Научная статья на тему 'АНАЛИЗ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ ОРГАНОВ ЮСТИЦИИ И РЕАЛИЗАЦИИ ИМИ ФУНКЦИИ НОРМОТВОРЧЕСТВА'

АНАЛИЗ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ ОРГАНОВ ЮСТИЦИИ И РЕАЛИЗАЦИИ ИМИ ФУНКЦИИ НОРМОТВОРЧЕСТВА Текст научной статьи по специальности «Право»

CC BY
340
62
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Review of law sciences
Область наук
Ключевые слова
юстиция / государство / министерство / норма / экспертиза / структура / функция / право / постановление. / justice / state / ministry / norm / expertise / structure / function / law / resolution.

Аннотация научной статьи по праву, автор научной работы — Хужаназаров Азизжон Анварович

дальнейшее совершенствование работы органов юстиции в рамках демократических правовых реформ в нашей стране, в том числе развитие нормотворческой функции системы, является одним из основных направлений единой государственной правовой политики. В то же время, необходимо внедрить качественно новые и современные механизмы нормотворческой деятельности органов юстиции, координацию нормотворческой деятельности органов и органов государственного управление и эффективное, систематическое методическое руководство процессом, дальнейшего совершенствования функций и функций органов юстиции при формировании единой правоприменительной практики. Исходя из вышеизложенного, в данной статье рассматриваются деятельность и тенденции развития органов юстиции в Республике Узбекистан, их функции и характер Review of law sciences (2020) 13-21 2 нормотворческих функций и деятельность иностранных органов юстиции в этом отношении, были проанализированы и внесены предложения по их улучшению.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ANALYSIS OF THE ACTIVITIES OF JUSTICE BODIES AND THEIR IMPLEMENTATION NORM-MAKING FUNCTIONS

Further improvement of the work of justice bodies within framework of democratic legal reforms in our country, including development of rule-making function of the system, is one of main directions of the unified state legal policy. At the same time, it is necessary to introduce qualitatively new and modern mechanisms for rule-making activities of judicial bodies, coordination of rulemaking bodies and the bodies of state management and efficient and systematic methodological guidance of the process, further improving features and functions of judiciary in the formation of a common legal practice. Based on above, this article examines the activities and trends in development of justice bodies in the Republic of Uzbekistan, their functions and nature of rule-making functions, and the activities of foreign justice bodies in this regard have been analyzed and suggestions for improvement have been made.

Текст научной работы на тему «АНАЛИЗ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ ОРГАНОВ ЮСТИЦИИ И РЕАЛИЗАЦИИ ИМИ ФУНКЦИИ НОРМОТВОРЧЕСТВА»

Review of law sciences

Q-------------- 1

- Д^

Azizjon Anvarovich Khujanazarov,

Independent researcher of Tashkent State University of Law

ANALYSIS OF THE ACTIVITIES OF JUSTICE BODIES AND THEIR IMPLEMENTATION NORM-MAKING FUNCTIONS

Abstract: Further improvement of the work of justice bodies within framework of democratic legal reforms in our country, including development of rule-making function of the system, is one of main directions of the unified state legal policy.

At the same time, it is necessary to introduce qualitatively new and modern mechanisms for rule-making activities of judicial bodies, coordination of rulemaking bodies and the bodies of state management and efficient and systematic methodological guidance of the process, further improving features and junctions of judiciary in the formation of a common legal practice.

Based on above, this article examines the activities and trends in development of justice bodies in the Republic of Uzbekistan, their functions and nature of rule-making functions, and the activities of foreign justice bodies in this regard have been analyzed and suggestions for improvement have been made.

Keywords: justice, state, ministry, norm, expertise, structure, function, law, resolution.

Азизжон Анварович Хужаназаров,

самостоятельный соискатель Ташкентского государственного юридического университета

АНАЛИЗ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ ОРГАНОВ ЮСТИЦИИ И РЕАЛИЗАЦИИ ИМИ ФУНКЦИИ НОРМОТВОРЧЕСТВА

Аннотация: дальнейшее совершенствование работы органов юстиции в рамках демократических правовых реформ в нашей стране, в том числе развитие нормотворческой функции системы, является одним из основных направлений единой государственной правовой политики.

В то же время, необходимо внедрить качественно новые и современные механизмы нормотворческой деятельности органов юстиции, координацию нормотворческой деятельности органов и органов государственного управление и эффективное, систематическое методическое руководство процессом, дальнейшего совершенствования функций и функций органов юстиции при формировании единой правоприменительной практики.

Исходя из вышеизложенного, в данной статье рассматриваются деятельность и тенденции развития органов юстиции в Республике Узбекистан, их функции и характер

нормотворческих функций и деятельность иностранных органов юстиции в этом отношении, были проанализированы и внесены предложения по их улучшению.

Ключевые слова: юстиция, государство, министерство, норма, экспертиза, структура, функция, право, постановление.

Азизжон Анварович Хужаназаров,

Тошкент давлат юридик университети мустакил изланувчиси

АДЛИЯ ОРГАНЛАРИ ФАОЛИЯТИ ВА НОРМА ИЖОДКОРЛИГИ ФУНКЦИЯСИНИ АМАЛГА ОШИРИШ ТА^ЛИЛИ

Аннотация: мамлакатимизда амалга оширилаётган демократик-%уцуций исло%отлар доирасида адлия органлари фаолиятини янада такомиллаштириш, шу жумладан тизимнинг норма ижодкорлиги функциясини ривожлантириш ягона давлат %уцуций сиёсатининг асосий йуналишларидан бири сифатида намоён булмоцда.

Бунда, адлия органларининг норма ижодкорлиги фаолиятини ташкил этишнинг сифат жщатидан янги ва замонавий механизмларини жорий этишни, давлат бошцаруви органлари ва идораларининг норма ижодкорлиги фаолиятини мувофицлаштириш ва бу борадаги жараёнга самарали %амда тизимли услубий рафарлик цилишни, бир хил %уцуцни цуллаш амалиётини шакллантиришда адлия органларининг мазкур со%адаги вазифа ва функцияларини янада такомиллаштириш таццозо этилади.

Кайд этилганлардан келиб чициб, ушбу мацолада Узбекистон Республикаси адлия органларининг фаолияти ва ривожланиш тенденциялари, функциялари, норма ижодкорлиги буйича функцияларининг мазмун-мо%ияти тадциц этилган ва бу борадаги хорижий адлия органларининг фаолияти та%лил цилинган %амда со%ани такомиллаштириш юзасидан таклифлар илгари сурилган.

