Научная статья на тему 'АНАЛИЗ НЕОБХОДИМОСТИ И ВАЖНОСТИ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА, ПРИНЯТОГО В ПЕРИОД ПАНДЕМИИ И КАРАНТИНА'

АНАЛИЗ НЕОБХОДИМОСТИ И ВАЖНОСТИ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА, ПРИНЯТОГО В ПЕРИОД ПАНДЕМИИ И КАРАНТИНА Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
88
25
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Пандемия коронавируса / карантин / преступление / административный / правовой / наказание / ответственность / общественная безопасность / жизнь и здоровье людей. / Coronavirus pandemic / quarantine / crime / administrative / legal / punishment / responsibility / public safety / human life and health.

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Саломат Ниёзова

в данной научной статье рассматриваются вопросы принимаемых правовых документов в период карантина и пандемии. В частности, даются соответствующие предложения и рекомендации по совершенствованию норм закона.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ANALYSIS OF THE NEED AND IMPORTANCE OF LEGISLATION ADOPTED DURING THE PANDEMIC AND QUARANTINE

This scientific article addresses the issues of accepted legal documents during the quarantine and pandemic period. In particular, relevant proposals and recommendations are given on improving the norms of the law.

Текст научной работы на тему «АНАЛИЗ НЕОБХОДИМОСТИ И ВАЖНОСТИ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА, ПРИНЯТОГО В ПЕРИОД ПАНДЕМИИ И КАРАНТИНА»

Review of law sciences

Salomat Niyozova,

Acting Professor, PhD at the Department of Criminal Law and Criminology Tashkent State Law University

ANALYSIS OF THE NEED AND IMPORTANCE OF LEGISLATION ADOPTED DURING THE PANDEMIC AND QUARANTINE

Abstract: This scientific article addresses the issues of accepted legal documents during the quarantine and pandemic period. In particular, relevant proposals and recommendations are given on improving the norms of the law.

Keywords: Coronavirus pandemic, quarantine, crime, administrative, legal, punishment, responsibility, public safety, human life and health.

Саломат Ниёзова,

и.о. профессора кафедры "Уголовное право и криминология" Ташкентского государственного юридического университета, кандидат юридических наук

АНАЛИЗ НЕОБХОДИМОСТИ И ВАЖНОСТИ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА, ПРИНЯТОГО В ПЕРИОД ПАНДЕМИИ И КАРАНТИНА

Аннотация: в данной научной статье рассматриваются вопросы принимаемых правовых документов в период карантина и пандемии. В частности, даются соответствующие предложения и рекомендации по совершенствованию норм закона.

Ключевые слова: Пандемия коронавируса, карантин, преступление, административный, правовой, наказание, ответственность, общественная безопасность, жизнь и здоровье людей.

Саломат Ниёзова,

Тошкент давлат юридик университети "Жиноят х,укук;и ва криминология" кафедраси профессор в.б., юридик фанлари номзоди

ПАНДЕМИЯ ВА КАРАНТИН ДАВРИДА ЦАБУЛ ЦИЛИНАЁТГАН ЦОНУН Х,УЖЖАТЛАРИНИНГ ЗАРУРАТИ ВА АХДМИЯТИГА ДОИР МУЛО^АЗАЛАР

Аннотация: мазкур мацолада пандемия ва карантин даврида цабул цилинаётган цонун \ужжатларининг зарурати ва а^амиятига доир масалалар баён этилган.

Шунингдек, фикр ва муло^азалар берилиб, цонун нормаларини такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсиялар берилган.

Калит сузлари: коронавирус пандемияси, карантин, жиноят, маъмурий-^уцуций, жазо, жавобгарлик, жамоат хавфсизлиги, одамларнинг %аёти ва соглиги.

Бугунги кунда коронавирус инфекцияси дунё хамжамиятига жиддий хавф солмокда. Мазкур пандемия нафакат инсонларнинг хаёти ва соглиги, балки давлатларнинг ижтимоий-иктисодий баркарорлигига хавф тугдирмокда ва жахон молиявий-иктисодий инкирозига сабабчи булмокда. Мамлакатимизда хам бу борада зарур чоралар курилиб, бундай хавфнинг олдини олиш борасидаги хукукий механизим яратилмокда.

