Научная статья на тему 'ЗИЁЛИЛАРНИНГ МАЪНАВИЙ-МАЪРИФИЙ РАВНАҚ ЙЎЛИДА ТУТГАН ЎРНИ'

ЗИЁЛИЛАРНИНГ МАЪНАВИЙ-МАЪРИФИЙ РАВНАҚ ЙЎЛИДА ТУТГАН ЎРНИ Текст научной статьи по специальности «Политологические науки»

CC BY
14
6
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ТАЪЛИМ / ТАРБИЯ / ТЕХНОЛОГИЯ / МАЪНАВИЯТ / МАЪРИФАТ / қАДРИЯТ / ғОЯ / МАФКУРА / ИННОВАЦИЯ / МАДАНИЯТ

Аннотация научной статьи по политологическим наукам, автор научной работы — Юсупов Қ.Х.

Ушбу мақолада ҳозирги кун ёшларимизнинг маънавий оламида бўшлиқ вужудга келмаслиги учун уларнинг қалби ва онгида соғлом ҳаёт тарзи, миллий ва умуммиллий қадриятларга ҳурмат-эҳтиром туйғусини болалик пайтидан бошлаб шакллантиришимиз зарурлиги хусусида фикрлар билдирилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ON THE WAY TO SPIRITUAL AND ENLIGHTENMENT OF INTELLIGENTS POSITION

This article expresses the idea that in order to create a gap in the spiritual world of our youth today, we need to instill in their hearts and minds a healthy lifestyle, a sense of respect for national and national values from childhood.

Текст научной работы на тему «ЗИЁЛИЛАРНИНГ МАЪНАВИЙ-МАЪРИФИЙ РАВНАҚ ЙЎЛИДА ТУТГАН ЎРНИ»

Юсупов Ц.Х.

Жиззах Политехника институты "Узбек тили ва адабиёти" кафедраси ассистенти

ЗИЁЛИЛАРНИНГ МАЪНАВИЙ-МАЪРИФИЙ РАВНАЯ ЙУЛИДА

ТУТГАН УРНИ

Аннотация: Ушбу мацолада уозирги кун ёшларимизнинг маънавий оламида бушлиц вужудга келмаслиги учун уларнинг цалби ва онгида соглом уаёт тарзи, миллий ва умуммиллий цадриятларга уурмат-эутиром туйзусини болалик пайтидан бошлаб шакллантиришимиз зарурлиги хусусида фикрлар билдирилган.

Калит сузлар: таълим, тарбия, технология, маънавият, маърифат, цадрият, гоя, мафкура, инновация, маданият.

Yusupov K. Kh. department "Uzbek language and literature" Jizzax Polytechnic Institute

ON THE WAY TO SPIRITUAL AND ENLIGHTENMENT OF INTELLIGENTS POSITION

Annotation: This article expresses the idea that in order to create a gap in the spiritual world of our youth today, we need to instill in their hearts and minds a healthy lifestyle, a sense of respect for national and national values from childhood.

Keywords: education, upbringing, technology, spirituality, enlightenment, value, idea, ideology, innovation, culture.

Бизга маълумки, хозирги кунда дунёда шиддат билан глобаллашиб бораётган инсоният учун хавф солаётган улкан маънавий тахдидлар авж олиб бормокда. Албатта, бу дунёдаги куплаб мамлакатлар ва халкларнинг иктисодиётига, сиёсатига ва маънавиятига жуда катта салбий таъсирини курсатади. Хусусан, Узбекистан Республикасида мустакиллиги йиллари давомида барча сохаларда улкан узгаришлар юз берди.

