XITOY TILIDA O`RIN HOLINI YASOVCHI PREDLOGLARNING SINTAKTIK XUSUSIYATLARI Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

INNOVATION: THE JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES AND RESEARCHES

ISSN: 2181-3868 SJIF-2023: 3.812 | ISI: 0.539 | VOLUME 1, ISSUE 8, 2023

international scientific journal

XITOY TILIDA ORIN HOLINI YASOVCHI PREDLOGLARNING SINTAKTIK

XUSUSIYATLARI

Tojiboyev Islom Odil o^g^li

SamDChTI

Annotatsia: ushbu maqolada Xitoy tilida predloglarning qo'llanilishi, gap strukturasidagi o rni, qay holatda qay tarzda qo llanilishi haqida ma 'lumotlar berildi. Kalit so'zlar: Predlog, lingvistik ma 'no, leksikograf, ikkinchi darajali sosz.

https://doi.org/10.5281/zenodo.7847813

Joyni, yo'nalishni, masofani va boshqalarni belgilash. ^ + joy + V[9] Zhang: Ta baba mama zai nali gongzuo?

Wang: Ta baba zai yinhang gongzuo; ta mama meiyou gongzuo, ta zai jia kan haizi.

Boshqa tillardagi predlogli iboralar xitoy tilidagi predlogli iboralar bo'lmasligi mumkin.

Predikativ fe'l harakatsiz ish-harakatni bildirsa, lekin ^ bo'lsa yoki bosh gap sifatdosh bilan

ifodalangan bo'lsa, xitoy tilida bosh gap qo'llanilmaydi.

Wo mama shi zhe ge xuexiao de Yingwen laoshi. M + joy + V

E'tibor bering, ^ ko'proq rasmiy vaziyatlarda . ni almashtirishi mumkin..

Cong wo jia qi che qu tushuguan zhi yao shi fenzhong.

Ta xia ge yu yao cong Beijing bandao Shanghai.

Xitoy tilida ^ va .predloglaridan keyin faqat joyni bildiruvchi so'zlar kelishi mumkin. Demak, grammatikaning talablariga javob berish uchun oddiy so'zni o'rin qo'shimchasiga aylantirish zarur. Shaxsning so'ziga SJL/SM va SPJL/SPM so'zlari qo'shilib, u kishi bilan

bog'langan joyni ko'rsatishi mumkin. Bunday holda, ^ ishlatilmaydi.

Mn.i.&mmmmTU^nmniRo

INNOVATION: THE JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES AND RESEARCHES

ISSN: 2181-3868 SJIF-2023: 3.812 | ISI: 0.539 | VOLUME 1, ISSUE 8, 2023

international scientific journal

Wömen cong Wang läoshi nar xuedao le hen duo bäogui de zhishi. i: ТтШ#, ШШШ? (Сравните: )

Kishini makonga aylantirish uchun ko'pincha Mi so'zi qo'llaniladi, Й ishlatiladi.

г^ш» (й) тштшшшшЯо

Wang Li de bamä zai tä (de) shenshang fangle hen duo zeren gen yäli. Ш/Й + yo'nalish+ V

Esda tutingki, yoki wang deb talaffuz qilinishi mumkin^ va ijko'pincha bir-birining o'rnida ishlatiladi.

Waidiren: Qingwen, qu youju zenme zöu? ^ + yo'nalish+ V

Bu konstruksiyada ishlatiladigan yo'nalish odatda Ш, Щ, Ш, ib, i yoki

Tä chao nan zöu le ban ge xiäoshi cai fäxian fängxiang cuo le, suöyi you huitou chao bei zöu. Fe'l + g + joy

Bu konstruksiya ko'proq rasmiy bo'lib, fe'l bosh gapdan oldin qo'yiladi. §«dan» degan ma'noni bildiradi va fe'l odatda tti yoki ^.bo'ladi.

Jintiän wö xiäng shuo ji ju fa zi (chü zi) neixin de hua. M + vaqt + V

E'tibor bering, ba'zan § ko'proq rasmiy vaziyatlarda ni almashtiradi..

