Научная статья на тему 'УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ ТИЗИМИДА АМАЛИЙ КОМПЕТЕНЦИЯНИ ШАКЛЛАНТИРИШ МЕТОДИКАСИ'

УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ ТИЗИМИДА АМАЛИЙ КОМПЕТЕНЦИЯНИ ШАКЛЛАНТИРИШ МЕТОДИКАСИ Текст научной статьи по специальности «Прочие социальные науки»

275
48
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
конпетенция / интеграл микросхема (ИМС) / амалий компетенция / p-n-p ва n-p-n типли транзистор / диод / қаршилик / индуктив ғалтак / метал-оксид яримўтказгич (МОЯ) / электр схема / concept / integrated circuit (IMS) / practical competence / p-n-p and n-p-n transistor / diode / resistor / induction coil / metal oxide semiconductor (MOS) / electrical circuit.

Аннотация научной статьи по прочим социальным наукам, автор научной работы — Рамонова Садокат Комиловна

Ушбу мақолада узлуксиз таълим тизимида амалий компетенцияни шакллантириш методикаси ёритилган. Жумладан ўқитишни самарали ташкил этиш, ўқувчиларда компетенцияни шакллантириш учун педагоглардан талаб қилинадиган чора тадбирлар келтирилган. Хусусан олий ҳарбий билим юртларида курсантларнинг касбий маҳоратини ошириш муаммолари амалий дарс мисолида кўрсатиб ўтилган

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

METHODOLOGY OF FORMATION OF PRACTICAL COMPETENCE IN THE SYSTEM OF CONTINUOUS EDUCATION

The article describes the methodology for the formation of practical competence in the system of continuing education. In particular, the measures required from teachers for the effective organization of training, the formation of students' competence. In particular, the problems of raising the qualifications of cadets of higher military education are illustrated by practical examples

Текст научной работы на тему «УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ ТИЗИМИДА АМАЛИЙ КОМПЕТЕНЦИЯНИ ШАКЛЛАНТИРИШ МЕТОДИКАСИ»

УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ ТИЗИМИДА АМАЛИЙ КОМПЕТЕНЦИЯНИ ШАКЛЛАНТИРИШ МЕТОДИКАСИ

Садокат Комиловна Рамонова

Чирчик олий танк кумондонлик мухандислик билим юрти

АННОТАЦИЯ

Ушбу маколада узлуксиз таълим тизимида амалий компетенцияни шакллантириш методикаси ёритилган. Жумладан укитишни самарали ташкил этиш, укувчиларда компетенцияни шакллантириш учун педагоглардан талаб килинадиган чора тадбирлар келтирилган. Хусусан олий хдрбий билим юртларида курсантларнинг касбий мах,оратини ошириш муаммолари амалий дарс мисолида курсатиб утилган.

Калит сузлар: конпетенция, интеграл микросхема (ИМС), амалий компетенция, p-n-p ва n-p-n типли транзистор, диод, каршилик, индуктив Fалтак, метал-оксид яримутказгич (МОЯ), электр схема.

METHODOLOGY OF FORMATION OF PRACTICAL COMPETENCE IN THE SYSTEM OF CONTINUOUS EDUCATION

Sadokat Komilovna Ramonova

Chirchik Higher Tank Command Engineering School

ABSTRACT

The article describes the methodology for the formation of practical competence in the system of continuing education. In particular, the measures required from teachers for the effective organization of training, the formation of students' competence. In particular, the problems of raising the qualifications of cadets of higher military education are illustrated by practical examples.

Keywords: concept, integrated circuit (IMS), practical competence, p-n-p and n-p-n transistor, diode, resistor, induction coil, metal oxide semiconductor (MOS), electrical circuit.

