Научная статья на тему 'АҲОЛИ БАНДЛИГИНИ ИФОДАЛОВЧИ СТАТИСТИК КЎРСАТКИЧЛАР ТИЗИМИ ВА УНИНГ ТАҲЛИЛИ'

АҲОЛИ БАНДЛИГИНИ ИФОДАЛОВЧИ СТАТИСТИК КЎРСАТКИЧЛАР ТИЗИМИ ВА УНИНГ ТАҲЛИЛИ Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
6
2
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
бандлик / яшил ишсизлик / яшил бандлик / экотехнология / жамият / яшил касб / даромад. / employment / green unemployment / green employment / eco-technology / society / green profession / income.

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Акбарова, Зарипа

Бандлик иш жойидан қатъи назар, кишилар ўртасида ижтимоий фойдали меҳнатда иштирок этиш борасида ижтимоий-иқтисодий муносабатлардир. Бандлик аҳолининг ҳаётий эҳтиёжи, шахсий ва ижтимоий эҳтиёжларни қондирувчи, жамиятнинг ишлаб чиқарувчи кучини шакллантирувчи фаолият, демак, бандликни, бир томондан, даромад келтирувчи фаолият, бошқа томондан, жамиятнинг ишлаб чиқарувчи кучи сифатида кўрилади.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

SYSTEM OF STATISTICAL INDICATORS REPRESENTING POPULATION EMPLOYMENT AND ITS ANALYSIS

Employment is a socio-economic relationship between people, regardless of the place of work, in terms of participation in socially useful work. Employment is a vital need of the population, an activity that satisfies personal and social needs, and forms the productive force of society, therefore, employment is seen as an activity that brings income, on the one hand, and as a productive force of society, on the other hand.

Текст научной работы на тему «АҲОЛИ БАНДЛИГИНИ ИФОДАЛОВЧИ СТАТИСТИК КЎРСАТКИЧЛАР ТИЗИМИ ВА УНИНГ ТАҲЛИЛИ»

АХОЛИ БАНДЛИГИНИ ИФОДАЛОВЧИ СТАТИСТИК КУРСАТКИЧЛАР ТИЗИМИ ВА УНИНГ ТАХЛИЛИ

d https://doi.org/10.5281/zenodo.10542421

Акбарова Зарипа

ТДИУ Статистика кафедраси доценти +998998817008

Аннотация: Бандлик иш жойидан цатьи назар, кишилар уртасида ижтимоий фойдали меунатда иштирок этиш борасида ижтимоий-ицтисодий муносабатлардир. Бандлик ауолининг уаётий эутиёжи, шахсий ва ижтимоий эутиёжларни цондирувчи, жамиятнинг ишлаб чицарувчи кучини шакллантирувчи фаолият, демак, бандликни, бир томондан, даромад келтирувчи фаолият, бошца томондан, жамиятнинг ишлаб чицарувчи кучи сифатида курилади.

Калит сузлар: бандлик, яшил ишсизлик, яшил бандлик, экотехнология, жамият, яшил касб, даромад.

СИСТЕМА СТАТИСТИЧЕСКИХ ПОКАЗАТЕЛЕЙ ЗАНЯТОСТИ

НАСЕЛЕНИЯ И ЕЕ АНАЛИЗ

Аннотация: Занятость - это социально-экономические отношения между людьми независимо от места работы, заключающиеся в участии в общественно полезном труде. Занятость является жизненной потребностью населения, деятельностью, удовлетворяющей личные и общественные потребности, формирующей производительную силу общества, поэтому занятость рассматривается как деятельность, приносящая доход, с одной стороны, и как производительная сила общества. , с другой стороны.

Ключевые слова: занятость, зеленая безработица, зеленая занятость, экотехнологии, общество, зеленые профессии, доход.

SYSTEM OF STATISTICAL INDICATORS REPRESENTING POPULATION EMPLOYMENT AND ITS ANALYSIS

Abstract: Employment is a socio-economic relationship between people, regardless of the place of work, in terms of participation in socially useful work. Employment is a vital need of the population, an activity that satisfies personal and social needs, and forms the productive force of society, therefore, employment is seen

as an activity that brings income, on the one hand, and as a productive force of society, on the other hand.

Key words: employment, green unemployment, green employment, eco-technology, society, green profession, income.