Tä meitiän cong zäo mang dao wän, hen shäo xiuxi. Й + vaqt + V

Odatda, zamon iborasidan oldin ^ dan foydalanish shart emas; biroq, Щ Ш, ^ yoki Щ kabi

so'zlar zamondan oldin kelganda ishlatiladi. Щ Ш, ^ yoki Щ harakat yoki hodisaning

kelajakda sodir bo'lishini ko'rsatish uchun ishlatiladi.

E'tibor bering, ^ (yu) ko'proq rasmiy holatlarda ^ o'rnini bosishi mumkin.

Wö xia xingqiwü yao zai fäyuan jiehün; wömen jiäng zai xingqiliu qingke. Maqsad, ob'ekt va o'zaro ta'sirni belgilash

INNOVATION: THE JOURNAL OF SOCIAL

intfrnationai

SCIENCES AND RESEARCHES scientific

journal

ISSN: 2181-3868 SJIF-2023: 3.812 | ISI: 0.539 | VOLUME 1, ISSUE 8, 2023

gg + yuz + V

Bide hen xihuan gen ta de Zhongguo pengyou lianxi Zhongwen. £ + obyekt+ V

"uchun" degan ma'noni anglatadi, harakatni, yaxshilikni yoki xayrixohlikni bildiradi (kishi ko'proq^ rasmiy vaziyatlarda ^ni o'zgartirishi mumkin).

Xiao Wang lai le, ni kuai qu gei ta kaimen.

Wo yao qu shudian gei wo meimei mai liang ben shu.

mmmmmm&.m-mmM&MMm^o

Ruguo nimen xuan wo dang shizhang, wo yiding nuli de wei nimen fuwu.

Nishon bo'lgan shaxsni, harakatning "oluvchisini" bildira oladi (bu holda ^ ^ o'rnini bosa

olmaydi.

Wo chang gei jiaren fa duanxin, danshi bu chang gei tamen da dianhua. & + obyekt + V/Adj

Ni dui lishi, wenxue you meiyou xingqu?

{msmutto

Ta dui pengyou hen dafang.

Ta dui ni shuo le xie shenme? Kuai gaosu wo. ^ + ot\olmosh + V

Mama wei(le) women xisheng le ta de yibeizi.

Didi gongke bu hao, bama wei ta de jianglai danxin de yaoming.

Bosh gapdan keyin fe'l kelsa, faqat "maqsadida" ma'nosiga ega bo'lgan ^T dan foydalanish mumkin.

{mTMwmm.^mmzT-ifiimrniiio m fe'l; ^PIW^

Ta weile zhuan lingyongqian, qu canting zhao le yi fen xi wan de gongzuo.

INNOVATION: THE JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES AND RESEARCHES

international scientific journal

ISSN: 2181-3868 SJIF-2023: 3.812 | ISI: 0.539 | VOLUME 1, ISSUE 8, 2023

Bu "o'rniga" degan ma'noni anglatadi (kamroq rasmiy holatlarda ^ bilan almashtirilishi

1. Odil o'g'li, T. I. (2021). METHODOLOGY OF TEACHING ENGLISH. World Bulletin of Social Sciences, 1(1), 23-25.

2. oglu Tojiboyev, I. O. (2021). On the use of modern pedagogical technologies and general grammar in the teaching of English. Science and Education, 2(8), 718-720.

3. Odil ogli, T. I. (2021). PRINCIPLES OF USE "7" . Eurasian Journal of Academic Research, 1(6), 95-97.

4. Odil ogli, T. I. (2021, September). Qadimgi Xitoy Madaniyatining Shakllanishi. In " ONLINE-CONFERENCES" PLATFORM (pp. 82-84).

5. Tojiboyev, I. O. O. (2022). XITOY TILINI CHET TILI SIFATIDA OQITISHDA in" LARNING ORNI. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 2(Special Issue 24), 430-439.

6. Tojiboev, I. O. U. (2021). CHINESE ARCHITECTURE. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 1(8), 40-42.

7. Islom Odil Ogli Tojiboyev (2021). XITOY TILIDA AFSONA VA RIVOYATLAR. Academic research in educational sciences, 2 (9), 631-634.

Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati:

APA INDEX

JOl R\A L-RESEA RCHS. COM

I

13

MAY, 2023

I