Научная статья на тему 'ЯНГИ ЖАМИЯТ ҚУРИШДА ТАЪЛИМ ТАРБИЯНИНГ ЎРНИ ВА РОЛИ'

ЯНГИ ЖАМИЯТ ҚУРИШДА ТАЪЛИМ ТАРБИЯНИНГ ЎРНИ ВА РОЛИ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

241
27
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Модернизация / давлат-хусусий шериклик / нодавлат олий таълим муассасалари / концепция / баркамол авлод / иқтидорли талабалар / кредит-модуль тизими / илмий-тадқиқотлар натижаларини тижоратлаштириш / стратегик вазифа. / Модернизация / государственно-частное партнерство / негосударственные высшие учебные заведения / концепция / зрелое поколение / талантливые студенты / кредитно-модульная система / коммерциализация результатов исследований / стратегическая задача

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Лобар Тошпулатовна Ризаева

Ушбу мақолада олий таълим тизимининг ривожлантириш ва ислоҳ қилишнинг устувор йўналишлари, олий таълимни модернизация қилиш доирасида амалга оширилган ишлар ва ислоҳотлар ѐритиб берилган. Шунингдек, илғор таълим технологияларига асосланган ҳолда ижтимоий соҳа ва иқтисодиѐт тармоқларини ривожлантириш мақсадида устувор йўналишларини белгилаш баробарида сифатли таълим тизимини ислоҳ этиш жараѐнида миллий тарбиянинг мазмуни ва самарасини замон талаблари даражасига кўтариш масалалари ѐритилган

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

В данной статье освещаются приоритеты развития и реформирования системы высшего образования, работы и реформы, проводимые в рамках модернизации высшего образования. Также были освещены вопросы повышения содержания и эффективности отечественного образования до уровня современных требований в процессе реформирования системы качественного образования при определении приоритетных направлений развития социальной и экономической отраслей на основе передовых образовательных технологий.

Текст научной работы на тему «ЯНГИ ЖАМИЯТ ҚУРИШДА ТАЪЛИМ ТАРБИЯНИНГ ЎРНИ ВА РОЛИ»

DOI: 10.24412/2181-1385-2023-2-562-571

ЯНГИ ЖАМИЯТ КУРИШДА ТАЪЛИМ ТАРБИЯНИНГ УРНИ ВА РОЛИ

Ушбу маколада олий таълим тизимининг ривожлантириш ва ислох килишнинг устувор йуналишлари, олий таълимни модернизация килиш доирасида амалга оширилган ишлар ва ислохотлар ёритиб берилган. Шунингдек, илгор таълим технологияларига асосланган холда ижтимоий соха ва иктисодиёт тармокдарини ривожлантириш максадида устувор йуналишларини белгилаш баробарида сифатли таълим тизимини ислох этиш жараёнида миллий тарбиянинг мазмуни ва самарасини замон талаблари даражасига кутариш масалалари ёритилган.

Калит сузлар: Модернизация, давлат-хусусий шериклик, нодавлат олий таълим муассасалари, концепция, баркамол авлод, иктидорли талабалар, кредит-модуль тизими, илмий-тадкикотлар натижаларини тижоратлаштириш, стратегик вазифа.

В данной статье освещаются приоритеты развития и реформирования системы высшего образования, работы и реформы, проводимые в рамках модернизации высшего образования. Также были освещены вопросы повышения содержания и эффективности отечественного образования до уровня современных требований в процессе реформирования системы качественного образования при определении приоритетных направлений развития социальной и экономической отраслей на основе передовых образовательных технологий.

Ключевые слова: Модернизация, государственно-частное партнерство, негосударственные высшие учебные заведения, концепция, зрелое поколение, талантливые студенты, кредитно-модульная система, коммерциализация результатов исследований, стратегическая задача

Лобар Тошпулатовна Ризаева

УзМУ Ижтимоий фанлар факультети таянч докторанти

АННОТАЦИЯ

АННОТАЦИЯ

ABSTRACT

This article highlights the priorities of the development and reform of the higher education system, the work and reforms

April, 20231 ©

carried out within the framework of the modernization of higher education. Also, issues of raising the content and effectiveness of national education to the level of modern requirements in the process of reforming the quality education system while determining priority directions for the development of social and economic sectors based on advanced educational technologies were highlighted.

