet

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.