КИРИШ

Бугунги глаболлашув жараёнида дунё микёсида таълим баркарор тараккиётни таъминловчи асосий омил сифатида эътироф этилиб, ЮНЕСКО томонидан 2030 йилгача белгиланган халкаро таълим концепциясида «Бутун

хаёт давомида сифатли таълим олишга имконият яратиш» долзарб вазифа сифатида белгиланди. Бугунги кунда таълим сифати унда фаолият олиб бораётган укитувчиларнинг кандай билимга эгалиги яъни, педагогларнинг касбий компетентлигига боFликдир. Сунги йилларда бутун дунёда мехнат бозоридаги талабнинг тез узгариши, иш берувчиларнинг факатгина унинг билими, куникмаси ва малакасигагина эмас, балки унинг шахсий сифатларига хам эътибор карата бошлаганлиги билан белгиланади. Жумладан, укитувчиларнинг касбий куникмаларини шакллантиришда касбий ва замонавий педагогик FOялар амалга оширилмокда. Шу боис, укитувчи укувчи учун билим олишнинг ягона манбаи булиб колиши керак эмас, балки у укувчининг мустакил ишлаш жараёнининг ташкилотчиси, маслахатчиси, укув жараёнининг фаол иштирокчиси булиши лозим. Замон талабларига жавоб берадиган фидоий изланувчан, янгиликка интилувчан, ташаббускор касбий билимлар, куникмаларга эга кадрларни тайёрлаш хозирги долзарб масалалардан хисобланади.

АДАБИЁТЛАР ТАХЛИЛИ ВА МЕТОДОЛОГИЯ

Узлуксиз таълим тизимида у мактабгача таълим муассасаси буладими, умумтаълим мактаблари ёки олий таълим буладими, барча таълим муассасалари ягона максад: битирувчилар компетенциясини шакллантириш, таълим ёки ишлаб чикаришнинг кейинги боскичига тез мослашувчан кадр тайёрлаш, олган билимларини хаётда кийинчиликсиз куллаш каби сифатларга эга булишни такозо этмокда. Бу эса, таълим муассасаларида юкори малакали укитувчиларга эга булиш, таълим сохасидаги узгаришлар ва унинг сифатини оширишда асосий омил хисобланади. Шуни инобатга олиб, купчилик давлатлар битирувчиларнинг касбий компетентлигига алохида эътибор каратмокдалар. Сабаби, бугунги замонавий таълим муассасасида хар бир талабгорнинг шахс эканлигини хисобга олиб ижобий таълим мухитни яратиши, уларнинг билим олишга булган эхтиёжларини аниклаши, ундан ташкари укувчиларни аналитик, ижодий ва танкидий фикрлашга ургатиши кераклигини хаётнинг узи такозо этмокда. Бунинг устига укитишни самарали ташкил этиш, укувчиларда компетенцияни шакллантириш учун педагоглардан юксак касбий махоратга эга булишлари талаб килинмокда. Шунинг учун хам, авваломбор мактаб укитувчиларининг касбий билимларини ва амалий куникмаларини ривожлантиришнинг илмий асосларини ишлаб чикиш, сифатли таълимга эришиш учун укитувчиларнинг касбий компетентлилигини ривожлантириш сохасидаги малакаларини ошириш, касбий компетенцияларини ривожлантириш моделларини такомиллаштириш,

мактаб битирувчиларига куйиладиган давлат талабларини конкретлаштириш каби йуналишларда самарали ишлар олиб борилмокда.

