Научная статья на тему 'АХБОРОТЛАШГАН ЖАМИЯТДА ШАХС ЭЪТИҚОДИНИ ШАКЛЛАНТИРИШ -ИЖТИМОИЙ-ПЕДАГОГИК МУАММО СИФАТИДА'

АХБОРОТЛАШГАН ЖАМИЯТДА ШАХС ЭЪТИҚОДИНИ ШАКЛЛАНТИРИШ -ИЖТИМОИЙ-ПЕДАГОГИК МУАММО СИФАТИДА Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
43
10
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Science and innovation
Область наук
Ключевые слова
глобаллашув / ахборот / жамият / эътиқод / шахс / дунёқараш / манипуляция / интеграция / визуализация.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Орипова Н.Х.

Ушбу мақолада ахборотлашган жамиятда шахс эътиқодини шакллантириш ижтимоий-педагогик муаммо эканлиги ёритиб ўтилади. Шунингдек, мақолада ахборотларнинг шахс дунёқараши ва эътиқодига кўрсатадиган салбий таъсири, ахборотлар туфайли ёшлар хатти-ҳаракатида кўзга ташланаётган иллатлар баён қилинган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «АХБОРОТЛАШГАН ЖАМИЯТДА ШАХС ЭЪТИҚОДИНИ ШАКЛЛАНТИРИШ -ИЖТИМОИЙ-ПЕДАГОГИК МУАММО СИФАТИДА»

RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR DAVRIDA TILLARNI INTENSIV O'QITISHNING PSIXOLOGIK-

PEDAGOGIK JIHATLARI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ANJUMANI 2023-yil 2-iyun

АХБОРОТЛАШГАН ЖАМИЯТДА ШАХС ЭЪТЩОДИНИ ШАКЛЛАНТИРИШ -ИЖТИМОИЙ-ПЕДАГОГИК МУАММО СИФАТИДА

Орипова Н.Х.

^аршиДУ Мактабгача таълим кафедраси мудири, п.ф.д.(Б8с), доцент. https://doi.org/10.5281/zenodo.7994683

Аннотация. Ушбу мацолада ахборотлашган жамиятда шахс эътщодини шакллантириш - ижтимоий-педагогик муаммо эканлиги ёритиб утилади. Шунингдек, мацолада ахборотларнинг шахс дунёцараши ва эътицодига курсатадиган салбий таъсири, ахборотлар туфайли ёшлар хатти-уаракатида кузга ташланаётган иллатлар баён цилинган.

Калит сузлар: глобаллашув, ахборот, жамият, эътицод, шахс, дунёцараш, манипуляция, интеграция, визуализация.

Глобаллашув жараёнларининг узига хос хусусиятлари, жумладан, фан-техника сохасидаги жадал узгаришлар, улар уртасидаги интеграция ва барча сохалардаги ижтимоий тараккиёт - шахс дунёкарашининг таркиби булган эътикоднинг шаклланишига таъсир курсатмай колмайди. Шу билан бирга, XXI асрнинг бошка даврлардан кескин фарки жамиятнинг ахборотлашуви натижасида шахсда эътикоднинг сусайиши билан намоён булмокда. Бир караганда ахборотлашган жамият соф технологик жараён сифатида намоён булса-да, унинг асл мазмуни кенг микёсда интегратив-ижтимоий жараён хисобланади. Негаки, ижтимоий хаётимизга жадаллик билан кириб келаётган ахборотлар жамиятни бошкариш, ривожлантириш, юксалтириш, кенгайтириш, диверсификациялаш, мукобиллаштириш, мослаштириш, идентификациялаш каби куплаб хусусиятларга эга булмокда. Аммо ахборотлашган жамиятнинг айрим салбий жихатлари хам кузга ташланмокдаки, бу унинг шахс дунёкараши, ахлоки, эътикоди ва тарбиясига курсатадиган салбий таъсиридир. Шу уринда, Узбекистон Республикаси Президентининг куйидаги фикри диккатга сазовор: "...ёшларнинг таълим-тарбияси хакида гапирганда, уларнинг китобга мехри пасайиб, болаларимиз куп вактини ижтимоий тармокларда утказаётганини алохида таъкидламокчиман... фарзандларимизнинг онги, дунёкараши асрлар давомида синовдан утган, юксак маънавият манбаи булган жахон ва миллий адабиётимиз асосида эмас, балки биз учун ёт булган гояларни ёшларимиз онгига сингдираётган зарарли ахборотлар асосида шаклланишига мен мутлако каршиман." [1; 469-б.].

