CC BY
1030
ECONOMIC SCIENCES / «©OUUOqUIUM-JOUrMaL» 2©2fl
accounting and information system to implement such functions as motivation, incentives, business development, which meets the principles of the concept of active-adaptive system. Accounting information system is open and has direct and feedback links with the management system and the external economic environment. Therefore, the development of accounting functions as a system should be aimed at ensuring these links in the operational mode [14, p. 126].
Conclusions. The functioning of a modern management system is impossible without reliable, operational, relevant information and its analytical processing. The system of accounting and analytical management plays an important role in the functioning of the enterprise management system, ensuring the interaction of various structural units and responding to changes in the internal and external environment. Accounting using its own elements of the method forms an information base on the activities of the enterprise, which creates the preconditions for the implementation of certain management functions.
The development of accounting functions involves the definition of target functions and the set of workers who provide them, as well as the organizational mechanism for their implementation. The effectiveness of management depends on the development of all accounting functions
Management functions of accounting are constantly deepened and improved. Accounting has become an objective necessity of a modern method of production and its management. Theory and practice of accounting, the profession of accountant in general are evolving and changing in modern conditions of integration with information technology. Streamlining and optimization of accounting based on digital technologies will significantly change some accounting functions.
References:
1. Glossary of terms for the distance learning course «Leadership (in the parliamentary service)» URL: https://eduhub.in.ua/files/16033746641586.pdf
2. Grebinchuk O.M. Strategic, tactical and operational management of production of machine-building enterprises. Efficient economy. 2010. N° 10. URL: http: // www. economy.nayka.com.ua/?op=1&z=349.
3. Shaikan A.V. Development of accounting as a tool for strategic management of the enterprise in a
competitive environment 2012. № 1. P. 38-49. URL: http://nbuv.gov.ua/UJRN/Na_2012_1_6
4. Gudzenko N.M., Koval N.I., Plakhtiy T.F. The impact of information needs of users on the structure and content of financial statements. Economy, finances, management: topical issues of science and practical activity. 2018. №5. P.102-113.
5. Kaletnik G.M., Tsikhanovskaya V.M., Tsikhanovskaya O.M. Management and Marketing: Textbook. K .: Hi-Tech Press, 2011.580 p.
6. Pravdyuk M.V., Pravdyuk N.L. The quality of accounting information: the essence and methods of evaluation. Accounting and finance. № 2 (72). 2016. P.58-64.
7. Grin V.P. Accounting in the management system of the enterprise: historical aspects and modern features of scientific research. Problems of system approach in economy. 2019. Vip. 3 (2). Pp. 194-201.
8. Kireitsev G.G. Development of accounting: theory, profession, interdisciplinary links: monograph. Zhytomyr: ZhSTU, 2007. 236 p.,
9. Pilipenko A.A. Organization of accounting and analytical support of strategic development of the enterprise. Scientific publication. Kharkiv: Ed. KhNEU, 2007. 276 p.
10. Kulikova N.T. Problems of adequacy of principles and elements of the method of accounting to the conditions of information society development. Accounting and finance. 2014. № 2 (64). Pp. 32-40.
11. Gogol M.M., Morozyuk N.S. The value of accounting for management information and development of self-organization of an integrated enterprise Economy: the realities of time. 2015. № 3. pp. 218223.
12. Shishkova N..L Prospects for IT-modernization of accounting: actualization of theory and practice. Economic Bulletin. Business Economics. 2019, №3. Pp. 146-159. URL: https://doi.org/10.33271/ev/67.146
13. Zhuk V.M. Development of accounting functions. Economics of agro-industrial complex. 2016. № 6. C. 71-76.
14. Development of accounting in the context of globalization and informatization of society: a monograph. for order. AHEM. Davydova. Kropyvnytskyi: PE «Exclusive-Systems», 2017. 248 p.
y^K 368.5 (477)
Wdowenko L.O.
Doktor nauk ekonomicznych, profesor, kierownik Katedry Finansów,
bankowosc i ubezpieczenia, Winnicki Narodowy Uniwersytet Rolniczy
(Winnica) Wdowenko I.S. ekonomista (Kijów) DOI: 10.24412/2520-6990-2021-15102-30-35 UBEZPIECZENIA ROLNICZE W UKRAINIE A SWIATOWE DOSWIADCZENIA PARTNERS TWA
PUBLICZNO-PRYWATNEGO
Streszczenie.
