Научная статья на тему 'Ўзбекистон Республикасида давлат харидларини амалга ошириш асослари'

Ўзбекистон Республикасида давлат харидларини амалга ошириш асослари Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
730
92
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
давлат харидлари / корпоратив харидлар / электрон савдо / Ҳукумат комиссияси / эълон / буюртма / махсус ахборот портали / рақобат / public procurement / corporate procurement / electronic trading / the government Commission / announcement / application / special information portal / competition

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Рахимова Г. Х.

Мазкур мақолада Ўзбекистон Республикасида бюджет тизими бюджетларининг маблағлари ҳисобидан амалга ошириладиган товар, иш ва хизматлар харидлари ҳисобланган давлат харидлари, уни ташкил этиш механизми, бу борада қабул қилинган қатор меъёрийҳуқуқий ҳужжатлар ҳамда бу соҳада ўз ечимини кутаётган муаммолар таҳлил қилинган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

FUNDAMENTALS OF PUBLIC PROCUREMENT IN THE REPUBLIC OF UZBEKISTAN

The article discusses the public procurement of goods, works and services, the mechanism of public procurement, electronic trading, normative-legal basis in this sphere, and there are analyzed problems of improvement of the public procurement process.

Текст научной работы на тему «Ўзбекистон Республикасида давлат харидларини амалга ошириш асослари»

Рахимова Г.Х.,

Узбекистон Республикаси Молия Вазирлиги ^узуридаги Ук,ув маркази катта укитувчиси

РАХИМОВА Г.Х. УЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИДА ДАВЛАТХАРИДЛАРИНИ АМАЛГА ОШИРИШ АСОСЛАРИ

Мазкур маколада Узбекистон Республикасида бюджет тизими бюджетларининг маблаFлари х,исобидан амалга ошириладиган товар, иш ва хизматлар харидлари х,исобланган давлат харидлари, уни ташкил этиш механизми, бу борада кабул килинган катор меъёрий-^укукий х,ужжатлар х,амда бу сох,ада уз ечимини кутаётган муаммолар тах,лил килинган.

Таянч иборалар: давлат харидлари, корпоратив харидлар, электрон савдо, Хукумат комиссияси, эълон, буюртма, махсус ахборот портали, ракобат.

РАХИМОВА Г.Х. ОСНОВЫ ОСУЩЕСТВЛЕНИЯ ГОСУДАРСТВЕННЫХ ЗАКУПОК В РЕСПУБЛИКЕ УЗБЕКИСТАН

В данной статье рассматриваются вопросы закупок товаров, работ и услуг, осуществляемых за счет средств бюджетов бюджетной системы, механизм организации государственных закупок, нормативно-правовые основы в этой сфере, а также анализируются проблемы совершенствования процесса государственных закупок.

Ключевые слова: государственные закупки, корпоративные закупки, электронные торги, Правительственная комиссия, объявление, заявка, специальный информационный портал, конкуренция.

RAHIMOVA G. FUNDAMENTALS OF PUBLIC PROCUREMENT IN THE REPUBLIC OF UZBEKISTAN

The article discusses the public procurement of goods, works and services, the mechanism of public procurement, electronic trading, normative-legal basis in this sphere, and there are analyzed problems of improvement of the public procurement process.

Keywords: public procurement, corporate procurement, electronic trading, the government Commission, announcement, application, special information portal, competition.

Республикамизда изчил олиб борилаётган ислоцотлар, жумладан, давлат молиясини бошцариш тизимини тубдан ислоц цилиш, бюджет мабла*ларидан янада самарали фой-даланиш, мавжуд муаммоли цолатларни бартараф этиш, турли мезон ва меъёрлари замон талабига цамоцанг булган давлат молияси тизимини янада мувофицлаштириш цамда такомиллаштиришга царатилгандир.

ДАВЛАТ БЮДЖЕТИ ВА FA3HA4I^MK ТИЗИМИ / ГОСУДАРСТВЕННЫЙ БЮДЖЕТ И КАЗНАЧЕЙСКАЯ СИСТЕМА _.