Тезкорликда ривожланаётган бугунги давр ахборотлашган жамияти шахс онги ва хис-туйгуларини бошкармокда.

Дархдкикат, жамиятда ахборотларнинг асосий истеъмолчиси ёшлар хисобланади. Зеро, бугунги кун ёшлари узларининг барча эхтиёжларини, жумладан, маълумотлар, билимлар, хатто маслахатларни ахборот воситаларидан излаб топиб, амалда фойдаланмокдалар. Бир суз билан айтганда, ёшлар учун ахборотлар эхтиёжларни кондирадиган манбага айланди, десак адашмаймиз.

Я.Маматова ва С.Сулаймоновалар "Узбекистон-медиатаълим тараккиётида" номли укув кулланмасида ахборот жамияти тушунчасини тахлил килар экан, куйидаги фикрни билдириб утади: "Ахборот жамияти куп лолларда медиалар ижтимоий муаммоларни хал килишга ёрдам беришига ишончни назарда тутади. Аммо янги технологияларнинг жадал жорий этилиши турли ижтимоий синфлар, худудлар ва хдтто жинслар уртасида ракамли

RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR DAVRIDA TILLARNI INTENSIV O'QITISHNING PSIXOLOGIK-

PEDAGOGIK JIHATLARI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ANJUMANI 2023-yil 2-iyun

тенгсизликнинг келиб чикишига хам сабаб булади. Интернет инсонларнинг жамиятдан ажралиб колишига олиб келиши мумкин. Сабаби, у оркали курсатиладиган хизмат турлари ортиб бормокда..." [ 4; 44-б.] .

Шу билан бирга, бугунги кунда ахборотлар ёшлар учун билим эгаллаш ва бирор бир фаолият билан шугулланиш учун имконият яратди. Дунёда миллионлаб ёшлар ахборотлардан фойдаланиб таълим олмокдалар хамда ахборотлар оркали маълум бир касб билан шугулланиб, уз моддий эхтиёжларини кондиришмокда.

Дунёдаги ахборотлар интеграцияси ва глобаллашув жараёнлари, минг афсуски, хаётда ани; бир максади йук, турли йуллар билан уз моддий манфаатларини кондиришга харакат киладиган, бирор бир касбни эгалламаган ёки касбий кунимсиз, эътикоди суст шахсларни хам вужудга келтирди. Бундай салбий холат шахс тарбиясига уз таъсирини курсатмай колмайди. Уз навбатида жамиятимиз тараккиётига салбий таъсир курсатадиган бу каби иллатларни бартараф этиш учун бор имкониятимизни ишга солиб, таълим тизимининг барча сохаларида изчил чора-тадбирларни куллашимиз лозим булади.

МДХ, давлатлари тадкикотчи олимларидан Г.В.Грачев, И.И.Мельник, Г.Г.Почепцов, Х. Домозетов, Г. Л. Смолян, С.Джонсон ва бошкаларнинг илмий изланишларида ахборотлашган жамиятда шахс маънавияти, эътикоди, ижтимоийлашувига салбий таъсир курсатувчи воситалар, омиллар таъсири урганилган ва уларни бартараф этишнинг узига хос методикаси ва усуллари курсатиб берилган.