Хусусан, 2017 йил 6 апрелда Вазирлар Махкамасининг 187-сонли карорида умумтаълим мактаб битирувчилари учун 6 та: Коммуникатив компетенция, Ахборотлар билан ишлаш компетенцияси, Узини узи ривожлантириш компетенцияси, Ижтимоий фаол фукаролик компетенцияси, Миллий ва умуммаданий компетенция, Математик саводхонлик, фан ва техника янгиликларидан хабардор булиш хамда фойдаланиш компетенциялари белгиланган. Мазкур таянч компетенциялар шакллантириш учун умумтаълим фанлари мазмунига мос равишда фанга оид умумий компетенциялар белгиланган асосида амалга оширилиши кузда тутилган. Маълумки таълим жараёни доимо эмас, у жамият ва давлат тараккиётига монанд холда доимий равишда такомиллашиб боради, унга куйилган талаблар хам узгаради. Шу нуктаи назардан янги ишлаб чикилган Миллий дастур лойихасида эса, укитувчиларга кулайлик яратиш, бахолаш имкониятларини яхшилаш хамда укувчиларни ортикча юкламалардан халос килиш максадида таянч компетенциялар оптималлаштирилди, яъни уларнинг хар бири кузда тутилган компетенциялар билан мазмунан мос тушган холда, уларнинг сони иккитага кискартирилди. Лойихага Коммуникатив компетенция, Ахборот компетенцияси, Уз-узини ривожлантириш компетенцияси, Ижтимоий -эмоционал ва фукаролик компетенциялари киритилди.

Фанга оид умумий компетенциялар эса, "табиий ва иктисодий фанлар" блок модули уз ичига таббиёт ва география, биология, физика ва астрономия, кимё, иктисодий билим асослари ва тадбиркорлик асослари укув предметларини камраб олади хамда мазкур фанларнинг узаро алокадорлигини таъминлайди. Мазкур фан блок-модулига кирувчи 7 та фаннинг барчаси учун тегишли булган иккита "Илмий хабардорлик" ва "Амалий компетенция"лар таклиф килинди. Бу айни пайтда укувчилар компетенцияларини бахолаш тизимини хам енгиллаштиради.

Фанга оид "Илмий хабардорлик компетенцияси" хам асосан дарс жараёнида шакллантирилади ва шаклланиши асносида, "ахборот компетенцияси ва уз-узини ривожлантириш" таянч компетенциялари хам ривожлантирилади. Даслик, укув кулланмаларда хусусан, мактаб укувчилари учун 8 синф физика дарслиги матнда асосий формулалар алохида туртбурчак ичига олиб, уларга ранг берилганлиги сабабли укувчининг диккатини жалб килади. Х,ар бир боб охирида ундан ортик масалалар алохида машклар сифатида берилган. Бу машклардан иктидорли укувчилар хам узларини кизиктирган масалаларни топадилар. Бундай

масалани махсус юлдузча билан белгилаб курсатилган. Масалаларнинг жавоблари дарслик якунида келтирилган. Лекин, айрим масалаларнинг жавоби берилганда уларни ечишга хожат колмайдиган холатларда, уларнинг жавоблари келтирилмаган. Уз билимини тезкор текширишлари учун машклардан сунг ундан ортик жавоби танланадиган тест топшириклари берилган. Бундай тестларни танлашда хам асосан укувчиларнинг фикрлаш кобилиятини ривожлантиришга йуналган топшириклар танлашга харакат килинган. Тест топширикларининг жавобларини укитувчининг узи тайёрлаши керак булади. Наъмунага кура, укитувчи кушимча тестларни тузиши мумкин. Боб нихоясида, унда урганилган энг мухим тушунча, коида ва конунларлар физик луFат сифатида келтирилган. ЛуFат асосида укувчилар билимларини такрор эслаши, ота-оналар эса фарзандларининг физика фанини кандай узлаштирганликларини текшириш имкониятига эга буладилар.

