CC BY
15FТАХР 14.35.09
ЖЛЦЛРТЫЛГЛН Б1Л1М МЛЗМ¥НЫ ЖЛГДЛЙЫНДЛ ИННОВЛЦИЯЛЬЩ ТЕХНОЛОГИЯНЫ ПЛЙДЛЛЛНУ
Ж. К. Стамбекова Лбай атындагы Каз¥ПУ, Педагогика жэне психология институты, «Бастауышта окыту педагогикасы менэдютемесЬ> мамандыгыныц 1 курс докторанты,
педагогика гылымарыньщ мaгистpi, jazira_84_s@mail.ru
Макалада ел1м1зде болып жаткан бшм реформаларынын мацызы, оларды жузеге асыру жолдары баяндалады. Жацартылган бiлiм мазмуныныц ерекшелiгi сипатталады. Бшм алушылардын бойында функционалды сауаттылык дагдыларын калыптастыру ушш эртурл1 инновациялык - педагогикалык технологияларды колданудыц ерекшел1ктер1 керсетшед1. Жацартылган бшм мазмуны жагдайында колданылатын инновациялык - педагогикалык технологиялар мен стратегиялардын тYрлерi айтылады. Сонымен катар, Казакстандык жэне шетелдж галымдардыц пiкiрлерi талданады. Макалада жацартылган бiлiм мазмуны жагдайындагы муFалiмнiц белсендi эрекетiнiц мацыздылыгы керсетiледi.
Т}йт свздер: инновациялыщ технология, дагды, бШктшк, функционалдыщ сауаттылыщ, эдгстеме
Бiлiмдi тек Yйpeнугe болады жэне де Yйpeну iсi бeлсeндi эрекеттерден куралуы керек: умтылыс пен талаптану аркылы гана бiздiц бiлуiмiз ыктимал. Бiлiм игеру процесшщ басты кагидасы <^йрету мYмкiн емес, Yйpeну гана ыктимал!» екендшн бул жерде баса айткан Казакстандак гылым Элiмoв Лсхат Камзаулы, бшм алушыныц езi Yйpeнугe кулык, кулшыныс, ыкылас пен ынта танытуы керектшн, кандай керемет устаздар болмасын, окуга еш ынтасы мен кызыгушылыгы жок шэкipттi Yйpeтe алмайтындыгын ез зepттeуiндe айкын керсеткен болатын. Faлымныц айтуынша, устаз сабак барысында бiлiм алушыларга, сабак бepушiдeн уйымдастырушыга, кемeкшiгe айналып, багыт-багдар бepiп, ездiгiмeн бiлiм алуларына жагдай жасауы керек. Ол Yшiн устаз тапсырмалардыц кYpдeлeлiк децгешне карай, эдю-тэсшдер мен эр тYpлi технологияларды тиiмдi пайдалану керек. Сонымен бipгe, мугал1мге «сез Yйpeтпeйдi, эрекет Yйpeтeдi» деген кагиданы пайдаланган орынды болмак [1].
«Жогары оку орныныц табыстылыгын багалаудыц басты критерий - оку бтрген студенттердщ жумыспен камтылуы, жалакысы жогары жумыска орналасуы...» дeйдi Елбасымыз Н.Э.Назарбаев. Елбасымыздыц осы cезiнeн-aк кaзipгi когам талабы бэсекеге кабшетп маман даярлау екеш байкалады. КYннeн-кYнгe дамып бара жаткан заманга, ондагы ескелец урпакты жан-жакты дамыта отырып, сапалы бiлiм бepeтiн, оны алга жeтeлeйтiн - ол устаз. Баланыц бойындагы бiлiмгe, окуга деген куштарлыкты оята бiлу - муFaлiм шеберлш. Ка^рп танда eлiмiздiц бiлiм беру жYЙeciндeгi реформалар мен саясаттар, езгерютер мен жацалыктар эpбip педагог кауымыныц ойлануына, еткeнi мен бYгiнi, келешеп мен бoлaшaFы жайлы тoлFaнуынa, жаца идеялармен жаца жYЙeлepмeн жумыс жасауына нeгiз болары анык [2].