Калит сузлар: адлия, давлат, вазирлик, норма, экспертиза, тузилма, функция, %уцуц, царор.

Узбекистон Республикаси адлия органлари фаолияти. Узбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 13 апрелдаги "Узбекистон Республикаси адлия вазирлиги фаолиятини янада такомиллаштиришга доир ташкилий чора-тадбирлар тугрисида"ги П^-3666-сон карори билан тасдкиланган Адлия вазирлиги тугрисидаги Низомга мувофик, айнан Вазирлик адлия органлари ва муассасалари фаолиятига умумий рахбарлик килувчи ва уни мувофиклаштирувчи "давлат бошкаруви органи" хисобланади.

Шунингдек, мазкур Низомда адлия вазирлиги Вазирлар Махкамасига, фаолиятининг айрим масалалари буйича эса бевосита Узбекистон Республикаси Президентига буйсуниши хамда адлия органлари ва муассасалари махаллий давлат хокимияти органларидан мустакиллиги ва бевосита адлия вазирлигига буйсуниши белгиланган.

Адлия вазирлиги тизимига вазирликнинг марказий аппарати, ^оракалпогистон Республикаси Адлия вазирлиги, вилоятлар ва Тошкент шахар адлия бошкармалари, туманлар (шахарлар) адлия булимлари, Давлат хизматлари агентлиги, Интеллектуал мулк агентлиги, Хукукий сиёсат тадкикот институти, Х.Сулаймонова номидаги Республика суд экспертиза маркази, "Адолат" хукукий ахборот маркази" ДУК, "Адлия органлари ва

муассасаларида ахборот-коммуникация технологияларини ривожлантириш маркази" ДУК, давлат нотариал идоралари ва архивлари, Юристлар малакасини ошириш маркази, Тошкент давлат юридик университети, юридик коллежлари, Академик лицей, "Инсон ва конун" газетаси тахририяти" ДУК тузилмалар киради.

Шундан, вазирликнинг марказий аппарати, ^оракалпогистон Республикаси Адлия вазирлиги, худудий адлия бошкармалари, туманлар (шахарлар) адлия булимлари хукукни мухофаза килувчи органлар хисобланади.

Мустакиллик йилларидан бошлаб шу кунга кадар адлия тизими фаолиятини йулга куйиш ва сохани тартибга солишга каратилган жами уттизга якин конун хужжатлари кабул килинди. Шундан, Узбекистон Республикаси Президентининг 1992 йил 8 январдаги "Узбекистон Республикаси Адлия вазирлиги фаолиятини такомиллаштириш тугрисида"ги ПФ-314-сонли тарихий Фармони кабул килинди ва мустакил Узбекистон Республикаси Адлия вазирлигига асос солинган. Яъни, Узбекистон ССРнинг иттифок-республика Адлия вазирлиги Узбекистон Республикасининг Адлия вазирлигига айлантирилди.

Шунингдек, 1992 йил 12 ноябрда Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг "Узбекистон Республикаси Адлия вазирлиги фаолиятини такомиллаштириш тугрисида"ги 523-сонли карори кабул килинди ва Адлия вазирлигининг Низоми тасдикланди.

Мазкур конун хужжатларининг мантикий давоми сифатида, Адлия вазирлигининг максади, устувор йуналишлари хамда стратегик ривожланиш истикболлари белгиланган Узбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 13 апрелдаги ПФ-5415-сон "Давлат хукукий сиёсатини амалга оширишда адлия органлари ва муассасалари фаолиятини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тугрисида"ги Фармони кабул килиниб, мазкур Фармонда адлия органларини "Одилона конунларни кабул килиш, жамиятда конунга хурмат рухини карор топтириш демократик хукукий давлат куришнинг гаровидир" деган концептуал гояни хаётга татбик этишга каратилган ягона давлат хукукий сиёсати амалга оширилишини таъминлайдиган профессионал хизматга айлантириш адлия органлари ва муассасалари фаолиятининг устувор йуналишларидан бири сифатида белгилаб куйилди.

Мавзуни урганилганлик даражаси. Бугунги кунга кадар адлия органларининг функционал вазифалари ва уларнинг норма ижодкорлиги фаолияти сохасини тадкик этган хукукшунос олимлар ва амалиётчи мутахассислар томонидан сохадаги муаммолар тадкикот ишлари доирасида урганилган. Бу борада МДХ мамлакатларидаги А.Ким, А.Балдин, А.Гулягин, В.Бушков, В.Степанищев, Е.Третьякова, М.Горбачева, Л.Тарасова, О.Яковлева, С.Филипчук, Н.Котова, Н.Ельцов, Н.Полякова каби олимларни келтиришимиз мумкин. Хусусан, О.Яковлева тадкикот ишида адлия органларининг норма ижодкорлиги жараёнидаги ваколатлари ва бошка давлат органлари билан узаро хамкорлиги масалалари урганилган.

Хукукшунос олим А.Кимнинг номзодлик диссертациясида Россия Федерацияси Адлия вазирлигининг худудий органлари томонидан норматив-хукукий хужжатлар ва лойихаларнинг хукукий ва антикоррупцион экспертизаси амалга оширилиши каби масалалар атрофлича урганилган.

Мамлактимизда хам адлия органлари ва уларнинг норма ижодкорлигини назарий тадкик этиш юзасидан бир нечта тадкикот ишлари амалга оширилган. Жумладан, А.Худойбердиев, А.Хошимхонов, Б.Абдуллаев, Д.Матрасулов, О.Файзиев, С.Саид-Газиева, Х.Хайитов каби олимларнинг илмий асар ва диссертацияларида адлия

органларининг фаолияти, уларнинг норма ижодкорлиги хамда конун хужжатларини хукукий экспертизаси билан боглик жихатлар тахлил килинган.

Улар орасида О.Файзиев ва Х.Хайитовларнинг норма ижодкорлигининг маълум бир турлари ва бу борадаги адлия фаолиятининг айрим масалалари урганилган тадкикот ишлари камровли эканлиги билан ажралиб туради.

