CC BY
26
факторы риска на различных этапах развития детского организма, безусловно, способствуют возникновению в дальнейшем патологического процесса. При этом степень выраженности изученных факторов риска в группе больных детей составила 68,3±4,92, что, вероятно, формирует определенный тип реагирования организма в ответ на патологический процесс. Раннее выявление факторов риска, несомненно, позволит своевременно провести ряд превентивных мер
профилактики, включающих в себя не только медикаментозные.
ЛИТЕРАТУРА
1. Славин М.Б. Методы системного анализа и медицинских исследованиях. М.; 1989: 304.
2. Молчанова П.О. Влияние условий и образа жизни семьи на здоровье детей. Педиатрия 1990; 3: 72-77.
Поступила
G. Kh. Amanbekova
ANALYSIS OF SOCIAL AND BIOLOGICAL RISK FACTORS IN CHILDREN WITH INFLAMMATORY DISEASES OF URINARY SYSTEM
Early identification of risk factors, no doubt, will hold a series of timely preventive measures for prevention, which include not only medications.
Г. Х. Аманбекова
БАЛАЛАРДАРЫ ЗЭР ШЫРАРУ ЖУЙЕС1Н1Ц ЦАБЫНУЫМЕН 6ЛЕУМЕТТ1К-БИОЛОГИЯЛЬЩ ЦАУ1ПТ1 ФАКТОРЛАРДЬЩ АНАЛИЗ1
Ерте аныкталран Kayin факторы, медикаментозды емес шараларды жYргiзуге, алдын алу шараларын жYргiзyге сезаз мYмкiндiк жасайды.
М. С. Аскаров, д. К- То^панов, Е. А. Акмолдаев, Б. С. Бердiбеков
БАЛАЛАРДАРЫ ТЕРЕЦ КУЙ1К ЖАРАКАТТАРЫ КЕЗ1НДЕГ1 ЕМ ШАРАЛАР
К.ММУ балалар хирургия кафедрасы Облыстык балалар клиникалык ауруханасы (Караганды)
№ркпе. К,азiрп заманры комбустиология-ныч басты проблемасы тереч кYЙiк жаракаттары-мен ауыратын наукастарды емдеу болып табыла-ды [1, 2]. КYЙiк ауруын емдеудегi нэтижесi терi кабатыныч калыптасу мерзiмдерiне тiкелей ка-тысты болрандыктан, тереч кYЙiк жаракат-тарын ерте хирургиялык емдеуi аксиома болып табылады [3]. Сонымен катар некрэктомияныч мерзiмi мен келем^ тэсiлдерi жэне жара бет^ч жабылу уакыты туралы мэселелер даулы кYЙiнде калуда. КYЙiк ауруларыныч ету арымы мен нэти-жесiне ерте шурыл емдеудiч эсерi акырына дейш аныкталран жок. КYЙiк жаракаттарын аутодер-мопластикара дайындаудыч накты объективтi белгiлерi де жок.
Мацсат: балалардары тереч ^йк жаракаттарын емдеу нэтижелерi мен оны ерте ауто-дермопластикара дайындауды жаксарту.
МАТЕРИАЛ МЕН ЗЕРТТЕУ
Караганды облыстык клиникалык балалар ауруханасыныч хирургиялык белiмшесiнде 20062011 жылдар аралырында Yлкен термиялык кYЙiк жаракаттары бар 82 баланы емдеу нэтижелер^е талдау жYргiзiлдi. Балалар жастары 1 -ден 7 жаска дейiн, дене кабатыныч жаракат аумары 10%-дан 60%-ра дейiн болды.
КYЙген аумакты аныктау балалардыч дене кабатын Ланд жэне Броудер бойынша жас
шамасы есебiмен жYргiзiлдi. Закымдану теречдiгi кез мелшермен терiнiч усак тамырларындары кан айналымра катысты жаракат бетiне кантамырдыч эсер етуше карай аныкталран. Бул эдк^ч тачдап алынуы дэл эрi колданудары карапайымдылы-рына негiзделген. Тiндердiч закымдану теречдИн сипаттау Yшiн терт сатылы топтастыруды колдан-ран, оран сэйкес ^йктер 3-шi сатысын тары да ею сатышара (А жэне Б) белшдк Емдеу эдiсiне карай наукастар екi топка белiндi. Бiрiншi топта 40 балара кешендiк емдеу кезшде ота жасаура дейiнгi жэне кейшп кезечде «Биоптрон» лампасы аркылы жарыкпен емдеу жYргiзiлдi, кYЙiк жара-катын алран сэттен бастап ультрадыбыстык кансыз скальпельдi пайдалану аркылы 4-5-шi тэулкте хирургиялык некрэктомия жузеге асы-рылды. Одан эрi бiрсэттiк немесе мерзiмi узар-тылран аутодермопластика жYргiзiлдi. Екiншi топта 42 бала болды, оларра жалпы кабылданран дэстYрлi емдеу эдiстерi жYргiзiлдi. Наукастар жансактау белiмiне келт тYCiсiмен, жалпы ауру-сыздандыру аркылы орталык тамырды катетери-зациялау жYргiзiлiп, бiрiншiлiк танылу жасалды. КYЙiк жаракаттары ашык немесе жартылай ашык тэсшмен емделдi. Шокка карсы, симптомати-калык, бактерияра карсы, десенсибилизациялык, жалпы нырайткыш терапия жYргiзiлдi. Негiзгi топта кушк жаракатыныч бетi «Биоптрон» лампасымен сэулелендiрiлдi.