КИРИШ

Ишсизлик деганда иш топишга кодир булмаган: фаол, мехнатга лаёкатли ахоли, ижтимоий-иктисодий вазияти тушунилади. Ишсизлик, иш топишга интилаётган кишилар сонининг бу иш жойларига мурожаат этувчилар сонининг касб ва малакасига мос келувчи мавжуд иш жойлари сонидан куплиги билан белгиланади. Ишсизлар иш излаётган, мехнат биржасида кайт этилиб, уз маълумотларига, иш кобилиятларига, касбига мувофик иш топиш учун хакикий имкониятга эга булмаган мехнатга лаёкатли фукаролардир. Халкаро мехнат ташкилоти тавсияларига кура, статистика бандларни ва ишсизларни сонини иктисодий фаол ахолининг икки кисми, яъни ишчи кучи сифатида урганади. Унинг улчови макроиктисодий мониторингни олиб бориш ва бандлик стратегиясини ишлаб чикиш имконини беради.

Мехнат бозоридаги вазият нафакат иш билан банд ахолини ва ишсизларнинг мутлок сони оркали, балки ишчи кучи ва бандлик даражаси оркали хам бахоланади, улар давр бошида (охирида) ёки уртача йиллик иктисодий фаол ахоли сонига нисбадан хисобланади, ишчи кучи тегишли

категориясининг улуши сифатида аникланади:

Иш билан бандлик даражаси маълум ёш ахоли тоифасига нисбатан хам хисобланади. Ушбу икки бандлик курсаткичи узаро боглик: 0,01 X ( бандлик даражаси (%)

X Ахолининг иктисодий фаоллик даражаси (%)) = Ах,оли орасида бандлик (%) Бандлик даражаси мехнатга лаёкатли ахолининг ижтимоий фойдали мехнат сохасида куланиши бандлик даражасини белгилайди. Мазкур курсаткичнинг хажми мамлакатдаги шаклланган иктисодий вазиятни акс эттиб, бунга жамиятда: фан-техника тараккиёти шаклланишига, ишлаб чикариш

кучларига, ахоли таминланиш даражаси таъсир курсатади. Бандлик тулик, кисман ва яширин булиши мумкун.

Тулик иш билан бандлилик хар бир фаол кишига банд ёки ишсиз булишни хохишига кура танлаш имкониятини берувчи шароитларини шакллантиришга боглик. Тулик иш билан бандлик мехнатга лаёкатли ёшдаги мехнатга лаёкатли ахолининг барчаси иш билан таъминланиши шарт дегани эмас. Бир катор холатлардан келиб чикиб, айрим фаол кишилар мехнат жараёнида (факат касбини узгартириш истаги туфайли ишламайдиган кишилар; болаларга гамхурлик килаётган аёллар ва хоказо) иштирок эта олмаслиги хам мумкин.

Адабиётлар шар^и Махаллий тадкикотчилар Ш.Р. Холмуминов ва Н.У Арабовлар1 мехнат бозори инфратузилмаси ва унинг таркибий кисмлари узаро узвий богликдиги илмий-назарий жихатдан тахлил этилиб, уни ривожлантириш самарадорлигини комплекс бахолаш ва истикболлаштириш услубияти хамда давлат ва нодавлат иш билан бандлик хизматлари шаклланиши ва ривожланишининг асосий йуналишлари аниклаганлар. Шунингдек, мехнат бозорини тартибга солишнинг ташкилий-иктисодий механизмини такомиллаштириш ва мехнат бозори инфратузилмасини ривожлантириш самарадорлигини оширишнинг стратегик консепсияси ишлаб чикилган.

А.Е.Котляр мехнат бозори субъектларининг иктисодий манфаатларини мувофиклаштиришда анча тор ёндашувда булган 2 . Бундай ёндашув мехнатбозорини ишдан озод булган мехнатга лаёкатли шахслар билан чеклайди, бундай кишилар муайян вактларда укишдан ёки ишдан буш булиб, ишсиз коладилар ва бошка иш жойи кидираётган ёки биринчи марта мехнат фаолиятига киришаётган буладилар. Бундай назария намояндалари мехнат бозорини одамнинг мехнат килишга булган кобилиятини айирбошлаш буйича келишув жараёни билан чегаралайдилар ва бу кобилиятдан фойдаланиш мехнат бозоридан ташкарида, мехнат жараёнида руй беради, деб таъкидлашади.

Инсоннинг ижтимоий-иктисодий ва сиёсий хукуклари тугрисидаги халкаро фактда бандлик бепул деган маънони англатади ва шахснинг ижтимоий зарурий фаолияти хисобланади деб таъкидлайди.

