Научная статья на тему 'Жаңашыл әдіс-тәсілдерді қолдану арқылы мекеп оқушыларының оқу уәждемесін арттыру'

Жаңашыл әдіс-тәсілдерді қолдану арқылы мекеп оқушыларының оқу уәждемесін арттыру Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
89
22
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
БіЛіМ БЕРУ МАЗМУ-НЫН ЖАЦАРТУ / ОЦУ УәЖДЕМЕСі / ЖАЦА Ж) МЫС ФОРМАЛАРЫ / ТАНЫМ / ОБНОВЛЕНИЕ СОДЕРЖАНИЯ ОБРАЗОВАНИЯ / UPDATING CONTENTS OF EDUCATION / УЧЕБНАЯ МОТИВАЦИЯ / LEARNING MOTIVATION / НОВЫЕ ФОРМЫ РАБОТЫ / INNOVATIVE FORMS OF WORK / ПОЗНАНИЕ / COGNITION

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Кожаниязова А.Е.

Статья посвящена вопросам повышения мотивации школьников через использование новых форм работы в условиях обновления содержания образования. Рассматриваются некоторые формы и методы создания мотивации, стимулирования эмоционально-положительного влияния на мотивационную сферу школьников в современной школе.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «Жаңашыл әдіс-тәсілдерді қолдану арқылы мекеп оқушыларының оқу уәждемесін арттыру»

в; К х

<c

m

о

СП

ä w О

Л

О О

w =Г

0

CL С

ш ¡3

X

1

о

S

m

о х

х s

Ais. Кожаниязова,

oi.ii.ii беру j pöiciu психологиялъщ-педагогикалыц цолдау кафедрасыныц ага оцытушысы, «Эрлеу» БА¥0» АК, филиалы К^останай облысы бойынша ПК, БАИ

He?i)?i свздер: бтм беру мазму-нын жацарту, оку уэждемес/', ЖС1ЦС1 ж) мыс формалары, тсшым.

Ключевые слова: обновление содержания образования, учебная мотивация, новые формы работы, познание.

Keywords: learning motivation, innovative forms of work, cognition, updating contents of education.

Вестник «öp.fiey»-kst -

ЖАЦАШЫЛ ЭД1С-ТЭС1ЛДЕРД1 ЦОЛДАНУ АРЦЫЛЫ МЕКЕП СЩУШЫЛАРЫНЫЦ СЩУ УЭЖДЕМЕС1Н АРТТЫРУ

Ацдатпа

Автор ез макаласында бшм беру мазмунын жанарту жагдайында мектеп окушыларынын оку уэждемесш арттыру мэселелерше токталады. Со-нымен катар окушылардын оку уэждемесш артты-руда жана жумыс формаларын колдану жайлы сез козгайды.

Аннотация

Статья посвящена вопросам повышения мотивации школьников через использование новых форм работы в условиях обновления содержания образования. Рассматриваются некоторые формы и методы создания мотивации, стимулирования эмоционально-положительного влияния на мотивационную сферу школьников в современной школе.

Annotation

This article is devoted to improving students motivation by modern methods of education. Some methods and forms of motivation, students emotional sphere influence in modern school is considered.

Мектеп окушыларыныц оку уэждемесш калып-тастыру урд1сш заманауи мектептш непзп мэселе-лершщ 6ipi болып табылады. Оныц езектшп бшм беру мазмунын жацартумен, мектеп окушыларыныц бшмд1 ездер1 тауып, белсещц ем1рл1к устаны-мын дамыту мшдетшщ туруымен байланысты.

Мектеп окушысы ушш эр накты жагдайда оку уэждемесшш сипаты мен оку мэнш аньщтау педа-гогикальщ ьщпал ету уиин мацызды рол аткарады.

Мектеп окушыларыныц кажеттшктерш ка-нагаттандыру олардыц о куга ынтасы мен талпыны-сына ьщпал етедц ал ол ез алдына оку кызметшш жемютшгше эсер етедг

Уэждеме - тулганыц innci психологияльщ мшез-демес1, ол сырткы кершютен, адамныц коршаган ортасына деген катынасынан, турл1 кызмет тур-лерше деген катынасынан кершедг Окушылардыц оку-танымдьщ кызмеп - балалардыц окуга деген катынасын, жаксы окуга деген ниетг

Практикага келер болсак, оку уэждемесш ка-лыптастыру - балалардыц окуга деген iiiiKi талпы-

Вестник «Орлеу»-!^

Ш

нысын ояту (уэждер, максаттар, эмоциялар); окушылардын ез уэждемелш ортасын одан эр1 дамыту кажеттшпн угынуы. Мугал1м бул жагдайда окушылардын уэждемелш ор-тасыньщ дамыганын жай гана бакылаушы емес, оны психологияльщ ойластырылган эдю-тэсшдер жуйеа аркылы оны дамытушы ролшде болады [1, 50 бет].

