SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 3 I ISSUE 6 I 2022 _ISSN: 2181-1601
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257
ADAPTIV SPORT O'YINLARINI (VOLEYBOL) O'QITISH METODIKASIDA HIMOYA MASHG'ULOTLARINI TASHKILLASHTIRISH
L. T. Davlatova
O'zDJTSU AJTvaS kafedrasi katta o'qituvchisi
Kalit so'zlar: To'siq, para voleybol, adaptiv, amputatsiya, faza, taktika, innavatsion, traektoriya, zona
Dolzarbligi. O'zbekiston Respublikasining mustaqilligi sharofati bilan barcha sohalarda xar tamonlama yuksalish yuz berayotganini tub jismoniy-siyosiy va ma'naviy o'zgarishlar umuminsoniy qadriyatlar tizimida yangilanish, insonning barcha shaxsiy extiyojlari, talablari va ma'nfaatlari birinchi o'ringa ko'tarilayotganini, ayniqsa o'sib kelayotgan yosh avlodlarning ma'naviy- axloqiy va jismoniy imkoniyatlari yanada oshayotgani bugungi kunda sir emas.
Shu munosabat bilan yangi insonni tarbiyalashning murakkab va ko'p qirrali muommosining muxim yo'nalishi xar bir kishida o'z sog'lig'i to'g'risida o'zi qayg'urish madaniyatni singdirishdir. Uni tarkib topish uchun oila, maktabgacha muassasalar, maktab, o'rta maxsus kasb xunar ta'lim tizimi, maxalla, sog'liqni saqlash, jismoniy tarbiya va sport tizimlarining xodimlari butun kuch quvvatini, g'ayratini ishga solib, bolaning ongiga yoshlikdan jismoniy tarbiyaga bo'lgan muxabbatni singdirib qo'yishlari darkor.
Bugungi kunda ijtimoiy ximoya qilish masalasi "Nogironligi bo'lgan shahslarni davlat tamonida qo'llab quvvatlash tizimini tubdan takomillashtirish chora tadbirlari to'g'risida"gi O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 1- dekabrdagi farmoni asosida 2017-2021-yillarda O'zbekiston Respublikasi rivojlantirishning beshta ustivor yo'nalishi bo'yicha Harakatlar strategiyasida belgilangan vazifalarga muvofiq amalga oshirilmoqda.
Oxirgi yillarda Respublikamizda eng asosiy, muhum vazifalardan biri ommoviy sportni rivojlantirish masalasi turadi. Mustaqil O'zbekistonning ma'naviy sog'lom avlodlarni, bo'lajak vatanparvarlarni tarbiyalash vazifasi pirovard o'qituvchilar, mutaxassislar zimmasiga tushadi. Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan "Kadrlar ayyorlash milliy dasturi"ga muvofiq, o'sib kelayotgan yosh avlodni jismoniy va ma'naviy salomatligini shakllantirishning, sog'lom turmush tarziga intilish va mehr muhabbatini singdirishining rivojlantirishdir.
"Kadrlar tayyorlash milliy dasturui"ni hayotga tadbiq etishning ustuvor yo'nalishidan biri OO'YU va akademik litsey,kasb-hunar kollejlarida faoliyat
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257
ko'rsatayotgan pédagogie xodimlar salohiyatina zamon talablari darajasiga ko'tarishdan iborat.
Para voleybol sport turida himoya mashg'ulotlarini tashkillashtirish va o'rgatish uslublari. To'siq qo'yish va himoya qilish- o'z mohiyati bilan xujumchi o'yinchi tomonidan beriladigan zarba yo'lini to'sish harakatini anglatadi. Lekin ushbu himoya usulini yuksak mahorat bilan ijro etish deyarli barcha holatlarda ochko olish imkoniyatini qo'lga kiritish bilan yakunlanadi.
Voleybol amaliyotida yuz beradigan o'yin vaziyatlari va rejalashtirilgan taktik vazifaga qarab yakka yoki guruhli to'siq qo'yish harakatlari amalga oshiriladi.