Artykuiposwiçcony jest wspóiczesnym problemom rozwoju ubezpieczeñ rolniczych na Ukrainie oraz badaniu doswiadczeñ swiatowych. Stwierdzono, ze produkcja rolnicza o specyficznych cechach iw warunkach zmian klimatycznych srodowiska wymaga odpowiedniej ochrony ubezpieczeniowej przed ewentualnymi stratami
«COyyOMUM-JMTMaL» 2©2U / ECONOMIC SCIENCES
31
spowodowanymi niekorzystnymi zjawiskami przyrodniczymi i istniejqcymi ryzykami prowadzenia dziaialnosci rolniczej. Okreslono odstraszajqce czynniki ubezpieczenia rolnego na Ukrainie oraz problemy relacji ubezpiec-zeniowych. Stwierdzono, ze jednq z waznych zachft do wydajnej produkcji rolnej jest wsparcie panstwa dla ubezpieczen rolnych.
Doskonalenie systemow ubezpieczen rolnych na Ukrainie opiera sif na badaniu i wykorzystaniu najlepszych swiatowych doswiadczen w stosunkach ubezpieczeniowych na zasadach partnerstwa publiczno-prywatnego.
Abstract.
An article devoted to modern problems of agricultural insurance development in Ukraine and the study of world experience. It is established that agricultural production with special features and in the conditions of climatic changes of the environment needs to provide insurance protection against possible losses due to adverse natural phenomena and existing risks of conducting agricultural business. Deterrent factors of agricultural insurance in Ukraine and problems of insurance relations are determined. It is concluded that one of the various stimulants of efficient agricultural production is the support of state agricultural insurance.
Conclusions are made on the need to intensify agricultural insurance as a key means of increasing the potential of enterprises in the agricultural sector of the economy. Improvement of agricultural insurance systems in Ukraine is based on the study and use of the best world experience of insurance relations on the basis ofpublic-private partnership.
Slowa kluczowe: ubezpieczenia, dziaialnosc ubezpieczeniowa, agroasekuracja, piatnosci ubezpieczeniowe, spoiki panstwowe
Keywords: insurance, insurance activity, agricultural insurance, insurance payments, public-private partnership, insurance protection
Rolnictwo jako wazny sektor gospodarki Ukrainy przyczynia si§ do zapewnienia bezpieczenstwa zywn-osciowego panstwa poprzez produkcji produktow rolnych. Produkcja rolnicza o szczegolnych cechach iw warunkach zmian klimatycznych srodowiska wymaga niezb^dnej ochrony ubezpieczeniowej przed ewentual-nymi stratami spowodowanymi niekorzystnymi zjawiskami naturalnymi i istniejqcymi ryzykami prow-adzenia agrobiznesu.
Niedoskonaly system ubezpieczen rolnych na Ukrainie utrudnia efektywny rozwoj sektora rolniczego gospodarki, dlatego obecny mechanizm ochrony ub-ezpieczeniowej producentow wymaga znacznej poprawy. Jednym z waznych stymulatorow efektywnej produkcji rolnej jest wsparcie panstwowych ubezpieczen rolnych, ktore jako gwarancja relacji ubezpieczeniowych sprzyja jednoczeniu interesow rolnikow, ub-ezpieczajqcych i panstwa.
Celem artykulow jest zwrocenie uwagi na prob-lematyk^ ubezpieczen rolnych na Ukrainie, ktore ut-rudniajq rozwoj priorytetowego sektora gospodarki oraz ocen§ swiatowych praktyk wykorzystywania part-nerstw publiczno-prywatnych w ubezpieczeniach.
Pod ochronq ubezpieczeniowq przedsi^biorstw sektora rolnego gospodarki nalezy rozumiec relacje ekonomiczne, redystrybucyjne, ktore powstajq w pro-cesie zapobiegania, pokonywania i kompensowania szkod wyrzqdzonych okreslonym przedmiotom za posrednictwem instytucj i ubezpieczenia.
Stosowanie mechanizmu ochrony ubezpieczeniowej rolnikow odbywa si§ poprzez wspieranie zapobie-gania ryzyku oraz wzmacnianie ryzyk i zagrozen ryzyk oraz zagrozen ryzyk i zagrozen ryzyk.
Zatem jako kategoria prawna ubezpieczenia rolnego - jest rodzajem stosunkow agrarno-prawnych sluzqcych ochronie interesow majqtkowych ubezpiec-zajqcych zwiqzanych z ryzykiem ubezpieczeniowym w rolnictwie, w edukacji zdarzen ubezpieczeniowych okreslonych w umowach ubezpieczenia lub obowiqzujqcym ustawodawstwie, kosztem fundusze ubezpieczeniowe [1].
