Научная статья на тему 'ҚУРОЛЛИ ЖАНГ ТАКТИКАСИНИ ЎРГАНИШДА ИННОВАЦИОН ТЕХНОЛОГИЯЛАР'

ҚУРОЛЛИ ЖАНГ ТАКТИКАСИНИ ЎРГАНИШДА ИННОВАЦИОН ТЕХНОЛОГИЯЛАР Текст научной статьи по специальности «Науки о Земле и смежные экологические науки»

CC BY
307
17
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
янги қурол тизимлари / узоқроқ келажакда / лазер / радиочастота тезлатгичи / инфратовуш / тактик ҳаракатлар / замонавий қуролли кураш / ҳаво-космик ҳужум кучлари / ракеталарга қарши мудофаа тизимлари / учинчи авлод роботлари / автоматик танк / ракеталарга қарши мудофаа тизимлари / сунъий йўлдошлар. / new weapons systems / in the distant future / laser / radio frequency accelerator / infrasound / tactical actions / modern armed struggle / air-space attack forces / missile defense systems / third-generation robots / automatic tank / missile defense systems / satellites.

Аннотация научной статьи по наукам о Земле и смежным экологическим наукам, автор научной работы — M. Raxmonov

Қуролли курашнинг моҳиятини тубдан ўзгартирадиган сифат жиҳатидан янги қурол тизимларининг пайдо бўлиши жанговар ҳаракатлар усулларини такомиллаштиришни талаб қилади. Шу билан бирга, яқин вақтгача фақат таъминловчи компонентнинг мақсадига эга бўлган кучлар ва воситаларнинг тактик ҳаракатларининг барча шаклларида иштирок этишнинг аҳамияти ортиб бормоқда. Узоқроқ келажакда қўшинлар ва қуролларга йўналтирилган энергияни (лазер, радиочастота тезлатгичи, инфратовушли ва бошқалар) киритиш мумкин, бу эса мавжуд бўлган нарсаларни янада такомиллаштиришни ва қурол-яроғ жангининг янги усулларини ишлаб чиқишни талаб қилади. Қуролли курашнинг моҳиятини тубдан ўзгартирадиган сифат жиҳатидан янги қурол тизимларининг пайдо бўлиши жанговар ҳаракатлар усулларини такомиллаштиришни талаб қилади.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

INNOVATIVE TECHNOLOGIES IN THE STUDY OF ARMED COMBAT TACTICS

The emergence of qualitatively new weapon systems that radically change the nature of armed struggle requires the improvement of methods of warfare. At the same time, the importance of participation in all forms of tactical actions of those forces and means that until recently had the purpose only of the supporting component increases. In the longer term, it is possible to introduce directed energy weapons (laser, radio-frequency accelerator, infrasound, etc.) into the troops, which will require further refinement of existing and development of new methods of conducting combined-arms combat

Текст научной работы на тему «ҚУРОЛЛИ ЖАНГ ТАКТИКАСИНИ ЎРГАНИШДА ИННОВАЦИОН ТЕХНОЛОГИЯЛАР»

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

ЦУРОЛЛИ ЖАНГ ТАКТИКАСИНИ УРГАНИШДА ИННОВАЦИОН

ТЕХНОЛОГИЯЛАР Рахмонов Муйдинжон Зайлобиддинович

Мирзо Улугбек номидаги Узбекистон Миллий университети Х,арбий тайёргарлик укув маркази умумкушин тайёргарлик цикли бошлиги, подполковник

https://doi.org/10.5281/zenodo.7408090 Аннотация. Куролли курашнинг мо%иятини тубдан узгартирадиган сифат жщатидан янги цурол тизимларининг пайдо булиши жанговар %аракатлар усулларини такомиллаштиришни талаб цилади. Шу билан бирга, яцин вацтгача фацат таъминловчи компонентнинг мацсадига эга булган кучлар ва воситаларнинг тактик %аракатларининг барча шаклларида иштирок этишнинг а%амияти ортиб бормоцда. Узоцроц келажакда цушинлар ва цуролларга йуналтирилган энергияни (лазер, радиочастота тезлатгичи, инфратовушли ва бошцалар) киритиш мумкин, бу эса мавжуд булган нарсаларни янада такомиллаштиришни ва цурол-ярог жангининг янги усулларини ишлаб чицишни талаб цилади. Куролли курашнинг мо%иятини тубдан узгартирадиган сифат жщатидан янги цурол тизимларининг пайдо булиши жанговар %аракатлар усулларини такомиллаштиришни талаб цилади.