Замонавий шароитда давлат молиясини бошкаришда бюджет маблаFларидан самарали фойдаланишни таъминлаш, давлат эх,тиёжлари учун зарур булган товар ва хизматларни етка-зиб беришда кичик бизнес субъектларининг кенг иштирокини янада ривожлантириш х,амда давлат харидларини амалга ошириш жараёни-

да ракобат ва шаффофликни янада кучайтириш максадида республикада янги самарали электрон давлат харидлари тизими такомиллашти-риб борилмокда.

Бу борада Республикамиз Президенти таъ-кидлаганларидек, «2013 йилда электрон савдо-лардаги давлат харидлари х,ажми 417 миллиард

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2014, 7

^"бо давлат^юджётИваТазначйлйктйзймй"/-

.__ГОСУДАРСТВЕННЫЙ БЮДЖЕТ И КАЗНАЧЕЙСКАЯ СИСТЕМА

сумни ташкил этди ва савдо якунлари буйича 83 миллиард сумлик бюджет маблаFлари тежаб колинди»1.

Шуни алохида кайд этиш лозимки, давлат харидлари доирасида сотувга куйилган товар ва хизматларнинг 83 фоиздан зиёди кичик бизнес субъектлари томонидан амалга оширил-ган. Республикамизда давлат харидлари жара-ёнига кичик бизнес субъектларини фаол ва кенг микёсда жалб этилиши учун кулай шарт-шароитлар яратилмокда, танлов хамда электрон савдоларда иштирок этувчи барча субъектлар вакилларининг малакаларини оширишга жид-дий эътибор каратилмокда.

Узбекистон Республикаси Президенти И.Каримов 2010 йилда мамлакатимизни ижтимоий-иктисодий ривожлантириш якунлари ва 2011 йилга мулжалланган энг мухим устувор йуналишларга бaFишлaнгaн Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг мажлисидаги маърузаларида жумладан:

«...кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликнинг кредитлар, хом ашё ресурслари, шунингдек, давлат харидлари тизимидан фойдаланиш имкониятларини кенгайтириш зарур»2 деб таъ-кидлаганлар. Шунингдек, 2011 йилда Молия вазирлиги ва Иктисодиёт вазирлигига махсус квоталар ажратиш оркали кичик бизнеснинг давлат харидлари тизимидан фойдаланишини кенгайтириш борасида алохида механизмни ишлаб чикиш ва амалда куллаш, кичик бизнес корхоналари томонидан ишлаб чикарилаётган махсулотларни харид килиш, курсатилаётган иш ва хизматларга доир давлат буюртмаларини жойлаштириш буйича очик электрон тизим-ни боскичма-боскич жорий этиш вазифаси топширилди.

1 Каримов И.А. 2014 йил юкори усиш суръатлари билан ривожланиш, барча мавжуд имкониятларни сафарбар этиш, узини оклаган ислохотлар стратегия-сини изчил давом эттириш йили булади. / Мамлакатимизни 2013 йилда ижтимоий-иктисодий ривожлантириш якунлари ва 2014 йилга мулжалланган иктисодий дастурнинг энг мухим устувор йуналишларига баFишланган Вазирлар Махкамасининг мажлисидаги маъруза. - Т.: «Узбекистон», 2014. -18-б.

2 Каримов И.А. Барча режа ва дастурларимиз Ватанимиз тараккиётини юксалтириш, халкимиз фаровонлигини оширишга хизмат килади. / 2010 йилда мамлакатимизни ижтимоий-иктисодий ривожлантириш якунлари ва 2011 йилга мулжалланган энг мухим устувор йуналишларга бaFишлaнгaн Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг мажлисидаги маъруза. - Т.: «Узбекистон», 2011. -40-б.

Давлат харидлари - бюджет тизими бюджет-ларининг маблаFлари хисобидан амалга ошири-ладиган товарлар (ишлар, хизматлар) харидлари хисобланади.

Давлат харидлари жараёни бир-бирига узвий боFлик булган 4 боскичдан иборат:

■ харидларни режалаштириш;

■ харидларни ташкил этиш;

■ шартномалар тузиш ва уларни бажариш;

■ назорат.

Маълумки, бюджет тизими бюджетларининг маблаFлари муайян бюджет ташкилотлари ва бюджет маблаFлари олувчиларга ушбу маб-лаFлардан белгиланган максадларни молиялаш-тиришда фойдаланиш учун ажратилади.