Хусусан, О.Файзиевнинг "Вазирликлар, давлат кумиталари ва идораларнинг буйруклари хамда карорларини хукукий экспертиза ва давлат руйхатидан утказиш фаолияти самарадорлигини ошириш" мавзусидаги тадкикот ишида идоравий норматив-хукукий хужжатлар сифатига хукукий экспертизанинг таъсирини тахлил килиш асосида уни такомиллаштириш ва соха буйича эътибор каратиладиган мухим холатлар хамда уларнинг коидаларини, жумладан коррупцияга карши экспертизани тахлил килинган, идоравий норматив-хукукий хужжатларни давлат реестридан чикаришда хукукийликни таъминлаш буйича самарали механизмларни жорий этиш имкониятларини куриб чикилган, идоравий норматив-хукукий хужжатларни давлат руйхатидан утказишга доир конун хужжатларини бузганлик учун жавобгарликни такомиллаштириш масалалари тахлил килиниб, хорижий мамлакатлар тажрибаси асосида идоравий норматив-хукукий хужжатларни хукукий экспертиза ва давлат руйхатидан утказиш фаолияти самарадорлигини ошириш юзасидан таклиф ва тавсиялар ишлаб чикилган.

Шунингдек, хукукшунос олим Х.Хайитов узининг "^онун ижодкорлигида экспертиза утказишнинг ташкилий-хукукий асосларини такомиллаштириш" мавзусидаги тадкикот иши доирасида конун лойихалари экспертизаси шакл ва турлари, конун лойихаларини экспертизадан утказишнинг ташкилий-хукукий механизми ва унинг субъектлари хамда фаолият тамойиллари илмий тахлил килинган.

Бирок, тахлиллар шуни курсатмокдаки шу кунга кадар мамлакатимизда айнан адлия органларининг норма ижодкорлиги фаолияти юзасидан муайян тадкикот ишлари амалга оширилмаганлиги, хусусан мазкур соха комплекс урганилмаган.

Норма ижодкорлиги ва адлия органлари томонидан амалга оширилишининг хукукий тавсифи. Давлат ва хукук назариясида ваколатли давлат органларининг норматив-хукукий актларини яратиш, уларга узгартириш киритиш ёки уларни бекор килишга каратилган фаолият хукук ижодкорлиги эканлиги ифодаланган.

Шунингдек, хукук ижодкорлиги турлари сифатида куйидагиларни курсатиб утиш мумкин: бевосита хукук ижодкорлиги (умумхалк референдуми),давлат органларининг хукук ижодкорлиги (Олий Мажлис, Вазирлар Махкамаси, вазирликлар ва б.), алохида мансабдор шахсларнинг хукук ижодкорлиги (Президент, вазирлар, хокимлар ва б.), махаллий узини узи бошкариш органларининг хукук ижодкорлиги.

Хукук ижодкорлиги жараёнида янги хукукий нормалар ишлаб чикилади ва тасдикланади. Бунда, биринчи навбатда, давлат фаолиятининг белгиланган вазифалари хукукда уз ифодасини топади. Албатта, давлат функциялари хакида гап кетганда, аввало, уларни амалга ошириш шаклларини хамда улардан бири сифатида - жамиятга давлат рахбарлиги куринишларидан бири булган хукук ижодкорлиги ёки конун яратувчилик иши хакида тухталиб утиш максадга мувофик. Бинобарин, давлатнинг вазифаси, типи, давлат хокимиятини амалга ошириш ва ташкил этиш шаклларидан катъи назар, хукук ижодкорлиги давлат томонидан амалга оширилади.

Шунинг учун хам хукук ижодкорлиги - жамият ва давлатнинг хукукий эхтиёжларини аниклаш ва бахолаш, ваколатли субъектларнинг хукукий хужжатларини белгиланган

TapTuöga maKraaHTHpumH Ba Kaöyn kh^hmkhh KaMpaö o.nyBHH «apaeHHgup. Ymöy Tatpu^ga KyHugaru MyxHM «uxaraapra ypry öepHnraH: xyKyKHH TapTuöra co^HmHH Tanaö этagнгaн xonaT eKH «apaeHHH aHraam, ypraHHm Ba Tax-nun этнm, y eKH öy xyKyKHH aKTHH Kaöyn KHnum BaKonaTura эгa öy^raH opraHHH (cyöteKTHHu) aHHK-nam, Kaöyn KHnuHumu My.n«a.n.naHaeTraH aKTHHHr maK^HHH TaH^am, Terum^u npo^gypa goupacuga xyKyKHH aKTHH TaMep^am, Kaöyn KHnum eKH y3rapTHpum. Ä^öaTTa, caHaö yra^raH öy «uxaxnap y3apo öof^hk Ba ax^ht «apaeHgup [1].

roKopuga KaHg этн.пraн xyKyK H«ogKop.nHrH Typ.napugaH öupu öy^raH gaB^aT opraH.napHHHHr xyKyK H«ogKop.nHrHra MHcon cu^araga ag^ua opraanapuHUHr öy öopagaru ^ao^HATHHH Ke^Tupum ypuanH. XycycaH, YsöeKHCTOH Pecnyö^HKacH npe3ugeHTHHHHr 2018 Hun 13 anpe^garu "Y3öeKHCToH Pecnyö^HKacH ag^ua Ba3upnurH ^aonuaTHHu aHaga TaKoMH^^amTupumra goup TamKH^uM nopa-Tagöup.nap TyFpucuga"rH n^-3666-coH Kapopu öunaH TacgKH^aHraH Äg^ua Ba3upnurH TyFpucugaru HrooMra MyBo^HK, ag^ua opraH.napHHHHr KaTop ^aonuaT MyHa.nHm.napH öe^ru^aHraH öy^uö, my^apgaH Äg^ua Ba3upnurH aroHa gaB^aT xyKyKHH cuecaTHHH ropuram, xyKyK H«ogKop.nHrH ^aonuaTHHH MyBo^HK-namTHpum Ba caMapagop^uruHH omupum coxacuga KyHugaru $yH^ua.napHH aMa^ra omupagu, «yM.nagaH

- кoнcтнтyцнaвнH HopMa^apHH aMa^ra omupum, hhcoh xyKyK-napu Ba эpкнн.пнк.пapннн TatMHH^am, «aMHaTga KoHyHra puoa этнm Ba xypMaT pyxHHH MycTaxKaM^am MaKcaguga xyKyKHH cuecaTHHHr ycTyBop MyHa^Hm^apuHH um^aö HHKagu;

- xyKyKHH öa3aHH Hcnox KHnumHHHr ypTa Myggarau Ba y3oK Myggarau gacTyp^apuHH um^aö HHKagu;