Калит сузлар: янги цурол тизимлари, узоцроц келажакда, лазер, радиочастота тезлатгичи, инфратовуш, тактик %аракатлар, замонавий цуролли кураш, %аво-космик %ужум кучлари, ракеталарга царши мудофаа тизимлари, учинчи авлод роботлари, автоматик танк, ракеталарга царши мудофаа тизимлари, сунъий йулдошлар.

ИННОВАЦИОННЫЕ ТЕХНОЛОГИИ В ИЗУЧЕНИИ ТАКТИКИ

ВООРУЖЕННОГО БОЯ Аннотация. Появление качественно новых систем оружия, радикально меняющих характер вооружённой борьбы, требует совершенствования способов ведения боевых действий. При этом возрастает значимость участия во всех формах тактических действий тех сил и средств, которые еще до недавнего времени имели предназначение только обеспечивающего компонента. В более отдалённой перспективе возможно внедрение в войска и оружия направленной энергии (лазерного, радиочастотного ускорительного, инфразвукового и др.), что потребует дальнейшего уточнения существующих и разработки новых способов ведения общевойскового боя.

Ключевые слова: новые системы вооружения, в более отдаленном будущем, лазер, радиочастотный ускоритель, инфразвук, тактические действия, современная вооруженная борьба, Воздушно-космические силы, системы противоракетной обороны, роботы третьего поколения, автоматический танк, системы противоракетной обороны, спутники.

INNOVATIVE TECHNOLOGIES IN THE STUDY OF ARMED COMBAT TACTICS Abstract. The emergence of qualitatively new weapon systems that radically change the nature of armed struggle requires the improvement of methods of warfare. At the same time, the importance of participation in all forms of tactical actions of those forces and means that until recently had the purpose only of the supporting component increases. In the longer term, it is possible to introduce directed energy weapons (laser, radio-frequency accelerator, infrasound, etc.) into the troops, which will require further refinement of existing and development of new methods of conducting combined-arms combat.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

Keywords: new weapons systems, in the distant future, laser, radio frequency accelerator, infrasound, tactical actions, modern armed struggle, air-space attack forces, missile defense systems, third-generation robots, automatic tank, missile defense systems, satellites.

Миллий армиямизни замонавий курол-ярог ва харбий техникалар билан таъминлаш буйича комплекс дастурларни тайёрлашда бугунги кунда дунёнинг турли минтакаларида кузатилаётган харбий можаролар хусусиятларини, кушинларни янада ривожлантиришнинг устувор йуналишларини хисобга олиш максадга мувофикдир. Бу борада энг зарур курол-аслаха ва анжомларни сотиб олиш, уларни янги жанговар тизимлар билан биргаликда куллаш ва такомиллаштириб бориш эътиборимиз марказида булиши зарур.

Шавкат Мирзиёев,

Узбекистон Республикаси Президенти,

^уролли Кучлар Олий Бош ^умондони

Замонавий куролли кураш - бу хар томонлама технологик куллаб-кувватлаш билан олиб бориладиган аник, ута интенсив, диверсияли курашидир. куролли курашнинг табиати ва хусусиятларини кискача тахлил килганда, тажовуз потенциалининг асосини хаво-космик хужум кучлари ва воситалари ташкил эта бошлаганини куриш мумкин, хеч кандай можаро уларнинг иштриокисиз булмайди. Шу билан бирга, х,аво-космик хужумни кайтаришга кодир булмаган давлатлар кейинги курашдан воз кечишга ва маглубиятини тан олишга мажбур буладилар. Х,арбий харакатлар натижасининг аэрокосмик сохадаги карама-каршилик натижаларига богликлиги объектив хакикатга айланди. Шунинг учун, эхтимол, ракеталарга карши мудофаа тизимларининг максади душман ракеталарини ушлаш эмас, балки сунъий йулдошларни йук килишдир.