Keywords: Modernization, public-private partnership, non-state higher education institutions, concept, mature generation, talented students, credit-module system, commercialization of research results, strategic task.

Y36eKHCTOH Pecny6nHKacn npe3HgeHTHHHHr 2019 HHH 8 oKTa6pgara OapMOHH 6nnaH Y36eKHcTOH Pecny6nHKacn OHHH TatnHM TH3HMHHH 2030 HHnrana pHBO^naHTHpHrn Кoнцeпцнacн TacgHKgaHgn. Ma3Kyp Кoнцeпцнaga OHHH TatnHMHH TH3HMHH ncnox KHnnmHHHr ycTyBop HyHanumnapn — 3aMoHaBHH 6HHHM Ba WKcaK MatHaBHH-axroKHH $a3Hnaraapra эгa, MycTaKn^ ^HKpnaftgnraH WKopn ManaKann Kagpnap Taftepnam ^apaeHHHH cn^ar ^uxaragaH aHru 6ocKHnra KyTapnm, OHHH TatnHMHH мogepннзaцнa KH^HM, nnrop TatnHM TexHonorHanapnra acocnaHraH xonga, h^THMOHH coxa Ba HKTHcogneT TapMOKgapHHH pHBO^naHTHpnm 6opacnga cTparerHK Ba3H$anap 6enrnna6 6epHngH.

Ma3Kyp Ba3H^anap coxaga MaB^yg MyaMMonapHH 6apTapa$ этнmгa, coxaHH 3aMOHaBHH cTaHgapraap gapa^acnga TamKHnnamTHpnmra KaparanraH. ^yMnagaH, ohhh TatnHMga gaBnar-xycycHH mepHK^HKHH pHBO^narnnpHm, xygyngapga gaBnar Ba HogaBnar ohhh TatnHM Myaccacanapn ^aonnaTHHH Tammn этнm acocuga, 2030 nnnrana ohhh TatnHM 6nnaH KaMpoB gapa«:acHHH 50 ^orogaH omnpHm Ky3ga TyranraH.

Ahhh naHTga gyHe MHKecuga axonHHHHr 2 MHnnnapgra aKHHHHH emnap TamKHn этagн, ynapHHHr aKcapuaTH pHBo^naHaeTraH MaMnaKaraap, ^yMnagaH, MapKa3HH Ocue xuccacura Tyrpn Kenagn. TaxgHnHHnapHHHr ^HKpHna, 6y KypcaTKHH aKHH yH hhh nnnga aHa Kynaaga Ba 6yHga xaM TyFHnnmHHHr opramn MHHTaKaMH3 xuccacura TyFpu Kenagn. ^yHe axonncHHHHr emnap xucoSnra KynannmH, y3 HaB6araga, HKTHcogHH-H^THMoHH pHBo^naHHm ynyH xaM HMKoHHATgnp.

EyHga emnapHHHr MyaHaH Kac6 eKH xyHap эгacн 6ynnmH MyxHM ypHH TyTagu. X,o3Hprn Te3Kop gaBp Tana6napn acocuga aHrH Kac6nap geapnn xap KyHH naftgo 6ynagn, эcкнпapн эca, y3 gon3ap6nnrHHH HyKoTagH eKH y3rapagH. MatnyMoraapra KaparaHga, aHHH naHTga Typnu coxa Ba TH3HMnapga MaB^yg 6ynraH 57 Ta Kac6 HyKonnrn apa^acnga

April, 2023

563

DOI: 10.24412/2181-1385-2023-2-562-571

турган булса, 186 та янги касб мехнат бозорида зиддиятни келтириб чикармокда.

