Научная статья на тему 'АРХИВ ҲУЖЖАТЛАРИДА ФАРҒОНА ВИЛОЯТИ ПРОКУРАТУРА ТИЗИМИНИНГ ТАШКИЛ ЭТИЛИШИ ВА ФАОЛИЯТИНИНГ АКС ЭТИШИ'

АРХИВ ҲУЖЖАТЛАРИДА ФАРҒОНА ВИЛОЯТИ ПРОКУРАТУРА ТИЗИМИНИНГ ТАШКИЛ ЭТИЛИШИ ВА ФАОЛИЯТИНИНГ АКС ЭТИШИ Текст научной статьи по специальности «Прочие социальные науки»

CC BY
92
8
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
архив / архив ҳужжатлари / прокуратура / прокуратура тизими / архив фаолияти / Фарғона вилояти прокуратура тизими.

Аннотация научной статьи по прочим социальным наукам, автор научной работы — Одилжон Низомиддинов

Мақолада архив хужжатларида Фарғона вилояти прокуратура тизимининг ташкил этилиши ва фаолиятининг акс этиши тадқиқ этилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «АРХИВ ҲУЖЖАТЛАРИДА ФАРҒОНА ВИЛОЯТИ ПРОКУРАТУРА ТИЗИМИНИНГ ТАШКИЛ ЭТИЛИШИ ВА ФАОЛИЯТИНИНГ АКС ЭТИШИ»

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda.

АРХИВ Х,УЖЖАТЛАРИДА ФАРГОНА ВИЛОЯТИ ПРОКУРАТУРА ТИЗИМИНИНГ ТАШКИЛ ЭТИЛИШИ ВА ФАОЛИЯТИНИНГ АКС

ЭТИШИ

Одилжон Низомиддинов, укитувчи, Фаргона давлат университети АННОТАЦИЯ

Маколада архив хужжатларида Фаргона вилояти прокуратура тизимининг ташкил этилиши ва фаолиятининг акс этиши тадкик этилган.

Калит сузлар: архив, архив хужжатлари, прокуратура, прокуратура тизими, архив фаолияти, Фаргона вилояти прокуратура тизими.

ORGANIZATIONAL DOCUMENTS ORGANIZATION AND REFLECTION OF ACTIVITY OF THE PROSECUTOR'S OFFICE OF

FERGANA REGION

Annotation: The article examines the organization and functioning of the critical office of Fergana region in the archival documents.

Keywords: archive, archival documents, opened office, opened office system, archive activity, Fergana region off office system.

КИРИШ. Хрзирги замонда хар кандай жамиятни турли-туман конунлар бошкаради. Жамиятни хам, унинг аъзолари булмиш фукароларни хам уша конунлар тартибга солиб туради. Улар ижроси таъминланган жамиятда эса тараккиёт булади. Айни омилни назорат килувчи идора прокуратура деб аталади. Лотинча "prokurator" сузи узбек тилида "гамхурлик килиш", "химоялаш" деган маъноларни беради. Демак, прокурорни конун химоячиси ёки конунлар ижросини таъминлаш йулида фаолият курсатувчи ваколат эгаси, деб тушунмок керак. Зеро, конун факат жазоламайди, балки огохлантиради, химоялайди, кафолат беради. Кадимги Римда мустамлака ерларни бошкарувчилар прокураторлар, деб аталган. Прокуратура атамаси шу суз воситасида ясалган булиб, давлат номидан конунчилик, инсон ва фукаролар хукук хамда эркинликларига риоя килиниши устидан назоратни амалга оширувчи, шунингдек, миллий конунчиликда белгиланган бошка функцияларни бажарувчи идора тузилмаси хисобланади.

АСОСИЙ ^ИСМ. Туркистонда чор Россияси империясининг конунлари жорий килингач, козилар, муфтий ва аъламлар хам уз фатволарида берилиши лозим булган жазоларни рус конунчилигида муайян жиноятни содир килганлик учун белгиланган жазоларга мувофиклаштиришга харакат килдилар. Колаверса, куриладиган жиноий хамда фукаролик ишларининг доираси чекланиши козилар судлари обрусини тушириб юборди.

