УДК. 616.992.282
С.Е. КЕЛ1МХАНОВА, Л.Г. САТАЕВА, Г.Б. Ж¥МАБАЕВА
С.Ж. Асфендиаров атындагыЦазацулттыцмедицинауниверситет'1
ВУЛЬВОВАГИНАЛЬДЫ КАНДИДОЗДА КОЛДАНЫЛАТЫН МИКРОБКА КАРСЫ ЭСЕР1 БАР ЖИНАК
Бiздiц тэж'1рибем'1здщ мацсаты кундел'кт'! цолданылатын жэне дэрiлiк еамд'ктердщ тYPлерiнен аурудыц белглер'ш емдейт'ш жинац ц^рамын дайындау болып табылады.Дэрл'к заттардыц жинагы айцын микроптарга царсы эсер кврсетед'1.
ТYйiндi создер: дэрЫк еамд'ктер, дэрЫк еамд'ктердщ жинагы, микробца царсы эер'1
Сощы он жылда дэрЫк eсiмдiктердi ;олдану езектЫп бiрнеше есе кебейдГ Б^ныц себебi б^з бупнде терапевтикалы; сэтсiздiктер мен ятрогендiк ас;ынулардын куэгерi болудамыз. Сонымен ;атар адам eмiрiнiн уза;тыгымен патологиялы; аурулар саны кебейюде, оларга дэрiлiк заттарды бiр мезгiлде тагайындау ;ажет. БYгiнгi тандагы вульвавагиналды кандидозды диагностикалау жэне емдеудеп жетiстiктерге ;арамастан ауру акушерлiк гинекологиялы; аурулар арасынан алдыщы ;атарды алуда.Тагы да бiр кeнiл аударатын жайт, вульвовагинальды кандидоз eзiнiн созылмалылыгымен, бiрнеше жылдар бойы ;айталанып eтуiмен, бас;а MYшелер мен ЖYЙелерге таралу MYмкiндiгiмен ерекшеленедi, олардын ;ызметтерш терен eзгертiп, YPДiстiн генерализациясына алып келедi. Антифунгальды препараттарды ^за; ;олдану, микозбен ;атар ЖYретiн аурулардын болуы, жанама эсерлердщ ауырлыгы мен KYшеюiиiн бай;алуы, аллергия, тптеген синтетикалы; препараттарга идиосинкразия дэрЫк eсiмдiктерден жасалган эффективтi заттарды iздестiрудiн тэжiрибелiк маныздылыгын KYшейтедi. Табиги биологиялы; заттардын микробтарга ;арсы эсер ететн аньщталган, олардын саны оннан астам эртYPлi дэрiлiк eсiмдiк шикiзатымен ^рсетыген. БYгiнгi танда медицинада eсiмдiк теки кен спектрлi жана антибактериялды; заттар жеткiлiктi (сальвин, новоиманин, хлорофилипт), ал микроб;а ;арсы заттардын тобында тек сангвиритрином
гана бар. Аягы ауыр эйелдерде болатын кандидозды емдеуге арналган дэрЫк препараттарга арнайы талаптар ;ойылады: ;оздыргыштардын резистенттiлiгiнiн дамуын индуцирлеу ;асиетЫ минимализациялау жэне эсерЫщ жогары болуымен ;атар, олардын эмбрионотоксикалы; эсерi тeмен болуы жэне ананын денсаулыгына зиян келтiрмеуi тиiс. Тератогендiк эсерiне байланысты кейбiр зенге ;арсы дэрiлiк заттарды аягы ауыр эйелдерге ;олдануга болмайды. Сонды;тан аягы ауыр эйелдерге болатын гинекологиялы; ;абыну YPДiстерiн тэжiрибе ЖYзiнде емдеуге дэрЫк eсiмдiктер ;олданылады, себебi олардын кдоамында флаваноидтар, полисахаридтер, дубильдiк заттар секiлдi БАЗ болады, олар ;абынуга ;арсы, жараны жазады жэне микробтарга ;арсы эсер етедi.
Бiздiн тэжiрибемiздiн ма;саты - KYнделiктi
;олданылатын жэне дэрЫк eсiмдiктердiн TYPлерiнен аурудын белплерЫ емдейтiн жина; кдоамын дайындау болып табылады.
Бiрiншi сатыда б^з аурудын белгiлерiн немесе ауруды тудыратын себептердi, сонымен бiрге организмнiн аурумен байланыс;ан ЖYЙесiн аны;таймыз, олар патологиялы; YPДiстерге ^шыратуы MYмкiн. Бздан кейiн эдебиеттер, интернет ресурстары кeмегiмен ауру белгiлерi жэне нозологиясы аны;талганда ;олданылатын жазбалар мен олардын кдоамдарынын кездесу жиiлiгiне талдау жасаймыз (№1 кестенi ;ара).
