Научная статья на тему 'Ультрадыбыстық зерттеудің тізе буынының бүйірлік байламдарының зақымдануын анықтаудағы маңызы'

Ультрадыбыстық зерттеудің тізе буынының бүйірлік байламдарының зақымдануын анықтаудағы маңызы Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
60
14
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — А. П. Ахметов, З. С. Үсенова, А. С. Новикова, С. Б. Мұсабекова, А. А. Жакупова

The echography is an accessible, noninvasive and relatively cheep visualization method of knee joint structure. It has high diagnostic precision in estimation of collateral ligaments injury.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по клинической медицине , автор научной работы — А. П. Ахметов, З. С. Үсенова, А. С. Новикова, С. Б. Мұсабекова, А. А. Жакупова

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

SIGNIFICANCE OF ULTRASONIC INVESTIGATION IN DIAGNOSTICS OF COLLATERAL LIGAMENT INJURY

Эхография, являясь доступным, неинвазивным и относительно недорогим методом визуализации структур коленного сустава, обладает высокой диагностической точностью в оценке повреждении коллатеральных связок.

Текст научной работы на тему «Ультрадыбыстық зерттеудің тізе буынының бүйірлік байламдарының зақымдануын анықтаудағы маңызы»

А. П. Ахметов, З. С. Усенова, А. С. Новикова, С. Б. Мусабекова, А. А. Жакупова

УЛЬТРАДЫБЫСТЬЩ ЗЕРТТЕУДЩ Т1ЗЕ БУЫНЫНЫЦ БУЙ1РЛ1К БАЙЛАМДАРЫНЫЦ ЗАКЫМДАНУЫН АНЫКТАУДАРЫ МАЦЫЗЫ

№1^í калалык аурухана, «Адонис» ЖШС (Караганды)

Бiздiк елiмiзде заманауи жача аппараттар-дыч пайда болуына байланысты тэжiрибелiк дэрi-герлер медицинаныч осы саласында ультрады-быстык зерттеу эдidн кечшен колданура жэне оны одан эрi дамытура ендi рана бет бурды.

УДЗ эд1сшщ жылдамдыры, инвазиваздИ, процедураныч баска тэсiлдерге караранда очтай-лылыры, нэтижеаыч шынайылыры, зерттеудiч арзандыры мен наукас Yшiн кауiпсiздiгi жэне баска да зерттеу эдiстерiмен Yйлестiре карау мYмкiн-дiгi бул эдiстiч травматология жэне ортопедия саласындары диагностика, емдеу тактикасын аныктау жэне операциядан кешнп кезечiн бакы-лау Yшiн еч тиiмдi екендiгiнiч айрары [1, 2, 3, 4].

МРТ-дан айырмашылыры жэне артыкшы-лыры, УДЗ кезшде сiчiр мен байламдардыч тал-шыктык курылымы анык кврiнедi. УДЗ-ныч еч басты артыкшылыры, катты ауырсынатын аймак-ты шынайы уакыт режимшде динамикалык зерттеу мYмкiндiгi. Бул кезде дэр^ер датчикке шек-теулi кYш тYCiру аркылы максимальдi ауырсыну нYктесiн тауып, закымданран жерiн дэл аныктай алады [5, 6, 7].

Зерттеу максаты. Тiзе буыныныч бYЙiрлiк байламдарыныч закымын аныктаудары ультра-дыбыстык зерттеу эдiстерiнiч мYмкiндiгiн баралау.

МАТЕРИАЛДАР МЕН ЭД1СТЕР

Тiзе буыныныч буын iшiлiк элементтерiнiч за-кымдануын жокка шырарып, коллатералдык байлам-дары закымданран наукастарды зерттеу тобына iрiк-теудi бiз ультрадыбыстык сканерлеу аркылы жYзеге асырдык. Зерттеу тобына 20042009 жылдар аралырында жорарыда аталран емдеу мекемелерiнде, тое буыныныч коллатерал-дык байламдарыныч закымдалуына байланысты тексеруден вткен 17-63 жас аралырындары 42 наукас юредг Бакылауда болран 42 наукасты 30 (71,5%) еркек пен 12 (28,5%) эйел курайды.

