Научная статья на тему 'ЖИНОЯТНИНГ МАХСУС СУБЪЕКТИГА КЎРА ҚИЛМИШНИ КВАЛИФИКАЦИЯ ҚИЛИШНИНГ ЎЗИГА ХОС ЖИҲАТЛАРИ'

ЖИНОЯТНИНГ МАХСУС СУБЪЕКТИГА КЎРА ҚИЛМИШНИ КВАЛИФИКАЦИЯ ҚИЛИШНИНГ ЎЗИГА ХОС ЖИҲАТЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Право»

CC BY
0
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Область наук
Ключевые слова
Махсус субъект / юридик шахслар жавобгарлиги / тадбиркорлик фаолияти / жиноят / субъект. / Special entity / liability of legal entities / business activity / crime / entity.

Аннотация научной статьи по праву, автор научной работы — Номозов Элдор Сунатович

Мазкур мақола жиноятни махсус субътлар томонидан содир этилганда квалификация масалаларига тўхталиб ўтилган. Унда махсус субъектлар томонидан содир этиладиган баъзи бир жиноятлар тахлил қилиниб жиноят қонунчилигини такомиллаштириш бўйича хулоса ва таклифлар берилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

SPECIFIC ASPECTS OF QUALIFYING THE OFFENSE ACCORDING TO THE SPECIAL SUBJECT OF THE CRIME

This article focuses on the issues of qualification when the crime is committed by special agents. It analyzes some crimes committed by special entities and gives conclusions and suggestions on improving the criminal law.

Текст научной работы на тему «ЖИНОЯТНИНГ МАХСУС СУБЪЕКТИГА КЎРА ҚИЛМИШНИ КВАЛИФИКАЦИЯ ҚИЛИШНИНГ ЎЗИГА ХОС ЖИҲАТЛАРИ»

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.1 | SJIF = 7.899 www.in-academy.uz

SPECIFIC ASPECTS OF QUALIFYING THE OFFENSE ACCORDING TO THE SPECIAL SUBJECT OF THE CRIME Nomozov Eldor Sunatovich

Student of the Higher School of Judges https://doi.org/10.5281/zenodo.11474746

ARTICLE INFO

ABSTRACT

Received: 22th May 2024 Accepted: 30th May 2024 Online: 31th May 2024

KEYWORDS Special entity, liability of legal entities, business activity, crime, entity.

This article focuses on the issues of qualification when the crime is committed by special agents. It analyzes some crimes committed by special entities and gives conclusions and suggestions on improving the criminal law.

ОСОБЕННОСТИ КВАЛИФИКАЦИИ ПРЕСТУПЛЕНИЯ ПО ОСОБОМУ

ПРЕДМЕТУ ПРЕСТУПЛЕНИЯ

Номозов Эльдор Сунатович

Студент Высшей школы судей. https://doi.org/10.5281/zenodo.11474746

ARTICLE INFO

ABSTRACT

Received: 22th May 2024 Accepted: 30th May 2024 Online: 31th May 2024 KEYWORDS

В данной статье рассматриваются вопросы квалификации преступлений, совершаемых

специальными агентами. Анализируются некоторые преступления, совершенные специальными субъектами, а также даются выводы и предложения по совершенствованию уголовного законодательства.

Специальный субъект, ответственность юридических лиц,

предпринимательская деятельность, преступление, субъект.

ЖИНОЯТНИНГ МАХСУС СУБЪЕКТИГА КУРА ЦИЛМИШНИ КВАЛИФИКАЦИЯ ЦИЛИШНИНГ УЗИГА ХОС ЖИХДТЛАРИ

Номозов Элдор Сунатович

Судьялар олий мактабининг тингловчиси https://doi.org/10.5281/zenodo.11474746 ARTICLE INFO ABSTRACT

Received: 22th May 2024 Accepted: 30th May 2024 Online: 31th May 2024 KEYWORDS

Мазкур мацола жиноятни махсус субътлар томонидан содир этилганда квалификация масалаларига тухталибутилган. Унда махсус субъектлар томонидан

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.1 | SJIF = 7.899 www.in-academy.uz

Махсус субъект, юридик шахслар жавобгарлиги, тадбиркорлик фаолияти, жиноят, субъект.

