CC BY
53
ТЕОРЕТИЧЕСКАЯ И ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНАЯ МЕДИЦИНА
© КОЛЛЕКТИВ АВТОРОВ, 2014 УДК 616.24-002.5-085
Н. С. Тэбріз, К. Скак, Ж. Мутайхан
ИММУНОМОДУЛЯТОР ТУР1НДЕП «АРГЛАБИН КАПСУЛАСЫ» ПРЕПАРАТЫНЬЩ КАУ1ПС1ЗД1Г1 МЕН ОFАН АFЗАНЫЦ Т0З1МД1Л1П
KараFанды мемлекеттік медицина университеті, фтизиатрия кафедрасы
Зерттеу барысында капсулалардаFы «Арглабин» препаратын иммуномодулятор ретінде колдану жаксы тeзімділік пен кауіпсіздік керсеткеы, дені сау ер^лердщ денсаулыFында бауырдык, бYЙректік жэне аллергиялык статустык функционалдык жаFдайы ^се^^тер^к анык eзгерістері орын алмаFаны аныкталды. КапсулалардаFы «Арглабин» препаратын еркттер тобы жаксы сезінумен катар, лабораториялык зерттеулердік жекелеген кeрсеткіштері айкын жаксарFаны байкалFан. ЖYргізілген зерттеулердік нэтижелері капсулалардаFы «Арглабин» препаратын клиникалык практикада иммуномодулятор ретінде одан эрі колдану Yшін vсынуFа болатынын керсеткен.
Клт сездер: арглабин, иммуномодулятор, капсулалар, тeзімділік, кауіпсіздік
БYГІнгі KYHІ дэр1л1к eсімдіктерге деген кызырушылык артып отыр. ДД¥ болжамы бойынша 10 жылдан кейн ол дэрінік жалпы кeлемінік 60% курайтын болады. Элемде синтетикалык дэртк куралды кабылдаудан аскынулар тез артып кеткендктен осы цифр накты болып отыр. БYгінгі кYннік eзінде элем туррындарынык 12% химиялык дэрілік препараттар кабылдараннан аллергиядан зардап шегіп отыр жэне элем халкынык 80% артыры eсімдік перепараттарын алрашкы медикаментозды шмек ретінде пайдаланады.
Алдары уакытта иммунокорригулирлеуші терапиянык негізгі барыты eсімдіктен алынран биологиялык белсенді куралдарды пайдалану болады. Казакстанда eсетін кeптеген дэрілік eсімдіктер арасында жусантYрі (Artemisia L.). Онык тYрлерінік бірі жусан (полынь гладкая) болып саналады. Атлран тYPДік химиялык курамын зерттеу барысында сесквитерпенді лактондардык сандык курамы аныкталды жэне жака биологиялык коспа арглабин бeлініп алынды [2].
Арглабиннщ дозасына байланысты болатын жэне иммунитеттщ Т-клеткалык иммунитетке Yлкен эсер ететін накты иммуномодулирлеуші эсері аныкталды [1]. БYгінгі кYні АК «Халыкаралык рылыми-eндірістік холдинг «Фитохимияда» арглабин негізінде пероралдык дэрілік форма жасап шырарды.
Жорарыда айтылрандарра байланысты мынандай максат койдык - «Арглабин» капсулаларын дені сау ерікті адамдарра пайдаланудык кауіпсіздігі мен оран адам арзасынык тeзімділігін зерттеу максаты койылды.
ЗЕРТТЕУДЩ МАТЕРИАЛДАРЫ МЕН ЭД1СТЕР1
Клиникалык зерттеу объектісі «Арглабин капсуласы» препараты болып табылады -арглабині бар микрогранулалар eсімдік тектес курал болып табылады, курамында гвайанды тYPдегі белсенді сесквитерпенді Y-лактон бар, Казакстан жер бетЫдеп эндемикалык жусан (Artemsia glabella Kar. et Kir.) актан бастап акшыл саррыш тYCті, ішекте еритін капсулаларра салынран.
Курамы: рекет етуші курал - нативт арглабин 50,0 мг; гаме^ ингредиенттер: лактоза 124,8 мг; поливинилпирролидон ^мен мо-лекулярлы) - 17,0 мг; натрияальгинат - 4,2 мг; кальциястеарат - 2,0 мг; аэросил - 2,0 мг.
«Арглабин капсуласы» препаратынык клиникалык зерттеуЫе 30 ерікті адам алынды, олар «Арглабин капсуласы» иммуонмодулятор ретнде каутаздИ мен оран арзанык тeзімділігіне 1 фазалык клиникалык зерттеу жYргізудегі зерттеу хаттамасынык косу\коспау критерилерне сэйкес алынды. Дені сау
еркттер «Арглабин капсуласы» препаратын
ішкенге дешн жэне дэріні кабылдау
аяктараннан кешн мынандай тексерістерден eтті (бYЙрек, бауыр кызметін зерттеу жэне аллергиялык статусын). Зерттеу амбулаторлык жардайда eткізілді.