А.Л.Никифиров, Э.И. Рузавина, бандликни мехнат фаолияти жараёни деб тушунади. А.Е. Котлярнинг сузларига кура., бандлик фаолият эмас, балки одамлар уртасидаги ижтимоий муносабатлардир. Мехнат бозори ва ундаги

1 Xolmuminov Sh.R.,Arabov N.U.Mexnat bozori infratuzilmasi.O'quv qo'llanma.-T.:"Fan va texnologiyalar", 2016. 150-155 b

2 Kotlyar A.E. O ponyatii rbinka truda // J. Voprosbi ekonomiki. - Moskva, 2008. -No 1. - S 34-35.

муаммоларни урганишга куйидаги иктисодчилар: М.С.Маслова, С.Ю.Рошчин, хисса кушган булса, бандликни урганиш буйича илмий ишланмалар билан Э.Р.Саруханов, Э.В.Шуваева ва бошкалар шугулланган. Статистик тадкикотларнинг услубий воситаларини шакллантириш ва такомиллаштириш, мехнат бозори фаолиятини тахлил килиш ва унинг ривожланишидаги структуравий тузилмаларни С.Д.Иленкова, И.А.Полякова, В.А.Сивелкин, Н.В.Савчук ва бошкалар уз илмий тадкикотларида урганишган.

ТАДЦЩОТ МЕТОДОЛОГИЯСИ

Кейинги йилларда республикамиз мехнат бозорида узгаришлар руй берди. Янги Узбекистон тараккиёт дастури натижасида янги иш уринлари ташкил этилмокда, бандлик даражаси ошиб, ишсизлар сони камаймокда. Натижада иш хакининг ошиши, тадбиркорлик фаолиятига берилаётган имтиёзлар, ахоли даромадлари хам ортиб бормокда. Мамлакатимиз мехнат бозорини урганиш асосида куп факторли эконометрияни яратиш мухим ахамиятга эга бандлик курсаткичига таъсир этувчи омилларга асосланган моделлар яратилмокда.

ТАХДИЛ ВА НАТИЖАЛАР Мехнат ресурслари - ёши ва соглиги буйича ишлаб чикариш жараёнида иштирок этишга кодир ахолининг мехнатга лаёкатли кисми. ^онунчиликка мувофик, мехнатга лаёкатли ахоли таркибига 16 ёшдан 55 ёшгаги аёллар ва 16 ёшдан 59 ёшдаги эркаклар киради. Мехнатга лаёкатсиз гурухига: мехнатга лаёкатли ёшдаги I ва II гурух ишламайдиган ногиронлар, ишламайдиган мехнат ёшидаги имтиёзли нафакахурлар. Иш кучи (иктисодий фаол ахоли) деганда, аклий жихатдан заиф болмаган, мехнатга лаёкатли ёшдаги ахолининг 16 ёшдан нафака ёшигача, ишлайдиган ёки ишсизлар киритилинади. Булар махсулот ва хизматларни ишлаб чикариш учун ишчи кучи таклифини таъминлайди. Умумий ишчи кучи харбий хизматда булганлар билан хисобланиши ва харбий хизматда булганларни хисобга олмаган холда юритилади.

Мехнат ресурсларига иктисодий фаол ахоли (амалда иш билан таъминланган ва ишсизлар), шунингдек маълум сабабларга кура банд булмаган (иктисодий нофаол ахоли) киради. Ишсиз деб таснифланганда, юкорида курсатиб утилган учта мезон хам булиши керак. Ишсизлар, каторига, бандлик хизмати йуналиши буйича укиётган ёки мехнат хаки билан таъминланмаган бандлик хизмати томонидан жалб этилган жамоат ишларини бажарадиган шахсларни уз ичига киритади.

ХМТ методологиясига кура, ишсизлар, каторига иш излаётган ва ишни бошлашга тайёр булган: талабалар, укувчилар, ногирон ва пенсионерлар хам киритилади. Ишсизлар каторига иш билан банд булмаган, иш изловчи сифатида мехнат биржасида руйхатдан утган ва ишсиз деб топилган шахслардир.

Тулик бaндлик бозор иктисодиёти шaроитидa жyдa кaм yчрaйдигaн XOдисa булиб, ишчи кучига тaдaб унинг тaкдифигa мое келгaндa бyлaди. Kисмaн бaндлик олдиндaн белгилaнгaн булиб бyлaргa тупик; иш куни тупик; бyлмaгaн иш хaфтaси дaвомидa олдиндaн белгилaнгaн иш сифaтидa нaмоён бyлaди. Туликсиз иш куни (хaфтaси) мaмлaкaтимиздa, мaжбyрий эмaс, бaлки онгли рaвишдa тaнлaгaн мехтатни тaшкил этиш шaкди сифaтидa кенг кУллaнилиши мумкин.