Жумладан, Узбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 19 мартдаги ПФ-5969-сонли "Коронавирус пандемияси ва глобал инкироз холатларининг иктисодий тармокларига салбий таъсирини юмшатиш буйича биринчи навбатдаги чора-тадбирлар тугрисида"[1]ги ва 2020 йил 3 апрелдаги ПФ-5978-сонли "Коронавирус пандемияси даврида ахоли, иктисодиёт тармоклари ва тадбиркорлик субъектларини куллаб-кувватлашга доир кушимча чора-тадбирлар тугрисида"[2]ги Фармонларининг кабул килиниши уз навбатида энг йирик иктисодиётга эга мамлакатларда ишлаб чикариш ва истеъмол хажмларининг кескин кискариши, глобал ишлаб чикариш занжирлари ва савдо алокаларининг издан чикиши, дунё молия бозорларида хом ашё товарлари нархининг пасайиши ва конъюнктуранинг ёмонлашувининг олди олинди.

Фармон билан Молия вазирлиги хузурида 10 трлн. сум микдоридаги "Инцирозга царши курашиш жамгармаси" ташкил этилди. Ушбу жамгарма маблаглари биринчидан, коронавирус инфекциясининг таркалишига карши курашиш буйича согликни саклаш сохасидаги тадбирларни молиялаштириш, иккинчидан, тадбиркорликни ва ахоли бандлигини куллаб кувватлаш, учинчидан, ахолини куллаб-кувватлашни кенгайтириш, туртинчидан иктисодиёт тармокларининг баркарор фаолият юритишини таъминлашга йуналтирилади.

Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2020 йил 23 мартдаги 176-сонли "Коронавирус инфекцияси таркалишига карши кушимча чора-тадбирлар тугрисида"ги ^арори ва ушбу ^арор билан тасдикланган "Коронавирус инфекцияси аникланганда (гумон килинганда) бажариладиган профилактик ва эпидемияга карши чора-тадбирларни амалга ошириш тартиби тугрисида"ги Низоми хам мухим ахамиятга эгадир.

^арорда Узбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 29 январдаги Ф-5537-сон фармойиши билан ташкил этилган Узбекистон Республикасига коронавируснинг кириб келиши ва таркалишининг олдини олиш буйича чора-тадбирлар дастурини тайёрлаш буйича республика махсус комиссиясининг вазифалари белгилаб берилди.

^арорнинг 13-бандида куйидагича тартиб урнатилиши назарда тутилган "унга мувофик, тартибнинг амал килиш даврида Узбекистон Республикаси Согликни саклаш вазирлиги ва Фармацевтика тармогини ривожлантириш агентлиги томонидан такдим этилган руйхат буйича:

- Узбекистон Республикаси Давлат божхона кумитаси, истисно тарикасида, божхона чегараси оркали утказилаётган зарур дори воситалари, тиббий буюмлар, тиббий техника, уларни ишлаб чикариш учун ишлатиладиган материаллар ва субстанциялар учун "яшил" йулаклар ташкил килади ва ушбу товарларга нисбатан божхона божлари ундирилмайди;

- дори воситалари, тиббий буюмлар, тиббий техника, уларни ишлаб чикариш учун ишлатиладиган материаллар ва субстанциялар учун, истисно тарикасида, тендерлар ёки танлов савдолари утказмасдан энг яхши таклифларни танлаб олиш йули билан тугридан-тугри шартномалар тузишга рухсат берилади"[3].

Бизга маълумки, жамоат хавфсизлиги, одамларнинг хаёти ва соглигига салбий таъсир этувчи, инсон учун хавфли булган коронаверус ва бошка юкумли касалликлар таркалишидан химоя килиш барчамизнинг вазифамиз хисобланади. Чунки, инсон хаёти ва унинг соглиги бехабо неъматдир.

Ана шундай вазифалардан бири карантин даврида инсон учун хавфли булган коранаверус касалликларнинг таркалишининг олдини олиш масаласидир.

Дархакикат, коронаверус касалликлари касаллик таркатувчи микроорганизмлар вужудга келтирган ва муайян шарт-шароитлар мавжуд булганда бемор организмидан соглом организмга утишга кобилиятли булган юкумли касалликлар гурухидир. Бир хил касалликнинг хеч булмаганда бир кишига нисбатан хар кандай купайиши унинг таркалиши хисобланади.