1 - кесте
Аурудъщ нозологняльщ тур1
Талдау нэтижес бойынша жазбалардыц шшен ец кеп ;олданылатын дэрiлiк еамдт шиюзатын жэне олардыц ;осындысын тандаймыз жэне оныц iшiнен кеп кездесетЫ дэстYPлi Yйлесiмдегi жэне рецепттегi эсер ететЫ ядроны (2-3 негiзгi компонент) белiп аламыз. Б^ган параллельдi турде организмнiн байланыс;ан ЖYЙесiне эсер ететЫ ДвШ-ныц TYPлерiнiн жинагына зерттеу ЖYPгiземiз. Осыныц нэтижесiнде жина;тарды к^раудагы алгоритмнщ негiзгi ерекшелiгi ЖYзеге асады: 2-3 непзп компоненттердi жазбага енгiзу, олар аурудыц себептерi мен белгiлерiн жояды жэне оларга олардыц KYшiн жогарылату Yшiн (эсердiн бiр багыттылыгы) немесе организмнщ байланыс;ан ЖYЙелерiне эсер ету Yшiн немесе дэмi мен ^ан езгерту Yшiн ;осымша ДвШ досады. Сощы сатысында жина;ты; рецепттiн
оптимализациясы ЖYPгiзiледi, дайындаудыц (алудыц) технологиясын iздеу, стандартизациялау эдiстерiн жэне ;олдану женiндегi н^с^аулы^ты дайындау ЖYзеге асырылады. Алгоритмдi ;олдана отырып б^з келесщеп к^рамдагы жина;ты кдодык;: CYЙелшеп шеб^ ;ыры;буын шебi, TYЙмеда; ГYлi, тырна;гул ГYлi, - ;атынастары (10:40:25:25). Ана мен доыкка жагымсыз ЖYЙелiк эсердщ ;аутн темендету Yшiн аягы ауыр кезiнде дэрiлiк заттарды ;олданудыц ец ;аутаз жолы -интровагинальды ;олдану болып табылады. Сондай-а; осындай енпзу барысында клиникалы; белгiлердiн редукциясы жэне сауыгуы тез ЖYредi. Бiздiн зерттеуiмiздiн келесi сатысы, алынган жина;тыц микроб;а ;арсы, зецге ;арсы белсендiлiгiн зерттеу болып табылады.
Б^л ма;сатпен 6i3 келесi эсерлердi ecKepeMi3, мысалы: экстрагент, шикiзат белттершщ елшем^ шиюзат-экстрагент ;атынасы, температура, уа;ыт жэне ;айталануы. Оптимальды параметрлердi тап;ан кезде
жэне жина;тан экстракт алган кезде, оныц микроб;а ;арсы жэне зецге ;арсы белсендiлiгi МФ XI басылымы бойынша зерттеймiз.
ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1
1 ГФ СССР: Общие методы анализа. Лекарственное растительное сырье / МЗ СССР - 11-ед. изд./ доп. - М: Медицина, 1990. - Вып. 2
2 Особенности клиники и лечения вагинального кандидоза у беременных женщин. // Гинекология. - 2003. - №5. - С. 2934.
3 Тютюнник В.Л. Вагинальный кандидоз у беременных этиология, патогенез, клиника, диагностика, лечение. //Фарматека. - 2009. - №11. - С.62-65
4 Ермакова В.А. Фармакогностическое изучение и стандартизация сборов, брикетов, растительных порошков: Автореф. Дисс..., д-ра фарм. Наук. - М: 1999. - 46с.
5 Чаузова А.В, Кислева Т.Л, Мельникова Н.Н, Ребров В.Г. // Тез. докладов III Балтийского конгресса по альтернативной медицине. - Юрмала. - 1996г. - 7 c.
С.Е. КЕЛИМХАНОВА, Л.Г. САТАЕВА, Г.Б. ЖУМАБАЕВА
ПРОТИВОМИКРОБНЫЙ ЛЕКАРСТВЕННЫЙ СБОР, ИСПОЛЬЗУЕМЫЙ ПРИ ВУЛЬВОВАГИНАЛЬНОМ КАНДИДОЗЕ
Резюме: Целью настоящего исследования - является разработка сбора на основе опыта традиционного применения отдельных видов лекарственного растительного сырья. В статье говорится об эффективности сбора для лечения кандидоза у беременных женщин. Сбор лекарственных растений обладает ярко выраженными антимикробными свойствами. Ключевые слова: лекарственные растения, сбор лекарственных растений, антимикробные свойства
S.E. KELIMHANOVA, L.G. SATAYEVA, G.B. ZHUMABAEVA
THE ANTIMICROBIAL MEDICINAL COLLECTIONS USED IN THE VULVOVAGINAL CANDIDIASIS
Resume: Main purpose is to design the collection based on the experience of traditional use of certain types of medicinal plants.The article refers to the collection efficiency for the treatment of candidacies in pregnant women. Collection of medicinal plants has obvious anti-microbial properties.
Keywords: medicinal plants, collection of medicinal plants, anti-microbial properties