Яширин бaндлик (потенциaд ишсизлик) aдохидa эътиборгa эгa булиб, yндa ишчилaр тупик; бyлмaгaн бaндлик тaртибидa ихтиёрий рaвишдa ишлaмaйди, мaъмyрият тaшaббyси билaн иш xa^^ro ёки иш хдкдни к,исмaн сaкдaгaн холдa мехтат килиши. Бyндaй тулик бyлмaгaн бaндлик ишсизлaрнинг xa^H^tó сонини кaмaйтирaди. Иш билaн бaнд бyлгaнлaр Ba ишсизлaр (иктисодий фaол aхоли) минтaкaдaги мехдат ресyрслaрининг тaркибий кисмини белгилaйдилaр. Нaтижaдa босмa нaшрлaрдa иш билaн бaндлилик Ba ишсизлик дaрaжaси кyпинчa бaндлaр Ba ишсизлaрнинг умумий ишчи кyчидaги улуши сифaтидa хисоблaб чикилaди. Шу тaрздa олингaн бaндлик Ba ишсизлик дaрaжaлaрининг кyрсaткичлaри yлaрнинг кдймaтлaри жихaтидaн (икктисодий фaол aхолининг фоизидa) илгари тaхлил кдлингaнлapдaн тастрок; бyлaди.

Хaдкaро мехнaт тaшкилоти (ХМТ) методологиясигa ^pa икктисодий фaол бyлмaгaн aхоли тapкибигa мехнaт pесypслapигa киpмaйдигaн янa иккитa тоифa киpaди:

1) хеч кaндaй фaолият билaн шyFyллaнмaйдигaн, нaфaкa олaдигaн шaхслap. (кдрилик учун, имтиёзли шapтлapдa, бокувчисини йукотгани учун) Ba;

2) бирор-бир фaолият билвн шyFyллaнмaйдигaн нaфaкa олaдигaн Ba ногиpонлap.

Тaнлaнмa сУpовномaлap aсосидa, Хaдкapо мехнaт тaшкилоти методологияси бyйичa хисоблaб чик;илган xa^H^ra ишсизликни Ba Дaвлaт иш билaн тaъминлaш хизмaтидa paсмий pyйхaтдaн yткaзилгaн ишсизликни фapкдaш лозим. Бaндлик хизмaтигa ишга жойлaшишни сypaб мypожaaт кдлган фyкapолapнинг уч гурухи мaвжyд:

1) ишлaётгaн, лекин иш жойини yзгapтиpиш ёки aсосий иш жойидaн буш Ba^i^a уриндошлик бyйичa ишлaшгa интилaётгaнлap;

2) умумий тaълим мaктaблapи Ba бошкд тaълим мyaссaсaдapи yкyвчилapи, yкдшдaн буш вaктлapидa ишлaшни истaгaн yкyвчилap;

3) иш кидириш жapaёнидa буш бyлгaнлap.

Минтaкaдa ишсизлик дapaжaсини оптимaдлaштиpиш учун иш билaн тaъминлaш хизмaтигa ишга жойлaшишни сypaб мypожaaт к;илган учинчи гурух фyкapолapини ypгaниш мaксaдгa мyвофик бyлaди. Бyндaй фyкapолapнинг

аксарияти конунчилик оркали расман тан олинган ишсизлар каторига киритилади. Асосан, танланма кузатиш натижаларига кура ишсизлик даражаси билан бандлилик буйича давлат хизмати томонидан кайд этилган даражадан юкоридир, агар ишсизларнинг жинси буйича таркиби хисобга олинса, бу курсаткичлар орасидаги фарк янада сезиларли булади.

Ташкилот амалиёти нуктаий - назаридан келиб чикиб, куйидаги курсаткичлар гурухлари ажратилади: бандликнинг мутлок курсаткичлари ва бандликнинг нисбий курсаткичлари; бандлик тузилмаси курсаткичлари. Такдим этилган гурухларнинг хар бири курсаткичлар сони билан ажралиб туради, бу иктисодий фаолият турлари буйича бандлик таркибида урганилаётган жараёнлар намойиш этилишининг сифати ва ахборот мазмуни билан боглик. Мутлок курсаткичлар хар бир даражадаги иктисодий салохиятни, мамлакат, минтака, туманнинг ривожланиш имкониятларини тавсифлайди, чунки айнан банд ахоли ишлаб чикариш жараёнининг асосий элементи хисобланади. Нисбий курсаткичлар иктисодиёт тармокларнинг ривожланиш даражаси ва ахолининг иктисодиётга жалб килинишини акс эттиради. Таъкидлаш жоизки, иктисодий табакалаш хар бир даражасида тахлил килиш учун мавжуд курсаткичлар микдори фаркланади.