Produkcja rolnicza na swojq naturalnq dzialalnosc jest dzialalnosciq ryzykownq, majqcq na celu wplyni^cie na kataliz^ pogodowq, aw ostatnich latach narastajqce tendencje zmian klimatycznych skutkujqce nieplanowanymi placami, wzrostem kosztow, aw konsekwencji prognozowaniem wynikow fi-nansowych.
Poziom ochrony ubezpieczeniowej producentow rolnych jest nadal niski i niewystarczajqcy, aby zagwarantowac bezpieczenstwo prowadzonej przez nich dziaialnosci gospodarczej. Nie ma realnego systemu ochrony ubezpieczeniowej, ktory spelnialby wspolczesne wymagania. Ubezpieczenia w rolnictwie zaczynajq si§ odradzac, wymagajq opracowania nowych programow ubezpieczeniowych, opartych na podstawach naukowych, metodach prognozowania, wysoko wykwalifikowanej kadrze [2, s. 208-209].
Przeszkodami w rozwoju producentow rolnych na Ukrainie sq niedoskonale ramy prawne oraz brak realnego wsparcia ze strony panstwa dla przemyslu oraz skutecznych mechanizmow ochrony ubezpieczeniowej.
Glowne czynniki hamujqce rozwoj ubezpieczen rolniczych na Ukrainie podzielono na trzy grupy (rys. 1).
32
ECONOMIC SCIENCES / «ШЦУШУИУМ-ЛШШаИ» #ЩШ2)), 2®2
Czynniki:
Ze stanu:
- niedoskonalosc obecnych ram regulacyjnych;
- formacja
infrastruktura rynku ubezpieczeniowego;
- rozwój systcmu pañstwowej kontroli i nadzoru nad dzialalnoseiq podmiotów rynku ubezpieczeniowego;
- brak ujcdnoliconcgo systcmu niezalczncj oceny szkód i procedury ich rozliczania
umowy
ubczpieczcniowc zabczpieczonc wsparciem paristwa;
- brak stalcj, przcjrzystcj i dostçpnej informacji о dzialalnosci ubczpicczycicli ofcrujqcych tcgo typu ubczpicczcnia;
- brak dotacji, nicprzcjrzystosc i brak elastycznosci procesów dotacyjnych;
zlozonosc procedury uzyskiwania dotacji i zawicrania umów ubezpieczenia
H
Od firm ubezpieczeniowych:
- wysoki koszt ubezpieczenia i koniccznosc oplaccnia 100% skladki przy sporzqdzaniu umów kontraktowych;
- niski udzial ubezpieczeñ rolnych w portfelach zakladów ubezpieczeñ;
- brak w portfelach zakladów ubezpieczeñ zwiqzany z nowq róznorodnosci^ gatunkowí} produktów ubezpieczeniowych;
nieufnosc towarzystw ubczpieczcniowych do
producentów;
nicdoszacowanic potcncjalu ubezpieczeñ rolnych i niechçc do „inwestowania" w ten „kosztowny" rodzaj
ubczpicczcnia;
- niewystarczajqce kwalifikacje pracowników zakladów ubezpieczeñ;
niewystarczají)ca gwaraneja oferty ubczpicczcnia od odpowicdzialnosci cywilnej
Z przedsiçbiorstw rolniczych:
niski udzial w ubczpicczcniach;
- korzystanic z ubczpicczcnia nie jest glównie metodq zarz^dzania ryzykiem, ale pracq pomoeniez^
- wíjtpliwosci pracowników surowcowych со do skutecznosci takiego narzçdzia i nieufnosc do towarzystw ubezpieczeniowych;
- brak srodków finansowych na oplacenie skladek ubezp ieczenio wych ;
- niska znajomosc finansów przedsiçbiorstw
Rys.1. Czynniki hamujqce rozwój ubezpieczeñ rolniczych na Ukrainie (uogólnione na podstawie
[3, s. 16; 4, s. 62])
Ryzyka branzy i wysokie koszty uslug ubezpieczeniowych wymagaj^ zwiçkszenia roli panstwa w promowaniu rozwoju rolniczego systemu ubezpieczen.