Хусусан, Г.В.Грачев ва И.И. Мельникларнинг "Манипулирование личностью: организация, способы и технологии информационно-психологического воздействия" номли китобида ижтимоий хаётнинг барча сохаларида таркалган ва шахс психологик жараёнларига хавф тугдирувчи ахборот-психологик таъсир курсатишнинг турли воситалари, усуллари ва технологияларидан фойдаланган холда, одамларни манипуляция килиш муаммоси тахлил килинган [2; 236-б.].

Шунингдек, муаллифлар ушбу китобда манипуляция жараёнида шахсни яширин мажбурлаш ва назорат килишнинг узига хос усуллари хакида фикр билдириб, бу усулларни шахслараро мулокотдан тортиб оммавий мулокотгача кулланилишини хдмда ахборот-психологик таъсирнинг мазмуни, тузилишини очиб беради.

Дархакикат, ахборотларнинг биз билган ва билмаган зарарларидан бири - шахс онгини сездирмай бошкариши, яъни манипуляциядир. Айнан манипуляция натижасида шахсда уз эътикодидан адашиш ёки бегоналашиш холати учрамокда.

Демак, манипуляция - бошка бир шахснинг онги, идроки ёки хатти-харакатлари, ишончини узгартиришга каратилган сохта ёки аник булмаган харакатлар хисобланади. Ахборотлар айни кунларда шахс онгини ана шундай бошкармокда ва хаётий максадларини аниклаб олишида тускинлик килмокда. Айнан ахборотлар манипуляциясига учраган шахслар келаётган ахборотларни тахлил килишни исташмайди, уларнинг хавфини канчалик юкори эканлигини хис этмайдилар. Чунки манипуляция зуравонлик эмас, балки кизиктириш, алдовдир. Шунинг учун унга нисбатан шахсда иммунитетни хосил килиш лозим. Энг мухими, шахснинг манипуляция курбонига айланмаслиги учун уларда эътикод, мустакил фикрлаш, танкидий тафаккурни ривожлантириш лозим. Зеро, онг ва тафаккури манипуляцияга учраган шахсларда бирор бир касб доирасида билим олиш, касбий фаолият билан шугулланиш ва эътикод шаклланмайди. Бу эса таълим муассасаларининг фаолиятида хам талай муаммоларни келтириб чикармокда. Яъни

RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR DAVRIDA TILLARNI INTENSIV O'QITISHNING PSIXOLOGIK-

PEDAGOGIK JIHATLARI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ANJUMANI 2023-yil 2-iyun

аксарият ёшларимиз таълим муассасаларида пухта билим эгаллаш, бирон-бир касб-хунар билан шугулланиш урнига ахборотларга муккасидан кетиб, вакт деган бебахо бойликнинг кадрига етмаяптилар. Кейинги йилларда ушбу масала кенг жамоатчилик, хусусан, ота-оналар ва педагогларни бирдек ташвишга солмокда.

Г.Г.Почепцов изланишларида ахборотлашган жамиятда психологик урушлар муаммосини урганади ва замонавий цивилизация шароитида ахборот урушларининг ортиб бораётганлигини таъкидлайди. Шунингдек, у шахс психологияси, дунёкараши, маънавияти, айникса, эътикодига ахборотларнинг салбий таъсирини ва улардан химояланиш усуллари, стратегияларини таклиф этади [5; 528-б.].

Х. Домозетов изланишларида ахборот хавфсизлиги масаласи тадкик этилади. У ахборот хавфсизлиги тушунчасига таъриф берар экан, уни жамият, давлат ва фукароларнинг рухий-маънавий, хукукий-иктисодий имкониятларини мухофаза килувчи холати сифатида тушунтиради. Муаллифнинг фикрича, ахборотлар шахснинг дунёкараши, эътикоди, сиёсий карашлари, маънавий-психологик холатини узгартиришга каратилган максадли ахборот босимига хамда нотугри, бузиб курсатилган, тулик булмаган маълумотларни таркатиш кучига эгадир. Шу боис шахснинг ахборот хавфсизлигини таъминлаш зарур, шахснинг ахборот хавфсизлигини таъминлаш - унинг объектив маълумот олиш хукукини англатади [3; 93-99-б.].

