Научная статья на тему 'ГОЛБОЛ-КЎРИШ ҚОБИЛИЯТИ БУЗИЛГАН БОЛАЛАРНИНГ КОРДИНАЦИОН ҚОБИЛИЯТИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ВОСИТАЛАРИ САМАРАДОРЛИГИ'

ГОЛБОЛ-КЎРИШ ҚОБИЛИЯТИ БУЗИЛГАН БОЛАЛАРНИНГ КОРДИНАЦИОН ҚОБИЛИЯТИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ВОСИТАЛАРИ САМАРАДОРЛИГИ Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

CC BY
53
10
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Scientific progress
Область наук
Ключевые слова
Golbol / paralimpiya / zaif ko’ruvchi / koordinatsiya / jismoniy vosita / adaptiv / nozologiya / sport tasniflar / rivojlantirish / ommalashtirish / jismoniy imkoniyati cheklangan.

Аннотация научной статьи по наукам о здоровье, автор научной работы — Лaйло Бaxромовна Собирова

Мақолада, Ўзбекистонда голбол спорт турини оммалаштириш орқали, махсус машғулот восита ва усуллари ёрдамида кўриш қобилиятида нуқсони бор шахсларни ҳаракат фаоллигини ривожлантиришга эътибор қаратилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ГОЛБОЛ-КЎРИШ ҚОБИЛИЯТИ БУЗИЛГАН БОЛАЛАРНИНГ КОРДИНАЦИОН ҚОБИЛИЯТИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ВОСИТАЛАРИ САМАРАДОРЛИГИ»

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 3 I ISSUE 6 I 2022 _ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257

ГОЛБОЛ-КУРИШ КОБИЛИЯТИ БУЗИЛГАН БОЛАЛАРНИНГ КОРДИНАЦИОН КОБИЛИЯТИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ВОСИТАЛАРИ

САМАРАДОРЛИГИ

Лaйло Бaxромовна Собирова

УзДЖТСУ Адаптив жисмоний тарбия ва спорт укитувчиси

АННОТАЦИЯ

Маколада, Узбекистонда голбол спорт турини оммалаштириш оркали, махсус машгулот восита ва усуллари ёрдамида куриш кобилиятида нуксони бор шахсларни хдракат фаоллигини ривожлантиришга эътибор каратилган.

Kalit so'zlar: Golbol, paralimpiya, zaif ko'ruvchi, koordinatsiya, jismoniy vosita, adaptiv, nozologiya, sport tasniflar, rivojlantirish, ommalashtirish, jismoniy imkoniyati cheklangan.

Dolzarbligi. Yurtimizda jismoniy imkoniyati cheklangan va nogironligi bo'lgan shaxslarga sport bilan shug'ullanish uchun zarur shart-sharoitlar yaratish, ularning xalqaro sport maydonlarida munosib ishtirok etishini ta'minlash va davlat tomonidan qo'llab-quvvatlash maqsadida, shuningdek, O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 24-yanvardagi "O'zbekiston Respublikasida jismoniy tarbiya va sportni yanada takomillashtirish va ommalashtirish chora-tadbirlari to'g'risida"gi PF-5924-son va 2020-yil 30-oktabrdagi "Sog'lom turmush tarzini keng tatbiq etish va ommaviy sportni yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to'g'risida"gi PF-6099-son farmonlariga muvofiq harakatini rivojlantirishda jismoniy imkoniyati cheklangan va nogironligi bo'lgan shaxslarni sport bilan shug'ullanishi uchun shart-sharoitlarni yaratish va ular o'rtasida sport bilan shug'ullanuvchilar qamrovini yanada oshirish bugungi ijtimoiy sport sohasining dolzarb muammolaridan biri bo'lib uni bartaraf etishda xukumatimiz tomonidan bir nechta qaror farmonlar qabul qilingan bo'lib, joylarda ijroni ta'minlash borasida bir qancha ishlar amalga oshirilib kelinmoqda.

Тадцицотни ташкил этиш услублари. Куришида нуксони булган болаларнинг спорт фаолияти шароитларига мослашишнинг узига хос хусусиятларини урганиш доирасида бир канча педагогик эксперимент натижалари ёритиб берилган.

Педагогик экспериментнинг максади ташкил этилган гурухларнинг юкори даражадаги чанги спорти спортчиларининг пулсометрияси ва ритмокардиёграфиясига асосланган дам олиш ва уткир синов (чанги пойгаси) да

SCIENTIFIC PROGRESS

VOLUME 3 I ISSUE 6 I 2022 ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257

укув лагери шароитларига мослашишни акс еттирувчи курсаткичларни таккослаш еди: визуал махрумлик билан ва сакланиб колган куриш билан.