Давлат харидлари жараёнининг режалаштириш боскичида давлат буюртмачи-си маблаFлардан самарали фойдаланишга йуналтирилган бюджет конунчилиги асосида, давлат маблаFларидан максадли фойдаланиш буйича талабларни бажарган холда буюртмачи зарурий харидларни режалаштиради.

Айнан ана шу жараён, бизнинг фикри-мизча, давлат харидлари тизимининг мухим боскичларидан бири саналади. Бюджет жараёни хамда харид фаолиятини режалаштириш боскичлари мутаносиблигининг етарли дара-жада тартибланган эмаслиги ечими кутилаётган муаммолардан биридир.

Давлат харидлари тизимини ойдинлашти-риш, ушбу жараёнга кичик бизнес субъектларини жалб этиш, харид жараёнида товарларни (ишларни, хизматларни) етказиб берувчилар-нинг ракобати ва очикликни таъминлаш асоси-да амалга ошириш баркарор иктисодий усишни саклашнинг мухим омили сифатида хизмат килади.

Юкоридигилардан келиб чиккан холда, Узбекистон Республикаси Президентининг 2011 йил 7 февралдаги «Давлат харидлари тизимини макбуллаштириш ва уларга кичик бизнес субъектларини жалб этишни кенгайтириш туFрисида»ги ПК.-1475 сонли карори кабул килинди.

Давлат бюджети маблаFлари ва бошка мар-казлаштирилган манбалар хисобидан молия-лаштириладиган, киймати 500 млн сумгача булган объектлар буйича курилиш ва реконструкция ишларини бажариш учун пудратчи ташкилотлар танлови факат кичик бизнес субъектлари уртасида амалга оширилади.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2014, 7

~ДДВЛДТБЮДЖЁТИВДТДЗНАЧЙЛЙКТЙЗЙМИТ бТ^ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ БЮДЖЕТ И КАЗНАЧЕЙСКАЯ СИСТЕМА _.

Харид тизимида янада очикликни таъмин-лаш максадида марказлаштирилган манбалар хисобидан давлат харидларини амалга ошира-ётган барча ташкилотлар махсус ахборот пор-талида шартнома (контракт)лар тузилган кундан бошлаб уч кун ичида буюртмаларни жойлашти-риш натижалари тyFрисидаги ахборотни бериш-лари шартлиги белгиланди.

Узбекистон Республикасининг 2013 йил 26 декабрдаги «Узбекистон Республикасининг Бюджет кодексини тасдиклаш тyFрисида»ги УРК-360 сонли конуни билан «Узбекистон Республикасининг Бюджет кодекси» тасдикланди. Кодекснинг 121-моддасида белгиланишича, давлат харид-лари амалга оширилиши тyFрисидаги эълонлар махсус ахборот порталида ушбу харидлар амалга оширилишидан камида ун кун олдин жой-лаштирилиши керак1.

Давлат харидлари амалга оширилиши ва уларнинг якунлари тyFрисидаги эълонлар бел-гиланган тартибда махсус ахборот порталида (Узбекистон республика товар-хом ашё биржа-сининг махсус веб-сайтида) жойлаштирилиши керак.

Узбекистон Республикаси Президентининг ПК-1475 сонли карорида белгиланишича, давлат харидлари буйича Хукумат комиссияси томо-нидан белгиланадиган айрим турдаги товар-лар (ишлар, хизматлар) буйича битта шартно-мага асосан эквиваленти 300 АКШ долларидан 100 минг АКШ долларигача булган микдордаги давлат харидлари Узбекистон республика товар-хом ашё биржасида ташкил этиладиган электрон савдолар оркали амалга оширилади, конун хужжатларида назарда тутилган доллар бундан мустасно.

Мазкур карорнинг иловаларига кура, давлат эхтиёжлари учун устувор даражада кичик бизнес субъектларидан харид килинадиган товар (иш ва хизмат)ларнинг гурухлари руйхатлари тасдикланган.

Карор билан куйидагилар белгиланган:

■ устувор даражада кичик бизнес субъектларидан харид килинадиган товар (иш ва хизмат) ларнинг гурухлари руйхатига Хукумат комиссияси карори билан узгартиришлар ва кушимчалар киритилиши мумкин;

■ давлат харидлари жараёнида иштирок этувчи ташкилотларни Узбекистон республи-

1 Узбекистон Республикасининг Бюджет кодекси.