Badanie ujawnilo istotne ograniczenia na rynku ubezpieczeñ rolnych, w tym brak wsparcia panstwa dla rozwoju branzy, trudne warunki i procedury ubezpieczen rolnych, brak ubezpieczenia tych ryzyk, które zwiçkszaj^ obawy ubezpieczaj^cych, brak gwarancji swiadczenia ubezpieczeniowe i czas wlasny dla przedsiçbiorstw rolnych (ponad dwukrotnie w latach 2013-2018). W ostatnich latach na Ukrainie obserwuje siç negatywny trend w zakresie wysokosci skladek ubezpieczeniowych: w 2014 r. Poziom skladek wzrósl z 7,6% do 44,2%, wczesniej w 2018 r. Spadl do 4,2%. W latach 2013-2018 liczba zawartych umów spadla o 30%, suma ubezpieczenia wzrosla 2,2-krotnie, a wysokosc skladek planowanych przez ubezpieczycieli rolniczych wzrosla 2,8-krotnie (na lata 2014-2018) [5].
Na Ukrainie prawie nie ma ochrony ubezpieczeniowej przedsiçbiorstw rolnych, co wskazuje na niski poziom ubezpieczeñ rolnych -zaledwie 3-7%, podczas gdy w praktyce swiatowej znacznie nizszy (w Polsce - 30% w Niemczech - ponad
60% ).
Wsluchiwanie siç w zmiany klimatyczne i kontynuowanie perspektyw takich trendów zwiçksza ryzyko upraw na Ukrainie z powodu utraty plonów ze wzglçdu na specyfikç prowadzenia dzialalnosci rolniczej, wymaga zwiçkszonego ubezpieczenia ryzyk systemowych (naczynia, mróz itp.).
Wedlug Ministerstwa Rozwoju Gospodarczego, Handlu i Rolnictwa Ukrainy (MEDT), ze wzglçdu na zmiany klimatyczne w 2020 r. 10-15% wszystkich przedstawicieli Ukrainy cierpialo na ceramikç (odsetek ten wynosi okolo 0,5 mln ha ziemi obsianej, a zrekompensowac stratç kwot^ na poziomie 2,5 mld UAH.) [6].
Dlatego konieczne jest zintensyfikowanie ubezpieczenia tych ryzyk systemowych, takich jak przybieranie na wadze i promowanie interesów ekonomicznych wszystkich uczestników stosunków ubezpieczeniowych. Dlatego takie ryzyko systemowe, jak przybory kuchenne, wi^ze siç z wysokim kosztem, który ogranicza dzialalnosc rolnicz^. W zwi^zku z tym pañstwo potrzebuje dzialañ usprawniaj^cych regulacje i zapewniaj^cych wsparcie dla tego sektora, w tym poprzez udzielanie gwarancji pañstwowych.
System ubezpieczeñ ryzyk rolniczych przy
«COyyOMUM-JMTMaL» 2©2fl / ECONOMIC SCIENCES
33
wsparciu panstwa wymaga usprawnienia, w tej kluczowej kwestii jest rownowaga interesow uczestnikow ubezpieczen z dost^pnosciq uslug ubezpieczeniowych, poprawq jakosci uslug, tworzeniem efektywnej infrastruktury rynku ubezpieczeniowego, rynku [3, s. 17].
Na podstawie wybranych problemow w systemie wsparcia panstwowego ubezpieczen rolnych [3, s. 17]:
- ograniczenie minimalnych strat w zbiorach obowiqzujqcych w przepisach, co pozwala rolnikom na ubezpieczenie;
- poszerzenie listy zagrozen dla upraw o takie zjawiska naturalne, jak dlugotrwale ulewy, wczesne pojawienie si§ pokrywy snieznej i promowanie wierzchniej warstwy gleby;
- wprowadzenie elastycznych programow ubezpieczen rolnych i mozliwosci wsparcia panstwa dla krajow w regionach o wysokim poziomie mekmekmekmekmennya;
- wprowadzenie ubezpieczen rolnych z „jednorazowej dotacji".
Glownymi kryteriami rozwoju systemow ubezpieczen rolniczych powinny byc: przejrzystosc i zaufanie mi^dzy uczestnikami systemow ubezpieczeniowych, mozliwosc uwzgl^dnienia uzytkownikow wszystkich uczestnikow, rozwoj nowych produktow ubezpieczeniowych, dobrowolny udzial w ubezpieczeniach systemowych, regulacja realnych czlonkow system i panstwowa kontrola roszczen ubezpieczeniowych. ekonomiczna celowosc dzialania na rynku ubezpieczen agrarnych prywatnych zakladow ubezpieczen, efektywnosc wykorzystania srodkow panstwa na wsparcie ubezpieczen agrarnych [7 s.30]. Zdaniem autora „na interakj uczestnikow systemu ubezpieczeniowego decydujq ich interesy i zwyczaje. Optymalnosc osiqgana jest poprzez bilans przeglqdow i podazy produktow ubezpieczeniowych oraz wplyw na stan procesow wsparcia finansowego ubezpieczen rolnych.