To'siq qo'yish shug'ullanishni ilk qadamidan boshlab o'rgatish maqsadga muvofiq sanaladi. To'siq qo'yish - bu raqib tomonidan yo'naltirilgan xujum zarbasini o'z vaqtida qo'llarni ko'tarib to'p yo'nalishini to'sishdan iboratdir.
Mazkur o'yin (himoya) usuli muayyan sifat va qobiliyatlarga bog'liqdir. Ularni maxsus ixtisoslashtirilgan mashqlar yordamida shakllantiriladi (jismoniy tayyorgarlik bo'lish). Qo'llar bilan to'siq qo'yib to'p yo'nalishini to'sish va joyiga to'g'ri yo'nalishda zarba berayotgan xujumchining yo'nalishi va joyiga mos bo'lishi kerak.
Yana bir shart. 4- zonadan xujum zarbasi amalga oshirilayotganda to'siqchi to'pdan biroz chaproq joylashadi, 2-zonadan zarba berilayotganda esa aksincha ko'rinish amalga oshiriladi.
To'siq qo'yishga dastlabki o'rgatishda yuqoridagilar e'tiborga olinishi lozim. Keyinchalik shu asosda yakka, so'ng guruhli to'siq qo'yishga o'rgatish maqsadga muvofiq bo'ladi. To'siq qo'yuvchi doimo to'pga qarab turishi shart emas.
Uzatilgan ikkinchi to'p yo'nalishini aniqlagandan so'ng, xujumchiga qarshi va uni yo'nalishi hamda to'pga zarba berish yo'nalishini aniqlashga intilishi kerak. O'yin vaqtida yo'nalish vaziyatidan kelib chiqib vaqtida yana to'pni nazorat qilishi lozim.
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257
To'siq qo'yishni osonlashtirish uchun to'rga hech qanday o'zgartirish kiritilmaydi aks holda to'siq qo'yishni ham, zarba berishni ham "oraliq - vaqt" xususiyatlari noto'g'ri shakllanishiga olib kelinishi ehtimoldan holi emas.
Muvofiq mashqlarni o'zlashtirish quyidagi metodik tartibda amalga oshirilishi darkor: avval zarba berish faqat bir zonadan va bir yo'nalishda ijro etiladi, keyin ikki "qo'shni" zonalardan (4-3, 2-3), uch zona (4, 3, 2, 4 va h), so'ng uzoqdagi zonalardan (4, 2, 4, 2).
l.To'siq qo'yuvchi o'yinchi to'r oldida dastlabki holatda joylashadi. Qarshi tomondagi sherik to'pni to'r ustiga to'rdan 10-15 sm berishga tashlaydi. To'siqchi to'pni eng yuqori nuqtasida kaftlari bilan zarba beradi (avval osilgan to'p uriladi). Shu mashq sherikni chalg'itib tashlagan to'piga nisbatan bajariladi.
2. Xujum zarbalari ikki "qo'shni" zonalarda bajariladi (4-3, 2-3), uzoq zonalar (2-4); to'siqchi zarba qaysi zonadan va qaysi yo'nalishdan bajarilishini biladi (signal to'p uzatish oldidan beriladi).
3. Guruhli to'siq qo'yishga aynan shunday tartibda o'rgatiladi. Bunda asosiy e'tibor to'siq qo'yuvchi o'yinchilar hamjixatligi, o'z vaqtida birga harakatlanishlari, qo'llarni to'r ustiga bir vaqtni o'zida ko'tarish va to'siqlar zichligiga e'tibor qaratishi kerak bo'ladi.
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7
4.To'siqchi tor oldida joylashadi, zarbalar navbatma-navbat 4, 3, 2, 4 va hokazo zonalardan bajariladi. To'p uzatish 3- zonadan ijro etiladi. Zarba yo'nalishi ham, yo'naltiriladigan zona ham ma'lum emas. Shu mashq, faqat to'siqchi o'tirgan holatiga qarab to'siq qo'yadi.