ка товар-хом ашё биржасида аккредитациядан утказиш бепул амалга оширилади;

■ Узбекистон республика товар-хом ашё бир-жасининг давлат харидлари буйича биржа сав-доси катнашчиларидан ундириладиган комис-сион йиFим микдори хар икки тарафдан битим суммасининг 0,05 фоизидан ошмаслиги лозим, етказиб берувчиларнинг гаровга куядиган омо-нат (закалат) микдори эса Давлат харидлари буйича Хукумат комиссияси томонидан белги-ланади.

Давлат харидларини амалга ошириш жараё-нини такомиллаштириш буйича зарур чора-тадбирларни ишлаб чикиш, таклифлар кири-тиш хамда кабул килиш максадида Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамаси хузуридаги Давлат харидлари буйича Хукумат комиссияси йиFилишлар утказади. Давлат харидлари буйича Хукумат комиссияси йиFилишларида ташкилий масалалар куриб чикилади хамда электрон сав-до оркали харид килинадиган товарлар (ишлар, хизматлар) турлари ва кичик бизнес субъектла-рига ажратилган улуш (квота)лари белгиланади. 2013 йил 4 октябрда Давлат харидлари буйича Хукумат комиссиясининг навбатдаги йиFилиши булиб утди хамда 9-сонли баённома расмий-лаштирилди.

Узбекистон Республикаси Президентининг 2011 йил 7 февралдаги «Давлат харидлари тизимини макбуллаштириш ва уларга кичик бизнес субъектларини жалб этишни кенгай-тириш тyFрисида»ги ПК-1475 сонли карорини бажариш юзасидан хамда давлат харидларини ташкил этишга доир норматив-хукукий базани такомиллаштириш максадида 2011 йил 1 апрелда Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг «Давлат харидларини ташкил этишга доир норматив-хукукий базани такомиллаштириш чора-тадбирлари тyFрисида»ги 100-сонли карори кабул килинди.

Карорга мувофик, «Давлат харидлари буйича Хукумат комиссиясининг ишчи органи тyFрисида Низом» тасдикланди хамда Узбекистон Республикаси Хукуматининг айрим карорларига узгартириш ва кушимчалар киритилди.

«Давлат харидлари буйича Хукумат комиссиясининг ишчи органи тyFрисидаги Низом» давлат харидлари буйича Хукумат комиссияси ишчи органининг асосий вазифалари, функциялари ва ишларини ташкил этиш тартибини белгилай-ди. Давлат харидлари буйича Хукумат комис-

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2014, 7

г"52 Дав^ат1юдЖётИва?аз^ач^тйктйзймИ7—

.__ГОСУДАРСТВЕННЫЙ БЮДЖЕТ И КАЗНАЧЕЙСКАЯ СИСТЕМА

сиясининг ишчи органи Узбекистон Респуб-ликаси Молия вазирлигининг Fазначилиги хисобланади.

Давлат харидлари буйича Хукумат комис-сиясининг ишчи органининг асосий вазифалари булиб куйидагилар хисобланади:

■ давлат харидлари буйича ахборот базаси-ни яратиш ва доимий равишда янгилаб бориш, давлат харидларини амалга оширишда нархлар-ни шакллантириш жараёнини назорат килиш;

■ Давлат харидлари буйича Хукумат комис-сиясининг конун хужжатлари билан унинг вако-латига киритилган масалалар буйича материал-лари ва карорлари лойихаларини тайёрлаш;

■ давлат ва хужалик бошкаруви органлари, махаллий давлат хокимияти органлари, товар-лар (ишлар, хизматлар)нинг давлат харидлари жараёнида иштирок этувчи бошка ташкилот-лар ва хужалик юритувчи субъектлар томони-дан Хукумат комиссияси карорлари бажарили-шини назорат килиш хамда давлат харидлари сохасидаги конун хужжатларини такомиллашти-ришда катнашиш.

