Научная статья на тему 'ACTIVITIES OF "O‘ZBЕKTЕLЕKOM" JOINT-STOCK COMPANY CURRENT STATE AND PROSPECTS FOR ITS IMPROVEMENT'

ACTIVITIES OF "O‘ZBЕKTЕLЕKOM" JOINT-STOCK COMPANY CURRENT STATE AND PROSPECTS FOR ITS IMPROVEMENT Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
15
3
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
MODERN TECHNOLOGY / TELECOMMUNICATION NETWORK / INTERNET SERVICES / FIBER-OPTIC AND INTERCONNECTED LINES / SPECIALIZED STATE SECONDARY SCHOOL NAMED AFTER MIRZO ULUGBEK

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Khalmatov F.N.

The network of the «O‘zbektelekom» joint-stock company is the largest telecommunications operator covering all regions of the Republic of Uzbekistan. using its own telecommunications network built on the basis of modern technologies, the company provides more than 120 types of telecommunications services in more than 10 areas to the population, entrepreneurs, state authorities and local governments. The company participates in social projects implemented in the Republic. At the same time, information is provided about the visit of the President of the Republic of Uzbekistan Shavkat Mirziyoyev to the specialized state secondary school named after Mirzo Ulugbek located in Tashkent.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ACTIVITIES OF "O‘ZBЕKTЕLЕKOM" JOINT-STOCK COMPANY CURRENT STATE AND PROSPECTS FOR ITS IMPROVEMENT»

УДК 004.02:004.5:004.9

Халматов Ф.Н.

"Узбектелеком" АКЖисмоний ва юридик шахслар мурожаатлари билан ишлаш хизмати бош мутахассиси

«O'ZBEKTELEKOM» АКЦИЯДОРЛИК КОМПАНИЯСИ ФАОЛИЯТИНИНГ ЖОРИЙ ХОЛАТИ ВА УНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ИСТЩБОЛЛАРИ

Аннотация: «O'zbektelekom» Акциядорлик компаниясининг тармоги Узбекистон Республикасининг барча уудудларини цамраб олган энг йирик телекоммуникациялар оператори булиб, замонавий технологиялар асосида курилган узининг телекоммуникация тармозидан фойдаланиб Компания ауолига, тадбиркорларга уамда давлат ва уужалик бошкарув органларига 10 дан ортик йуналиш буйича 120 дан ортик турдаги телекоммуникация хизматларини курсатади. Компания республида амалга оширилаётган ижтимоий лойщаларда иштирок этади. Шу билан бирга Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Тошкент шаурида жойлашган Мирзо Улузбек номидаги ихтисослаштирилган давлат умумтаълим мактабига ташрифи буйича маълумотлар келтирилган.

Калит сузлар: замонавий технологиялар, телекоммуникация тармоги, Интернет хизматлари, оптик-толали ва радиорелели линиялар, Мирзо Улузбек номидаги ихтисослаштирилган давлат умумтаълим мактаби.

Khalmatov F.N.

"Uzbektelecom"

ACTIVITIES OF «O'ZBEKTELEKOM» JOINT-STOCK COMPANY CURRENT STATE AND PROSPECTS FOR ITS IMPROVEMENT

Annotation: The network of the «О^ЬеИе1екот» joint-stock company is the largest telecommunications operator covering all regions of the Republic of Uzbekistan. using its own telecommunications network built on the basis of modern technologies, the company provides more than 120 types of telecommunications services in more than 10 areas to the population, entrepreneurs, state authorities and local governments. The company participates in social projects implemented in the Republic. At the same time, information is provided about the visit of the President of the Republic of Uzbekistan Shavkat Mirziyoyev to the specialized state secondary school named after Mirzo Ulugbek located in Tashkent.

Keywords: modern technology, telecommunication network, Internet services, fiber-optic and interconnected lines, specialized state secondary school named after Mirzo Ulugbek.

«O'zbektelekom» Акциядорлик компанияси уз тармоги билан Узбекистан Республикасининг барча худудларини камраб олган энг йирик телекоммуникациялар оператори хисобланади. Замонавий технологиялар асосида курилган узининг телекоммуникация тармогидан фойдаланиб, Компания ахолига, тадбиркорларга хамда давлат ва хужалик бошкарув органларига 10 дан ортик йуналиш буйича 120 дан ортик турдаги телекоммуникация хизматларини курсатади.