Nina realizuje inicjatywy majqce na celu zmian§ ustawodawstwa na Ukrainie, wprowadzajqc systemy ubezpieczen rolnych w stylu amerykanskim, gdzie istnieje rozroznienie mi^dzy panstwowym a prywatnym sektorem ubezpieczen, ktore z naszq pomocq zapewniajq najlepsze globalne doswiadczenia i promujq ubezpieczenia rolne na Ukrainie. skuteczne mechanizmy ubezpieczeniowe dla producentow rolnych.
Perspektywy realizacji panstwowych programow wsparcia ubezpieczen ryzyk rolniczych w przyszlosci zalezq calkowicie od zdolnosci budzetu panstwa do alokacji zestawu takich celow.
Dlatego obecnie dla efektywnego rozwoju rolnictwa na Ukrainie warunkiem koniecznym powinno byc uchwalenie ustaw odpowiedzialnych za mozliwosc ochrony ubezpieczeniowej producentow przed nieprzewidywalnymi przedsi^wzi^ciami zwiqzanymi z ryzykiem branz.
Ustawodawstwo w zakresie ubezpieczenia ryzyka w rolnictwie Ukrainy stale si§ zmienia i nie ma skutecznego mechanizmu ochrony ubezpieczeniowej. Konieczne jest wprowadzenie mechanizmu ochrony ubezpieczeniowej, w ktorym panstwo stwarza warunki
do ubezpieczenia rolnego poprzez ustalanie prognozowanych nakladow, zatwierdzanie zakladow ubezpieczen rolniczych obslugiwanych przez panstwowe sluzby pomocnicze, akceptaj standardowych produktow ubezpieczeniowych oraz zwrot cz^sci skladki ubezpieczeniowej.
W produkcji rolno-przemyslowej wysokiego ryzyka zawsze istnieje ryzyko utraty zysku na skutek bezposredniego uzaleznienia od okreslonych czynnikow charakterystycznych dla rolnictwa, stqd rosnie potrzeba dalszego rozwoju i poprawy relacji ubezpieczeniowych w rolnictwie, takich jak najlepsze praktyki swiata. doswiadczenie.
Wsluchujqc si§ w potrzeb^ usprawnienia mechanizmu ochrony ubezpieczeniowej
przedsi^biorstw rolnych na Ukrainie w celu rozszerzenia zakresu ubezpieczen rolnych, analizujemy doswiadczenia innych krajow w korzystaniu z takich alternatywnych zrodel wsparcia rolnictwa jak ubezpieczenia.
Doswiadczenia swiatowe (kraje europejskie) pokazujq, ze w wielu krajach istnieje skuteczny system ubezpieczen w sektorze rolnym, ktory reguluje ustawodawstwo, a rolnicy pokrywajq ryzyko i minimalizujq straty finansowe dzi^ki wsparciu wladz publicznych w zapewnianiu zdolnosci upraw.
Doswiadczenia innych krajow wskazujq na wykorzystanie modeli partnerstwa publiczno-prywatnego (USA, Niemcy, Francja, Hiszpania, Portugalia, Izrael, Turcja, Austria, Chiny) przy wykorzystaniu roznych mechanizmow motywacyjnych (dotacje kapitalowe, dane podatkowe, poprzez wspolprac^) platformy i zarzqdzanie sprzedazq krajowq) sprzyja rozwojowi ubezpieczen rolniczych.
Analiza porownawcza doswiadczen swiatowych pokazuje, ze w wi^kszosci krajow swiata istnieje system partnerstwa publiczno-prywatnego (USA, Kanada, Hiszpania, Portugalia, Austria, Francja, Polska itp.) charakteryzuje si§ znacznym wsparciem panstwa w ubezpieczeniach rolnych.
W wi^kszosci krajow skuteczny system „partnerstwa publiczno-prywatnego" istnieje rowniez w modelach („europejskich") z minimalnq strukturq panstw (Szwecja, Australia, Niemcy), ktore sq zwolnione z kontroli dzialalnosci prywatnych towarzystw ubezpieczeniowych.