- xyKyKHH HcnoxoT^apHH aMa^ra omupumga gaB^aT opraH^apu Ba TamKH.noT.napH ^aonuaTHHH öomKapagu Ba MyBo^HK^amTupagu;

- gaB^aT opraH^apu Ba TamKHnoTnapHHHHr xyKyK H«ogKop.nHrH Maca.na.napH öyHHHa ^aonuaTHHH MyBo^HK-namTupagu Ba yc^yöuM paxöap^HKHH xaMga Ma3Kyp $ao.nuaT MoHHTopuHru Ba Tax.nH.nHHH aMa^ra omupagu;

- KoHyH^apHH TaMep^am Ba Kaöy.n KHnum 3apypuaTH Maca.na.napuHHHr o^guHgaH Ke^umyBHHH aMa.nra omupagu;

- HopMaTHB-xyKyKHH xy««aT.nap noMuxa^apHHUHr KoHyHHH.nuKKa, xa^Kapo mapTHoMa^ap HopMa.napura, MaM^aKaTga aMa.nra omupu^aeTraH uc.noxoT.napHHHr MaKcag Ba Ba3H^anapura, KoHyHHH.nuK TexHHKacu Kouga^apura MyBo^HK-nurHHH, ynapHH кoppyпцнaгa, öomKa xyKyKöy3ap^HK^apHH cogup этнmгa mapT-mapouT apaTyBHH, myHHHrgeK «hcmohhh Ba ropugHK maxc^ap ynyH opTHKna MatMypuM Ba öomKa neK^oB^apHH «opuM этyвнн Kouga^ap Ba HopMa^apHH aHHK^am HyKTau Ha3apugaH xyKyKHH экcпepтнзagaн yTKa3agu;

- Y3öeKHCToH Pecnyö^HKacu npe3ugeHTH Ba Ba3up^ap MaxKaMacuHHHr TonmupuK^apu öyHHna xaMga y3 Tamaööycura Kypa HopMaTHB-xyKyKHH xy««aT^ap noMuxa^apuHH um^aö HHKagu Ba y^apHH Kypuö HHKum ynyH öe^ru^aHraH TapTuöga KupuTagu;

- KoHyH xy««aT^apugaru xyKyKHH HyKcoH^apHH, кoppyпцнaгa, öomKa xyKyKöy3ap^HK^apHH cogup этнmгa mapT-mapouT apaTyBHH, myHHHrgeK «hcmohhh Ba ropugHK maxc^ap ynyH opTHKHa MatMypuM Ba öomKa HeK^oB^apHH «opuM этyвнн Kouga^ap Ba HopMa^apHH aHHK^aMgu Ba y^apHH öapTapa^ этнm öyHHHa TaK^u^nap TaMep^aMgu;

- HopMaTHB-xyKyKHH xy««aT^apHH um^aö HHKHm öyHHHa TaK^H^napHH Y3öeKHCToH Pecnyö^HKacH npe3ugeHTH Ägмнннcтpaцнacн Ba Ba3up^ap MaxKaMacu, gaB^aT opraH^apu Ba öomKa TamKH^oT^apra Kypuö HHKHm ynyH KupuTagu;

- конуности хужжатларига расмий шархларнинг лойихаларини тайёрлайди ва уларни Узбекистан Республикаси Президенти ва Вазирлар Махкамасига куриб чикиш учун киритади;

- Узбекистон Республикаси Президенти ва Вазирлар Махкамасининг топширикларига асосан норматив-хукукий хужжатлар расмий шархларининг лойихалари буйича хулосалар беради;

- давлат органлари ва ташкилотларининг норматив-хукукий хужжатлари лойихаларини тайёрлаш, юридик-техник жихатдан расмийлаштириш ва хукукий экспертизадан утказиш буйича услубий курсатмаларни тасдиклайди;

- норматив-хукукий хужжатлар ва улар лойихаларининг коррупцияга карши экспертизасини утказиш тартибини белгилайди;

- идоравий норматив-хукукий хужжатларни тайёрлаш ва кабул килиш коидаларини тасдиклайди хамда ушбу хужжатларни, шунингдек норматив-хукукий курсатмалар мавжуд булган шахарсозлик нормалари ва коидаларини давлат руйхатидан утказади ва давлат реестрини юритади;

- вазирликлар, давлат кумиталари ва идораларнинг хукукий хужжатларини давлат руйхатидан утказилиши лозим булмаган хужжатлар тоифасига киритиш хакида карорлар кабул килади;

- идоравий норматив-хукукий хужжатларни кабул килиш, давлат руйхатидан утказиш ва манфаатдор шахслар эътиборига етказишнинг белгиланган тартибига риоя килиниши устидан назоратни амалга оширади;

- Хукумат баённома карорлари лойихаларини хукукий экспертизадан утказади ва имзолангандан сунг уларнинг хисобини юритади;

- махаллий давлат хокимияти органлари томонидан кабул килинадиган норматив-хукукий хужжатларни кабул килиш, эълон килиш ва манфаатдор шахслар эътиборига етказишнинг белгиланган тартибига риоя килиниши устидан назоратни амалга оширади;

- давлат органлари ва ташкилотлари томонидан норматив-хукукий хужжатларнинг туркумлаштирилган хисобини юритиш тартибини тасдиклайди, унга риоя килиш устидан назоратни амалга оширади;

- норматив-хукукий хужжатларининг давлат хисобини ва конун хужжатларини туркумлаштириш буйича ишларни амалга оширади хамда назорат нусхаларини юритади, уларнинг банкини (фондини) шакллантиради;

- ^онунчилик тармоклари умумхукукий классификаторини тасдиклайди, норматив-хукукий хужжатларга классификатор асосида кодлар беради;

- адлия органлари ва муассасалари фаолияти сохасидаги конун хужжатларини куллаш буйича тушунтиришлар беради.

Шунингдек, Узбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 13 апрелдаги ПФ-5415-сон Фармонига мувофик туманлар (шахарлар) адлия булимларининг асосий вазифаларидан бири сифатида туманлар (шахарлар) хокимлари ва халк депутатлари Кенгашларининг карорларини конун хужжатларига, мамлакатимизда амалга оширилаётган ислохотларнинг максад ва вазифаларига мувофиклиги нуктаи назаридан хукукий экспертизадан утказиш белгиланган [2].