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda.

Совет давлат курилишининг илк даврларида конунларнинг бажарилишини назорат этувчи махсус идора — прокуратурани ташкил этиш рад этилди. Октябрь давлат тунтаришидан кейинги дастлабки даврда прокуратура органлари тузимласлигига муаллифлар турлича ёндашганлар. Баъзи бир муаллифлар подшо хокимияти мероси булган тизим прокуратурасини шарт эмас деб хисобласалар, баъзи муаллифлар эса совет хукуматининг дастлабки даврида прокуратура органларига эхтиёж йук эди, деб хисоблайдилар. Учинчи тараф муаллифлар эса совет хукумати дастлабки даврида прокуратура органлари тузиш имкони йук эди деб хисоблайдилар.

Совет хокимияти карийб беш йил мобайнида прокуратурасиз мавжуд булди. Конунларнинг бажарилиши юзасидан назоратни эса адлия халк комиссарликлари, турли инспекциялар, кумиталар, комиссиялар, Советлар, Инкилобий трибуналлар каби бир катор идоралар амалга ошириб келди. Вакт утиши билан жуда улкан худудни эгаллаган мамлакатда конун назоратининг бундай тартиби узини окламаслиги яккол кузга ташланиб колди. Тармокларнинг манфаатдорлиги, иттифокдош, мухтор жумхуриятлар, улка, вилоят, округ шаклида Совет давлати таркибига кирган халкларнинг миллий ва худудий узига хослиги конунларнинг хамма ерда бир хил бажарилиши принципига халал бера бошлади. Шундай ахвол эътироф этилгандан Совет давлатида прокуратура тизими дастлабки конуний асоси 1922 йил 28 майда булиб утган Бутунроссия МИК 3-сессиясида "Прокурор назорати хакида"ги Низом тасдикланди. Туркистон АССРда прокурор назорати хакидаги масала 1922 йил 9 майда, яъни марказдан анча олдин куриб чикилган эди.

СССР прокуратурасининг 1938 йил 15 мартдаги № 18 - I ракамли буйруги ва Узбекистон ССР ХКСининг 1938 йил 22 мартдаги буйругига кура, Фаргона вилоят прокуратураси ташкил этилган.

1938 йил сентябрда Узбекистон ССР Прокурори буйругига асосан вилоят прокурори, уринбосари, 8 та ёрдамчиси, 5 та катта терговчилардан, жами 14 кишилик таркибда Фаргона вилоят прокуратураси ташкил этилган.

Фаргона вилоят прокуратураси 1938 йил 27 апрелдан уз фаолиятини бошлаган.

Фаргона вилоят прокуратураси таркибига 4 та шахар прокуратураси: Фаргона, Андижон, Кукон ва Наманган, хозирги Фаргона, Андижон ва Наманган вилоятлари таркибидаги 27 та туман прокуратураси кирган. Кейинчалик Андижон ва Наманган вилоятлари ташкил этилгач, икки вилоят таркибидаги туман ва шахар прокуратуралари Фаргона вилоят прокуратураси таркибидан чикарилган. Фаргона вилояти таркибида эса куйидаги шахар ва туман прокуратуралари колган: Фаргона, Кукон, Маргилон шахар прокуратуралари, Олтиарик, Багдод, Тошлок, Охунбобоев, Молотов, Ленинград, Каганович,

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda. Узбекистан, Киров, Кува, Куйбишев, Риштон ва Фаргона туман прокуратуралари.

Шундай килиб Фаргона вилоят таркибида куйидаги 3 та шахар (Фаргона, Кукон, Маргилон) ва 17 туман (Олтиарик, Охунбобоев, Багдод, Бувайда, Горский (хозирги Фуркат), Киров (хозирги Бешарик), Кува, Кувасой, Кукон, Куйбишев (хозирги Риштон), Молотов, Фрунзе (хозирги Дангара), Каганович, Фаргона, Сух, Тошлок, Бувайда) прокуратуралари ташкил этилган.