МУХОКАМА ВА НАТИЖАЛАР

Физика фани экспериментал фан булганлиги сабабли хар бир дарс тажриба-намойишлар курсатиш оркали олиб борилиши керак. Дарсликда бундай тажриба-намойишлар рангли илюстрацияларда келтирилган. Дарсликга мавзу сифатида ёки мавзу сунгида келтирилган амалий топшириклар укувчиларни бир томондан матн мазмунини тушинишни осонлаштирилса, иккинчи томондан "фанни тушиниш кийин", деб хисоблайдиган укувчиларни фанга укув мотивини оширишга ёрдам беради. Бундай топширикларга 2-мавзудаги электроскоп ясаш, 10-мавзудаги ток хосил килувчи элементни ясаш, 20-мавзудаги калам стерженидан реостат ясаш, 23-мавзудаги лимон ёки апелсиндан батареялар ясаш, 43-мавзудаги электролиз ходисасини кузатиш, 57,58-мавзулардаги электромагнитни ясаш каби амалий топшириклар айни пайтда укувчиларда тадкикотчилик куникмаларини шакллантиришга ёрдам берадиган меъзонлардан бири хисобланади. Шу боис имкони борича бундай тажрибалар, амалий топширикларни укувчиларнинг узлари бажариб куришлари тавсия этилади. Мактабда лаборатория ишларини укувчилар гурухларга булинган холда укитувчи рахбарлигида бажаришлари кузда тутилган. Бу билан укувчиларда фанга оид "Амалий компетенция" ривожлантирилади. Узлуксиз таълим жараёнида укитувчиларининг дарсга ижодий ёндошувлари талаб этилади. Хусусан олий харбий билим юртларида асосий эътибор курсантларнинг касбий махоратини ошириш муаммоларига каратилган булиб, айнан физика (электродинамика) дарслари жараёнида курсантларнинг касбий компетентлилигини ривожлантириш ва уни турли хил замонавий методлар

оркали такомиллаштириш билан боFлик масалалар хали етарли даражада таджик этилмаган.

Узбекистан Республикасини янада ривожлантириш буйича Хдракатлар стратегиясида «узлуксиз таълим тизимини янада такомиллаштириш, юкори малакали кадрларни тайёрлаш самарадорлигини ошириш» вазифаси белгиланган. Бу эса малака ошириш жараёнида тингловчиларга фаолияти давомида барча касбий махоратини ишга солган холда сифатли таълим беришга эришишлари учун етарли метод ва технологияларни куллашни яъни касбий компетентлилигини ривожлантиришга кумаклашиш зарур. Сабаби, тараккиёт хар кандай сохада янгиланувчи, такомиллашувчи, тулдирувчи керак булса, бир -бирини инкор килувчи характерга эга булган боскичларини босиб утади. Албатта, бу жараён фан тараккиётига хам таалукли булиб, муайян даврларда фан тараккиётида маълум бир тенденциялар устуворлик килади. Олий таълим муассасалари физика укитувчиларининг касбий компетентлигини такомиллаштириш масаласини чукуррок урганиш ва бу масаланинг ечими билан боFлик булган амалдаги таълимий механизмни янада такомиллаштириш хозирда педагогика фани олдида турган долзарб масалалардан бири булиб колмокда. Шунга кура, тингловчиларни касбий компетентлигини ривожлантиришнинг механизмларини аниклаш ва уларни замон талаблари асосида такомиллаштириш оркали ушбу механизмни узига хос укитиш методлари, воситалар, усуллар, йуллар ва технологиялар билан бойитилиши кузда тутилган булиб, тадкикот якунида куйидаги илмий янгиликларга эришиш максад килиб куйилган:

- физика фани тингловчиларининг касбий компетентлилигининг назарий-концептуал асослари аникланади.

- касбий компетенциявий ёндашувнинг физика укитишдаги урни ва ахамиятини ёритувчи илмий адабиётлар асосидаги тахлилий хулосалар тайёрланади;

- физика фани тингловчиларининг касбий компетентлилигининг мавжуд механизмлари такомиллаштирилади ва янгилари ишлаб чикилади. Юкоридагилар асосида физика фанини давоми сифатида электроника фанида тингловчиларининг касбий компетентлилигини такомиллаштирувчи механизмни аниклаш ва у юзасидан олинган натижаларни педагогик амалиётда синаб куришдан иборат деб белгиланди. Шу маънода юкорида таъкидлаб утганимиздек, "Амалий компетенция" ларни шакллантириш масаласида баъзи фикрларимиз билан уртоклашмокчимиз.