Демак, таълимни ривожлантириш, ёшларни касб-хунарга йуналтириш, янги авлод кадрларини тайёрлашга жиддий эътибор каратиш талаб этилади. Бирок жахоннинг илгор тажрибаларига назар солсак, сифатли таълим бепул булиши мумкин эмаслигини кузатамиз ва илгор олий таълим муассасалари боскичма-боскич уз-узини молиялаштиришга утаётганига амин буламиз.

Халкимизда "таълим ва тарбия - бешикдан бошланади", деган хикматли суз бор. Факат маърифат инсонни камолга, жамиятни тараккиётга етаклайди. Шу сабабли мамлакатимизда таълим сохасидаги давлат сиёсати узлуксиз таълим тизими принципига асосланган, бола тугилганидан бошлаб, 30 ёшгача булган даврда уни хар томонлама куллаб - кувватлайдиган, хаётда муносиб урин топиши учун кумак берадиган, яхлит ва узлуксиз тизим яратишга харакат килинаётгани бежиз эмас[1].

Бугунги кунда давлат бюджетидан молиялаштириладиган олий таълим муассасаларида укитишнинг контракт шаклидан, шу жумладан, оширилган тулов-контракт асосида тушган маблаглар олий таълим муассасалари харажатларининг уртача 68 фоизини коплайди, холос, колган харажатлар давлат бюджети маблаглари хисобидан копланади.

Маълумки, тулов-контрактдан тушган маблаглар контракт асосида таълим олаётган талабаларга стипендиялар тулаш, талабаларни ижтимоий мухофаза килиш доирасида уларга моддий ёрдам курсатишга, олий таълим муассасаларининг моддий-техник базасини мустахкамлашга, замонавий укув, илмий-тадкикот ва лаборатория жихозлари хамда укув куроллари билан таъминлашга, шунингдек, олий таълим муассасаси фаолиятини амалга оширишини таъминлаш учун зарур булган бошка харажатларни коплашга сарфланади. Олий таълим муассасаларида укитишнинг контракт шаклидан, шу жумладан, оширилган тулов-контракт асосида тушган маблаглар сарфланиши очик ва шаффоф булиб, олий таълим муассасалари сайтида хамда Олий ва урта махсус таълим вазирлигининг сайтида ойма-ой жойлаштириб борилмокда.

Бундан ташкари, олий таълим муассасалари талабалари учун стипендия уртача микдори белгиланаётгани мавжуд маблагларни талабалар уртасида таксимлашдан келиб чикади. Бу табакалаштирилган стипендия йук булди, энди талабаларда хеч кандай рагбатлантириш йук, дегани эмас, албатта. Узлаштиришда яхши курсаткичларга эришган,

April, 2023

жамоат ишларида фаол талабалар стипендияларига устама фоиз кушиб хисобланади.

Уз навбатида, барча соха ва тармокларнинг баркарор ривожланишига муносиб хисса кушадиган, мехнат бозорида уз урнини топа оладиган юкори малакали кадрларни тайёрлаш, алохида иктидорга эга, фаол талабаларни рагбатлантириш буйича иктидорли талабаларни куллаб-кувватлаш фондини ташкил этиш максадга мувофик.

Зеро, мамлакатимизда жадал суръатлар билан амалга оширилаётган ислохотлар Ватанимиз истикболи учун масъулиятни уз зиммасига олишга кодир булган, юрт равнаки йулида муносиб хисса кушувчи, замонавий, мустакил фикрлайдиган, юксак маънавий-ахлокий фазилатларга эга, билимли хамда юкори малакали кадрлар тайёрлаш давр талабидан келиб чикиб, устувор вазифалардан бири сифатида мунтазам тараккий этиб бориши учун хаётий заруратдир.

Биз олий таълим тизимини янги сифат боскичига кутариш, олий укув юртлари тизимини янада ривожлантириш, сохадаги мавжуд муаммоларни бартараф этиш, пировардида илм - фаннинг йирик учокларига айлантиришга алохида эътибор каратамиз. Ахолининг олий таълим билан камраб олинганлик даражаси муттасил ошириб борилади[2].

