Научная статья на тему 'Тізе буынының зақымданған сыртқы бүйірлік байламын хирургиялық жолмен қалпына келтіру тәсілін жетілдіру'

Тізе буынының зақымданған сыртқы бүйірлік байламын хирургиялық жолмен қалпына келтіру тәсілін жетілдіру Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
17001
13
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — А. П. Ахметов, Е. Ә. Баймұқанов, О. Н. Ержанов, Ғ. Ш. Қалтаев, Б. А. Байкенжеев

This work is based on materials of combined trauma department (Karaganda Municipal hospital №1), where the new method of outoplastics of knee collateral ligament by way of formation of outograft from wide femoral fascia in combination with biocompatible polypropylene net at 15 patients with near and distant results was inculcated.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по клинической медицине , автор научной работы — А. П. Ахметов, Е. Ә. Баймұқанов, О. Н. Ержанов, Ғ. Ш. Қалтаев, Б. А. Байкенжеев

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

IMPROVMENT OF SURGICAL METHOD FOR RESTORATION OF KNEE COLLATERAL LIGAMENT

Работа основана на материале отделения сочетанной травмы г.Караганды, где внедрен новый способ аутоаллопластики коллатеральной малоберцовой связки коленного сустава путем формирования аутотрансплантата из широкой фасции бедра в комбинации с биосовместимой полипропиленовой сеткой у 15 больных с хорошими ближайшими и отдаленными результатами.

Текст научной работы на тему «Тізе буынының зақымданған сыртқы бүйірлік байламын хирургиялық жолмен қалпына келтіру тәсілін жетілдіру»

КЛИНИЧЕСКАЯ МЕДИЦИНА

А. П Ахметов, Е. д. Баймуцанов, О. Н. Ержанов, Г. Ш. Калтаев, Б. А. Байкенжеев

Т1ЗЕ БУЫНЫНЬЩ ЗАКЫМДАНРАН СЫРТКЫ БУЙ1РЛ1К БАЙЛАМЫН ХИРУРГИЯЛЫК ЖОЛМЕН КАЛПЫНА КЕЛТ1РУ ТдС1Л1Н ЖЕТ1ЛД1РУ

№1^ калалык аурухана, ЖШС «Шахтер Испат Кармет» медико-санитарлык бвлiмi, Караганды мемлекеттiк медицина университет

Тiзе буыны хирургиясыныч расырлык та-рихы бар. Алайда бYЙiрлiк байламдарды калпына келтiруде колданылатын ауто-аллопластикалык тэсiлдер тiзе буынындары турактылыкты толык калпына келтiруге кабiлеттi емес. Осы ^нге дей-iн эртYрлi пластикалык материалдарды колдана отырып, байламдарды калпына кел^рудщ 250-дей эдiсi усынылран. Ал бул травматологтардыч хирургиялык емдеу нэтижелер^е канараттанбай-тындырыныч айрары [10, 12].

К,аз1рп тачда СББ-ды хирургиялык жолмен емдеу максатында калпына кел^ру (тiгiс салу, рефиксация), реконструктивтi (аутосНр немесе аутошандырмен жэне аллосiчiрмен алмастыру) жэне синтетикалык трансплантаттармен эндо-протездеу сек^ операциялардыч квптеген тYр-лерi белгiлi [1, 2, 3, 4, 7].

Алайда, аталран эдiстер бYЙiрлiк байлам-дык аппараттардыч закымдалуы кез^деп квп жардайда, эсiресе айкаспа байламдармен бiрлесе жаракаттанрандары тiзе буынындары туракты-лыкты толык камтамасыз етуге каукарсыз [2, 3, 4]. Сочры уакытта аталран операция тYрлерiн тачдау жэне колдану жвншдеп накты шешiмнiч болмауы жэне тюрталастардыч туындауы колда-нылып журген ауто немесе аллопластикалык мА-териалдардыч кемшiлiктерi жэне арзара тигiзетiн терiс эсерлер^ч басым болуымен байланысты [2, 5, 8].

Осы мэселен зерттеушi авторлардыч мэл^ меттерi бойынша тiзе буынындары операциядан кешнп тураксыздык рецидивi 4-11% жардайда кездеседi [6, 9]. Жорарыда келтiрiлген мэлiмет-тер аталран такырыптыч взектiлiгiн кврсетедi жэне тое буыныныч закымданран СББ-ын калпына кел^ру тэсiлiн жетiлдiрiп, клиникалык туррыдан

негiздеудi кажет етедi.