Масалан, 1-амалий машFулот "Берилган принципиал схемада ИМС тузилмаси, топологияси ва технологиясини ишлаб чи^иш". Ишнинг максади

килиб ИМС тайёрлаш технологиясининг асосий боскичлари, уларнинг топологияси билан танишиш ва ИМС белгиланиш тизимини урганиб чикиш белгиланган.

Дастлаб талабаларга кискача маълумот келтириб утилади. Интеграл микросхема (ИМС) ута ихчам, ута пишик, кичик таннархга ега булган ва кам кувват истеъмол киладиган радиоэлемент ясаш йулидаги уринишлар махсулидир.

ИМС элементи деб, конструксияси буйича кристалл ёки асосдан ажралмайдиган, ЭРЕ функсиясини бажарувчи ИМСнинг кисмига айтилади. ИМС компоненти деб, дискрет элемент функциясини бажарувчи, лекин монтаждан аввал мустакил махсулот булган ИМСнинг булагига айтилади. Замонавий микросхемалар технологик тайёрлаш жараёнига ва бажариш функцияларига караб икки турга булинади: яримутказгичли (монолит) ва катламли микросхемаларга.

Яримутказгичли интеграл схема - бу компоненталари яримутказгич пластинкасининг сирти кисмида тайёрланадиган яхлит микросхемадан иборат.

1.1-расм. ИМС топология киркими ва яримутказгичлар куринишидаги принципиал

схемаси

Аксарият холларда интеграл схема тайёрлашда кремний кристали ишлатилади.

Бу турдаги интеграл схема (ИС) актив (диодлар, транзисторлар) ва пассив (каршиликлар, конденсаторлар, индуктив Fалтаклар) компоненталардан ташкил топган булади.

К,атламли ИС - компоненталари таглик сиртига хар хил катламларни уткизиш оркали тайёрланадиган микросхема хисобланади. Диэлектрик таглик сифатида алюминий оксиди, шиша ва керамикалар кулланилади. К,атламли ИС асосан пассив элементлар - каршиликлар, конденсаторлар ва индуктив Fалтакларни ташкил килади.

Улардан асосан РС-филтрлар тузилади. Булардан ташкари яна дурагай ИС мавжуд булиб, бу микросхема хам диэлектрик асосидаги пассив элементлар ва дискрет актив элементларнинг боFланишидан ташкил топади. Одатда дискрет

актив элементлар ИСларда актив элементлар деб юритилади. Бу элементлар асосан ихчамлаштирилган кобиксиз диод ва транзисторлардан ташкил топган булади.

Аралаш ИС - бу микросхеманинг актив элементлари яримутказгич материали асосида тайёрланиб, яримутказгичли ИСга ухшаш булади, пассив элементлари эса катламли микросхемалар каби (каршилик, конденсатор, индуктив Fалтак) тайёрланган булади. Улар умумий тагликка изоляцияланган холда жойлаштирилади.

Х,озирги пайтда яримутказгич ИМС ларнинг икки тури мавжуд: бикутбий ИС ва металл-оксид-яримутказгич (МОЯ) интеграл схемалар. ИМСларнинг бир-биридан фарки, асосан, актив элементларнинг ишлаши ва ИСларнинг тайёрлаш технологиясига боFликдир. Бикутбий ИС асосини n-p-n ёки p-n-p турдаги бикутбий транзисторлар, МОЯ-турдаги ИСлар асосини майдоний транзисторлар ташкил этади.

Интеграл схемани тайёрлаш жараёнларини асосан транзисторларни тайёрлаш технологияси ташкил килади, колган барча элементлар хам кушимча технологик жараёнсиз, транзисторни тайёрлаш оркали ясалади.