Предметларни таккослаш гурухларига танлаш "Фирстбеат SPORTмкомпютер тизими ёрдамида укув юкламасининг фанлар организмига кийматига кура индивидуал таъсирини бахолаш оркали амалга оширилган.

Голболчи яъни куриш кобилияти бузилган болаларнинг кординацион кобилиятини ривожлантириш воситаларини тандауда чанги спорти буйича энг юкори спорт махоратининг 42 спортчиси танланди, улардан визуал куришдан махрум булган 23 паралимпиячи ва назорат гурухини ташкил этган Россия терма жамоасининг 19 спортчиси бор еди. Куришида нуксони булган болаларнинг голбол фаолияти шароитларига мослаштириш жараёнларини ташкил этишда олиб борилган илмий тадкикот жараёнларидаги тадкикотдан олдин назорат гурухи билан солиштирганда болаларнинг курсаткичлар динамикасини урганиш укув-машгулот йигини биринчи кунинг амалга оширилди.

Визуал куриш функцияси бузилган, бошка нарсалари тенг булган болаларнинг тикланишининг пасайиши, машгулот пайтида ишнинг бир хил пуле киймати билан унинг тартибга солувчи (мослашувчан) таркиби куриш кобилияти бузилган болаларнинг адаптив тизимларининг кескинлигини кузатишимиз мумкин. Буни укув-машгулотининг биринчи кунида машгулотдан олдин ва кейин голбол билан шугулланувчи болаларнинг ритмограммаларини тахлил килиш буйича навбатдаги педагогик експеримент маълумотлари тасдикланди.

SCIENTIFIC PROGRESS

VOLUME 3 I ISSUE 6 I 2022 ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7

Куриш кобилияти бузилган болаларни голбол спорт турига мослаштириш ва самарадорлигини оширишда керакли танлаанган воситалар -куриш кобилияти бузилган болаларнинг кординацион кобилиятини ривожлантириш оркали болаларни киска 5 дакикалик машкларни бажариши ва узок (хафталик) бахолашда юрак уриш тезлиги узгарувчанлигини хар томонлама бахолаш маълумотлари назорат гурухи спортчиларидагидан фарк килади. Назорат билан таккослаганда, куришида заиф болаларнинг спорт фаолияти шароитларига мослашиш, бошка таъсирлар хисобига паст ривожланиш, тананинг дастлаб паст захира кобилиятлари фонида тугри дам олиш пайтида тартибга солиш тизимларининг юкори кучланиши билан амалга оширилишини тажрибаларда куришимиз мумкин.

Тадкикот давомидаги икки гурух голболчи болалар яъни куриш кобилияти бузилган болаларнинг кординацион кобилиятини ривожлантириш самарадорлигидаги сиорт воситалари оркали болаларнинг сезиларли фаркларини куришимиз мумкин.

Куриш кобилияти бузилган болаларнинг куриш тизимидаги заифлик шароитларига мослашишни амалга оширадиган тананинг бошка тартибга солиш тизимларининг кучланиши туфайли юзага келади. Иккинчидан, паст адаптив кобилиятлар асосан спортдан олдинги харакатсиз турмуш тарзи билан боглик. Учинчидан, болаларнинг жисмоний тайёргарлиги болаларнин назорат гурухига караганда анча паст, бу хам мослашиш механизмларининг кескинлигини оширади.

Ko'zi ojizligini oldini olish, ko'rish qobiliyati cheklangan shaxslarni jismoniy va ijtimoiy reabilitatsiya qilish muammosining dolzarbligi, ko'rish qobiliyati buzilganligi sababli ko'rlik va nogironlikning keng tarqalganligi va ko'rishning inson hayotidagi ulkan roli bilan bog'liq.

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 3 I ISSUE 6 I 2022 _ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7

So'nggi yillarda dunyoda ko'rlikning tarqalishi tobora o'sib bormoqda, chunki ko'rish qobiliyati pastligi o'sishi aholi sonidan yuqori bo'lib, JSST prognozlariga ko'ra 2025 yilga kelib bu ikki baravarga ko'payishi mumkin.

Faol jismoniy mashqlar, mushak-motor sezgilarining va boshqa analizatorlarning funksiyalarining sezilarli darajada yaxshilanishi tufayli ko'rning ko'rish qobiliyatini qisman qoplashga imkon beradi. Jismoniy tarbiya va sport inson salomatligini yaxshilash bilan birga, harakatlarni tuzatish va muvofiqlashtirishga, yurish, jismoniy qobiliyatlarni rivojlantirish, axloqiy fazilatlarni tarbiyalash, ijtimoiylashuv va jamiyat bilan birlashishga yordam beradi.