Г.Л. Смолян глобал тармоклар ва замонавий визуал тизимларнинг шахс дунёкараши ва эътикодига курсатадиган салбий жихатларини тушунтириб беради, яъни у кишилар хаётда уз йуналиши хамда хакикийлик ва хаёл уртасидаги фаркни йукотиши мумкин, деб хисоблайди. Шунингдек, муаллиф кишиларнинг глобал ахборотларга булган эхтиёжи юкорилаб бораётганлиги ва уни афзал деб билишлари хамда унинг натижасида жамият хакикатни тан олиш кийин булган маълумотлар билан тулиб-тошиб кетиши мумкинлигини ташвишли холат сифатида изохлайди [6; 21-25-б.].

Юкоридаги фикрларга кура, бугунги давр ёшларининг шахсий фазилатлари технологик ва ижтимоий тараккиёт натижасида шаклланмокда. Улар ахборотларга тез ва осон мослашадилар, технологияларсиз уз хаётларини тасаввур эта олмайдилар. Шу боис уларда соглом эътикодни шакллантириш оркали жамиятнинг фаол аъзосига айлантиришимиз, хаётий максадларини амалга оширишга кумаклашишимиз лозим.

Демак, хозирги кунда ахборотлар яшин тезлигида таркалаётган бир даврда, ёшларнинг буш вактини окилона ташкил этиш ва уларни аник бир максад сари яшашга ургатиш, ёшликдан касбга йуналтириш оркали шахсий фазилатларини юксалтириш олдимизда турган долзарб вазифа. Маълум булишича, дунёда мехнат ва касбга лаёкатли була туриб ишлашни хохламайдиган ёки бир касбда узок йиллар ишламайдиган ёшлар сони йилдан-йилга ортиб бормокда. Бизнингча, бу холат куйидаги салбий омиллар таъсирида руй бермокда:

ёшлар хатти-харакатида миллий ва умуминсоний кадриятларга амал килиш даражасининг пасайиб бораётганлиги;

ахборотлар оркали кириб келаётган Гарб маданиятининг шахс тарбиясига курсатаётган салбий таъсири;

шахсда мустакил фикрлаш ва эътикод сустлигининг мавжудлиги; ёшларнинг болаликдан ота-оналар ва катталар томонидан аник бир касб ва хунарга йуналтирилмаганлиги;

RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR DAVRIDA TILLARNI INTENSIV O'QITISHNING PSIXOLOGIK-

PEDAGOGIK JIHATLARI RESPUBLIKAILMIY-AMALIY ANJUMANI 2023-yil 2-iyun

шахсда касб танлаш жараёни тизимли ва изчил равишда олиб борилмаганлиги;

шахснинг енгил хаётга ружу куйиши, мумай пул топишга интилиши;

кийинчиликлар олдида ожизлик, рухий тушкунлик ва иродасизлик;

шахснинг ижтимоий муносабатларга кириша олмаслиги, мулокотчанлигининг пастлиги;

шахсда жамият талаблари даражасида замонавий билим эгаллашга кизикишнинг пастлиги ва бошкалар.