Мутлок курсаткичлар:

• иктисодиётда банд булганларнинг уртача йиллик сони;

• иктисодиётда банд булганларнинг таксимланиши;

• иктисодий фаолият билан шугулланувчи эркаклар ва аёллар сони;

• иктисодиётда банд булганлар ва аёлларни иктисодий фаолият турлари буйича таксимлаш;

• иктисодий фаолият турлари буйича ёлланган ва нафакага чиккан ходимлар сони;

Нисбий курсаткичлар:

• фаолият ходимларини кабул килиш айланма коэффициенти;

• иктисодий фаолият турлари буйича ходимларнинг бушаши айланма коэффициенти;

• ходимларни иктисодий фаолият турлари буйича алмаштириш коэффициенти;

• иктисодиётдаги банд булганларнинг умумий сонидаги иктисодий фаолият турлари буйича банд булганларнинг улуши;

• иктисодиётда банд булганларнинг умумий сонидаги иктисодий фаолият турлари буйича аёллар сонининг улуши.

Жахон иктисодиёти тизимига кириш билан, ахоли иктисодий фаолият турлари буйича таксимланиши бошланди.

Янги стандартларга мувофик, банд булган ахоли куйидаги гурухларга булинади:

- ёлланма ходимлар (корхона рахбари ёки жисмоний шахс билан мехнат шартномаси -шартнома, тузган шахслар ёки огзаки келишув);

- иш берувчилар (хусусий ёки оилавий корхонани бошкарувчи ва ёлланган ишчилар мехнатидан доимий равишда фойдаланувчи шахслар);

- уз-узини иш билан таъминловчи (мустакил ишловчи ёки бизнес шериклари булган, аммо доимий равишда ишчиларни ёлламайдиган фукаролар гурухи, уз-узига хожайн, ва уз-узига хизматкор кабилида);

- ишлаб чикариш кооперативлари аъзолари (уз корхоналарида ишлайдиган, ишлаб чикариш фаолияти ва даромадларни таксимлашда тенг хукукка эга шахслар);

- ёрдам берувчи оила аъзоларига (иш хаки туланмайдиган).

Руйхатда келтирилган гурухлардан факат биринчи (энг каттаси) ёлланма иш билан банд булганлар, колган гурухлардаги ишчилар - уз-узини иш билан банд килганлар.

Узбекистон Республикаси иктисодий фаолияти турлари классификаторини ишлатилиши, киёсий статистик тахлилни утказиш ва иктисодиётнинг тармок курсаткичларини Гарб мамлакатлари бозорларининг тармок курсаткичлари билан таккослаш имконини беради, чунки бозор иктисодиёти ривожланган мамлакатларда статистиканинг асосий иктисодий фаолият субъектларини фаолият турларига кура таснифлашдан иборат. ИФУК-2нинг таркиби ва тузилиши Бирлашган Миллатлар Ташкилоти ва Европа Иттифокининг асосий стандартларига мос келади.

Иктисодий фаолият классификаторининг кайта куриб чикилган иккинчи шакли, технологик ва ташкилий узгаришлар туфайли янги фаолият турларини ахамияти ошган статистик кузатувларда акс эттириш учун ва халкаро даражада таккосланувчи статистик маълумотларни тайёрлаш ва солиштириш сифатида тайёрланган.

ИФУК-2 киритилиши билан республикада ривожланган тармоклараро нисбатларни бахолаш, пайдо булиб, бозорда фаол ривожланиб келаётган иктисодий фаолиятнинг янги турлари куламини аниклаш имкониятини беради. ИФУК-2га кура, таснифлаш объекти хакикатга купрок мос келадиган иктисодий фаолият тури, яъни битта корхона бир вактнинг узида хар хил фаолият тури билан шугулланиши мумкин.