Узбекистон Республикасида олий таълимни тизимли ислох килишнинг устувор йуналишларини белгилаш, замонавий билим ва юксак маънавий-ахлокий фазилатларга эга, мустакил фикрлайдиган юкори малакали кадрлар тайёрлаш жараёнини сифат жихатидан янги боскичга кутариш, олий таълимни модернизация килиш, илгор таълим технологияларига асосланган холда ижтимоий соха ва иктисодиёт тармокдарини ривожлантириш максадида Узбекистон Республикаси олий таълим тизимини 2030 йилгача ривожлантириш концепцияси тасдикланди. Унда олий таълим сохасида давлат-хусусий шерикликни ривожлантириш, худудларда давлат ва нодавлат олий таълим муассасалари фаолиятини ташкил этиш асосида олий таълим билан камров даражасини 50 фоиздан ошириш, сохада соглом ракобат мухитини яратиш;

Узбекистон Миллий университети ва Самарканд давлат университетини мамлакатимиз олий таълим муассасаларининг флагманига айлантириш;

Республикадаги камида 10 та олий таълим муассасасини халкаро эътироф этилган ташкилотлар (Quacquarelli Symonds World University Rankings, Times

April, 2023

565

Higher Education ёки Academic Rankingof World Universities) рейтингининг биринчи 1 000 та уриндаги олий таълим муассасалари руйхатига, шу жумладан, Узбекистон Миллий университети ва Самарканд давлат университетини биринчи 500 та уриндаги олий таълим муассасалари руйхатига киритиш;

олий таълим муассасаларида укув жараёнини боскичма-боскич кредит-модуль тизимига утказиш;

халкаро тажрибалардан келиб чикиб, олий таълимнинг илгор стандартларини жорий этиш, жумладан, укув дастурларида назарий билим олишга йуналтирилган таълимдан амалий куникмаларни шакллантиришга йуналтирилган таълим тизимига боскдчма-боскдч утиш;

олий таълим мазмунини сифат жихатидан янги боскичга кутариш, ижтимоий соха ва иктисодиёт тармокларининг баркарор ривожланишига муносиб хисса кушадиган, мехнат бозорида уз урнини топа оладиган юкори малакали кадрлар тайёрлаш тизимини йулга куйиш;

олий таълим муассасаларининг академик мустакиллигини таъминлаш; олий таълим муассасаларида таълим, фан, инновация ва илмий-тадкикотлар натижаларини тижоратлаштириш фаолиятининг узвий богликлигини назарда тутувчи "Университет 3.0" концепциясини боскичма-боскич жорий этиш;

хорижий инвестицияларни кенг жалб килиш, пуллик хизматлар куламини кенгайтириш ва бошка бюджетдан ташкари маблаглар хисобига олий таълим муассасаларида технопарк, форсайт, технологиялар трансфери, стартап, акселератор марказларини ташкил этиш хамда уларни тегишли тармок, соха ва худудларнинг ижтимоий-иктисодий ривожланишини тадкик килувчи ва прогнозлаштирувчи илмий-амалий муассасалар даражасига олиб чикиш;

олий таълим муассасалари профессор-укитувчилари, илмий изланувчилари, докторантлари, бакалавриатва магистратура талабаларининг юкори импакт-факторга эга нуфузли халкаро илмий журналларда маколалар чоп этиши, маколаларга иктибослик курсаткичлари ошиши, шунингдек, республика илмий журналларини халкаро илмий-техник маълумотлар базасига боскдчма-боскдч киритилишини таъминлаш;

Узбекистон олий таълим тизимини Марказий Осиёда халкаро таълим дастурларини амалга оширувчи "хаб"га айлантириш;

Олий таълимнинг инвестициявий

жозибадорлигини ошириш, хорижий таълим ва илм-фан технологияларини жалб этиш;

April, 2023

566

талаба-ёшлар таълим-тарбияси учун кушимча шароитлар яратишга каратилган комплекс чора-тадбирларни уз ичига олган бешта ташаббусни амалиётга татбик этиш;