1952 йили Фаргона вилояти чул зонасида янги узлаштирилган худудда Ёзёвон туман прокуратураси ташкил этилган. (1-варак)

1955 йил охирида СССР Бош прокурорининг 20 сентябрдаги № 522-сонли буйруги асосида Фаргона вилояти худудидаги туманлараро прокуратуралар кайта ташкил этилиб, йириклаштирилди.

Кайта ташкил этилиши натижасида вилоятда битта - Кукон шахар прокуратураси ва 8 та туманлараро прокуратура ташкил этилган. Кайта ташкил этилган туманлараро прокуратураларда олдинги 74 та оператив ходимлар сони 44 тага туширилди.

Фаргона шахар прокуратураси тугатилиб, вилоят прокуратурасига кушиб юборилади.

Куйидаги 8 та туманлараро прокуратуралар ташкил этилган:

1. Маргилон; 2. Олтиарик; 3. Куйбишев; 4. Ленинград; 5. Фрунзе; 6. Горский; 7. Тошлок; 8. Фаргона.

1957 йили Фаргона шахар прокуратураси кайта ташкил этилади. 1963 йили Фаргона туман прокуратураси тугатилади, 1961 йили Ёзёвон тумани маркази Ёзёвонда Охунбобоев туман прокуратураси ташкил этилган. 1967 йили Водилда Фаргона туман прокуратураси кайта ташкил этилади. Кейинчалик куйидаги прокуратуралар кайта ташкил этилади: Кировда Киров тумани прокуратураси ва Яйпанда Узбекистон туман прокуратураси, Риштонда Куйбишев туман прокуратураси ташкил этилган.

1972 йили Кувасой шахар прокуратураси ташкил этилган. (2-варак)

1980 йилларда Фаргона вилоят прокуратураси таркибига 4 та шахар -Фаргона, Кукон, Маргилон, Кувасой ва 13 та: 1. Олтиарик, Охунбобоев, Багдод, Ленинград, Кува, Киров, Узбекистон, Риштон, Фрунзе, Фаргона, Бувайда, Тошлок, Ёзёвон туман прокуратуралари кирган.

Фаргоан вилоят прокуратураси тугридан-тугри Узбекистон ССР Прокуратурасига буйсунади.

Фаргона вилоят прокуратураси таркиби куйидаги булимлардан иборат:

1. Бошкарув ва канцелярия; 2. Тергов булими; 3. Умумий назорат булими; 4. Особая часть; 5. Уголовно-судебный отдел; 6. Шахар назорати булими; 7. Вояга етмаганлар ишлари булими; 8. Кадрлар булими; 9. Бухгалтерия. (3-варак)

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda.

ХУЛОСА. Фаргона вилоят прокуратураси асосий вазифаси СССР ва УзССР тергов, суд, ички ишлар, озодликдан махрум этиш жойларида, вояга етмаганлар буйича, жиноий ва фукаролик ишлари буйича конунлари ижросини назорат килишдан иборат булган.

Адабиётлар:

1. Bekmirzaev, R. B. (2021). Traces Of Archaic Religions In The Modern Way Of Life Of The Peoples Of The Ferghana Valley. The American Journal of Social Science and Education Innovations, 3(11), 41-46.

2. Alimova, N. O. (2021). Some Views On The History Of Daily Life Of Women In The Villages Of The Ferghana Valley (1946-1991). The American Journal of Social Science and Education Innovations, 3(07), 45-47.

3. Yuldoshev, S. V. (2021). Pedagogical Analysis And Methodology Of Children's Games. The American Journal ofSocial Science and Education Innovations, 3(11), 36-40.

4. Salmonov, A., & Boltaboev, M. (2021, June). THE CONSEQUENCES OF THE SOVIET GOVERNMENT'S VIOLENT POLICY TOWARDS NON-MUSLIMS IN UZBEKISTAN. In Конференции.

5. Bekmirzaev, R. B. (2021). Factors affecting nation-building relationships in Fergana Valley. Asian Journal of Multidimensional Research, 10(11), 122-125.

6. Umarov, M. (2021). The beginning of religious reforms in independent uzbekistan and the changes being implemented. ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal, 11(11), 477-481.

7. Ismoilovich, I. M. (2021). THE SOCIETY IS AT A NEW STAGE OF DEVELOPMENT PRIORITY IN EDUCATION SYSTEM REFORM FUNCTIONS.