содир этиладиган баъзи бир жиноятлар тахлил цилиниб жиноят цонунчилигини такомиллаштириш буйича хулоса ва таклифлар берилган.

2015 йил 15 майдаги "Хусусий мулк, кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ишончли химоя цилишни таъминлаш, уларни жадал ривожлантириш йулидаги тусицларни бартараф этиш чора-тадбирлари тугрисида"ги Президент Фармони цабул цилиниши хамда унинг асосида 2015 йил 20 августдаги "Узбекистон Республикасининг айрим цонун хужжатларига хусусий мулкни, тадбиркорлик субъектларини ишончли химоя цилишни янада кучайтиришга, уларни жадал ривожлантириш йулидаги тусицларни бартараф этишга царатилган узгартиш ва цушимчалар киритиш тугрисида"ги К^онун билан ЖКнинг "Тадбиркорлик фаолиятига тусцинлик цилиш, цонунга хилоф равишда аралашиш билан боглиц жиноятлар хамда хужалик юритувчи субъектларнинг хуцуцлари ва цонуний манфаатларига тажовуз циладиган бошца жиноятлар" номли XIII1 боб билан тулдирилиши бу сохдда янги босцични бошлаб берган.

ЖКга киритилган янги XIII1 бобда цонун чицарувчи тадбиркорлик фаолиятига цонунга хилоф равишда аралашиш хамда унга тусцинлик цилиш билан боглиц жиноятлар учун жавобгарлик назарда тутилган жиноят цонуни нормаси диспозициясида мазкур турдаги жиноятлар субъекти сифатида назорат цилувчи, хуцуцни мухофаза цилувчи хамда бошца давлат органининг ва давлат ташкилотининг мансабдор шахси ёки хизматчиси зарурий белги сифатида курсатилган.

Р.Кабулов ЖК XIII1 бобида келтирилган жиноятларни жиноят субъектига кура:

- назорат, хуцуцни мухофаза цилувчи хамда бошца давлат органининг ва давлат ташкилотининг мансабдор шахси ёхуд хизматчиси томонидан содир этиладиган жиноятлар;

- нодавлат тижорат ташкилоти ёки бошца нодавлат ташкилоти мансабдор шахси ёки хизматчиси томонидан содир этиладиган жиноятлар тарзида таснифлайди1.

Тадбиркорлик фаолиятига цонунга хилоф равишда аралашиш хамда унга тусцинлик цилиш билан боглиц жиноятлар субъекти - умумий цоида тарицасида, 16 ёшга тулган, ацли расо, жисмоний шахс. Бироц, ушбу жиноятлар субъекти махсус белгиларга хам эга. Негаки, юцорида таъкидланганидек ЖКнинг 1921 ва 1924-м. диспозициясида тугридан-тугри курсатилган махсус субъект - назорат, хуцуцни мухофаза цилиш ва бошца давлат органи хамда давлат ташкилоти мансабдор шахси ёхуд хизматчиси хисобланади.

1 Кабулов Р. Социальная обуслолвленность установления ответственности за преступления, предусмотренные

гл. XIII1 Особенной части УК и их общая юридическая характеристика. Узбекистон Республикаси жиноят

кодексини такомиллаштириш масалалари мавзусидаги республика илмий-амалий конференцияси

материаллари туплами. -Т.: ТДЮУ, 2017. Б.14.

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.1 | SJIF = 7.899 www.in-academy.uz

Бирок;, тахлил этилаётган бошка жиноят нормалари диспозициясида субъект сифатида махсус субъект алохдда ажратиб курсатилмаган булсада, олимлар ЖКнинг 1922, 1923, 1925, 1926, 1928-м.да назарда тутилган жиноят субъекти хам махсус субъект булишини ;айд этишади2. Ушбу фикрни мазкур олимлар жиноят нормалари диспозициясида курсатилган объектив томон белгиларидан келиб чи;иб, тадбиркорлик фаолиятига конунга хилоф равишда аралашиш хамда унга тус;инлик килиш билан богли; килмишлар уз хусусияти ва характерига кура махсус субъектлар томонидан содир этилади, деб хулоса килиш имконини беради. Биз хам, мазкур фикрни куллаб-кувватлаб, ;айд этилган жиноятлар субъектига оид куйидаги мулохазалар ю;орида келтирилган олимлар фикрини асослантиради, деб уйлаймиз.