Келажакдаги урушлар денгиз кучлари ва РЭК операцияларининг зарба берувчи кучлари ва воситаларининг операцияси (харакатлари) билан биргаликда узок муддатли хаво-космик хужум операцияси билан бошланиши ва деярли тугаши мумкин. Улар глобал зарба бериш билан бошланиши мумкин. Бундай кушма операциянинг давомийлиги 60-90 кун ёки ундан куп булиши мумкин. Жанглар, биринчи навбатда, юзлаб километр масофадаги операторлар томонидан бошкариладиган роботлаштирилган машиналар томонидан амалга оширилади.

Келажак жанги электрон робот сифатида такдим этилади. Келгуси йилларда кушинларни жихозлаш учун учинчи авлод роботлари, "Аклли" роботлар жорий этилади, улар эвристик дастур ёрдамида янги авлод компютерларидан бошкарилади. Энди жанговар роботларнинг жуда хилма - хил оиласи яратилди-жанговар машиналар-роботлар, разведка роботлари, робот-детекторлар, электрон уруш воситаларининг разведка роботлари, робот хаво мудофааси тизимлари, робот гранатаси, энгил ва огир робот курикчиси, жанговар харакатларни таъминлаш учун роботлар, махсус техник, орка ёрдам ва бошкалар. Мутахассислар робототехника келажагини асосан юкори даражадаги автономияга эга булган ва мустакил равишда "Фикрлаш" кобилиятига эга булган робот жанговар транспорт воситаларини яратишда куришади. Дизайн боскичида "Куриш" ва "Уз траекториясини эслаб, тусикларни четлаб утиб, белгиланган ерни кузатиб борадиган" Рейнджер роботи яратиш арафасида туришибди. Бундай роботнинг синовдан утган намунаси бутун сенсорлар туплами билан жихозланган, шу жумладан телевизор

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

камералари, лазер локатори, эрга уч улчовли тасвирни компютерга узатади ва инфракизил кабул килгич, бу сизга тулик зулматда харакат килиш имконини беради. Кейинги такомиллаштириш билан робот душманнинг позициясини доимий равишда кузатиб бориши, лазер билан ук узган энг аник куроллар билан куролланган автоматик танк сифатида жангга киришиши мумкин.

Келажакдаги урушларнинг харбий харакатларининг хусусиятлари:

1) душман томонидан биринчи операцияларнинг бориши ва натижасига аник таъсир курсатадиган биринчи проактив электрон ук отиш зарбасини тусатдан куллаш хавфи, шунингдек душман томонидан янги куроллардан фойдаланиш хавфи;

2) харбий харакатларнинг бошланиши ва олиб борилишининг бошиданок айникса "^ирувчи" табиати;

3) хаво-куруклик жангларининг узлуксиз фронт ва очик канот йуклигида утиши;

4) ташаббусни кулга киритиш ва ушлаб туриш, хаво-космик ва ахборот маконида хукмронликни кулга киритиш учун курашнинг кескинлиги;

5) кушинларнинг юкори харакатчанлиги ва ук отиш самарадорлиги туфайли вазият ва харакат усулларидаги кескин узгаришлар;

6) барча маглубият воситаларидан фойдаланган холда бир вактнинг узида олиб борилаётган харбий харакатларнинг фазовий куламини ошириш;

7) кушинларни, ахолини ва мамлакат орка кисмидаги объектларни мавжуд ва истикболли маглубият воситаларидан химоя килишнинг ортиб бораётган роли.

Кучли душман билан урушда факат хаво-космик операция оркали галабага эришиш хакикий эмас. Бундай операция натижалари хали хам душманнинг маглубиятини тугатиш учун ишлатилиши керак. Ушбу муаммони курукликдаги кучлардан фойдаланмасдан хал килиш деярли мумкин эмас. Бу дунёнинг этакчи мамлакатларининг харбий рахбарияти томонидан жуда яхши тушунилади. ^уруклик кучлари уз ахамиятини саклаб колади, улар хозирги кунда куплаб давлатларда юкори аникликдаги ва бошка янги курол турлари билан фаол жихозланган. ^уролли кураш назарияси ва амалиётида операция, стратегик жойлаштириш, маневр, кайта гурухлаш, хужум ва мудофаа ва бошкалар каби объектив ходисалар ва тушунчалар мавжуд булиб колади. Шу билан бирга, уларни амалга ошириш шартлари, шакллари ва усуллари сезиларли даражада узгаради. Келажак жанговар тузилмаларни куришнинг янада мослашувчан ва хилма-хил шакллари, булинмалар ва харбий кисмларнинг мустакил юкори маневрли рейд харакатларига тайёрлиги, тезкор маневр гурухлари тактикасини ишлаб чикиш ва бошкалар.