Biorqc pod uwag§, ze b^dziemy korzystac z dwoch modeli dla Ukrainy za posrednictwem towarzystw ubezpieczeniowych i ze wzgl^du na wykorzystanie prywatnych firm ubezpieczeniowych do pokrycia tego ryzyka, panstwo wspiera ten obszar, producenci sq aktywnie zaangazowani w ubezpieczenia rolne. Koincydencja interesow i ewentualnych uczestnikow tego systemu, gdzie glowna rola przypada rzqdowi, ktory swoje uprawnienia zastosuje do polityki wsparcia ubezpieczen rolnych w celu promowania dalszego rozwoju przedsi^biorstw w rolniczym sektorze gospodarki.
Czyli swiatowe doswiadczenia i wdrazanie niskiego poziomu ubezpieczen rolnych na Ukrainie w porownaniu z krajami europejskimi oraz wysoki poziom ryzyka dzialalnosci rolniczej (straty z katalizy i warunkow pogodowych) wskazujq na potrzeb^
34
ECONOMIC SCIENCES / «<g©LL©(MUM~JOUTMaL» #15102)), 2021
zmiany podejscia rolnikow do ubezpieczen zasady ogolne.
Dla Ukrainy, przy ograniczonych mozliwosciach finansowych budzetu panstwa, przyj^tym modelem moze byc system partnerstwa publiczno-prywatnego, ktore „zapewnia efektywne wykorzystanie zasobow panstwowych i maksymalne wykorzystanie rynku rolno-ubezpieczeniowego. -prywatne partnerstwo w ubezpieczeniach rolniczych jest celowe do prowadzenia kosztem stymulowania tworzenia stowarzyszen ubezpieczycieli i utrzymania doplat do cz^sci kosztow skladek ubezpieczeniowych kosztem srodkow wsparcia panstwa branzy rolniczej "[4 str.64]. Zdaniem autora [4], „naszym zdaniem model partnerstwa publiczno-prywatnego jest najbardziej zrownowazony - zarowno z punktu widzenia wsparcia panstwa dla ubezpieczen rolnych, jak i zapewnienia efektywnej wspolpracy pomi^dzy sektorem publicznym i prywatnym. Taka symbioza pozwala panstwu zminimalizowac koszty wspierania rozwoju ubezpieczen rolniczych i skupic si§ na pelnieniu funkcji czysto zarzqdczych, wspierajqc poprzez mechanizm doplat do skladek na ubezpieczenia rolne produkj priorytetowych rodzajow produktow rolnych.
Decyzja sektora prywatnego o wdrozeniu odpowiednich programow wsparcia panstwa wspierajqcych konkurenj w segmencie ubezpieczen rolnych zwi^ksza odpowiedzialnosc ubezpieczycieli i wzmacnia kontrol^ nad ich dzialalnosciq. Jednoczesnie panstwo wymaga stworzenia pola legislacyjnego dla rozwoju systemow ubezpieczen rolniczych, reguluje dzialalnosc zakladow ubezpieczen oraz zapewnia jak najbardziej efektywne wykorzystanie ubezpieczen rolnych jako narz^dzia realizacji priorytetow polityki rolnej. "
Ogolnie rzecz biorqc, partnerstwa publiczno-prywatne w zakresie ubezpieczen ryzyk rolniczych w Stanach Zjednoczonych zapewniajq znaczqce publiczne wsparcie finansowe, programy ubezpieczen wielowariantowych, ktore zapewniajq podgrup^ prawnq i odpowiedniq kontrol^, co zapewnia wysoki poziom ochrony ubezpieczeniowej amerykanskim rolnikom. Analizujqc doswiadczenia Stanow Zjednoczonych mozna stwierdzic, ze nast^pujqcy program ubezpieczeniowy: Program ubezpieczenia produkcji (uprawy) produktow rolnych, Program ubezpieczenia na wypadek utraty zycia w danym powiecie, Program ubezpieczenia dochodow, Program ubezpieczenia od ryzyk katastroficznych .
Wsparcie panstwa dla sektora rolnego w krajach rozwini^tych ma na celu nie tylko zwi^kszenie produkcji rolnej, ale takze zapewnienie jej stabilnosci, wysokiej jakosci produktow, niwelowanie negatywnych skutkow srodowiskowych i spoleczno-gospodarczych zdegradowanych obszarow rolniczych. Jednym z elementow mechanizmu finansowo-kredytowego sektora rolnego, wspierajqcego produktywnosc ekonomicznq sektora rolnego i chroniqcego go przed negatywnymi skutkami nieprzewidzianych i przypadkowych podzialow klimatycznych, przyrodniczych i innych niekorzystnych zjawisk, sq ubezpieczenia, na ktorych
w ramach panstwowych programow ubezpieczeniowych jest finansowane przez panstwo [8].