Биоптрон жарыры - полярланран жарык: оныч толкындары тек карама-карсы жазыкта жылжиды. Бул полихроматикалык жарык. Биоптрон жарыры толкыныныч узындыры 480-нен 3400-нм-ге дейiн жетедi. УК-сэулеленуi жок. Биоптрон жарыры жасушалар курылымына эсер ете отырып, зат алмасу процестер^ калпына келтiредi, иммундык жYЙенi нырайтады, бYкiл
арзаныч регенеративт жэне репаративтi процестерiне ыкпал етедi. Биоптрон жарырыныч лазерден айырмашылыры - ол когерентп емес, фазадан тыс жарык, ярни, оныч толкындары синхрондалмаран. Бул энергиясы темен жарык, арзадары тYрлi биологиялык процестерге жарырыныч оч эсер етуИне мYмкiндiк беретiн биостимуляциялык эсерi бар [4].
Полярланран жарык терапиясы кYн сайын тачры жэне кYндiзгi сараттарда жYргiзiлдi. Жарык терапиясыныч экспозициясы жаракат процесi арымыныч эксудативтi-аскыну фазасында 4-6 минут, репаративтi-регенеративтi фазада 2 минутты курады. Осы экспозиция ота жасаура дейiнгi жэне кейiнгi кезечде колданылды. Жарык кезiнен кYЙiк жаракатыныч бетiне дейiнгi аракашыктык 2-3 см течеслршд^ жарык сэулесi жаракат бетше тiкелей тYCiрiлiп, оныч айналасындары интактшк терiнiч 1,0-2,0 см шетiн коса алу аркылы барытталды.
Жарык терапиясын жYргiзу балалардары тереч кYЙiк жаракаттарын емдеу кезiнде аскынура карсы, аналгетикалык, регенеративтi, иммундык жYЙенi ретке келаре™ эсер алуды камтамасыз еттi.
^йк жаракатыныч репаративтi процес-терiн стимуляциялау Yшiн «Биоптрон» лампасын колдансак, жараны тазарту процесiн жеделдету жэне некрэктомияны кансыз ектiзу Yшiн ультра-быдыстык скальпельдi пайдаландык.
Кансыз ультрабыдыстык скальпельдi пайдалану тiндердiч белiнуiн жэне бiрдей уакытта биологиялык курылымын аз закымдай жэне кан кетудi азайта отырып, гемостазды тYзеуге мYмкiндiк бередi.
^йк жаракатын алраннан кейiн 4-5 тэулкте кансыз ультрабыдыстык скальпельдi пайдалану аркылы некрэктомия жYргiзiлдi. Барлык наукастарра жалпы ауыруды койрызу аркылы ота жасау журпзшдг
Н6ТИЖЕЛЕР МЕН ТАЛКЫЛА ЖYргiзiлген зерттеу нэтижелерi кYЙiк жаракатын алраннан кешнп «Биоптрон» лампасын пайдалана отырып 4-5^ тэулiкте кансыз ультрадыбыстык скальпелмен некрэктомия журпзу кезiнде аз кан кету мен тiндердiч тез тазаруы, аутодермопластиканы еткiзу мерзiмiнiч кыскаруы байкалды.
Кезечдiк некрэктомия жасалура кажеттi Yлкен кYЙiк жаракаты бар наукастарда «Биоптрон» лампасын колдану тiндердiч тез уакытта эпителизациясы пайда болып жара
6eTiHi4 ерте грануляциялауына экелдi. 34 (85%) наукаста Tepi киырыныч 100%-да бтап KeTyi, 5 (12,5%) наукаста жартылай 6iTicy жэне 1 (2,5%) наукаста толык тepi киырыныч бiтiспeй TYCiп калуы аныкталды. Аутодермопластикадан кeйiн жара эпителизациясы 3-4-шi тэyлiктe колра жетюзшдк Бipiншi топтары наукастардыч твсeк-кYнi орта есеппен 18,4 курады.