Егемен eлiмiздiн бoлaшaFы бар бiлiмдi бойына сiнipгeн сауатты эpi салауатты жас урпактардыц колында. Лл ол ез кезепнде кYн сайын Fылым мен техниканыц дамуыныц аркасында каншама зерттеулер мен iздeнiс жумыстары жасалып, Fылыми жацалыктар ез орнын тауып кeлeдi. Каирп тацда кол кусырып карап oтыpуFa еш болмайды, сeбeбi XXI Faсыp даму, элeумeттiк жаЬандану Faсыpы бoлFaндыктaн кай маман иес болмасын кYндeлiктi бар жацалыктардар хабардар болып отыру керек. Бiздiн жoFapFы оку орнын окып, бiлiктi маман болып калыптасып шыкканымыз аздык етш кeлeдi. Кэзрг! тацда жас тYлек езiн каншалыкты дамыта алса, соншалыкты мыкты, яFни кузыpeттi маман бола алады.
2016 жылдыц 1 кыркуйегшен eлiмiздiн барлык 1- сынып окушылары жaнapтылFaн бiлiм мазмунына сай бшм ала бастады. 2017 оку жылында осы бaFдapлaмa бойынша 2, 5, 7- сынып, 2018 оку жылынан бастап 3, 6, 8- сынып, ал осы 2019 оку жылынан бастап 4, 9, 10- сынып
о^ушылары да жацартылган бшм мазм^нына сай бiлiм алуды. Жацартылган бiлiм мазм^ны нeсiмeн epeкшeлeнeдi? Б^л с^равда былайша жауап бepiп квpeйiк: о^у багдарламаларында ^за^ мepзiмдi жоспар бepiлгeн, осы пайдаланып, эр м^атм орта жэне ^ыс^а мepзiмдi жоспар ^¥Рады. Есю багдарламадан epeкшeлiгi м^нда басты назар о^у ма^саттарына жету Yшiн саралау ар^ылы саба^ ма^саттары ^¥рылады. Куплетш нэтиже ай^ын болады. Эр о^ушыныц бiлiм децгей eскepiлiп, тапсырмалар дайындалады. Тапсырманыц ^ай децгейде орындалганын дескриптор ар^ылы аныщтайды. Жацартылган бiлiм мазм^нында о^ушыларды багалау на^ты критерийлерге сай жYpгiзiлeдi.
Жаца о^у багдарламаларыныц тагы бiр ерекшелiгi - олардыц пэндш бiлiм мен дагдыларды гана емес, сондай-а^, кец ау^ымды дагдыларды ^алыптастыруга багытталуы. О^у ма^саттарыныц жYЙесi мынадай кец ау^ымды дагдыларды дамытудыц негiзi болып табылады: функционалдыщ жэне шыгармашылыщ тYрiнде бiлiмдерiн ^олдану, сын т^ргысынан ойлау, зерттеу ж^мыстарын жYргiзу, а^параттыщ-коммуникациялыщ технологияларды пайдалану, ^арым-^атынастыц эртYPлерiн ^олдану, жеке жэне топта ж^мыс ютей алу, мэселелердi шешу жэне шешiмдер ^абылдау.