Жумладан, тад;и; этилаётган жиноятларнинг субъекти хусусида куйидаги жих,ат эътиборга молик. Тадбиркорлик фаолиятига конунга хилоф равишда аралашиш хамда унга тус;инлик килиш билан богли; жиноятлар субъекти махсус субъект - назорат, хукукни мухофаза килиш хамда бошка давлат органи ва давлат ташкилоти мансабдор шахси ёки хизматчиси хисобланади. Лекин, конун чикарувчи ЖКнинг 1921 ва 1924-м. диспозициясида "мансабдор шахс" ва "хизматчи"нинг содир этган жинояти учун жавобгарликни жиноят субъекти хусусиятига кура дифференциация килмаган. Бирок, мазкур келтирилган нормалардан ташкари ЖКнинг Махсус кисми нормалари диспозициясида жами 3 та холат (ЖК 1927, 19210, 214-м.)да хизматчи жиноят субъекти сифатида тугридан-тугри курсатилган. Шулардан, 1 та холат (ЖКнинг 1927-м.)да хизматчи жиноят субъекти сифатида мансабдор шахс билан бирга ифодаланган булса, колган холатлар (ЖК 19210, 214-м.)да хизматчи жиноят субъекти сифатида мансабдор шахсдан алохида ифодаланган. Х,ар иккала жиноят субъекти - мансабдор шахс ва хизматчининг лавозим йурикномаси, вазифа ва ваколатларидан келиб чикиб, тадбиркорлик фаолиятига конунга хилоф равишда аралашиш хамда унга тускинлик килиш билан боглик жиноятлар учун жавобгарликни дифференциация килиш, бизнингча, максадга мувофик.

Олдин кайд этилганидек жиноят-процессуал конунчиликда юридик шахслар ва ЯТТларни тафтиш тартиби килиш мавжуд булиб, ЖПКнинг 1873-м.га кура тафтиш утказиш учун тайинланадиган шахслар сифатида Бош прокуратура хузуридаги Иктисодий жиноятларга карши курашиш департаментининг, давлат солик хизматининг, Молия вазирлигининг ва худудий молия органларининг мутахассислари иштирок этиши мумкин3. Тафтиш утказиш учун, зарурат тугилганда, суриштирувчи, терговчи ёки прокурор карорига кура ёхуд суд ажрими билан бошка орган ва

2 RustambayevM.X. O'zbekiston Respublikasi jinoyat huquqi kursi. Tom 4. Iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar. Hokimiyat, boshqaruv va jamoat birlashmalari organlarining faoliyat tartibiga qarshi jinoyatlar. Darslik. 2-nashr, to'ldirilgan va qayta ishlangan - T.:O'zbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi Harbiy-texnik instituti, 2018. - 529 bet.; Махкамов О. ва бошк. Хужалик юритувчи субъектларнинг хукуклари ва конуний манфаатларига карши жиноятлар. Илмий-амалий рисола. Масъул мухаррир: ю.ф.д. Р.А.Зуфаров. - Т.: ТДЮУ, 2016. - 96 б.; Жиноят хУКУКи. Махсус кисм: Дарслик. Кайта ишланган ва тулдирилган иккинчи нашри/Р.Кабулов, А.Отажонов ва бошк.; Масъул мухаррир Ш.Т.Икрамов. - Т.: Узб. Респ. ИИВ Акад., 2016. - 1096 б.

3 Узбекистон Республикасининг Жиноят-процессуал кодекси. Конун хужжатлари маълумотлари миллий базаси,

15.05.2020 й., 03/20/617/0585-сон.