«О^е^е^от» АК халкаро алока ташкилотлари билан доимий алокада фаолият юритади, халкаро телекоммуникация лойихаларида иштирок этади, чет эл операторлари ва телекоммуникация ускуналари ишлаб чикарувчи компаниялар билан икки томонлама хамкорлик олиб боради. Жумладан, «О^е^е^от» акциядорлик компанияси Халкаро электралока иттифоки (XSI), алока сохасида Минтакавий хамжамият (ASMH), «Intеlsat» йулдошли алока ташкилоти билан фаол хамкорлик килади, АСМХ, операторлари Иттифокининг аъзоси хисобланади.

Компаниянинг махаллий телекоммуникация тармоги 2,0 милиондан ортик ракамлар сигимига эга 2 мингдан куп АТС лардан ташкил этилган, уларнинг 93,6 фоизи ракамли хисобланади. Махаллий телекоммуникация тармогини ракамлаштириш электр алока тармоклари иши сифатини анча оширишга имкон берди, тармок абонентларига янги хизмат турларини такдим этишни таъминлади хамда куп сонли фойдаланувчилар учун Интернет тармогига юкори тезликда уланишни ташкил этишга имкон берди.

Компаниянинг транспорт тармоги тармокни купбоскичли бошкаришни таъминловчи замонавий SDH тармок технологияларидан фойдаланиш билан оптик-толали ва радиорелели линиялар асосида ташкил этилган. Янги хизмат турларини такдим этиш юкори сифатини таъминлаш ва уларнинг турларини кенгайтириш максадида STM-1\4\16\64, DWDM хамда IP\MPLS туридаги юкори тезликда узатиш тизимларига боскичма-боскич утиш амалга оширилмокда. Компания пакетли коммутация Халкаро маркази (ПКХМ) оркали республиканинг барча провайдерларига Интернет глобал тармогига уланиш хизматини такдим этади.

«О^е^е^от» АК маълумотлар узатиш тармоги томонидан курсатиладиган хизматлар каторига Интернет тармогига уланиш, VPN, видеоконференсалока, корпоратив тармокларни ишлаб чикиш ва куриш хамда шу кабилар киради. «О^е^е^от» компаниясининг VoIP Халкаро овозли шлюзи оркали унинг филиаллари олдиндан хак туланган карточкалар буйича халкаро телефон алокаси хизматларини хам такдим этади. «O'zbеktеlеkom»» АК анъанавий алока сохасида 20 дан ортик халкаро

операторлар билан хамкорлик асосида иккита коммутация халкаро марказлари оркали халкаро телефон алокасини таъминлайди.

2011-йилдан буён UZTELECOM™ савдо белгиси «O'zbеktеlеkom»» АКнинг Бош бренди, «Миллий оператор» эса унинг слогани хисобланади. Компания телекоммуникация бозорида учта — UZTELECOM™, UZMOBILE™ ва UZONLINE™ суббрендлари остида хизмат курсатади.

UZTELECOM™ корпоратив сектор учун кайд этилган телефония, симли ва симсиз кенг полосали уланиш, маълумотлар узатиш, виртуал хусусий тармоклар, IP телефония, IPTV, виртуал офис, видеоконференцалокаси, мобил алока сингари телекоммуникация хизматлар тупламини хам уз ичига олади.

UZONLINE™ савдо белгиси остида чакана савдо сектори ва кичик бизнес учун IP технологияларига асосланган хизматлар — Интернет тармогига уланиш, IP телефония, IPTV, IP-телефония туловлари ва интернет- хизматларига хак тулаш универсал карточкалари сингари янги авлод телекоммуникация хизматлари курсатилади.

UZMOBILE™ савдо белгиси остида CDMA-450 стандарти асосида Мобил ва стационар алока хизматлари курсатилмокда. Компания таркибида 22 филиаллар фаолият олиб боради, улардан — 14 таси минтакавий, 8 ихтисослаштирилган ва 3 таси шуъба корхоналар хисобланади. Компаниянинг штат таркиби 14 000 га якин ходимларни ташкил килди.