^уролли жанг тактикасини урганиш дарсларни утказишда куйидаги усулларга мувофик амалга оширилади:

Маъруза усули намойиш (намойиш) ва сухбат хикояси билан бирлаштирилган. Максад билан жанговар, жанговар ва юриш тартиблари билан ажралиб чикиш ва взвод тушунчалари билан танишиш, уларнинг фаолиятини таъминлаш.

Кургазмали куроллар ва техник укув кулланмаларидан фойдаланган холда маъруза усули. Жангчилар ва булинмалар томонидан жанговар вазифаларнинг муваффакиятли бажарилишини таъминлайдиган шартлар билан танишиш максадида; кийин вазиятда ташаббус ва мустакилликни тарбиялаш.

Х,икоя-сухбат умумий тактиканинг айрим коидаларини амалий намойиш этиш билан жойнинг рельефли макетида (кум кутиси), доска, плакатлар, тактик схемалари

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

намойишда. куролли кучларнинг умумий тактикаси ва жанговар даракатларининг асослари билан танишиш максадида; куролли жанг асосларини тушунишга эришиш; Иккинчи жахон уришидаги Совет халкининг жанговар кадрамонлиги мисолларидан фойдаланиб, Ватанга ва унинг куролли кучларига мудаббат уйготиш.

Кургазмали куроллар (намойиш) ва техник укув кулланмаларидан фойдаланган долда дикоя-судбат (семинар). куролли кучларнинг айрим турларини ташкил этиш, куроллантириш ва тактикасини, уларнинг куролланиши ва жанговар техникасининг асосий хусусиятларини таништириш максадида; яхши куролланган душман устидан галаба козонишга булган ишончни ошириш.

Х,икоя-гуруд машклари пайтида судбат. Филиални бошкариш асослари билан танишиш максадида; аскарнинг жангдаги вазифаларини ургатиш ва уларни бажариш куникмаларини шакллантириш.

Ердаги тактик ва жанговар фаолият. ^абул килинган ут очиш позициясини урганиш, уз-узини казиш ва душман олови остида отиш учун жойни никоблаш учун.

Амалий машгулотлар, шунингдек, дикоя-судбат усули билан ёки, масалан, ушбу муассасанинг тактик машгулотлари ёки жидозланган укув шадарчаси учун укув майдонида утказиладиган гранаталарни улоктиришнинг дастлабки намойиши билан амалга оширилади; талабалар томонидан хабарлар, иншолар, илмий ишларни тайёрлаш; курс ишларини бажариш; материални мустакил урганиш; тактик парвозларнинг бажарилиши; амалий машгулотлар.

Тактика дарсларида куйидаги визуал воситалардан фойдаланиш мумкин:

1) график (хариталар, диаграммалар, чизмалар, чизмалар, жадваллар);

2) экран (филмлар, видеофилмлар, телевизорлар, диапозитивлар, слайдлар);

3) умумий (ер макетлари, стендлар);

4) симуляция (макетлар, моделлар, ут очиш учоклари, ифлосланиш зоналари ва тусиклар зоналари, тортишиш ва танаффусларга таклид килиш);

5) табиий (характерли рельеф, диккатга сазовор жойлар, тусиклар, мудандис тусиклар, жидозланган позициялар билан огодлантирувчи майдон; жанговар техника, бошкарув машиналари).

Хулоса

Укитиш шакллари ва усуллари ижодий кулланилиши керак. Уларнинг модирона комбинацияси максадларга янада муваффакиятли эришишга имкон беради, бирлик ва тарбия принципини амалга ошириш учун кенг имкониятлар очади. Шунинг учун, тактика буйича дарсларни режалаштиришда, белгиланган максадларга эришиш учун радбар укувчиларга жанговар вазиятда даракат килишда зарур куникма ва куникмаларни ривожлантириш учун укитишнинг кайси шакллари ва усулларини куллаш кераклигини, укув шароитларини аста-секин мураккаблаштириш учун дарсларни кандай кетма-кетликда утказиш кераклигини тугри аниклаши керак, оддийдан мураккабгача.