Электрон савдолар шаклидаги харидлар тизимига кичик бизнес ва хусусий тадбиркор-лик субъектларини кенг жалб этиш учун кулай шароитлар яратиш, уларни амалга оширишда ракобатни ривожлантириш ва ошкораликни таъминлаш, табиий монополиялар субъектлари-нинг товарлари хамда хизматлари нархларини макбуллаштириш максадида Узбекистон Респуб-ликаси Президентининг 2013 йил 5 апрелдаги «Электрон харидлар тизимини макбуллаштириш ва улардан тадбиркорлик субъектларининг фойдаланишини кенгайтириш туFрисида»ги ПК-1948-сонли карори кабул килинди.

Карорда белгиланишича, 2013 йилнинг 1 майидан бошлаб устав жамFармасида давлат улуши 50 фоиздан ортик булган табиий монополия субъектлари, давлат унитар корхоналари ва хужалик жамиятлари айрим турдаги товарларни (ишларни, хизматларни) бир шартнома буйича эквиваленти 300 АКШ долларидан 100 минг АКШ долларигача булган микдорда Узбекистон республика товар-хом ашё биржаси томони-дан ташкил килинадиган алохида савдо май-дончасида электрон савдолар воситасида харид киладилар.

Узбекистон республика товар-хом ашё биржаси томонидан утказиладиган электрон сав-доларда давлат улуши устувор булган табиий

монополия субъектлари, корхоналар ва таш-килотлар харид киладиган товарлар (ишлар, хизматлар) руйхати махсус Хукумат комиссияси томонидан белгиланади.

Президент карори билан давлат улуши устувор булган табиий монополия субъектлари, корхоналар ва ташкилотлар товарлар (ишлар, хизматлар) етказиб берувчини аниклаш сана-сидан камида 15 календарь кунидан аввал булажак харидлар туFрисидаги ахборотни, шунингдек, шартномалар тузилган кундан бошлаб уч кун ичида буюртмаларни жойлаштириш натижалари туFрисидаги ахборотни Узбекистон республика товар-хом ашё биржасининг махсус ахборот порталида ва "Биржа" газетасида жой-лаштиради, конун хужжатларида назарда тутил-ган холлар бундан мустасно1.

МаблаFлардан самарали фойдаланиш, харид тизимини янада такомиллаштириш, кичик бизнес субъектларининг товар (иш, хизмат)лар етказиб бериш буйича давлат буюртмаларини олиш имкониятларини кенгайтириш, ракобатни янада ривожлантириш ва давлат ва корпоратив харидларни амалга оширишда очиклик ва шаф-фофликни таъминлаш максадида Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2013 йил 11 июндаги «Давлат ва корпоратив харидлар жараёнини такомиллаштиришга доир кушимча чора-тадбирлар туFрисида»ги 166-сонли карори кабул килинди.

Мазкур карор билан «Давлат улуши устувор булган табиий монополиялар субъектлари, корхоналар ва ташкилотларнинг электрон харидлари буйича Хукумат комиссияси ишчи органи туFрисида"ги Низом хамда «Узбекистон республика товар-хом ашё биржасида электрон харидларни ташкил этиш ва утказиш тартиби туFрисида"ги Низом тасдикланди. Узбекистон Республикаси Хукуматининг айрим карорларига узгартириш ва кушимчалар киритилди.

«Давлат улуши устувор булган табиий монополиялар субъектлари, корхоналар ва ташкилотларнинг электрон харидлари буйича Хукумат комиссияси ишчи органи туFрисида"ги Низом давлат улуши устувор булган табиий монополиялар субъектлари, корхоналар ва ташкилот-ларнинг электрон харидлари буйича Хукумат

1 Узбекистон Республикаси Президентининг 2013 йил 5 апрелдаги «Электрон харидлар тизимини макбуллаштириш ва улардан тадбиркорлик субъектларининг фойдаланишини кенгайтириш туFрисида»ги ПК-1948-сонли карори.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2014, 7

~ДДВЛДТБЮДЖЁТИВДТДЗНАЧЙЛЙКТЙЗЙМИТ 53 > ГОСУДАРСТВЕННЫЙ БЮДЖЕТ И КАЗНАЧЕЙСКАЯ СИСТЕМА _.

комиссияси ишчи органининг асосий вази-фалари, функциялари ва унинг ишини ташкил этиш тартибини белгилайди. Ишчи органнинг функциялари Узбекистан Республикасининг Хусусийлаштириш, монополиядан чикариш ва ракобатни ривожлантириш давлат кумитасига юкланган.