8. Ismoilovich, I. M. (2021, July). ISSUES OF TRANSFORMATION OF EDUCATIONAL EXPERIENCE OF DEVELOPED COUNTRIES. In Euro-Asia Conferences (pp. 227-239).

9. Boltaboyev, M. (2020). HISTORY OF RELIGIOUS CONFESSIONAL POLITICS IN THE SOVIET PERIOD. Theoretical & Applied Science, (6), 668-671.

10. Salmonov, A., & Boltaboev, M. (2021, August). THE CONSEQUENCES OF THE SOVIET GOVERNMENT'S VIOLENT POLICY TOWARDS NON-MUSLIMS IN UZBEKISTAN: https://doi. org/10.47100/conferences. v1i1. 1251. In RESEARCH SUPPORT CENTER CONFERENCES (No. 18.05).

11. Nizomiddinov, O. (2021). The Importance Of The Documents Of The Regional State Archive In The Research Of The History Of The Autonomy Of Turkestan. The American Journal of Social Science and Education Innovations, 3(11), 53-57.

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda.

12. Nizomiddinov, O. (2021). Establishment of a single state archive fund in the republic of turkistan (on the example of the fergana regional state archive). Asian Journal of Research in Social Sciences and Humanities, 11(11), 822-825.

13. Valievich, Y. S. (2020). CHILDREN'S GAMES AS AN IMPORTANT FACTOR IN THE UPBRINGING OF A HARMONIOUS GENERATION. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences Vol, 8(9).

14. Bozarov, D. M., & Karimova, G. Y. (2021). ROLE OF THE SELF-ORGANIZATION MODEL IN COMPLEX SOCIAL SYSTEMS. Oriental Journal of Social Sciences, 1-9.

15. Nizomiddinov, O., Tulqinjonov, S., & Mirzaeva, D. (2020). ISSUES OF SPIRITUALITY IN" TEMUR TUZUKLARI". Теория и практика современной науки, (5), 44-46.Saloydinov, S. Q. (2021). Paxta tozalash zavodlarida energiya sarfini kamaytirishning texnik-iqtisodiy mexanizmini yaratish. "Academic research in educational sciences", 2(9), 886-889. https://doi.org/10.24412/2181-1385-2021-9-886-889

16. Saloydinov, S. Q. (2021). Creation of feasibility studies to reduce energy costs in ginneries. "Экономика и социум", 9(88), 147-149.

17. Caлойдинов, C. К. (2021). Образовательные кредиты в Узбекистане. "Экономика и социум", 12(91), 470-472.

18. Caлойдинов, C. К. (2021). Спрос на рынке дифференцированных продуктов. "Экономика и социум", 12(91), 473-476.

19. Салойдинов, С. К. (2022). С паровой турбиной 471 МВт на Талимарджанской ТЭЦ расчет электрических режимов при максимальной зимней нагрузке. "Central Asian Research Journal for Interdisciplinary Studies (CARJIS)", Special issue, 116-121.

20. Сaлoйдинoв, С. К. (2022). MHTOBA^OHHOE РЕШЕНИЕ ДЛЯ ПOЛYЧЕНИЯ БИOГAЗA. "Central Asian Research Journal for Interdisciplinary Studies (CARJIS)", 2(3), 280-285. https://doi.org/10.24412/2181 -2454-2022-3-280285

21. Dadaboyev, Q. Q. (2021). Refrigerator in modern heating power stationstechnical water waste through reconstruction of the towerreduction. "International journal of philosophical studies and social sciences", 1(3), 96-101.

22. Dadaboyev, Q. Q. (2022). Issiqlik elektr stansiyalarida texnik suv isrofini barataraf etish. "Academic research in educational sciences", 3(1), 434-440. https://doi.org/10.24412/2181 -2454-2022-1 -41 -47

23. Dadaboyev, Q. Q. (2022). Bug'-gaz qurilmasi gradirniyalaridagi aylanma suv isrofini kamaytirish "Central Asian Research Journal for Interdisciplinary Studies (CARJIS)", Special issue, 15-21

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.