К "S t ao5

1.2-расм.Интеграл транзисторлар

1.3-расм.Типик би^утбий интеграл транзистор геометрияси (а) ва кундаланг кесими (б). 1-эмиттер; 2-база; 3-коллектор; 4-^атлам.

Амалий ишни бажариш учун топшири^лар:

1. ИМС ишлаб чикаришнинг асосий боскичларидан фойдаланиб, ишлаб чикиш кетма - кетлиги ва улар хакида кискача маълумот беринг.

2. Куйидаги вариантлар асосида ИМС топологиясини келтиринг.(1.1-жадвал)

1.1-жадвал

Тингловчи топширикнинг 1-кисмида ИМС ишлаб чикаришнинг асосий боскичлари хакида назарий билимларини ёритади. Топширикнинг 2- кисмида эса ИМС ларнинг ишлаб чикиш кетма-кетлиги ёрдамида амалий ишлар бажаради, яъни яримутказгичли асбоблар ёрдамида олинган топширикка доир схема батафсил белгилашлар асосида кенгайтиради. Бунда курсант ёки талаба диод, транзистор, каршиликлар яъни актив ва пассив элементларни кабул килинган белгилашлар ёрдамида ёзади. Схемага тегишли булган контактларни белгилаб, токнинг окиб утиш жараёнини курсатиб беради.

ХУЛОСА

Шу билан бир каторда мавзулар матнида бевосита киритилмаган, кушимча укиш учун берилган маълумотлар курсантларнинг илмий билиш ва амалий компетенцияларини ривожлантиришга йуналтирилган. Шунингдек "Уз-узини ривожлантириш компетенцияси" элементларини ривожлантириш учун купгина материаллар (электр схемалар) келтирилган. Бундай мисоллар укувчиларнинг тадкикотчилик куникмасини шакллантириш учун хизмат килади.

Хулоса урнида шуни таъкидлаш мумкинки, физика дарсларини ташкил этиш методикаси олий таълим муассасасининг ихтисослигидан келиб чикиб дарсларга куйиладиган талабларни хам караб чикиш зарур булади. Чунки, дарс жараёнида барча укув фаолияти харакатли (фаолият билан боFлик) ёндашув асосида курилиши, курсантларда таянч ва фанга оид компетенцияларни шакллантиришга, утилган хар бир мавзунинг хаётий зарурати хамда амалий ахамиятини англашга каратилган булиши керак. Шу холатдагина укувчи таълим жараёнининг жонли иштирокчиси булиб шаклланади.

REFERENCES

1. Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг карори "Умумий урта ва урта махсус, касб-хунар таълимининг давлат таълим стандартларини тасдиклаш туFрисида". УзР конун хужжатлар туплами, 2017 й., 14-сон, 230 модда.

2. П.Хдбибуллаев ва бошкалар. Физика. 8 синф дарслиги. Тошкент "ДАВР"-2019.

3. П.Хдбибуллаев ва бошкалар. Физика. 9 синф дарслиги. Тошкент "Гофур Гулом"-2019.

4. Арипов Х.К, ва бошкалар. Электроника. Дарслик. Тошкент "Фан ва технология"- 2011.

5. Mirzarahimova, G. I. (2020). Pedagogical and Psychological Bases of Development of Educational Activity in Students. International Journal of Advanced Science and Technology, 7021-7030.

6. Ramonova, S. K. (2020). The importance of information technology in teaching the basics of electrical engineering and the basics of electronics in higher military educational institutions. НамДУ илмий ахборотномаси, (4), 435-438.

7. Рамонова, С. К. (2020). Электротехника ва электроника асослари фанини укишни ахборот-коммуникацион технологиялари ёрдамида такомиллаштириш методлари. Science and Education, 1(4), 315-321.

8. Рамонова, С. К. (2020). "Электротехника ва электроника асослари" фанини укитишда ахборот технологиялардан фойдаланишнинг методлари. "Таълимда

замонавий ахборот технологияларидан фойдаланишнинг инновацион усуллари", 384-387.