Бундан ташкари, Узбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 13 апрелдаги П^-3666-сон карорига мувофик:

- норматив-хукукий хужжатлар лойихалари лойихани ишлаб чикувчи ташкилотлар томонидан Узбекистон Республикаси Ягона интерактив давлат хизматлари порталига жамоатчилик мухокамаси утказилиши учун жойлаштирилиши лозимлиги;

- норматив-хукукий хужжатларнинг лойихалари Вазирлар Махкамасига, Узбекистон Республикаси Президенти Администрацияга факат хукукий экспертиза якуни буйича уларни кабул килишнинг максадга мувофиклиги хакидаги Адлия вазирлигининг хулосаси мавжуд булгандагина киритилиши;

- хукукий экспертиза якуни буйича худудий адлия органларининг ижобий хулосаси мавжудлиги махаллий давлат хокимияти органлари томонидан норматив-хукукий хужжатларни кабул килишнинг мажбурий шарти хисобланиши;

- норматив-хукукий хужжатлар лойихалари Адлия вазирлиги томонидан хукукий экспертизадан улар манфаатдор ташкилотлар билан келишилганидан сунг, шунингдек такроран - Вазирлар Махкамаси аппарати ва Узбекистон Республикаси Президенти Администрацияси таркибий тузилмаларида уларнинг концептуал коидалари узгартирилганида утказилиши;

- вазирликлар, давлат кумиталари ва идоралар агар конунлар, Узбекистон Республикаси Президентининг фармонлари, карорлари ва фармойишлари, Вазирлар Махкамаси карорлари билан уларга тегишли хужжатни кабул килиш ёки аник ижтимоий муносабатларни хукукий тартибга солиш буйича ваколат берилган булса, идоравий норматив-хукукий хужжатларни кабул килишлари тартиби жорий этилди.

Адлия органларининг норма ижодкорлиги фаолиятини ривожланиш тенденциялари. Мустакиллик йилларида кабул килинган адлия органлари фаолиятини йулга куйиш ва сохани тартибга солувчи дастлабки тарихий ва мухим ахамиятга эга булган хужжатлардан бири булган Узбекистон Республикаси Президентининг 1992 йил 8 январдаги "Узбекистон Республикаси Адлия вазирлигининг фаолиятини такомиллаштириш тугрисида"ги ПФ-314-сон Фармонида тизимнинг катор фаолият йуналишлари белгилаб берилди.

Адлия органларининг роли ва масъулиятини ошириш, конун чикариш фаолиятини кучайтириш, ахолига хукукий хизматни яхшилаш, фукароларнинг конституциявий хукуклари ва конуний манфаатларини химоя килиш максадида кабул килинган мазкур Фармон билан Адлия вазирлиги зиммасига норма ижодкорлиги фаолиятидан келиб чикиб, вазирликлар, давлат комитетлари ва идоралар узларининг хукук доирасида кабул киладиган хамма учун мажбурий тусдаги меъёрий хужжатларни хукукий жихатдан экспертиза килиш хамда руйхатдан утказиш вазифаси юклатилган [3].

Узбекистон Республикаси Президенти хузуридаги Вазирлар Махкамасининг 1992 йил 12 ноябрдаги "Узбекистон Республикаси Адлия вазирлиги фаолиятини такомиллаштириш масалалари тугрисида"ги 523-сонли карори билан тасдикланган Узбекистон Республикаси Адлия вазирлиги марказий аппаратининг тузилмасида "^онунчилик буйича" бошкарма ташкил этилди хамда Узбекистон Республикаси Адлия вазирлиги хакидаги Низомга мувофик конунчилик муаммоларини тадкик килиш, республиканинг конунчилик ва бошка хил меъёрий актларини тайёрлашда катнашиш, Узбекистон Республикаси конунлари, Узбекистон Республикаси Президенти хузуридаги Вазирлар Махкамасининг карорларини тартибга солиш, кодификация килиш мазкур бошкарма томонидан амалга оширилиши белгилаб куйилди.

1993 йил 17 июндаги Узбекистан Республикаси Вазирлар Махкамасининг "Вазирликлар, давлат кумиталари ва идораларнинг умумий-мажбурий тусдаги норматив-хукукий хужжатларининг хукукий экспертизаси ва уларни давлат руйхатига олиш тугрисидаги низомни тасдиклаш хакида"ги 294-сонли карорига асосан Адлия вазирлиги вазирликлар, давлат кумиталари, идораларнинг умумий-мажбурий тусдаги норматив хужжатларини хукукий экспертизадан утказади ва давлат руйхатига олиши белгилаб куйилди.

Мазкур карорга асосан Адлия вазирлигининг Иктисодий ислохот буйича конунчилик ва меъёрий хужжатлар лойихаларини тайёрлаш ва хукукий экспертиза килиш бошкармаси таркибида Идоравий меъёрий хужжатларни давлат руйхатидан утказиш булими ташкил этилди [4].

Узбекистан Республикаси Вазирлар Махкамасининг 1994 йил 24 январдаги 27-сон карори билан Адлия вазирлиги марказий аппарати таркибида Иктисодий ислохот буйича конунчилик ва норматив хужжатлар лойихаларини тайёрлаш ва хукукий экспертиза килиш бошкармасини ташкил этилди, иктисодий ислохот буйича конунчилик ва норматив хужжатлар лойихаларини тайёрлаш ва хукукий экспертиза килиш, республиканинг конунчилик ва бошка норматив хужжатларини тайёрлашда катнашиш, конунларни, Узбекистан Республикаси Президентининг фармонларини, Вазирлар Махкамасининг карорларини тартибга солиш ва кодификация килиш ушбу бошкарманинг фаолият йуналиши этиб белгиланди.

Шунингдек, Узбекистан Республикаси Вазирлар Махкамасининг 1994 йил 13 майдаги "Узбекистон Республикаси Адлия вазирлиги аппарати тузилмасини такомиллаштиришнинг баъзи масалалари тугрисида"ги 257-сон карори билан вазирлик марказий аппаратидаги конунчилик буйича бошкарма, унинг таркибига Иктисодий ислохот буйича конунчилик ва меъёрий хужжатлар лойихаларини тайёрлаш ва хукукий экспертиза килиш бошкармаси хамда Ахборот-юридик маркази киритилган холда, Адлия вазирлигининг конунчилик бош бошкармасига айлантирилди.