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.1 | SJIF = 7.899 www.in-academy.uz

ташкилотларнинг ходимлари х,ам жалб этилиши мумкин. Бирок;, давлат томонидан хужалик юритувчи субъектлар фаолиятини назорат килишга оид конун хужжатларига кура хужалик юритувчи субъектлар фаолиятини текшириш назорат килувчи орган мансабдор шахслари томонидан амалга оширилади ва улар белгиланган тартибда аттестациядан утказилади. Назорат килувчи органлар мансабдор шахсларининг хужалик юритувчи субъектлар фаолиятини текширишига текширишларни утказишга рухсат берилганлиги тугрисидаги махсус гувохнома, шахсий гувохнома ва тегишли асослар мавжуд булгани такдирда йул куйилади4.

Шу сабабдан, биз жиноят-процессуал конунчиликда белгиланган тартибда тафтишни утказиш учун тайинланган шахсларни хам тафтиш утказиш тартибини бузишга оид жиноят содир этилганда ЖКнинг 1922-м. субъекти сифатида эътироф этиш лозим, деб хисоблаймиз.

Шу уринда, тахлил килинаётган нормалар маъмурий преюдицияга эгалигини инобатга олиб, ЖКнинг 1923-м. билан шахсни жавобгарликка тортишда мазкур шахс илгари шундай ;илмиш учун маъмурий жавобгарликка тортилган булиши талаб этилади. Узбекистон Республикаси МЖтКнинг 2413-м. санкциясига эътибор бериладиган булса, килмиш фа;ат мансабдор шахслар томонидан содир этилиши англашилади. Негаки, мазкур модданинг санкцияси "мансабдор шахсларга базавий хисоблаш микдорининг ;ир; бараваридан саксон бараваригача микдорда жарима солиш" тарзида баён этилган.

Шу нуктаи назардан тахлил этилаётган нормалар диспозициясида махсус субъект белгиси тугридан-тугри курсатилмаган жиноят таркибларида жиноят субъекти куйидаги махсус белгиларга эга, дейиш мумкин:

- тадбиркорлик субъектлари фаолиятини текшириш ва тафтиш ;илиш ваколати берилган;

- тадбиркорлик субъектлари фаолиятини ёки уларнинг банк х,исобвара;лари буйича операцияларини тухтатиб туриш ваколати берилган;

- лицензия, шунингдек рухсат этиш хусусиятига эга бош;а хужжатларни бериш ваколатига эга;

- имтиёз, преференцияларни куллаш, куллаш устидан назорат ;илиш ваколатига эга;

- тадбиркорлик субъектлари хисобваракларида маблаглар мавжудлиги хакидаги ахборотни талаб килиш ваколатига эга булган мансабдор шахс ва хизматчилар.

Шу уринда жиноят субъекти сифатида назорат, хукукни мухофаза килиш органлари, шунингдек давлат органи ва давлат ташкилоти мансабдор шахси ёки хизматчиси тушунчалари мазмунини ёритиш максадга мувофик.

Маълумки, тадбиркорлик субъектлари фаолиятини давлат томонидан назорат килишга конун хужжатлари билан ваколат берилган вазирлик ва идоралар назорат

4 Узбекистон Республикаси "Хужалик юритувчи субъектлар фаолиятини давлат томонидан назорат килиш тутрисида"ги конуни. Узбекистон Республикаси Олий Мажлиси палаталарининг Ахборотномаси, 2019 й., 2-сон, 47-модда.

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.1 | SJIF = 7.899 www.in-academy.uz

цилувчи органлар ;исобланади5. Шунга кура ДСК, Молия вазирлиги, ИИВ ЙХ.ХБ, ДБК, "Узстандарт" агентлиги, Узбекистон Республикаси Экология ва атроф мухитни мухофаза килиш давлат кумитаси, Давлат статистика кумитаси, ССВ Дори воситалари ва тиббий техника сифатини назорат килиш бош бошкармаси ва бошк. назорат килувчи органлар хисобланади.