ИФУК-2 иктисодий фаолияти турлари таснифи хужалик юритувчи субъектларни казиб олиш, кайта ишлаш ва хизматлар курсатиш буйича гурухлаш принципига асосланган. Иктисодиётни тавсифлаш максадида ИФУК-2 да иктисодий фаолиятни таснифлаш ва гурухлаш таркиби шундай тузилганки, таснифлаш объектлари хар бир сохада амалга оширилган иктисодий фаолиятнинг барча ёки деярли барча турларини уз ичига олади. Яъни саноат турли хил иктисодий фаолият турларининг йигиндисидир.

ИФУК-2 классификатори автоматлаштирилган иктисодий бошкарув тизимларида фойдаланилган техник-иктисодий маълумотларни ТКЯТ -таснифлаш ва кодлашнинг ягона тизими таркибига киради. ОКЕД-2 нинг жорий этилиши ва кулланилиши халкаро иктисодий хамжамият билан ягона тушунчалар, таърифлар ва ракамлар тилида мулокот килиш имкониятини яратади. Миллий даражада ИФУК-2 хакикий интегрatsiяни намойиш этувчи мамлакатларнинг иктисодий салохиятини бахолаш имконини беради.

ИФУК-2 19-Халкаро мехнат статистиклари конференциясида (ХМТ, 2013 йил октябрь) кабул килинган янгиланган халкаро мехнат статистикаси стандартларига тулик мос келади.

Хулоса ва таклифлар

Мазкур Иктисодий фаолият турларининг умумдавлат классификатори (кейинги уринларда ИФУК-2) иктисодий статистика (ишлаб чикариш, бандлик, миллий хисоблар) сохасида статистик маълумотларни тайёрлаш учун асос яратиб улардан куйидагича фойдаланиш мумкин:

- статистик бирликлар томонидан такдим этилувчи бирламчи маълумотларда, шунингдек статистик маълумотлар йигиш жараёнида;

- миллий хисоблар тизимига мувофик макроиктисодий хисоб-китобларни амалга оширишда;

- халкаро статистик маълумотлар алмашиш жараёнида;

- республика ва минтака даражаларида иктисодий ва статистик тахлилларни амалга ошириш учун;

- бошкарув органлари, вазирликлар ва идоралар, илмий тадкикот муассасаларининг кундалик иктисодий амалиётида.

- мехнат муносабатларини хаддан ташкари тартибга солишдан келиб чиккан бандлик сохасининг каттиклиги;

- бандлик сиёсати ва мехнатга хак тулашни давлат томонидан тартибга солишнинг иктисодий, ижтимоий, молиявий, тармок, худудий, инвестиция, кредит сиёсатига мос келмаслиги;

- бандлик сохасини тартибга солишда фаол ёндашувнинг йуклиги, бу аллакачон шаклланган муаммолар ва мавжуд тахдидларга купинча уз вактида

жавоб бермасликда, уларнинг олдини олишга каратилган тегишли чоралар курилмаганда намоён булади;

- самарали бандликни таъминлаш учун самарали рагбатлантириш мавжуд булмаганда, ишсизларнинг карам муносабатларини куллаб-кувватлашга давлат сиёсатининг эътибори оширилиши лозим деб хисоблаймиз.

ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РУЙХАТИ (REFERENCES)

1. Узбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 28 январдаги 20222026 йилларга мулжалланган янги Узбекистоннинг тараккиёт стратегияси тугрисида ПФ-60-сон фармони. https://пресидент.уз/уз

2. Холмуминов Ш.Р., Арабов Н.У. Мехнат бозори инфратузилмаси. Укув кулланма. -Т.: "Фан ва технологиялар", 2016. 150-155 б

3. Котляр А.Е. О понятии рынка труда // Ж. Вопросы экономики. - Москва, 2008. -Но 1. - С 34-35.

4. Павленков В.А. Рынок труда. -Москва: Общества Анкил, 2012 - С.34

5. Абдурахмонов К. Х. Мехнат иктисодиёти. - Т.: Мехнат, 2009. - 122-б.

6. Абдурахмонов КХ., Шоюсупова Н.Т. Ахолини иш билан бандлиги. Укув кулланма. - Т.: 2011. - 291 б.

7. Узбекистон Республикаси Президенти хузуридаги Статистика агентлиги расмий сайти. Ы^://Стат.уз.

8. Узбекистон Республикаси Президенти хузуридаги Статистика агентлигининг Тошкент вилоят бошкамаси расмий сайти. https://Тошвилстат.уз.

9. Узбекистон Республикаси Камбагалликни кискартириш ва бандлик вазирлиги расмий сайти ва йиллик тупламлари. https ://мехнат/уз.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.