Тактика буйича машгулотлар давомида талабаларнинг билимларни амалда куллаш кобилиятини ривожлантириш катта адамиятга эга. Шунинг учун укув жараёнида айникса замонавий дунёда жадал ривожланаётган вазият шароитида талабаларнинг узлари амалий фаолияти билан боглик усуллардан купрок фойдаланиш керак, яъни барча мумкин булган инновацион технологияларни куллаш оркали укитиш ва амалий иш усуллари такомиллаштириши зарур.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

REFERENCES

1. Ш.М.Мирзиёевнинг Узбекистан Республикаси ^уролли Кучлари ташкил этилганининг 30 йиллиги ва Ватан химоячилари куни муносабати билан байрам табриги.

2. Утган урушлар тажрибасига кура куролли кураш шакллари ва усулларининг тактикаси ва операцион санъатини ривожлантириш истикболлари. http://csef.ru/ru/oborona-i-bezopasnost/348/perspektivy-razvitiya-taktiki-i-operativnogo-iskusstvaform-i-sposobov-vooruzhennoj-borby-po-opytu-minuvshih-vojn-7222.

3. Потапов А. Ю. http://cheloveknauka.com/evolyutsiya-sposobov-boevyh-deystviy-obschevoyskovyh-soedineniyv-xx-v.

4. И. Н. Воробёв Дарслик:" Тактика - жанг санъати " Москва 2002 йил 863 s.

5. Гирин А. В. http://samlib.ru/a/aleksandr_walerxewich_girin/

6. Усмонов,М.Т. (2021). Дифференциальные уравнения второго порядка и высших порядков. Линейные дифференциальные уравнения второго порядка с постоянными коэффициентами. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 113-122.

7. Усмонов,М.Т. (2021). Пределы функций. Примеры решений. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 139-150.

8. Усмонов,М.Т. (2021). Метод наименьших квадратов. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 54-65.

9. Усмонов,М.Т. (2021). Непрерывность функции двух переменных. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 44-53.

10. Усмонов,М.Т. (2021). Интегрирование корней (иррациональных функций). Примеры решений. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 239-248.

11. Усмонов,М.Т. (2021). Криволинейные интегралы. Понятие и примеры решений. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 26-38.

12. Усмонов,М.Т. (2021). Гипергеометрическое распределение вероятностей. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 19-25.

13. Усмонов,МТ, М.А.Турдиева (2021). ГЛАВА 9. МЕТОДЫ И СРЕДСТВА СОВРЕМЕННОЙ ЗАЩИТЫ КОМПЬЮТЕРНЫХ СЕТЕЙ. РИСКИ И ПРИНЦИПЫ ЗАЩИТЫ ИНФОРМАЦИИ В ЭЛЕКТРОННОЙ ПОЧТЕ. ББК 60 С69, Ст-99.

14. Усмонов,МТ. (2021). Абсолютная и условная сходимость несобственного интеграла. Признак Дирихле. Признак Абеля. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 66-76.

15. Усмонов,М.Т. (2021). Решение систем линейных уравнений. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 131-138.

16. Usmonov, М.Т. (2021). Matritsalar va ular ustida amallar. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 226-238.

17. Usmonov, М.Т. (2021). Teskari matritsa. Teskari matritsani hisoblash usullari. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 292-302.

18. Usmonov, M.T. (2021). Bir jinsli chiziqli algebraik tenglamalar sistemasi. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 323-331.

19. Usmonov, M.T. (2021). Chiziqli fazo. Yevklid fazosi. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 121-132.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

20. Usmonov, M.T. (2021). Vektorlarning skalyar ko 'paytmasi. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 183-191.

21. Usmonov, M.T. (2021). Xos vektorlari bazis tashkil qiluvchi chiziqli operatorlar. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 146-152.

22. Usmonov, M.T. (2021). Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasi va ularni echish usullari. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 303-311.

23. Usmonov, M.T. (2021). Vektorlar. «Science and Education» Scientific Journal, Tom-2, 173182.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.