Курсатиб утилган юкумли касалликларнинг хаддан ташкари хавфлилиги уларнинг тез ва кенг микёсда таркалишга кодирлигидадир.

Шундай хавфни олдини олиш максадида Узбекистон Республикаси Олий Мажлис ^онунчилик палатаси томонидан 2020 йил 23 мартда "Узбекистон Республикаси Жиноят, Жиноят-процессуал кодекслари хамда Маъмурий жавобгарлик тугрисидаги кодексига узгартиришлар ва кушимчалар киритиш хакида"ги ^онуни кабул килиниб, унга асосан Узбекистон Республикаси Жиноят кодекси 2445-моддаси, Маъмурий жавобгарлик тугрисидаги кодекси 292-моддаси билан тулдирилди ва ЖКнинг 2571-моддаси, Маъмурий жавобгарлик тугрисидаги кодексининг 54-моддаси матнига узгартирш ва кушимчалар киритилди[4].

Жумладан, Жиноят кодекси 2445-моддасида, инсон учун хавфли булган юкумли касалликлар хакида хакикатга тугри келмайдиган маълумотларни таркатиш куйидагича жазоларни юзага келтириш мумкин:

• 44 млн 600 минг сумгача жарима;

• 300 соатгача мажбурий жамоат ишлари;

• 2 йилгача ахлок тузатиш ишлари.

Бундай маълумотларни нашр килиб, купайтириб, ОАВ, Интернет оркали таркатганлар бадални икки хисса купрок тулайди - 89 млн 200 минг сумгача жарима! Бу холат учун хатто 3 йилгача озодликдан махрум килиш билан боглик жиноий жавобгарлик белгиланди.

Бундай жавобгарликнинг белгиланиши, биринчи навбатда, асоссиз вахима таркалишининг олдини олишдир. Вахиманинг олди олинсагина жамоат хавфсизлиги таъминланади, инсон соглиги химояланади ва мутасадди идораларнинг нормал фаолият юритиши учун шароит яратилади.

Шуни алохида таъкидлаш лозимки карантинли даврда санитарияга оид конун хужжатларни ва коидаларини хам бузиш хам инсон соглигига жиддий хавф тугдиради. Санитарияга оид конун хужжатларини ёки эпидемияга карши кураш коидаларини бузганлик учун конунчилигимизда жуда кескин жавобгарликлар мавжуд ва эндиликда улар янада кучайтирилди.

Шулардан келиб чикиб, Жиноят кодекснинг 2571-моддасига асосан, карантин шароитида давлат санитария назорати органларининг конуний талабларини, масалан,

тиббий текширувдан утиш ва даволаниш, карантинни уташ учун белгиланган жойларга етиб бориш хамда ушбу жойни белгиланган муддат давомида тарк этмаслик, касаллик юкиш хавфи мавжуд булган даврда мулокотда булинган шахслар ва борилган жойлар хакидаги маълумотларни ошкор килиш тугрисидаги ёки бошка конуний талабларини узрли сабабларсиз бажармаслик жиноят сифатида бахоланади.

Илгари карантин коидаларини бузганлик учун, агар бу одамларнинг оммавий касалланишига олиб келса, 3 йилгача озодликдан махрум килишгача жазо белгиланган. Кучайтирилган тартибга кура, эндиликда бунинг учун 5 йилгача озодликдан махрум килиш жазоси кулланилади.

Агар уша харакат одамларнинг улимига сабаб булса, 5 йилдан 8 йилгача озодликдан махрум килиш билан жазоланиши мумкин эди. Эндиликда карантин коидаларини бузган шахс 10 йилгача озодликдан махрум килиниши мумкин.

^айд этиш керакки, эпидемияга карши кураш коидаларини бузганлик учун жавобгарликнинг кучайтирилиши шундан иборатки, бу касаллик хеч кимни аямайди ва огир окибатларга олиб келиши мумкин.

Бу борада хорижий давлатлар тажрибасига эътибор каратадиган булсак, ушбу килмиш учун Италия, Испания, Франция каби давлатларнинг Жиноят кодексларида 15 йилгача озодликдан махрум килиш, Хитойда эса улим жазоси хам курсатилган.