«Узбекистон республика товар-хом ашё биржасида электрон харидларни ташкил этиш ва утказиш тартиби туFрисида"ги Низом Узбекистон республика товар-хом ашё биржасида бошланFич нархни пасайтириш юзасидан электрон харидларни аукцион савдолар шакли-да ташкил этиш ва утказиш тартибини белгилай-ди.

Ушбу низомга мувофик, Хукумат комиссияси томонидан белгиланадиган руйхат буйича битта шартнома буйича 300 АК.Ш долларидан 100 минг АКШ долларигача тенг булган суммада товарлар (ишлар, хизматлар)нинг давлат харид-лари ва корпоратив харидлари ташкил этилади ва утказилади1.

Давлат улуши устун булган табиий монополиялар субъектлари, корхоналар ва таш-килотлар электрон харидлари буйича Хукумат комиссияси томонидан аникланадиган руйхат буйича устав фондидаги давлат улуши 50 фоиз-дан куп булган табиий монополиялар субъектлари, давлат унитар корхоналари ва хужалик жамиятлари томонидан амалга ошириладиган товарлар (ишлар, хизматлар) харидлари корпоратив харидлар хисобланади.

Савдолар электрон тизимда, бошланFич нархни боскичма-боскич пасайтирган холда утказилади. Агар савдоларда камида икки нафар етказиб берувчи катнашса, савдолар булиб утган деб хисобланади. Савдоларда икки нафардан кам етказиб берувчи катнашса, савдолар булиб утмаган деб хисобланади, савдолар Fолиби аникланмайди, буюртмачи савдоларни 10 кун-га узайтиради. Узайтирилган савдолар булиб утмаган деб эълон килинган такдирда, электрон тизим буюртмачининг буюртманомасини кафо-латловчининг буюртманомаси билан бирлашти-ради.

Улар буйича кафолатловчи етказиб берув-чиларнинг буюртманомалари йук булган узай-

1 Узбекистон Республикаси Вазирлар Мах,камасининг 2013 йил 11 июндаги «Давлат ва корпоратив харидлар жараёнини такомиллаштиришга доир кушимча чора-тадбирлар туFрисида»ги 166-сонли карори.

тирилган савдолар булиб утмаган деб эълон килинган такдирда, буюртмачилар товарлар (ишлар, хизматлар)ни камида учта хужалик юри-тувчи субъектга товарлар (ишлар, хизматлар) сотиб олишнинг охирги буюртманомада эълон килинган шартларини узгартирмасдан сотиб олиш юзасидан таклифлар юбориш йули билан энг яхши таклифларни танлаб олиш асосида сотиб олишлари мумкин.

Шуни таъкидлаш жоизки, хозирги кунда, кор-хона ва ташкилотларнинг диверсификацияла-шувида хамда ривожланишида кенг ракобатни яратиш ва ривожлантириш максадида давлат харидларининг янги, янада мукаммал, очик ва шаффоф, савдо иштирокчиларининг юкори даражадаги ракобатини ва тенг иштирокини таъминлайдиган, электрон савдо шаклида амалга ошириладиган замонавий харид механизми йулга куйилди.

Бу борада бюджет ташкилотлари томони-дан амалга оширилаётган харидлар мамла-кат ижтимоий-иктисодий сиёсатининг устувор йуналишларига мос келиши, йуналтирилган маблаFларнинг натижадорлиги тамойили, жара-ён боскичларининг сифати эътиборга олинаёт-ганлиги масаласи хам алохида урин эгаллайди.

Замонавий шароитда режалаштириш жараёнини самарали юритиш учун ташкилотлар харид режасини ишлаб чикишлари лозим.

Харид режасини ишлаб чикиш куйидагиларни талаб этади:

■ микдорий жихатдан ва сифат талаблари-нинг аник тавсифи хамда етказиб бериш буйича белгиланган талаблар;

■ ракобат даражасини аниклаш максадида бозорни тадкик этиш, жумладан, мавжуд таъми-нотчилар ва хавф-хатар (рисклар) тахлили;

■ харид фаолияти стратегияси буйича карорлар кабул килиш;

■ тендер хужжатларини тайёрлаш (техник хусусиятлар, бахолаш мезонлари, малака буйича талаблар, шартноманинг махсус шартлари);

■ бевосита харид жараёнини амалга оши-риш (маълум килиш, тендер хужжатларини таксимлаш, таклифларни бахолаш, шартнома тузиш, шартномаларнинг бажарилишини бошкариш) ва бошкалар.