олий таълим муассасаларининг инфратузилмаси ва моддий-техник базасини, шу жумладан, халкаро молия институтларининг имтиёзли маблагларини кенг жалб килиш хисобига яхшилаш, уларни боскичма-боскич узини узи молиялаштириш тизимига утказиш ва молиявий баркарорлигини таъминлаш;

таълимнинг ишлаб чикариш корхоналари ва илмий-тадкикот институтлари билан узаро манфаатли хамкорлигини йулга куйиш;

ахолининг ижтимоий химояга мухтож катламлари, шу жумладан, имконияти чекланган шахсларнинг олий таълим билан камров даражасини ошириш, улар учун инфратузилмага оид шароитларни яхшилаш ва бошка вазифалар белгилаб куйилди;

Концепция тегишли даврга мулжалланган максадли параметрлар ва асосий йуналишлардан келиб чикиб, хар йили алохида тасдикланадиган "Йул харитаси" оркали боскичма-боскич амалга оширилиши белгилаб куйилган.

Узбекистон Республикаси Олий ва урта махсус таълим вазирлиги хамда Вазирлар Махкамаси хузуридаги Таълим сифатини назорат килиш давлат инспекциясининг Олий ва урта махсус таълим вазирлиги хузуридаги Жамоатчилик кенгаши хамда Узбекистон олий таълим муассасалари ректорлари кенгаши негизида нодавлат нотижорат ташкилот шаклидаги Республика олий таълим кенгаши (кейинги уринларда - Кенгаш) ташкил этилди.

Кенгашнинг асосий вазифалари этиб куйидагилар белгиланган: профессор-укитувчилар, талабалар уртасида суровлар утказиш, жамоатчилик ва иш берувчиларнинг фикрини урганиш хамда илгор хорижий тажрибаларни тахлил килиш оркали олий таълим сифатини ошириш, укув дастурларини такомиллаштириш ва замонавий педагогик технологияларни жорий этиш юзасидан тавсиялар ишлаб чикиш;

олий таълимни давлат томонидан бошкариш тизими самарадорлигига ва профессор-укитувчилар учун яратилган шароитлар, улар томонидан таълим беришда кулланилаётган таълим-тарбия усулларининг таъсирчанлигига холисона бахо бериш;

таълим беришда юкори сифатни таъминлаш юзасидан таъсирчан жамоатчилик назоратини урнатиш, бу борада

April, 2023

567

DOI: 10.24412/2181-1385-2023-2-562-571

оммавий ахборот воситалари ва бошка фукаролик жамияти институтлари билан якиндан хамкорлик килиш;

олий таълим муассасалари фаолиятида очиклик, шаффофлик ва холисликни таъминлаш, коррупцияга шароит яратувчи омилларни бартараф этишга каратилган комплекс чора-тадбирлар ишлаб чикиш ва уларни амалга ошириш буйича тавсиялар ишлаб чикиш;

олий таълим тизимида кадрлар тайёрлаш, кайта тайёрлаш, малакасини ошириш ва педагогларнинг илмий-инновацион фаолиятини ривожлантириш буйича ишларни мазмунли ва максадли ташкил этиш юзасидан таклиф ва тавсиялар ишлаб чикиш;

халкаро алокалар натижадорлигини тахлил килиб бориш, кушма дастурлар самарадорлигини бахолаш, хамкорликнинг янги шаклларини ривожлантириш, чет эллик профессор-укитувчилар ва хориждаги ватандошларни олий таълим тизимига жалб этиш буйича таклифлар тайёрлаш;

олий таълим муассасалари фаолияти самарадорлигини бахолаш ва такомиллаштириш буйича хорижий илгор тажрибаларни урганиш асосида уларни республика олий таълим муассасалари шароитида куллаш буйича тавсиялар ишлаб чикиш;