5.To'siqchi tor oldiga joylashadi, qarshi tomon-xujumda guruh taktik harakati asosida zarba beriladi, bunda 3, 3 va 2- zona o'yinchilari ishtirok etadi va to'pni bog'lovchi o'yinchi uzatib beradi to'siqchiga zarba berish yo'nalishi ham, zonasi ham noma'lum. Shu mashq, lekin to'siqchi o'tirgan holatiga qarab ham to'siq qo'yadi.
6.O'tirgan holatida 3 nafar to'siqchi yonma-yon joylashadi, zarbalar to'pni o'z irg'itishidan navbatma-navbat 4, 3, 2- zonalardan bajariladi. Ikki to'siqchidan iborat to'siq 4 va 2- zonalardan yo'naltirilgan zarbalarga qarshi qo'yiladi, 3- zonadan zarba berilganda 3 nafar to'siqchi ishtirok etadi. Zarba yo'nalishi avval ma'lum, keyin noma'lum. Shu mashq, lekin endi to'siqchilar maydon yuzida joylashadi.
SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 3 I ISSUE 6 I 2022 _ISSN: 2181-1601
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7
7.Mashqlar bajarilishi borasida zarbalar to'p uzatishlardan boshlanadi. Bog'lovchi o'yinchiga to'p maydon orqasidan uzatiladi. Ikkinchi to'p kimga uzatilishi no'malum. Shu mashq, lekin to'siqchilar o'tirgan holatida to'siq qo'yishadi.
8.To'siqchilar o'z joylarida o'tirgan holatida joylashadilar, xujumchi o'yinchilar harakati to'siqchilarga ma'lum, lekin zarba yo'nalishi noma'lum. Shu mashq, faqat to'siqchilar o'tirgan holatida to'siq qo'yishadi.
To'g'ri yo'naltirilgan zarbalarga to'siq qo'yishda qo'llar to'pga nisbatan to'g'ri joylashtirilishi kerak. 4 va 5- zonalarga yo'naltirilgan zarbalarni to'sishda qo'llar to'pdan chaproqqa chiqarilishi lozim (o'ng qo'l kafti to'rga parallel bo'ladi. Chap qo'l-kaft esa to'pga qaratiladi, ammo 1-zonaga zarba berilganda, aksincha).
Zarba berish joyiga o'z vaqtida to'liq yetib kelinmaydigan holatlarda qo'llar o'ng (chap) tomonga siljitib to'p tomon ko'tarilishi kerak.
To'siq qo'yish to'psiz va to'p ishtirokida takomillshtiriladi. To'psiz bajariladigan mashqlar harakatlanish tezligi, chidamkorligi va guruh bo'lib to'siq qo'yishda hamjixatlikni shakllantirish uchun qo'llaniladi.
To'p ishtirokida bajariladigan mashqlar esa jamoaning himoyada o'ynash tizimini shakllantirish maqsadida qo'llaniladi.
Buning uchun tayyorlov mashqlarini qo'shmcha mashqlar bilan uyg'unlashtirib takrorlab borish maqsadga muivofiq hisoblanadi. Mashg'ulotlarga tayyorgarlik jarayonlarini tashkil etishda bajarilishi mumkin bo'lgan himoya mashqlarini takomillashtirish zarur:
l.To'r oldida to'siq qo'yishni taqlid qilib ko'p martalab takrorlash. 2.Dastlabki holat - juftlikda bir-biriga qarshi turib, to'siq taqlidini bajarish
3.Dastlabki holat - shu mashq. Biri zarba berishni, ikkinchisi to'siq qo'yishni taqlid qiladi.
4.Dastlabki holat - to'rning ikki tomonida turib, tezkor o'ng va chap tomonga harakatlanib, qo'llarni qo'llarga tekkazib to'siq qo'yish.
5.Dastlabki holat - ikki nafar o'yinchi 4-(2) zonada joylashadi, 4-zonadan 2-zonaga va 2-zonadan 4- zonaga harakatlanib, 4, 3, 2-zonalarda guruhli to'siq qo'yishni taqlid qiladi.