Узбекистон РеспуликасиМаъмурий жавобгарлик тугрисидаги кодексига "Карантинли ва инсон учун хавфли булган бошка юкумли касалликлар пайдо булиши хамда таркалиши шароитида тиббий йусиндаги мажбурлов чорасини куллаш" тартиб билан боглик 292-моддасининг киритилиши хам карантинли ва инсон учун хавфли булган бошка юкумли касалликлар пайдо булиши хамда таркалишини олдини олади.

Тиббий мажбурлов чораси шахсни маъмурий жавобгарликдан озод этмайди, балким карантин шароитида коидаларни бузган шахсга нисбатан маъмурий жавобгарлик белгиланса, у жарима тулабгина колмай, бир пайтнинг узида 30 суткагача муддатда тиббий мажбурловни хам утайди.

Бизга маълумки, амалдаги кодексда мажбурий тиббий чоралар куллаш учун хукукий асослар мавжуд эмас эди. Ушбу чоралар санитария ва эпидемияларга карши курашиш коидаларини бузган ва айни пайтда касалликнинг янада кенгрок таркалишига сабабчи булиши мумкин булган шахсни жамиятдан ажратган холда мажбурий равишда даволаш имкониятини беради. Ушбу чоралар айнан карантинли ва инсон учун хавфли юкумли касалликлар пайдо булиши ва таркалиши шароитида кулланади.

Тиббий йусиндаги мажбурлов чорасининг ижроси давлат санитария назорати, ички ишлар ва Узбекистон Республикаси Миллий гвардияси органлари томонидан таъминланади.

Узбекитсон Республикаси Маъмурий жавобгарлик тугрисидаги кодексининг 54-моддаси матнига никобсиз юрганлик учун жавобгарликни назарда тутувчи кисм билан тулдирилди.

Карантин шароитида жамоат жойларида никобсиз булиш 1 млн 115 минг сум микдорда жарима солишга сабаб булади.

Карантинли ва инсон учун хавфли булган бошка юкумли касалликлар пайдо булишининг ёки таркалишининг олдини олиш максадида белгиланган мажбурий коидаларни бузиш, шу жумладан карантинли ва инсон учун хавфли булган бошка юкумли касалликлар пайдо булиши хамда таркалиши шароитида шифохонадаги ички тартибга риоя

этмаслик, давлат санитария назорати органларининг тиббий текширувдан утиш ва даволаниш, карантини уташ учун белгиланган жойларга етиб бориш ва ушбу жойларни белгиланган муддат давомида тарк этмаслик, касаллик юкиш хавфи мавжуд булган даврда мулокотда булинган шахслар ва борилган жойлар хакидаги маълумотларни ошкор килиш тугрисидаги ёки бошка конуний талабларини узурли сабабларсиз бажармаслик эса, -фукароларга базавий хисоблаш микдорининг йигирма бараваридан уттиз бараваригача, мансабдор шахсларга эса - уттиз бараваридан эллик бараваригача микдорда жарима солишга сабаб булади.

^онун хужжатларига ушбу узгартириш ва кушимчалар, карантинли ва инсон учун хавфли булган бошка юкумли касалликлар пайдо булиши ва таркалиши хакида ахоли орасида асоссиз вахима таркалишининг олдини олиш, жамоат хавфсизлигини таъминлаш хамда мутасадди идораларнинг нормал фаолият юритиши учун етарли шароит яратиш, юкумли касалликлар пайдо булиши ёки таркалишининг олдини олишни амалга ошириш, санитарияга оид конун хужжатларини ёки эпидемияга карши кураш коидаларини бузиш учун жавобгарлик ва жазо мукаррарлигини англаш максадларида киритилди.

Шуни алохида таъкидлаш лозимки, пандемия ва карантинли даврида жамоат тартибини бузадиганлар, ахлоксизлик харакатларини содир этадиганлар ва бунда вояга етмаган шахсларни хам жалб килиш холатлари жудда купайиб бормокда.

Бу эса уз навбатида Маъмурий жавобгарлик тугрисидаги ва Жиноят кодексидаги ахлокка карши каратилган хуккукбузарликлар ва жиноятлар билан боглик айрим нормалардаги жавобгарлик масаласини кучайтириш ва уларга узгартириш ва кушимчалар киритиш заруратини юзага келтирмокда.

Узбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тугрисидаги кодексида фохишалик билан шугулланганлик учун маъмурий жавобгарлик назарда тутилган булиб, бугунги кунда фохишаликнинг ижтимоий хавфлилиги эътиборга олиниб, ушбу моддани Узбекистон Республикаси Жиноят кодексида хам белгиланши максадга мувофикдир.

Фохишалик билан шугилланиш ва унинг хизматларидан фойдаланишнинг ижтимоий хавфи шундаки, у маънавиятнинг узаги ахлокка [5], яъни кишиларнинг бир-бирларига, оилага, жамиятга булган муносабатларида намоён буладиган хатти-харакатлари, хулк-атворлари, одоблари мажмуига [6] салбий таъсир курсатишда намоён булади.

Бу борада хорижий давлатлар конунчилигини тахлил киладиган булсак, фохишалик ва фохишанинг хизматларидан фойдаланиш Швеция, Дания ва Нигерияда жиноят саналса, Хитой Халк Республикасида бу маъмурий хукукбузарлик хисобланади. Хитой Халк Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тугрисидаги кодексида фохишанинг хизматларидан фойдаланиш учун жавобгарлик назарда тутилган. Унга кура, фохишанинг хизматларидан фойдаланувчи икки холатда жазоланади: 1) у таносил касаллигига чалинган булса; 2) ун турт ёшга тулмаган фохишанинг хизматларидан фойдаланса.

Аммо Хитой Халк Республикаси Жиноят кодекси Махсус кисмининг 6-боби , 8-параграфида фохишалик билан шугилланишни ташкил килганлик учун жиноий жавобгарлик назарда тутилган [7]. Ушбу кодекснинг 358-моддасида таъкидланишича, "бошка шахснинг фохишалик билан шугилланишини ташкил этиш, - беш йилдан, ун йилгача озодликдан махрум килиш ва жарима жазоси балан, уша харакатлар бошкача харакатларни келтриб чикарса, - ун йилдан куп ва умумрбод озодликдан махрум килиш ва кушимча жарима, мол-мулкни мусодара килиш билан жазоланади".

Вояга етмагани фохишалик билан шугилланишни ташкил этиш хам огирлаштирувчи холат хисобланиб, бунинг учун огиррок жазо кулланилган. Шунингдек, вояга етмагани фохишалик билан шугилланишни ташкиллаштириш одам улимининг келиб чикиши, тан жарохат етказилиши, номусга тегиш, одам угрилаш харакатларини келтириб чикарса, -жиноятлар жами тарикасида жазо тайинланишига сабаб булган[8].

Швеция жиноят конунчилигига кура тасодифий фохишалик алокасини хак эвазига сотиб олган хар кандай шахс жарима ёки олти ойгача муддатга камок жазосига хукм килинган. Дания ^ироллиги жиноят конунчилигида ун саккиз ёшга тулмаган, яшаш учун тулик ёки кисман фохишалик билан шугулланиб, пул топадиган шахс билан жинсий алокага киришадиган хар кандай шахснинг жарима ёки камок ёхуд икки йилгача муддатга озодликдан махрум килиниши белгиланган. Нигерияда эса, фохишанинг хизматларидан фойдаланувчи эркакларга эллик дарра уриш жазоси берилган [9].

Молдова Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тугрисидаги кодексида фохишалик билан шугулланишни таргиб килиш учун хам жавобгарлик назарда тутилган. Унга кура, оммавий ахборот воситалари оркали ёки бошка усулда фохишалик билан шугулланишни таргиб килиш таргибот воситаларини мусодара килиб, энг кам иш хакининг юз бараваридан юз эллик бараваригача микдорда жарима билан жазоланади [10].

Шунингдек, Узбекистон Республикасининг "Вояга етмаганлар уртасида назоратсизлик ва хукукбузарликларнинг профилактикаси тугрисида"ги (2010 йил 29 сентябрь) ^онуннинг 7-моддасида хам ота-она ёки ота-она урнини босувчи шахслар болаларини таъминлаш, тарбиялаш ва уларга таълим бериш буйича мажбуриятларини бажара бориб, уларнинг фохишалик билан шугулланишига йул куймаслик чора-тадбирларини куради [11], дейилган.

Шунингдек, фохишалик килганлик учун маъмурий жавобгарликнинг узи етарли хисобланмаяпти. Бундай харакатларни содир этиб, маъмурий жазо олиб, яна фохишалик кучасига кирганлар, уз харакатларини такрор-такрор содир этаётганлар купаймокда.