Олий таълим тизимини модернизациялаш, ёшларнинг китобхонлик маданиятини ошириш, ёшларни адабиёт, маданият ва санъат сохаларига кизиктириш, диний маърифатни такомиллаштириш ва бошка мухим масалалар тугрисида карор ва фармойишлар кабул килинди. Зеро давр биздан "Бугунги мураккаб мафкуравий глобаллашув замонида халкимиз, ёшларимиз маънавий хаёти кандай кечаяпти?" "^андай килиб Интернет ва юксак технологиялар асрида миллий маънавиятимизни саклаб колиб, юксалтирамиз?", "Жахолатга карши маърифат билан кандай курашишимиз

керак?" деган саволларга илмий асосли, амалий ишларимиз билан жавоб беришни талаб килмокда.

Хурматли Президентимиз Шавкат Мирзиёев узининг 2018 йилнинг август ойида сузлаган нуткларида ижодкор-зиёлилар билан учрашувда маънавият, маърифатни мудофаа вазирлигига тенглаштиргани бежиз эмас. Чунки хозирги кунда дунёда гоявий кураш кетаятгани ва бу кураш тухтамаслигини айтиб утдилар. Шу билан биргаликда, "Узбеккино" рахбарлари билан учрашувда эса "маънавий йуналишларимиз иктисодий йуналишлардан ун кадам олдинда юрса, бизнинг катта-катта режаларимиз, дастурларимиз амалга ошишини тушунтирган Президентимиз тузилаётган режалар, дастурларнинг ким учун, нима учун килинаётганини тушунган халк кучли, кудратли булишини, буни эса маънавият ва маърифат тушунтириши, куроллантиришини уктирди [1].

Узбекистон Республикасида таълим тизимида олиб борилаётган давлат сиёсатини куплаб чет элликлар тан олмокда. Бунинг амалий исботини 2012 йил 17-18 февралда Тошкентда БМТ, Осиё тараккиёти банки (ОТБ), Жахон банки, Ислом тараккиёт банки ва Буюк Британия, Германия, Италия, А^Ш, Япония, Россия, Жанубий Корея каби жахоннинг 48 мамлакати вакиллари иштирок этган узлуксиз таълим ва ёш авлодни баркамол этиб тарбиялашнинг миллий моделини яратишда Узбекистон тажрибасини урганишга багишланган "Юксак билимли ва интеллектуал ривожланган авлодни тарбиялаш - мамлакатни баркарор тараккий эттириш ва модернизация килишнинг мухим шарти" мавзусидаги халкаро конференциянинг утказилишидир.

И.А.Каримов томонидан айтилган "Фарзандлари соглом юрт кудратли булур, кудратли элнинг фарзандлари соглом булур" деган фикр хозирги пайтда ижтимоий сохада олиб борилаётган давлат сиёсатининг асоси булиб колмокда. Чунки интеллектуал салохиятни оширишда озик-овкат, оила, таълим-тарбиянинг урни бир хилдирдир.

Инсон комиллигининг мезонларини эслайдиган булсак жисмонан соглом, аклан етук, интеллектуал салохияти юкори булган фарзандларимизгина Узбекистоннинг келажагини белгилайди.

Бундан ташкари, хурматли Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг 2018 йилда Олий Мажлисга килинган Мурожаатномасида "Узимиз узимизга хиёнат килмасак, узимиз узимизни алдамасак, халол-пок булиб мехнат килсак, кузлаган барча марраларимизга албатта етишимиз" таъкидланди [2]. Бунда хам халк, ёшларнинг маънавияти назарда тутилди. Чунки маънавиятли одам садокатли булади. Уз бурчига хиёнат килмайди, узи узини алдамайди. Халол-пок мехнат килади.