Харид фаолияти давомида хавф-хатар тахлилини амалга ошириш, шартномавий муно-сабатларнинг бажарилиши сифат даражасини

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2014, 7

г~ ДавлатбюдЖёЖВаТаз^ач^тйктйзймй/-

.__ГОСУДАРСТВЕННЫЙ БЮДЖЕТ И КАЗНАЧЕЙСКАЯ СИСТЕМА

мажмуавий тахлил килиш борасида бир катор тизимли ишлар олиб борилиши лозим.

Замонавий шароитда давлат харидини таш-кил этиш буйича янги тамойилларга асосланган тизим тобора такомиллашиб бормокда, бирок бу сохада уз ечимини кутаётган катор муаммо-лар хам мавжуд. Жумладан:

мавжуд меъёрий-хукукий базани янада тако-миллаштириш ва давлат харидларининг асо-сий тамойилларини белгиловчи конун кабул килиниши лозим;

давлат харидини амалга оширувчи ва унинг мониторинги хамда назоратини таъминловчи кадрларни тайёрлаш ва малакасини ошириш масалалари ва бошкалар.

Адабиётлар:

1. Узбекистон Республикасининг Фукаролик кодекси.

2. Узбекистон Республикасининг Бюджет кодекси.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

3. Узбекистон Республикасининг 2013 йил 26 декабрдаги «Узбекистон Республикасининг Бюджет кодексини тасдиклаш туFрисида»ги УРК-360 сонли конуни.

4. Узбекистон Республикасининг 1998 йил 29 августдаги «Хужалик юритувчи субъектлар фаолиятининг шартномавий-хукукий базаси туFрисида»ги 670-1 сонли конуни.

5. Узбекистон Республикаси Президентининг 2011 йил 7 февралдаги «Давлат харидлари тизимини макбуллаштириш ва уларга кичик бизнес субъектларини жалб этишни кенгайтириш туFрисида»ги ПК-1475 сонли карори.

6. Узбекистон Республикаси Президентининг 2013 йил 5 апрелдаги «Электрон харидлар тизимини макбуллаштириш ва улардан тадбиркорлик субъектларининг фойдаланишини кенгайтириш туFрисида»ги ПК-1948-сонли карори.

7. Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2000 йил 21 ноябрда-ги «Тендер савдоларини ташкил этишни такомиллаштириш чора-тадбирлари туFрисида»ги 456-сонли карори.

8. Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг «Давлат харидларини ташкил этишга доир норматив-хукукий базани такомиллаштириш чора-тадбирлари туFрисида»ги 100-сонли карори.

9. Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2013 йил 11 июндаги «Давлат ва корпоратив харидлар жараёнини такомиллаштиришга доир кушимча чора-тадбирлар туFрисида»ги 166-сонли карори.

10. Каримов И.А. 2014 йил юкори усиш суръатлари билан ривожланиш, барча мавжуд имкониятларни сафарбар этиш, узини оклаган ислохотлар стратегиясини изчил давом эттириш йили булади. / Мамлакатимизни 2013 йилда ижтимоий-иктисодий ривожлантириш якунлари ва 2014 йилга мулжалланган иктисодий дастурнинг энг мухим устувор йуналишларига баFишланган Вазирлар Махкамасининг мажлисидаги маъруза. - Т.: «Узбекистон», 2014.

11. Каримов И.А. Барча режа ва дастурларимиз Ватанимиз тараккиётини юксалтириш, халкимиз фаровонлигини оширишга хизмат килади. / 2010 йилда мамлакатимизни ижтимоий-иктисодий ривожлантириш якунлари ва 2011 йилга мулжалланган энг мухим устувор йуналишларга бaFишлaнгaн Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг мажлисидаги маъруза. - Т.: «Узбекистон», 2011.

12. Бурханов У.А. Давлат хариди. Укув кулланма: - Т.: «1^осот^» МЧЖ нашриё-ти, 2010.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2014, 7

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.