Шуларнинг узиёк, фохишаликнинг олдини олиш максадида кабул килиниши лозим булган конунчилик чора-тадбирларига жумласига учинчи шахсларнинг фохишаликни эксплуатация килганлиги учун жавобгарликни назарда тутувчи жиноий-хукукий нормаларни жорий этиш, жиноий фаолият ва фохишаликка вояга етмаган кизларни жалб этганлик учун жиноий санкцияларни ошириш зарур деб уйлаймиз.

Хулоса килиб айтиб утадиган булсак, Узбекистон Республикаси Жиноят кодексида 1311-моддаси фохишалик билан шугулланиш учун жиноий жавобгарлик белгиловчи норма киритишни ва уни куйидаги тахрирда баён этишни таклиф этамиз.

"1311- модда. Фохишалик билан шугулланиш.

Фохишалик билан шугулланиш, шундай уаракатлар учун маъмурий жазо цулланилгандан сунг содир этилган булса, -

базавий уисоблаш мицдорининг йигирма беш бараваридан эллик бараваригача мицдорда жарима ёки уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд уч йилгача ахлоц тузатиш ишлари билан жазоланади.

Уша уаракатлар:

а) вояга етмаган шахсни жалб цилган %олда;

б) такроран ёки хавфли рецидивист томонидан содир этилган булса, -

беш йилдан саккиз йилгача озодликдан махрум цилиш билан жазоланади".

Зеро инсон хаёти ва соглигига жиддий хавф соладиган ва тахдид уйготадиган салбий

XO^aT^apHHHr O^AHHH o^Hrn 6apnaMH3HHHr Ba3H$aMH3gHp. EapnaMH3 orox 6y.nHmHMH3 Ba öyHgaH xo^aT^apHH o^AHHH o^Hmga y3 xHCcaMH3HH K;ymHmHMH3 ^03HM.

References:

1. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020 yil 19 martdagi "Koronavirus pandemiyasi va global inqiroz holatlarining iqtisodiyot tarmoqlariga salbiy ta'sirini yumshatish bo'yicha birinchi navbatdagi chora-tadbirlar to'g'risida"gi PF-5969-son Farmoni // O'zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to'plami, 2020 yil 24 mart, 11-son, 119-modda.

2. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020 yil 3 apreldagi "Koronavirus pandemiyasi davrida aholi, iqtisodiyot tarmoqlari va tadbirkorlik cub'yektlarini qo'llab-quvvatlashga doir qo'shimcha chora-tadbirlar to'g'risida"gi PF-5978-sonli Farmoni. // O'zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to'plami, 2020 yil 13 aprel, 13-14-son, 140-modda.

3. Qonun hujjatlari ma'lumotlari milliy bazasi, 24.03.2020 y., 09/20/176/0358-son.

4. Qonun hujjatlari ma'lumotlari milliy bazasi, 26.03.2020 y., 03/20/613/0362-son.

5. O'zbek tilining izohli lug'ati. J. I. - T., 2006. - B.120.

6. O'zbekiston milliy entsiklopediyasi. J. I. - T., 2002. - B.530.

7. Ugolovniy kodeks Kitaya. / Pod. red. d.yu.n., prof. A.I.Korobeyeva, A.I.Chuchayeva.-M., OOO «Yuridicheskaya firma kontrakt», 2017. - S. 161-162.

8. Ugolovniy kodeks Kitaya. / Pod. red. d.yu.n., prof. A.I.Korobeyeva, A.I.Chuchayeva.-M., OOO «Yuridicheskaya firma kontrakt», 2017. - S. 161.

9. Ye.G.Manich. Prostitutsiya: kriminologicheskiye i ugolovno-pravovie aspekti protivodeystviya: Dis. ...kand. yurid. auk. - M., 2006. - S. 130-154.

10. Ugonlovniy kodeks Respubliki Moldova (Elektronniy resurs). - Rejim dostupa: http://www.onlinemzakon.kz.

11. O'zbekiston Respublikasining "Voyaga yetmaganlar o'rtasida nazoratsizlik va huquqbuzarliklarning profilaktikasi to'g'risida"gi 2010 yil 29 sentyabr Qonuni // O'zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari to'plami. - 2010. - № 39. - 341-modda

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.