Ko'zi ojiz insonni uyg'un va har tomonlama rivojlantirish g'oyasi nihoyatda dolzarb va zamonaviy bo'lgan va shunday bo'lib qolmoqda.

Хулоса килиб айтганда куриш кобилияти бузилган болаларнинг кординацион кобилиятини ривожлантириш воситаларини тугри танлаш, уларни машгулот жараёнларида самарали куллаш оркали нуксони булган болаларнинг спорт фаолиятига мослашишда болаларнинг тана зурикиши укув-машгулот йигини давомида уртача фарк килмаслигига карамай, куришида нуксони булган болаларнинг голбол спорт турига мослаштиришва танланган спорт воситалари оркали машгулотларда самарадорликка эришиш ва бу уз урнида кузи ожиз болаларни спорт фаолияти шароитига мослаштиришнинг юкори харакатини курсатади.

Foydalanilgan adabiyotlar

1. Саломов Р. С., Миржамолов М. Х. Жисмоний имконияти чекланган укувчиларнинг спорт машгулотларига мослашиши. Укув услубий кулланма. -2014.

2. М. Х. Миржамолов, Р. Ф. Одилов, Н. Ю. Валиева, Д. Б. Бахтиёров МЕТОДИКА РАЗВИТИЯ КООРДИНАЦИИ ДВИЖЕНИЙ У СТУДЕНТОВ С НАРУШЕНИЯМИ ЗРЕНИЯ // Scientific progress. 2022. №1. URL:

3. Lola Tilapovna Davlatova JISMONIY TARBIYA VA SPORTDA SOG'LOMLASHTIRISH TEXNOLOGIYALARINING DOLZARBLIGI VA AHAMIYATI // Scientific progress. 2021. №8. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/jismoniy-tarbiya-va-sportda-sog-lomlashtirish-texnologiyalarining-dolzarbligi-va-ahamiyati (дата обращения: 14.06.2022).

4. ТАЯНЧ-ХАРАКАТ АППАРАТИ ШИКАСТЛАНГАН Ю^ОРИ МАЛАКАЛИ УЛОКТИРУВЧИЛАРНИ ЮКЛАМАЛАРИНИ ТА^СИМЛАШ ВА МАШГУЛОТ РЕЖАЛАРИНИ ИШЛАБ ЧЩИШ Собирова Л.Б., Абдиев Ш.А. Фан-Спортга. 2021. № 8. С. 35-38.

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 3 I ISSUE 6 I 2022 _ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7

5. РИО-ДЕ ЖАНЕЙРО ШАДРИДА БУЛИБ УТГАН XV ВА ТОКИОДА БУЛИБ УТГАН XVI ПАРАЛИМПИЯ УЙИНЛАРИ ТАДЛИЛИ Миржамолов М.Х. Фан-Спортга. 2021. № 6. С. 11-13.

6. М. Х. Миржамолов ТАЯНЧ - ДАРАКАТ АЪЗОЛАРИ ШИКАСТЛАНГАН У^УВЧИЛАРДА МУСКУЛ ФАОЛИЯТИНИНГ БУЗИЛИШ ТАРТИБИ УЧУН ФУНКЦИОНАЛ ТИЗИМ ДИНАМИКАСИ // Scientific progress. 2021. №8. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/tayanch-arakat-azolari-shikastlangan-uvchilarda-muskul-faoliyatining-buzilish-tartibi-uchun-funktsional-tizim-dinamikasi (дата обращения: 14.06.2022).

7. Sherali Hoshimovich G'Ofurov QISQA MASOFAGA YUGURUVCHI SPORTCHILARNI MASHG'ULOTLARINI RIVOJLANTIRISHNING USULLARI // Scientific progress. 2021. №8. URL: httpsV/cyberleninka.ru/article/n/qisqa-masofaga-yuguruvchi-sportchilarni-mashg-ulotlarini-rivojlantirishning-usullari (дата обращения: 14.06.2022).

8. БОЛАЛАР ВА УСМИРЛАР СПОРТ МАКТАБЛАРИДА БОШЛАНГИЧ ТАЙЁРЛОВ ГУРУДИДА ШУГУЛЛАНУВЧИ ЕНГИЛ АТЛЕТИКАЧИЛАР МАШГУЛОТЛАРИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ Гофуров Ш.Х. Фан-Спортга. 2020. № 5. С. 38-40.