Еркттерден зерттеуге катысура
дайындыры мен дэр^ердщ айтканын
орындаура дайын екендіктері туралы жазбаша тYPдегі келісімдер алынды.
«Арглабин капсуласын» кабылдаранра дейін жэне кабылдараннан кейінгі жардайра мына кeрсеткіштер бойынша клиникалык зерттеулер жасалды: еріктілерді жалпы
жаFдайы, шаFымдары, объективтi статусы, аллергиялык анамнезу каннык жалпы анализi, кіші дэреттщ жалпы анализi, AЛT, ACT, CФ, билирубин, глюкоза,жалпы холестерин. КФК, креатинин, канннык жалпы акуызы, альбумин, несепнэр IgE. Еріктілерді «Арглабин капсуласы» препаратымен тзуліктік дозасы 100 мг 14 кун ішінде жэне емдеуге тєзімділгін бакылау жэне теріс кубылыстардык дамуына бакылау жасау.
«Арглабин капсуласы» препаратынык сыналушыларFа кауіпсіздігінде объективтi жэне субъективтi статустары, лабора -ториялык кєрсєткіштєр есепке алынды, сонымен катар каннык биохимиялык мэлеметтернщ єзгєруі есепке алынды.
Cынактан єтушілєрдік зерттеуге дейінгі клиникалык зерттеудік алFашкы фазасында жэне зерттеуді єткізгєннєн кейін мынандай кєрсєткіштєрі аныкталды: клиникалык,
лабораториялык (клинико-биохимиялык), олар наукастык жеке картасына енгізілді.
Іріктеу аз болFандыктан жэне зерттеліп жаткан сандык белгілердік 6єлінуі белгісіз болFандыктан, осы белгілерді емдеуге дейінгі жэне емдеуден кейінгі салыстыру ушін параметрикалык емес T-критерий Уилкоксон пайдаланылды. ©згерістер статистикалык турде p<0,05 барысында макызды болып саналды.
НЭТИЖЕЛЕР МЕН ТДЛКЫЛДУЛДР
Зарттеліп жаткандардык арасында ер адамдар - 12 (40%), эйел адамдар - 1S (60%). Еріктілердік орташа жасы - 32.
ЗО еріктінік 29 препаратка клиникалык жаксы тєзімділік кєрсєтті, шаFым айткан жок. Препараттык кереFар эсерi 1 еріктіде пайда болды аллергиялык турінде, препаратты кабылдаудык 4 кунінде. Препаратты кабылдауды токтатып жэне антигистаминді препаратты жазып бергеннен кейін теріс кубылыс жойылды.
Еріктілерде препаратты кабылдауFа дейінгі кєпшіліктєрінік гемограмма кєрсєткіштєріндє нормадан аныктау аныкталFан (таяктыядролык нейтрофилден баска). «Арглабин капсуласы» препаратын кабылдаFаннан кейін перифериялык канда -таякшаядролы нейтрофилдер (ем алдында -100%, ем сокында - 86,67%) мен
эозинофилдердiк (ем алдында - 96,67%, ем сокында - 80%) калыпты кєрсєткіштєрі
дэлелдi турде азайып (р<0,05), лимфоциттердік (ем алдында - 73,33%, ем сокында - 93,33%) калыпты кєрсєткіштєрі дэлелдi турде кебейген (р<0,05). Cонымен
б i р ге, эозинофилдердЩ калыпты керсеткіштерден артуы дэлелдi турде кебейген (ем алдында - 3,33%, ем сокында - 20%; р<0,05). Еріктілерден зерттеуге аль^ан «Арглабин капсуласы» препаратын
кабылдаудан кейінгі жэне кабылдауFа дейінгі каннык жалпы анализінік баска керсеткіштерінде дэлелдi езгерістер болFан жок.
«Арглабин капсуласы» препаратын кабылдаFанFа дейінгі жэне кабылдаFаннан
кейінгі каннык биохимиялык зерттеулер нэтижесi еріктілердік препаратты
кабылдаFанFа дейінгі жэне кабылдаFаннан
кейінгі кандарынык биохимиялык зерттеулері анализі нормадан ауытку аныкталып отыр (тек ACT, несепнэр мен глюкоза). «Арглабин капсуласы» препаратын кабылдаFаннан кейін каннык биохимиялык зерттеулерінде -альбумин (ем алдында - 93,33%, ем сокында -84%) мен глюкозанык (ем алдында - 100%, ем сокында - 83,33%) калыпты керсеткіштері дэлелдi турде азайып (р<0,05), АЛ^к (ем алдында - 63,33%, ем сокында - 93,33%) калыпты керсеткіштері дэлелдi турде кебейген (р<0,05). Альбумин (ем алдында - 6,67%, ем сокында - 16%) мен глюкозанык (ем алдында - 0%, ем сокында - 16,67%) калыпты жаFдайдан жоFарлаFан керсеткіштер дэлелдi турде кебейіп (р<0,05), АЛ^к (ем алдында -63,33%, ем сокында - 93,33%) калыпты керсеткіштері дэлелдi турде кебейген (р<0,05). AЛT керсеткішінік калыптан жоFары керсеткіштері дэлелдi турде азаЙFан (ем алдында - 33,67%, ем сокында - 6,67%; р<0,05). Каннык биохимиялык анализінік баска керсеткіштерінде дэлелдi езгерістер болFан жок.