Хукукни мухофаза килувчи органлар ибораси жуда куп кулланилсада, унинг аник хукукий хужжатда акс этган таърифи мавжуд эмас. Коида тарикасида, прокуратура, ички ишлар, давлат хавфсизлик хизмати, адлия органлари хукукни мухофаза килувчи органлар сифатида тушунилади.

Устав фондида давлат улуши мавжуд булган ташкилот, тулик ёки кисман давлат органи ёки давлат ташкилоти томонидан ташкил этилган ёхуд таъсис этилган нотижорат ташкилот давлат иштирокидаги ташкилот, деб эътироф этилади6.

ЖКнинг 1925-м.да назарда тутилган килмиш субъекти сифатида лицензия, шунингдек рухсат этиш хусусиятига эга бошка хужжатларни бериш ваколатига эга мансабдор шахс ёки хизматчи тушунилади. Бундай мансабдор шахс ва хизматчилар тоифаси мансуб булган фаолиятнинг айрим турларини лицензиялаш ваколатига эга органлар сифатида УР ВМ, ИИВ, ССВ, УР Молия вазирлиги, ДБК, УР МБ, ДХХ ва бошк7. назарда тутилади. Бундай органлар уз фаолияти хусусиятидан келиб чикиб у ёки бу характердаги лицензия ва бошка рухсат берувчи хужжатларни беришга ваколатли саналади.

Жиноят-хукукий муносабатларда давлатлар томонидан нафакат миллий, балки халкаро хукук нормаларини тан олиш ва уларни ички жиноий хукукка татбик этиш -имплементация килиш мухим жиноят-хукукий характер касб этади. Бундай татбик этиш хукукни куллашнинг халкаро хамда миллий усуллари, воситалари билан амалга оширилади. Хорижий давлатларнинг жиноят-хукукий муносабатларга оид нормаларининг роли, ахамияти ва ривожи уларнинг муайян давлат миллий жиноят хукуки тизимида тутган урни, унга булган муносабати, шунингдек, криминализация хамда пенализациянинг бевосита ёки билвосита кулланилиши билан хам ахамиятли.

"Имплементация" тушунчасига тухталганда, у лотинча impleo сузидан олинган булиб, "тулдириш", "бажариш" маъносини билдиришини хамда жиноят-хукукий терминологияда муайян давлат томонидан бошка бир давлат(лар) жиноят-хукукий нормаларни миллий жиноят конунига сингдириш маъносида кулланилади. Имплементация килиш усуллари ва воситалари уни амалга ошираётган давлат манфаати нуктаи назаридан ва урнатилган конунчиликка асосланган тартибда амалга

5 Узбекистон Республикасининг "Хужалик юритувчи субъектлар фаолиятини давлат томонидан назорат килиш тутрисида"ги Конуни. Узбекистон Республикаси Олий Мажлиси палаталарининг Ахборотномаси, 2019 й., 2-сон, 47-модда.

6 УР ВМнинг "Давлат органларида, давлат муассасаларида ва давлат иштирокидаги ташкилотларда жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари билан ишлаш тартиби тутрисидаги намунавий низомни тасдиклаш хакида"ги карори. Конун хужжатлари маълумотлари миллий базаси, 21.12.2019 й., 09/19/1022/4181-сон.

7 УР ВМнинг 2002 йил 28 июндаги "Фаолиятнинг айрим турларини лицензиялаш тутрисида"ги Узбекистон Республикаси конунини амалга ошириш чора-тадбирлари х,акида"ги карори. Конун хужжатлари маълумотлари миллий базаси, 08.05.2020 й., 09/20/271/0565-сон.

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.1 | SJIF = 7.899 www.in-academy.uz

оширилади. Бирок, бунда имплементация килинаётган жиноят-хукукий муносабат нормаларини миллий конунчиликка сингдиришнинг реал ижтимоий зарурати мавжудлиги такозо этилади.