Екiншi топтары наукастарда некрэктомия жYpгiзy кeзiндe 7-10-шы тэyлiктe эжеп тэyip мвлшерде кан кету байкалды. Некрэктомияны кезечмен вткiзyдi талап eтeтiн кeбipсiгeн кабыршак тYзyшi тачрышпен байланды. Аутодермопластика мундай наукастарра 15-20-шы тэyлiктe жараныч бет бужырланран кeзiндe жYpгiзiлдi. Бул ретте тepi киырыныч толык жазылуы 28 (66,6%) наукаста, 9 (21,4%) наукаста жартылай жазылуы, 5 (11,9%) наукаста тepi киыры толык бiтпeyi байкалды. Жара эпителизациясына аутодермопластикадан кeйiн 6 -шы тэyлiктe кол жeткiзiлдi. Бул топтары балалардыч орташа твсeк-кYнi 26,9 курады.
КОРЫТЫНДЫ. Сонымен, peгeнepативтi процесп бeлсeндeтeтiн аскынура карсы, иммунды модульдейтш касиeтi бар «Биоптрон» лампасы ^йк жаракаттарына оч eмдiк эсepiн типзед^ ол кYЙiк жаракатын аутодермопластикара жэне эпителизацияланура жаксы дайындырын камтамасыз етедг Бул ретте ультрадыбыстык скальпeльдi некрэктомияра пайдалану кан кeтyдi азайтып, ^йк ауруыныч жазылуын тeздeтeдi, наукастыч ауруханада жату мepзiмiн кыскартады, экономикалык тшмдШкт арттырады. Балалардары тереч кYЙiк жаракатын eмдeyдiч осы эдiсi жаксы функционалдык жэне косметикалык нэтижелер алура мYмкiндiк бepeдi.
ЭДЕБИЕТ
1. Алексеев А.А. Проблемы и успехи лечения тяжелообожженных. Матер. VII Всерос. науч.-практ. конф. по проблеме термических поражений. Челябинск, 1999; 6-8.
2. Ашкрафт К.У., Холдер Т.М. Ожоги. Детская хирургия. Санкт- Петербург; 1996: 358.
3. Будкевич Л.И., Воздвиженский С.И., Окать-ев В.С., Пеньков Л.Ю. Активная хирургическая тактика в лечении детей с глубокими ожогами кожи. Маетр. конф. детских травматологов-ортопедов России. М.; 2001: 324-325.
4. Биоптрон светотерапия. М.: Изд-во BIOPTRON AG; 1997: 54.
Поступила 17.02.2012
M. S. Askarov, A. K. Tokpanov, Ye. A. Akmoldayev, B. S. Berdibekov TREATMENT OF DEEP BURN WOUNDS IN CHILDREN
Comparative analysis of burns local treatment results at children is given. Use of the open method of treatment, early necrectomy, autografting with use of the lamp «Bioptron» and ultrasonic bloodless scalpel allowed to improve results of the treatment of burn wounds and reduce periods of patient s stay in hospital.
Медицина и экология, 2012, 1
39
М. С. Аскаров, А. К. Токпанов, Е. А. Акмолдаев, Б. С. Бердибеков ЛЕЧЕНИЕ ГЛУБОКИХ ОЖОГОВЫХ РАН У ДЕТЕЙ
Проведен сравнительный анализ результатов местного лечения глубоких ожоговых ран у детей. Применение открытого метода лечения, ранней некрэктомии и аутодермопластики с использованием лампы «Биоптрон» и ультразвукового скальпеля позволило улучшить результаты лечения ожоговых ран и сократить сроки пребывания больного в стационаре.