Афсуски, бугунги кунда бу каби салбий иллатлар ёшлар хатти-харакатида тез-тез кузатилмокда ва уз навбатида мазкур холат улар эътикодининг шаклланишига тускинлик килаётган омиллардандир. Биз катталар ушбу муаммони ечишда ёшлар учун Интернетни чеклаш ва ахборот олишни такиклаш, кучли назоратни амалга ошириш билан муаммони хал эта олмаймиз. Дархакикат, бугунги давр ёшлари асосий вактини ахборотлар куршовида утказмокда. Бу, албатта, уларнинг таълим олиши, маънавий-ахлокий тарбияси, шахс сифатида уз-узини англашига салбий таъсир курсатади. Айрим ёшлар узининг билим олиши ва хаётга муносабати, касб танлашида катталар, ота-она, устоз-мураббийни эмас, Интернетни маслахатчи сифатида тан олмокдалар, шунингдек, улардаги ахборотларга тобелик реалликдан йироклашишга олиб келмокда.

Америкалик психолог Э. Фромм [7; 64-68-б.] фикрича, ижтимоийлашув жараёнида одамда ижтимоий тажриба, хулк-атворнинг турли йуналишлари шаклланиб боради. Дархакикат, Э. Фромм таъкидлаганидек, ахборотлашган жамиятда ижтимоийлашаётган айрим шахсларда эътикоднинг муайян шакли намоён булмайди. Балки улар фаолиятида иккиланиш, аник бир максад асосида харакат килишдан чучиш, ирода сустлиги, ижтимоий хаётда мухим булмаган нарса ва вокеа-ходисаларга ишониш, эргашиш каби иллатлар кузатилади.

Шундай экан, бугунги кунда шахснинг эътикодини миллий ва умуминсоний кадриятларга асосланиб шакллантириш, ёшларни улардаги инсонпарварлик гояларига амал килишга ургатиш зарурияти ута долзарб вазифа булиб турибди. Зеро, миллий ва умуминсоний кадриятларда юксак инсоний-ахлокий коидалар уз ифодасини топган булиб, шахс тарбиясида факат ва факат уларга таянишимиз мумкин. Биламизки, шахснинг дунёкараши ва эътикоди, хаётий максадлари миллий кадриятларни узлаштириш жараёнида шаклланади.

Умуман олганда, эътикод нафакат бир шахсга, балки бутун бир жамият, миллатга хос булган хусусиятларни хам узида камраб олади. Масалан, миллатимизга хос булган мехрибонлик, яхшилик, сахийлик, мехмондустлик, мехнатсеварлик, халоллик, тугрилик каби инсоний фазилатлар халкимизнинг кон-конига сингиб, унинг эътикодига айланган ва у миллий онгимизга чукур сингишиб кетган. Шахснинг эътикоди якка-ягонадир, яъни эътикодли инсон булиш - факатгина бир гояга, таълимотга, динга, ахлокка амал килиб содик колиш. Унинг акси булган иккиюзламачилик, мунофиклик, товламачилик, бекарорлик, хоинлик, ватанфурушлик каби иллатлар барча даврларда халкимиз томонидан кораланиб келинади.

Эътикод шахснинг онги, рухи ва калбига сингиб кетиб, ахлокий тушунчалар, идеаллар, кадриятларга айланиб боради. Шу боис, эътикод шахс ахлокий фазилатларининг бош белгиси, деб эътироф этилиши зарур. Эътикод - шахс дунёкараши ва кадриятининг кузгуси, чунки у шахснинг жамиятда уз урнига эга булиши, хаёт

RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR DAVRIDA TILLARNI INTENSIV O'QITISHNING PSIXOLOGIK-

PEDAGOGIK JIHATLARI RESPUBLIKAILMIY-AMALIY ANJUMANI 2023-yil 2-iyun

кийинчиликларини енгиши, иродаси ва сабр-бардошини чархлайди. Эътикод шахснинг узига хос шундай хусусиятидирки, у фидойиликни, максадни амалга ошириш йулида фаолликни юзага келтиради.

Шахс маънавий оламини турли ахборотлар ва таъсирлардан асраш учун таълим-тарбиявий жараёнда кандай йул ва усуллардан фойдаланиш ва кайси жихатларга эътибор каратиш керак каби муаммо олдимизда турган экан, фикримизча, шахсда эътикод мустахкамлигини шакллантириш мухим ахамиятга эга.