Таъкидлаш лозимки, катор хорижий давлатларда жиноят субъекти сифатида юридик шахслар жавобгарлиги хам мустахкамланган8. XX асрнинг сунгига келиб айрим давлатлар конунчилигига юридик шахсларнинг жиноий жавобгарлигини белгиловчи нормалар киритилди. Эркин ракобатни, истеъмолчи манфаатларини химоя килишда, иктисодни, атроф-табиий мухитни куриклашда, согли;ни са;лаш ва бошка фаолият сохаларини химоя килишда маъмурий, фукаровий чораларнинг самарасизлиги охирги ун йилликларда купгина давлатларнинг юридик шахслар жиноий жавобгарлиги муаммоси масаласига янгича ;арашга ундади, хусусан, бу масала алохида давлатлар, масалан Франция, АКШ, Англия, Финляндия, Франция, Японияда узининг ;онуний ечимини топди9. Шунингдек, Австрия, Бельгия, Голландия, Дания, Жанубий Корея, Ирландия, Канада, Норвегия, Хитой, Шотландия ;онунчилигида хам юридик шахсларнинг жиноий жавобгарлиги мустахкамланган.

Айрим олимлар томонидан Узбекистон Республикасида бозор ислохотларини чукурлаштиришнинг бугунги шароитида жиноий-хукукий сиёсатнинг замонавий ривожланиш тенденциялари жиноят субъекти масаласига кенгро; ёндашишни такозо этишини, трансмиллий корпорациялар фаолият доираси тобора улкан масштабни ;амраб олаётганлигини таъкидлаб, улар томонидан содир этиладиган жиноятлар учун юридик шахсларнинг жиноий жавобгарлиги масаласининг урнатилиши лозимлиги ха;ида кизгин мунозарали фикр юритаётганликларини, миллий конунчилигимизда хам юридик шахс сифатида корхона, ташкилот ва муассасаларнинг ма;омида маъмурий ва жиноий жавобгарликни белгилаш илгари сурилмокда10.

Мазкур ма;ола давомида айрим МДХ давлатлари жиноят конунчилигини урганиш, шунингдек, жиноят хукуки назариясининг замонавий ривожланиш тенденцияларидан келиб чиккан холда, ЖКга юридик шахслар жавобгарлигини белгилашга доир 171-модда киритилиши таклиф этилади: "171-модда. Юридик шахсларнинг жавобгарлиги

Юридик шахслар цуйида назарда тутилган %атти-%аракатларни содир этганлик учун жиноий жавобгарликка тортилади:

юридик шахснинг цонун \ужжатлари талабларини бажармаслик ёки лозим даражада бажармаслик ёхуд муайян фаолиятни амалга оширишни чеклаш тугрисидаги талабга риоя цилмаслик;

8Никифоров А.С. Юридическое лицо как субъект преступления и уголовной ответственности. М.: ЮрИнфоР, 2002; Келина С.Г. Ответственность юридических лиц в проекте нового УК РФ // Уголовное право: новые идеи. М., 2004. С. 50, 60; Ситковский И.В. Уголовная ответственность юридический лиц. Автореф. дисс.... канд. юрид. наук. М., 2003, и др.

9Якубов А. С. Теоретические перспективы развития уголовно-правовой основы учения о преступлении. - Т., 1996. - С. 5-26.

10Хаттобов Н. Юридик шахслар: уларнинг жавобгарлигига оид айрим муло^азалар//№02(122)/2016, Хукук ва бурч. Б.61.

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.1 | SJIF = 7.899 www.in-academy.uz

юридик шахснинг таъсис хужжатларида назарда тутилмаган фаолиятни амалга ошириш;

жамият, давлат ёки бошца шахсларга жиддий зарар етказилишига сабаб булган царор цабул цилиш, бунга рухсат бериш ёки ваколатлари доирасида рахбарлик цилиш.

Давлат хокимият органлари хисобланган юридик шахслар томонидан юцорида назарда тутилган хатти-харакатлар содир этилганлиги учун жиноий жавобгарлик истисно этилади.

Юридик шахснинг жиноий жавобгарликка тортилиши жисмоний шахсни жиноий жавобгарликдан озод этмайди".