«O'zbеktеlеkom>» АК мобил ва кайд этилган, шахарлараро ва халкаро алока, маълумотлар узатиш ва Интернет хизматлари курсатувчи саккизта кушма корхоналарда улушига эга. Компания хизматларининг юкори сифати ва ишончлилиги сифат менежменти тизимига мувофик сертификатлар билан тасдикланган. 2013 йил 18-ноябрдан «O'zbеktеlеkom» АК сертификатлаш аудитининг натижалари асосида O'z DSt ISO 900:2009 (ISO 9001:2008) талабларига мувофиклик сертификати билан такдирланган.

2017 йил 12 январда «O'zbеktеlеkom» АК кайта сертификатлаштириш аудитидан утказилди ва O'z DSt ISO 900:2009 (ISO 9001:2008) талабларига мувофиклиги сертификатини олди. 2018 йилда «O'zbеktеlеkom» O'z DSt ISO 9001:2015 стандартининг янги версиясига муваффакиятли утди. «O'zbеktеlеkom» АК сифат менежменти тизими телекоммуникация хизматларини лойихалаштириш, куриш, эксплуатация килиш ва такдим этишда кенг кулланилади.

2019 йил 24 декабрь куни Узбекистон Алока тарихи музейида ««O'zbеktеlеkom» акциядорлик компаниясини телекоммуникация инфратузилмасининг холати ва 2019-2020 йилларда ривожланиш истикболлари» мавзусида матбуот анжумани булиб утди. Конференциянинг максади жамоатчиликни, мамлакатимиз операторлари ва провайдерларини, «O'zbеktеlеkom» АК шериклари ва мамлакатимизнинг етакчи оммавий ахборот воситаларини Узбекистон Республикаси Президентининг топшириклари ва «O'zbеktеlеkom» акциядорлик компаниясининг

2019-2020 йилларда телекоммуникация инфратузилмасини ривожлантириш буйича Хукумат карорларининг бажарилиши тугрисида хабардор килиш эди.

2018 йил 30-ноябрь куни булиб утган конференцияда 2018 йил охирида Узбекистоннинг ташки Интернет каналининг утказиш кобилияти 10 баробар оширилганлиги ва бугунги кунда 1200 Гбит/с ни ташкил килиши хдкида хабар берилган эди. Бу хозирда Узбекистондаги барча провайдерлар ва операторларнинг эхтиёжларини кондириш учун етарли. 2019 йил давомида Халкаро пакетли коммутация марказига уланган операторлар ва провайдерлар учун ташки канал тарифлари пасайтирилди. Жумладан, биринчи боскичда 1 Мбит/с траффик учун таърифлар 85 минг сумдан 70 минг сумгача, яъни 17% гача пасайтирилган булса, иккинчи боскичда, 2020 йил 1 январдан бошлаб, бунга кушимча равишда тарифларнинг 1 Мбит/с учун 56 минг сумгача, яъни 20% пасайтирилди. Компаниянинг бу саъйи харакатлари натижасида Узбекистонда Интернет хизматларига тарифлар уртача 4 маротаба пасайтирилишига ва умумий симли Интернетнинг тезлиги бутун Узбекистон фойдаланувчилари учун деярли икки бараварга оширилишига эришилди.

Хозирги кунда «О^ЬеЙ:е1екот» АК ахолиси учун Интернет хизматларига энг тезкор тариф режаси - 100 Мбит / секундгача булган тариф режаси хисобланади. Таккослаш учун шуни кайд этиш жоизки, бир йил олдин, энг тезкор тариф 20 Мбит / с дан ошмаган тезликни ташкил этар эди. Шу билан бирга йил давомида нархлар 3,5 бараварга камайганлигини хам кайд этиш лозим. Абонентларни ADSL технологиясидан оптик (FTTx ва GPON) ёки юкори тезликда VDSL технологияларига кайта уланишни рагбатлантириш учун турли хил акциялар утказилади. Жумладан, абонент ускуналари 99% чегирма билан урнатиб берилди, 100 метргача симлар эса бепул такдим этилди.

Шунингдек, компаниянинг ижтимоий лойихаларда иштирок етишини алохида таъкидлаш керак. Масалан, 2019 йилда «O'zbеktе1еkom» АК томонидан халк таълими, мактабгача таълим ва согликни саклаш муассасаларига 3500 км дан ортик оптик алока линиялари утказилди. «O'zbеktе1еkom» АК абонентлари учун кушимча кулайликлар яратиш максадида, интернет тармогидан фойдаланиш хизматлари учун абонент туловини календар ойининг биринчи санаси шартидан воз кечган холда, туловни амалга оширишнинг «сузувчи давр» тамойили асосидаги янги тартиб жорий этилди.