Парсонс ва Шилзнинг асосий гоялари куйидагиларга асосланди: Даражалар ва макомларнинг куп асрлик иэрархиясига эга анъанавий мамлакатлар мавжуд ва янада динамик демократик мамлакатлар мавжуд. Анъанавийлик иктисодий ва ижтимоий узгаришларга тускинлик килади ва демократия тараккиётга ёрдам беради. Шунинг учун анъанавий мамлакатлар уз ривожланишларида оркада колмокдалар, улар урта асрларда, утмишда колган. Демократик ривожланган мамлакатлар эса замонавийликнинг юзини белгилайди. Америка Кушма Штатлари ва бошка ривожланган мамлакат-ларнинг вазифаси колок анъанавий мамлакатларни замонавийликка олиб келиш[3]. Крейг Калхуннинг сузларига кура, "бу анъанавий деб номланган мамлакатлар хукуматлари ва халклари Гарвард, Оксфорд ёки Беркли олимлари берган назарий башоратлар ва сиёсий курсатмаларни иштиёк билан кабул килишлари керак булган аксиомага асосланди. Уларнинг барчаси замонавий булишни хохлаши керак, деб ишонганлиги сабабли, хар бир инсон замонавий дунёнинг ривожланиш даражасига кутарилиши керак, бу саволнинг шаклланишидан - анъанавий ва замонавий дунё уртасидаги иккиликдан келиб чиккан[4].

April, 2023

Таълим сифатини яхшилаш борасидаги илгор хорижий тажрибаларни урганиш ва амалиётга татбик этиш жараёнларини жадаллаштириш максадида республика олий таълим муассасалари (Узбекистон Республикаси Давлат хавфсизлик хизмати, Миллий гвардия, Адлия вазирлиги, Ички ишлар вазирлиги, Мудофаа вазирлиги, Давлат божхона кумитаси тизимидаги олий таълим муассасалари бундан мустасно) рахбар ходимларининг хорижий мамлакатларга хизмат сафарига чикишини буйсунуви буйича тегишли вазирлик ва идорани хабардор килган холда амалга ошириш тартиби жорий килинади.

Бунда олий таълим муассасаси рахбар ходимлари томонидан хорижий мамлакатга хизмат сафари олдидан асосий маълумотлар, жумладан, мамлакат номи, ташриф максади ва режаси, сафар натижалари юзасидан эса олий таълим муассасаси кенгашига амалга оширилган ишлар ва харажатлар тугрисида такдим этилган хисобот олий таълим муассасаси веб-сайтига жойлаштирилади.

Олий таълим муассасаси лаёкатлилигининг асосий курсаткичи унинг жамиятдаги узгаришларни олдиндан илгаб олиш ва фаолиятини шу асосда ташкил этишга кодирлигидадир. Факат шундагина унинг илмий-таълимий фаолияти натижаларига тулик хажмда жамият томонидан талаб мавжуд булади. Иш берувчиларнинг танловига олий таълим муассасасининг ижтимоий ахамияти ва нуфузи хам уз таъсирини курсатади.

Таълимнинг сифатли булишидан жамият манфаатдор экан, бу ишни амалга ошириш нафакат давлат, балки жамиятнинг барча аъзоларига тааллукли булиши зарур. Аввало, таълим олувчилар мавжуд шарт - шароитлардан тулаконли ва самарали фойдаланишлари керак. Бугунги кунда талабада аввалгиларига караганда купрок билим олиш имкони мавжуд. Ёшларимиз илм хакикий бойлик эканлигини тушуниб боришлари лозим[5].

Бугунги кун глобаллашув даврида сифатли таълим масаласи муаллимлар, профессор-укитувчилар, олим ва мутахассисларни, балки кенг жамоатчиликни ва хар бир фукарони бефарк колдирмаслиги керак. Чунки халкининг фаровонлиги ва Ватани равнакидан кунгли тогдек юксаладиган, юртининг такдирини уз такдири деб билган аждодларимизнинг бой тарихий меросига, чексиз хурмат туйгуси билан яшайди.

Энг замонавий илмлар билан куролланмаган, билим ва тафаккур уфки кенг кишиларсиз Янги Узбекистоннинг келажагини, жахон хамжамиятидаги мустахкам урнини тасаввур этиб булмайди. Шунинг учун хам баркамол авлодни тайёрлашнинг асосий бош воситаси булган сифатли таълим тизимини ислох этиш жараёнида миллий

April, 2023

569

DOI: 10.24412/2181-1385-2023-2-562-571

тарбиянинг мазмуни ва самарасини замон талаблари даражасига кутариш мухим ахамият касб этмокда.