Жацартылган о^у багдарламаларыныц икемдшп мен жан-жа^тылыгы оныц мацызды сипаттамасы болып табылады. М¥Fалiмдер тараудыц жэне тшст то^санныц аясында тараулар мен бвлiмдердi о^ытудыц ретiн взi аньщтауFа ^^ылы. М¥Fалiмдер бiрнеше ма^сат^а жетуге баFытталFан тапсырмаларды ^¥растыра алады. О^у баFдарламасы м¥Fалiмдердщ о^у ма^сатын жиынтыщта орындаFан жаFдайда о^у баFдарламасындаFы о^у ма^сатына жетуге экелетiн бiрнеше ма^саттарFа бвлуiне мYмкiндiк бередi. М¥Fалiмдер о^у ма^сатына берiлген саFат санын вз безмен аныщтауларына болады. Б^л шешiм о^у-эдютемелш бiрлестiгiнiц отырысында ^абылдана алады. Жоспарлау кезшде м¥Fалiмдер бекiту жэне ^айталау саба^тарын ескерулерi тиiс [3].
ЖацартылFан бiлiм беру баFдарламасы - озыщ технологиялардыц барлыщ ^ыр-сырларын бшуге жетелейдi.
1.О^ушылардыц интеллектуалдыщ, рухани, таботи нышандарын дамытуFа взiнiц ^ызыFушыльщтарымен бешмдшктерш iске ^осуFа жаFдай жасайды.
2.Жеке адамдыщ сенiмдерiн ^алыптастыруFа жаFдай жасайды.
3.¥жымдыщ жэне жеке iс-эрекеттер тэсшдерше Yйретедi.
Баланыц еркiн шыFармашыльщпен ойлауына, оныц барлыщ ^абшеттерш дамытуFа, вз ^шше деген сенiмнiц болуына жаFдай жасайды. Кiшi жастаFы баланыц о^уFа, о^у ар^ылы ^абшеттершщ дамуына квп мYмкiндiктер бар.
О^ушы бiлiмiн баFалауFа то^талар болса^, жаца бiлiм беру мазм^нында бес балдыщ баFалау емес, критериалды баFалау ар^ылы баFалануы - о^ушылардыц о^у жетiстiктерiн на^ты ай^ындалFан, бiрге даярланFан, о^у YДерiсiнiц барлыщ ^атысушыларына алдын ала белгiлi баFалау Yдерiсi. Критериалды баFалау о^ыту, тэлiм-тэрбие беру жэне баFалаудыц взара байланысына негiзделген. Б^л баFалау жYЙесiнiц о^ушы Yшiн ерекшелiктерi:
• ^алыптастырушы баFалау шынайылывда баFытталады;
• О^ушыныц вз безмен ж^мыс жасап, т^жырым жасауына ыщпал етедi;
• М¥Fалiм Yшiн ^ай о^ушыныц ^андай децгейде екендшн бай^ауFа мYмкiндiк бередi;
• О^ушыныц взара бiр-бiрiн баFалауын ^алыптастырады;
Ата-ана вз баласыныц ^ай о^у ма^сатынан твмендiгiне квз жеткiзiп, сол бойынша ж^мыс жасауFа мYмкiндiк жасап отыр. Эр м¥Fалiм ^алыптастырушы баFалау тапсырмаларын жасау ар^ылы вздерiнiц кэсiби баFытта дамуына ^ол жеткiзетiндiгi. О^ушылардыц шыFармашыльщ кзбшетш арттырып, ынталандыру:
1.Саба^та кец квлемде кврнею ^ралдарды пайдалану;
2.Сабакгы тYрлендiрiп вткiзу;
3.Сабакга о^ушылар вздерi жасаFан суреттер, кестелер мен сызбаларды пайдалану;
4.Интерактивтi та^тамен слайдтарды тиiмдi ^олдану;
5.Сабавда ^атысты бейнетаспаларды, фильмдердi кврсету.
О^ушылардыц шы^армашылыщ кдбшетш арттыруда мынадай нэтижелерге жетуге болады:
1. вз безмен окуFа, ж¥мыстануFа даFдыланады.
2. Шы^армашылыщ iзденiске жетелейдi.
3. вз юше деген сенiм пайда болады.
4. Эр нэрсеге сын кезбен ^арауга Yйренедi.