Zachodnioeuropejskie partnerstwo publiczno-prywatne w ubezpieczeniach rolniczych jest rowniez ukierunkowane na zapewnienie stabilnego dochodu producentom rolnym i jest realizowane przy publicznym wsparciu finansowym. Udzial krajow UE w programie ubezpieczen rolnych reguluje Porozumienie w sprawie rolnictwa. Panstwa rekompensujq straty producentow wiejskich na nast^pujqcych zasadach: prawo do doplat jest okreslane w przypadku strat przekraczajqcych 30% sredniego dochodu brutto producenta rolnego w ciqgu ostatnich trzech lat; sredni dochod brutto za trzy lata, obliczony na podstawie poprzedniego pi^cioletniego cyklu rolniczego, z wylqczeniem najnizszych i najwyzszych stawek; wysokosc doplat rekompensuje do 70% utraty dochodu przez producenta rolnego za rok, jezeli wysokosc doplat zalezy tylko od dochodu i nie jest korygowana w zaleznosci od rodzaju wiqzqcego produkt, a takze krajowego i swiatowego ceny; lqczna kwota swiadczen zmniejsza o 100% lqczne straty w przypadku, gdy ubezpieczajqcy otrzymuje swiadczenia w ramach programu ubezpieczeniowego, a takze programu pomocy w przypadku ryzyka katastrof [8].
Ukraina jest zainteresowana doswiadczeniem w korzystaniu z partnerstw publiczno-prywatnych w Kanadzie.
W Kanadzie istniejq programy ubezpieczen rolnych, takie jak ubezpieczenie upraw na wypadek calkowitej lub prywatnej utraty (utraty) plonow, ubezpieczenie wyprodukowanych (wyhodowanych) produktow rolnych przeznaczonych do sprzedazy na rynku, istnieje program ubezpieczenia upraw i inne produkty powiqzane w przypadku utraty plonow lub zmniejszenia przychodow w wyniku zmiany cen rynkowych hurtowych (GRIP), pojedynczy program ubezpieczenia upraw i innych upraw towarzyszqcych w przypadku calkowitej lub prywatnej utraty lub spadku dochodow w wyniku rozkladu cen hurtowych na rynku, krajowego trojstronnego programu stabilizacji (NTSP) i ubezpieczenia dochodu netto (NISA).
Ocena swiatowych doswiadczen wskazuje, ze obecna praktyka ubezpieczen rolnych koncentruje si§ na ubezpieczaniu dochodow producentow wiejskich, co znajduje odzwierciedlenie z praktyki na Ukrainie. (Dlatego uwaza si§, ze ubezpieczenie gwarantujqce przedsi^biorczy dochod producentom rolnym ma silniejsze ekonomiczne mechanizmy rozwoju produkcji rolnej niz ubezpieczenie tylko od ryzyka naturalnego. W koncu wysokie plony producentow nie zawsze gwarantujq dodatni rachunek finansowy. Jednak zastosowanie podejscia dochodowego wymaga generalnie wysokiego poziomu technicznego i technologicznego produkcji rolnej, wi§c jej wykorzystanie na Ukrainie jest ograniczone, ale jest to kwestia czasu.
Glowny wektor systemu ubezpieczen partnerskich Kanady ma na celu zapewnienie rentownosci sektora rolnego i jest to przedmiotem uwagi krajowej.
Publiczno-prywatne ubezpieczenie od ryzyka dla
«шушетим-лшигмау» 2021 / economic sciences
35
kanadyjskich rolnikow stymuluje rozwoj gospodarstw, stosowanie przyjaznych dla srodowiska technologii produkcji rolnej, popraw§ jakosci produktow i sprzedaz na rynku ubezpieczen rolnych. Odpowiedzi^ na obawy przed ubezpieczeniem dochodu netto jest skorzystanie z takiego instrumentu bankowego - otwarcia konta oszcz^dnosciowego, ktore nast^puje z dwoch subkont. Drugi subbrator gospodarstwa jest tworzony do obliczen na podstawie umowy.
Rachunek oszcz^dnosciowy mozna otworzyc w dowolnym banku, jest on corocznie uzupelniany przez rolnika i innych uczestnikow tej formy partnerstwa publiczno-prywatnego w tych samych firmach prywatnych z szacowanego dochodu.