Зерттеудiч максаты. ^зе буыныныч закымданран сырткы бYЙiрлiк байламын хирургиялык жолмен калпына кел^рудщ жача тэсiлiн енгiзу аркылы емдеу нэтижелер^ жаксарту.

МАТЕРИАЛДАР МЕН дД1СТЕР Жорарыда аталран максатка жету Yшiн Караганды каласыныч №1^ калалык ауруханасы-ныч <^рлескен жаракаттар» бвлiмшесiнде нэти-желiлiгi рылыми туррыдан дэлелдент, хирургия саласында колданыс тапкан тор тYрiндегi поли-пропилендi алломатериалды колдану аркылы «п-зе буыныныч закымданран сырткы бYЙiрлiк байламын калпына келтiрудiч жача тэсiлi» жет^рЬ лт, тэжiрибеде жаксы жетiстiктермен кечiнен колданылуда. (КР внертабыска инновациялык патентi № 21528 28.05.2009 ж. - Бюл.№6.)

2005-2009 жылдар аралырында СББ-ы закымданран 15 наукаска жача тэсiлмен опера-циялык ем жасалран. Бакылауда болран 15 нау-касты 18-60 жас аралырындары 11 еркек пен 4 эйел курайды. Наукастардыч жаракат алран сэт-тен ауруханара келгенге дейшп мерзiмi 2-28 кYн аралырында. Барлык наукастарра жалпы клиникалык, лабораториялык, рентгенологиялык жэне ультрадыбыстык зерттеулер жYргiзiлген. ЖАКА ТдС1ЛД1 ОРЫНДАУДЫК

СИПАТТАМАСЫ Наукасты аркасына жаткызады, тiзе буыны -ныч астына жастыкша орналастырады. Жансыз-дандыру эдiсi - жалпы наркоз. Сан CYЙегiнiч сырткы айдаршырынан бастап жшшшк CYЙегiнiч мойынына дейiн латеральдi-бYЙiрлiк тiлiкпен те-рiнi, терi асты шелiн жэне беткейлiк шандырды кеседк Санныч жалпак шандырынан аякшасыныч негiзi сан CYЙегiнiч сырткы айдаршырыныч ту-сына бекiген, влшемi 3х10 см-дей таспа кеап аламыз (1 сурет).

Содан кейiн, сан CYЙегiнiч сырткы Айдар-шыры мен ж^ншк CYЙегiнiч басыныч тусынан Yш жактаулы бiздiч квмегiмен вертикальдi барыт-талран екi тесiктен, жалпы тврт тесiк жасап, оларды взара диаметрi 0,4 см субкортикальдi туннелдермен байланыстырамыз.

Пластикалык материал ретшде сэйкес вл-шемдегi, бiрак аутотрансплантат узындырынан екi есе узын, тор тYрiндегi полипропилендi алло-трансплантат колданылады (2 сурет). Аталран трансплантаттыч 1У бвлiгiмен санныч жалпак

1-сурет. Санныч жалпак шандырынан аутотрансплантат кеап алу

2-сурет. ТYтiкше тэр1здес аутоаллотрансплантат жаса

шандырынан аутотрансплантат алраннан кеишп дефектiсiн жамаИмыз. Полипропилендiк алло-трансплантаттыч калган бвлiгiмен шандырлык аутотрансплантаттыч сыртынан орап, жиектерiн взара тiгу аркылы тYтiкше тэрiздес аутоталло-трансплантат жасалып, ол алдын ала даиындал-ран субкортикальдi туннельдерден вткiзiледi (3 сурет).

3 сурет. Аутоаллотрансплантатты субкорти-кальд1к туннелдерден втк1з1п, ену жэне шыру теактерЫщ тусы-нан туИ1нд1к т1г1стермен бек1ту

^зе буыныныч 150-ка бYгiлген калпында трансплантатты тартып керген соч, ену жэне шыру теактер^ч тусынан тYИiндiк тИстермен бекiтiледi.

Трансплантаттыч бос ушын 180-ка бурып, вз-взiне дубликатура тYрiнде тiгемiз (4 сурет).

Бвлек микротiлiк аркылы аллотрнсплантат аИмарына жiчiшке дренаждык тYтiкше калдырып, Редон бойынша белсендi аспирация жасалады. Жара жеке кабатталып (терi астылык шел каба-тына мiндеттi тYPде тiгiс салу кажет) тiгiледi.

^зе буыныныч 1600-ка бYгiлген калпында санныч жорарры Yштен бiрiнен тобыкка де^н камтитын гипстiк тачрышпен 2 аптара деИiн иммобилизация жасаймыз.