5. Салыстыруга, корытынды жасауга Yйренедi.
6. Шы^армашылдык белсендiлiк артады.
Осылардыц нэтижесiнде дарынды, кабшетп жеке тулга калыптасады. БYгiнгi kyhî барлык елдер жогары сапалы бiлiм жYЙесiмен жумыс iстеуде. Эйткенi казiрri заманда елдщ бэсекеге кабшеттшп оныц азаматтарыныц парасаттылыгымен аныкталады, сондыктан бiлiм беру жYЙесi болашактыц талабына сэйкес дамуы тиiс. Окушыларды заманауи эдiс - тэсшдермен окытып, ой -ерю кец, саналы, еркiн азамат етш тэрбиелеу кажеттшп де осы себептен туындап отыр. Оныц Yстiне бшм берудщ жYЙесiн каркынды дамыткан бул YPДiстiц жалпы бiлiм беретiн мектептерге де енпзше бастауы кецiлдi куантады.
Бiздiц бiлiм алушыларымыз заман талабына сай функционалдык сауаттылыгы дамыган, бшк пен дагдылар калыптаскан бiлiмдi тулга болулары Yшiн eлiмiздe 2016-2019 жылдарга арналган бiлiм бepудi жэне гылымды дамытудыц багдарламасыныц жYзеге асырылу жагдайын жогарыда баяндадык. Багдарламаныц максаты - экономиканыц орныкты дамуы Yшiн бшм берудщ жэне гылымныц бэсекеге кабшеттшгш арттыру, адами капиталды дамыту жэне сапалы орта бшм беруге тец кол жeткiзудi камтамасыз ету, зияткер, дене бiтiмi жэне рухани жагынан дамыган, табысты азаматты калыптастыру болып табылады. Аталган максатка жету Yшiн элемнщ озык тэжipибeлepi мен тиiмдi инновациялык эдiс -тэсiлдepдi пайдалану кажеттшп туындауда.
Осы туста «Инновация» угымына тYсiнiк бepiп кeтудi жен санап отырмыз. «Инновация» угымы ец бipiншi XIX гасырда мэдениеттанушылардыц зepттeуiнeн пайда болды, ягни, бip мэдениет тYpлepiн eкiншi ел мэдeниeтiнe eнгiзу дeгeндi бiлдipeдi жэне бул угым этнографияда элi кYнгe дeйiн са^талган.
«Инновация» угымын карастырсак, галымдардыц кебi оган эр тYpлi аныктамалар берген. Мысалы, «Инновация - нактылы бip адамга жаца болып табылатын идея» деп тYciндipce, «Инновация - арнайы жаца езгерю. Бiз одан жYЙeлi мiндeттepiмiздiц жYзeгe асуын, шeшiмдepiн кYтeмiз» деп атап керсетедь
Инновация бiлiм беру жYЙeciндeгi кубылыска тыц жацалык: жаца багдарламаны, оку жоспарын, эдic-тэciлдepдi оку жэне тэрбие жумыстарына eнгiзу болып табылады [4].
Элизабет Фишер жэне Мартин Ханзе атты шетелдш галымдар халыкаралык гылыми зерттеулер журналында жариялаган макалаларында ез тэжiрибелерiмен белiсiп, жогаргы оку орындарындагы бiлiм беру жYЙесiндегi инновациялык технологиялардыц мацызын атап айткан болатын.