Шахснинг турли ахборотлардан келаётган янгиликларга нисбатан танкидий-тахлилий муносабатини шакллантириш оркали эътикод мустахкамлигини таъминлашда гоя ва гоялар уртасидаги фаркни тушунтириш, уларни узаро таккослаш, турларга ажратишга ургатиш мухимдир. Афсуски, мана шу муаммо кейинги йилларда кенг жамоатчиликни ташвишга солаётган муаммолардан биридир. Чунки айрим ёшларда хамон ахборотларга нисбатан танкидий-тахлилий куникмалар етарли даражада шаклланмаган. Улар ташкаридан келаётган ахборотларга кур-курона, максадсиз, фаркига бормасдан ёндашмокдалар. Натижада айрим ёшлар хали уз хаётий максадини англамасдан туриб, турли бузгунчи гоялар таъсирига тушиб колмокда. Шу боис ёшлар эътикодини шакллантириш, уларнинг ахборотларга нисбатан танкидий-тахлилий куникмасини шакллантириш ижтимоий зарурият хисобланади.

Юкоридаги фикрларга кура, таъкидлаш жоизки, шахс эътикодини шакллантириш мураккаб ва масъулиятли жараён. Бу жараёнда, айникса, ота-она ва педагоглар шахс тарбияси, чунончи унинг эътикодини шакллантиришга алохида эътибор бермокликлари лозим. Зеро, хар бир эътикодли шахс уз хаётини юксак максадлар асосида куради ва касб-корининг халол булишига, халки ва ватанига садокат билан хизмат килишга, бошкалар манфаатини уз манфаатидан устун куйишга интилади.

REFERENCES

1. Мирзиёев Ш. Буюк келажагимизни мард ва олижаноб халкимиз билан бирга курамиз. -Тошкент: Узбекистон, 2017. - 490 б.

2. Грачев Г.В., Мельник И.И. Манипулирование личностью: организация, способы и технологии информационно-психологического воздействия. -Москва: Алгоритм. 1999. - С. 236.

3. Домозетов X. Компьютеризация и проблемы здоровья, свободы и развития личности // Философская и социологическая мысль. - № 4. 2000. - С. 93-99.

4. Маматова Я., С. Сулаймонова. Узбекистон-медия таълим тараккиётида. -Тошкент: Эхтремум-пресс. 2015. - Б. 94.

5. Почепцов Г. Г. Информационные войны. -Москва: Реф- бук, Ваклер, 2000. - С. 528.

6. Смолян Г.Л. Сетевые информационные технологии и проблемы безопасности личности. // Информационное общество: сб. науч. тр. -№ 1. - 1999. - С. 21-25.

7. Фромм Э. Душа человека. -Москва: "АСТ-ЛТД", 1998. - С. 664.

8. Ibragimov, X., & Sh, A. (2008). Pedagogika nazariyasi (darslik). T.: Fan va texnologiya, 288.

9. Ибраимов, Х. И. (2018). Креативность как одна из характеристик личности будущего педагога. Наука, образование и культура, (3 (27)), 44-46.

RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR DAVRIDA TILLARNI INTENSIV O'QITISHNING PSIXOLOGIK-

PEDAGOGIK JIHATLARI RESPUBLIKAILMIY-AMALIY ANJUMANI 2023-yil 2-iyun

10. Хонимкулова, М. Х. К., & Ибраимов, Х. И. (2018). Необходимость изучения иностранных языков: теория и практика. Вопросы науки и образования, (27 (39)), 8083.

11. Ibragimovich, I. K. (2020). Theoretical and methodological basis of quality control and evaluation of education in higher education system. International journal of discourse on innovation, integration and education, 1, 6-15.

12. Ибраимов, Х. И. (2019). Теоретические аспекты социально-психологической адаптации студентов-первокурсников к обучению в вузе. Вопросы науки и образования, (26 (75)), 12-16.