Бiздiч клиникаларымызда ультрадыбыстык зерттеу эдiстерi В-К Medical компаниясында (Дания) жасалран «PRO-Focus 2202» жэне ОчтYCтiк Кореяда жасалран «Медикон 8000» ультрадыбыстык сканерлерiнде, жишк диапозоны 6-12 Мгц-тiк жорары жишкт жолакты датчиктердiч квмегiмен узына бойы жэне квлденеч проекция-ларда дэстYрлi В-режимiнде жYргiзiлдi. Салыс-тырмалы тYPде баралау Yшiн карама карсы жак-тары сэйкес буынныч ультрадыбыстык зерт-теуiнiч мэлiметтерiн колдандык.

Тiзе буыныныч байламдарын ультрадыбыстык зерттеу эдiсi наукастарды алдын-ала дайын-дауды кажет етпейдi. Тiзе буынын толырымен

зерттеу Yшiн наукастыч шалкасынан жаткан кал-пында, алдычры, арткы, медиальдi жэне лате-ральдi, терт амалды колдандык.

Н6ТИЖЕЛЕР1 ЖЭНЕ ОНЫ ТАЛКЫЛАУ

1ББ-ра эхография жасау кезiнде ол жорар-ры жарында санныч, ал теменп жарында асыкты жiлiктiч медиальдi айдаршырына дейiн созылып жаткан, узындыры 8-10 см-дей курылым ретiнде аныкталады. Байлам жалпак, эрi тегiс болып ке-летiн беткейлiк жэне тереч кабаттардан турады.

Yстiчгi кабаты узын, жалпак, гиперэхогендi тырыз талшыкты дэнекер тшдк курылым ретiнде керiнедi. Ал тереч кабаты менисюсан жэне ме-нисюасыкты жiлiк байламдарынан турады жэне ол беткей кабатка караранда бiршама гипоэхо-гендi болып керiнедi. бйткен талшыктар сканир-леушi датчиктiч беткейiне параллель барытта ор-наласпарандыктан анизотропия эффекта туын-дайды.

СББ 1ББ-ра караранда бiршама (ете) жука, узындыры 5-7 см-дей жэне экстракапсулярлы ор-на-ласкан таспа тэрiздес жука, гиперэхогендi курылым. Кейде ез^ч кираш барытталуына байланысты гипоэхогендi болып керiнуi де мYмкiн. За-кымдану аймарына датчикпен шектеулi кYш тYCi-ру аркылы максимальдi ауырсыну нYктесiн табу бYЙiрлiк байламдардыч закымданран жерiн дэл аныктаура кемектесетiн шынайы белгi болып табылады.

Бiрiншi дэрежелi закымдану кезiнде тiзе буынындары тураксыздык симптомдарынсыз, байламныч созылуы немесе шамалы рана Y3iлуi тэн болады. Бул кезде байлам талшыктарыныч микрожаракатымен катар, байлам мачындары ку-рылымдардыч закымдануы басым тYседi.

УДЗ-да байламныч айналасында iсiну немесе кан куйылулардыч нэтижесiндегi гипоэхо-гендi суйыктык пайда болады.

Екiншi дэрежелi закымдану кезшде тое буынындары тураксыздык симптомдарыныч ке-рiнуiмен жYретiн байлам шлк Y3iлулермен си-патталады.

УДЗ-да байлам мачындары суйыктыкпен ка -тар, байламныч калычдауы керiнедi, аталран езгерiс 1-шi суретте анык керсетiлген.

Yшiншi дэрежелi закымдану байлам талшыктарыныч толык Y3iлуiмен жэне клиникалык

1-сурет. 1ББ-ныч 2-mí дэрежел1 закымы бар, 24 жастары наукас А-ныч т1зе буыныныч ультрадыбыстык сурет1

Медицина и экология, 2010, 1

45

туррыдан байламныч Y3iлуiмен жэне буындары айкын тураксыздыктыч пайда болуымен сипатта-лады, аталран 63repic 2^i суретте кврсетiлген.