Дунёнинг энг ривожланган давлатларидан бири Япония, Жанубий Корея тарихига назар карасак, миллий гоя халкни сафарбар килиб, вайронага айланган бу мамлакатларни юксак ривожланган давлатга айлантирди. Чунончи, энди юксалиш навбати Узбекистонга келди. Чунки

япон, корейслар уз бахтини уз куллари, акди, инновациялари билан яратишди. Хеч ким четдан келиб уларни бахтли килгани йук. Миллий гоя уларни инонтирди, ишонтирди, сафарбар килди. Биз мана шундай хорижий тажрибалар асосида миллий гоямиз замоннинг янги талаблари асосида халкимизни "Миллий тикланишдан миллий юксалиш сари" олиб бормокда. Зеро Ватаннинг бахтли келажагини курсатиб, завклантира олмайдиган гоя миллатни сафарбар кила олмайди. Шунинг учун Олий Мажлисга Мурожаатномада "Миллий гоя нима учун керак?", деган саволни уртага ташлаган Президент Шавкат Мирзиёев "Ватанни севиш учун", деб жавоб берди. Буларнинг барчаси ёшлар, хусусан миллатнинг булажак зиёлилари катлами - ёшларни гоявий тарбиялашга давлат томонидан ифодаланган ижтимоий буюртма булиб хисобланади. Бунда "Авваламбор, «оммавий маданият» куринишида кириб келаётган турли тахдидлар, гиёхвандлик, диний экстремизм, миссионерлик каби бало казолардан ёшларимизни асраш, уларнинг таълим-тарбиясига хар биримиз масъул эканимизни хеч качон унутмаслигимиз керак [3]"

Ёшларимизнинг маънавий оламида бушлик вужудга келмаслиги учун уларнинг калби ва онгида соглом хаёт тарзи, миллий ва умуммиллий кадриятларга хурмат-эхтиром туйгусини болалик пайтидан бошлаб шакллантиришимиз зарур. Бу эса хар биримизнинг фарзандларимиз, ёш авлоднинг маънавий-ахлокий камолоти, гоявий чиникишига, хар хил бузгунчи гоя ва мафкураларга карши муросасиз курашчи рухида тарбиялашга масъулият билан ёндашишга ундайди. Айнан фарзандларнинг камолоти - эртанги кунда барчамизнинг тинч хаётимизни таъминлайди. Бунинг учун уларни миллий гоя рухида тарбиялаш, уларга хурлик, озодлик, демократик тамойилларга асосланган жамият барпо этиш, эркин фукаролик жамият асослари хакида тушунча бериш барчамизнинг бурчимиздир.

Юкорида зикр этилганлардан келиб чикиб, хулоса урнида шуни алохида таъкидлаш мумкинки, бугунги кунда мамлакатимизда фаол тадбиркорлик ва инновацион технологияларни куллаб-кувватланаётган, илм, маърифат, ракамли иктисодиёт ривожлантирилаётган жараёнлар билан уйгун булиши талаб этилмокда. Демак, мана шундай янги тарихий вазиятда "Узбекистонни инновацион ривожлантириш учун халкимиз, ёшларимизда кайси фазилатларни кучайтириб, кайси иллатларга чек куйишимиз керак?", деган саволларга жавоблар керак. Бу саволга маънавият жавоб бериши ва халкимизни бунёдкор ишларга даъват килиши керак [4].

Фойдаланилган адабиётлар:

1. МДуронов «Мустакиллик шароитида халкимизнинг гоявий тарбияланишининг долзарб масалалари» мавзусидаги Республика илмий-назарий анжуман материаллари 5 май 2020 йил, 9-13 бетлар.

2. Ш.М.Мирзиёев "Мaмлaкaтимиз Ba Олий Мвжлиснинг 2019 йилдвги тaрaккиётининг устувор йyнaлишлaри бyйичa Олий Мaжлисгa Мyрожaaтномaси". Тошкент., 2018 йил, 28 декaбрь.

3. Ш.М.Мирзиёев "Миллий тaрaккиёт йулимизни кдтъият билж дaвом эттириб, янги боскдчга кyтaрaмиз". Т.: «Узбекистон» - 2017. 29-б.

4. Б.Н.Гaппaров Ba бошкдтар. "Xara; педaгогикaси", "Тaфaккyр" нaшриёти, Тошкент. 2009 йил.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.