Зерттеушiлер окытушыныц басшылыгымен жэне бшм алушыны белсендi ететiн окытудыц тиiмдiлiгiн салыстырады. Бул зерттеуге 1713 студент катысады. Зерттеушiлер окыту форматтарын жандандыру жэне койылган мiндеттер кузiреттiлiктi дамыту Yшiн кажеттi алгышарттар гана емес, сонымен катар танымдык белсендшктщ жогарылауына алып келетiнiн баса айтады. Будан байкаганымыз, педагогика саласында инновациялык технологияларды колдану тиiмдiлiгi окыту мен тэрбиенщ тэciлдepi, тYpлepi, максаты мен мазмунына, муFaлiм мен cтудeнттiц бipлecкeн кызмeтiн уйымдacтыpуFa жацалыкты eнгiзудi бiлдipeдi. Сонымен инновациялык окыту дeгeнiмiз - жацалыкты ашу, оны игеру жэне емipгe eнгiзу. Жаца технологиямен oкытудaFы максат баланыц aшылмaFaн кaбiлeттepiн ашу, дамыта окыту, белсендшгш арттыру, езше деген ceнiмiн кYшeйту, пэнге кызыFушылыFын тудыру болып табылады [5].
И.Е.Пискарева езшщ «Болашак муFалiмдердiц инновациялык эрекетке дайынды^ын калыптастыру» атты ецбегiнде - белгшенген максатка нэтижeлi кол жетюзущ камтамасыз етуде окытудыц формасы, эдicтepi мен куралдарын ашып кеpceтiп, оку бaFдapлaмacындa бeлгiлeнгeн окытудыц мазмуны жYзeгe асырылады деп айта кeлiп, оныц курылымын кеpceтeдi: окытудыц максаты; бшм берудщ мазмуны; педагогикалык езара эрекеттестштщ куралы (окыту жэне мотивация), окыту Yдepiciн уйымдастыру; бiлiмaлушы, окытушы; эрекеттщ нэтижeci (сонымен бipгe кэciптiк даярлыктыц дeцгeйi) [6].
Сондай-ак Казакстандык пeдaгoг-Faлымдap Ж.Караев, М.Жaнпeйicoвa жэне т.б. окыту технологиялары бeлceндi тYpдe бшм беру жYЙeciндe колданылуда. Бул технологиялардыц ездерше тэн epeкшeлiктepi бар.
Сондыцтан инновациялыц технологиялардьщ мынадай ерекшелштерше мэн бepiлдi:
- эр сабацта белсецщ эдicтepдi цолдану;
- эр бшм алушылардьщ психологиялыц epeкшeлiктepiн ескеру;
- мшдетп децгейдеп бiлiмдi цалыптастыра отырып, мYмкiндiк децгейлерш ашу;
- инновациялыц технологияларды сынау арцылы тиiмдiлiгiн арттыру;
- оцу орнындагы бiлiм сапасын арттыру жэне т.б. [7].
Ал педагогикалыщ технология - педагогикалыщ YДepicкe цатысушылардыц бeлceндi ю-эpeкeтiн кездейтш, нэтижеге жетуге мYмкiндiк жасайтын Ypдicтep мен эдютердщ бipiздiлiгi мен жиынтыгы.
Инновация мэсeлeсi педагогикада педагогикалыц ецбектщ енiмдiлiгiн сапалы езгepтeтiн оцыту мен тэрбиелеудщ жаца Yлгiлepi мен эдютерш ц^ру пpoцeсiнe ыцпал жасайды. Кепшшк галымдардыц айтуы бойынша м^ндай нэтижеге жeтуi Yшiн педагогтыц инновациялыц ю-эрекет кeлeсi талаптарга сай болуга тшстк
- езiнiц жеке цасиеттерш есепке ала отырып, басцалардыц инновациялыц тэжipибeсiн езгерту, жeтiлдipу, цабылдау цaбiлeтiнe;
- жаца гылыми идеялар мен басцалардыц тэжрибеамен хабардар бола отырып, ез ж^мысын ^гыну цaжeттiлiгiнe;
- жаца гылыми зерттеулер, олардыц эдютемелш жYзeгeaсуын Yздiксiз тэжipибeгe eнгiзуi;
- педагогикалыц инновацияныц жаца эдiстepiмeн тэсiлдepiн ез бетшше жасау;
- педагогикалыц кертартпалыцпен, артта цалушылыцты болдырмау.