Танымдьщ кызметп ынталандыруда са-бактагы жагымды психологияльщ ахуал, окушы мен мугал1м арасындагы ¿зп каты насты камтамасыз ету, педагогикальщ ьщпал етудщ демократияльщ стшп: окушылардьщ оку жетютш децгейлерше карамастан кабыл-дау, ынталандыру, мадактау, тусшу мен кол-дау эдютершщ басым болуы манызды рол аткарады. Окушыларды психологияльщ кол-дау: макулдау, мадактау, коп балалар санына коцш аударуга козкарас, кртмареу, бас изеу-д1 пайдалануга болады.

Окыту мазмуны окушылар уипн, алдымен, олар мугал1м мен оку эдебиетшен алатын акпарат туршде болады. Дегенмен баланьщ кажеттшшнен тыс акпарат бала уипн маны-зы жок жэне оган кандай да б1р эсер етпейд1, сондьщтан баладан кандай да б1р кызметп кажет етпейд1. Баланьщ кажеттшштерше жа-уап беретш акпарат кана эмоционалды жэне саналы турдеп ендеуге ие болады. Оньщ нэтижесшде одан эрщарайгы кызмет уипн талпыныс купли алады [2, 97 бет].

Уэждемеш дамытудьщ кейб1р формалары мен эдютерше токталар болсак.

• балалардьщ ем1рлш тэж1рибесше жук-телу. Бул амал бойынша мугал1м окушылар-мен б1рге оларга таныс жагдайда талкылай-ды, б1рак жагдайды тусшу тек усынылып отырган материалды жан-жакты зерделеу аркылы гана мумкш болады. Жагдай ом1р-лш жэне кызьщты болуы кажет, ойдан шыга-рылган емес.

• проблемальщ жагдай жасау. Окушылар алдына проблемальщ сурак койылып, оны енсеру аркылы балалар багдарламага сэйкес менгеру1 кажет бшм, юкерлжтер мен даг-дыларды игеред1. Жана материалмен таны-су кезшде жэне сурак кою барысында жауап беруде «ия», «жок» деп жауап бермей, салы-стыруды, талдауды, туащцруд1, материалды терец менгеруд1 талап ететш сурактар кою

кажет. Проблемальщ жагдайды жасау окыла-тын материалга кызыгушыльщты арттыруга кепш бередь

• ролдш эдю-тэсш мен юкерлш ойын. 1скерл1к ойында эр окушыньщ накты б1р рол1 бар. 1скерлш ойынды дайындау жэне уйымдастыру мугал1м тарапынан болсын, окушылар тарапынан болсын жан-жакты жэне мукият дайындьщты кажет етед1, бул ез алдына окушылардьщ жемют1 оку урдюш камтамасыз етедк Окыганнан гор1, ойнаган кызьщты, ойткеш ересектердщ ез1 ойынай отырып, бипм алганын байкамайды.

• логикальщ ойды дамытуга арналган стандартты емесе тапсырмалар шешу. Бун-дай сипаттагы тапсырмаларды окушылар стандартты тапсырмалардан гер1 жаксырак кабылдайды, стандартты емес тапсырмалар сабак басында серпту ретшде немесе сабак барысында, тшт1 кейде уйде косымша турш-де орындау уипн бершедь

• ойындар мен конкурстар. Мугал1мдер сабак устшде окушылардьщ назарын шогы-рландырудьщ киындыгын бшед1. Осы мэсе-леш онтайлы шешу уипн турл1 сипаттагы ойын жэне конкурстьщ жагдаяттарды усы-нуга болады.

• сезжумбактар, сканвордтар, ребустар, шыгармашыльщ жумыстар жэне т.б. Оку жетютштерш кадагалау уипн балалар уипн калыпты бшм кадагалау формалары колда-нылады: бакылау жэне оздш жумыстар, дик-танттар жэне т.б. Окушылардьщ бипмш сез- с^ жумбактарды шешу немесе сезжумбактарды § оздеру курастыру тапсырмасын беру аркылы щ тексеруге болады. $

Окуга деген уэждемемен бипм берудщ са- ^ пасы да тшелей байланысты, каз1рп мектеп- О терде мемлекетпк мацыздагы барльщ непзп 5 кужаттарда коп коцш болшед1. Ендеше бшм и сапасын камтамасыз ету факторы ретшде о

Рч

мектеп окушыларыньщ оку уэждемесш арт- с тырудьщ нэтижел1 куралдарын ¡здеу тылы- Н

ми-практикальщ мэселеЫ озекп болып табы- ®

ж

лады. О

К

Мектепке окуга барар алдында бала даму- Я" дьщ жаца кезещне отед1. Клип мектеп жасын- га да психологияльщ жаца эрекеттер жасала- К ды (озш-оз1 барабар багалау, ¿шк1 эрекеттер к жоспары, дербестш, рефлексивтш кульщ ка-

ш

Вестник «Qp.fiey»-kst

лыптасады).