Н6ТИЖЕЛЕР1 ЖЭНЕ ОНЫ ТАЛКЫЛАУ Наукастарды субъективтiк (сурастыру) жэне объективтiк тексеру мэлiметтерiн жYИелеу жэне операция жасалран тiзе буыны кызмет^ч кал-пына келу дэрежесiн аныктау Yшiн Lysholm-Gill-guist усынран шкаланыч (1982) шкалалар града-циясыныч жэне IKDS (2000) усынран тiзе буынын баралау формасыныч объективтiк тексеру нэти-желер^е негiзделiп, бiздiч усынысымыз боИынша взгерттген TYрiн колдандык [11].

Жаксы нэтижелер: тое буыныныч функ-

4 сурет. Операцияныч со^ы квр1н1с1 циясыныч калпына келуi Lysholm-Gillguist шкала-сы боИынша 84 баллдан жорары жэне IKDS фор-масы боИынша А,В-дэрежесiне сэИкес болуы.

Канараттанарлык нэтижелер: тiзе буыныныч функциясыныч калпына келуi Lysholm-Gill-guist шкаласы боИынша 64-84 балл аралырында жэне IKDS формасы боИынша С-дэрежесше сэИкес, синовиттiч каИталануыныч сирек болуы, со-нымен катар наукастардыч ечбек кабiлеттiлiгiнiч калпына келу^е карамастан, спортпен шурылда-ну мYмкiншiлiгiнiч твмендеуi.

Канараттанарлыксыз нэтижелер: тiзе буыныныч функциясыныч калпына келуi Lysholm-Gill-guist шкаласы боИынша 64 баллдан твмен жэне IKDS формасы боИынша Д-дэрежесше сэИкес, созылмалы каИталанушы синовитщ болуы, соны-мен катар наукастардыч ечбек кабшеттшпыч твмендеуi немесе мYгедектiкке шыруы.

Тiзе буынындары тураксыздык мэселеамен кечiнен аИналысушылардыч бiрi Г. П. Котельни-ковтiч (1999) пiкiрi боИынша СББ-ныч Y3iлуiне баИланысты санныч жалпак шандырынан аутотрансплантат алуды тое буынындары тураксыз-дыктыч компенсациялык жэне субкомпенсация-лык тYрлерi бар наукастарра рана колданура бо-лады [2]. АлаИда бiз усынран эдiс боИынша аутотрансплантат алраннан кеИiнгi шандырдары паИ-да болран дефектiнi сэИкес влшемдеп полипро-пилен-дiк торды колдана отырып, керiлмеИтiн аллопластика тэсiлiмен жамаура баИланысты, аталран эдiстi тураксыздыктыч кез-келген тур^де де колданура болады.

Операция жасараннан кеИiнгi 12 аИлык мерзiм тiзе буыныныч баИламдык аппараттары закымдануыныч жакын жэне кеИiнгi нэтижелерiн баралау Yшiн жеткiлiктi деп есептедiк. бИткеы осы мерзiм iшiнде наукастардыч басым квпш^ лiгiнде буын кызметi мен булшыкет тонусы кал-

б

пына келт, наукастар ечбекке жэне спорттык жаттыруларына KipiCTi.

Аталран эдiс бойынша 2005-2009 жылдар аралырында СББ-ныч Y3iлуiне байланысты байла-мы калпына келтipiлген 15 наукастыч емдеу нэ-тижесiн сараптау барысындары барлык жардайда да операциядан кейiнгi кезеч аскынусыз еткен. Барлык наукастарда анатомиялык жэне функцио-налдык жаксы нэтижелерге кол жетюзшген.

Нацты жасалран мысал. Наукас С., 1974 ж.т., жечт атлетика жаттыктырушысы «тое буыныныч сырткы бYЙipлiк байламыныч толык Y3iлуi» диагнозымен №1^i калалык аурухананыч бipлескен жаракаттар белiмшесiне тYCкен. Нау-каска кектамыр iшiлiк жансыздандыру аркылы, полипpопилендiк аллотрансплантатты колдана отырып, СББ-ына аутоаллопластика жасалды. Операциядан кейiнгi кезечi аскынусыз, тое буы-ны 160°-ка бYгiлген калпында гипстiк тачрышпен иммобилизацияланран. Гипслк тачрышы 2 апта-дан соч шешiлiп, тiзе буынына емдiк дене шы-ныктыру, физиоем тарайындалып, операциядан кешнп 4-шi аптара дейiн тое буынына шектелген кYш тYCipу аркылы козралура руксат етiлген.