Бундан ташкари, Вазирлар Махкамасининг 1997 йил 9 октябрдаги "Вазирликлар, давлат кумиталари ва идоралар меъёрий хужжатларининг конунийлигини таъминлаш чора-тадбирлари тугрисида"ги 469-сон карори билан Адлия вазирлиги марказий аппаратининг вазирликлар, давлат кумиталари ва идораларнинг меъёрий хужжатларини давлат руйхатидан утказиш булими негизида икки булимдан иборат Идоравий меъёрий хужжатларни давлат руйхатидан утказиш бошкармаси ташкил этилди ва вазирликлар, давлат кумиталари ва идораларнинг меъёрий хужжатларини, уларнинг амал килиш муддатидан (доимий ёки вактинча) хамда улардаги маълумотларнинг хусусиятидан катъи назар, Адлия вазирлиги томонидан хукукий экспертизадан ва давлат руйхатидан утказилиши белгилаб куйилди.

Узбекистан Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2003 йил 27 августдаги "Узбекистон Республикаси Адлия вазирлиги фаолиятини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тугрисида" 370-сон карорига мувофик, конунчилик ижодкорлиги фаолияти ва хукукни куллаш амалиётини такомиллаштиришнинг устувор йуналишларини ишлаб чикиш, улар амалга оширилишини таъминлаш Адлия вазирлигининг энг мухим вазифа ва фаолияти йуналишларидан бири этиб белгиланди.

^айд этилган фаолият йуналишидан келиб чикиб, мазкур карорга мувофик Адлия вазирлиги марказий аппарати тузилмасида норма ижодкорлиги билан бевосита

шугулланувчи ^онунчилик Бош бошкармаси таркибига кирувчи: "Маъмурий ва ижтимоий конунчилик", "Иктисодий конунчилик", "Идоравий меъёрий хужжатларни давлат руйхатидан утказиш", "^онун хужжатларини туркумлаш ва хукукий ахборот" бошкармалари ташкил этилди. Шунингдек, ушбу карор билан ^оракалпогистон Республикаси Адлия вазирлигининг тузилмасида "^онунчилик" булими ва Вилоятлар ва Тошкент шахар адлия бошкармалари тузилмасида "^онун хужжатларини туркумлаш" булимлари фаолияти йулга куйилди.

Мамлакатнинг конун ижодкорлиги, хукукий базасини ривожлантириш ва ислох килишни, унинг жамиятни демократлаштириш ва янгилаш, мамлакатни ислох килиш хамда модернизациялашнинг устувор максад ва вазифаларига мувофиклигини тизимли тахлил килиш асосий вазифаларидан бири этиб белгиланган Адлия вазирлиги хузурида Норматив-хукукий хужжатларнинг амалга оширилиши устидан мониторинг килиш маркази Узбекистон Республикаси Президентининг 2005 йил 15 декабрдаги П^-237-сон карори билан ташкил килинди.

2011 йил 17 июнь Узбекистон Республикаси Президентининг "Давлат органлари фаолиятида конунийликни таъминлаш сохасида адлия органларининг ролини янада ошириш чора-тадбирлари тугрисида"ги П^-1555-сонли карорига асосан Адлия вазирлиги хузуридаги Норматив-хукукий хужжатларнинг амалга оширилиши устидан мониторинг килиш маркази Адлия вазирлиги ^онунчиликка риоя этилиши устидан назорат килиш бош бошкармасига айлантирилди ва унинг худудий булимлари ташкил этилди.

Кейинчалик Узбекистон Республикаси Президентининг 2014 йил 24 июлдаги "^онунчилик ижросини таъминлаш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тугрисида"ги ПФ-4636-сон Фармони билан Адлия вазирлиги ^онунчиликка риоя этилиши устидан назорат килиш бош бошкармаси ва унинг худудий булимлари тугатилди.

Узбекистон Республикаси Президентининг 2011 йил 23 августдаги "Узбекистон Республикаси Адлия вазирлиги фаолиятини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тугрисида"ги П^-1602-сон карорига асосан, норма ижодорлиги фаолияти нуктаи назаридан норма ижодкорлиги ва хукукни куллаш амалиёти сохасида фукароларнинг конституциявий хукук ва эркинликларини ишончли химоя килишни, конун устуворлигини, давлат ва жамият курилиши сохасида конунийликни таъминлашга каратилган ягона давлат сиёсатини изчил амалга ошириш хамда демократик, социал-иктисодий, ижтимоий-сиёсий ислохотларнинг конунчилик базасини изчиллик билан такомиллаштириш буйича таклифларни ишлаб чикиш; амалдаги конун хужжатларидаги "ок доглар"ни, шунингдек давлат хокимияти ва бошкаруви тизимида коррупциянинг келиб чикишига, бошка хукукбузарликлар содир этилишига шароит яратаётган коидалар ва нормаларни аниклаш Адлия вазирлигининг асосий вазифалари ва фаолияти йуналишлари бири этиб белгиланди.

Мазкур карор билан Вазирлар Махкамасининг 2003 йил 27 августдаги 370-сон карори билан фаолияти йулга куйилган Адлия вазирлиги марказий аппарати тузилмасидаги "Маъмурий ва ижтимоий конунчилик" бошкармаси - "Жиноий, маъмурий ва ижтимоий конунчилик" бошкармаси этиб, "Идоравий меъёрий хужжатларни давлат руйхатидан утказиш" бошкармаси эса, "Идоравий норматив-хукукий хужжатларни давлат руйхатидан утказиш" бошкармалари этиб, номлари ва функционал вазифалари узгартирилган холда кайта ташкил этилди.

Шунингдек, Президентининг 2011 йил 23 августдаги П^-1602-сон карори билан вилоятлар ва Тошкент шахар адлия бошкармалари тузилмасида "^онун хужжатларини

туркумлаш" булими "Хукукий экспертиза ва конун хужжатларини туркумлаш" шуъбаси этиб узгартирилди.

Ванихоят, бугунги кун талаблари ва тараккий этган давлатлар тажрибасидан келиб чиккан холда мамлакатимизда адлия органлари фаолиятини тубдан такомиллаштириш хамда давлат бошкарув тизимидаги ролини ошириш максадида 2018 йил 13 апрелдаги Узбекистон Республикаси Президентининг "Давлат хукукий сиёсатини амалга оширишда адлия органлари ва муассасалари фаолиятини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тугрисида"ги ПФ-5415-сон Фармони ва мазкур Фармонга асосан ушбу санадаги "Узбекистон Республикаси Адлия вазирлиги фаолиятини янада такомиллаштиришга доир ташкилий чора-тадбирлар тугрисида"ги П^-3666-сон карори кабул килинди.