9. ОБОСНОВАНИЕ ЭФФЕКТИВНЫХ СРЕДСТВ ЮНЫХ ДЗЮДОИСТОВ НА ЭТАПЕ НАЧАЛЬНОЙ СПОРТИВНОЙ СПЕЦИАЛИЗАЦИИ Дадабаев О.Ж., Собирова Л.Б. В сборнике: Актуальные проблемы совершенствования системы непрерывного физкультурного образования. Сборник материалов V Международной научно-практической конференции. Грозный, 2021. С. 71-78.

10. Lola Tilopovna Davlatova ADAPTIV SPORT O'YINLARINI (VOLEYBOL) O'QITISH METODIKASIDA HARAKAT USLUBLARI VA QOIDALARI // Scientific progress. 2022. №2. URL: https://cyberleninka.ru/article/n7adaptiv-sport-o-yinlarini-voleybol-o-qitish-metodikasida-harakat-uslublari-va-qoidalari (дата обращения: 14.06.2022).

11. Sherali Hoshimovich G'Ofurov, Dilshod Baxtiyor O'G'Li Baxtiyorov, Umid Abdugaforovich Saidov MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNI YENGIL ATLETIKA MASHQLARI ORQALI MASHG'ULOTLARINI TASHKIL ETISH // Scientific progress. 2022. №1. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/maktabgacha-yoshdagi-bolalarni-yengil-atletika-mashqlari-orqali-mashg-ulotlarini-tashkil-etish (дата обращения: 14.06.2022).

12. Миржамолов М. Х., Юнусов С. А., Светличная Н. К. Паралимпия тарихи ва уйин коидалари. Укув-услубий кулланма. Тошкент //Т.: Илмий техника ахборот-пресс. - 2019. - С. 13-14.

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 3 I ISSUE 6 I 2022 _ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257

13. РИО-ДЕ ЖАНЕЙРО ШАХРИДА БУЛИБ УТГАН XV ВА ТОКИОДА БУЛИБ УТГАН XVI ПАРАЛИМПИЯ УЙИНЛАРИ ТАХЛИЛИ Миржамолов М.Х. Фан-Спортга. 2021. № 6. С. 11-13.

14. Лайло Бахромовна Собирова, Шохсанам Бахромовна Собирова АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ПРИ ПОДГОТОВКЕ СПЕЦИАЛИСТОВ ПО СИНХРОННОМУ ПЛАВАНИЮ // Scientific progress. 2021. №8. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/aktualnye-problemy-pri-podgotovke-spetsialistov-po-sinhronnomu-plavaniyu (дата обращения: 14.06.2022).

15. ОБОСНОВАНИЕ ЭФФЕКТИВНЫХ СРЕДСТВ ЮНЫХ ДЗЮДОИСТОВ НА ЭТАПЕ НАЧАЛЬНОЙ СПОРТИВНОЙ СПЕЦИАЛИЗАЦИИ Дадабаев О.Ж., Собирова Л.Б. В сборнике: Актуальные проблемы совершенствования системы непрерывного физкультурного образования. Сборник материалов V Международной научно-практической конференции. Грозный, 2021. С. 71-78.

16. 7-10 ЁШЛИ У^УВЧИЛАР ^АДДИ-^ОМАТ БУЗИЛИШИНИ ОЛДИНИ ОЛИШДА ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВОСИТАЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ Собирова Л.Б. Фан-Спортга. 2020. № 3. С. 54-56.

17. ЭФФЕКТИВНОСТЬ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ СПЕЦИАЛЬНЫХ УПРАЖНЕНИЙ ДЛЯ ПРЕДУПРЕЖДЕНИЯ СКОЛИОЗА УЧАЩИХСЯ НАЧАЛЬНЫХ КЛАССОВ Собирова Л.Б. В сборнике: Актуальные проблемы физической культуры и спорта. Материалы VIII международной научно-практической конференции. Под ред. Г. Л. Драндрова, А. И. Пьянзина. 2019. С. 76-80.

18. ХАРАКТЕРИСТИКА ОБЪЕКТА ПЕДАГОГИЧЕСКИХ ВОЗДЕЙСТВИЙ В АДАПТИВНОЙ ФИЗИЧЕСКОЙ КУЛЬТУРЕ Собирова Л.Б. В сборнике: Актуальные проблемы физической культуры и спорта. Материалы VII международной научно-практической конференции. Под ред. Г. Л. Драндрова, А. И. Пьянзина. 2017. С. 66-68.

19. Davlatova L. T. INKLYUZIV TA'LIM TIZIMIDA TA'LIM PEDAGOGIKASINING AHAMIYATI VA TA'LIM MUHITINI SHAKLLANTIRISHDA INTERAKTIV TEXNOLOGIYALARDAN FOYDALANISH SAMARADORLIGI //Scientific progress. - 2021. - Т. 1. - №. 6.