Операциядан кейшп 6-шы аптада тiзе буы-нын жазу толык келемде, ал 6y^ 70°-ка дейiн. Наукас 2 айдан соч мамандыры бойынша жумыс-ка кipiскен (5 сурет). Операцияныч алыс нэтиже-сiн баралау максатында 6 айдан соч кайта кара-ранда, наукастыч шарымдары жок, тiзе буынын-дары козралысы толык келемде, спорттык жаты-рулармен шурылдануын жалрастыруда. ^зе буы-нындары латеpальдiк тураксыздыктыч белгiлеpi жок.

КОРЫТЫНДЫ

СББ закымдалран кезде усынылып отырран тор тYpiндегi полипpопилендi аллотрансплантатты жеpгiлiктi дэнекер ™дермен бipiктipу аркылы байламра аутоаллопластика жасап, байлам ушта-рын CYЙек шлш езекшелерге бекiту тэсiлi операцияныч закымдылырын темендетедi жэне калпына кел^ртген байламныч беpiктiгiн жорарыла-тады.

5 сурет. Операциядан кейЫп 8-шi апта

Полипpопилендi аллотрансплантатты жер-гiлiктi дэнекер ™дермен бipiктipу аркылы бай-ламдарра аутоаллопластика жасаудыч аутопластика немесе эндопротездеу тэстдершен артык-шылыры тiндеpдiч жасуша аралык заттарын ку-рылыс материалы pетiнде пайдалана отырып, байлам аймарындары барытталран дэнекеpлiк ул-паныч кыска меpзiм iшiнде пайда болуы мен же-тiлуiн жеделдетедi.

Нэтижеанде осы эдiс иммобилизация узактырын 2 есе азайту аркылы козралысты ерте жет^руге жэне емделу меpзiмiн 1,5 есеге кыскартура мYмкiндiк беpедi.

ЭДЕБИЕТТЕР

1. Гиршин С. Г. Оперативное лечение повреждений коленного сустава в остром периоде травмы: Автореф. дис. ...д-ра. мед. наук. - М. -1993. - 37 с.

2. Краснов А. Ф. Сухожильно-мышечная пластика в травматологии и ортопедии /А. Ф. Краснов, Г. П. Котельников, А. П. Чернов. - Самара, 1999. -376 с.

3. Меркулова Р. И. Изолированные и сочетанные повреждения сумочно-связочного аппарата коленного сустава у спортсменов: Автореф. дис. ...канд. мед. наук. - М. - 1973. - 19 с.

4. Новиков О. Е. Показания, анатомо-биомеханические обоснования и выбор методов оперативного лечения острых повреждений боковых стабилизаторов коленного сустава: Автореф. дис. ...канд. мед. наук. - М. - 2002. - 20 с.

5. Ремизов В. Б. Новый подход к восстановлению элементов сумочно-связочного аппарата при хронической неустойчивости коленного сустава //Ортопедия, травматология и протезирование. - 1987. - №4. - С. 38 - 40.

6. Ремизов В. Б. Ортопедия, травматология и протезирование. - 1990. - №10. - C. 1 - 6.

7. Сулейменов Б. Ш. Диагностика и оперативное восстановление связочного аппарата коленного сустава: Дис. ...канд. мед. наук. - Астана, 2003. - 77 с.

8. Футрык А. Б. Диагностика, лечение и реабилитация больных с повреждениями связок коленного сустава в остром периоде травмы: Автореф. дис. ...канд. мед. наук. - М., 2002. - 19 с.

9. Шойлев Д. Спортивная травматология. -София, Медицина и физкультура. - 1986. - 192 с.

10. Kannus P. Conservatively treated of the anterior cruciateligament/ P. Kannus, M. Jarvinen //J. Bone Jt. Surg. - 1987. - V. 69. - A, №7. - P. 1007 -1012.

11. Lysholm J. Evaluation of knee ligament surgery results with special emphasis on use of a scoring scale /J. Lysholm, J. Gillquist //Am. J. Sports. Med. -1982. - №10. - P. 150.

12. Non-operative treatment of the torn anterior cruciate ligament /T. P. Glove, S. U. Miller, B. E. Kent et al. //J. Bone Jt. Surg. - 1983. - V. 65, A. -№2. - P. 184 - 192.