Хусусан, Узбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил13 апрелдаги ПФ-5415-сон Фармони билан "республика-вилоят-туман (шахар)" уч погонали принципи буйича вертикал бошкарувни жорий этган холда туманлар (шахарлар)да адлия булимлари хамда Тошкент давлат юридик университетининг Хукукий тадкикотлар маркази негизида Адлия вазирлиги хузуридаги Хукукий сиёсат тадкикот институти ташкил этилди.

Узбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 13 апрелдаги П^-3666-сон карори билан норма ижодкорлиги фаолиятига доир Адлия вазирлиги марказий аппарати тузилмасида Хукумат баённома карорлари ва идоравий норматив хужжатларни хукукий экспертизадан утказиш, ^онун хужжатларини тахлил килиш ва туркумлаш бошкармалари ташкил этилди.

Бугунги кунда, адлия органлари томонидан норма ижодкорлиги йуанлишидаги хукукий экспертиза функцияси вазирлик марказий аппаратининг "Жиноий, маъмурий ва ижтимоий конунчилик", "Иктисодий конунчилик", Хукумат баённома карорлари ва идоравий норматив хужжатларни хукукий экспертизадан утказиш бошкармалари ва вилоят адлия бошкармаларининг хукукий экспертиза булимлари хамда туман (шахар) адлия булимлари томонидан амалга оширилади.

Юкорида кайд этилган норматив-хукукий хужжатлар бевосита Узбекистон Республикаси адлия органларининг норма ижодкорлиги фаолиятини ривожлантиришда хамда бошка давлат идораларининг бу борадаги фаолияти самарадорлигини ошириш хамда адлия тизими томонидан норма ижодкорлиги жараёнини мувофиклаштириш масалаларини тартибга ослишда мухим ахамиятга эга.

Адлия органларининг норма ижодкорлиги буйича амалга оширилган ишларнинг статистик-тахлили. Адлия вазирлиги ва тизимдаги орган хамда муассасалар томонидан норма ижодкорлиги фаолияти тахлил этилганида 2019 йилнинг 9 ойи мобайнида вазирлик ташаббуси билан 186 та норматив-хукукий хужжатлар (2017 йил 9 ойида 112 та, 2018 йил 9 ойида 212 та), шу жумладан 38 та конун, 49 та Узбекистон Республикаси Президенти хужжатлари (2018 йил 9 ойида 44 та), 74 та Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамаси хужжатлари, 25 та (2018 йил 9 ойида 44 та) идоравий норматив-хукукий хужжатлар лойихалари ишлаб чикилди.

Шундан, 24 таси бевосита Давлат хизматлари агентлиги, 20 таси Хукукий сиёсат тадкикот институти, 10 таси Интеллектуал мулк агентлиги томонидан ишлаб чикилди.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Утган давр мобайнида Адлия вазирлиги томонидан 1 907 та конун хужжатлари лойихалари хукукий экспертизадан утказилди ва 439 та (2017 йил 9 ойида 316 та, 2018 йил 9 ойида 474 та) идоравий норматив-хукукий хужжатлар давлат руйхатидан утказилди.

Худудий адлия органлари томонидан махаллий давлат хокимияти органларининг 957 та (2017 йил 9 ойида 714 та, 2018 йил 9 ойида 687 та) норматив тусдаги карорлари хукукий экспертизадан утказилиб, хулосалар берилди [5].

Хорижий давлатларда норма ижодкорлиги ва бу борадаги адлия органларининг фаолияти: киёсий-хукукий тах,лил. Мустакил Давлатлар Хамдустлигига аъзо давлатлар адлия органларининг норма ижодкорлиги фаолияти тажрибасини олиб карайдиган булсак, Беларусия Республикасининг 2018 йил 17 июлдаги "Норматив-хукукий хужжатлар тугрисида"ги ^онунининг 34-моддасига кура норма ижодкорлигига "услубий рахбарлик" ^онунчилик ва хукукий тадкикотлар Миллий маркази томонидан амалга оширилади хамда Беларусия Республикаси Вазирлар Кенгашидаги норма ижодкорлиги фаолиятини мувофиклаштириш (Беларусия Республикаси Вазирлар Кенгаши буйсинувидаги Республика давлат бошкаруви органлари тизимида) Адлия вазирлиги томонидан таъминланади [6].

Узбекистон Республикасининг 2012 йил 24 декабрдаги "Норматив-хукукий хужжатлар тугрисида"ги (янги тахрирдаги) ^онуни 19-моддасида вазирликлар, давлат кумиталари ва идоралар, шунингдек махаллий давлат хокимияти органларининг норматив-хукукий хужжатлар лойихаларини тайёрлаш буйича ишини мувофиклаштириш Узбекистон Республикаси Адлия вазирлиги томонидан конун хужжатларига мувофик амалга оширилиши белгиланган.

Мазкур ^онун ва унинг нормаларида Адлия вазирлигининг давлат бошкаруви органларининг норма ижодкорлиги фаолиятига "услубий рахбарлик" буйича тегишли нормалар белгиланмаган.

Бирок, Узбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 13 апрелдаги П^-3666-сонли карори билан тасдикланган "Узбекистон Республикаси Адлия вазирлиги тугрисида"ги низомнинг 10-бандида Адлия вазирлигига давлат органлари ва ташкилотларининг хукук ижодкорлиги масалалари буйича фаолиятини мувофиклаштириш ва услубий рахбарликни амалга ошириш функцияси юклатилган.

Шунингдек, илмий манбалар билан биргаликда хорижий давлатлар конунчилигида "норма ижодкорлиги" тушунчасининг хукукий тавсифи белгиланган булиб, жумладан Озарбайжон Республикасининг 2011 йил 17 февралдаги "Норматив-хукукий хужжатлар тугрисида"ги Конституциявий ^онунининг 1-моддасига мувофик, норма ижодкорлиги-норматив-хукукий хужжатларни тайёрлаш, экспертизадан утказиш, кабул килиш, узгартириш киритиш, шархлаш, амал килишини тухтатиб туриш ёки бекор килиш буйича фаолиятдир [7].

Бизнинг фикримизча, Узбекистон Республикасининг "Норматив-хукукий хужжатлар тугрисида"ги ^онунида хам "норма ижодкорлиги" тушунча ва ушбу фаолиятни амалга оширувчи субъектлар доираси, норма ижодкорлиги фаолиятига "услубий рахбарлик" ва мазкур фаолиятни мувофиклаштиришнинг аник механизмини назарда тутувчи нормаларни белгилаш максадга мувофик.