6.Dastlabki holat - ikki nafar o'yinchi 4 va 2- zonalarda joylashadi. Navbatma-navbat 2 va 4- zonalarda to'siq qo'yish taqlidi (har bir to'siq qo'yishdan so'ng dastlabki joyga qaytib kelinadi).
7.Dastlabki holat - 4, 3, 2- zonalarda uch nafar to'siqchi joylashadi. 3- zonadan turgan to'siqchi navbatma-navbat goh 2, goh 4- zonaga guruhli to'siq qo'yish uchun tezkor harakatlanadi.
8.Dastlabki holat - 4. 3, 2- zonalarda uch nafar to'siqchi joylashadi va yana bir o'yinchi 4-zona yaqinida maydon tashqari joyda joylashadi. U 4-nchi zonadan o'yinchi
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257
oldiga kelib, birgalikda to'siq qo'yadi, keyin u joyida qoladi, sherigi esa 3-zonaga kelib, 3- zonada turgan to'siqchi bilan to'siq qo'yadi. Aynan shu tartibda to'siq qo'yish 2 -zonada ham takrorlanadi.
9.Dastlabki holat - o'yinchilar 4, 3, 2- zonalarda joylashadi. 3 va 2-zonada turgan to'siqchilar o'ng tomonga harakatlanib, 2- zonada to'siq qo'yadi, 4- zonada turgan o'yinchi esa - o'z zonasida to'siq qo'yadi.
10.Dastlabki holat - xujumchi o'yinchilar to'p bilan 4 va 2- zonada kalonna shaklida joylashadi. Maydonning boshqa tomonida 3- zonada to'siqchi o'yinchi joylashadi va 3-zonada turgan to'siqchi to'siq qo'yadi va dastlabki holatga qaytadi. Keyin 2- zonada turgan o'yinchi zarbasiga to'siq qo'yadi.
1LDastlabki holat - shu mashq, lekin xujumchilar 4, 3, 2- zonalarda joylashadi.
12.3-zonada o'yinchi to'p uzatishidan 4- zonadan xujum zarbasi bajariladi.
XX
XX
XX
Xulosci. Adaptiv sport o'yinlarini (voleybol) o'qitish metodikasida himoya mashg'ulotlarini tashkillashtirish bo'yicha amaliy mashg'uloüarni tashkil etish va sport musobaqalarida raqobatning oshib borishi va amaliy mashg'ulotlarni ta'siri sifatida eng yuksak natijalarga erishish imkoniyatlari kengayib bormoqda.
Foydalanilgan adabiyotlar
1. CanoMOB P. C., Mnp^aMonoB M. X. ^HCMOHHH HMKOHHOTH neKnaHraH yKyBHHnapHHHr cnopT MamrynoTnapHra Mocnamnmn. YsyB ycnyônn KynnaHMa. -2014.
SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 3 I ISSUE 6 I 2022 _ISSN: 2181-1601
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7
2. М. Х. Миржамолов, Р. Ф. Одилов, Н. Ю. Валиева, Д. Б. Бахтиёров МЕТОДИКА РАЗВИТИЯ КООРДИНАЦИИ ДВИЖЕНИЙ У СТУДЕНТОВ С НАРУШЕНИЯМИ ЗРЕНИЯ // Scientific progress. 2022. №1. URL:
3. Lola Tilapovna Davlatova JISMONIY TARBIYA VA SPORTDA SOG'LOMLASHTIRISH TEXNOLOGIYALARINING DOLZARBLIGI VA AHAMIYATI // Scientific progress. 2021. №8. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/jismoniy-tarbiya-va-sportda-sog-lomlashtirish-texnologiyalarining-dolzarbligi-va-ahamiyati (дата обращения: 14.06.2022).