Инновациялыц технологияны пайдалану педагогикалыц iс-эpeкeттe элеуметпк-экономикалыц жагдай тудырган басца бiлiм беру сфераларынан бeлгiлi бip стандарттыц межесшен ауытцу мен балама жYЙe енпзу шараларын атцарады. Инновациялыц iс-эpeкeт жацалыцтарды ойлап шыгару, зерттеу, цолданысца дайындау, iс жYзiндe пайдалану сияцты процестермен сипатталады.
М¥Faлiмдepдiц оцыту технологияларын мецгеруде педагогикалыц кецестер, эдютемелш бipлeстiктep, олардыц зерттеушшк ж^мыстары, шыFapмaшылыц iс-эpeкeттepi пайдаланылады.
Барлыц жаца технологияныц алдымен цоятын мацсаты - бiлiм алушыныц жеке басыныц дара жэне дербес ерекшелштерш eскepiп, олардыц ез бeтiншe iздeнуiн арттырып, шыFapмaшылыцтapын цалыптастыру.
Kaзipгi бшм беру сaлaсындaFы инновациялыц технологияларын мецгермешнше сауатты, жан-жацты бiлгip маман болу мYмкiн емес. Инновациялыц технологияны мецгеру м¥Faлiмнiц зeйiн-зepдeлiк, кэсiптiк, aдaмгepшiлiк, рухани, азаматтыц жэне басца да кептеген ^стаздыц кeлбeтiнiц цалыптасуына игi эсерш тигiзeдi, езiн-езi дамытып, оцу-тэрбие YPДiсiн жYЙeлi ^йымдастыруына кемeктeсeдi.
Жаца бшм парадигмасы бipiншi opынFa баланыц бшм, бшк, дaFдысын емес, оныц т¥ЛFaсын, бiлiм арцылы дамуын цамтып отыр. Ка^рп уацытта педагогика Fылымыныц бip epeкшeлiгi - баланыц т¥ЛFaлыц дамуына бaFыттaлFaн жаца оцыту технологияларын шы^арып, оцу Ypдiсiнe eцгiзу. Сол себептен де бшм беру саласы цызметкерлершщ алдында - оцытудыц эдю-тэшлдерш Yнeмi жeтiлдipiп отыру жэне цaзipгi зaмaнFы педагогикалыц технологияларды мецгеру мiндeттepi цойылып отыр.
Жаца технология тYpлepiн сабац YPДiсiндe пайдалану, оцушыныц шытармашылык, интeллeктiк цaбiлeтiнiц дамуына, ез бшмш емipдe пайдалана бiлу дaFдылapыныц цалыптасуына экеледь
Жаца педагогикалыц технология мацсаты - оцытуды iзгiлeндipуi, яFни оцу ц^ралдары оцушылардыц ездiгiнeн танымдыц ю-эрекетш жYpгiзe алатындай болуы керек. Жаца педагогикалыц технология тYpлepi ете кеп.
1. Ойын технологиясы
2. Проблемалы ощыту технологиясы
3. Сын тургысынан ойлау технологиясы
4. ДецгейлЫ саралау технологиясы
5. Жекелеп ощыту технологиясы
6. Топтыщ технология
7. Кезецдеп ощыту технологиясы
8. Жеке пэндгк педагогикалыщ технология
9. ОзтдЫ дамыту технологиясы
10. Дамыта ощыту технологиялары
11. Модульд1к ощыту технологиясы жэне т.б. [8].
Инновациялык технологияларды пайдалану барысында топтык жумысты уйымдастырудыц б1ршама артыкшылыктар бар. Топтык жумыс сабак барысында уакытты тиiмдi Yнeмдeугe, езге бшм алушылармен пшр aлмacуFa, ортак шeшiмгe келуге, бip-бipiн cыйлaуFa жэне тындауFа, бipi-бipiн бaFaлaуFa жалпы сабак Yшiн ете тиiмдi болып табылады. Ягни, топтык жумыс барысында бшм алушылардыц бойында кешбасшылык даFдылары дамып, жауапкершшк касиеттер1 артады.