Европа давлатлари адлия органларидан бири булган Германия Федерал Адлия ва истеъмолчилар хукукларини химоя килиш вазирлигининг мухим вазифаларидан бири бошка вазирликлар томонидан ишлаб чикилган конун лойихаларини конституциявий конунлар ва хукукий тизимга мувофиклиги нуктаи назаридан хукукий экспертизадан утказиш хисобланади [8].

Шунингдек, Франция Адлия вазирлиги томонидан оила конунчилиги, француз фукаролиги, фукаролик ва жиноят конунчилиги сохасидаги конун ва карорларни тайёрлаш вазифаси амалга оширилади [9].

Ривожланган Осиё давлатларидан бири Жанубий Корея Адлия вазирлигининг Хукукий маслахат бошкармаси томонидан таклиф этилаётган конунчиликни куриб чикиш ва конунларни шархлаш, шунингдек фукаролик конунчилигини такомиллаштириш амалга оширилади [10].

Хулоса. Адлия органларининг норма ижодкорлиги билан боглик тадкикотлар ва конун хужжатлари тахлили сохани янада такомиллаштиришни таккозо этади. Шунга кура, адлия органларининг ушбу сохадаги фаолиятини ривожлантириш юзасидан куйидаги таклифларни бериш максадга мувофик.

Биринчидан, Узбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 13 апрелдаги "Узбекистон Республикаси адлия вазирлиги фаолиятини янада такомиллаштиришга доир ташкилий чора-тадбирлар тугрисида"ги П^-3666-сон карори билан тасдкиланган Адлия вазирлиги тугрисидаги Низомга мувофик, адлия вазирлиги хукук ижодкорлиги фаолиятини мувофиклаштириш ва самарадорлигини ошириш сохасида давлат органлари ва ташкилотларининг хукук ижодкорлиги масалалари буйича фаолиятини мувофиклаштиради ва услубий рахбарликни амалга ошириш функциясини амалга ошириши белгиланган.

Бирок, вазирлик таркибига кирувчи конунчилик бошкармаларининг томонидан норма ижодкорлиги буйича фаолияти буйича асосан хукукий экспертиза функцияси амалга оширилсада, вазирлик томонидан давлат органлари ва ташкилотларининг хукук ижодкорлиги фаолиятига услубий рахбарликни амалга оширишнинг аник механизми конун хужжатларида акс этмаган.

Шуни хисобга олган холда, Адлия вазирлиги тизимида Норма ижодкорлигини методик таъминлаш ва илмий-техник экспертизаси бошкармасини ташкил этиш максадга мувофик. Мазкур бошкарма давлат органлари ва ташкилотларининг хукук ижодкорлиги фаолиятига "услубий рахбарлик"ни амалга ошириш йуналиши буйича: ушбу фаолиятга тааллукли курсатмаларни ишлаб чикиш билан биргаликда, адлия тизимидаги ва давлат органлари хамда ташкилотларининг норма ижодкорлиги фаолиятини амалга ошируви тузилмалар фаолиятини урганиш, сохада тизимли камчилик ва муаммоларни аниклаш хамда сохани такомиллаштириш буйича таклифлар ишлаб чикиш, сохадаги ходим ва мутахассисларнинг тажрибасини ошириш, уларга услубий ва амалий кумак бериш каби функциялари амалга оширилади.

Шунингдек, бошкарманинг юриспруденциянинг тегишли сохалари буйича назариётчи олимлар ва экспертлар хамда лингивистик ва ахборот-технологиялари сохаси мутахассислари томонидан конун хужжатлари лойихаларини факатгина илмий-лингивистик ва бошка техник жихатлари томонидан экспертизаси амалга оширилади.

Мазкур бошкарманинг ташкил этилиши, адлия тизимидаги ва давлат органлари хамда ташкилотларининг норма ижодкорлигини амалга ошируви тузилмаларнинг сифатли ва муайян тизимда фаолият олиб боришларини, вазирлик конунчилик бошкармалари ходимлари томонидан факатгина конунчилик йуналиши нуктаи назаридан лойихаларни "хукукий экспертизаси"ни самарали амалга оширилишига асос булади.

Иккинчидан, хозирги кунда мамлакатимиз хукукни мухофаза килувчи органлари тугрисида конунлар кабул килиниб, уларнинг хукукий макоми конунлар доирасида белгилаб куйилди. Узбекистон Республикасининг 2000 йил 14 декабрдаги "Судлар

тугрисида"ги, 2001 йил 29 августдаги "Прокуратура тугрисида"ги ^онуни, 2018 йил 5 апрелдаги "Давлат хавфсизлик хизмати тугрисида"ги, 2016 йил 16 сентябрдаги "Ички ишлар органлари тугрисида"ги конунлар мазкур хукукни мухофаза килувчи органлар фаолиятини тартибга солувчи норматив-хукукий хужжатлардир.

Бирок, "Узбекистон Республикаси адлия вазирлиги фаолиятини янада такомиллаштиришга доир ташкилий чора-тадбирлар тугрисида"ги П^-3666-сон карорига мувофик Адлия вазирлиги ва худудий адлия органлари хукукни мухофаза килувчи органлар хисоблансада, хозирга кадар уларнинг хукукий макомини белгиловчи конун кабул килинмаган.

Адлия органлари ва муассасалари фаолиятининг мутлако янги ва ривожланган йуналишларини белгилаш, уларнинг амалга оширилаётган ислохотлардаги урни оширилишини ва устувор вазифаларни самарали бажарилишини таъминлаш хамда янада такомиллаштирилган адлия тизимини шакллантириш максадида Узбекистон Республикасининг "Адлия тугрисида"ги ^онунини кабул килиш максадга мувофик.

Review of law sciences References:

1. N.Saburov, Sh.Saydullayev. Davlat va huquq nazariyasi / O'quv qo'llanma. - Toshkent: TDYuI, 2011.

a. B.102.

2. Qonun hujjatlari ma'lumotlari milliy bazasi.

3. O'zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining Axborotnomasi, 1992 y., 2-son, 98-

modda.

4. https://www.minjust.uz/uz/about/history

5. https://www.minjust.uz/uz/press-center/news/98440

6. http://pravo.by

7. https://www.legislationline.org

8. www.bmjv.de

9. http://www.metiers.justice.gouv.fr

10. http://www.moj .go.kr

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.