20. . T. Davlatova INKLYUZIV TA'LIM TIZIMIDA TA'LIM PEDAGOGIKASINING AHAMIYATI VA TA'LIM MUHITINI SHAKLLANTIRISHDA INTERAKTIV TEXNOLOGIYALARDAN FOYDALANISH SAMARADORLIGI // Scientific progress. 2021. №6. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/inklyuziv-ta-lim-tizimida-ta-lim-pedagogikasining-ahamiyati-va-talim-muhitini-shakllantirishda-interaktiv-texnologiyalardan (дата обращения: 14.06.2022).

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 3 I ISSUE 6 I 2022 _ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7

21. Tilapovna L. D. HEALTH IN THE PHYSICAL EDUCATION SYSTEM THE ROLE AND IMPORTANCE OF THE CONCEPT OF TECHNOLOGY //Конференции. - 2020.

22. РЕЗУЛЬТАТЫ ИССЛЕДОВАНИЯ ВОЗМОЖНОСТЕЙ ОРГАНИЗМА УЧЕНИКИ С ОГРАНИЧЕННЫМИ ФИЗИЧЕСКИМИ ВОЗМОЖНОСТЯМИ С ИСПОЛЬЗОВАНИЕМ ИНДЕКСА РОБИНСОНА Миржамолов М.Х., Бедиева Ч. В сборнике: Актуальные проблемы физической культуры и спорта. Материалы IX Международной научно-практической конференции. 2019. С. 38-41.

23. Атамухамедова Н. М., Тухтабоев Н. Т., Миржамолов М. Х. РЕЗУЛЬТАТЫ ОЦЕНКИ ФУНКЦИОНАЛЬНЫХ ВОЗМОЖНОСТЕЙ УЧАЩИХСЯ С ОГРАНИЧЕННЫМИ ФИЗИЧЕСКИМИ ВОЗМОЖНОСТЯМИ RESULTS OF EVALUATING FUNCTIONAL CAPABILITIES OF STUDENTS WITH DISABLED PHYSICAL POSSIBILITIES //ББК 75.1 А-437. - 2019. - С. 33.

24. Sherali Hoshimovich G'Ofurov QISQA MASOFAGA YUGURUVCHI SPORTCHILARNI MASHG'ULOTLARINI RIVOJLANTIRISHNING USULLARI // Scientific progress. 2021. №8. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/qisqa-masofaga-yuguruvchi-sportchilarni-mashg-ulotlarini-rivojlantirishning-usullari (дата обращения: 14.06.2022).

25. Шерзод Абдурахмонович Абдиев ТАЯНЧ-ХАРАКАТ АППАРАТИДА НУКСОНИ БУЛГАН ЮКОРИ МАЛАКАЛИ УЛОКТИРУВЧИЛАРНИ МАШЕУЛОТ ЮКЛАМАЛАРИНИ ОПТИМАЛЛАШТИРИШ // Scientific progress. 2022. №4. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/tayanch-arakat-apparatida-nu-soni-b-lgan-yu-ori-malakali-ulo-tiruvchilarni-mash-ulot-yuklamalarini-optimallashtirish (дата обращения: 14.06.2022).

26. Sherali Hoshimovich G'Ofurov MALAKALI SPRINTERCHILARNING SPORT MASHG'ULOTLARINI RIVOJLANTIRISHNING USULLARI // Academic research in educational sciences. 2021. №4. URL: https://cyberleninka.ru/article/n7malakali-sprinterchilarning-sport-mashg-ulotlarini-rivojlantirishning-usullari (дата обращения: 14.06.2022).

27. BOLALAR V. A. O'smirlar SPOR MAKTABLARIDA SPORCHILAR TAYYORLANISHINI TAKILISH BOSHLANGAN MASHG'ULOT GURUHI GofurovSh //X. Fan-Sportga. - 2020. - №. 5. - С. 38-40.

28. Н.К Светличная Повышение эффективности применения средств адаптивной физической культуры и спорта у детей и подростков с ограниченными возможностями здоровья.В сборнике: Олимпийский спорт и спорт для всех. Сборник научных трудов, представленных на XXIV Международный научный конгресс. Казань, 2020. С. 361-364.

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 3 I ISSUE 6 I 2022 _ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257

29. С.А. Юнусов Физическое воспитание школьников в инклюзивном образовании" SCIENTIFIC PROGRESS //Scientific Journal ISSN. - 2021. - С. 21811601.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.