Поступила 6.11.09

A. P. Akhmetov, E. A. Baimukanov, O. N. Erzhanov, G. S. Kaltayev, В. А. Baikenzheyev IMPROVMENT OF SURGICAL METHOD FOR RESTORATION OF KNEE COLLATERAL LIGAMENT

This work is based on materials of combined trauma department (Karaganda Municipal hospital №1), where the new method of outoplastics of knee collateral ligament by way of formation of outograft from wide femoral fascia in combination with biocompatible polypropylene net at 15 patients with near and distant results was inculcated.

А. П. Ахметов, Е. А. Баймуканов, О. Н. Ержанов, Г. Ш. Калтаев, Б. А. Байкенжеев УСОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ ХИРУРГИЧЕСКОГО МЕТОДА ВОССТАНОВЛЕНИЯ МАЛОБЕРЦОВО-КОЛЛАТЕРАЛЬНОЙ СВЯЗКИ КОЛЕННОГО СУСТАВА

Работа основана на материале отделения сочетанной травмы г.Караганды, где внедрен новый способ аутоаллопластики коллатеральной малоберцовой связки коленного сустава путем формирования ауто-трансплантата из широкой фасции бедра в комбинации с биосовместимой полипропиленовой сеткой у 15 больных с хорошими ближайшими и отдаленными результатами.

А. М. Жусупова, Ж. У. Мынбаева

ЭФФЕКТИВНОСТЬ ФИТОПРЕПАРАТА САЛСОКОЛЛИН В КОМПЛЕКСНОЙ ТЕРАПИИ ЖЕЛЕЗОДЕФИЦИТНОЙ АНЕМИИ

Кафедра терапии, трансфузиологии, патологической анатомии фармации с курсом ППК ФНПР Карагандинского государственного медицинского университета

Железодефицитная анемия (ЖДА) признана одной из ведущих проблем практического здравоохранения и медицинской науки в связи с широкой распространенностью в мире и негативными последствиями со стороны внутренних органов и тканей, возникающими при данной патологии [1, 2, 3].

Известно, что при ЖДА происходит активация перекисного окисления липидов (ПОЛ), дестабилизация прооксидантных и антиоксидант-ных систем. Избыточное накопление токсических продуктов ПОЛ индуцирует биохимические сдвиги в метаболизме эритроцитов, способствуя развитию нарушений функционального состояния красных кровяных клеток. Доказана возможность коррекции свободнорадикальных процессов при железодефицитной анемии с помощью антиокси-дантных препаратов [7, 8].

В институте фитохимии МОН РК был разработан препарат салсоколлин из растения солянки холмовой Salsola collina Pall. Фармакологическая активность препарата связана с наличием веществ флавоноидной природы. Антиоксидант-ный эффект возможен благодаря фенольной структуре агликонов и гликозидных производных

флавонолов препарата [5]. При проведении экспериментальных исследований установлено новое свойство салсоколлина - способность стимулировать синтез гемоглобина и образования эритроцитов [6]. В связи с этим представляется актуальным изучение возможности применения салсоколлина в комплексной терапии больных железодефицитной анемией.

Цель работы - изучение эффективности растительного препарата салсоколлин в комплексной терапии больных железодефицитной анемией.

МАТЕРИАЛЫ И МЕТОДЫ

На базе гематологического отделения Областной клинической больницы Караганды проведено обследование 108 больных ЖДА женского пола в возрасте от 20 до 74 лет. Основу наших наблюдений составили 3 группы согласно классификации по возрастной периодизации, принятой на Международном симпозиуме геронтологов (Киев): I группа - 35 больных молодого возраста (20-44 г.), II группа - 31 больной среднего возраста (45-59 лет), III группа - 42 больных пожилого возраста (60-74 г.) (табл. 1) [4].

У больных молодого возраста доминирующей причиной ЖДА послужили хронические кро-вопотери в 51,3% случаев, у больных среднего возраста, как и у пожилых больных, - сочетание нескольких факторов (60% и 50% соответственно). У 21,1% больных среднего возраста и 25% пожилых больных ведущей причиной ЖДА явилось сочетание кровопотерь, алиментарной недостаточности железа и заболеваний органов пищеварительной системы.

Клиническая картина обследованных больных железодефицитной анемией складыва-

Таблица 1.

Распределение больных по возрасту, длительности заболевания

Возраст Средний возраст, лет Длительность заболевания, лет

1 группа от 20 до 44 лет, (п=35) 31,9±7,2 6,7±3,4

2 группа от 45 до 59 лет, (п=31) 49,7±3,6 7,0±3,9

3 группа от 60 до 74 лет, (п=42) 67,5±3,8 11,7±4,4

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.