«О^Ьек!е1екот» акциядорлик компаниясининг яна бир катта ва эксклюзив лойихалардан бири - бу ivi компанияси билан хамкорликда, 80 мингдан ортик фильмлар, мултфильмлар ва телешоулардан иборат кенг микёсли каталогга обуна булган холда, онлайн кинотеатр хизматларини такдим лойихаси булди.

Интернет маконида миллий контент таркибни ривожлантириш буйича комплекс дастурни амалга ошириш доирасида «Uz-IX» - турдош тармогини яратиш лойихаси амалга оширилди. Натижада дунёнинг машхур Интернет-ресурслари ва порталларини махаллийлаштириш, юкори сифатли миллий контентни ривожлантириш буйича лойихаларни шакллантириш имконияти яратилди.

Speedtest.net иловасидан олинган, дунёда мобиль ва симли Интернет тезлиги тугрисидаги маълумотларни уз ичига олган Speedtest Global Index ойлик рейтингига кура, 2019 йил ноябрь ойи якунига кура, Узбекистон тезкор Интернет тезлигини кескин ошириб, бирваракайига 11 погона юкорилашишга эришди. Натижада, мамлакатимиз умумий рейтингда дунёнинг 180 мамлакати ичида 108-уринга кутарилди. Бу йил давомида, рейтингда иштирок этган мамлакатлар ичида энг ишончли усиш сифатида бахоланди. Сунгги бир йил ичида Узбекистонда Интернетнинг белгиланган тезлиги 2018 йил ноябрь ойидаги 9,98 Мбит/с курсатгичдан 2019 йил ноябрь ойида икки бараварга ошиб, 21,47 Мбит/с курсатгични ташкил этди.

Узбекистон телекоммуникация инфратузилмаси тизими мис алока линияларидан оптик линияларга утиш ишларини жадал суръатларда амалга оширмокда. Факатгина шу йилнинг узида компания томонидан республикада 12 минг километрдан ортик оптик толали алока линиялари утказилди. Бу 500 мингдан ортик кишини юкори тезликдаги Интернетдан фойдаланиш имкониятини яратди.

«О^ЬекМекот» акциядорлик жамиятининг «Uzmobile» филиалининг уяли алока хизматлари хакида гапирганда, хисобот даврида Интернет-пакетлар нархи уч бараварга тушганини таъкидлаш лозим. Шунингдек, куп сонли абонентлар учун мулжалланган «0ддий-10», «Бизнес», «Street», «Flash» ва «Royal» тариф режалари хам киритилди. Бу билан бирга, CDMA стандартидаги хизматлар эътибордан четда колмади, янги тариф режалари жорий этилди, Интернет-пакетлар янгиланди.

2019 йилди «О^Ьек^екот» акциядорлик компаниясининг «Uzmobile» филиали тармогини модернизация килиш ва кенгайтириш буйича катта ишлар амалга оширилди. 2019 йил давомида 3751дан ортик таянч станциялар фойдаланишга топширилди, улардан 2085таси кишлок жойларида ишга туширилгани хам тахсинга сазовор. Натижада курсатилаётган хизматларнинг сифати яхшиланди ва камров доираси кенгайди.

Роуминг географиясининг кенгайиши давом этмокда. Факатгина 2019 йилда 25 та телекоммуникация операторлари билан хизматлардан тижорий фойдаланиши йулга куйилди. Амалга оширилган ишлар натижасида, мобил алока абонентлари базаси 5 миллион кишига етди. Хизматлар сифатини ошириш ва Интернетга уланииш тезлигини ошириш максадида 2020 йилда куйидаги:

—3 мингдан ортик 3G/4G технологиясига асосланган базавий мобил алока станцияларини модернизация килиш, шунингдек 700 дан ортик 3G/4G технологиялари асосида фаолият курсатувчи таянч алока станцияларини кенгайтириш;

—FTTx/GPON технологияси асосида кенг полосали интернет тармокларга уланиш портлари хажмини яна 1 миллионтага ошириш;

—магистрал тармокнинг утказиш кобилиятини 4 бараварга, вилоят марказларига 400 Гбит/с гача, вилоят марказларига 40 Гбит/с гача етказиш;

—маълумотларни саклаш ва кайта ишлаш марказини яратиш ва кенгайтириш лойихаларни амалга ошириш режалаштирилган.