Уэждемеге кеп фактор эсер етедк пэнге деген кызыгушылык, оньщ пайдалылыгын угыну, табыска талпыныс, сешм мен намыс, кайрат пен шыдамдыльщ, сонымен катар мугал1мнщ кэс1би шеберлЫ. Эрине, барльщ окушылар б1рдей кундыльщтарга багыттал-маган, олардьщ турл1 кажеттшштер1 мен ни-eiTepi бар, олардьщ ¿ппнен келесшерд1 атап етуге болады: таным кажеттшп: адамньщ сурак койып, оларга жауап алу кажеттшЫ, ез1н-ез1 корсету кабшет1, ал оны жузеге асы-ру бшм, юкерлш, дагдыларга непзделедц ез1н-ез1 багалауды жузеге асыру кажеттшь ri: езш баскалармен салыстырып, езш-ез1 жетшд1руге талпыну; элеуметпк карым-ка-тынас кажеттшп; каушЫздш кажеттшп: турактыльщ пен оз1н-оз1 коргауга талпыныс; фпзиологияльщ кажеттшктер. К^ажеттшк-тердщ 6ipiHuii терт Typi мугал1ммен оку уэждемелерш ескере отырып окыту субъек-тшершщ таным кызметш жоспарлау yuiiH непз бола алады [3,352 бет].

Окуга деген мацызды уэждемелер келеа болып табылады:

• «ез1н-ез1 дамыту» уэждемеск кеп бшу жэне уйрену, ез ойын дамыту, мэденп дец-гешн арттыру тшеп;

• «жетютш» уэждемеск ез кызметшщ жаксы нэтижесш алу ниетц

• «езш-ез1 кэс1би-ем1рлш аньщтау» уэждемеЫ: болашак мамандьщта жогары

t^ жетютшке жетуге талпыныс; щ • коммунпкатпвпк уэждеме: карым-ка-

и тынас, ынтымактастьщ, езара эрекет ету ни-

^ exi;

^ • эмоцпоналды уэждеме: сабактан

2 жагымды эмоция (куаныш, канагаттану) алу

о ниетц и

w • «устаным» уэждемес1: юке деген аза-

О маттьщ жауапкершшк, борыш сез1м1.

Рн

С Мугал1мнщ басты мшдетк и

д • окушылардыц уэждемелш ортасын

^ мукият зерттеу;

g • жагымды уэждемелерд1 дамыту, оку

Я кызметш жоспарлау кезшде оны ескеру;

g • оку жумысыныц сапасын арттыруды

® камтамасыз етуге кабшегп жаца уэждеме-

S лерд1 калыптастыру.

Бул мшдеттерд1 тшмд1 жузеге асыру мек-

теп окушыларыныц уэждемелш ортасына эмоционалды-жагымды ьщпал етуд1 ынта-ландыру амалдарын нысаналы турде колда-ну, олардьщ кызыгушыльщтары мен кабшет-терш ескеру, жетютштерш колдау, жумысты кызьщты етуге талпыныс, бэсекелеспкп макулдау; таным кызметш уйымдастырудыц турл1 жэне тшмд1 эдютерш колдану кажет. Окушылардыц окуга деген жагымды уэж-демесш калыптастыру максатында сабакта мэселелшчздешстш жагдайды жасауына болады.

Окушылардыц оку уэждемесш арттыру-дыц мацызды факторы окушылар уппн табыс жагдайын жасау болып табылады. Сонымен катар сабак барысында ойын тапсырмалар колдануга болады. Ойын туршде бершген оку материалы окушыныц эмоционалды аху-алын жаксартады [4, 337 бет].

Осылайша, бшм берудщ заманауи стра-тегиясы мугал1мнен мектеп окушыларыныц жаца танымдьщ кажеттшктер1 калыпта-сатындай нэтиже болатын педагогикальщ урдют1 кажет етед1.

ЭДЕБИЕТ

1. Братчикова, Ю.В. Психолого-педагогические приемы развития мотивации учебной деятельности у младших школьников [Мэтш]/Ю.В. Братчикова. Жинакта: Личность в современном мире. Сборник научных статей Всероссийской научно-практической конференции. Уральский государственный педагогический университет; Институт психологии, 2014. -50 бет.

2. Галкина, В.М. Формирование и развитие мотивации учения младших школьников [Мэтш]/В.М. Галкина. // Проблемы современной науки и образования. 2015. № 5 (35).-Бет. 96-99.

3. Леонтьев А. Н. Деятельность. Сознание. Личность [Текст] А. Н. Леонтьев. - М.: Смысл, 2005. -352 бет.

4. Березнева Е.Ю. Учебная мотивация современного школьника и процесс её развития [Мэтш]/ Е.Ю. Березнева, Т.П. Крысо-ва// Международный журнал прикладных и фундаментальных исследований. 2015. № 6-2. - Бет.335-338.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.