4. ТАЯНЧ-ХАРАКАТ АППАРАТИ ШИКАСТЛАНГАН Ю^ОРИ МАЛАКАЛИ УЛОКТИРУВЧИЛАРНИ ЮКЛАМАЛАРИНИ ТА^СИМЛАШ ВА МАШГУЛОТ РЕЖАЛАРИНИ ИШЛАБ ЧЩИШ Собирова Л.Б., Абдиев Ш.А. Фан-Спортга. 2021. № 8. С. 35-38.
5. РИО-ДЕ ЖАНЕЙРО ШАХРИДА БУЛИБ УТГАН XV ВА ТОКИОДА БУЛИБ УТГАН XVI ПАРАЛИМПИЯ УЙИНЛАРИ ТАДЛИЛИ Миржамолов М.Х. Фан-Спортга. 2021. № 6. С. 11-13.
6. М. Х. Миржамолов ТАЯНЧ - ХДРАКАТ АЪЗОЛАРИ ШИКАСТЛАНГАН У^УВЧИЛАРДА МУСКУЛ ФАОЛИЯТИНИНГ БУЗИЛИШ ТАРТИБИ УЧУН ФУНКЦИОНАЛ ТИЗИМ ДИНАМИКАСИ // Scientific progress. 2021. №8. URL: https://cyberleninka.ru/article/n7tayanch-arakat-azolari-shikastlangan-uvchilarda-muskul-faoliyatining-buzilish-tartibi-uchun-funktsional-tizim-dinamikasi (дата обращения: 14.06.2022).
7. Sherali Hoshimovich G'Ofurov QISQA MASOFAGA YUGURUVCHI SPORTCHILARNI MASHG'ULOTLARINI RIVOJLANTIRISHNING USULLARI // Scientific progress. 2021. №8. URL: https://cyberleninka.ru/article/n7qisqa-masofaga-yuguruvchi-sportchilarni-mashg-ulotlarini-rivojlantirishning-usullari (дата обращения: 14.06.2022).
8. БОЛАЛАР ВА УСМИРЛАР СПОРТ МАКТАБЛАРИДА БОШЛАНГИЧ ТАЙЁРЛОВ ГУРУДИДА ШУГУЛЛАНУВЧИ ЕНГИЛ АТЛЕТИКАЧИЛАР МАШГУЛОТЛАРИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ Гофуров Ш.Х. Фан-Спортга. 2020. № 5. С. 38-40.
9. ОБОСНОВАНИЕ ЭФФЕКТИВНЫХ СРЕДСТВ ЮНЫХ ДЗЮДОИСТОВ НА ЭТАПЕ НАЧАЛЬНОЙ СПОРТИВНОЙ СПЕЦИАЛИЗАЦИИ Дадабаев О.Ж., Собирова Л.Б. В сборнике: Актуальные проблемы совершенствования системы непрерывного физкультурного образования. Сборник материалов V Международной научно-практической конференции. Грозный, 2021. С. 71-78.
10. Lola Tilopovna Davlatova ADAPTIV SPORT O'YINLARINI (VOLEYBOL) O'QITISH METODIKASIDA HARAKAT USLUBLARI VA QOIDALARI //
SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 3 I ISSUE 6 I 2022 _ISSN: 2181-1601
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7
Scientific progress. 2022. №2. URL: https://cyberlemnka.ru/article/n/adaptiv-sport-o-yinlarini-voleybol-o-qitish-metodikasida-harakat-uslublari-va-qoidalari (дата
обращения: 14.06.2022).
11. Sherali Hoshimovich G'Ofurov, Dilshod Baxtiyor O'G'Li Baxtiyorov, Umid Abdugaforovich Saidov MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNI YENGIL ATLETIKA MASHQLARI ORQALI MASHG'ULOTLARINI TASHKIL ETISH // Scientific progress. 2022. №1. URL: https://cyberleninka.ru/article/n7maktabgacha-yoshdagi-bolalarni-yengil-atletika-mashqlari-orqali-mashg-ulotlarini-tashkil-etish (дата обращения: 14.06.2022).