Еріктілерде препаратты кабылдауFа дейінгі кепшіліктерінік жалпы зэр анализінде нормадан ауытку аныкталFан (уробилиннен баска). «Арглабин капсуласы» препаратын кабылдаFаннан кейін перифериялык канда -зэр ты^ызды^ынык калыпты керсеткіштерден артуы дэлелдi турде азаЙFан (ем алдында -46,67%, ем сокында - 20%; р<0,05). Жалпы зэр анализінік баска керсеткіштерінде дэлелдi езгерістер болFан жок.
^нымен, «Арглабин капсуласы» препаратын иммуномодулятор ретінде кабылдау, аFзанык жаксы тезушілігін жэне кауіпсіздігін керсетті, дені сау еріктілердік кан мен зэр анализдерінік лабораторялык керсеткіштерінде аздаFан езгерістер байкалды. «Арглабин капсуласы» терісінде аллергиялык реакцииясы ретіндегі белгісі бір еріктіде
байкалды. Препаратты кабылдауды токтатканнан кейін жэне антигистаминдік препаратты кабылдаFаннан кейін теріс кубылыс жоFалып кетті. «Арглабин капсуласы» препаратына еріктілер тек кана жаксы тезіп кана коймайды, кейбір лабораториялык зерттеулердегі керсеткіштердік накты жаксаруын керсетіп отыр.
Пайда болFан косалкы эсерге сэйкес, препаратты кабылдау барысында теріс кубылыс туріндегі аллергиялык реакцияны есепке алу керек, препаратты таFайындаy алдында наукастьщ анамнезінде аллергиялык байкалFыштык болуын аныктау керек.
Біздік зерттеуіміздік нэтижес «Арглабин капсуласы» препаратын клиникалык
практикада иммуномодулятор ретінде одан арFы зерттеу ушЫ y^^Fe мYмкіндік береді.
ЭДЕБИЕТ
1 Абильдаева А. Ж. Арглабин ссеквитер-пендік лактоныньщ ауруFа карсы жэне иммуномодулирлеуші касиеттері. - Автореф. дис. ...m.f.k. Fылыми атаFын эздеанне. -KaрaFaнды, 2004. - 20 с.
2 Адекенов С. М. Арглабин - жусаннан жасалFан жаFа сесквитерпеновты лактон Artemisia glabella Kar. et Kir. /С. М. Адекенов, М. Н. Мухаметжанов, А. Н. Куприянов //Химия природных соединений. - 1982. - №5. -С. 655-656.
Поступила 02.06.2014 г.
Н. С. Табриз, К. Скак, Ж. Мутайхан
АНАЛИЗ ЭФФЕКТИВНОСТИ И БЕЗОПАСНОСТИ ПРИМЕНЕНИЯ ИММУНОМОДУЛЯТОРА «АРГЛАБИН» В КАПСУЛАХ
В ходе исследования выявлено, что применение препарата «Арглабин» в капсулах в качестве иммуномодулятора показало хорошую переносимость и безопасность, не привело достоверным изменениям показателей функционального состояния печени, почек и аллергического статуса у здоровых добровольцев. Препарат «Арглабин» в капсулах не только хорошо переносился добровольцами, но привел к достоверному улучшению отдельных показателей лабораторных исследований. Результаты проведенных исследований позволяют рекомендовать препарат «Арглабин» в капсулах в качестве иммуномодулятора для дальнейшего изучения в клинической практике.
Ключевые слова: арглабин, иммуномодулятор, капсулы, переносимость, безопасность N. S. Tabriz, K. Skak, Zh. Mutaikhan
ANALYSIS OF EFFICACY AND SAFETY OF IMMUNOMODULATOR «ARGLABIN» IN CAPSULES
The study found that use of the drug «Arglabin» in capsules as an immunomodulator showed the good tolerabil-ity and safety, did not bring significant changes of the functional state of the liver, kidneys, and allergic status in healthy volunteers. The drug «Arglabin» in capsules had been not only well tolerated by volunteers, but has led to significant improvement in certain indicators of laboratory research. The results of the research allows to recommend the drug «Arglabin» in capsules as an immunomodulator for further study in clinical practice.
Keywords: arglabin, immunomodulator, capsules, tolerability, safety