2-сурет. 1ББ-ныц 3^i дэрежелi закымы бар, 27 жастаFы наукас С-ныц Ti3e буыныныц ультрадыбыстык cypeTi

УДЗ кезiнде Y3iлген байлам уштарыныч арасындары суйыктык пен уйыран кан аныктала-ды. Бул кезде байламныч сырткы жэне iшкi ка-баттарыныч бYтiндiгi толык закымдалады. Ал жа-ракаттыч созылмалы болса, Y3iлген байлам катты жукарып, тiптi кврiнбеуi де мYмкiн. Сочры взгерiс бiздiч тэжiрибемiзде кездескен жок.

Симметриялы тYPде калыпты жарымен му-кият салыстыру аркылы карау бiртексiз аймактыч (зона) жэне байлам калычдырыныч шамалы рана взгеруше дейiн аныктаура мYмкiндiк бередг

Сондайак коллатералдык байламдардыч, периартикулярлык тiндер мен менискiнiч закы-мыныч тYрiн жэне ондары взгерiстер сипатын тез аныктауда УДЗ-ныч мачызды екендiгi белгiлi.

Корытындылайтын болсак, УДЗ эдiсi тiзе буыныныч коллатералдык байламдарыныч за-кымдануы кезiнде визуализациялайтын акпарат-тылыры жорары объективтiк эдк болып табыла-

ды. Ал УДЗ нэтижелерш клиникалык, рентгено-логиялык мэлiметтермен салыстыру жылдам, эрi дэл диагноз коюра квмектеседi жэне коллатерал-дык байламдардыч операциядан кейiнгi нэтижелерш динамикалык туррыдан бакылау мYмкiндiгi мен салыстырмалы арзандырына байланысты оны клиникалык тэжiрибеде кечiнен колданатын тшм-дi эдiс ретiнде усынура болады.

ЭДЕБИЕТТЕР

1. Батпенов Н. Ж. Тобык буыныныч ауруларын диагностикалаудары ультрадыбыстык зерттеудiч рвлi /Н. Ж. Батпенов, Р. И. Рахимжанова, К. Ж. Ашимов т.б. //Травматология жэне ортопедия. -2002. - №2. - С. 52.

2. Дьячкова Г. В. Клинико-рентгенологические и сонографические особенности костей голени, коленного и голеностопного суставов у больных ахондроплазией /Г. В. Дьячкова, В. А. Попков, А. М. Аранович //Гений ортопедии. 2002. - №3. - С. 30 - 33.

3. Зубарев А. В. Диагностический ультразвук: Костно-мышечная система. - М.: Стром, 2002. -136 с.

4. МакНелли Ю. Ультразвуковые исследования костно-мышечной системы: Практическое руководство. - М.: Издательский дом Видар. - М, 2007. - 400 с.

5. Chhem R. K. Guidelines and gamus in musculoskeletal ultrasound /R. K. Chhem. E. Cardinal, editors. - New York: Wiley, 1999. - 156 p.

6. Friedman L. Ultrasound of the knee. Skeletal Radiol /L. Friedman, K. Finlay, E. Jurriaans. - 2001, V. 30. - Р. 361 - 77.

7. Fornage В. D. Ultrasound examination of tendons /B. D. Fornage, M. D. Rifkin //Radiol. Clin. North. Am. - 1998, V. 26. Р. 87 - 107.

Поступила 4.12.09

A. P. Akhmetov, Z. S. Usenova,A. S. Novikova, S. B. Musabekova, A. A. Zhakupova SIGNIFICANCE OF ULTRASONIC INVESTIGATION IN DIAGNOSTICS OF COLLATERAL LIGAMENT INJURY

The echography is an accessible, noninvasive and relatively cheep visualization method of knee joint structure. It has high diagnostic precision in estimation of collateral ligaments injury.

А. П. Ахметов, З. С. Усенова, А. С. Новикова, С. Б. Мусабекова, А. А. Жакупова ЗНАЧЕНИЕ УЛЬТРАЗВУКОВОГО ИССЛЕДОВАНИЯ В ДИАГНОСТИКЕ ПОВРЕЖДЕНИИ КОЛЛАТЕРАЛЬНЫХ СВЯЗОК КОЛЕННОГО СУСТАВА

Эхография, являясь доступным, неинвазивным и относительно недорогим методом визуализации структур коленного сустава, обладает высокой диагностической точностью в оценке повреждении коллатеральных связок.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.