Бу борада укувчи ёшларнинг ривожланган давлатлардаги укув марказларига бориб укишига, профессор-укитувчиларнинг хорижда малака оширишига хамда таълим сохаси билан боглик хорижий маблаг ва грантларни мамлакатимизга жалб этишга катта эътибор каратилаётгани бежиз эмас. Таъкидлаш жоизки, сифатли таълим бир кунлик ходиса эмас, узлуксиз вакт талаб киладиган ижтимоий ва тарбиявий жараён. Яъни у тараккиётнинг бир боскичидан иккинчисига утаётган мамлакатимиздаги янгиланиш ва узлуксиз узгаришнинг таркибий кисми саналади.

Шу маънода, сифатли таълим жамиятдан, хозирги даврда руй бераётган жараёнлардан ташкарида содир буладиган оддий ходиса эмас. У узида бугунги хаётимизнинг барча жабхасида руй бераётган янгиланишларнинг асосий хусусиятларини акс эттиради. Демак, бу Янги Узбекистонни барпо этаётган ва уни хар томонлама мустахкамлашга харакат килаётган мамлакатимиз учун тарихий зарурат. Яъни у тасодифий намоён буладиган уткинчи ходиса эмас, балки янгиланиш даврининг зарурати, жамият маънавий хаёти ва таълим-тарбия тизимини тубдан ислох килиш, ёшларда янгича тафаккурни шакллантиришдаги асосий йуналишлардан биридир.

Шундай экан, сифатли таълим жараёнида иштирок этаётган барча тадкикотчилар ва тарбиячилар, муаллимлар ва профессор-укитувчилар бугунги глобаллашув окибатлари ва айрим ёшларимизнинг хилма-хил манбалар оркали келаётган турли ёт гояларни холис ахборот манбаи сифатида кабул килаётганларини хам назардан кочирмаслиги лозим.

Шунга кура бугунги кунга хос сифатли таълим жамиятда мустакил фикрловчи эркин шахснинг шаклланишига олиб келади. Шу билан бирга, дунё микёсида руй бераётган узгаришлар маданий-маънавий соха ривожига, миллий урф-одат ва анъаналарга жиддий таъсир этаётган даврда бугунги глобаллашув шароити, инсон онги ва калби учун кураш кескин тус олган бир пайтда сифатли таълимнинг замонавий, таъсирчан технологияларини ишлаб чикиш гоят мухим ахамиятга эга.

REFERENCES

1. Мирзиёев Ш.М. Янги узбекистон стратегияси. - Тошкент: "O'zbekiston" нашриёти, 2021. - 227-б.

April, 2023

DOI: 10.24412/2181-1385-2023-2-562-571

2. Дерлугьян Г. М. Военно-налоговая теория государства / Тилли, Чарльз. Принуждение, капитал и европейские государства. 990-1992 гг. / Пер. с англ. Менской Т. Б. М.: Издательский дом «Территория будущего», 2009. (Серия «Университетская библиотека Александра Погорельского»). — С.12.

3. X Старостин Б. С. Социальное обновление: схемы и реальность (критический анализ буржуазных концепций модернизации развивающихся стран). — М., 1981.-С.71.

4. Рустамова Д.Д.Таълим концепциялари тарихи / история образовательных концепций. 2014,7. 6 - б.

5. Лалихон Ашуралиевна Мухамеджанова, Сергей Иванович Ивентьев, Мавлуда Рахимшикова ЗНАЧЕНИЕ НРАВСТВЕННОГО ВОСПИТАНИЯ В СОВРЕМЕННОЕ ВРЕМЯ // Academic research in educational sciences. 2022. №NUU Conference 2. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/znachenie-nravstvennogo-vospitaniya-v-sovremennoe-vremya

April, 2023

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.