13. Ибраимов, Х. И. (2018). Коммуникативная компетентность как механизм профессионального саморазвития будущего педагога. Проблемы педагогики, (2 (34)), 7-10.

14. Ibragimov, X., & Abdullaeva, S. H. (2008). Theory of pedagogy. Science and Technology.

15. Ибрагимов, Х. И. (2020). Организация самостоятельной работы студентов в условиях цифровизации вузовского образования. Наука и образование сегодня, (7 (54)), 74-75.

16. Ibragimovich, X. I. (2021). O 'ZBEKISTON OLIY TA'LIM TIZIMIDA KREDIT-MODUL TEXNOLOGIYALARINI QO 'LLASHNING O 'ZIGA XOS XUSUSIYATLARI. INTEGRATION OF SCIENCE, EDUCATION AND PRACTICE. SCIENTIFIC-METHODICAL JOURNAL, 209-214.

17. Ibragimov, X. I., Yo'ldoshev, U. A., & Bobomirzayev, X. (2009). " Pedagogik Psixologiya" O'quv qo'llanma. O'zbekiston faylasuflari milliy jamiyati nashiriyoti Toshkent.

18. Ибраимов, Х. И. (2019). Педагогические и психологические особенности обучения взрослых. Academy, (10 (49)), 39-41.

19. Атауллаев, Ф. Ф. У., & Ибраимов, Х. И. (2019). Понятие профессионально-коммуникативной компетентности будущих учителей в психолого-педагогических исследованиях. Вопросы науки и образования, (1 (42)), 70-74.

20. Ibragimovich, I. K. (2018). Intensive methods of teaching foreign languages at university. Вопросы науки и образования, (27 (39)), 78-80.

21. Ibragimovich, I. K., Kholboevna, I. F., Amrilloevich, I. A., & Rakhmonovich, U. S. (2021). PEDAGOGICAL ABILITIES OF A TEACHER, STRUCTURE AND

DEVELOPMENT. (48(12).

22. Ибрагимов, Х. И. (2021). ПЕДАГОГИКА И ВОСПИТАНИЕ. Экономика и социум, (1-1 (80)), 608-611.

23. Ibragimov, X. I., & Salimova, Z. K. (2021). Relevance of english language science and teaching structure. ASIAN JOURNAL OF MULTIDIMENSIONAL RESEARCH, 10(4), 883887.

24. Ibragimov, X. I., & Salimova, Z. K. (2021). Intensive in teaching english characteristics of application of methods. ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal, 11(4), 1588-1594.

25. Rahmanovich, O. A., Yusufovich, E. H., Dilshodqizi, S. S., Almasovna, S. A., & Ibragimovich, H. I. (2020). Linguistic features of compound words in english and Uzbek languages. European Journal of Molecular and Clinical Medicine, 7(2), 925-932.

26. Bahtiyorova, F. Н. USING FOLK LITERATURE IN THE PRIMARY ENGLISH AS A FOREIGN LANGUAGE CLASSROOMS.

27. Ибраимов, Х. И. (2018). НЕЙРОПЕДАГОГИКА КАК НОВОЕ ПРИКЛАДНОЕ НАПРАВЛЕНИЕ В ПЕДАГОГИКЕ. In INTERNATIONAL SCIENTIFIC REVIEW OF THE PROBLEMS OF PHILISOPHY, PSYCHOLOGY AND PEDAGOGY (pp. 6-10).

RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR DAVRIDA TILLARNI INTENSIV O'QITISHNING PSIXOLOGIK-

PEDAGOGIK JIHATLARI RESPUBLIKAILMIY-AMALIY ANJUMANI 2023-yil 2-iyun

28. Ibragimovich, I. H., & Ghazzali, I. Increasing the Classical Activity of Future Teachers as a Pedagogical and Psychological Problem. JournalNX, 98-102.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.