«O'zbеktеlеkom» акциядорлик компанияси нафакат янги каналларни жорий килиш, балки мавжуд булган барча тариф режаларини янгилаш билан ташки канал сигимини кенгайтириш, тезликни ошириш ва абонентлар учун трафик нархини пасайтириш буйича уз олдига куйган масалаларни албатта амалга оширади. 2020 йилга режалаштирилган лойихаларнинг амалга оширилиши мамлакатимиздаги шахар ва кишлок ахоли пунктлари орасидаги телекоммуникация сифатининг тафовутни камайтиради. Бунинг натижасида бутун Узбекистон буйлаб интернетга кенг полосали уланиш хизматларини МДХ, мамлакатлари даражасига кутариш даражаси тезлаштириш режалаштирилган.

Мамлакатимизда телекоммуникация тизимини истикболда такомиллаштириш Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги ПФ-4947 сон Фармони билан тасдикланган, 2017—2021 йилларда Узбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йуналиши буйича харакатлар стратегиясида кайд этилган йуналишлар буйича жадал суръатларда амалга оширилади.

2019 йил 10 март куни, Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев мамлакатимиз хаётининг катор сохаларида амалга ошириладиган лойихалар такдимоти билан танишиш жараёнида замонавий ахборот технологиялари тараккиётнинг мухим шартларидан бири эканлиги хакида тухталиб, ракамли технологиялар давлат ва жамият бошкаруви, ижтимоий сохада одамларга катта кулайликлар яратиши, махсулот ва хизматлар

сифатини ошириши, ортикча харажатларни камайтириши, энг асосийси,

" 180 коррупцияга чек куя оладиган инструмент эканлигини таъкидлади .

Айнан мана шу танишиш жараёнида юртбошимиз телекоммуникация инфратузилмаси "ракамли шахар" концепциясининг асоси эканлигига алохида эътибор каратди ва бу борада амалга оширилиши лозим булган усувор йуналишларни белгилаб берди.

Мамлакатимиз телекоммуникация тизимининг юкори малакали телекоммуникация инженерларига булган талаб ва эхтиёжи юкори. 2019 йил 30 август куни, Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат

180 https://president.uz/uz/lists/view/3440

Мирзиёев Тошкент шахрида жойлашган Мирзо Улугбек номидаги ихтисослаштирилган давлат умумтаълим мактабига ташриф буюрди ва «...бу мактабни Мирзо Улугбек номи билан ташкил этганимиз бежиз эмас. Бундан фахрланишингиз, буюк бобомизга муносиб булишингиз керак. Бунинг учун жуда катта интилиш, кунт, мехнат зарур. Ватанимизга керакли етук мутахассислар булиб етишишингиз учун хамма шароитни яратиб берамиз»181 - деб таъкидлади.

Ундан ташкари, Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев 2019 йил 20 ноябрь куни пойтахтимизнинг Мирзо Улугбек туманидаги Дастурий махсулотлар ва ахборот технологиялари технологик паркига ташрифи чогида182 «... Бугун Узбекистон барча сохаларда узини намоён этмокда. Уз вактида ахборот технологияларига эътибор каратганимиз яхши натижалар бермокда. Битта дастурий махсулот давлатимизга канча наф келтиради, коррупция, бюрократияни бартараф этади, одамларга кулайлик яратади» - деб таъкидладилар. Узбекистон Республикаси Президентининг мамлакатимиз телекоммуникация сохасини ривожлантириш буйича билдирган концептуал гоялари ва белгилаб берган устувор вазифалар хамда фаолият йуналишлари асосида мамлакатимизнинг телекоммуникация тизимида изчил ислохотлар муваффакиятли амалга оширилади.

Фойдаланилган адабиётлар:

1. https://president.uz/uz/lists/view/3440

2. https://president.uz/uz/lists/view/2838

3. https://president.uz/uz/lists/view/3083

181 https://president.uz/uz/lists/view/2838

182 https://president.uz/uz/lists/view/3083

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.