Юкоридагилардан келиб чикиб айтишимиз мумкинки, махсус субъектлар томонидан содир этилаетган жиноятларни ахамияти ортиб бормокда. Бу эса уз навбатида бундай жиноятларни квалификация килишда турли муаммолар келтириб чикариши табиий. Баъзи шундай муаммолар мазкур маколада келтириб утилди. Бу муаммоларни бартараф этиш учун юкорида курсатилган таклифлар инобатга олинсан максадга мувофик булар эди.

References:

1. УР ВМнинг "Давлат органларида, давлат муассасаларида ва давлат иштирокидаги ташкилотларда жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари билан ишлаш тартиби тугрисидаги намунавий низомни тасдиклаш хакида"ги карори. Конун хужжатлари маълумотлари миллий базаси, 21.12.2019 й., 09/19/1022/4181-сон.

2. УР ВМнинг 2002 йил 28 июндаги "Фаолиятнинг айрим турларини лицензиялаш тугрисида"ги Узбекистон Республикаси конунини амалга ошириш чора-тадбирлари хакида"ги карори. Конун хужжатлари маълумотлари миллий базаси, 08.05.2020 й., 09/20/271/0565-сон

3. Узбекистон Республикасининг "Хужалик юритувчи субъектлар фаолиятини давлат томонидан назорат килиш тугрисида"ги Конуни. Узбекистон Республикаси Олий Мажлиси палаталарининг Ахборотномаси, 2019 й., 2-сон.

4. Узбекистон Республикасининг Жиноят-процессуал кодекси. Конун хужжатлари маълумотлари миллий базаси, 15.05.2020 й., 03/20/617/0585-сон.

5. Хаттобов Н. Юридик шахслар: уларнинг жавобгарлигига оид айрим мулохазалар//№02(122)/2016, Хукук ва бурч. Б.61.

6. Никифоров А.С. Юридическое лицо как субъект преступления и уголовной ответственности. М.: ЮрИнфоР, 2002; Келина С.Г. Ответственность юридических лиц в проекте нового УК РФ // Уголовное право: новые идеи. М., 2004. С. 50, 60; Ситковский И.В. Уголовная ответственность юридический лиц. Автореф. дисс.... канд. юрид. наук. М., 2003, и др.

7. Якубов А. С. Теоретические перспективы развития уголовно-правовой основы учения о преступлении. - Т., 1996. - С. 5-26.

8. Абдукодиров Ш.Ё. Мирзаев У.М. Узгалар мулкини талон-тарож килиш: Жиноят кодекси Махсус кисми Х бобига шархлар. Укув кулланма. Масъул мухаррир: ю.ф.д., проф.К.Абдурасулова. - Т.:ТДЮУ, 2013 - Б. 4.

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.1 | SJIF = 7.899 www.in-academy.uz

9. Кабулов Р. Социальная обуслолвленность установления ответственности за преступления, предусмотренные гл. XIII1 Особенной части УК и их общая юридическая характеристика. Узбекистон Республикаси жиноят кодексини такомиллаштириш масалалари мавзусидаги республика илмий-амалий конференцияси материаллари туплами. -Т.: ТДЮУ, 2017. Б.145

10. RustambayevM.X. O'zbekiston Respublikasi jinoyat huquqi kursi. Tom 4. Iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar. Hokimiyat, boshqaruv va jamoat birlashmalari organlarining faoliyat tartibiga qarshi jinoyatlar. Darslik. 2-nashr, to'ldirilgan va qayta ishlangan - T.:O'zbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi Harbiy-texnik instituti, 2018. - 529 bet.;

11. Махкамов О. ва бошк;. Хужалик юритувчи субъектларнинг хукуклари ва конуний манфаатларига ;арши жиноятлар. Илмий-амалий рисола. Масъул мухаррир: ю.ф.д. Р.А.Зуфаров. - Т.: ТДЮУ, 2016. - 96 б.;

12. Жиноят хукуки. Махсус ;исм: Дарслик. Кайта ишланган ва тулдирилган иккинчи нашри/Р.Кабулов, А.Отажонов ва бошк;.; Масъул мухаррир Ш.Т.Икрамов. - Т.: Узб. Респ. ИИВ Акад., 2016. - 1096 б.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.