М. С. Аскаров, д. К. Токпанов,
Е. Е. ЕрболFанов, А. Л. Нажметдинов
ЕМДЕУДЕГ1 Б1ЗД1Ц ТдЖ1РИБЕ
К.ММУ балалар хирургия кафедрасы Облыстык клиникалык балалар ауруханасы (Караганды)
№ркпе. Шет елдерде жэне елiмiздiч клиникаларында гипоспадияны оперативтi емдеуден кейiнгi кезечде сэтаздктер 35-50% жэне одан кепке жетед^ сол себептен осы уакытка дейш осы акаудыч ем шараларыныч киындыктары ез шешiмiн тYбегейлi тапкан жок [1,4]. Ал кептеген елiмiздiч хирургиялык стационарларында бул мэселе мYлдем шешiмiн таппай отыр, ейткенi ол хирургтардыч гипоспадияны коррекциялау операция техникасыныч жача эдiстерiн игермеулерiмен байланысты. Гипоспадияны жаска байланысты емдеу мерзiмдерiн, операция тэсiлiн тачдау, операциядан кешчп жYргiзу (катетер устау мерзiмдерi, тачу-ечдеу эдiстерi, баланы белсендiру) сиякты сурактарра хирургтардыч ортак-бiркелкi кезкарастары жок. Хирургиялык емдеудiч сэтсiз болуыныч негiзгi себебi кеч келемдегi паллиативтi, патогенездi дэледенбеген операциялар жэне де операция кезшдеп немесе операциядан кейшп кезечдегi мYмкiндiктi бараламау болып табылады [1,3,6]. Уретра пластикасынан кейiнгi жиi аскыну - зэр шырару неотYтiгiнiч жыланкезi болып табылады (8-10%), оныч пайда болуы эртYрлi себептерге байланысты. Бул аскыну гипоспадияныч хиругиялык коррекцияларыныч барлык тYрлерiнде кездеседi. Операциядан кейшп кезечде тыртыктыктану нэтижесiнде пайда болатын артифициалды уретраныч стриктурасы да кеп кездеседi (5-6%). Ол кебшесе "сочы сочына" уретральдi анастомозын жасаранда немесе терi курактарын кеч мобилизациялау нэтижесшде болатын ишемия салдарынан кездесетiн жардай. Уретралды стеноз, ез кезегшде несеп пассажыныч бузылысына жэне несеп шырару жолыныч созылмалы кабыну Yрдiсiне алып келедi [6].
Сочры кездерi наукас психологиясына ауырлык тYCiрмей, гипоспадия коррекциясыныч сэттi болып шыруына бiр мезеттi жасалран операцияныч нэтижелi екендiгi кептеген зерттеулермен дэлелденген [2]. Осы мэселен шешу барысында операция жасалран мYшенiч ары карай даму перспективасында есу диспропорциясы жэне болашакта каверналык
денелермен уретраныч даму ерекшелктерш есепке алу керек [8].
Мацсат: ретроспективтi жэне проспек-тивтi кeрсеткiштердiч негiзiнде балалардары гипоспадияны емдеу нэтижелерш жаксарту.
МАТЕРИАЛ ЖЭНЕ ЗЕРТТЕУДЩ 2004-2009 жылдар арасында бiздiч клиникада гипоспадияны коррекциялау Yшiн 56 балара кеп мезетт операция жасалды. Сол операциялардан кейш 23 (41%) балада (18-де жыланкез, 5-де уретраныч тарылуы) аскыну болды. Гипоспадияныч кеп мезеттi оперативт технологиясыныч операциядан кейiнгi аскыну пайызы жорары болрандактан жэне де 6y^ элемде бiр мезеттi операциялар кеч таралрандыктан бiз осы акауды коррекциялау Yшiн жача эдiстемелердiч катарын eзiмiздiч клиникара енгiзудi жен кeрдiк.
2009 жылдыч екiншi жартысынан бастап бiз гипоспадияны коррекциялауда J. Duckett усынран (1980 жыл) бiр мезеттi эдiсiн, меатусты гланулапластикамен ауыстыру техникасын -MAGPI технологиясы жэне Snoudgrass эдiсiн пай-далана бастадык. Жыныс мYшесiнiч баранасын кисаюын бiз операция Yстiнде «test erection» жасау аркылы аныктадык. Гипоспадия тYрiн Tirsh усынран классификация бойынша жiктеймiз.
Оперативтi емдеуге керсетюш болып 1,5 жастан аскан, гипоспадияныч кез келген формасы бар ер балалар жатады.
НЭТИЖЕЛЕР ЖЭНЕ ТАЛЦЫЛАУ Гипоспадияны емдеудегi б i здi ч клиниканыч ерекшелiгi, балалардыч ерте жасы болып саналады. Балалардыч басым кeпшiлiгiне 1,5 жас шамасында операция жасалды. Бiздiч кезкарасымыз бойынша 1,5 жастан бастап терi курарыныч узындыры мен енi кавернозды денеге катынасы операцияра тиiмдi болып саналады.
Бiр мезеттi реконструктивтi-пластикалык операцияра тэн ерекшелктер - жыныс мYшесiнiч каверналык денелерш толык жалачаштау болып табылады. Бул фиброзды тартылыстарды мукият кесуге, терi дисплазиясыныч жэне де несепшырару езеп мен кавернозды дененiч дэрежесiн баралаура мYмкiндiк берiп, жэне де операцияныч корытындылаушы кезечiнде жыныс мYшесiнiч баранасын жабу Yшiн артылран терiнi пластикалык материал ретiнде пайдаланура мYмкiндiк бередк БYкiл операцияларда атравматикалык тiгiс материалдары пайдаланылды (викрил 6\0).
Гипоспадияныч алдьщры формасыныч коррекциясына W. Snoudgrass, J.Duckett усынран MAGPI технологиясы колданылды. MAGPI ^ч