12. Миржамолов М. Х., Юнусов С. А., Светличная Н. К. Паралимпия тарихи ва уйин коидалари. Укув-услубий кулланма. Тошкент //Т.: Илмий техника ахборот-пресс. - 2019. - С. 13-14.
13. РИО-ДЕ ЖАНЕЙРО ШАДРИДА БУЛИБ УТГАН XV ВА ТОКИОДА БУЛИБ УТГАН XVI ПАРАЛИМПИЯ УЙИНЛАРИ ТАДЛИЛИ Миржамолов М.Х. Фан-Спортга. 2021. № 6. С. 11-13.
14. Лайло Бахромовна Собирова, Шохсанам Бахромовна Собирова АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ПРИ ПОДГОТОВКЕ СПЕЦИАЛИСТОВ ПО СИНХРОННОМУ ПЛАВАНИЮ // Scientific progress. 2021. №8. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/aktualnye-problemy-pri-podgotovke-spetsialistov-po-sinhronnomu-plavaniyu (дата обращения: 14.06.2022).
15. ОБОСНОВАНИЕ ЭФФЕКТИВНЫХ СРЕДСТВ ЮНЫХ ДЗЮДОИСТОВ НА ЭТАПЕ НАЧАЛЬНОЙ СПОРТИВНОЙ СПЕЦИАЛИЗАЦИИ Дадабаев О.Ж., Собирова Л.Б. В сборнике: Актуальные проблемы совершенствования системы непрерывного физкультурного образования. Сборник материалов V Международной научно-практической конференции. Грозный, 2021. С. 71-78.
16. 7-10 ЁШЛИ УКУВЧИЛАР ^АДДИ-^ОМАТ БУЗИЛИШИНИ ОЛДИНИ ОЛИШДА ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВОСИТАЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ Собирова Л.Б. Фан-Спортга. 2020. № 3. С. 54-56.
17. ЭФФЕКТИВНОСТЬ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ СПЕЦИАЛЬНЫХ УПРАЖНЕНИЙ ДЛЯ ПРЕДУПРЕЖДЕНИЯ СКОЛИОЗА УЧАЩИХСЯ НАЧАЛЬНЫХ КЛАССОВ Собирова Л.Б. В сборнике: Актуальные проблемы физической культуры и спорта. Материалы VIII международной научно-практической конференции. Под ред. Г. Л. Драндрова, А. И. Пьянзина. 2019. С. 76-80.
18. ХАРАКТЕРИСТИКА ОБЪЕКТА ПЕДАГОГИЧЕСКИХ ВОЗДЕЙСТВИЙ В АДАПТИВНОЙ ФИЗИЧЕСКОЙ КУЛЬТУРЕ Собирова Л.Б. В сборнике: Актуальные проблемы физической культуры и спорта. Материалы VII международной научно-практической конференции. Под ред. Г. Л. Драндрова, А. И. Пьянзина. 2017. С. 66-68.
SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 3 I ISSUE 6 I 2022 _ISSN: 2181-1601
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257
19. Davlatova L. T. INKLYUZIV TA'LIM TIZIMIDA TA'LIM PEDAGOGIKASINING AHAMIYATI VA TA'LIM MUHITINI SHAKLLANTIRISHDA INTERAKTIV TEXNOLOGIYALARDAN FOYDALANISH SAMARADORLIGI //Scientific progress. - 2021. - Т. 1. - №. 6.
20. . T. Davlatova INKLYUZIV TA'LIM TIZIMIDA TA'LIM PEDAGOGIKASINING AHAMIYATI VA TA'LIM MUHITINI SHAKLLANTIRISHDA INTERAKTIV TEXNOLOGIYALARDAN FOYDALANISH SAMARADORLIGI // Scientific progress. 2021. №6. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/inklyuziv-ta-lim-tizimida-ta-lim-pedagogikasining-ahamiyati-va-talim-muhitini-shakllantirishda-interaktiv-texnologiyalardan (дата обращения: 14.06.2022).