9. К,ораев, С. Б. (2020). Профессионал таълимда укув амалиётларини ташкил этишнинг узига хос хусусиятлари. Academic research in educational sciences, 1(3).

10. Shagiyeva, N. (2020). The role of information technologies to teach Russian language. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences, 8(7).

11. Эшманова, Н. Н., & Матьякубова, М. Б. (2019). Тарбиячиларнинг касбий компетенцияларини ривожлантириш. Таълимдаги инновациялар ва ислохотлар контекстида замонавий кластер тизими:муаммолар,ёндашувлар ва истикболлар, 1, 33-34.

12. Махкамова, Ш. Р., & Асадуллаева, М. A. (2020). «Великий шёлковый путь»: взаимодействие культур запада и востока в контексте проблемы модернизации музыкального образования в узбекистане. Science and Education, 1(4).

13. Бегматов, Б. Б. (2020). Роль и функции русского языка в условиях суверенного Узбекистана. Наука и общество, 1(65), 33-37.

14. Ражапова, И. Т. (2019). Методика обучения видам русского глаголав. Илм сарчашмалари.

15. Рустамова, С. Э. (2020). Применение технологии полного усвоения знаний в высшем образовательном учреждении. Academic Research in Educational Sciences, 1 (3), 360-368.

16. Khoshimova, D. R. (2020). Features of Improvement Sensate - Expressive Speech While Teaching Listening Students Applying Mnemonic Base. Eastern European Scientific Journal, (1), 158-161.

17. Бадалова, Б. Т. (2020). Таълим тизими ва педалогия назарияси. Academic Research in Educational Sciences, 1 (3), 1300-1305.

18. Утаев, А. Й., & Матьякубова, М. Б. (2019). Психологические основы развития речи. "Таълимдаги инновациялар ва ислохотлар контекстида замонавий кластер тизими: муаммолар, ёндашувлар ва истикболлар" мавзусидаги илмий-амалий анжуман, 1, 193-194.

19. Утаев, А. Й. (2019). Булажак укитувчилар сиёсий маданиятини шаклантиришнинг кластер тизими. "Таълимдаги инновациялар ва ислохотлар контекстида замонавий кластер тизими: муаммолар, ёндашувлар ва истикболлар" мавзусидаги илмий-амалий анжуман илмий ишлар туплами, 2, 5053.

20. Утаев, А., & Норова, Н. (2019). Олий педагогик таълим муассаларида норматив - хукукиий хужжатлар тарFиботини ташкил этиш. "Таълимдаги инновациялар ва ислохотлар контекстида замонавий кластер тизими:

муаммолар, ёндашувлар ва истикболлар" мавзусидаги илмий-амалий анжуман илмий ишлар туплами, 2, 48-50.

21. Badalova, B. (2020). Lesson Competition Element in Russian. EPRA International Journal of Multidisciplinary Research, 6(5), 535-537.

22. Barakaevich, K. S. (2020). Improvement of Vocational Training of Pupils in Secondary Schools. International Journal of Psychosocial Rehabilitation, 24(1).

23. К,ораев, С., & Тилакова, М. (2020). Укувчилар креативлик кобилиятларини ривожлантириш буйича тавсиялар. Academic Research in Educational Sciences, 1(4), 184-189.

24. Ramonova, S. K. (2020). Improvement in teaching of the discipline of electrical engineering and the basis of electronics in higher educational institutions based on information technologies. International Journal of Innovations in Engineering Research and Technology, 7(5), 258-260.

25. Абдусаматова, Ш. С., & Бурханова, М. Б. (2020). Куп фарзандли ота-оналарининг оиладаги муносабатларининг хусусиятлари. Oriental Art and Culture, (4).

26. Шакирова, Р. Р. (2019). Отличительные особенности рассказа от других эпических жанров. Polish science journal, 169-172.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.