Jezeli rentownosc spadnie w ostatnim okresie, rolnik otrzymuje ubezpieczenie w wysokosci zapewniaj^cej mas§ dochodu netto do sredniej rentownosci z ostatnich pi^ciu lat. Brak danych dla tej kwoty platnosci i odsetek dla skumulowanej inwestycji. Kiedy rolnik przestaje uprawiac ziemi§, wszystkie oszcz^dnosci na obu subkontach s^ humanitarne. W tym rachunku zyskow i strat obowi^zuje tylko kumulacja na innym subkoncie, tj. Subkoncie. W przypadku Kanady taki program jest glownie prywatny i masowy, poniewaz nie obejmuje okolo 80% gospodarstw.
Efektywny rozwoj rolnictwa na Ukrainie sprzyja przyjmowaniu ustaw, ktore s^ odpowiedzialne za mozliwosc ochrony ubezpieczeniowej producentow przed nieprzewidywalnymi przedsi^wzi^ciami zwi^zanymi z ryzykiem branzy. Konieczne jest wprowadzenie mechanizmu ochrony
ubezpieczeniowej, w ktorym panstwo stwarza warunki do ubezpieczenia rolnego poprzez okreslenie przewidywanych wolumenow wydawniczych, zatwierdzanie zakladow ubezpieczen rolniczych obslugiwanych przez panstwowe sluzby wsparcia, zatwierdzanie standardowych produktow ubezpieczeniowych oraz refundaj skladek ubezpieczeniowych.
Wsluchuj^c si§ w zwi^kszone ryzyko agrobiznesu, rola ubezpieczen rolnych na Ukrainie powinna byc kreowana i uwzgl^dniana przez producentow rolnych przy planowaniu dzialan
(polityka finansowa przedsiçbiorstwa) oraz okreslana w polityce finansowej wspierania biznesu na swiecie. najlepsze praktyki.
Lista referencji
1. Maric Christina. Ubezpieczenia rolnicze: pojçcia, cechy, rodzaje. URL: http://sci-ence.lpnu.ua/sites/default/files/journal-pa-per/2018/jun/13434/64.pdf
2. 2. Demchuk NI, Volovik DV Problemy fi-nansowania dzialalnosci przedsiçbiorstw rolniczych. Zbior prac naukowych. № 21. Nauki ekonomiczne. Str. 207- 213.
3. Stelmashchuk AM Uksztaltowanie rynkowego modelu ubezpieczen rolnych w oparciu o partnerstwo publiczno-prywatne. Innowacyjna gospodarka. 2019. № 1-2. P. 13-24.
4. Tulush LD, Prokopchuk OT Rynek ubezpieczen rolnych na Ukrainie: trendy i perspektywy. Ekonomika kompleksu rolno-przemyslowego. 2018. № 8. s. 55-64.
5. Rynek ubezpieczen rolniczych w roku ub-ezpieczeniowym 2018. Badania analityczne. URL : https ://agro. me.gov.ua/storage/app/sites/1/%D1 %83%
D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D1
%96%D0%BD%D0%BD%D1%8F%20%D1%84%D
1%96%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%
96%D0%B2/%D0%A1%D1%82%D1%80%D0%B0
%D1%85%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D
0%BD%D1%8F/%20%D0%B0%D0%B3%D1%80%
D0%BE%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%
85%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD
%D1%8F%20%20%D1%83%202018.pdf
6. Ubezpieczenia dla sektora rolniczego 2020 URL: https://agropolit.com/spetsproekty/738-yak-min-imizuvati-negativni-naslidki-dlya-ukrayinskogo-apk-u-2020-rotsi.
7. Zydiak O.R. Finansowe komponenty rozwoju sfery agrarnej: mechanizmy i dzwignie: monografia. K.: NSC IAE, 2013. 380 s.
8. Hasanov S., Pettrukha S. Harubizhny doswiadczenie partnerstwa publiczno-prywatnego w ubezpieczeniach rolniczych. Ekonomista. 2014. №8. S.17-22.
УДК 336.114: 351.72
Вершицкая Н.А.
Крымский Федеральный Университет имени В.И. Вернадского DOI: 10.24412/2520-6990-2021-15102-35-37 РОЛЬ УСТОЙЧИВЫХ ФИНАНСОВ ДЛЯ СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ
ГОСУДАРСТВА
Vershitskaya N.A.
V.I. Vernadsky Crimean Federal University
THE ROLE OF SUSTAINABLE FINANCE FOR THE SOCIO-ECONOMIC DEVELOPMENT OF THE
STATE
Аннотация.
В работе предлагается реализация модели устойчивого развития национальной экономики РФ на основе формирования соответствующей национальной системы финансирования и ответственного инвестирования, включающей механизмы управления социальными и экологическими рисками всей финансовой системы государства. Проанализирована информация по выпуску зеленых и социальных облигаций в мире