Бiз сaбaFымыздa бipлeciп жумыс ютеу аркылы бшм алушылардыц Yлгepiм дeнгeйiн кетepiп, оларды дaмытуFa, ынтaлaндыpуFa жaFдaй жасай аламыз. Жаца езгерютер eнгiзiлe отырып еткiзiлгeн сабактарда бшм алушылар бipi-бipiмeн карым - катынас жасайды. Ол Yшiн окытушы ^нделшт caбaFынa тиянакты дайындалып, бшм алушылардыц бшмге деген куштарлыктарын дамытып, сабакта окушылардыц сыни туpFыдaн oйлaуFa байланысты бepiлгeн дeнгeйлiк тапсырмаларды орындату аркылы oкуFa деген кызыFушылыктapын арттырады. Бшм алушы мен окытушы карым - катынаска тYcу барысында окудыц сапасы, сындарлы окудыц нeгiзiндe дарынды жэне талантты бшм алушылардыц саны, oкуFa деген окытушылардыц кезкарастары езгередь 6з кезегшде окытушыларда сабакка кызыгеа араласып, катысып, ой белiciп, келешекте ездершщ сабактарын жацаша тэciлмeн жYpгiзугe ат салысып, кepi байланыс орнатады. Бшм алушыларды сабакта сыни туpFacынaн oйлaндыpуFa баулу аркылы дэcтYpлi окудан, сындарлы oкуFa кешeмiз. Бшм алушылардыц сыни ойлай бшу кaбiлeттepiн калыптастырамыз.
Сонымен инновациялык - педагогикалык технологияларды пайдалану барысында бшм алушыларда мынадай дaFдылapы байкалады:
- окыту Ypдiciн жемют eтeтiн окытудыц жайлы шарттары. Бул кезде бшм алушы езшщ интеллектуалды дapaлыFын ceзiнeдi;
- ic-эpeкeт тYpлepiмeн, идеялармен, бiлiмдepмeн алмасу жYpeдi;
- тек жаца бшм алып кана коймай, сонымен бipгe танымдык ю эpeкeттi дамыту максаты алда турады;
- окыту Ypдiciнiн барлык катысушылары кез келген кезкараска тезiмдiлiк танытуы керек;
- коммуникативтш дaFдылap дамиды;
- топтык, жеке, жуптык жумыстар жYpгiзiлeдi;
- релдш ойындар, зepттeушiлiк жобалар, шыFapмaшылык жумыстар колданылады;
- талкыланатын такырыптар бip жакты шeшiмгe бaFынбaйды, жэне тек логикалык пайымдауды талап етш кана коймай, сонымен катар езгенщ пшрше курмет пен толеранттылык талап eтeдi;
- регламент пен карастырылып oтыpFaн сабак дeнгeйiндeгi сурактарды сактау талап eтiлeдi (функцияларды белу, epeжeлepдi сактау);
- жYЙкeгe салмак тYcipiлмeйдi, бiлiм алушыныц ic эрекет формасын езгерту зeйiнiн aудapуFa мYмкiндiк пайда болады.
Корыта келгенде, жaнapтылFaн бшм мазмуны жaFдaйындa инновациялык - педагогикалык технологиялар бiлiм алушылардыц жеке туетасын дамыту куралы peтiндe сипатталады. Сонымен бipгe, пэнге кызыFушылыктapын дамытып, бшм сапасын apттыpуFa сeптиiгiн тигiзepi анык. Ол ез кeзeгiндe бiлiм алушылардыц функционалдык сауаттылыктарын жэне сыни туpFaдaн ойлау дaFдылapын дамытады. Лл, устаздар, Yнeмi бiлiмдepiн инновациялык технологиялармен шыцдап, емip бойы оку кaFидaсын ойдан бip сэтке де шыFapмaFaн жaFдaйдa, eлiмiздiн epтeнi, бiлiмдi жастарды тэрбиелей алады.