21. Tilapovna L. D. HEALTH IN THE PHYSICAL EDUCATION SYSTEM THE ROLE AND IMPORTANCE OF THE CONCEPT OF TECHNOLOGY //Конференции. - 2020.
22. РЕЗУЛЬТАТЫ ИССЛЕДОВАНИЯ ВОЗМОЖНОСТЕЙ ОРГАНИЗМА УЧЕНИКИ С ОГРАНИЧЕННЫМИ ФИЗИЧЕСКИМИ ВОЗМОЖНОСТЯМИ С ИСПОЛЬЗОВАНИЕМ ИНДЕКСА РОБИНСОНА Миржамолов М.Х., Бедиева Ч. В сборнике: Актуальные проблемы физической культуры и спорта. Материалы IX Международной научно-практической конференции. 2019. С. 38-41.
23. Атамухамедова Н. М., Тухтабоев Н. Т., Миржамолов М. Х. РЕЗУЛЬТАТЫ ОЦЕНКИ ФУНКЦИОНАЛЬНЫХ ВОЗМОЖНОСТЕЙ УЧАЩИХСЯ С ОГРАНИЧЕННЫМИ ФИЗИЧЕСКИМИ ВОЗМОЖНОСТЯМИ RESULTS OF EVALUATING FUNCTIONAL CAPABILITIES OF STUDENTS WITH DISABLED PHYSICAL POSSIBILITIES //ББК 75.1 А-437. - 2019. - С. 33.
24. Sherali Hoshimovich G'Ofurov QISQA MASOFAGA YUGURUVCHI SPORTCHILARNI MASHG'ULOTLARINI RIVOJLANTIRISHNING USULLARI // Scientific progress. 2021. №8. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/qisqa-masofaga-yuguruvchi-sportchilarni-mashg-ulotlarini-rivojlantirishning-usullari (дата обращения: 14.06.2022).
25. Шерзод Абдурахмонович Абдиев ТАЯНЧ-ДАРАКАТ АППАРАТИДА НУКСОНИ БУЛГАН ЮКОРИ МАЛАКАЛИ УЛОКТИРУВЧИЛАРНИ МАШЕУЛОТ ЮКЛАМАЛАРИНИ ОПТИМАЛЛАШТИРИШ // Scientific progress. 2022. №4. URL: https://cyberleninka.ru/article/ntayanch-arakat-apparatida-nu-soni-b-lgan-yu-ori-malakali-ulo-tiruvchilarni-mash-ulot-yuklamalarini-optimallashtirish (дата обращения: 14.06.2022).
26. Sherali Hoshimovich G'Ofurov MALAKALI SPRINTERCHILARNING SPORT MASHG'ULOTLARINI RIVOJLANTIRISHNING USULLARI // Academic research in educational sciences. 2021. №4. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/malakali-
SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 3 I ISSUE 6 I 2022 _ISSN: 2181-1601
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257
sprinterchilarning-sport-mashg-ulotlarini-rivojlantirishning-usullari (дата обращения: 14.06.2022).
27. BOLALAR V. A. O'smirlar SPOR MAKTABLARIDA SPORCHILAR TAYYORLANISHINI TAKILISH BOSHLANGAN MASHG'ULOT GURUHI GofurovSh //X. Fan-Sportga. - 2020. - №. 5. - С. 38-40.
28. Н.К Светличная Повышение эффективности применения средств адаптивной физической культуры и спорта у детей и подростков с ограниченными возможностями здоровья.В сборнике: Олимпийский спорт и спорт для всех. Сборник научных трудов, представленных на XXIV Международный научный конгресс. Казань, 2020. С. 361-364.
29. С.А. Юнусов Физическое воспитание школьников в инклюзивном образовании" SCIENTIFIC PROGRESS //Scientific Journal ISSN. - 2021. - С. 21811601.
30. Рахматова Д. Н., Собирова Л. Б. Особенности построения тренировочного процесса и контроля в подготовке борцов //Актуальные проблемы физической культуры и спорта. - 2016. - С. 431-434.