ПaйдaлaнылFaн эдебиеттер
1. Эл1мов Л.К. Интербелсенд1 эд1стерд1 жорарры оку орындарында колдану: оку куралы, Ллматы 2013ж. 328 б.
2. Мемлекет басшысы Н.Э.Назарбаевтын Казахстан халкына жолдауы. 2018 житы 5 казан
3. 2018-2019 оку жылында Казахстан Республикасыныц жалпы орта бiлiм беретiн уйымдарында оку процесiн уйымдастырудыц ерекшелiктерi туралы эдiстемелiк нускау хат, Астана 2018
4. К^азацстан Республикасында бшм беруд1 жэне гылымды дамытудыц 2016 - 2019 жылдарга арналган мемлекетпк бавдарламасы, Астана, 2016 жыл.
5. Elisabeth Fis^r, Martin Hänze. Back from" guide on the side"to"sage on the stage"? Effects of teacher-guided and student-activating teaching methods on student learning in higher education. Journal of Educational Research 95 (2019) 26-35
6. Пискарева И. Е. Формирование готовности будущух учителей к инновационной деятельности: дис. канд. пед. наук / И. Е. Пискарева - Кострома, 2000.
7. Жанпешсова М. Модульдж оцыту технологиясы оцушыны дамыту ц^ралы peтiндe./Aудapгaн Д.А. Кайшыбекова /. Алматы 2002.-180б.
8. Оцытудыц инновациялыц эдiстемелерi мен технологияларын жогары оцу орындарында цолдану тэжiрибесi. Оцу-эдютемелж ц^рал. - Кдоастырушылар: Т^рганбаева Б., Элiмов А. К. - Алматы, 2011.
ИСПOЛЬЗOВAНИE ИННOВAЦИOННЫХ ТEХНOЛOГИЙ В УСЛОВИЯХ OБНOВЛEННOГO СOДEPЖAНИЯ OБPAЗOВAНИЯ
Г.К. Стамбекова
докторант 2 курса специальности "Педагогика и методика начального обучения",
магистр педагогических наук, Институт педагогики и психологии, КазНПУ имени Абая, jazira_84_s@mail.ru
В данной статье излагается значимость реформ, происходящих в среднем образовании, а также пути их реализации. Описывается особенность обновленного содержания образования. Показываются особенности применения различных инновационно-педагогических технологий для формирования у обучающихся навыков функциональной грамотности. Излагаются типы инновационно-педагогических технологий и стратегий, используемых в условиях обновленного содержания образования. Проанализированы подходы отечественных и зарубежных ученых. Раскрывается важность активной деятельности учителя в свете происходящих в образовании изменений.
Ключевые слова: инновационная технология, умение, навыки, функциональная грамотность, методика
USE OF INNOVATIVE TECHNOLOGIES IN THE CONDITIONS OF UPDATED EDUCATION
G. K. Stambekova
1 year doctoral student specialty "Pedagogy and methods of primary education",
master of education, Institute of pedagogy and psychology, KazNPU named after Abai, jazira_84_s@mail.ru
The significance of the reforms taking place in secondary education, as well as the ways of their implementation is considered in this article. Describes the feature of the updated content of education. The features of the use of various innovative - pedagogical technologies for the formation of functional literacy skills among students are shown. The types of innovative - pedagogical technologies and strategies using in conditions of updated content of education are described. Approaches of Kazakhstani and foreign educators are analyzed. The importance of the active work of the teacher in the light of the changes taking place in education is considered.
Key words: innovative technology, ability, skills, functional literacy, methodology
PegaKUHara 30.01.2019 Ka6bMgaHgbi
